50PLUS zet sterk in op toegankelijke, betaalbare en passende zorg voor ouderen, met bijzondere aandacht voor mantelzorgers, het verlagen van het eigen risico en het bestrijden van zorgfraude. Ze willen een Ouderenzorgwet invoeren die ouderen vergelijkbare rechten geeft als jongeren in de Jeugdzorgwet, en pleiten voor meer ondersteuning aan mantelzorgers en betere zorg aan huis. Privatisering mag volgens 50PLUS niet ten koste gaan van de kwaliteit van de zorg.
50PLUS wil een Ouderenzorgwet die ouderen dezelfde rechten geeft als jongeren in de Jeugdzorgwet, en streeft naar volledige uitvoering van bestaande akkoorden en een wettelijk recht op passende zorg voor iedereen. Ze willen zorgfraude aanpakken en het eigen risico verlagen, vooral voor mensen met een laag inkomen.
“We pleiten voor de invoering van een Ouderenzorgwet, waarin aan ouderen vergelijkbare rechten worden toegekend met de rechten van jongeren volgens de Jeugdzorgwet.”
“Volledige uitvoering van het Hoofdlijnenakkoord Ouderenzorg (HLO).”
“Volledige uitvoering van het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA).”
“Een recht voor alle inwoners op passende zorg.”
“Het aanpakken van zorgfraude.”
“Een verlaging van het eigen risico zorg, op een manier die mensen met een laag inkomen ook werkelijk meer oplevert.”
50PLUS erkent de onmisbaarheid van mantelzorgers en wil hen beter ondersteunen en waarderen, onder andere via specifieke vrijwilligersvergoedingen, verlofregelingen en het makkelijker maken van zelfstandig wonen met zorg aan huis.
“Specifieke vrijwilligersvergoeding en verlofregelingen voor mantelzorgers.”
“Mantelzorgers zijn onmisbaar. Van de 4.5 miljoen mantelzorgers raken er jaarlijks 400.000 overbelast. Zij verdienen betere ondersteuning en waardering.”
“Zelfstandig wonen wordt gemakkelijker gemaakt met noodzakelijke zorg aan huis, inclusief hulpmiddelen en aanpassingen in de woning.”
50PLUS is kritisch op privatisering binnen de zorg en stelt dat winstgevendheid nooit belangrijker mag worden dan de kwaliteit van de zorg aan cliënten.
“Privatisering binnen de zorg mag er niet toe leiden dat winstgevendheid belangrijker wordt dan de primaire zorg aan cliënten zelf.”
Om het groeiende personeelstekort in de zorg tegen te gaan, wil 50PLUS gerichte arbeidsmigratie toestaan als uitzondering op hun strenge migratiebeleid.
“Gerichte arbeidsmigratie voor de zorg. Het personeelstekort in de zorg groeit naar 240.000 mensen in 2030. Zonder actie krijgen ouderen straks geen zorg meer. 50PLUS erkent dat dit vraagt om een uitzondering op ons strenge migratiebeleid.”
50PLUS wil extra thuiszorg en controle tijdens hittegolven voor kwetsbare alleenstaande ouderen, met het oog op het voorkomen van gezondheidsproblemen en het verlagen van zorgkosten.
De ChristenUnie wil de zorg toegankelijk, betaalbaar en menselijk houden, met nadruk op minder bureaucratie, betere samenwerking en meer aandacht voor preventie en kwetsbare groepen. Ze pleiten voor vereenvoudiging van regels, versterking van mantelzorg en non-profit kinderopvang, en willen de druk op jeugdzorg en GGZ verminderen door maatschappelijke oorzaken aan te pakken. Hun visie is gericht op solidariteit, rechtvaardigheid en het centraal stellen van de mens in het zorgsysteem.
De ChristenUnie vindt dat zorgverleners te veel tijd kwijt zijn aan administratieve lasten, wat ten koste gaat van de daadwerkelijke zorg. Ze willen regels schrappen die niet bijdragen aan betere zorg en pleiten voor een dienstbare overheid die het werk van zorgverleners ondersteunt in plaats van belemmert.
De partij erkent het belang van informele zorg en wil mantelzorgers beter ondersteunen, onder andere met langer betaald verlof en meer ruimte bij werkgevers. Dit verlaagt de druk op de formele zorg en erkent de waarde van zorg door naasten.
“We voeren één regeling in voor maatschappelijk verlof, voor zorg voor kinderen, naasten en jezelf.”
“Er komt een langduriger betaald mantelzorgverlof. Mantelzorgers kunnen twee maanden mantelzorgverlof (verspreid) opnemen. De maximale uitkering is 70% van het loon.”
“Werkgevers worden gestimuleerd om werknemers ruimte te geven voor mantelzorg.”
De ChristenUnie wil dat kinderopvangorganisaties non-profit worden en dat de financiering van kinderopvang eenvoudiger en eerlijker wordt, zodat ouders beter werk en zorg kunnen combineren en de maatschappelijke functie van opvang wordt versterkt.
De partij maakt zich zorgen over de groeiende vraag naar jeugdzorg en wil de maatschappelijke oorzaken van deze toename aanpakken, zodat kinderen minder snel afhankelijk worden van professionele zorg.
De ChristenUnie ondersteunt transgenderzorg, mits deze gebaseerd is op wetenschappelijk bewijs en deskundigheid, en is kritisch op zelfidentificatie zonder medische onderbouwing.
“We zijn voor transgenderzorg die gebaseerd is op wetenschappelijk bewijs en deskundigheid. Zelfidentificatie zonder...”
De partij wil dat zorginstellingen voorrang krijgen bij de toewijzing van netcapaciteit, zodat hun continuïteit en betrouwbaarheid gewaarborgd zijn.
“Ziekenhuizen krijgen gegarandeerd vermogen, gevolgd door woningen, industrie, utiliteit en tot slot laadvoorzieningen. Er wordt capaciteit gereserveerd in het net voor nieuw te bouwen zorginstellingen...”
