Verkiezingsprogramma's 2025 overzelfstandigen
BBB wil zelfstandigheid voor zzp’ers en kleine ondernemers behouden en versterken, met duidelijke regels die echte ondernemers beschermen en schijnzelfstandigheid tegengaan. Ze pleiten voor het verbeteren van de Wet DBA, afwijzing van overregulering, sectorale duidelijkheid, bescherming van zelfstandigen met lage tarieven, en het voorkomen van onnodige bureaucratie. De partij benadrukt het belang van vrijheid, zekerheid en een wendbare arbeidsmarkt voor zelfstandigen.
Behoud en verbetering Wet DBA, tegen overregulering
BBB wil zelfstandigen ruimte geven om te ondernemen zonder verstikkende regelgeving, maar met heldere spelregels. Ze wijzen recente voorstellen voor strengere regulering af en willen de Wet DBA behouden en verbeteren, zodat zelfstandigen en opdrachtgevers duidelijkheid en rechtszekerheid krijgen.
“BBB kiest voor behoud en verbetering van de Wet DBA, zodat zelfstandige ondernemers kunnen blijven ondernemen zonder verstikkende regelgeving, maar met duidelijke spelregels. We wijzen overregulering die echte zelfstandigheid ondermijnt zoals voorgesteld in de recente wetsvoorstellen (VBAR en de initiatiefwet Zelfstandigen) af.”
Gerichte handhaving op schijnzelfstandigheid, bescherming lage tarieven
BBB wil schijnzelfstandigheid aanpakken, maar zonder bonafide ondernemers te benadelen. Ze stellen gerichte handhaving voor, sectorale duidelijkheid, bescherming van zelfstandigen met een laag uurtarief via een rechtsvermoeden van werknemerschap, en verduidelijking van het gezagscriterium.
“Gerichte handhaving op structureel misbruik en schijnzelfstandigheid, met prioriteit bij kwetsbare situaties, maar géén jacht op bonafide ondernemers.”
“Voorafgaande zekerheid voor opdrachtgevers en zelfstandigen via een vrijwillige toets of sectorale modelovereenkomsten (“Verklaring Arbeids Relatielight”).”
“Bescherming van zelfstandigen met een laag uurtarief (< €36), via een rechtsvermoeden van werknemerschap in combinatie met ruimte voor uitzonderingen.”
“Verduidelijking van het gezagscriterium, in lijn met recente rechtspraak (zoals het Deliverooarrest), zodat praktijk en recht beter op elkaar aansluiten.”
Waardering en ruimte voor zelfstandigen in de economie
BBB erkent zelfstandigen als essentieel voor de economie en wil bureaucratie verminderen, zodat zij kunnen blijven ondernemen en bijdragen aan de samenleving.
“Mkb’ers en kleine zelfstandigen zijn de ruggengraat van de Nederlandse economie. Ze zorgen voor werk, vakmanschap, levendige dorpen en persoonlijke dienstverlening.”
“We kiezen voor maatwerk, praktische ruimte en eerlijke behandeling van ondernemers in alle regio’s.”
“Deze koers biedt zelfstandigen vrijheid en zekerheid, voorkomt onnodige bureaucratie voor opdrachtgevers en maakt misbruik beter opspoorbaar.”
De SGP wil zelfstandigen (zzp’ers) meer wettelijke erkenning geven en hun positie versterken door heldere definities, sectorale toetsing en het tegengaan van schijnzelfstandigheid. Tegelijkertijd pleit de partij voor keuzevrijheid en maatwerk bij sociale zekerheid, zoals een opt-out voor verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering en uitzonderingen voor specifieke sectoren. De SGP benadrukt het belang van zelfstandigen voor de economie, maar wil misbruik en onzekerheid tegengaan.
Heldere wettelijke erkenning en definitie voor zelfstandigen
De SGP wil een einde maken aan de onzekerheid voor zzp’ers door een duidelijke wettelijke status en criteria vast te leggen. Dit moet zowel zelfstandigen als opdrachtgevers vooraf duidelijkheid bieden en schijnzelfstandigheid tegengaan.
“Zelfstandigen krijgen eindelijk de wettelijke erkenning die zij verdienen door een heldere definitie met bijbehorende criteria vast te leggen.”
“Met de zelfstandigenwet wordt hiervoor een sectoraal rechtsvermoeden en een toets op zelfstandigheid en werkrelatie geïntroduceerd. Dat biedt vooraf duidelijkheid aan de zelfstandige en opdrachtgever.”
“Door het toezicht te richten op sectoren waar sprake is van een verhoogd risico op schijnconstructies en uitbuiting wordt schijnzelfstandigheid tegengegaan.”
