Verkiezingsprogramma's 2025 overzorg, OV,
JA21 wil de menselijke maat terugbrengen in de zorg, met meer regie voor patiënt en zorgverlener, minder bureaucratie en een focus op betaalbaarheid. Ze pleiten voor behoud van vrije artsenkeuze, efficiënter gebruik van zorgmiddelen, terugkeer van bejaardentehuizen en investeren in personeel en innovatie. Over openbaar vervoer (OV) zijn in de aangeleverde fragmenten geen concrete standpunten of voorstellen te vinden.
Minder bureaucratie en meer handen aan het bed
JA21 ziet het personeelstekort als een groot probleem en wil dit oplossen door administratieve lasten drastisch te verminderen en zorgprofessionals beter te belonen. Dit moet de uitstroom tegengaan en meer tijd voor directe zorg opleveren.
“Door het mes te zetten in administratieve- en kwaliteitssystemen waarvan niet of nauwelijks is bewezen dat zij de zorg in Nederland verbeteren, kunnen zoveel ‘zorghanden’ worden vrijgemaakt dat de huidige tekorten compleet verdwijnen.”
“JA21 wil de salarissen en vergoedingen in de zorg, vooral in de lagere schalen, ten minste met de inflatie laten meestijgen.”
Zorg betaalbaar houden en verspilling tegengaan
JA21 wil de groei van het zorgbudget beperken, verspilling van medicatie tegengaan, dure infrastructuur beter benutten en het eigen risico niet verlagen. Ze willen ook patiënten beboeten die zonder goede reden afspraken missen.
“JA21 beperkt de groei van het zorgbudget en maakt de voorgenomen verlaging van het eigen risico ongedaan.”
“Een beloningssysteem voor retourneren van deze medicatie helpt om deze vorm van verspilling tegen te gaan.”
“Dure infrastructuur in ziekenhuizen beter benutten door deze ook ‘s nachts en in weekenden efficiënter in te zetten.”
“Het zonder goede reden missen van zorgafspraken beboeten.”
Patiënt centraal en vrije artsenkeuze behouden
JA21 wil dat de wensen en behoeften van de patiënt centraal staan, met behoud van vrije artsenkeuze en meer zorg in de thuisomgeving. De eerstelijnszorg, vooral de huisarts, moet worden versterkt.
“JA21 pleit ervoor de burger en diens wensen en behoeften centraal te stellen in de zorgverlening. Burgers moeten meer mogelijkheden krijgen om de regie te voeren over hun eigen gezondheid en zorg.”
“Vrije artsenkeuze behouden.”
“Meer zorg in de thuisomgeving van patiënten.”
“De eerstelijnszorg versterken.”
Terugkeer van bejaardentehuizen en aandacht voor ouderen
JA21 wil bejaardentehuizen terugbrengen waar ouderen samenwonen met schaalbare zorg en sociale voorzieningen, om eenzaamheid en onnodige verhuizingen te voorkomen.
“JA21 is daarom in de eerste plaats voor de terugkeer van de bejaardentehuizen waarin meerdere ouderen wonen en waar zij van gemeenschappelijke faciliteiten gebruik kunnen maken.”
“In deze woonomgeving moet de zorg schaalbaar zijn om te voorkomen dat de ouderen door ziekte naar een andere leefomgeving worden verplaatst.”
Investeren in ggz, gehandicaptenzorg en jeugdzorg
JA21 wil extra investeren in de geestelijke gezondheidszorg (ggz), administratieve lasten in de gehandicaptenzorg verminderen en de jeugdzorg lokaal organiseren met meer samenwerking en deskundigheid.
“JA21 wil de capaciteit van ggz-organisaties vergroten door extra financiering te verstrekken voor de zorg voor patiënten die te kampen hebben met zware psychiatrische problemen.”
“Administratieve lasten in de gehandicaptenzorg verminderen.”
“Wat JA21 betreft wordt de samenwerking in de jeugdzorgregio’s steviger aangezet en dienen de regie en dus het budget zo lokaal mogelijk te worden ingericht.”
Innovatie en inzet van kunstmatige intelligentie in de zorg
JA21 wil dat instellingen actief kennis opdoen over AI en innovatie prioriteren om toekomstige stijgingen van zorgkosten op te vangen.
D66 wil zorg toegankelijker, persoonlijker en efficiënter maken door te investeren in preventie, digitalisering, minder regeldruk en betere arbeidsvoorwaarden voor zorgverleners. Voor het openbaar vervoer (OV) zet D66 in op betere bereikbaarheid, toegankelijkheid en betaalbaarheid, onder andere via een landelijke OV-kaart en het terugdraaien van bezuinigingen. De partij legt nadruk op inclusiviteit en het verbinden van zorg, wonen en mobiliteit om deelname aan de samenleving voor iedereen mogelijk te maken.
Zorg toegankelijker en persoonlijker maken
D66 wil dat zorg dichtbij, eenvoudig toegankelijk en afgestemd op de persoonlijke situatie is, met minder bureaucratie en meer focus op preventie en samenwerking. De partij adresseert het tekort aan zorgprofessionals, wil digitalisering inzetten om werkdruk te verlagen en investeert in betere arbeidsvoorwaarden.
“We kiezen voor zorg die echt werkt en het leven beter maakt, niet op het tellen van behandelingen. Zorgprofessionals krijgen ons vertrouwen, minder regels en een goed salaris. We maken het werk in de huisartsenpraktijk, ouderenzorg en wijkverpleging aantrekkelijker.”
“We introduceren een vergoeding voor verpleegkundigen in opleiding, zowel voor het hoger beroepsonderwijs (hbo) als het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). We behouden het stagefonds: dat biedt een tegemoetkoming voor de begeleiding van stages in de zorg.”
“We maken gebruik van technologie en digitalisering om werkdruk te verminderen. Zo houden zorgverleners meer tijd over voor zorg voor patiënten.”
“D66 wil gezondheidscentra waar de apotheek, fysiotherapie, huisarts, wijkverpleegkunde en verloskundige zorg voor iedereen makkelijk bereikbaar zijn.”
“D66 wil dat iedereen recht krijgt op een jaarlijkse tandartscontrole, vergoed vanuit het basispakket.”
“Het eigen risico blijft, zodat de zorg toegankelijk en betaalbaar blijft. ... Voor mensen die chronisch ziek zijn en mensen met een beperking gaat het eigen risico met meer dan de helft omlaag.”
“D66 wil de vijf wetten in de zorg versimpelen. ... Via één loket en met één indicatie kunnen mensen voor alle zorg terecht, zodat niemand tussen wal en schip valt.”
Investeren in preventie en zorgzame buurten
D66 wil gezondheidsproblemen voorkomen door te investeren in preventie, sport, bewegen en het versterken van de sociale basis in buurten. De partij ziet gezondheid als iets dat buiten de spreekkamer begint en wil zorg, welzijn en wonen verbinden.
“We zorgen dat preventie loont, zodat het voor gemeenten en zorgverzekeraars aantrekkelijk is om in gezondheid te investeren.”
“D66 investeert in levendige wijken met kleinschalige woonvormen voor oudere mensen en in sociale buurtnetwerken van zorgverleners, mantelzorgers en vrijwilligers.”
“We versterken de sociale basis in wijken en dorpen door te investeren in toegankelijke opvoedondersteuning, ouder-kindcentra en andere buurtinitiatieven.”
“We bouwen levensloopbestendige woningen en verbinden zorg, welzijn en wonen.”