FVD wil de zorg in Nederland toegankelijker, betaalbaarder en minder bureaucratisch maken, met meer ruimte voor zorgverleners en keuzevrijheid voor patiënten. Ze pleiten voor het terugdringen van de macht van zorgverzekeraars, het heropenen van regionale ziekenhuizen, het verlagen van zorgpremies en het uitbreiden van het basispakket. Ouderenzorg en jeugdzorg krijgen extra aandacht, met behoud van verzorgingshuizen en hervorming van de jeugdzorg.
FVD vindt dat de zorg wordt belemmerd door overmatige bureaucratie en de dominante rol van zorgverzekeraars, waardoor artsen en patiënten minder vrijheid hebben. Ze willen dat zorgprofessionals meer ruimte krijgen om behandelingen voor te stellen en dat administratieve lasten drastisch worden verminderd, zodat de focus weer op de patiënt komt te liggen.
“De zorg in Nederland wordt steeds meer gedomineerd door zorgverzekeraars en bureaucratie. Artsen worden in hun werk beperkt door opgelegde regels en statische indicatoren, terwijl patiënten juist behoefte hebben aan persoonlijke zorg en vrije artsenkeuze.”
“Forum voor Democratie wil dat zorgprofessionals weer de ruimte krijgen om naar eigen inzicht behandelingen voor te stellen, zonder dat verzekeraars of managers hen tegenhouden.”
“Ook willen wij radicaal snoeien in de duizenden zorgindicatoren die ziekenhuizen gijzelen in papierwerk, zodat de tijd en energie weer ten goede komen aan de patiënt in plaats van aan administratie.”
FVD wil zorg voor iedereen bereikbaar en betaalbaar maken door zorgpremies te verlagen en het basispakket uit te breiden met onder andere fysiotherapie, anticonceptie en tandzorg. Ze willen de vrije artsenkeuze behouden en regionale ziekenhuizen heropenen om de toegankelijkheid te vergroten.
“Toegankelijke, betaalbare zorg voor iedereen. Forum voor Democratie wil een Nederland waar zorg altijd binnen bereik is voor iedereen die het nodig heeft.”
“Zorgpremies gaan omlaag, fysiotherapie, anticonceptie en tandzorg komen terug in het basispakket, en jeugdzorg wordt hervormd met het kind centraal.”
“Daarnaast is de positie van de patiënt verzwakt door schaalvergroting en het sluiten van ziekenhuizen. Veel mensen moeten verder reizen voor zorg en hebben minder zekerheid over de continuïteit van hun behandeling. FVD kiest voor kleinschaligheid: regionale ziekenhuizen moeten worden heropend,”
“Het sluiten van (streek)ziekenhuizen en het alsmaar opschalen van de zorg wordt stop gezet en zoveel mogelijk ongedaan gemaakt.”
FVD vindt dat ouderen meer aandacht en waardigheid verdienen, met behoud van verzorgingshuizen en bestrijding van eenzaamheid. Jeugdzorg moet worden hervormd, waarbij het kind centraal staat en perverse financiële prikkels rondom uithuisplaatsingen worden aangepakt.
“Ouderen verdienen onze prioriteit. We investeren in ouderenzorg, bestrijden eenzaamheid en behouden verzorgingshuizen, zodat de mensen die ons land hebben opgebouwd de waardigheid krijgen die ze verdienen.”
“We hervormen de jeugdzorg door (perverse) financiële prikkels rondom uithuisplaatsingen aan te pakken.”
FVD is zeer kritisch op het gevoerde coronabeleid en de nasleep daarvan. Ze willen een nieuw, onafhankelijk onderzoek naar het coronabeleid, met volledige toegang tot data en verhoren onder ede, en uiten zorgen over de werking en bijwerkingen van mRNA-vaccins.
“Forum voor Democratie wil een nieuw onderzoek starten, waarin Kamerleden hun individuele onderzoeksrecht wél mogen uitoefenen, direct toegang krijgen tot alle data en betrokkenen onder ede kunnen horen - naar Amerikaans model.”
“De mRNA-vaccins bleken niet te doen wat werd beloofd en hebben in een aanzienlijk aantal gevallen geleid tot (ernstige)”
De SGP benadrukt het belang van toegankelijke, kwalitatief goede en betaalbare zorg, met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen zoals moeders, kinderen, ouderen en jongeren. De partij wil regeldruk in de zorg verminderen, preventie en ondersteuning versterken, en zorg rondom zwangerschap, geboorte en het levenseinde verbeteren. Concrete voorstellen zijn onder meer betere zorg en ondersteuning voor moeders en kinderen, proactieve zorgplanning voor ouderen, en het normaliseren van jeugdzorg.
De SGP vindt dat zorg voor moeders en kinderen van topkwaliteit moet zijn, met extra aandacht voor kwetsbare situaties zoals onbedoelde zwangerschap. De partij wil preventie en ondersteuning versterken om abortussen te voorkomen en de eerste levensjaren te optimaliseren.
“Zorg voor moeders en kinderen moet van topkwaliteit zijn.”
“Zorg en ondersteuning rondom de zwangerschap en geboorte moet van topkwaliteit zijn.”
“Bij een onbedoelde zwangerschap moet altijd een gesprek plaatsvinden met een hulpverlener die met de ouders in beeld brengt wat hun motieven zijn voor abortus en of er zorg- of ondersteuningsbehoefte in het gezin is.”
“Er komt een Moeder en Kind Fonds om hulp en ondersteuning te bieden aan onbedoeld zwangere vrouwen en hun (on-geboren) kindje.”
“In elke provincie komt tenminste één ‘babyhuis’ voor kwetsbare moeders en hun kindje.”
De SGP wil dat ouderen meer aandacht en passende zorg krijgen, met nadruk op proactieve zorgplanning, het tegengaan van eenzaamheid en het voorkomen van overbehandeling aan het levenseinde.
“De SGP stimuleert proactieve zorgplanning. Overbehandelen is niet goed. Er moet ruimte zijn om afscheid te nemen en voorbereid te zijn op het sterven.”