Keuzevrijheid en maatwerk bij sociale zekerheid voor zelfstandigen
De SGP vindt dat zelfstandigen zelf verantwoordelijkheid moeten kunnen nemen voor inkomensrisico’s, met ruimte voor eigen voorzieningen en uitzonderingen voor sectoren waar collectieve regelingen niet passend zijn.
“Het treffen van eigen voorzieningen voor situaties van inkomensverlies bij arbeidsongeschiktheid en pensioen wordt aangemoedigd en beter gefaciliteerd.”
“Er komt een opt-out op de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers die gegarandeerd en langjarig zelf andere, passende maatregelen voor hun risico’s treffen.”
“Zzp’ers in de agrarische sector worden uitgezonderd van de verzekeringsplicht vanwege de specifieke positie van deze sector en de beschikbaarheid van beter passende arrangementen die in deze sector gangbaar zijn.”
“Mensen met gewetensbezwaren worden niet verplicht deel te nemen aan een regeling met een verzekeringskarakter.”
Zelfstandigen blijven nodig voor flexibiliteit in de zorg
De SGP erkent dat zelfstandigen een blijvende rol hebben in de zorg, met name voor tijdelijke of specialistische situaties, ondanks de wens om duurzame arbeidsrelaties te bevorderen.
“Duurzame arbeidsrelaties worden aantrekkelijker gemaakt. Zelfstandigen blijven echter nodig voor ‘piek-, ziek- en uniek’-situaties.”
BVNL ziet zelfstandigen, waaronder ZZP’ers en ondernemers, als de motor van de Nederlandse economie en wil hun positie versterken door minder regels, lagere belastingen en meer keuzevrijheid. De partij pleit voor het terugdringen van bureaucratie, het versoepelen van het arbeidsrecht en het afschaffen van onnodige verplichtingen die zelfstandigen belemmeren. BVNL streeft naar een ondernemersvriendelijk klimaat waarin zelfstandigen ruimte krijgen om te groeien en niet worden belast met overmatige regelgeving of collectieve lasten.
Minder regels en lasten voor zelfstandigen
BVNL wil de regeldruk en belastingdruk voor zelfstandigen fors verlagen, omdat zij vinden dat ondernemers en ZZP’ers te veel worden gehinderd door overheidsbemoeienis en bureaucratie. Het doel is een gelijk speelveld, meer ruimte voor ondernemerschap en het stimuleren van economische groei.
“Het MKB en de ZZP’ers zijn de motor van de Nederlandse economie. 80% van alle banen wordt gegenereerd door ondernemers. De overheid moet zich minder met hen bemoeien. BVNL wil de belastingen en werkgeverslasten voor ondernemers omlaag brengen, de bureaucratie verminderen en het gelijke speelveld weer terugbrengen in de markt door in elk geval geen regels te maken die strenger zijn dan het EU-gemiddelde.”
“Minder regels voor ondernemers en bedrijven. Bureaucratie en regeldruk moeten worden teruggedrongen.”
“Zij verdienen ruimte, geen regels. Of je nu werkt als ondernemer, als ZZP’er of in loondienst, je verdient waardering en kansen om te groeien. Geen exorbitante belastingen om collectivistische hobby’s te kunnen betalen.”
Meer keuzevrijheid en flexibiliteit in pensioen voor zelfstandigen
BVNL vindt dat zelfstandigen niet verplicht moeten worden tot deelname aan sectorale pensioenfondsen en pleit voor meer keuzevrijheid en transparantie in het pensioenstelsel. Dit moet zelfstandigen beschermen tegen onduidelijke verplichtingen en hen meer regie geven over hun eigen pensioenopbouw.
“De huidige sectorale indeling van pensioenfondsen is achterhaald en leidt tot onduidelijke werkingssfeerbepalingen. Ondernemers worden lastiggevallen door pensioenfondsen met nauwelijks leesbare aansluitingsplicht. Werkingssfeerbepalingen moeten helder en ondubbelzinnig zijn.”
“Meer keuzevrijheid en flexibiliteit. Iedereen krijgt de keuze om in het oude stelsel te blijven.”
“Vrije keuze in pensioenuitvoerder. Deelnemers krijgen het recht om zelf hun pensioenuitvoerder te kiezen.”
D66 erkent de waarde van zelfstandigen voor de economie, maar ziet grote problemen in hun sociale zekerheid en de fiscale verschillen met werknemers. De partij wil pensioenopbouw verplichten, sociale zekerheden verbeteren en fiscale verschillen verkleinen om oneerlijke concurrentie te voorkomen. D66 streeft naar een gelijker speelveld en meer bestaanszekerheid voor zelfstandigen.
Verplichte pensioenopbouw en betere sociale zekerheid
D66 vindt dat veel zelfstandigen onvoldoende pensioen opbouwen en niet verzekerd zijn tegen arbeidsongeschiktheid, wat risico’s oplevert voor henzelf en de samenleving. Daarom wil de partij pensioenopbouw verplicht stellen, met oog voor haalbaarheid voor starters, en sociale zekerheden verbeteren zodat zelfstandigen niet buiten de boot vallen.