Openbaar vervoer betaalbaarder en toegankelijker maken
D66 wil het OV aantrekkelijker maken door bezuinigingen terug te draaien, te investeren in infrastructuur en een landelijke OV-kaart (Nederlandpas) in te voeren. Toegankelijkheid voor mensen met een beperking krijgt extra aandacht.
“We draaien de bezuinigingen op het (regionale) openbaar vervoer terug. Ook maken we extra geld vrij voor het Mobiliteitsfonds, zodat er voldoende geld is voor beheer en onderhoud én voor nieuwe infrastructuur.”
“D66 wil reizen met het openbaar vervoer toegankelijker en aantrekkelijker maken. We voeren een Nederlandpas in: één kaart waarmee iedereen voor een vaste lage prijs buiten de spits in heel Nederland met de bus, tram, metro en trein kan reizen.”
“Voor mensen met een fysieke beperking zijn te veel plekken moeilijk bereikbaar door ontoegankelijk openbaar vervoer. Nederland moet voor iederéén toegankelijk zijn. De afspraken hierover tussen Rijk, provincies en gemeenten moeten zo snel mogelijk worden uitgevoerd. Ook voeren we afdwingbare normen in voor toegankelijkheid, zoals voor gebouwen, vervoer en de publieke ruimte.”
Zorg, wonen en mobiliteit verbinden voor inclusieve samenleving
D66 ziet het verbinden van zorg, wonen en mobiliteit als essentieel om iedereen te laten meedoen, vooral ouderen en mensen met een beperking. Dit betekent investeren in autoluwe, groene wijken met goede OV-verbindingen en nabijheid van zorg.
“We blijven investeren in autoluwe groene wijken met toegankelijk ov, scholen, groen, speeltuinen, kinderopvang, zorg en ontmoetingsplekken voor alle generaties.”
“Oudere mensen en mensen met een zorgbehoefte verdienen passende woonvormen. We bouwen levensloopbestendige woningen en verbinden zorg, welzijn en wonen.”
FVD wil de zorg kleinschaliger, toegankelijker en minder bureaucratisch maken, met meer keuzevrijheid voor patiënten en betere arbeidsvoorwaarden voor zorgmedewerkers. Voor het openbaar vervoer pleit FVD voor behoud en uitbreiding van regionale verbindingen, meer capaciteit in treinen en bussen, en het betaalbaar en bereikbaar houden van OV voor iedereen, inclusief het schrappen van de spitsheffing. De partij verzet zich tegen schaalvergroting en wil voorzieningen dichtbij burgers houden.
Kleinschalige, toegankelijke en betaalbare zorg
FVD wil regionale ziekenhuizen heropenen, de bureaucratie in de zorg fors verminderen, de vrije artsenkeuze behouden en zorgpremies verlagen. De partij stelt dat schaalvergroting en sluiting van ziekenhuizen de zorg ontoegankelijk maken en dat zorgprofessionals meer ruimte moeten krijgen.
“Forum voor Democratie wil dat zorgprofessionals weer de ruimte krijgen om naar eigen inzicht behandelingen voor te stellen, zonder dat verzekeraars of managers hen tegenhouden.”
“FVD kiest voor kleinschaligheid: regionale ziekenhuizen moeten worden heropend,”
“We verlagen het eigen risico naar €200, zodat zorg weer betaalbaar wordt voor iedereen. Nooit akkoord gaan met inkomensafhankelijke premies.”
“We behouden de vrije artsenkeuze, zodat de patiënt altijd zelf kan beslissen bij wie hij in behandeling gaat.”
“We stimuleren kleinschalige medische zorg met maatschappen in plaats van loondienst en heropenen regionale ziekenhuizen, zodat zorg dichtbij de patiënt blijft.”
“We verlagen de zorgpremies en schrappen onnodige regelzucht en overdreven bureaucratie.”
Betere arbeidsvoorwaarden en minder werkdruk in de zorg
FVD wil de arbeidsvoorwaarden en salarissen van zorgmedewerkers structureel verbeteren om personeelstekorten tegen te gaan en het beroep aantrekkelijker te maken.
“We verbeteren de arbeidsvoorwaarden en CAO’s in (academische) ziekenhuizen, zodat de zorg weer aantrekkelijk wordt voor personeel.”
“Zorgmedewerkers in de lagere loonschalen krijgen een eenmalige salarisverhoging van 12%.”
“We verminderen de bureaucratie (bijv. door fors te snoeien in de 3.500 zorgindicatoren) en verhogen structureel de salarissen van zorgmedewerkers, zodat de werkdruk daalt, het beroep aantrekkelijk blijft, en de zorg weer naar patiënten gaat.”
OV: Meer capaciteit, geen spitsheffing, regio bereikbaar houden
FVD wil het openbaar vervoer betaalbaar en toegankelijk houden door de spitsheffing af te schaffen, meer en langere treinen in te zetten, bushaltes in de regio te behouden of terug te brengen, en te investeren in alle vervoerstypen. De partij benadrukt het belang van OV voor heel Nederland, niet alleen de Randstad.
“We schaffen de spitsheffing af, zodat reizen met het openbaar vervoer voor iedereen betaalbaar blijft.”
“We zetten meer en langere treinen in op drukke trajecten, zodat overvolle treinen verdwijnen.”
“We stoppen met het schrappen van bushaltes en brengen verdwenen haltes terug in de regio, zodat ook afgelegen gebieden goed bereikbaar blijven.”
“We investeren in trein, bus, tram en metro, zodat de bewegingsvrijheid in heel Nederland wordt bevorderd.”
“OV moet niet alleen dienen voor forenzen in de Randstad, maar het hele land verbinden – van stad tot dorp, van ochtend tot nacht.”
Studenten-OV-kaart verruimen
FVD wil de studenten-OV-kaart zowel doordeweeks als in het weekend geldig maken, zodat studenten zich vrij kunnen verplaatsen.
“We maken de studenten-OV-kaart zowel doordeweeks als in het weekend geldig, zodat studenten zich vrij kunnen verplaatsen.”
De PVV wil de zorg betaalbaarder en toegankelijker maken door het eigen risico af te schaffen, de tandarts in het basispakket te brengen, regionale ziekenhuizen te behouden en te investeren in ouderenzorg. Voor het openbaar vervoer pleit de partij voor behoud van het streek-ov, betaalbare treinkaartjes, meer veiligheid in de trein en het terugbrengen van de Spoorwegpolitie. De kern van hun visie is dat essentiële voorzieningen als zorg en OV dichtbij, betaalbaar en veilig moeten zijn voor alle Nederlanders.
Eigen risico afschaffen en tandarts in basispakket
De PVV vindt dat zorg voor iedereen toegankelijk moet zijn en dat financiële drempels mensen niet mogen weerhouden van medische hulp. Daarom willen ze het eigen risico volledig afschaffen en de tandarts terug in het basispakket brengen.
“Daarom schaffen wij het eigen risico volledig af, zodat niemand zorg mijdt door geldzorgen. De PVV zorgt ervoor dat de ziektekostenpremie hierdoor niet zal stijgen. We gaan zorgverzekeraars volledig compenseren.”
“De tandarts komt weer in het basispakket, omdat een gezond gebit geen luxe is.”
Regionale ziekenhuizen behouden en acute zorg beschermen
De PVV wil dat essentiële zorg dichtbij blijft, vooral in de regio. Ze zijn tegen het sluiten of afschalen van regionale ziekenhuizen en vinden dat de overheid moet ingrijpen bij financiële problemen.