“De helft van alle ouderen voelt zich eenzaam. Om deze aangrijpende werkelijkheid tegen te gaan, is een structurele langetermijnaanpak tegen eenzaamheid nodig.”
De SGP maakt zich zorgen over de medicalisering in de jeugdzorg en wil dat de overheid bijdraagt aan het normaliseren van gedrag, met snelle en laagdrempelige hulp waar nodig.
De SGP vindt dat de regeldruk in de zorg te hoog is en wil deze verminderen om professionals meer ruimte te geven voor echte zorgverlening.
“regeldruk in de zorg: 22”
BBB wil de zorg toegankelijk, betaalbaar en bewezen effectief houden, met minder bureaucratie en meer focus op de menselijke maat. De partij pleit voor het schrappen van niet-wetenschappelijk bewezen zorg uit het basispakket, het verminderen van regels en papierwerk, en het inzetten van zorgpersoneel aan het bed in plaats van aan beleid. BBB benadrukt snelle, kwalitatieve zorg, vooral bij gevoelige thema’s als genderzorg en het levenseinde, en wil dat zorgverzekeraars hun winsten inzetten voor wachttijdreductie en noodsituaties.
BBB wil alleen bewezen effectieve zorg in het basispakket houden om de kosten te verlagen en de kwaliteit te waarborgen. Niet-wetenschappelijk bewezen zorg wordt uit het basispakket gehaald; wie dat toch wil, kan zich aanvullend verzekeren.
“Alle bewezen niet werkzame zorg gaat uit de basisverzekering. Hierdoor kunnen de kosten van de basisverzekering voor iedereen omlaag en kunnen mensen die toch homeopathie of andere niet wetenschappelijk bewezen zorg willen, kiezen voor een aanvullende verzekering die hen past.”
“Hierin willen wij strengere selectie vanuit het Zorginstituut Nederland (ZiN), met alle therapieën die niet beter presenteren dan placebo, geschrapt.”
BBB wil de regeldruk en het aantal niet-zorgverlenende functies in de zorg drastisch verminderen, zodat zorgpersoneel meer tijd heeft voor patiënten en minder voor papierwerk.
“Mensen die werken in de zorg in plaats van aan de zorg. BBB zet zich de komende jaren verder in voor het terugdringen van de wildgroei aan functies van mensen die aan de zorg werken in plaats van in de zorg.”
“De zorg piept en kraakt onder onnodige regels en papierwerk. Dat kost niet alleen tijd, maar ook sen zorgaanbieders. Minder tijd kwijt aan papierwerk betekent meer tijd voor de patiënt.”
BBB wil dat zorgverzekeraars hun winsten deels reserveren voor het verkorten van wachttijden en het opvangen van onvoorziene situaties zoals pandemieën.
“(Gereserveerde) winsten van zorgverzekeraars moeten voor minstens de helft worden ingezet voor omstandigheden die zich plotseling voordoen. Zo geldt de zorgverzekering ook echt als een verzekering op zorg, waarbij zorgverzekeraars zelf investeren in wachttijdreductie en geld reserveren voor noodsituaties als een pandemie.”
BBB wil een tijdelijke stop op medische transitie voor minderjarigen tot de richtlijnen zijn herzien, en benadrukt het belang van zorgvuldige besluitvorming bij euthanasie.
“Om deze reden willen wij een stop op medische transitie voor minderjarigen, tot de richtlijnen zorgvuldig herzien zijn.”
“Bij uitzichtloos en ondraaglijk lijden kan actieve levensbeëindiging een daad van barmhartigheid zijn. Dit moet altijd in een medische setting plaatsvinden, na zorgvuldige besluitvorming.”
“Er moet voldoende geïnvesteerd worden in expertisecentra over het levenseinde, om zo te zorgen dat artsen voldoende kennis en kunde hebben om, indien gewenst, palliatieve sedatie en/of euthanasie uit te voeren.”
Volt wil de zorg toegankelijker, transparanter en minder commercieel maken, met meer collectieve financiering en waardering voor zorgprofessionals. Ze pleiten voor het vereenvoudigen van het zorgsysteem, het beperken van winstuitkeringen, en het verlagen van de nominale zorgpremie naar nul euro. De partij richt zich op samenwerking, solidariteit en het tegengaan van marktwerking in de zorg.
Volt wil dat zorgkosten meer uit collectieve middelen worden betaald en het zorgsysteem eenvoudiger en meer gericht op samenwerking wordt ingericht. Dit moet de toegankelijkheid vergroten en de financiële druk op burgers verlagen.
“De zorgkosten moeten voor een groter deel uit de collectieve middelen betaald worden. Zo kunnen we de nominale zorgpremie naar nul euro verlagen en neemt het besteedbaar inkomen van uitkeringsgerechtigden toe. Het eigen risico blijft bestaan.”
“Volt werkt toe naar een eenvoudiger (financieel) zorgsysteem, dat samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid stimuleert. Dan wordt er samen gekeken wat het beste is voor de patiënt, zonder dat de patiënt met veel verschillende organisaties te maken krijgt.”
Volt wil de invloed van investeringsmaatschappijen in de zorg beperken en transparantie en solidariteit bevorderen. Ze stellen wettelijke beperkingen voor op winstuitkeringen en stimuleren overnames door zorgprofessionals.
“De opkomst van investeringsmaatschappijen (private-equity) in de zorg kan op gespannen voet staan met de kwaliteit en toegankelijkheid van en de solidariteit in de zorg. Volt zet zich er voor in om de zorg minder interessant te maken voor investeringsmaatschappijen door wettelijke beperkingen op winstuitkeringen in de zorg in te voeren, zorginstanties wettelijk te verplichten transparant te zijn over hun eigendomsstructuren en de Nederlandse Zorgautoriteit hier actiever op te laten controleren, bijvoorbeeld met een speciale task force.”
“Daarnaast worden overnames van praktijken door zorgprofessionals die daar zelf zorg gaan verlenen, gestimuleerd.”