Fiscale verschillen verkleinen en gelijk speelveld
D66 wil de fiscale verschillen tussen werknemers en zelfstandigen verkleinen en verschillende vormen van arbeid gelijker behandelen. Dit moet oneerlijke concurrentie tegengaan en zorgen voor een eerlijke arbeidsmarkt.
Waardering voor zelfstandig ondernemerschap, mits goed geregeld
D66 waardeert zelfstandigen die bewust kiezen voor ondernemerschap en hun zaken goed op orde hebben, maar wil voorkomen dat schijnzelfstandigheid of gebrek aan keuzevrijheid leidt tot uitbuiting of oneerlijke situaties.
“Een groot deel van de zelfstandigen heeft de zaken goed op orde. Ze zijn een waardevolle toevoeging aan onze innovatieve economie. Ze verdienen de ruimte die nodig is voor hun zelfstandig ondernemerschap.”
“Als zelfstandigen of opdrachtgevers eigenlijk geen keuze hebben, is ook geen sprake van een eerlijke arbeidsmarkt.”
FVD beschouwt zelfstandigen als de motor van de economie en wil hun positie versterken door minder regels, lagere lasten en meer keuzevrijheid. De partij pleit voor het verhogen van de zelfstandigenaftrek, het schrappen van verplichte verzekeringen en het afschaffen van belemmerende regelgeving zoals de Wet DBA. FVD wil dat zelfstandigen maximale ruimte krijgen om te ondernemen zonder overmatige overheidsbemoeienis.
Zelfstandigenaftrek verhogen en lasten verlagen
FVD wil het ondernemerschap aantrekkelijker maken door de zelfstandigenaftrek fors te verhogen en de belastingdruk te verlagen. Hiermee wil de partij zelfstandigen stimuleren en belonen voor hun inzet, zodat hard werken loont en ondernemen haalbaar blijft.
“We verhogen de zelfstandigenaftrek voor ZZP-ers naar €15.000, zodat hard werken loont.”
Geen verplichte verzekeringen voor zelfstandigen
De partij is fel tegen verplichte pensioen- of arbeidsongeschiktheidsverzekeringen voor zelfstandigen. FVD vindt dat zelfstandigen zelf moeten kunnen bepalen hoe zij hun geld besteden en welke risico’s zij willen afdekken.
“We dwingen ZZP’ers niet om pensioen- of arbeidsongeschiktheidsverzekeringen af te sluiten, zodat ze zelf kunnen beslissen hoe ze hun geld besteden.”
Minder regels en meer vrijheid voor zelfstandigen
FVD wil belemmerende regelgeving voor zelfstandigen schrappen, zoals de Wet DBA en het UBO-register. De partij ziet zelfstandigen niet als een probleem dat gereguleerd moet worden, maar als een essentiële motor van de samenleving die ruimte en vertrouwen verdient.
“We schrappen de Anti-ZZP wet, zodat ZZP-ers zelf kunnen beslissen voor wie ze werken en aan wie ze factureren.”
“We schaffen dit register af, zodat de bureaucratie wordt teruggedrongen en privacy voor ondernemers wordt gegarandeerd.”
“MKB’ers en ZZP’ers zijn geen probleem dat gereguleerd moet worden, maar de motor van onze samenleving die juist gestimuleerd hoort te worden.”
Beroepsonderwijs en toekomst voor zelfstandigen
FVD wil het beroepsonderwijs versterken zodat meer jongeren vakman kunnen worden en als zelfstandige een toekomst kunnen opbouwen. De partij ziet praktijkgerichte beroepen als toekomstbestendig en essentieel voor de economie.
“Vakmensen verdienen vaak een uitstekende boterham en kunnen als ZZP’er nog veel meer opbouwen – een leven met vrijheid, extra bijverdiensten en de kans een eigen bedrijf te starten.”
NSC wil schijnzelfstandigheid tegengaan en de positie van echte zelfstandigen verduidelijken, met als doel een eerlijker arbeidsmarkt en gelijke behandeling van werkenden. Ze pleiten voor het wettelijk vastleggen van een rechtsvermoeden van werknemerschap bij lage tarieven, het gelijk trekken van fiscale en sociale behandeling, en het bieden van duidelijkheid over de kaders voor zelfstandig ondernemerschap. De partij ziet vaste dienstverbanden als norm, maar erkent het belang van zelfstandigen binnen duidelijke regels.
Schijnzelfstandigheid tegengaan en kaders verduidelijken
NSC wil voorkomen dat zelfstandigen worden ingezet om te concurreren op arbeidsvoorwaarden en pleit voor heldere wettelijke kaders om echte zelfstandigen te onderscheiden van schijnzelfstandigen. Dit moet kwetsbare zelfstandigen beschermen en zorgen voor een gelijk speelveld op de arbeidsmarkt.