“Wij vinden dat deze afdelingen nooit vanwege financiële problemen afgeschaald of gesloten mogen worden. De overheid krijgt hierover weer zeggenschap. Zodra een zorgafdeling in geldnood zit, moet de overheid wat ons betreft bijspringen.”
“Regionale ziekenhuizen behouden met spoedeisende hulp, intensive care en geboortezorg – indien nodig met financiële steun”
Investeren in ouderenzorg en mantelzorg
De PVV wil meer verpleeghuisplekken, kleinschalige verzorgingshuizen en een mantelzorgbonus. Ze willen mantelzorgers financieel belonen en het tekort aan zorgpersoneel aanpakken door minder bureaucratie en meer zeggenschap voor zorgverleners.
“Wij willen kleinschalige verzorgingshuizen en extra verpleeghuisplekken.”
“De PVV wil hen financieel belonen met een mantelzorgbonus: wie acht uur per week of meer onbetaalde mantelzorg verleent, krijgt een belastingkorting.”
“We investeren in de ouderenzorg; daar staat al € 600 miljoen voor gereserveerd.”
Streek-ov behouden en NS verbeteren
De PVV vindt dat goed openbaar vervoer bereikbaar en betaalbaar moet blijven, vooral in de regio. Ze willen geen verdere uitkleding van het streek-ov, betaalbare treinkaartjes, meer veiligheid en het terugbrengen van de Spoorwegpolitie.
“De PVV wil geen verdere uitkleding van het streek-ov.”
“NS moet bij haar kerntaak blijven: genoeg treinen met voldoende zitplaatsen op tijd laten rijden”
“Betaalbare treinkaartjes: geen verdere prijsverhogingen”
“Bodycams voor alle NS-medewerkers”
“Reisverbod voor ov-tuig”
“Terugkeer Spoorwegpolitie”
BBB wil zorg en openbaar vervoer (OV) dichtbij en toegankelijk houden, vooral in de regio en buiten de grote steden. Ze pleiten voor het behoud van streekziekenhuizen, huisartsenposten en regionale OV-verbindingen, met extra aandacht voor kleinschalige OV-oplossingen en het tegengaan van sluitingen van voorzieningen. De partij wil bureaucratie in de zorg verminderen, investeringen richten op zorgverleners en OV in dunbevolkte gebieden versterken.
Zorg dichtbij en regionaal behouden
BBB vindt dat goede zorg dichtbij huis moet blijven, met een sterke rol voor regionale ziekenhuizen, huisartsen en wijkverpleging. Ze willen het sluiten van streekziekenhuizen tegengaan en investeren in regionale zorgvoorzieningen om de leefbaarheid te waarborgen.
“Toegang tot de huisarts, fysio en andere zorg is geen luxe voor dorpen en buurten. Ook buiten de grote stad dient zorg toegankelijk te blijven. Er moet een einde komen aan het sluiten van streekziekenhuizen. Want ze vervullen een wezenlijke functie voor de regio.”
“BBB wil streekziekenhuizen en huisartsenposten zoveel als mogelijk behouden.”
“Regionale ziekenhuizen spelen daarin een onmisbare rol. Zij bieden basiszorg dichtbij huis, nemen druk weg van universitaire centra en zijn van groot belang voor leefbaarheid en bereikbaarheid in de regio. Daarom richten we een speciaal fonds op ter ondersteuning van regionale ziekenhuizen.”
Minder bureaucratie en meer geld naar zorgverleners
BBB wil minder management en bureaucratie in de zorg, zodat meer middelen en aandacht naar zorgverleners en patiënten gaan. Ze pleiten voor het schrappen van overbodige regels en het beperken van managementfuncties zonder directe zorgtaken.
“Normering van het aantal managementfuncties zonder rechtstreekse zorgtaken, op 5 procent.”
“De zorg piept en kraakt onder onnodige regels en papierwerk. Dat kost niet alleen tijd, maar ook sen zorgaanbieders. Minder tijd kwijt aan papierwerk betekent meer tijd voor de patiënt.”
“Schrappen overbodige regels. We maken een einde aan dubbele audits en registraties bij zorginstellingen, bijvoorbeeld bij jaarverantwoording en kwaliteitscontrole.”
OV in de regio behouden en versterken
BBB wil het openbaar vervoer in regio’s en buitengebieden behouden en verbeteren, met aandacht voor bereikbaarheid, sociale veiligheid en kleinschalige OV-oplossingen. Ze willen sluitingen van buslijnen en treinstations tegengaan en investeren in regionale verbindingen.
“Openbaar vervoer moet beschikbaar, betrouwbaar en betaalbaar zijn, ook buiten de Randstad. Kleinschalige OVoplossingen zijn belangrijk in dun bevolkte gebieden.”
“Steden en buitengebieden moeten goed bereikbaar blijven via OV, weg, water en digitaal. Openbaar vervoer is op dit moment geen vanzelfsprekendheid in grote delen van het land. Sluitingen van buslijnen en treinstations zorgen voor isolatie van dorpen en kleine steden.”
“stimuleren we kleinschalige vormen zoals buurtbusjes, OVopafroep en deelvervoer. Ook voor mensen met een beperking dienen er toegankelijke vervoersopties te zijn.”
Investeren in sociale veiligheid en bereikbaarheid OV
BBB wil investeren in de sociale veiligheid in het OV en het verbeteren van regionale spoorverbindingen, zoals de Nedersaksenlijn, om de leefbaarheid en economische kansen in de regio te vergroten.
“We investeren in sociale veiligheid in het openbaar vervoer en ondersteunen vervoerders, zoals de NS, bij het tegengaan van agressie.”
“Snelle realisatie Nedersaksenlijn. De Nedersaksenlijn is een belangrijke spoorverbinding tussen Groningen, Emmen en Enschede. Deze lijn versterkt de bereikbaarheid van het oosten en noorden van Nederland, bevordert grensoverschrijdende samenwerking met Duitsland en vergroot de leefbaarheid en economische kansen in regio’s die nu te vaak worden vergeten.”
De SP wil zorg en openbaar vervoer volledig publiek, toegankelijk en gratis of betaalbaar maken, zonder marktwerking of winstoogmerk. Ze pleiten voor afschaffing van het eigen risico, inkomensafhankelijke zorgpremies, een nationaal zorgfonds en gratis openbaar vervoer voor iedereen. De kern van hun visie is dat zorg en OV basisrechten zijn die collectief georganiseerd moeten worden, zodat niemand wordt buitengesloten door kosten, afstand of bureaucratie.
Zorg volledig publiek en inkomensafhankelijk maken
De SP wil de zorg weer collectief, publiek en zonder marktwerking organiseren, met inkomensafhankelijke premies en zonder eigen risico. Dit moet zorg toegankelijker, betaalbaarder en eerlijker maken, en de bureaucratie verminderen. Het nationaal zorgfonds vervangt de commerciële zorgverzekeraars en omvat ook tandarts, fysiotherapie en ggz.
“We schaffen het eigen risico af en maken de zorgpremie inkomensafhankelijk, zodat je gezondheid niet langer afhangt van de dikte van je portemonnee.”
“De zorg wordt weer publiek. We organiseren de zorg samen, zonder markt. Zo garanderen we goede kwaliteit en wordt het goedkoper.”
“Er komt een nationaal zorgfonds, waarin ook de tandarts, de fysiotherapeut en de ggz zijn opgenomen. Dit vervangt de huidige commerciële zorgverzekeraars, zodat zorgverleners met minder bureaucratie te maken hebben.”