Volt wil de positie van zorgprofessionals versterken en hun waardering vergroten, onder andere door meer transparantie en minder bureaucratie.
“Waardering van de zorgprofessional”
Volt wil de jeugdzorg structureel verbeteren, met meer ondersteuning dichtbij huis en specialistische zorg waar nodig. Ze pleiten voor het loslaten van de leeftijdsgrens van 18 jaar in de jeugdzorg met verblijf.
“Volt laat de leeftijdsgrens van 18 jaar los in de jeugdzorg met verblijf, zoals gezinshuizen en gesloten jeugdzorg.”
“Volt wil dat jongeren voldoende hulp krijgen bij deze transitie in de vorm van begeleiding naar een stabiele basis waarin school, werk, inkomen, welzijn en support geregeld zijn.”
“Kinderen die meer zorg nodig hebben om zich goed te kunnen ontwikkelen of mee te kunnen doen in de maatschappij worden verwezen naar gespecialiseerde jeugd- en gezondheidszorg.”
Het CDA zet in op een zorgzame samenleving waarin professionele zorg, begeleiding en ondersteuning beschikbaar zijn voor wie dat nodig heeft, met nadruk op kwaliteit, effectiviteit en het tegengaan van fraude. Belangrijke voorstellen zijn het stimuleren van zorginnovaties, strengere aanpak van zorgfraude, en het verbeteren van jeugdzorg door meer sturing op bewezen effectiviteit en minder ongecontracteerde zorg. De partij wil daarnaast administratieve lasten en regeldruk in de zorg verminderen.
Het CDA wil vernieuwing in de zorg bevorderen door ruimte te geven aan zorginnovaties binnen een regelarme omgeving en door overbodige administratieve regels te schrappen. Dit moet het makkelijker maken om goede initiatieven landelijk uit te rollen en de uitvoeringslast voor zorgverleners te verlagen.
“We geven ruimte voor het ontwikkelen van zorginnovaties binnen een regelarme omgeving. Op die manier kunnen vernieuwingen eenvoudiger worden doorgevoerd. Het wordt makkelijker om goede pilot-initiatieven landelijk uit te rollen.”
“We schrappen samen met de zorg, het onderwijs, en economische sectoren overbodige administratieve regels, maken bestaande regelgeving beter en rapportages efficiënter.”
Het CDA ziet zorgfraude als een ernstig probleem dat het vertrouwen in de zorg ondermijnt en wil daarom strengere maatregelen nemen, zoals hogere eisen aan het starten van zorgbedrijven, uitgebreidere screening van zorgbestuurders en meer bevoegdheden voor toezichthouders.
“Zorgfraude pakken we veel strenger aan met stevige barrières om criminele activiteiten in de zorg minder aantrekkelijk te maken. Bij de Kamer van Koophandel worden hogere eisen gesteld aan het starten van een zorgbedrijf. Er komt één standaard voor alle zorgdomeinen.”
“We willen een uitgebreidere screening van zorgbestuurders, een stevige wettelijke basis om gegevensuitwisseling in het kader van onderzoek beter mogelijk te maken.”
Het CDA wil de jeugdzorg verbeteren door te sturen op bewezen effectieve zorg, het vergoedingspercentage voor ongecontracteerde jeugdzorg te stoppen, en de omvang en intensiteit van zorg terug te brengen via kwaliteitsverbetering en transparantie.
“Om ervoor te zorgen dat de jeugdhulp van goede kwaliteit is, stoppen we het vergoedingspercentage voor ongecontracteerde jeugdzorg. We sturen op meer bewezen effectieve jeugdzorg zodat we de juiste zorg op de juiste plek toepassen.”
“Gemeenten zetten zich samen met aanbieders in om de omvang en intensiteit van de zorg terug te brengen via de kwaliteitsverbetering en landelijke transparantie rond goede praktijken.”
Het CDA benadrukt het belang van een samenleving waarin zorg en ondersteuning op het juiste moment en de juiste plek beschikbaar zijn, met een verschuiving van alleen zorg naar ook gezondheid en vertrouwen.
“Van zorg naar gezondheid en van controle naar vertrouwen. Zo werken we aan een fatsoenlijke zorgzame samenleving met professionele zorg, begeleiding en ondersteuning voor wie dat nodig heeft, op het juiste moment, op de juiste plek.”
DENK beschouwt zorg als een fundamenteel mensenrecht en wil dat zorg voor iedereen toegankelijk, betaalbaar en passend is. De partij pleit voor het afschaffen van het eigen risico, het verlagen van de zorgpremie, meer waardering en ondersteuning voor zorgverleners, en cultuursensitieve zorg. DENK wil investeren in ouderenzorg, jeugdzorg en GGZ, en stelt concrete maatregelen voor om de kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg te verbeteren.
DENK vindt dat zorg geen luxe mag zijn en dat iedereen recht heeft op toegankelijke en betaalbare zorg. De partij wil het eigen risico en de zorgpremie verlagen, en meer keuzevrijheid en cultuursensitieve zorg realiseren. Dit standpunt adresseert de financiële drempels en het tekort aan passende zorg, met als doel de toegankelijkheid en kwaliteit te waarborgen.
“Zorg hoort geen luxe te zijn, zorg is een mensenrecht. Of je nu jong of oud bent, in een dorp woont of in een stad: iedereen moet kunnen rekenen op toegankelijke, betaalbare en passende zorg.”
“Veel mensen mijden de zorg, omdat ze het niet kunnen betalen. Het eigen risico en de zorgpremie drukken enorm op de portemonnee.”
“Keuzevrijheid voor de patiënt en cultuursensitieve zorg moeten het uitgangspunt zijn.”
DENK maakt zich zorgen over de kwaliteit van de ouderenzorg en wil meer budget vrijmaken voor liefdevolle zorg voor ouderen. Daarnaast wil de partij investeren in de jeugdzorg en de geestelijke gezondheidszorg (GGZ), met als doel de kwaliteit te verhogen en wachtlijsten terug te dringen. Dit standpunt richt zich op het verbeteren van de zorg voor kwetsbare groepen.
“Wij maken ons grote zorgen over de kwaliteit van de ouderenzorg. Wij willen daarom dat er meer budget beschikbaar komt om onze ouderen liefdevolle zorg te geven.”
“Wij willen investeren in de jeugdzorg en de GGZ. De kwaliteit van de zorg moet omhoog en de wachtlijsten moeten teruggedrongen worden.”
DENK benadrukt het belang van zorg die aansluit bij waarden als autonomie, inclusiviteit en zorgvuldigheid, met specifieke aandacht voor abortus en de gezondheid van jongeren. Dit standpunt adresseert ethische vraagstukken en de noodzaak van zorg op maat.
“Bij abortus moeten wij recht doen aan de gezondheid en de autonomie van de vrouw én aan de rechten van het ongeboren leven. Dat betekent dat wij de voorwaarden rond abortus zo inrichten dat deze twee uitgangspunten leidend zijn.”
“Iedereen heeft het recht om zichzelf te zijn en DENK staat pal voor inclusieve zorg.”
GroenLinks-PvdA wil de zorg toegankelijker, betaalbaarder en menselijker maken, met meer vaste zorgteams, minder administratieve lasten en betere arbeidsvoorwaarden voor zorgmedewerkers. Ze willen zorggeld beschermen tegen fraude en winstuitkeringen, het personeelstekort aanpakken, en passende zorg centraal stellen. De partij zet in op structurele verbeteringen voor patiënten én zorgverleners, zodat goede zorg voor iedereen bereikbaar blijft.
GroenLinks-PvdA vindt dat continuïteit en vertrouwen in de zorg voorop moeten staan, wat vraagt om vaste zorgteams en goede arbeidsvoorwaarden. Dit moet het personeelstekort tegengaan en de afhankelijkheid van dure zzp’ers en detacheringsbureaus verminderen.
“Zorg draait om vertrouwen en continuïteit – daar horen vaste zorgteams bij. We zorgen voor goede arbeidsvoorwaarden, meer zekerheid en zeggenschap voor zorgmedewerkers in loondienst.”
“Goede zorg valt of staat met voldoende zorgmedewerkers. Het personeelstekort in de zorg is groot en staat gelijkwaardige toegang in de weg. We willen werken in de zorg aantrekkelijker maken. Dat begint met fatsoenlijke lonen, goede en (sociaal) veilige werkomstandigheden en met meer zeggenschap.”
De partij wil dat zorgmedewerkers minder tijd kwijt zijn aan administratie en dat de behandeling altijd in overleg met de patiënt wordt gekozen, gericht op wat werkt en overbehandeling voorkomt.
“Als we de zorg op een andere manier organiseren, hoeven medewerkers minder tijd te besteden aan administratie.”
“Patiënt en arts beslissen samen over de best passende behandeling. Niet alleen ziekte, maar ook gezondheid en wat iemand wél kan, telt mee. Zo voorkomen we overbehandeling en onnodige ingrepen.”
GroenLinks-PvdA wil dat zorggeld volledig ten goede komt aan goede zorg en niet verdwijnt in dubieuze winstuitkeringen of fraude. Slechte zorg en overtredingen moeten leiden tot terugvordering van zorggeld.
“We willen zorggeld terug vorderen als zorgaanbieders slechte zorg verlenen, regels overtreden, of zichzelf verrijken.”
De partij ziet digitale zorg als een middel om de zorg te verbeteren, maar niet als een vervanging van persoonlijk contact.
“Digitale zorg kan van”
JA21 wil de zorg toegankelijker, efficiënter en betaalbaarder maken door verspilling en inefficiëntie aan te pakken, samenwerking te verbeteren en lokaal maatwerk te stimuleren. Ze pleiten voor strengere handhaving op het nakomen van zorgafspraken, meer lokale regie in de jeugdzorg, en extra middelen voor de geestelijke gezondheidszorg en gehandicaptenzorg. Hun visie is gericht op het terugdringen van bureaucratie, het vergroten van capaciteit en het stimuleren van eigen verantwoordelijkheid.
JA21 wil verspilling van middelen en inefficiënt gebruik van zorg voorkomen door strengere handhaving en efficiëntere inzet van middelen. Dit moet de betaalbaarheid en toegankelijkheid van de zorg verbeteren.
JA21 ziet dat de jeugdzorg en geestelijke gezondheidszorg kampen met knelpunten zoals personeelstekort, bureaucratie en gebrek aan samenwerking. Ze willen de regie en het budget zo lokaal mogelijk beleggen en extra financiering voor GGZ en gehandicaptenzorg.
“Wat JA21 betreft wordt de samenwerking in de jeugdzorgregio’s steviger aangezet en dienen de regie en dus het budget zo lokaal mogelijk te worden ingericht.”
“JA21 wil de capaciteit van ggz-organisaties vergroten door extra financiering te verstrekken voor de zorg voor patiënten die te kampen hebben met zware psychiatrische pro-”
JA21 vindt dat mensen in staat moeten zijn om zoveel mogelijk voor zichzelf te zorgen en dat de overheid minder sturend moet zijn. Dit moet leiden tot meer keuzevrijheid en minder afhankelijkheid.
“JA21 gelooft dat de meeste mensen in staat zijn voor zichzelf te zorgen en dat zij daarin een eigen verantwoordelijkheid dragen.”
NSC wil de zorg toegankelijk, betaalbaar en minder bureaucratisch maken, met meer ruimte voor zorgprofessionals en een nadruk op solidariteit in de zorgfinanciering. Ze pleiten voor het halveren van de regeldruk, het terugdringen van marktwerking, en het verbeteren van de jeugdzorg door fundamentele hervormingen. Concrete voorstellen zijn onder meer het opnemen van de jaarlijkse tandartscontrole in het basispakket, het afschaffen van de eigen bijdrage voor kraamzorg, en het wettelijk vastleggen van minimale rechten voor kinderen in jeugdbescherming.
NSC ziet het tekort aan zorgprofessionals en de hoge regeldruk als een groot probleem. Ze willen de bureaucratie in de zorg halveren en zorgprofessionals meer tijd geven voor directe zorg, door nieuwe wetgeving streng te toetsen op regeldruk en bestaande bureaucratie af te bouwen.
“Het tekort aan zorgprofessionals in de directe zorg zal de komende jaren alleen maar toenemen. Door de bureaucratie drastisch terug te dringen, willen we onze zorgprofessionals minder buiten de directe zorg laten werken en hen juist meer ruimte geven om bezig te zijn met waar hun hart ligt: de echte zorg aan het bed.”
“Bij nieuw overheidsbeleid op het gebied van zorg wordt voortaan structureel getoetst hoeveel regeldruk nieuwe wet- en regelgeving veroorzaakt. [...] ons doel is om de zorgbureaucratie in vijf jaar tijd te halveren, conform de aanbevelingen van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving in het rapport ‘Is dit wel verantwoord?’ (2023).”
NSC wil af van financiële prikkels en marktwerking die samenwerking en passende zorg belemmeren. Ze benadrukken solidariteit in de zorgfinanciering en willen dat het oordeel van de zorgprofessional leidend is, niet de zorgverzekeraar.
“We willen een solidair systeem voor zorgverzekeringen. We maken ons zorgen over de financiële prikkels in de zorg die concurrentie aanwakkeren en die samenwerking en passende zorg belemmeren. De zorgverzekeraar heeft een dienende rol en mag niet op de stoel van de zorgprofessional zitten. Het oordeel van de arts/verpleegkundige is leidend.”
“We hechten zeer aan het behoud van solidariteit in de bekostiging van de gezondheidszorg via premies en belastingen, zodat goede zorg bereikbaar en betaalbaar is en blijft voor jong en oud, arm en rijk, ziek en gezond.”
NSC wil de toegang tot zorg verbeteren door het basispakket uit te breiden en drempels te verlagen, met specifieke aandacht voor tandartszorg, anticonceptie en kraamzorg.
“Jaarlijkse tandartscontrole komt in het basispakket. Bezien wordt of de maximum tandartstarieven verlaagd kunnen worden. We zoeken een manier om de toegang tot anticonceptie drempelloos te maken. De eigen bijdrage voor kraamzorg wordt afgeschaft.”
NSC vindt dat het huidige jeugdzorgsysteem ouders en kinderen onvoldoende helpt en wil fundamentele hervormingen, met wettelijke minimumnormen voor kinderen in jeugdbescherming.
“We willen fundamentele aspecten van het jeugdzorgstelsel opnieuw bezien: wie is waarvoor verantwoordelijk, welke bevoegdheden zijn nodig en hoe wordt de zorg betaald? Onze prioriteit is om wettelijk vast te leggen waarop een kind met een jeugdbeschermingsmaatregel minimaal recht heeft.”
BIJ1 ziet zorg als een fundamenteel mensenrecht en wil dit recht stevig verankeren in de Grondwet. De partij pleit voor toegankelijke, betaalbare en kwalitatief hoogwaardige gezondheidszorg voor iedereen, met bijzondere aandacht voor zelfbeschikking, inclusie en het wegnemen van financiële en sociale drempels.
BIJ1 wil dat gezondheidszorg niet slechts een inspanningsverplichting is, maar een gegarandeerd recht voor iedereen. Dit moet zorgen voor meer zekerheid en mentale ruimte, en collectieve problemen helpen oplossen.
“Het recht op een huis, voeding, energie en gezondheidszorg herformuleren we verankerd in de Grondwet. Zodat deze basisrechten niet langer alleen een verplichte inspanning vereisen, maar een garantie zijn.”
De partij benadrukt het belang van zelfbeschikking, vooral voor mensen met een handicap en mensen met een doodswens. Zorg mag nooit tekortschieten als reden voor euthanasie, en er moet ruimte zijn voor open gesprekken over het levenseinde.
“BIJ1 gelooft dat zelf mogen bepalen wat er met jouw leven en jouw lichaam gebeurt, een belangrijk recht is dat altijd beschermd moet worden.”
“De wens voor euthanasie mag nooit worden bepaald door gebrekkige zorg. In het hoofdstuk Zorg stellen wij daarom een scala aan maatregelen voor om de zorg in Nederland te verbeteren.”
BIJ1 vindt dat een handicap geen medisch probleem is dat opgelost moet worden, maar onderdeel van menselijke diversiteit. De partij wil barrières en extra kosten voor mensen met een handicap wegnemen en inclusie centraal stellen.
“Zij kunnen vaak niet vanzelfsprekend meedoen in de maatschappij, zonder extra zaken te regelen en extra kosten te maken. BIJ1 vindt dat een handicap een onderdeel is van de diversiteit van de mensheid, geen medisch probleem dat opgelost moet worden.”
Om zorgen over kosten en toeslagen weg te nemen, wil BIJ1 kinderopvang gratis maken voor iedereen.
“Wij maken kinderopvang gratis voor iedereen. Zo krijgen ouders zekerheid dat hun kinderen goed opgevangen worden, zonder zorgen over te hoge kosten of risico’s van toeslagen.”
BVNL vindt dat de zorg in Nederland efficiënter, minder bureaucratisch en betaalbaarder moet worden, met meer aandacht voor preventie en minder internationale inmenging. Ze willen de bureaucratie in de zorg structureel aanpakken, kritisch kijken naar welke zorg wordt verleend en vergoed, en geen mandaat voor internationale organisaties zoals de WHO. Daarnaast pleiten ze voor meer inzet op preventieve gezondheidszorg.
BVNL stelt dat de zorg te veel wordt belast door bureaucratie, waardoor er minder tijd en middelen overblijven voor daadwerkelijke zorgverlening. Ze willen dat er vooral in de zorg gewerkt wordt, niet aan de zorg, en pleiten voor een structurele aanpak van deze bureaucratie.
“Structurele aanpak van de bureaucratie in de zorg, er moet voornamelijk gewerkt worden in de zorg, in plaats van aan de zorg.”
BVNL vindt dat de druk op het zorgstelsel te groot is, mede door immigratie, en dat er kritischer gekeken moet worden naar welke zorg wordt verleend en vergoed. Ze willen leren van andere landen waar de zorg efficiënter is georganiseerd.
BVNL is tegen het overdragen van mandaat aan internationale organisaties zoals de WHO en wil geen verplichtingen voor lidstaten en nationale overheden op het gebied van gezondheidsbeleid.
“Geen internationaal gezondheidsbeleid met mandaat voor ondemocratische organisaties zoals de WHO en verplichtingen voor lidstaten en nationale overheden.”
BVNL wil meer nadruk leggen op preventie en leefstijl om de zorgvraag te verminderen en de gezondheid van de bevolking te verbeteren.
“Meer aandacht voor het inzetten op preventieve gezondheidszorg en leef-”
D66 wil de zorg toegankelijk, effectief en toekomstbestendig houden door te investeren in zorgprofessionals, onnodige zorg te schrappen en administratieve lasten te verminderen. De partij kiest voor passende zorg, meer autonomie voor zorgverleners en het verkorten van wachtlijsten, vooral in de ggz. D66 benadrukt dat zorg alleen wordt ingezet waar het echt nodig is en dat bewezen effectieve behandelingen voorrang krijgen.
D66 vindt dat zorgprofessionals meer vertrouwen, autonomie en een goed salaris verdienen, en dat administratieve lasten moeten worden verminderd zodat zij zich kunnen richten op de patiënt. Dit is nodig omdat de werkdruk hoog is en de vraag naar zorgpersoneel sneller groeit dan het aanbod.
“Werken in de zorg is een prachtig beroep: of je nu wijkverpleegkundige bent, arts aan het bed of werkt op de ambulance. Maar regeldruk, te veel patiënten, te weinig tijd en lange wachtlijsten maken het werk zwaar. Die last kunnen we niet op de schouders van onze zorgprofessionals leggen. D66 geeft zorgprofessionals vertrouwen, autonomie en een goed salaris. We maken gebruik van de kansen die digitalisering biedt en verminderen de administratie.”
D66 wil dat alleen zorg die bewezen effectief en noodzakelijk is, wordt vergoed. Onnodige of ineffectieve behandelingen worden niet langer vergoed, zodat middelen beschikbaar blijven voor passende zorg.
“Om iedereen de juiste en passende zorg te kunnen bieden, vergoeden we geen zorg meer die onnodig is of waarvan niet bewezen is dat het effectief werkt.”
D66 wil de wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) verkorten en de toegang tot passende zorg verbeteren. Wie toch moet wachten, krijgt in de tussentijd laagdrempelige ondersteuning.
“Iedereen die psychische hulp nodig heeft, moet snel passende zorg krijgen. Nu worden problemen erger door lange wachtlijsten in de ggz. Daarom wil D66 de wachtlijsten in de ggz verkorten en de toegang tot passende zorg vergemakkelijken. Wie wel moet wachten, krijgt in de tussentijd laagdrempelige ondersteuning.”
D66 wil dat jeugdzorg alleen wordt ingezet als het echt nodig is, met nadruk op preventie en versterking van gezinnen, buurten en scholen om problemen vroegtijdig te signaleren en op te lossen.
“En we willen jeugdzorg die zo licht mogelijk is, en die alleen zwaar is als dat echt nodig is.”
“We versterken gezinnen, buurten en scholen, zodat zij hulp kunnen bieden voordat jeugdzorg nodig is. We kijken naar wat de omgeving van het kind nodig heeft en bieden stabiliteit, bestaanszekerheid, begeleiding, onderwijsondersteuning en vertrouwen. Pas daarna komt aanvullende zorg in beeld.”
De SP wil zorg toegankelijk, betaalbaar en vrij van marktwerking en bureaucratie maken, met speciale aandacht voor jeugdzorg, gehandicaptenzorg en ondersteuning voor zzp’ers. Ze pleiten voor landelijke financiering, het terugdringen van wachtlijsten, en meer zeggenschap voor cliënten. De partij zet in op collectieve oplossingen en publieke regie om te zorgen dat iedereen de zorg krijgt die nodig is.
De SP vindt dat jeugdzorg betrouwbaar, toegankelijk en vrij van marktwerking en bureaucratie moet zijn. Ze willen investeren om wachtlijsten weg te werken en jongeren meer zeggenschap geven over hun zorg.
“We moeten klaarstaan voor jongeren met goede jeugdzorg waar je op kunt vertrouwen. Daarom investeren we in de jeugdzorg en maken we deze zorg vrij van wachtlijsten, marktwerking en bureaucratie. Jongeren krijgen zeggenschap over hun zorg.”
De SP wil specialistische jeugdzorg weer landelijk financieren en inzetten op stabiele, passende zorg voor kinderen en jongeren, met als doel uithuisplaatsingen te voorkomen en continuïteit te waarborgen.
“De specialistische jeugdzorg wordt weer landelijk gefinancierd, zodat kinderen overal de zorg krijgen die nodig is. We investeren in goede en passende gehandicaptenzorg voor iedereen die dit nodig heeft.”
“Uithuisplaatsingen worden zoveel mogelijk voorkomen, door gezinnen eerder passende hulp te bieden. ... We gaan de enorme hoeveelheid doorplaatsingen daarom tegen, door onder andere te zorgen voor stabiele financiering van gezinshuizen en woonvoorzieningen.”
De SP wil dat zzp’ers collectief en publiek verzekerd worden voor arbeidsongeschiktheid en pensioen, zodat zij niet in armoede hoeven te leven.
“We moeten goed zorgen voor onze zzp’ers. Daarom gaan we collectief en publiek zorgen voor een oplossing, zodat zij zich kunnen verzekeren voor arbeidsongeschiktheid en voor hun pensioen.”
De SP pleit voor goede en passende gehandicaptenzorg voor iedereen die dat nodig heeft, met extra investeringen om dit te realiseren.
“We investeren in goede en passende gehandicaptenzorg voor iedereen die dit nodig heeft.”
De VVD wil de zorg toegankelijk, betaalbaar en van hoge kwaliteit houden door bureaucratie en administratieve lasten te verminderen, ongecontracteerde zorg af te bouwen, en de regie bij patiënten en zorgverleners te versterken. Ze pleiten voor meer contractering, minder regels en meer ruimte voor innovatie, met behoud van zorgvuldigheidseisen en kwaliteit. De partij benadrukt het belang van liberale waarden zoals zelfbeschikking en keuzevrijheid in de zorg.
De VVD ziet dat zorgmedewerkers te veel tijd kwijt zijn aan administratie, wat ten koste gaat van de zorg voor patiënten. Ze willen het aantal regels en rapportages fors terugdringen om de werkdruk te verlagen en de zorg efficiënter te maken.
De VVD wil ongecontracteerde zorg zoveel mogelijk beperken en op termijn volledig afbouwen, behalve in uitzonderlijke situaties. Dit moet leiden tot meer grip op kwaliteit en kosten, en een betere samenwerking tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders.
“We willen ongecontracteerde zorg beperken en op termijn volledig afbouwen, waarbij er ruimte blijft voor uitzonderlijke situaties waarin contractering niet mogelijk of wenselijk is.”
De VVD hecht aan liberale waarden in de zorg, zoals zelfbeschikking bij het levenseinde en keuzevrijheid voor patiënten. Ze willen dat bestaande zorgvuldigheidseisen en kwaliteitseisen bij euthanasie volledig in stand blijven.
“Zelfbeschikking voor een waardig en barmhartig levenseinde zijn onlosmakelijk verbonden met liberale zorg, ook voor mensen met dementie en psychiatrische patiënten.”
“Hierbij is van belang dat bestaande zorgvuldigheidseisen en kwaliteitseisen volledig in stand blijven en dat strafrechtelijke vervolging als uiterste redmiddel mogelijk blijft.”
De PVV vindt dat dieren recht hebben op goede zorg en wil de toegankelijkheid en betaalbaarheid van diergeneeskundige zorg verbeteren, vooral voor ouderen met een laag inkomen. Daarnaast wil de partij dierenmishandeling streng aanpakken en de transparantie van dierenartskosten vergroten.
De PVV benadrukt dat dieren, net als mensen, recht hebben op goede zorg. Dit standpunt richt zich op het waarborgen van dierenwelzijn en het verbeteren van de toegang tot diergeneeskundige zorg, met speciale aandacht voor kwetsbare groepen zoals ouderen.
De partij wil de kosten van dierenartsbezoek transparanter en eerlijker maken, zodat baasjes beter geïnformeerde keuzes kunnen maken en de zorg toegankelijk blijft.
“De kosten bij de dierenarts rijzen de pan uit. De PVV wil verplichte openbaarheid van tarieven, gespecificeerde kostenramingen en een landelijk vergelijkingsportaal, zodat baasjes eerlijke keuzes kunnen maken.”
“Openbaarheid van dierenartstarieven, gespecificeerde kostenramingen, landelijk vergelijkingsportaal”
De Partij voor de Dieren (PvdD) wil de zorg toegankelijker, betaalbaarder en menselijker maken, met speciale aandacht voor het terugdringen van bureaucratie, het verkorten van wachttijden en het verminderen van de werkdruk voor zorgprofessionals. Ze pleiten voor structurele investeringen in de geestelijke gezondheidszorg, het stimuleren van loondienst, en het waarborgen van alternatieven voor digitale zorgtoegang. De partij ziet zorg als een basisrecht en wil dat kwetsbare groepen altijd op tijd de juiste hulp krijgen.
De PvdD vindt het onacceptabel dat mensen lang moeten wachten op geestelijke gezondheidszorg en wil investeren in personeel, minder administratie en meer overbruggingszorg. Dit moet ervoor zorgen dat mensen sneller de hulp krijgen die ze nodig hebben.
“Mensen die geestelijke gezondheidszorg nodig hebben, staan soms maanden of jaren op wachtlijsten en krijgen daardoor niet op tijd goede hulp. We dringen de wachttijden in de GGZ terug door te investeren in voldoende omscholings- en opleidingsmogelijkheden, het verminderen van administratieve lasten en het stimuleren van loondienst voor zorgprofessionals. Tot het zover is zorgen we voor voldoende overbruggingszorg, waaronder digitale behandelopties zoals beeldbellen, e-health modules en online groepsbegeleiding.”
De PvdD wil voorkomen dat digitale exclusie leidt tot slechtere zorgtoegang. Overheidsdiensten, zorginstellingen en banken moeten altijd bereikbaar blijven zonder verplichte apps, zodat iedereen toegang houdt tot zorg.
“Diensten van overheid, scholen, zorginstellingen en banken mogen nooit alleen nog maar via apps en platformen van Big Tech bereikbaar zijn. Het blijft voor burgers altijd mogelijk om hun digitale zaken te kunnen regelen via websites en/of platformonafhankelijke protocollen.”
De partij wil onnodige bureaucratie in de zorg en hulpverlening afschaffen, vooral voor dakloze mensen, en pleit voor standaard urgentieverklaringen en toegankelijke voorzieningen.
“Onnodige bureaucratie die de hulp aan dakloze mensen belemmert, zoals het zelfredzaamheidscriterium, wordt afgeschaft. Dakloze mensen krijgen standaard een urgentieverklaring bij wonen.”
De PvdD erkent dat de zorg op de huidige voet niet verder kan vanwege stijgende kosten en personeelstekorten, en pleit voor structurele veranderingen.
“Op de huidige voet kan de zorg niet verder, niet qua kosten en niet qua tekorten aan personeel.”