“In de wet wordt verankerd dat bij zelfstandigen die werken met een uurtarief onder € 36,- sprake is van een rechtsvermoeden van werknemerschap. Op deze manier gaan we schijnzelfstandigheid onder kwetsbare zelfstandigen tegen. Ook wordt in de wet verduidelijkt onder welke voorwaarden mensen kunnen werken als zelfstandig ondernemer.”
“De fiscale en sociale behandeling van werknemers, uitzendkrachten en zelfstandigen wordt zo veel mogelijk gelijkgetrokken, zodat uitzendbureaus en zelfstandigen niet met werknemers concurreren op arbeidsvoorwaarden.”
“Normale dienstverbanden de norm worden. Uitzendarbeid is uitsluitend om ‘piekte en ziekte’ op te vangen en zelfstandigen krijgen duidelijkheid over de kaders waarbinnen zij kunnen ondernemen.”
Sociaal vangnet voor álle werkenden, inclusief zelfstandigen
NSC vindt dat zelfstandigen toegang moeten houden tot een sociaal collectief vangnet bij werkloosheid of arbeidsongeschiktheid, vergelijkbaar met werknemers. Dit voorkomt dat zelfstandigen bij tegenslag direct op de bijstand zijn aangewezen.
“Ruim 40% van de beroepsbevolking werkt als zelfstandige, uitzendkracht of met een tijdelijk contract. Als zij werkloos of arbeidsongeschikt worden, rest vaak alleen de bijstand. We willen een sociaal collectief vangnet zoals WW en WIA, voor álle werkenden behouden en keren ons tegen een minimummodel waarin mensen tot de bijstand veroordeeld zijn.”
Adviezen commissie Regulering van Werk als basis
NSC baseert haar arbeidsmarktbeleid, inclusief het beleid voor zelfstandigen, op de adviezen van de commissie Regulering van Werk. Dit betekent een fundamentele herziening van de arbeidsmarkt met duidelijke rollen voor zelfstandigen.
“De weg naar een toekomstbestendige en eerlijke arbeidsmarkt is gewezen door de commissie Regulering van Werk (2020). We beschouwen deze adviezen als de basis voor een nieuw sociaal contract tussen werkgevers, werknemers en zelfstandigen.”
BIJ1 erkent zelfstandigen vooral in de context van sekswerk en wil hun positie versterken door gelijke arbeidsrechten, het opheffen van vergunningseisen en het faciliteren van ondernemerschap. Het programma bevat geen breed zelfstandigenbeleid, maar focust op het decriminaliseren van sekswerk en het verbeteren van de rechtspositie en toegang tot voorzieningen voor zelfstandige sekswerkers.
Gelijke arbeidsrechten en positie voor zelfstandige sekswerkers
BIJ1 wil de rechten van sekswerkers gelijk trekken met die van andere zelfstandige ondernemers en werknemers, om hun positie structureel te verbeteren en uitbuiting tegen te gaan. Dit omvat toegang tot zorg, zakelijke dienstverlening en inspraak in wetgeving, evenals het opheffen van vergunningseisen zodat zelfstandige sekswerkers makkelijker kunnen ondernemen.
“De rechten van sekswerkers trekken we gelijk met de arbeidsrechten van andere zelfstandige ondernemers en werknemers. Zo zorgen we dat hun positie structureel beter wordt.”
“De vergunningseis voor zelfstandige sekswerkers heffen we op. Sekswerkers krijgen de mogelijkheid om thuis een eenmanszaak te starten.”
“Sekswerkers krijgen toegang tot (zakelijke) dienstverlening. Zij kunnen een bankrekening openen en een hypotheek krijgen.”
“We praten met sekswerkers, niet over hen. Sekswerkers krijgen inspraak in, en bepalen mee over de wetten en regels van sekswerk.”
Het CDA erkent de belangrijke economische bijdrage van zelfstandigen, maar wil hun positie verduidelijken en schijnzelfstandigheid tegengaan. Ze pleiten voor strengere handhaving, meer duidelijkheid over wanneer je als zzp’er mag werken, en verplichtingen voor zelfstandigen op het gebied van arbeidsongeschiktheid en pensioen. Het CDA wil zo zekerheid voor zowel zelfstandigen als werknemers vergroten en misbruik van flexconstructies voorkomen.
Duidelijkere positie en regels voor zelfstandigen
Het CDA vindt dat opdrachtgevers en zelfstandigen duidelijkheid moeten hebben over wanneer zzp-werk mogelijk is, en wil de wetgeving hierop aanpassen. Dit moet onzekerheid en misbruik tegengaan, terwijl zelfstandigen hun verantwoordelijkheid nemen voor sociale zekerheid.