Gratis en collectief openbaar vervoer voor iedereen
De SP wil het openbaar vervoer volledig gratis en collectief geregeld maken, zodat het toegankelijk is voor iedereen, armoede en sociale uitsluiting tegengaat en het klimaat ten goede komt. Ze investeren in bereikbaarheid, heropenen stations, starten nieuwe buslijnen en maken OV toegankelijk voor mensen met een beperking.
“Gratis openbaar vervoer. Openbaar vervoer wordt weer écht openbaar: collectief geregeld, toegankelijk voor iedereen en altijd dichtbij.”
“We investeren in provincies en vervoerregio’s, heropenen stations en starten nieuwe buslijnen. Ook in kleine dorpen en ’s avonds.”
“Het openbaar vervoer wordt 100 procent toegankelijk voor mindervaliden en mensen met een beperking. Dit geldt ook voor de stations en ovhaltes.”
Zorg dichtbij huis en in elke regio behouden
De SP wil zorgvoorzieningen zoals ziekenhuizen, huisartsenposten en spoedeisende hulp behouden in alle regio’s, ook in krimpgebieden. Ze willen dat zorg weer dichtbij en bereikbaar is, met extra investeringen in wijken waar gezondheidsproblemen zich opstapelen.
“Iedere regio heeft recht op zorg. Ziekenhuizen, huisartsenposten en spoedeisende hulpafdelingen blijven behouden, óók in krimpregio’s. Waar zorg verdween, brengen we die terug.”
“In elke wijk en dorp moet er voldoende zorg zijn. [...] In wijken waar gezondheidsproblemen zich opstapelen, investeren we extra in wijkverpleegkundigen, huisartsen, buurtzorg, jeugdgezondheidszorg en jeugdzorg.”
Investeren in personeel en afschaffen marktwerking in zorg
De SP wil hogere lonen, minder werkdruk en meer zeggenschap voor zorgverleners. Ze schaffen aanbestedingen, budgetplafonds en winstuitkering af, en verbieden private equity in de zorg.
“We verhogen de lonen en verlagen de werkdruk. Zo geven we zorgverleners het respect dat zij verdienen, een passende beloning en maken we dit onmisbare vak weer aantrekkelijk.”
“We stoppen met aanbestedingen, verbieden budgetplafonds, verbieden winstuitkering in de zorg, ziekenhuizen worden niet gefinancierd op basis van verrichtingen en we halen financiële belangen van bestuurders uit zorginstellingen.”
“Er komt een totaalverbod op private equity in de zorg.”
BIJ1 wil zorg en openbaar vervoer volledig in publieke handen brengen, met als doel betaalbaarheid, toegankelijkheid en gelijkheid voor iedereen. Ze pleiten voor het afschaffen van marktwerking en concurrentie, het opzetten van een Nationaal Zorgfonds zonder eigen bijdragen, en gratis, genationaliseerd openbaar vervoer. De partij richt zich op het verminderen van bureaucratie, het verhogen van de kwaliteit en het centraal stellen van de mens in zowel zorg als OV.
Zorg volledig in publieke handen, Nationaal Zorgfonds
BIJ1 wil de zorg nationaliseren, marktwerking en winstoogmerk verbieden, en een Nationaal Zorgfonds oprichten dat alle zorgkosten dekt zonder eigen bijdragen. Dit moet leiden tot een rechtvaardig, betaalbaar en toegankelijk zorgsysteem waarin de zorgprofessional en patiënt centraal staan.
“We zetten een Nationaal Zorgfonds op dat de zorgverzekeraars gaat vervangen. Het Nationaal Zorgfonds gaat alle zorg en tandheelkunde dekken. Iedereen in Nederland is verzekerd onder dit fonds zonder dat daar actieve inschrijving voor nodig is. Alle directe maandelijkse premies en eigen bijdragen worden afgeschaft en vervangen door een inkomensafhankelijke, progressieve zorgpremie.”
“Zorg mag geen winstmodel zijn. We zetten een stop op private zorginstellingen, nemen alle zorginstellingen weer in publieke handen en werken organisatiebelangen weg.”
“Daarom brengen we de zorg weer in publieke handen en zetten we ons in voor een betaalbaar, toegankelijk en rechtvaardig zorgsysteem.”
Bureaucratie en marktwerking uit de zorg
BIJ1 wil de bureaucratie en marktwerking in de zorg afschaffen, zodat zorgprofessionals weer de regie krijgen en de zorgvraag centraal staat. Dit moet de werkdruk verlagen, de kwaliteit verhogen en de continuïteit van zorg waarborgen.
“We slopen de bureaucratie uit de zorg en zorgen ervoor dat zorgprofessionals indicaties stellen, in plaats van de overheid en de gemeente.”
“In plaats van geld te verkwisten aan managers, commercie en aanbestedingstrajecten, investeren we meer in personeel en kwalitatieve zorg. Concurrentie, organisatiebelangen en het aanbestedingscircus worden verbannen uit het zorgdomein.”
“We verlagen de werk- en regeldruk in de zorg door de administratieve lasten te verminderen en tijdschrijven af te schaffen.”
Gratis, genationaliseerd openbaar vervoer
BIJ1 wil het openbaar vervoer volledig nationaliseren, gratis maken en uitbreiden, met speciale aandacht voor regio’s buiten de Randstad. Ze willen alle bezuinigingen terugdraaien, nieuwe spoorlijnen aanleggen en concurrentie tussen vervoerders afschaffen.
“We investeren in betrouwbaar, goed bereikbaar en gratis openbaar vervoer (ov). Met extra aandacht voor verbeterde infrastructuur buiten de Randstad - de 4 grote steden. Alle bezuinigingen op het ov draaien we direct terug.”
“Vervolgens werken wij aan concurrentie in het ov afschaffen door ov-bedrijven volledig te nationaliseren: de NS fuseert met alle andere personenvervoerders op het spoor en ProRail samen tot één overheidsdienst die verantwoordelijk is voor het hele Nederlandse spoornetwerk. Hetzelfde doen we met alle bus-, tram- en metrovervoerders.”
“Nog voor 2030 realiseren we de voorgestelde Lelylijn en Nedersaksenlijn. Deze nieuwe spoorlijnen fungeren als aanvullende ruggengraat voor het landelijke ov-netwerk.”
Toegankelijkheid OV voor mensen met beperking
BIJ1 wil dat het openbaar vervoer volledig toegankelijk wordt voor mensen met een beperking, met strikte naleving van toegankelijkheidsregels en passende ondersteuning voor wie niet zelfstandig kan reizen.
“De landelijke overheid, gemeenten en vervoerders nemen gezamenlijk maatregelen om toegankelijkheid van openbaar vervoer en doelgroepenvervoer te verbeteren conform het vernieuwde Besluit Toegankelijkheid Openbaar Vervoer. Er wordt scherp toegezien op naleving hiervan. Mensen die niet met het openbaar vervoer kunnen reizen, krijgen passende ondersteuning.”
De Partij voor de Dieren wil zorg organiseren als een publieke basisvoorziening, zonder marktwerking, met nadruk op toegankelijkheid, preventie en regionale beschikbaarheid. Ze pleiten voor het afschaffen van het eigen risico, het behouden van streekziekenhuizen, het terugdringen van administratieve lasten en het investeren in zorgverleners. Over openbaar vervoer (OV) zijn in de aangeleverde fragmenten geen relevante standpunten of concrete voorstellen gevonden.
Zorg als publieke basisvoorziening, geen marktwerking
De PvdD verwerpt marktwerking in de zorg en wil essentiële zorg lokaal en toegankelijk organiseren, met vaste zorgverleners en zonder winstprikkels. Dit moet leiden tot betere samenwerking, minder bureaucratie en meer tijd voor patiënten.
“De zorg is geen markt, maar een basisvoorziening. Marktwerking hoort niet thuis in de zorg. Het jaagt kosten op, legt druk op zorgverleners en leidt af van waar het echt om zou moeten draaien: goede zorg voor iedereen. We halen marktwerking daarom zo veel als kan uit de zorg en verdelen de kosten eerlijk.”
“Essentiële zorg – zoals ouderenzorg of huisartsenzorg – hoort niet afhankelijk te zijn van marktprikkels. We organiseren deze zorg daarom als publieke basisvoorziening, lokaal en toegankelijk voor iedereen.”
“Absurde beloningen, winstuitkeringen en bonussen aan de top van de zorg schaffen we per direct af. Publiek zorggeld hoort ten goede te komen aan patiënten en zorgverleners, niet aan financiële prikkels aan de top.”
Toegankelijke en betaalbare zorg voor iedereen
De partij wil het eigen risico afschaffen, de inkomensafhankelijke bijdrage verhogen en de zorgtoeslag overbodig maken. Ook wordt gepleit voor het afschaffen van eigen bijdragen voor chronisch zieken en het uitbreiden van het basispakket.
“Het eigen risico wordt afgeschaft. De inkomensafhankelijke bijdrage gaat omhoog. De zorgtoeslag wordt op deze manier overbodig en het mijden van zorg door de angst voor te hoge kosten wordt tegengegaan. Ook de eigen bijdrage, bijvoorbeeld in de WMO, wordt voor chronisch zieken afgeschaft.”
“We komen met een zorgfonds met een uitgebreide dekking, ook voor mondzorg, fysiotherapie en (definitieve) anticonceptie.”
Zorg dichtbij huis en behoud streekziekenhuizen
PvdD wil zorg kleinschalig en regionaal organiseren, met behoud van streekziekenhuizen en basiszorgvoorzieningen in alle regio’s, zodat zorg niet afhankelijk is van waar je woont.
“Regionale ziekenhuizen blijven open en verdwijnen niet door fusies. Zo is goede zorg bereikbaar voor iedereen. Elk streekziekenhuis beschikt over een verloskamer.”
“We gaan zorgarmoede tegen in krimpregio’s, dorpen en achtergestelde wijken. Iedereen heeft recht op toegankelijke zorg, waar je ook woont. Daarom behouden we streekziekenhuizen en basiszorgvoorzieningen zoals huisartsenposten, tandartsen en apotheken in alle regio’s.”
Investeren in zorgverleners en verminderen administratieve lasten
De partij wil investeren in zorgpersoneel, betere arbeidsvoorwaarden, minder administratieve druk en meer zeggenschap voor zorgverleners.
“We investeren flink in zorgverleners door ruimte voor (bij)scholing, goede arbeidsvoorwaarden en een salaris waar goed van rond te komen is. De loonkloof van helpenden en verzorgenden ten opzichte van werk in andere sectoren wordt gedicht.”
“We verlagen de administratieve lasten, zodat meer tijd over blijft voor de patiënt.”
“Zorgverleners besteden nog steeds te veel tijd aan digitale registratiesystemen, controles en vinklijstjes. Die tijd moet terug naar de patiënt en hun naasten.”
Volt wil zorg en openbaar vervoer (OV) voor iedereen bereikbaar, betaalbaar en van hoge kwaliteit maken. Ze pleiten voor het verankeren van zorg als afdwingbaar recht, het verlagen van de zorgpremie, meer collectieve financiering, en investeren in zorgpersoneel. Voor OV wil Volt dat iedereen altijd toegang heeft tot betaalbaar en bereikbaar openbaar vervoer, ook in minder dichtbevolkte gebieden.
Zorg als afdwingbaar recht en collectief gefinancierd
Volt ziet kwalitatieve, toegankelijke en betaalbare zorg als een fundamenteel recht en wil dit wettelijk verankeren, met meer collectieve financiering en een lagere zorgpremie. Ze willen het zorgsysteem vereenvoudigen, marktwerking reguleren, en preventie stimuleren.
“Volt maakt van kwalitatieve, toegankelijke en betaalbare zorg een afdwingbaar recht voor elke EU-burger, verankerd in EU-wetgeving.”
“De zorgkosten moeten voor een groter deel uit de collectieve middelen betaald worden. Zo kunnen we de nominale zorgpremie naar nul euro verlagen en neemt het besteedbaar inkomen van uitkeringsgerechtigden toe.”
“Volt werkt toe naar een eenvoudiger (financieel) zorgsysteem, dat samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid stimuleert.”
“Volt haalt perverse prikkels uit de zorgfinanciering. Zo moet het lonend zijn om patiënten en cliënten te helpen, te begeleiden en te genezen.”
Investeren in zorgpersoneel en opleidingen
Volt wil het personeelstekort in de zorg aanpakken door opleidingen aantrekkelijker te maken, het collegegeld af te schaffen, en zorgmedewerkers beter te belonen. Ook krijgen zorgmedewerkers voorrang bij betaalbare woningen.
“We pakken het personeelstekort in de zorg aan. Daarom schaffen we het collegegeld af voor mbo- en hbo-opleidingen in zorg en welzijn.”
“Wij maken de beloning eerlijk en laten de lonen in de zorg gelijk lopen met de rest van de publieke sector.”
“Zorgmedewerkers krijgen voorrang bij sociale huurwoningen en betaalbare koopwoningen.”
Toegankelijk en betaalbaar openbaar vervoer voor iedereen
Volt wil dat OV altijd en overal bereikbaar, beschikbaar en betaalbaar is, ook in minder dichtbevolkte gebieden. Ze willen deelvervoer en OV beter op elkaar afstemmen en provincies meer regie geven.
“Iedereen in Nederland moet altijd en overal toegang hebben tot bereikbaar, beschikbaar en betaalbaar openbaar vervoer om onder andere naar werk, dokter, school en sociale contacten te komen.”
“Ook in minder dichtbewoonde gebieden moet goed openbaar vervoer binnen handbereik zijn.”
“We zorgen ervoor dat deelvervoer en openbaar vervoer elkaar zo veel mogelijk versterken.”
50PLUS wil zorg dichtbij huis, betaalbaar en toegankelijk houden, met speciale aandacht voor ouderenrechten en mantelzorgers. Voor het openbaar vervoer pleit de partij voor bereikbaarheid en betaalbaarheid voor iedereen, met alternatieven waar OV verdwijnt. Hun visie is gericht op waardigheid, zelfstandigheid en het tegengaan van uitsluiting van ouderen in zorg en mobiliteit.
Passende en toegankelijke zorg voor ouderen
50PLUS streeft naar een waardige, toegankelijke en toekomstbestendige zorg, met nadruk op rechten voor ouderen, versterking van eerstelijnszorg en ondersteuning van mantelzorgers. De partij wil zorg dichtbij huis, minder bureaucratie en meer zeggenschap voor zorgprofessionals en cliënten, en verzet zich tegen privatisering die winst boven zorg stelt.
“We pleiten voor de invoering van een Ouderenzorgwet, waarin aan ouderen vergelijkbare rechten worden toegekend met de rechten van jongeren volgens de Jeugdzorgwet.”