“We maken de positie van zelfstandigen duidelijker door wetgeving aan te passen en te blijven inzetten op goede communicatie. Zelfstandigen moeten verantwoordelijkheid nemen voor een inkomensvoorziening bij arbeidsongeschiktheid (ook voordat de Basisverzekering Arbeidsongeschiktheid voor Zelfstandigen in werking treedt) en een toereikend pensioen.”
“Opdrachtgevers en opdrachtnemers horen te weten waar ze aan toe zijn. Daarom is het van groot belang om te werken aan verdere verduidelijking óf en wannéér je als zzp’er aan de slag kunt.”
Strengere handhaving op schijnzelfstandigheid en rechtsvermoeden werknemerschap
Het CDA wil schijnzelfstandigheid actief bestrijden door handhaving te intensiveren en een rechtsvermoeden van werknemerschap in te voeren onder een bepaald tarief. Dit moet voorkomen dat zelfstandigen worden ingezet waar eigenlijk sprake is van een dienstverband.
“We zetten de handhaving door de Belastingdienst op schijnzelfstandigheid door en introduceren een rechtsvermoeden van werknemerschap onder een bepaald tarief.”
Minder zzp’ers in (semi-)publieke sectoren
Het CDA wil het zzp-schap in sectoren als zorg en onderwijs ontmoedigen en goed werkgeverschap stimuleren, zodat meer mensen in loondienst blijven werken.
“We willen stimuleren dat mensen in dienst blijven in (semi-)publieke sectoren zoals zorg en onderwijs, in plaats van over te stappen naar het zzp’erschap. Daarom willen we goed werkgeverschap door sociale innovatie.”
De SP wil zelfstandigen (zzp’ers) meer zekerheid bieden door collectieve, publieke regelingen voor pensioen en arbeidsongeschiktheid, en door schijnzelfstandigheid en uitbuiting krachtig aan te pakken. De partij streeft naar een arbeidsmarkt waarin vast werk de norm is en zelfstandigen niet langer worden ingezet als goedkope, flexibele arbeidskrachten. Zo wil de SP voorkomen dat zelfstandigen in armoede terechtkomen en zorgen voor eerlijke arbeidsvoorwaarden.
Collectieve zekerheid voor zzp’ers
De SP vindt dat zelfstandigen recht hebben op sociale zekerheid, zoals pensioen en arbeidsongeschiktheid, en wil dit collectief en publiek organiseren. Hiermee wil de partij voorkomen dat zzp’ers in armoede belanden en hen dezelfde basiszekerheden bieden als werknemers in loondienst.
“Zzp’ers hebben recht op pensioen en arbeidsongeschiktheidsuitkering. We moeten goed zorgen voor onze zzp’ers. Daarom gaan we collectief en publiek zorgen voor een oplossing, zodat zij zich kunnen verzekeren voor arbeidsongeschiktheid en voor hun pensioen. Zo geven we zzp’ers de zekerheid dat zij niet in armoede hoeven te leven.”
Aanpak schijnzelfstandigheid en uitbuiting
De SP wil schijnconstructies, gedwongen zelfstandigheid en uitbuiting van zelfstandigen tegengaan door streng toezicht en handhaving. Structureel werk moet niet langer door zelfstandigen of flexibele krachten worden gedaan, maar in loondienst plaatsvinden.
“We versterken toezicht en handhaving. Schijnconstructies, gedwongen zelfstandigheid en uitbuiting pakken we aan. Voor structureel werk komt er een verbod op het inzetten van uitzendkrachten of andere flexibele constructies.”
“Schijnzelfstandigen komen in loondienst. We stoppen bovendien met de uitbuiting van werknemers door een einde te maken aan alle constructies die leiden tot onzeker werk.”
Meer zeggenschap en einde aan uitholling door schijnzelfstandigheid
De SP wil meer zeggenschap op de werkvloer om de uitholling van arbeidsvoorwaarden door schijnzelfstandigheid en flexcontracten tegen te gaan. Dit moet leiden tot meer kwaliteit, vakmanschap en minder bureaucratie.
“Zeggenschap op de werkvloer maakt een einde aan de uitholling die plaatsvindt door schijnzelfstandigheid, flexcontracten en bullshitbanen.”
De VVD erkent het belang van zelfstandigen en wil hun positie versterken door het invoeren van een nieuwe Zelfstandigenwet die duidelijkheid en vrijheid biedt, maar ook verantwoordelijkheid vraagt. De partij wil schijnzelfstandigheid tegengaan, maar tegelijkertijd het zelfstandig ondernemerschap beschermen en opdrachtgevers zekerheid geven. Daarnaast pleit de VVD voor een eerlijk vangnet voor ondernemers die failliet zijn gegaan.