“We willen een waardige, toegankelijke en toekomstbestendige zorg voor iedereen. We pleiten daarom voor het versterken van de eerstelijnszorg, betere ondersteuning van mantelzorgers en structurele investeringen in ouderenzorg en verpleeghuizen.”
“Een recht voor alle inwoners op passende zorg.”
“Privatisering binnen de zorg mag er niet toe leiden dat winstgevendheid belangrijker wordt dan de primaire zorg aan cliënten zelf.”
“Specifieke vrijwilligersvergoeding en verlofregelingen voor mantelzorgers.”
“Zelfstandig wonen wordt gemakkelijker gemaakt met noodzakelijke zorg aan huis, inclusief hulpmiddelen en aanpassingen in de woning.”
Openbaar vervoer bereikbaar en betaalbaar houden
50PLUS vindt mobiliteit essentieel voor jong en oud en wil dat het openbaar vervoer voor iedereen bereikbaar en betaalbaar blijft. Waar OV verdwijnt, moeten alternatieven zoals buurtbusjes worden gefaciliteerd, met extra aandacht voor de positie van ouderen en gehandicapten.
GroenLinks-PvdA wil zorg en openbaar vervoer (OV) toegankelijker, betaalbaarder en eerlijker maken door publieke belangen centraal te stellen en marktwerking terug te dringen. Ze pleiten voor uitbreiding van het basispakket in de zorg, afschaffing van het eigen risico, en forse investeringen in regionaal en betaalbaar OV. Hun visie draait om solidariteit: noodzakelijke zorg en mobiliteit moeten voor iedereen bereikbaar zijn, ongeacht inkomen of woonplaats.
Meer zorg in het basispakket en afschaffen eigen risico
GroenLinks-PvdA wil dat noodzakelijke zorg volledig wordt vergoed en dat het eigen risico wordt afgeschaft, zodat zorg toegankelijk is voor iedereen. Ze willen het basispakket uitbreiden met onder andere brillen voor kinderen, tandarts en fysiotherapie, en de solidariteit in het zorgstelsel versterken.
“Voor noodzakelijke zorg zou je geen rekening moeten krijgen. Die kosten betalen we gezamenlijk. Dat is solidariteit. Brillen voor kinderen en spraakcomputers komen in het basispakket. Een bezoek aan de tandarts of de fysiotherapeut wordt weer vergoed uit het basispakket.”
“We schaffen het eigen risico stapsgewijs af. Het vrijwillig eigen risico verdwijnt helemaal.”
Zorg dichtbij en behoud streekziekenhuizen
De partij wil zorgvoorzieningen in de regio behouden en versterken, met focus op bereikbaarheid en samenwerking boven marktwerking. Streekziekenhuizen en acute zorg moeten beschikbaar blijven, ongeacht waar je woont.
“We gaan de verschraling van zorgvoorzieningen actief tegen en zetten in op het behoud van streekziekenhuizen. Ook hier kiezen we voor samenwerking boven marktwerking.”
“De acute zorg gaan we financieren op basis van beschikbaarheid en niet langer per verrichte handeling.”
Betaalbaar en toegankelijk openbaar vervoer
GroenLinks-PvdA wil OV betaalbaar maken met een Klimaatticket en investeren in regionale verbindingen. Ze willen het OV in publieke handen brengen, het aanbod uitbreiden, en zorgen voor betere aansluiting tussen hoofd- en regionale netten.
“Daarom komt er op korte termijn een Klimaatticket van 59 euro per maand, naar Duits voorbeeld. Daarmee kan iedereen in de daluren onbeperkt reizen met alle vormen van het ov.”
“We breiden het aantal treinstations in Nederland fors uit door (her)opening van stations langs bestaande, nieuwe en gereactiveerde lijnen.”
“Provincies worden gestimuleerd en geholpen om het regionale openbaar vervoer weer in eigen hand te nemen.”
Publiek belang boven winst in zorg en OV
De partij verzet zich tegen marktwerking en winstbejag in zowel zorg als OV. Ze willen publieke regie en samenwerking, zodat kwaliteit en toegankelijkheid voorop staan.
“In de zorg, het onderwijs, de kinderopvang en het openbaar vervoer moet het algemeen belang voorop staan, niet de winst voor investeerders.”
“We pakken de doorgeschoten marktwerking aan en passen het zorgstelsel aan zodat samenwerking loont.”
De SGP wil zorg en openbaar vervoer (OV) toegankelijk, betaalbaar en regionaal beschikbaar houden, met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen en landelijke gebieden. In de zorg pleit de partij voor minder regeldruk, meer waardering voor zorgverleners, en het behoud van basiszorg in alle regio’s. Voor het OV wil de SGP extra investeringen, lagere kosten en betere bereikbaarheid, vooral buiten de Randstad.
Zorg regionaal en toegankelijk houden
De SGP vindt dat iedereen, ongeacht woonplaats, toegang moet houden tot basiszorg zoals huisarts, tandarts en kraamhulp. Ze willen ziekenhuiszorg in de regio behouden, regeldruk halveren en investeren in zorgverleners. Het beleid richt zich op het verminderen van bureaucratie, het ondersteunen van mantelzorgers en het versterken van regionale zorgvoorzieningen.
“De SGP wil dat iedereen gebruik kan blijven maken van basiszorg zoals de huisarts, tandarts of kraamhulp. Ongeacht waar je woont. De SGP wil ziekenhuiszorg in de regio behouden.”
“De SGP wil de regeldruk in de zorg halveren. Dit moet een topprioriteit zijn in de komende kabinetsperiode.”
“Verpleegkundigen en verzorgenden krijgen een salarisverhoging. De SGP wil investeren in hun na- en bijscholing.”
“Mantelzorgers en vrijwilligers verdienen méér erkenning, waardering en ondersteuning.”
Extra investeren in betaalbaar en bereikbaar OV
De SGP ziet het OV als een publieke dienst die overal op orde moet blijven, met speciale aandacht voor het platteland en dunbevolkte gebieden. Ze willen extra investeringen, een btw-vrijstelling, gratis OV voor kinderen tot en met 11 jaar, en ondersteuning van provincies bij vraaggestuurd vervoer.
“Het openbaar vervoer (ov) is een publieke dienst die overal op orde moet blijven. Oók in het landelijk gebied! We maken ons grote zorgen over de verschraling van het busvervoer op onder meer het platteland: in 5 jaar tijd is dit met 10% afgenomen. Het Rijk moet daarom extra investeren in betaalbaar en voldoende ov.”
“Het ov wordt goedkoper door een btw-vrijstelling. De SGP wil verder gratis ov voor kinderen tot en met 11 jaar en terugkeer van de jongerendagkaart.”
“Het Rijk ondersteunt provincies bij het opzetten van ‘vraaggestuurd’ vervoer in dunbevolkte gebieden.”
Gelijke basisvoorzieningen voor alle regio’s
De SGP benadrukt dat basale voorzieningen als zorg en OV overal even belangrijk zijn, ook buiten de Randstad. Ze willen dat regio’s eerlijke kansen en voldoende middelen krijgen om deze voorzieningen op peil te houden.
“Voor elke burger zijn basale voorzieningen zoals zorg en onderwijs echter van even groot belang, of je nu in Amsterdam, Arnemuiden of Alteveer woont.”
“Gebieden buiten de Randstad moeten meer aandacht en middelen krijgen om problemen aan te pakken. Dat geldt zeker voor gebieden die te maken hebben met krimp en grensoverschrijdende vraagstukken, zoals Zeeland en Limburg.”
De VVD wil de zorg toekomstbestendig en betaalbaar houden door te focussen op effectieve behandelingen, minder bureaucratie, en meer eigen regie voor patiënten. Voor het openbaar vervoer (OV) zet de VVD in op innovatie, regionale bereikbaarheid en strengere aanpak van overlastgevers. De partij kiest voor scherpe prioritering en samenwerking om kwaliteit en toegankelijkheid te waarborgen, zowel in zorg als OV.
Alleen effectieve en gecontracteerde zorg vergoeden
De VVD wil zorg betaalbaar houden door alleen bewezen effectieve en gecontracteerde zorg te vergoeden en kritisch te kijken naar het basispakket. Dit moet verspilling tegengaan en de kwaliteit verhogen, zodat zorggeld terechtkomt bij de mensen die het nodig hebben.
Minder bureaucratie en meer vertrouwen in zorgverleners
De VVD wil de regeldruk en administratieve lasten in de zorg fors verminderen, zodat zorgverleners meer tijd aan patiënten kunnen besteden. Dit moet de werkdruk verlagen en het beroep aantrekkelijker maken.
“We vragen verzekeraars flink te schrappen in verantwoordingseisen, verbieden dubbele uitvragen door toezichthouders, kiezen voor meer geautomatiseerde gegevensuitwisseling en lichten wet- en regelgeving door op noodzaak.”
“We vertrouwen op hun expertise en schrappen onnodige regels en administratie.”
Innovatie en digitalisering in zorg en OV stimuleren
De VVD ziet innovatie, digitalisering en kunstmatige intelligentie als essentieel om de zorg en het OV efficiënter, betaalbaarder en toekomstbestendig te maken. De overheid moet belemmerende regels wegnemen en goede voorbeelden stimuleren.
“Digitalisering, robotisering en kunstmatige intelligentie zullen de komende decennia welzijn en gezondheid op veel vlakken verbeteren en de administratieve bureaucratie verminderen, arbeidsuren besparen en de kwaliteit van de zorg verbeteren.”
“We blijven innovatie hier stimuleren, maken gebruik van AI waar mogelijk en nemen regels weg die innovatie stimuleren.”
Regionale bereikbaarheid en maatwerk in het OV
De VVD wil de bereikbaarheid van regio’s verbeteren door reistijden te verkorten en maatwerkoplossingen te bieden waar regulier OV niet rijdt. Lokale alternatieven en slimme routes krijgen meer ruimte, met aanpassing van wetten indien nodig.
“We zetten ons in voor de verbetering van de bereikbaarheid van de regio door betere ontsluitingen te regelen en reistijden regio-randstad te verkleinen.”
“Waar regulier ov niet (meer) rijdt, blijft er wel behoefte aan verbinding. Daarom we versterken we dit met maatwerkoplossingen, slimme routes en nieuwe concessievormen.”
Strengere aanpak van overlast en geweld in het OV
De VVD wil de veiligheid in het OV vergroten door strengere straffen voor zwartrijden en geweld tegen personeel, en door het mogelijk maken van levenslange OV-verboden.
“We pakken overlastgevers aan door de boetes te verhogen voor onder andere zwartrijden en taakstrafverboden op te leggen voor geweldplegers tegen ov-personeel. Verder willen we levenslange ov-verboden opleggen.”
BVNL wil de zorg betaalbaarder, efficiënter en minder bureaucratisch maken, met meer keuzevrijheid voor patiënten en minder overheidsbemoeienis. Voor het openbaar vervoer pleit BVNL voor meer investeringen in capaciteit en betrouwbaarheid, naast een focus op het wegennet. De partij benadrukt individuele autonomie in de zorg en wil investeren in zowel preventie als het tegengaan van fraude.
Minder bureaucratie en meer keuzevrijheid in de zorg
BVNL vindt dat de zorg te bureaucratisch is en dat patiënten meer regie moeten krijgen over hun eigen zorgtraject. De partij wil zorg in natura afschaffen en inzetten op persoonsgebonden budgetten, en pleit voor minder overheidsbemoeienis en meer individuele autonomie.
“Structurele aanpak van de bureaucratie in de zorg, er moet voornamelijk gewerkt worden in de zorg, in plaats van aan de zorg.”
“Zorg in natura wordt afgeschaft en alle zorg gaat worden aangeboden via een Persoonsgebonden Budget (PGB). Dit geeft zorgbehoevenden regie over hun zorgtraject, vermindert bureaucratie en sluit aan bij het streven van BVNL naar minder overheidsbemoeienis en meer individuele autonomie.”
Investeren in openbaar vervoer en wegennet
BVNL erkent dat de infrastructuur achterloopt op de bevolkingsgroei en wil daarom fors investeren in zowel het wegennet als het openbaar vervoer. Het doel is files te verminderen en het OV betrouwbaarder en hoogwaardiger te maken.
Strengere aanpak van zorgfraude
BVNL ziet zorgfraude als een groot probleem en wil deze hard aanpakken met strengere straffen en meer middelen voor opsporing. Transparantie over geldstromen in de zorg is hierbij essentieel.
“De zorgfraude is enorm, ca. € 10 miljard per jaar.”
“Zorgfraude wordt gestraft met een minimale gevangenisstraf van één jaar. Daar waar mogelijk zal het Nederlanderschap dan wel ander verblijfstitel worden ingenomen.”
“Er worden meer middelen ingezet om zorgfraude op te sporen en te bestraffen.”
Meer aandacht voor preventie en individuele autonomie
BVNL wil meer inzetten op preventieve gezondheidszorg en leefstijl, en benadrukt dat medische keuzes altijd bij het individu horen, zonder enige vorm van dwang of drang.
“Meer aandacht voor het inzetten op preventieve gezondheidszorg en leefstijlaanpassingen en niet uitsluitend op behandeling en medicatie. Er vindt geen enkele vorm van (vaccinatie-)dwang of drang plaats, iedereen beslist zelf over zijn of haar eigen lichaam.”
NSC wil de zorg regionaal toegankelijk, betaalbaar en mensgericht houden, met minder marktwerking en bureaucratie. Ze pleiten voor het behoud van streekziekenhuizen, het beperken van het eigen risico, meer samenwerking tussen zorgaanbieders en het stimuleren van integrale zorg dichtbij huis. Over openbaar vervoer (OV) zijn in de aangeleverde fragmenten geen concrete standpunten te vinden.
Regionale en Toegankelijke Zorg, Behoud Streekziekenhuizen
NSC verzet zich tegen verdere schaalvergroting en centralisatie in de zorg, en wil juist regionale voorzieningen en menselijke maat behouden. Streekziekenhuizen en regionale acute zorg moeten blijven bestaan om zorg dichtbij te houden.
“We keren ons tegen de tendens van steeds verdere concentratie en schaalvergroting in de zorg waardoor systemen leidend zijn in plaats van de menselijke maat. Daar passen nieuwe burgerinitiatieven bij, zoals zorgcoöperaties die geleid worden door burgers en gebruikers en niet door financiers en professionele zorgverleners.”
“Niet-complexe ziekenhuiszorg zoals de meeste spoedeisende hulp, verloskunde en poliklinieken kan het meest doelmatig op regionale schaal worden georganiseerd. We zetten ons daarom in voor het behoud van streekziekenhuizen.”
Beperken van het Eigen Risico en Toegankelijkheid
NSC wil het eigen risico beperken tot €50 per behandeling, zodat zorg toegankelijk blijft en mensen niet direct het volledige eigen risico kwijt zijn bij één behandeling. Dit moet vooral de drempel voor chronisch zieken en mensen met lage inkomens verlagen.
“Het eigen risico mag de toegang tot de zorg niet belemmeren. In plaats van een halvering van het eigen risico in de zorgverzekering kiezen we voor een beperkte eigen bijdrage van € 50 per behandeling met een maximum van € 385.”
“Beperken van het eigen risico tot circa € 50 per behandeling, zodat behandeling niet direct het volledige eigen risico opslokt.”
Minder Marktwerking, Meer Solidariteit en Rol Zorgverlener
NSC wil marktwerking in de zorg terugdringen en de solidariteit via premies en belastingen behouden. De zorgverzekeraar krijgt een dienende rol, en het oordeel van de zorgprofessional is leidend.
“We willen een solidair systeem voor zorgverzekeringen. We maken ons zorgen over de financiële prikkels in de zorg die concurrentie aanwakkeren en die samenwerking en passende zorg belemmeren. De zorgverzekeraar heeft een dienende rol en mag niet op de stoel van de zorgprofessional zitten. Het oordeel van de arts/verpleegkundige is leidend.”
“Terugdringen van marktwerking in de zorg.”
Integrale en Regionale Samenwerking in de Zorg
NSC wil dat zorgaanbieders, verzekeraars, welzijnswerk en overheden regionaal bindende afspraken maken over toegankelijkheid, beschikbaarheid en betaalbaarheid van zorg. Integrale zorg over de grenzen van wetten en financieringsbronnen heen moet de bureaucratie verminderen en de patiënt centraal stellen.
“We ondersteunen dat er een regionaal samenhangend zorgaanbod komt, waarbij zorgaanbieders, zorgverzekeraars, welzijnswerk en overheden bindende afspraken maken over de toegankelijkheid, beschikbaarheid en betaalbaarheid.”
“Zorgaanbieders bieden daarom integraal zorg aan, over de grenzen van de verschillende wetten en financieringsbronnen heen.”
De ChristenUnie wil zorg en openbaar vervoer (OV) dichtbij en toegankelijk houden, met nadruk op het terugdraaien van bezuinigingen en het versterken van regionale voorzieningen. Ze pleiten voor het beëindigen van marktwerking in de zorg, meer ondersteuning voor mantelzorgers, en forse investeringen in het OV, vooral in busvervoer en bereikbaarheid van dorpen en buitenwijken. Hun visie is gericht op een samenleving waarin iedereen kan rekenen op nabijheid, betaalbaarheid en menselijke maat in zorg en mobiliteit.
Zorg dichtbij, minder marktwerking, meer ondersteuning
De ChristenUnie wil zorg dichtbij mensen organiseren, marktwerking in de zorg beëindigen, en mantelzorgers beter ondersteunen. Ze zien nabijheid, samenwerking tussen formele en informele zorg, en het terugdringen van bureaucratie als essentieel om zorg toegankelijk, warm en betaalbaar te houden.
“Wij willen zorg dichtbij mensen. Veel zorg is (gelukkig) informeel en nabij: buurtbewoners die boodschappen doen voor een oudere met beginnende dementie of een groep vrijwilligers die een vervuild huis schoonmaken. Ook formele zorg moet dichtbij georganiseerd zijn.”
“Marktwerking hoort niet thuis in de zorg. Het leidt tot prikkels die niet passen bij een samenleving waarin we omzien naar elkaar.”
“Mantelzorgers krijgen meer mogelijkheden om toegerust te worden op hun verantwoordelijkheden. Mantelzorgondersteuning wordt in elke gemeente flexibeler.”
Investeren in openbaar vervoer, vooral busvervoer
De ChristenUnie wil fors investeren in het OV, met name in busvervoer, om dorpen, buitenwijken en voorzieningen bereikbaar te houden. Ze draaien bezuinigingen terug en stellen structureel geld beschikbaar voor versterking van het aanbod en goedkopere kaartjes.
“We draaien de bezuiniging op het openbaar vervoer terug en stellen in navolging van de Bikker-gelden 300 miljoen euro per jaar beschikbaar voor versterking van het aanbod van busvervoer en goedkopere kaartjes.”
“Er dreigt een kaalslag in het OV: buslijnen verdwijnen, ritten worden steeds duurder. We willen dorpen, buitenwijken en voorzieningen beter bereikbaar maken met het openbaar vervoer.”
Regionale spreiding en bereikbaarheid van zorg en OV
De partij benadrukt het belang van regionale spreiding van zorg- en OV-voorzieningen, zodat elke regio leefbaar blijft en niemand wordt uitgesloten van essentiële diensten.
DENK wil zorg en openbaar vervoer (OV) voor iedereen toegankelijk en betaalbaar maken. Ze pleiten voor het afschaffen van het eigen risico in de zorg, uitbreiding van het basispakket, en gratis OV voor lage inkomens, ouderen en jongeren. Hun visie is gericht op het verkleinen van ongelijkheid en het waarborgen van publieke voorzieningen als basisrecht.
Eigen risico afschaffen en zorg betaalbaar maken
DENK vindt dat zorg geen luxe mag zijn en wil financiële drempels wegnemen, zodat iedereen toegang heeft tot noodzakelijke zorg. Ze willen het eigen risico volledig afschaffen, de zorgpremie verlagen, en het basispakket uitbreiden met onder andere mondzorg en fysiotherapie.
Gratis OV voor lage inkomens, ouderen en jongeren
Om mobiliteit voor kwetsbare groepen te waarborgen, wil DENK gratis openbaar vervoer bieden aan lage inkomens, ouderen (65+), kinderen en jongeren. Daarnaast investeren ze in een betere dienstregeling, goedkopere kaartjes en hogere kwaliteit van het OV.
“Gratis openbaar vervoer voor lage inkomens, ouderen (65+), kinderen en jongeren. Mobiliteit moet voor deze groepen altijd toegankelijk blijven.”
“Wij investeren in het openbaar vervoer. Hiermee zorgen wij voor een dekkende dienstregeling, goedkopere kaartjes, beter kwaliteit en dragen wij bij aan verduurzaming.”
Cultuursensitieve en inclusieve zorg verplicht stellen
DENK wil dat zorg beter aansluit bij de diverse samenleving door cultuursensitieve en inclusieve zorg wettelijk verplicht te stellen, zowel in het beleid als in de zorgopleidingen.
Het CDA wil zorg en openbaar vervoer (OV) dichter bij mensen organiseren, met nadruk op samenwerking tussen zorg en lokale voorzieningen. Ze pleiten voor het ontwikkelen van nieuwe woonvormen voor ouderen waarbij eerstelijnszorg en OV-haltes centraal staan, zodat zorg en bereikbaarheid hand in hand gaan.
Nieuwe woonvormen met zorg en OV centraal
Het CDA ziet nieuwe woonvormen voor ouderen als sleutel voor de toekomst en wil voorzieningen als huisartsen en OV-haltes rondom deze woonvormen organiseren. Dit moet de toegankelijkheid van zorg en mobiliteit verbeteren, vooral voor ouderen en mensen die afhankelijk zijn van zorg.
“Nieuwe woonvormen die ontmoeting en onderlinge hulp mogelijk maken, zijn de sleutel voor de toekomst. We organiseren voorzieningen, zoals eerstelijnszorg-huisartsen en ov-haltes, daaromheen.”