Nieuwe Zelfstandigenwet: Duidelijkheid en Vrijheid voor ZZP’ers
De VVD wil een nieuwe Zelfstandigenwet invoeren die zelfstandigen zekerheid en vrijheid biedt, maar ook verantwoordelijkheid vraagt, zoals het regelen van pensioen en arbeidsongeschiktheid. Hiermee wil de partij onduidelijkheid en angst voor naheffingen of boetes wegnemen, schijnzelfstandigheid tegengaan en opdrachtgevers zekerheid bieden.
“We voeren de nieuwe Zelfstandigenwet in: Zzp’ers verdienen duidelijkheid en vrijheid. De Zelfstandigenwet geeft zelfstandigen duidelijkheid via twee heldere toetsen. Geen onduidelijkheid meer en geen angst voor naheffingen of boetes. We erkennen het zelfstandig ondernemerschap en geven opdrachtgevers weer zekerheid. Zzp’ers houden hun vrijheid, maar nemen ook verantwoordelijkheid door een voorziening voor pensioen en arbeidsongeschiktheid te treffen, met keuzevrijheid voor iedereen. We voeren een rechtsvermoeden van werknemerschap in bij een laag uurtarief. We komen tot een effectieve aanpak om schijnzelfstandigheid tegen te gaan.”
“Steun voor ondernemers en zelfstandigen: we leggen wettelijk vast dat de overheid de plicht heeft om het ondernemersklimaat te verbeteren. Ook voeren we de Zelfstandigenwet in, zodat zzp’ers hun vrijheid maar ook duidelijkheid houden. Hierbij erkennen we het zelfstandig ondernemerschap en geven we opdrachtgevers weer zekerheid.”
Eerlijk Vangnet voor Ondernemers na Faillissement
De VVD wil dat ondernemers die failliet zijn gegaan tijdelijk worden uitgezonderd van de vermogenstoets in de bijstand, mits zij hun schuldeisers afbetalen. Dit moet het makkelijker maken om opnieuw te beginnen en de negatieve gevolgen van faillissement te beperken.
“Een eerlijk vangnet voor ondernemers: Falen hoort soms bij het pad naar succes. We zonderen ondernemers die failliet zijn gegaan een jaar lang uit van de vermogenstoets in de bijstand, mits ze schuldeisers afbetalen. Dit moedigt de stap naar een doorstart in het ondernemerschap aan.”
Economische Zelfstandigheid voor Vrouwen
De VVD wil dat vrouwen altijd zelfstandig met de gemeente kunnen spreken over werk, inkomen en schulden, zonder tussenkomst van anderen. Dit bevordert de economische zelfstandigheid van vrouwen, met name binnen gezinnen met een migratieachtergrond.
“Elke vrouw heeft recht op economische zelfstandigheid: De VVD wil dat vrouwen altijd zelfstandig met de gemeente kunnen spreken over werk, inkomen en schulden, zonder tussenkomst van man, familie of gemeenschap.”
Volt wil dat vaste arbeidscontracten de norm blijven, maar erkent het belang van goed geregeld zzp-schap. Ze pleiten voor gelijke sociale voorzieningen en belastingafdracht voor zelfstandigen als voor werknemers, en willen collectieve tariefafspraken in sectoren waar veel zzp’ers werken. Volt streeft naar een stevig sociaal vangnet en betere rechtspositie voor zelfstandigen, waaronder sekswerkers.
Gelijke sociale voorzieningen en belastingafdracht voor zzp’ers
Volt wil schijnzelfstandigheid tegengaan door zzp’ers te verplichten sociale voorzieningen te gebruiken en belasting te betalen zoals werknemers. Dit moet zorgen voor eerlijkere concurrentie en een beter vangnet voor zelfstandigen.
“Elke zzp’er kan gebruikmaken van de sociale voorzieningen en betaalt hiervoor, net als werknemers in loondienst, belastingen. Door dit verplicht te stellen kunnen schijnconstructies vermeden worden.”
“We onderzoeken of we zzp’ers ook kunnen ondersteunen bij werkloosheid, waardoor ze een stevig vangnet krijgen.”
Collectieve tariefafspraken en bestaanszekerheid in de culturele sector
Volt wil dat cultuurinstellingen toewerken naar collectieve tariefafspraken voor zowel werknemers als zzp’ers, om de bestaanszekerheid van het hele creatieve team te versterken.
“Volt wil, net als de Raad voor Cultuur, dat alle cultuurinstellingen in de basisinfrastructuur met meerjarige subsidie toewerken naar collectieve tariefafspraken voor werknemers en zzp’ers.”
Gelijke rechtspositie en toegang tot diensten voor zelfstandige sekswerkers
Volt erkent sekswerk als regulier zelfstandig ondernemerschap en wil dat sekswerkers dezelfde toegang krijgen tot essentiële diensten als andere zelfstandigen.
“We verbeteren de positie van sekswerkers door hen dezelfde rechtspositie toe te kennen als andere zelfstandige ondernemers in deze sector. Sekswerkers krijgen daadwerkelijk toegang tot essentiële diensten voor hun bedrijfsvoering, zoals een zakelijke bankrekening, verzekering of hypotheek.”
De ChristenUnie wil de verschillen tussen zelfstandigen (zzp’ers) en werknemers verkleinen door meer zekerheid te bieden, onder andere via een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering en het afbouwen van fiscale voordelen voor zelfstandigen. Ze zien het grote aantal zzp’ers als een gevolg van beleid en willen zelfstandigheid weer verbinden aan echt ondernemerschap, niet aan schijnzelfstandigheid of onzeker werk.
Verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen
De ChristenUnie vindt het noodzakelijk dat zelfstandigen zich verplicht verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid, om zo hun bestaanszekerheid te vergroten en het verschil met werknemers te verkleinen. Dit moet voorkomen dat zelfstandigen zonder vangnet komen te zitten en draagt bij aan een eerlijker arbeidsmarkt.
“Een verplichte verzekering tegen arbeidsongeschiktheid is noodzakelijk.”
Fiscale voordelen voor zelfstandigen afbouwen
De partij wil de fiscale voordelen voor zelfstandigen geleidelijk omvormen naar één werkendenkorting, omdat deze voordelen volgens hen een belangrijke oorzaak zijn van de groei van het aantal zzp’ers. Hiermee willen ze schijnzelfstandigheid tegengaan en het aantrekkelijker maken om mensen in vaste dienst te nemen.
“Fiscale voordelen voor zelfstandigen worden in een verstandig tempo omgevormd naar één werkendenkorting. Die voordelen waren een belangrijke oorzaak voor de groei van het aantal zzp’ers in de afgelopen vijftien jaar.”
Zelfstandigen weer echte ondernemers maken
De ChristenUnie wil dat zelfstandigen daadwerkelijk als ondernemers opereren, en niet als verkapte werknemers. Ze willen de verschillen tussen zelfstandigen en werknemers in loondienst verkleinen en schijnconstructies tegengaan.
“ZZP’ers weer echte ondernemers. De verschillen tussen zelfstandigen en werknemers in loondienst worden verkleind.”
DENK erkent het belang van zelfstandigen (ZZP’ers) en wil hun positie op de arbeidsmarkt versterken door meer duidelijkheid en bescherming te bieden. De partij pleit voor een wettelijke definitie van zelfstandigheid, een collectieve en betaalbare arbeidsongeschiktheidsverzekering, en het tegengaan van schijnzelfstandigheid. Tegelijkertijd wil DENK dat zelfstandigen niet onnodig worden belemmerd in hun vrijheid en ondernemerschap.
Wettelijke definitie en bescherming van zelfstandigen
DENK wil een heldere, wettelijke definitie van zelfstandigheid om onduidelijkheid en verdringing van zelfstandigen op de arbeidsmarkt te voorkomen. Dit moet de positie van echte zelfstandigen beschermen en schijnzelfstandigheid tegengaan, terwijl de vrijheid om als zelfstandige te werken behouden blijft.
“Als mensen bewust kiezen voor de vrijheid van het werken als een ZZP’er, moet dat altijd mogelijk zijn. Daarom komt er in de vorm van een werkbare definitie een wettelijke verankering van zelfstandigheid, zodat de huidige onduidelijkheid niet meer leidt tot onnodige verdringing van zelfstandigen van de arbeidsmarkt.”
“Wij willen dat mensen die bewust kiezen voor de vrijheid om zelfstandig (ZZP) te zijn, niet onnodig worden belemmerd. Tegelijkertijd moeten we oog hebben voor risico’s. Dat betekent dat we moeten blijven inzetten op de aanpak van schijnzelfstandigheid.”
Collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen
DENK wil een betaalbare, collectief georganiseerde arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen, met opt-out mogelijkheden. De kosten hiervan moeten zoveel mogelijk door opdrachtgevers worden gedragen, zodat zelfstandigen beter beschermd zijn tegen inkomensverlies bij ziekte of arbeidsongeschiktheid.
“Daarnaast willen wij dat er een betaalbare en collectief georganiseerde verzekering voor arbeidsongeschiktheid komt voor zelfstandigen, waarbij we ook kijken naar opt out mogelijkheden. De kosten van deze verzekering moeten zo veel mogelijk door opdrachtgevers worden gedragen.”
GroenLinks-PvdA wil de positie van zelfstandigen (zzp’ers) versterken door meer zekerheid te bieden, onder andere via een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering en duidelijke regels over wanneer zzp’ers ingezet mogen worden. Ze willen schijnzelfstandigheid tegengaan en zelfstandigen beschermen tegen financiële onzekerheid bij ziekte of arbeidsongeschiktheid.
Verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers
Veel zzp’ers hebben geen vangnet bij ziekte of arbeidsongeschiktheid. GroenLinks-PvdA wil daarom een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor alle zzp’ers, met een inkomensafhankelijke premie en een bijdrage van opdrachtgevers, zodat zelfstandigen meer financiële rust hebben bij tegenslag.
“Daarom komt er een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor alle zzp’ers, met een eerlijke bijdrage van de opdrachtgever en een inkomensafhankelijke premie. Zo draagt iedereen zijn steentje bij en heb je als zzp’er financiële rust wanneer het tegenzit met je gezondheid.”
Duidelijke afbakening inzet zzp’ers
GroenLinks-PvdA wil dat zzp’ers alleen worden ingezet voor werk dat niet tot de reguliere werkzaamheden van een organisatie behoort, of waarvoor bijzondere kennis nodig is. Hiermee willen ze schijnzelfstandigheid tegengaan en zorgen dat vaste banen niet onnodig worden vervangen door flexibele zzp-constructies.
“Zzp’er: voor werk dat geen onderdeel is van de organisatie, werk dat niet behoort tot de reguliere werkzaamheden van een organisatie, of werk dat wel behoort tot de reguliere bedrijfsactiviteiten maar waarvoor bijzondere kennis nodig is kunnen zzp’ers een waardevolle aanvulling zijn.”
Strenger handhaven op schijnzelfstandigheid
Om misbruik van zzp-constructies te voorkomen, wil GroenLinks-PvdA strenger handhaven op schijnzelfstandigheid, vooral in sectoren als maaltijd- en pakketbezorging. Ze introduceren het principe ‘werknemer-tenzij’ om te waarborgen dat werkenden niet onterecht als zelfstandige worden behandeld.
“Platformwerkers, zoals fietsbezorgers en taxichauffeurs, werken vaak als schijnzelfstandige. Daardoor hebben ze weinig bescherming. We gaan strenger handhaven op schijnconstructies. We kijken eerst naar sectoren zoals de maaltijd- en pakketbezorging. Het ‘werknemer-tenzij’-...”
De Partij voor de Dieren erkent zelfstandigen (zzp’ers) als een aparte groep op de arbeidsmarkt en wil hun positie beschermen door duidelijke contractvormen en sociale zekerheid te waarborgen. Ze pleiten voor het beperken van zelfstandigencontracten tot echte zzp’ers en willen sociale zekerheid toegankelijk maken voor iedereen, inclusief zelfstandigen. Het doel is een rechtvaardige arbeidsmarkt met passende ondersteuning en bescherming voor zelfstandig werkenden.
Beperken van zelfstandigencontracten tot echte zzp’ers
De PvdD wil misbruik van zelfstandigencontracten tegengaan door deze alleen toe te staan voor echte zzp’ers, en niet als verkapte flexconstructie. Dit moet schijnzelfstandigheid en uitbuiting voorkomen en zorgt voor meer duidelijkheid en zekerheid voor zowel zelfstandigen als werknemers.
“We beperken arbeidscontracten tot vaste en tijdelijke contracten voor regulier werk, uitzendcontracten voor piekperiodes, en zelfstandigencontracten voor zzp’ers.”
Sociale zekerheid en ondersteuning voor zelfstandigen
De partij vindt dat sociale zekerheid inclusief moet zijn, zodat ook zelfstandig werkenden passende kansen en ondersteuning krijgen. Dit voorkomt dat zelfstandigen buiten het vangnet vallen en draagt bij aan bestaanszekerheid voor iedereen.
“Inclusiviteit staat centraal: of je nu een beperking hebt, neurodivergent bent of zelfstandig werkt, iedereen krijgt passende kansen en ondersteuning.”
JA21 wil zelfstandigen (ZZP’ers) meer ruimte en duidelijkheid geven door regelgeving te vereenvoudigen en de Wet DBA te verbeteren, met als inspiratie het Belgisch model. Hun kernvisie is dat zelfstandigen minder regeldruk moeten ervaren en meer vrijheid moeten krijgen om te ondernemen, zonder onnodige belemmeringen vanuit de overheid.
Regelgeving voor ZZP’ers vereenvoudigen en Wet DBA verbeteren
JA21 vindt dat de huidige regelgeving zelfstandigen belemmert en onduidelijkheid veroorzaakt, waardoor ondernemen onnodig moeilijk wordt gemaakt. Door de Wet DBA te verbeteren en te kijken naar het Belgisch model, wil JA21 zelfstandigen meer ruimte en rechtszekerheid bieden, zodat zij zonder angst voor complexe regels of schijnzelfstandigheid kunnen werken.
“Regelgeving voor ZZP’ers vereenvoudigen. JA21 wil de Wet DBA verbeteren en hiervoor kijken naar het Belgisch model om ZZP’ers meer ruimte en duidelijkheid te geven.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma