Verkiezingsprogramma's 2025 overwoningnen
BVNL wil de woningmarkt sterk dereguleren en liberaliseren, waarbij de overheid zich terugtrekt en marktwerking centraal komt te staan. Ze pleiten voor het schrappen van regels en beperkingen, het versnellen van bouwprocessen, het stoppen van immigratie als oplossing voor het woningtekort, en het afschaffen van huurregulering en toeslagen. De partij ziet minder overheidsbemoeienis en meer bouwvrijheid als de sleutel tot meer woningen en betaalbaarheid.
Overheid trekt zich terug uit woningmarkt
BVNL stelt dat overheidsmaatregelen de woningmarkt hebben verstoord en pleit voor een minimale rol van de overheid. Ze willen bestaande regulering en beperkingen afschaffen zodat vraag en aanbod weer in balans komen.
“De overheid trekt zich terug uit de woningmarkt.”
“Deregulering en minder overheidsbemoeienis is de oplossing.”
“De Wet betaalbare huur wordt afgeschaft.”
“De Wet goed verhuurderschap wordt afgeschaft omdat het geen positieve effecten heeft en alleen maar leidt tot meer bureaucratie.”
Meer woningen bouwen door minder regels en snellere procedures
BVNL wil het bouwen van woningen versnellen door het schrappen van regels, het vergunningsvrij maken van woningdelen en splitsen, en het vereenvoudigen van het vergunningsproces. Ook willen ze het makkelijker maken om bestaande gebouwen te transformeren tot woningen.
“Verbeter, vereenvoudig en versnel het vergunningsproces voor bouwvergunningen.”
“Maak het splitsen van grote woningen in kleinere woningen vergunningsvrij. Dit leidt onmiddellijk tot meer woningen, zonder dat hiervoor extra ruimte wordt gebruikt.”
“Het vergunningsvrij maken van woningdelen, het splitsen van woningen, het optoppen van woningen, het transformeren van kantoren naar woningen...”
“Alle belemmeringen om woningen boven winkels te realiseren worden weggenomen.”
“Pas landelijk bestemmingsplannen aan, zodat extra verdiepingen op bestaande gebouwen kunnen worden gebouwd (het zogenaamde optoppen) en bouw überhaupt meer in de hoogte om kostbare ruimte te besparen.”
Immigratie beperken als oplossing voor woningtekort
BVNL ziet immigratie als de belangrijkste oorzaak van het woningtekort en stelt dat het stoppen van immigratie noodzakelijk is om de woningmarkt te normaliseren.
“De vraag naar woningen is geëxplodeerd door een netto migratiesaldo van meer dan 100.000 mensen gemiddeld per jaar.”
“Dit kan door de immigratie te stoppen en de woningmarkt te liberaliseren en te dereguleren, zodat er meer woningen kunnen worden bijgebouwd.”
“Voer een asielstop in. De Nederlandse bevolking krimpt, dus zonder immigratie zou er een overschot zijn aan woningen en zouden de huur- en koopprijzen kelderen.”
“Om weer betaalbaar te kunnen wonen, moeten vraag en aanbod op de woningmarkt weer in balans komen door meer woningen te bouwen en immigratiebeperkende maatregelen te nemen.”
Afschaffen huurtoeslag en kostendelersnorm
BVNL wil de huurtoeslag afschaffen en de kostendelersnorm schrappen, zodat mensen makkelijker kunnen samenwonen zonder financiële nadelen en de marktwerking wordt versterkt.
Meer bouwvrijheid voor woningcorporaties en verkoop aan huurders
BVNL wil woningcorporaties meer ruimte geven om sociale huurwoningen te bouwen en bestaande woningen onder gunstige voorwaarden te verkopen aan huurders.
Geen voorrang voor statushouders en aanpak woonfraude
De partij wil geen voorrang meer voor statushouders bij sociale woningen en stelt strengere maatregelen voor tegen woonfraude.
“Geen voorrang meer voor een sociale woning voor statushouders.”
“Pak woonfraude aan. Niet alleen van verhuurders, maar ook woonfraude van huurders die hun sociale woning voor veel geld onderverhuren. Zij die meerdere verblijfstitels hebben en die hun sociale huurwoning woning onderverhuren, verliezen hun Nederlandse verblijfstitel.”
D66 ziet wonen als een basisrecht en wil de woningmarkt drastisch hervormen door fors meer betaalbare woningen te bouwen, doorstroming te bevorderen en verduurzaming te versnellen. De partij kiest voor grote ingrepen zoals het bouwen van tien nieuwe steden, het wettelijk vastleggen van sociale huurquota en het stimuleren van woningdelen en woningsplitsing. D66 wil zo zorgen dat iedereen – starters, ouderen, studenten en kwetsbare groepen – een betaalbaar en passend huis kan vinden.
Tien nieuwe steden bouwen en fors meer woningen
D66 wil het woningtekort structureel aanpakken door grootschalig te bouwen, met speciale aandacht voor betaalbaarheid, diversiteit en nabijheid van voorzieningen. Dit moet de doorstroming bevorderen en de druk op de woningmarkt verlichten.
“D66 wil tien nieuwe steden bouwen, vooral bij bestaande steden of kernen en bij grote ov-knooppunten. Dit doen we met respect voor de natuur. En met oog voor architectonische en stedenbouwkundige kwaliteit.”
“We bouwen deze nieuwe steden gemengd. Er komen goedkope koopwoningen, middenhuur woningen, sociale huurwoningen, woningen voor ouderen en voor jongeren.”
“We richten een Rijksgrondfaciliteit (een landelijke grondbank) op, zodat de grond die het Rijk in bezit heeft of krijgt, ingezet kan worden om sneller huizen te bouwen.”
Wettelijk sociaal huurquotum en meer betaalbare woningen
D66 wil wettelijk vastleggen dat bij nieuwbouw minstens 30% sociale huur komt en investeert in sociale huur, middenhuur en betaalbare koop. Dit moet zorgen voor gemengde wijken en meer kansen voor mensen met een lager inkomen.
“We leggen wettelijk vast dat bij nieuwbouw in elke gemeente minstens 30% sociale huur komt, zodat gemeenschappen in wijken gemengd blijven.”
“We willen dat meer mensen een goede, betaalbare woning kunnen vinden. Daarom investeren we grootschalig in de sociale huur, de middenhuur en betaalbare koop.”
“Voor de bouw van sociale huur en middenhuur gaat de btw omlaag, zodat het aantrekkelijker wordt om betaalbare huizen te bouwen.”
Doorstroming bevorderen tussen generaties
D66 wil de doorstroming op de woningmarkt stimuleren, zodat ouderen makkelijker kunnen verhuizen naar passende woningen en er ruimte vrijkomt voor jongeren en gezinnen. Hiervoor komen er onder andere meer seniorenwoningen, een Nationale Doorstroombank en een bouwquotum voor verschillende doelgroepen.
“We helpen oudere mensen om een nieuwe woning te vinden, zodat er ook plek vrijkomt voor jongeren en gezinnen.”
“De eerste stap is meer huizen bouwen voor oudere mensen, zodat wie dat wil, kan verhuizen naar een passende plek.”
“Er moet een bouwquotum komen, zodat elke gemeente moet meebouwen voor elk van deze groepen.”
“We richten een Nationale Doorstroombank op. Die geeft oudere mensen zekerheid over hun toekomstige woonlasten als zij verhuizen naar een kleinere, passende woning.”
Vergemakkelijken woningdelen, woningsplitsing en kamerhuur
D66 wil het makkelijker maken om bestaande woningen te delen of te splitsen, onder andere door vergunningen gratis te maken en tijdelijke crisismaatregelen voor kamerhuur. Dit vergroot het aanbod voor starters en studenten.
“Vergunningen voor woningdelen en woningsplitsing worden gratis, zodat het aantrekkelijker wordt om in bestaande huizen met meer mensen te wonen.”
“Iedereen mag één kamer verhuren zonder dat dat negatieve financiële gevolgen heeft voor een uitkering, de belasting, de huur of een hypotheek. Zo stimuleren we woningdelen.”
“We versoepelen de regels voor kamerverhuur. We maken het makkelijk om huizen te splitsen en te delen.”
Verduurzaming en kwaliteitsverbetering van bestaande woningen
D66 wil dat huurders profiteren van verduurzaming, verhuurders verplichten tot verbetering van slecht geïsoleerde huizen en een grootschalig isolatieplan uitvoeren. Dit moet zowel het klimaat als de woonlasten ten goede komen.
“Verhuurders worden verplicht om huizen met een slecht energielabel te verbeteren.”
“We starten een grootschalig isolatieplan: vóór 2030 verduurzamen we minimaal 1 miljoen huurwoningen.”
“De overheid gaat actief stimuleren dat wooneigenaren en verhuurders gaan investeren in warmtepompen, zonneboilers en warmtenetten.”
Meer bescherming en zeggenschap voor huurders
D66 wil huurders meer rechten geven, onder andere bij verduurzaming en doorstroming, en het belastingvoordeel van woningbezit afbouwen ten gunste van huurders.
Snellere procedures en minder belemmeringen voor woningbouw
D66 wil bezwaarprocedures versnellen en het recht op wonen beter in balans brengen met het recht op bezwaar, zodat woningbouwprojecten sneller kunnen starten.
“Op dit moment lopen veel woningbouwprojecten vast door allerlei lange procedures voor bezwaar en beroep. Het recht om bezwaar te maken is nu vaak sterker dan het recht op een woning. D66 wil dit in balans brengen. Daarom maken we bezwaarprocedures sneller en korter.”
De PVV wil het woningtekort aanpakken door meer betaalbare woningen te bouwen voor Nederlanders, sociale huren te verlagen en de voorrang voor statushouders op sociale huurwoningen af te schaffen. De partij pleit voor snellere procedures, minder bouweisen en het toestaan van permanente bewoning van recreatiewoningen. Hun visie is sterk nationaal gericht: woningen zijn primair voor Nederlanders, met nadruk op betaalbaarheid en het tegengaan van vermeende oneerlijke verdeling.
Meer betaalbare woningen voor Nederlanders bouwen
De PVV ziet het woningtekort als een urgent probleem en wil fors investeren in de bouw van sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen, met nadruk op snelheid en minder regels. De partij wil zowel binnenstedelijk als buitenstedelijk bouwen, en procedures versnellen.
“De PVV wil een nationaal crisisplan voor voldoende woningen. Daar trekken we fors extra geld voor uit. We bouwen sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen – voor starters, gezinnen, alleenstaanden en ouderen – mét voldoende ruimte voor de auto.”
“Binnenstedelijk moet er beter gebruik van de ruimte worden gemaakt: naast woningbouw willen we meer transformatie van kantoor- en bedrijfspanden. Optoppen, splitsen en woningdelen – niets blijft onbenut. Daarnaast moeten we volop buitenstedelijk gaan bouwen: méér nieuwe, grootschalige woningbouwlocaties. Niet alleen straatjes erbij, maar ook hele buurten en wijken.”
“Forse extra investering in snellere woningbouw: sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen mét voldoende ruimte voor de auto”
“Buitenstedelijk bouwen: méér nieuwe grootschalige woningbouwlocaties”
“Binnenstedelijk bouwen; transformatie van kantoor- en bedrijfspanden; optoppen, splitsen en woningdelen; niet alleen straatjes erbij, maar ook hele buurten en wijken”
Afschaffen voorrang statushouders op sociale huurwoningen
De PVV stelt dat het onrechtvaardig is dat statushouders voorrang krijgen op sociale huurwoningen en wil deze voorrang volledig afschaffen. Dit wordt gepresenteerd als een maatregel tegen discriminatie van Nederlanders en om de wachttijden te verkorten.
“Nooit meer voorrang op sociale huurwoningen voor statushouders – ook niet met urgentie”
“Gemeentelijke taakstelling voor de verplichte huisvesting van statushouders schrappen”
“Sinds 2010 zijn er al zo’n 190.000 sociale huurwoningen mét voorrang aan statushouders weggegeven – zonder dat zij iets aan dit land hebben bijgedragen. Ondertussen staan de Nederlanders steeds langer op de wachtlijst staan: tien, vijftien, soms wel twintig jaar. Dit is pure discriminatie en onacceptabel.”
Verlaging sociale huren en verhoging inkomensgrenzen
Om wonen betaalbaarder te maken, wil de PVV de sociale huren met 10% verlagen en de inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen verhogen, zodat meer mensen hiervoor in aanmerking komen.
“De PVV verlaagt volgend jaar de sociale huren met 10%. Woningcorporaties worden gecompenseerd: door voor hen de winstbelasting te schrappen, komt de bouwopgave niet in gevaar. Ook verhogen we de inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen, zodat meer woningzoekenden hiervoor in aanmerking komen.”
“Sociale huren met 10% verlagen”
“Inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen verhogen”
Minder regels en snellere procedures voor woningbouw
De PVV wil de bouw versnellen door procedures te verkorten, bezwaar en beroep tijdelijk te beperken, bouweisen te schrappen en geen nieuwe duurzaamheidseisen op te leggen.
“Kortere en snellere vergunningverlening en procedures; tijdelijk beperken van de mogelijkheden tot bezwaar en beroep tegen woningbouw waar een omgevingsplan vastligt”
“Schrappen en vereenvoudigen van bouweisen; geen nieuwe duurzaamheidseisen, geen verplichte warmtepomp, niet verplicht van het gas”
“We schrappen en vereenvoudigen bouweisen zoveel mogelijk. We stoppen met het eindeloze geneuzel over duurzaam en circulair bouwen. Er komen geen verplichte warmtepomp en geen nieuwe duurzaamheidseisen; we gaan ook niet verplicht van het gas af.”
Permanente bewoning van recreatiewoningen toestaan
De PVV wil het woningaanbod vergroten door permanente bewoning van recreatiewoningen volledig toe te staan.
Volt ziet wonen als een fundamenteel recht en wil het woningtekort oplossen door fors meer betaalbare, duurzame en diverse woningen te bouwen. De partij kiest voor nationale regie, stimuleert innovatieve woonvormen, en wil zowel bestaande als nieuwe woningen versneld en klimaatneutraal realiseren. Belangrijke voorstellen zijn het bouwen van 1 miljoen woningen, het stimuleren van doorstroming, het aanpakken van leegstand, en het betaalbaar houden van wonen via regulering en fiscale maatregelen.
1. Forse bouw van betaalbare en duurzame woningen
Volt wil het woningtekort structureel oplossen door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, met nadruk op betaalbaarheid, duurzaamheid en diversiteit in woonvormen. De partij kiest voor nationale regie, financiële stimulansen en duidelijke afspraken met ontwikkelaars om het aanbod te vergroten en de wooncrisis te bestrijden.
“Het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening krijgt een structureel budget waarmee het doel van 1 miljoen woningen bouwen ook echt gehaald kan worden.”
“In principe geldt: minstens twee derde van de nieuwe woningen moet betaalbaar zijn en minimaal 30% sociale huur.”
“We zorgen dat in 2030 alle nieuwbouw klimaatneutraal is en we maken het verduurzamen van bestaande gebouwen makkelijker.”
“De instrumenten en fondsen krijgen een financiële injectie, zodat het doel van 100.000 woningen per jaar realistisch wordt.”
“We stimuleren de ontwikkeling van groene, duurzame en gezonde wijken, waarin de functies van wonen, werken en recreëren goed samengaan.”
2. Betaalbaarheid waarborgen en reguleren
Volt wil wonen betaalbaar houden door huurregulering uit te breiden, fiscale voordelen voor koopwoningen af te bouwen, en strengere controle op eerlijke huurprijzen. Ook wordt leegstand actief ontmoedigd en worden terugkoopregelingen ingezet om betaalbare koopwoningen te behouden.
“Volt is voorstander van de uitbreiding van de huurregulering naar het middensegment. Volt wil meer controles op eerlijke huurprijzen, ook als er wordt gewisseld van huurder.”
“We bouwen de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait zo snel mogelijk af en verplaatsen de eigen woning stapsgewijs naar box 3.”
“De leegstand van woningen moet worden ontmoedigd. Volt pleit daarom voor de Vlaamse aanpak, een methode waarbij leegstand wordt aangepakt met een jaarlijks stijgende gemeentelijke belasting.”
“Ook zetten we terugkoopregelingen vaker in om meer betaalbare koopwoningen en doorstroom te realiseren.”
3. Doorstroming en aanpak knelpunten woningmarkt
Volt wil de doorstroming op de woningmarkt bevorderen, onder meer door senioren te stimuleren naar passende woningen te verhuizen en door voorrang te geven aan doorstromers in nieuwbouwprojecten. Dit moet woningen vrijmaken voor starters en jonge gezinnen.
4. Innovatieve en coöperatieve woonvormen stimuleren
Volt zet in op nieuwe woonvormen zoals wooncoöperaties, collectief opdrachtgeverschap en innovatieve gedeelde woonconcepten, om het aanbod te diversifiëren en sociale samenhang te versterken.
“We investeren in innovatieve en coöperatieve leef- en woonvormen. Niet alleen voor studenten en senioren, maar voor iedereen die in meer sociale samenhang wil leven.”
“Woningcorporaties krijgen meer mogelijkheden om een deel van hun bestaande en nieuwbouwwoningen over te dragen aan wooncoöperaties waar leden zich hebben ingeschreven om te kopen of huren.”
5. Tijdelijke en flexibele woonoplossingen voor kwetsbare groepen
Volt wil extra investeren in tijdelijke huisvesting en flexibele woonoplossingen voor dak- en thuislozen, studenten en andere spoedzoekers, met begeleiding waar nodig.
“Volt helpt mensen die dak- of thuisloos worden door extra te investeren in tijdelijke huisvesting, waar mensen kunnen verblijven tot definitieve huisvesting mogelijk is.”
“Dit kan al dan niet met begeleiding. Het gaat om eenvoudige (groeps-)woningen, zoals duurzame herplaatsbare circulaire prefabwoningen.”
6. Europese samenwerking en aanpak wooncrisis
Volt ziet de wooncrisis als een Europees probleem en wil Europese regelgeving versoepelen en gezamenlijke oplossingen ontwikkelen, onder meer via het European Plan Affordable Housing.
“We komen alleen uit de wooncrisis als we die ook op Europees niveau aanpakken, bijvoorbeeld door Europese regels te versoepelen en in heel de EU tegelijk aan verduurzaming te werken.”
“Volt pleit er dan ook voor dat we het European Plan Affordable Housing, waar de Europese Commissie nu aan werkt, benutten om te komen tot een Europese aanpak die onze woningmarkt vlot trekt.”
NSC erkent een ernstige wooncrisis en stelt dat de overheid meer regie moet nemen om betaalbare woningen te realiseren. De partij wil jaarlijks 100.000 woningen bouwen, met nadruk op sociale huur en betaalbare koop- en huurwoningen, en stelt concrete maatregelen voor om doorstroming, betaalbaarheid en innovatie te bevorderen. NSC pleit voor strakke sturing, versnelde procedures, bescherming van huurders en het aanpakken van grondspeculatie.
Jaarlijks 100.000 (betaalbare) woningen bouwen
NSC ziet het woningtekort als een urgent probleem en wil fors inzetten op nieuwbouw, met duidelijke kwantitatieve doelen en een sterke rol voor de overheid. De focus ligt op sociale huur en betaalbare koop- en huurwoningen, met maatwerk per regio.
Versnellen en vereenvoudigen van procedures
Om de bouwproductie te verhogen, wil NSC procedures inkorten, bezwaar en beroep beperken en een versnellingsfonds inzetten. De minister krijgt een centrale regierol met harde taakstellingen.
“Locaties die vanwege de wooncrisis zeer snel moeten worden bebouwd volgen een verkorte (bezwaar)procedure.”
“We investeren € 2 miljard extra in een versnellingsfonds voor de woningmarkt. Met het geld worden woningbouwprojecten sneller uitgewerkt, concrete knelpunten aangepakt en vergunningen eerder verleend.”
“De minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening houdt regie op de volkshuisvesting en krijgt een taakstelling voor het aantal woningen dat jaarlijks gebouwd moeten worden.”
Meer sociale huur en betaalbare middenhuur/koop
NSC wil het aandeel sociale huur en betaalbare woningen structureel verhogen, met harde afspraken en sturing op regionale doelen. Ook worden huurverhogingen gemaximeerd en speculatie ontmoedigd.
“We streven naar een aandeel van 30% sociale huur en van 2/3de betaalbare koop en midden-huur.”
“We willen langjarige verplichte afspraken maken met woningbouwcorporaties over de bouw van nieuwe woningen tot 2035. Deze prestatieafspraken tussen Rijk en woningcorporaties zijn gekoppeld aan heldere woningbouwdoelen per regio.”
“Om huren betaalbaar te houden, worden huurverhogingen in de sociale sector gemaximeerd op inflatie. Voor midden-huur en de vrije sector geldt een maximum van inflatie plus 1%.”
Doorstroming en woningruil bevorderen
NSC wil de doorstroming op de woningmarkt verbeteren, onder meer door woningruil te faciliteren en meer seniorenwoningen te bouwen, zodat grotere woningen vrijkomen voor gezinnen.
“Op het moment dat iemand te groot woont, moet het mogelijk worden om van woning te ruilen met iemand die te klein woont. Dit zien we als gewenste woningruil.”
“Nieuw Sociaal Contract wil dat er meer seniorenwoningen komen, zodat Harry naar een geschikte woning kan verhuizen en zijn grotere woning weer vrijkomt voor een jong gezin.”
Innovatie en benutten bestaande gebouwen
NSC stimuleert innovatieve bouwmethoden en het beter benutten van bestaande gebouwen, zoals splitsen, optoppen en transformeren van kantoren naar woningen.
“Het moet eenvoudiger worden om woningen te splitsen, op te toppen, of om leegstaande kantoorpanden te transformeren naar woonruimte. Waar mogelijk vergunningsvrij.”
“We investeren in innovatieve woonoplossingen zoals conceptbouw, fabriekswoningen en modulaire bouw. Zo kunnen woningen kwalitatief goed en toch snel worden gebouwd.”
Bescherming huurders en aanpak misbruik
De partij wil huurders beter beschermen tegen hoge huren en misbruik, onder meer door een huurregister, handhaving en het aanpakken van misbruik van het puntensysteem.
“Er komt een landelijk huurregister waarin gemeenten in elk geval kunnen zien wie actief zijn op de particuliere huurmarkt, welke huizen ze verhuren en wat de punten van deze huizen zijn.”
“Misbruik van het puntensysteem bij kamerverhuur, met torenhoge huurprijzen tot gevolg, moet worden tegengegaan. Een huurder kan eenvoudiger een lagere huur afdwingen als de verhuurder zich niet aan het puntensysteem houdt.”
Aanpak grondspeculatie en erfpacht
NSC wil grondspeculatie tegengaan en erfpachters beter beschermen, zodat de kosten van wonen niet onnodig stijgen door speculatie of onvoorspelbare erfpacht.
“Er komt een gemeentelijke heffing om grondspeculatie tegen te gaan. Als grond in waarde stijgt, moet dat extra geld gaan naar de gebiedsontwikkeling of sociale woningbouw.”
“Om plotselinge en buitensporige stijgingen van de erfpacht te voorkomen en mensen meer zekerheid te geven over hun woonlasten komt er wettelijke bescherming voor erfpachters.”
DENK beschouwt het oplossen van het woningtekort en het waarborgen van betaalbare woningen als een kerntaak van de overheid. De partij wil fors inzetten op de bouw van nieuwe (sociale) woningen, huurregulering, het afschaffen van belemmerende regels en het vergroten van de toegankelijkheid tot koopwoningen. DENK pleit voor stevige overheidsregie, meer investeringen en concrete maatregelen om wonen betaalbaar en bereikbaar te maken voor iedereen.
Jaarlijks 100.000 nieuwe woningen bouwen
DENK wil het woningtekort snel oplossen door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, met een sterke rol voor de overheid via een Rijksbouwbedrijf en een Minister van Volkshuisvesting. Hiermee wil de partij de wachtlijsten verkorten en starters en gezinnen meer kansen geven op een betaalbare woning.
“Het doel is om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen.”
“We richten een Rijksbouwbedrijf op dat de verantwoordelijkheid krijgt om woningbouwprojecten te ontwikkelen.”
“Er komt een fulltime Minister van Volkshuisvesting. Deze Minister krijgt verregaande bevoegdheden, zoals het bindend kunnen aanwijzen van locaties waar woningbouw gerealiseerd moet worden.”
Meer sociale huur en betaalbare woningen
DENK wil dat minimaal 50% van de nieuwbouw bestaat uit sociale huur en koopwoningen, en 40% uit betaalbare middenhuur en koop. De partij wil investeren in sociale huur, inkomensgrenzen verruimen en woningcorporaties financieel ontzien.
“Een wettelijke norm in te voeren voor meer betaalbare woningen. Hierbij moet 50% bestaan uit sociale huur en koopwoningen, 40% betaalbare middenhuur en koop, en 10% hoger segment.”
“Wij willen meer investeren in sociale huur. Dat betekent dat woningcorporaties meer budget krijgen. Heffingen voor woningcorporaties, zoals de ATAD, worden afgeschaft. Meer mensen komen in aanmerking voor een sociale huurwoning. De inkomensgrenzen worden verruimd.”
Huurregulering en bescherming huurders
Om wonen betaalbaar te houden, wil DENK de huren reguleren, huurprijsbescherming uitbreiden en investeren in huurteams en de Huurcommissie. Huurstijgingen mogen niet harder gaan dan inkomens, en slechte woningen mogen niet in prijs stijgen.
“Wij staan voor regulering van de huren. De huren worden bevroren indien de huurstijgingen te veel op de koopkracht van mensen drukken. Op de langere termijn mogen de huren niet harder stijgen dan het inkomen van mensen, zodat huurstijgingen niet drukken op de portemonnee.”
“Wij willen dat de huurprijsbescherming wordt behouden en uitgebreid. Dit betekent dat wij willen dat alle huurders kunnen afdwingen dat zij een rechtvaardige huur betalen.”
“Bij woningen die niet voldoen aan kwaliteitseisen of slecht zijn geïsoleerd, worden huurstijgingen verboden.”
“Wij investeren meer in de Huurcommissie en lokale huurteams, zodat huurders laagdrempelige hulp kunnen krijgen.”
Afschaffen belemmerende regels en bevorderen woningdelen
DENK wil de kostendelersnorm en andere regels die woningdelen belemmeren afschaffen, om meer woningruimte beschikbaar te maken. Ook wil de partij procedures versnellen en leegstand aanpakken.
“We schaffen de kostendelersnorm af en andere regels die woningdelen belemmeren worden ook afgeschaft. Hiermee komt er meer woningruimte beschikbaar.”
“We gaan drastisch procedures versnellen. Dat betekent dat overbodige en belemmerende regelgeving verdwijnt.”
“Om leegstand en het niet benutten van grond te kunnen aanpakken, kunnen gemeenten een leegstandsheffing of een heffing op braakliggende grond invoeren.”
Toegankelijkheid koopwoningen vergroten
DENK wil koopwoningen bereikbaar maken door rentevrije (halal) hypotheken en huurkoopconstructies te stimuleren. De hypotheekrenteaftrek blijft, behalve voor ultrarijken.
“Om ervoor te zorgen dat een koopwoning voor iedereen beschikbaar is, gaat de overheid er zorg voor dragen dat er ook rentevrije hypotheken beschikbaar komen. Deze rentevrije – of halalhypotheek wordt voor iedereen beschikbaar.”
“Wij nemen ook maatregelen om de huurkoopconstructie beter beschikbaar te maken op de woningmarkt, zodat meer mensen van deze variant gebruik kunnen maken om een woning te verkrijgen.”
“De hypotheekrenteaftrek blijft bestaan, om woningbezitters tegemoet te komen. We maken het systeem wel doelmatiger, door de aftrek af te schaffen voor ultrarijken met superdure woningen.”
De VVD wil het woningtekort oplossen door fors meer woningen te bouwen, regels te schrappen en centrale regie te voeren. Ze zetten in op betaalbare koop- en huurwoningen, stimuleren doorstroming en willen het makkelijker maken voor starters en middeninkomens om een huis te kopen of huren. De partij verzet zich tegen extra lasten en regulering, en kiest voor marktwerking en minder bureaucratie om wonen weer bereikbaar te maken.
Veel meer woningen bouwen met minder regels
De VVD ziet het woningtekort als een urgent probleem en wil dit oplossen door grootschalige nieuwbouw, het schrappen van bouwregels en het versnellen van procedures. Centrale regie vanuit het Rijk en het aanwijzen van nieuwe wijken zijn hierbij essentieel.
“De manier om het woningtekort op te lossen is door meer te bouwen. Daarom gaan we vanuit het Rijk grote woonwijken met betaalbare huizen aanwijzen.”
“We gaan flink schrappen in bouwregels en nemen maatregelen die de betaalbaarheid van koop- én huurhuizen vergroten. De rem op bouwen, transformeren en herbestemmen moet eraf. Dat vraagt om centrale regie.”
“Tien jaar. Zo lang duurt het soms wel om een huis bouwen. Niet omdat het bouwen van een huis dat vraagt, maar omdat de overheid eindeloos doet over het verstrekken van vergunningen... We gaan daarom schrappen, schrappen, schrappen. In regels, in procedures en in bureaucratie.”
Meer betaalbare koop- en huurwoningen realiseren
De VVD wil dat overheidsgeld vooral naar betaalbare koopwoningen gaat en dat corporaties en investeerders meer betaalbare huurwoningen bouwen. Ook particulieren moeten gestimuleerd worden om te verhuren.
“We zetten Rijksmiddelen vooral in voor de bouw van betaalbare koopwoningen.”
“We bouwen veel meer betaalbare huurwoningen en maken hier heldere afspraken over met investeerders en corporaties.”
“Corporaties worden in staat gesteld en verplicht aanzienlijk meer sociale huurwoningen te bouwen.”
Doorstroming bevorderen en bestaande voorraad beter benutten
De VVD wil doorstroming stimuleren door het makkelijker te maken om woningen te splitsen, te delen en te transformeren. Ook worden seniorenwoningen en doorgroeiwoningen gestimuleerd.
“Het eenvoudiger maken om bestaande panden in meerdere woningen te splitsen, waarbij we oog hebben voor de leefbaarheid in de buurt.”
“Aantrekkelijke seniorenwoningen of betaalbare doorgroeiwoningen bijkomen, komen empty nesters en scheefwoners in beweging.”
“Bestaande woningvoorraad beter te benutten, zoals via woningdelen, splitsen en optoppen. Belemmerende regelgeving wordt aangepakt om dit mogelijk te maken.”
Starters en middeninkomens meer kansen geven
De VVD wil starters helpen met speciale hypotheken, huissparen en het uitbreiden van fondsen voor betaalbare koopwoningen. Ze willen dat mensen met een normaal inkomen weer een huis kunnen kopen.
“Om starters te helpen bij het kopen van hun eerste huis en hun maandlasten te verlagen, stimuleren we het gebruik van startershypotheken en hypotheken met een langere looptijd.”
“We willen dat starters makkelijker kunnen sparen voor een huis. Daarom willen we dat starters geld specifiek kunnen oormerken buiten de heffingsvrije voet voor de koop van een eigen huis.”
“Wij zien het niet alleen als onze taak, maar als onze plicht om ervoor te zorgen dat iedereen een thuis kan betalen. Niet alleen de lucky ones, maar ook starters, singles, studenten, gezinnen en middeninkomens.”
Minder regulering en lasten op wonen
De VVD verzet zich tegen extra belastingen en regulering op woningen, zoals erfpacht en het zwaarder belasten van het eigen huis. Ze willen marktwerking stimuleren en de hypotheekrenteaftrek behouden.
“Om het eigen huis zwaarder te belasten, wijzen wij hard af. Ook lokaal kiezen we voor betaalbaarheid. Jouw koophuis is geen melkkoe voor de gemeente.”
“Wij blijven hierachter staan. Pogingen van andere partijen om het eigen huis zwaarder te belasten, wijzen wij hard af.”
“We schrappen de Wet betaalbare huur, de lokale zelfbewoningsplicht en het verbod op tijdelijke contracten.”
De SGP erkent de hoge woningnood en vindt dat wonen een basisbehoefte is, geen luxe. Ze pleiten voor meer regie van de overheid, versnelling van woningbouw in alle segmenten (met nadruk op betaalbare en sociale woningen), en het wegnemen van belemmerende regels. Specifieke aandacht is er voor starters, senioren, studenten en het benutten van bestaande woningvoorraad.
Meer woningen bouwen in alle segmenten
De SGP wil het woningtekort aanpakken door fors meer woningen te bouwen, zowel binnen- als buitenstedelijk, met prioriteit voor betaalbare, sociale en seniorenwoningen. Ze vinden dat de overheid weer een leidende rol moet nemen en dat regels die bouw vertragen, moeten worden gesnoeid.
“De enorme woningnood vraagt om meer woningen en een daadkrachtige aanpak. Het is schrijnend dat jongeren geen betaalbare starterswoning kunnen vinden en daardoor zelfs gezinsvorming uitstellen. Het is ongewenst dat ouderen niet kunnen doorstromen naar geschikte seniorenwoningen.”
“Er wordt in alle segmenten gebouwd. Het Rijk ziet daarop toe. De SGP wil namelijk dat er een gevarieerd aanbod van bijvoorbeeld starterswoningen, betaalbare woningen en woningen voor senioren is.”
“De meeste aandacht gaat daarbij eerst uit naar het segment waar de nood het hoogst is. Ook de bouw van sociale huurwoningen verdient meer urgentie. De Rijksoverheid moet bijspringen met extra budget.”
“Niet alleen het aanbod, het aantal woningen moet omhoog.”
Versnellen en vereenvoudigen van bouwprocedures
De SGP vindt dat bouwregels en procedures te vaak vertragen en pleit voor het schrappen van onnodige eisen en het versnellen van bezwaarprocedures, zodat woningbouwprojecten sneller gerealiseerd kunnen worden.
“Te vaak vormen goedbedoelde regels een belemmering. Waar mogelijk wordt hierin gesnoeid en vereenvoudigd. De huidige woningnood vraagt om doorbraken op dit gebied.”
“Extra (lokale) eisen staan ten dienste aan het aanpakken van de woningnood en zijn geen onnodig vertragende factoren.”
“Juridische procedures moeten ruimte krijgen, zolang het niet leidt tot traineren van projecten.”
Beter benutten van bestaande woningvoorraad
De SGP wil leegstaande panden transformeren, splitsen en optoppen stimuleren, en onder voorwaarden permanente bewoning van recreatiewoningen toestaan om sneller meer woningen beschikbaar te maken.
“De SGP wil dat we de bestaande woningvoorraad veel beter gaan benutten door optoppen, splitsen en hospitaverhuur mogelijk te maken.”
“Binnenstedelijk liggen er nog tal van kansen, onder andere door het transformeren van leegstaande winkel- en kantoorpanden.”
“Permanente bewoning van recreatiewoningen wordt alleen mogelijk onder strenge voorwaarden.”
Specifieke aandacht voor kwetsbare groepen
De SGP benoemt expliciet de problemen voor starters, senioren, studenten en dak- en thuislozen, en wil voor deze groepen extra maatregelen nemen, zoals tijdelijke woningen, flexwoningen en aangepaste woonvormen.
“Het tekort aan woningen voor studenten is nijpend. Daarbij komt dat de huurprijzen vaak enorm hoog zijn. Er is actie nodig! Het ombouwen van leegstaande kantoorpanden naar studentenhuisvesting kan hier een oplossing bieden.”
“De inzet moet zijn om dak- en thuislozen uit de maatschappelijke opvang te krijgen en te zorgen voor huisvesting.”
“Er komt een gevarieerd woonaanbod van passende woonvormen voor ouderen, zoals ‘knarrenhofjes’ of ‘kangoeroewoningen’ waar ouderen en jongeren samen leven en elkaar ondersteunen.”
“Tijdelijke woningen, tiny houses en flexwoningen zijn een oplossing om op korte termijn de krapte op te vangen.”
BBB vindt dat iedereen in Nederland recht heeft op een betaalbare en passende woning, zowel in stad als dorp. De partij wil procedures en regels voor woningbouw drastisch versoepelen, meer bouwen voor starters, senioren en middengroepen, en bestaande woningen beter benutten door splitsen en delen eenvoudiger te maken. BBB koppelt de woningnood expliciet aan migratie en wil lokale binding en urgentie zwaarder laten meewegen bij woningtoewijzing.
Sneller en eenvoudiger bouwen, minder regels
BBB wil de bouw van woningen versnellen door procedures te verkorten, regels te vereenvoudigen en gemeenten/provincies te beperken in het stellen van extra eisen. Dit moet leiden tot meer betaalbare woningen en een snellere aanpak van de woningcrisis.
“De procedures voor het starten van bouwprojecten worden verkort en vereenvoudigd. Regels voor nieuwe woningen, zoals het bouwbesluit en duurzaamheidseisen blijven de komende jaren gelijk om zekerheid te bieden aan bouwers en kopers.”
“Gemeenten met hun welstandscommissies en provincies mogen geen extra eisen stellen aan te bouwen woningen, tenzij zij dit vanwege publiek belang zelf bekostigen.”
“Er komt een boete voor gemeenten die het bouwbesluit verzwaren met aanvullende eisen.”
Meer betaalbare woningen voor starters, senioren en middengroepen
BBB wil dat het merendeel van de nieuwbouw betaalbaar is, met extra aandacht voor sociale huur, starters en senioren. Doorstroming en maatwerk per regio zijn belangrijk, evenals het stimuleren van woningbouw buiten de stad.
“Wij streven ernaar dat twee van de drie nieuwe huizen in elke regio daadwerkelijk betaalbaar worden. Maximaal 30 procent daarvan is sociale huur.”
“Huurwoningen voor starters. Er komen starterscontracten zodat verhuren aan starters op de woningmarkt aantrekkelijker wordt.”
“We willen maatregelen om ouderen te helpen zelfstandig te blijven wonen. Dit vraagt zowel in de dorpen als in de steden versnelde bouw van seniorenwoningen, met ruimte voor ontmoeting en gezamenlijke voorzieningen.”
“We moeten de krimp in dorpen en buitengebieden actief tegengaan. Dat vraagt om woningbouw buiten de stad, goede bereikbaarheid en het op peil houden van voorzieningen.”
Bestaande woningvoorraad beter benutten: splitsen, delen en kamerverhuur
BBB wil het splitsen en delen van woningen, kamerverhuur en hospitaverhuur eenvoudiger en aantrekkelijker maken. Dit moet zorgen voor meer beschikbare woonruimte, vooral voor studenten en starters.
“Woningdelen, het splitsen van woningen en kamerverhuur en hospitaverhuur worden eenvoudiger en aantrekkelijker gemaakt.”
“Vergunningsvrij splitsen. BBB zet in op het vergunningsvrij delen en splitsen van woningen die zich daarvoor lenen.”
“We willen ook versoepeling van de verhuurregels voor studentenhuisvesting.”
Lokale binding en urgentie voorrang bij woningtoewijzing
BBB wil dat bij de toewijzing van koop- en huurwoningen mensen met lokale binding, urgentie of een belangrijke rol in de gemeenschap voorrang krijgen.
“Bij de toewijzing van koop en huurwoningen geven we voorrang aan mensen met een lokale binding, urgentie of mensen die een belangrijke bijdrage leveren aan de gemeenschap, denk aan onderwijzers, zorgpersoneel en politiemensen.”
Migratie beperken om druk op woningmarkt te verlagen
BBB koppelt de woningnood expliciet aan migratie en wil de instroom beperken om de druk op de woningmarkt te verminderen.
“Het indammen van de migratiestroom en een halt aan de ongecontroleerde hoeveelheid asielzoekers draagt bij aan het verminderen van de druk op de woningmarkt.”
“Ook migratie speelt een rol in de woningopgave: opvanglocaties nemen woonruimte in beslag en de toestroom vergroot de druk op gemeenten, voorzieningen en de leefomgeving.”
Het CDA erkent de ernstige woningnood en kiest expliciet voor de woningzoekende, met als doel jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, waarvan het merendeel betaalbaar is. Ze willen procedures versnellen, de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen, en meer ruimte bieden voor innovatieve woonvormen zoals mantelzorgwoningen en woningdelen. De partij legt nadruk op doorstroming, betaalbaarheid, en het versterken van gemeenschappen, met speciale aandacht voor starters, ouderen en gezinnen.
Jaarlijks 100.000 woningen bouwen, twee derde betaalbaar
Het CDA wil fors inzetten op nieuwbouw om de woningnood te bestrijden, met een duidelijke kwantitatieve doelstelling en focus op betaalbaarheid en spreiding over doelgroepen.
Hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen voor betaalbaarheid
Om de woningmarkt toegankelijker te maken en prijsopdrijving tegen te gaan, wil het CDA de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen en de opbrengst gebruiken om de inkomstenbelasting te verlagen.
“De hypotheekrenteaftrek bouwen we stap voor stap af, terwijl we tegelijk de inkomstenbelasting evenveel verlagen. Zo maken we woningen meer betaalbaar op de langere termijn.”
“Daarom bouwen we de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af. De opbrengsten gebruiken we een op een om de inkomstenbelasting te verlagen.”
Minder bezwaarprocedures en snellere bouw
Het CDA wil juridische belemmeringen voor woningbouw verminderen door bezwaarprocedures te verkorten en het belang van woningzoekenden wettelijk te verankeren.
Meer ruimte voor innovatieve woonvormen en woningdelen
De partij wil het makkelijker maken om woningen te splitsen, mantelzorgwoningen te bouwen en woningdelen toe te staan, om zo beter in te spelen op veranderende woonbehoeften.
“We benutten maximaal de ruimte om in de bestaande woonvoorraad woningen toe te voegen door optoppen en splitsen van woningen. We geven gemeenten de ruimte om woningdelen tot en met drie personen vergunningsvrij toe te staan.”
“Vergunningsvrije bouw van mantelzorgwoningen op eigen erf moet mogelijk zijn voor minimaal tien jaar. We verruimen dit naar andere tijdelijke woonvormen voor familie en naasten.”
“We schaffen de kostendelersnorm in de Participatiewet af. We willen geen financiële boete opleggen als volwassenen een huis delen.”
Doorstroming bevorderen, met focus op ouderen en starters
Het CDA wil de doorstroming op de woningmarkt stimuleren door levensloopgeschikte woningen voor ouderen te bouwen en praktische en financiële belemmeringen voor verhuizing weg te nemen.
“We stimuleren de doorstroming in de woningmarkt. Dit begint bij het bouwen van voldoende levensloopgeschikte woningen voor ouderen. Daarnaast zetten we in op het wegnemen van praktische en financiële bezwaren voor doorstroming.”
Huurders meer kansen: kooprecht en betaalbare huren
Het CDA wil huurders de mogelijkheid geven hun corporatiewoning te kopen en zet in op betaalbare huren, met inflatievolgend huurbeleid en aandacht voor het middensegment.
“Huurders mogen hun corporatiewoning kopen onder redelijke voorwaarden.”
“Voor sociale huur kiezen we voor inflatievolgend huurbeleid. Huurders en verhuurders hebben zo voor een lange termijn zekerheid over hun woonlasten.”
“We zetten fors in op het bouwen van nieuwe huurwoningen in het middensegment.”
De ChristenUnie erkent een ernstige wooncrisis en wil deze aanpakken door fors meer betaalbare woningen te bouwen, met prioriteit voor sociale huur en starters. Ze pleiten voor een sterke regierol van de overheid, versnelling van procedures, meer investeringsruimte voor woningcorporaties, en het eerlijker maken van de woningmarkt voor huurders en kopers. Hun visie is dat wonen een eerste levensbehoefte is en dat de overheid actief moet zorgen voor betaalbaarheid, beschikbaarheid en leefbare gemeenschappen.
100.000 betaalbare woningen per jaar bouwen
De ChristenUnie wil het woningtekort terugdringen door jaarlijks 100.000 nieuwe woningen te bouwen, waarvan minimaal tweederde betaalbaar is, inclusief 30% sociale huur. Ze stellen hiervoor miljarden extra beschikbaar en willen bestaande afspraken versneld uitvoeren. Dit moet vooral jongeren, starters, gezinnen en ouderen helpen aan passende huisvesting.
“We bouwen 100.000 woningen per jaar, waarvan ten minste tweederde goed te betalen is voor mensen met een gewoon inkomen. Daarvoor trekken we de komende jaren miljarden extra uit...”
“Er is een groot tekort aan woningen: naar schatting 400.000. Om dat in te lopen, moeten we elk jaar 100.000 nieuwe woningen bouwen. De ChristenUnie wil dat dit tempo echt gehaald wordt, en maakt daar het komende decennium 20 miljard euro extra voor vrij: 10 miljard extra investeringen in betaalbare woningbouw en structureel een miljard per jaar door woningcorporaties meer investeringsruimte te bieden dan ze nu hebben.”
“We willen dat wonen weer betaalbaar wordt voor iedereen. Daarom zorgen we dat minstens twee derde van de nieuw te bouwen huizen betaalbaar is, waaronder 30 procent sociale huur.”
Meer investeringsruimte en flexibiliteit voor woningcorporaties
De partij wil woningcorporaties meer financiële ruimte geven om betaalbare woningen te bouwen, onder meer door herinvestering van winst en versoepeling van regels voor middenhuur. Ook moeten corporaties makkelijker kunnen investeren in woningen voor mensen met een modaal inkomen.
“Ze mogen een deel van hun winst opnieuw investeren in nieuwe woningen (de herbestedingsreserve), dat levert elk jaar een miljard euro extra op voor meer betaalbare huizen. Ook mogen corporaties makkelijker investeren in huurwoningen voor mensen met een modaal inkomen, zonder ingewikkelde regels of toetsen.”
Versnellen en vereenvoudigen van bouwprocedures
De ChristenUnie ziet trage en complexe vergunningstrajecten als een belangrijke oorzaak van het woningtekort. Ze willen deze procedures versimpelen en versnellen, zodat sneller gebouwd kan worden.
“We versimpelen en versnellen daarom vergunningprocedures, zodat de meeste tijd en energie gaat naar het bouwen van woningen.”
Eerlijkere woningmarkt en bescherming huurders
De partij wil de woningmarkt eerlijker maken door huurders beter te beschermen, de huurtoeslag te hervormen, huurprijzen te matigen en de Wet betaalbare huur te behouden. Ook willen ze de positie van starters verbeteren en de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen.
“Een vast huurcontract blijft de norm. Huurders moeten weten waar ze aan toe zijn.”
“De huurtoeslag wordt omgezet in een huursubsidie, gebaseerd op het inkomen van twee jaar geleden, zodat er geen risico meer is op naheffingen en schulden...”
“De Wet betaalbare huur blijft bestaan.”
“Door de hypotheekrenteaftrek worden woningzoekenden en huurders op achterstand gezet ten opzichte van woningeigenaren... wil de ChristenUnie deze regeling de komende decennia geleidelijk afbouwen.”
Slimmer gebruik van bestaande gebouwen en woningen
Naast nieuwbouw wil de ChristenUnie bestaande gebouwen beter benutten, bijvoorbeeld door leegstaande kantoren om te bouwen, woningen te splitsen, optoppen, en het makkelijker maken van mantelzorg- of familiewoningen.
“Bestaande gebouwen benutten we beter, bijvoorbeeld door leegstaande kantoren en gebouwen om te bouwen tot woningen, grote woningen te splitsen of door een extra verdieping op bestaande huizen toe te voegen (optoppen).”
Specifieke aandacht voor doelgroepen: ouderen, starters, studenten, daklozen
De partij wil dat gemeenten voldoende seniorenwoningen bouwen, starters en studenten meer kansen geven, en dakloosheid structureel aanpakken via het Housing First-principe.
“Elke gemeente moet daarom ook voldoende seniorenwoningen en hofjes voor ouderen bouwen. Plannen hiervoor leggen zij vast in hun volkshuisvestingsprogramma. Gemeenten kunnen een deel van de nieuw te bouwen sociale huurwoningen reserveren voor starters.”
“We bouwen studentenkamers zodat studenten in de stad kunnen wonen waar ze studeren en hun sociale leven opbouwen.”
“We voeren het nationaal actieplan dakloosheid uit, zodat in 2030 niemand meer op straat hoeft te slapen. Eerst een huis (‘Housing first’) is daarbij het uitgangspunt.”
FVD wil het woningtekort oplossen door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, vooral voor Nederlanders, en pleit voor het schrappen van klimaat-, milieu- en duurzaamheidsregels die de bouw vertragen. Ze willen het eigenwoningbezit stimuleren via fiscale voordelen, het beperken van sociale huur en het afschaffen van regulering op de huurmarkt, zodat wonen betaalbaar en toegankelijk blijft voor Nederlanders.
Jaarlijks 100.000 woningen bouwen, voorrang voor Nederlanders
FVD ziet het woningtekort als een urgent probleem en wil dit oplossen door grootschalige nieuwbouw, waarbij Nederlanders voorrang krijgen. Ze willen bouwbelemmeringen zoals milieu- en stikstofregels en duurzaamheidseisen schrappen om sneller en goedkoper te kunnen bouwen.
“We bouwen snel 100.000 woningen per jaar, schrappen beknellende klimaat- en stikstofregels, en stoppen gedwongen verduurzaming om kapitaal vrij te maken voor nieuwbouw.”
“We bouwen jaarlijks 100.000 nieuwe woningen met voorrang voor Nederlanders, zodat het woningtekort verdwijnt.”
“Milieu- en stikstofregels die bouw vertragen schaffen we af, en ook verplichte duurzaamheids- en energielabel eisen verdwijnen.”
Eigenwoningbezit stimuleren via fiscale voordelen
FVD beschouwt het eigen huis als essentieel voor vrijheid en wil het bezit stimuleren door fiscale lasten te verlagen. Ze willen de hypotheekrenteaftrek behouden en verhogen, het eigenwoningforfait afschaffen, de overdrachtsbelasting verlagen en starters volledig vrijstellen.
“De eigen woning blijft in box 1: nooit belasting over je eigen huis, dus ook geen eigenwoningforfait. De hypotheekrenteaftrek behouden we en het maximale aftrektarief gaat terug omhoog naar 52%.”
“De overdrachtsbelasting wordt 2% voor iedereen, met uitzondering van starters, die een volledige vrijstelling ontvangen.”
“We schrappen de leeftijds- en woningprijsgrens uit de startersvrijstelling; de eerste woning is altijd vrij van overdrachtsbelasting, zodat kopen bereikbaar wordt voor iedereen.”
Minder sociale huur, meer vrijheid voor verhuurders
FVD wil het aandeel sociale huurwoningen verkleinen, de Wet Betaalbare Huur afschaffen en verhuurders volledige vrijheid geven in de keuze van huurders. Ze willen geen verplichte sociale woningbouw bij private projecten en geven Nederlanders altijd voorrang boven statushouders.
“We verkleinen het aandeel sociale huurwoningen, zeker in grote steden. Het verplicht opleggen van sociale woningbouwpercentages bij private projecten verdwijnt. Statushouders krijgen geen voorrang meer in de sociale sector – Nederlanders gaan voor.”
“De Wet Betaalbare Huur is een aanval op het eigendomsrecht en leidt tot minder aanbod. Wij schaffen deze wet af, zodat verhuurders weer durven investeren en middenhuurwoningen terugkeren. Verhuurders bepalen zelf wie hun huurder is.”
“We stoppen met het huisvesten van statushouders in de sociale sector en geven Nederlanders altijd voorrang.”
Studieschuld niet meetellen, huurgeschiedenis wel bij hypotheek
Om starters te helpen bij het kopen van een huis, wil FVD dat studieschulden niet meetellen bij hypotheekaanvragen, maar een goede huurgeschiedenis juist wel.
“Studieschuld mag nooit meetellen bij een hypotheekaanvraag, maar een goede huurgeschiedenis wél.”
“We tellen studieschulden niet mee bij hypotheekaanvragen, deze zijn immers risicoloos voor de bank omdat ze gepauzeerd kunnen worden, zodat starters sneller een huis kunnen kopen.”
“We wegen de huurgeschiedenis van de laatste drie jaar mee bij hypotheekaanvragen. Mensen die vergelijkbare huurlasten hebben kunnen dragen, kunnen dezelfde hypotheeklast dragen.”
Woningcorporaties stimuleren tot verkoop aan huurders
FVD wil dat woningcorporaties huurders de kans geven hun woning te kopen, zodat meer mensen eigenaar kunnen worden van hun huis.
“We sporen woningcorporaties aan om woningen aan huurders te verkopen, zodat meer Nederlanders eigenaar worden van hun eigen woning.”
GroenLinks-PvdA wil van wonen weer een recht maken door grootschalig betaalbare woningen te bouwen, speculatie en leegstand tegen te gaan, en huurders en starters beter te beschermen. De partij kiest voor een sterke publieke regie op woningbouw, met ambitieuze investeringen, strengere regels voor verhuurders en grondeigenaren, en meer zeggenschap voor woningzoekenden. Hun kernvisie is dat woningen er zijn voor mensen, niet voor speculanten of winstbejag.
100.000 betaalbare woningen per jaar bouwen
GroenLinks-PvdA ziet het enorme woningtekort als een urgent probleem en wil jaarlijks 100.000 nieuwe woningen realiseren, met een nadruk op betaalbaarheid en kwaliteit. De partij wil de regie terugpakken van de markt, publieke investeringen verhogen en bouwen voor brede groepen, niet alleen voor wie het nu kan betalen.
“Met GroenLinks-PvdA wordt volkshuisvesting een topprioriteit. Met het grootste investeringsprogramma in decennia gaan we ruim 100.000 woningen per jaar bouwen.”
“We versnellen de bouw door regels te versimpelen en de stikstofimpasse op te lossen. En we zorgen dat wat er gebouwd wordt ook betaalbaar is.”
“De Woningcorporaties Nieuwe Stijl gaan jaarlijks tienduizenden woningen extra bouwen.”
Strenge aanpak van speculatie, leegstand en grondspeculanten
De partij wil woningen beschermen tegen speculatie en leegstand door strengere regels, heffingen en het opkopen van grond. Zo moeten woningen beschikbaar blijven voor mensen die er daadwerkelijk in willen wonen, en wordt de invloed van speculanten en commerciële partijen beperkt.
“Met een gemeentelijke heffing op langdurig leegstaande woningen gaan we ook leegstand tegen.”
“Als eigenaren van grond met een woonbestemming niet binnen een vaste termijn overgaan op woningbouw, volgen boetes en in het ergste geval onteigening.”
“Met een opkoopbescherming zorgen we dat woningen naar mensen gaan die er gaan wonen, in plaats van naar speculanten die alleen woningen kopen om ze weer met winst door te verkopen.”
“We willen daarom financiering beschikbaar stellen voor een Rijksgrondbank om grond op te kopen voor de bouw van nieuwe woningen.”
Huurders beschermen en huren betaalbaar houden
GroenLinks-PvdA wil huurders beschermen tegen woekerhuren, slechte woonkwaliteit en onzekerheid. De partij stelt wettelijke bovengrenzen aan huurverhogingen, verbetert de positie van huurders bij slecht onderhoud, en maakt vaste huurcontracten weer de norm.
“Om explosieve huurstijgingen te voorkomen, komt er een wettelijke bovengrens aan de toegestane huurstijging.”
“De wettelijke bescherming tegen woekerhuren gaat gelden voor alle huurwoningen.”
“De vaste huurovereenkomst blijft de norm, zoals we hebben afgesproken in de Wet vaste huurcontracten.”
Starters en doorstroming ondersteunen
De partij wil starters meer kansen geven op de woningmarkt door prijsstijgingen te beperken, een startersfonds op te richten en transparantie bij het kopen van woningen te vergroten. Ook wordt het makkelijker gemaakt om te wonen waar je bent opgegroeid.
“We stellen meer geld beschikbaar om starters te helpen bij het financieren van hun eerste koopwoning. Dat doen we via een startersfonds dat tot 30% van de koopprijs financiert.”
“We willen koopwoningen weer bereikbaar maken voor starters. Daarom gaan we de huizenprijsstijgingen beperken.”
“We maken het makkelijker voor gemeenten om mensen met binding met de stad of het dorp een woning toe te wijzen.”
De SP vindt dat wonen een recht is en geen marktproduct, en wil daarom fors investeren in betaalbare, kwalitatieve huurwoningen voor iedereen. Hun belangrijkste voorstellen zijn het bouwen van één miljoen extra betaalbare huurwoningen, het bevriezen van huren, het aanpakken van leegstand en speculatie, en het vergroten van zeggenschap voor huurders. De partij wil woningen vooral beschikbaar maken voor mensen, niet voor beleggers, en stelt concrete maatregelen voor om woonzekerheid, betaalbaarheid en kwaliteit te garanderen.
Eén miljoen betaalbare huurwoningen bouwen
De SP wil het woningtekort oplossen door fors te investeren in de bouw van betaalbare huurwoningen, met een maximale huur van 800 euro. Dit moet gebeuren via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden, splitsen, optoppen en het terugkopen van te dure huurwoningen. Het doel is om wonen weer bereikbaar te maken voor starters, gezinnen en ouderen.
“We zorgen voor één miljoen extra betaalbare huurwoningen, met een maximale huur van 800 euro. Dat doen we via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden, splitsen, optoppen, het terugkopen van te dure huurwoningen en door sloop te voorkomen.”
“Met het Grote Woonplan garanderen we voor iedereen een betaalbaar en goed huis. Door een Nationaal Woonfonds op te richten kunnen we één miljoen extra huurwoningen beschikbaar maken via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden en het terugkopen van te dure huurwoningen.”
Huren bevriezen en woonlasten verlagen
Om betaalbaarheid te garanderen, wil de SP de huren bevriezen en het puntensysteem aanpassen zodat de kwaliteit van de woning leidend is, niet de WOZ-waarde. Zo wil de partij voorkomen dat mensen uit hun buurt worden gedreven door stijgende woonlasten.
Leegstand en speculatie aanpakken
De SP wil leegstaande panden extra belasten en gemeenten de mogelijkheid geven om deze te onteigenen als ze niet voor bewoning worden gebruikt. Ook wordt een landelijke woonplicht ingevoerd zodat woningen niet langer als beleggingsobject dienen.
“Leegstaande panden worden extra belast, zodat speculatie niet langer loont. Als eigenaren geen plannen hebben om de panden te gebruiken of geschikt te maken voor bewoning, kunnen gemeenten deze onteigenen.”
“We voeren een landelijke woonplicht in. Zo zullen huizen gebruikt worden waarvoor ze bedoeld zijn: als thuis.”
Meer zeggenschap voor huurders en wooncoöperaties
De SP wil huurders meer macht geven over hun woning en buurt, onder andere door woningcorporaties weer om te vormen tot verenigingen met bestuur dat verantwoording aflegt aan huurders. Ook wordt het oprichten van wooncoöperaties makkelijker gemaakt.
“We maken van woningcorporaties weer verenigingen, met een bestuur dat verantwoording aflegt aan de huurders. Zo zorgen we dat bewoners samen beslissen over investeringen, onderhoud en toekomstige plannen.”
“Met een nieuwe wet zorgen we ervoor dat groepen mensen eenvoudig een eigen wooncoöperatie kunnen starten. Zo geven we bewoners meer zeggenschap over hun woningen en woonomgeving, en bouwen we samen aan sterke en betrokken buurten.”
Sociale huur toegankelijk voor brede groep
De SP wil sociale huurwoningen weer beschikbaar maken voor middeninkomens, niet alleen voor de laagste inkomens. Zo moeten meer mensen toegang krijgen tot betaalbare woningen van goede kwaliteit.
Specifieke aandacht voor jongeren, starters en ouderen
De partij wil extra woningen realiseren voor jongeren, starters en ouderen, met toegankelijke en passende woonvormen, zodat niemand buiten de boot valt.
“We bouwen extra woningen voor jongeren en starters, realiseren toegankelijke ouderenwoningen en zorgen voor betaalbaar begeleid wonen voor wie dat nodig heeft. Niemand valt buiten de boot.”
“Meer woonruimte voor ouderen. In de buurt en op met de menselijke maat. Veel ouderen willen graag zelfstandig blijven wonen, maar de woningen die daarbij passen zijn er vaak niet. Daarom bouwen we meer betaalbare, toegankelijke en passende woningen voor ouderen.”
Wonen als mensenrecht, dakloosheid uitbannen
De SP beschouwt wonen als een mensenrecht en wil dakloosheid vóór 2030 uitbannen door het Housing First-principe te hanteren: eerst een woning, dan begeleiding.
“Wonen is een mensenrecht. Dakloosheid is geen individueel falen, maar het gevolg van politieke keuzes. Wij kiezen wel voor een rechtvaardig en doortastend beleid met één helder doel: dakloosheid uitbannen voor 2030. We nemen het Housing Firstprincipe als uitgangspunt: mensen krijgen éérst een woning en daarna passende begeleiding als dat nodig is.”
De Partij voor de Dieren vindt wonen een grondrecht en wil het loskoppelen van de markt, met nadruk op betaalbaarheid, duurzaamheid en het tegengaan van speculatie. Ze pleiten voor meer sociale huurwoningen, het benutten van bestaande bebouwing, het verduurzamen van de woningvoorraad en het ontmoedigen van huisjesmelkerij en leegstand. Hun visie is gericht op volkshuisvesting boven winst, met oog voor natuur, klimaat en sociale rechtvaardigheid.
Wonen loskoppelen van de markt en volkshuisvesting centraal
De PvdD wil wonen niet langer als verdienmodel behandelen, maar als een recht. Ze stellen dat de wooncrisis het gevolg is van politieke keuzes die speculatie en winstbejag mogelijk maakten. Door wonen los te koppelen van de markt en volkshuisvesting centraal te stellen, willen ze een eerlijker en duurzamer woningaanbod realiseren.
“Wonen is een recht, geen verdienmodel. Daarom koppelt de Partij voor de Dieren wonen los van de markt. Zonder winstoogmerk ontstaat ruimte voor een veel passender woningaanbod.”
“De wooncrisis kan alleen worden opgelost als gevestigde financiële belangen plaatsmaken voor de belangen van mensen die een woning nodig hebben, van woningmarkt naar volkshuisvesting.”
Meer sociale huurwoningen en betaalbaarheid waarborgen
De partij wil het aandeel sociale huurwoningen fors vergroten, wachtlijsten verkorten en betaalbaarheid garanderen. Ze pleiten voor minimaal 40% sociale huur in nieuwbouw, het stoppen van verkoop van sociale huurwoningen, en het bevriezen van huren.
“Er komen meer betaalbare woningen: minimaal 40% van de nieuwbouwwoningen is sociale huur.”
“De huren worden voor de komende vijf jaar bevroren. Ook in de vrije sector worden de maximale huurprijzen beperkt.”
“Er worden geen sociale huurwoningen meer verkocht, tenzij deze minstens een-op-een vervangen worden in dezelfde gemeente.”
Slimmer en duurzamer benutten van bestaande bebouwing
De PvdD wil bestaande gebouwen transformeren tot woningen, leegstand aanpakken en binnenstedelijk bouwen zonder de leefbaarheid aan te tasten. Ze stimuleren het optoppen, splitsen en herontwikkelen van panden, met speciale aandacht voor éénpersoonshuishoudens en studenten.
“Allereerst wordt bestaande bebouwing slimmer benut. Denk aan het transformeren van kantoorpanden, het aanpakken van leegstand, het optoppen en splitsen van bestaande woningen en het stimuleren van doorstroming.”
“Het tekort aan studentenwoningen wordt opgelost door snel duurzame woningen te realiseren, bij voorkeur in leegstaande (kantoor)gebouwen.”
Verduurzamen en vergroenen van de woningvoorraad
De partij wil dat alle woningen energieneutraal worden, met zonnepanelen als norm en circulaire, natuurinclusieve bouw. Ze willen energiearmoede uitbannen en verduurzaming financieel aantrekkelijk maken, vooral voor kwetsbare huishoudens.
“De woningvoorraad is in 2030 energieneutraal. Zonnepanelen op daken worden de norm. Alle nieuwbouwwoningen worden voorzien van zonnepanelen en/of een groen dak.”
“Er komt een nationale doelstelling om energiearmoede uit te bannen en een renovatiefonds voor grootschalige verduurzaming van woningen met oog voor kwetsbare huishoudens.”
Huisjesmelkerij, speculatie en leegstand aanpakken
De PvdD wil huisjesmelken en speculatie onaantrekkelijk maken door heffingen op leegstand, beperking van het aantal verhuurpanden per particuliere verhuurder, en het dwingend maken van het woningwaarderingsstelsel (WWS) voor alle huurwoningen.
“Een heffing op leegstand en braakliggende grond bij (woning)bouwprojecten maakt het onaantrekkelijk om panden leeg te laten staan en te speculeren met bouwgrond.”
“We beperken het aantal panden dat een particuliere verhuurder mag verhuren.”
“We maken het woningwaardenstelsel (WWS) dwingend, zodat we excessieve huurprijzen tegengaan en voorkomen dat huisbazen het puntensysteem voor kamers omzeilen.”
50PLUS wil het woningtekort aanpakken door vooral te bouwen voor ouderen, zodat zij kunnen doorstromen naar levensloopbestendige woningen en zo ruimte vrijkomt voor jongeren. De partij pleit voor herintroductie van het Ministerie voor Volkshuisvesting, het realiseren van 290.000 levensloopbestendige woningen, en het stimuleren van innovatieve woonvormen zoals hofjes en woonzorgcomplexen. Hun visie is dat doorstroming en passende huisvesting voor ouderen de sleutel is tot het oplossen van de woningnood voor alle generaties.
Bouwen voor ouderen om doorstroming te bevorderen
50PLUS ziet het bouwen van levensloopbestendige woningen voor ouderen als dé oplossing voor de woningnood, omdat dit doorstroming op de woningmarkt stimuleert en jongere generaties helpt. Ze willen het Ministerie voor Volkshuisvesting heroprichten, 290.000 levensloopbestendige woningen realiseren, en innovatieve woonvormen stimuleren. Het falende beleid van de afgelopen decennia wordt hierbij als oorzaak van het huidige tekort gezien.
“Bouwen voor oud is de komende jaren de oplossing voor woningnood onder jongeren.”
“De doelstelling van 290.000 levensloopbestendige woningen wordt gefaseerd gerealiseerd met oog voor netcongestie en bouwcapaciteit om de doorstroming weer écht op gang te krijgen.”
“Innovatieve woonvormen worden gestimuleerd: levensloopbestendige woningen en kleinschalige woonhofjes waar zorg, gemeenschap en zelfstandigheid worden gecombineerd.”
“Het Ministerie voor Volkshuisvesting wordt weer in het leven geroepen.”
Terugkeer van bejaardenhuizen en woonzorgcomplexen
50PLUS wil moderne varianten van bejaardenhuizen en woonzorgcomplexen terugbrengen, zodat ouderen passende huisvesting met zorg en gemeenschap kunnen krijgen. Dit moet bijdragen aan een waardig en zelfstandig leven voor ouderen en de druk op reguliere woningen verminderen.
“Bejaardenhuizen komen in moderne vorm en in allerlei varianten weer terug, waaronder woonzorg complexen voor ouderen.”
“We bevorderen een brede aanpak voor tehuizen, afgestemd op de persoonlijke situatie voor personen op leeftijd, met zorgbehoefte, daklozen en ernstig verwarde personen.”
Stimuleren van woningbezit voor jongeren
Naast de focus op ouderen, wil 50PLUS jongeren helpen sneller een eigen woning te kopen door bezitsvorming te stimuleren en een spaarregeling in te voeren. Dit moet jongeren meer kansen geven op de woningmarkt.
Nadruk op meer-generatiewoningen en hofjes
50PLUS pleit voor meer bouw van woningen voor 50-plussers, met nadruk op meer-generatiewoningen, hofjeswoningen en aanleunwoningen, om verschillende generaties samen te laten wonen en ouderen langer zelfstandig te laten blijven.
BIJ1 beschouwt wonen als een fundamenteel recht en wil het woningbeleid radicaal hervormen door de marktwerking te beëindigen en volkshuisvesting centraal te stellen. De partij pleit voor massale bouw van sociale huurwoningen, het nationaliseren van woningcorporaties, het aanpakken van leegstand en huisjesmelkers, en het democratiseren van woonbeleid. Hun visie draait om betaalbaarheid, toegankelijkheid en het terugdringen van speculatie en winstbejag in de woningmarkt.
Massale bouw en nationalisatie van sociale huurwoningen
BIJ1 wil een nationaal bouwbedrijf oprichten dat zonder winstoogmerk grootschalig sociale huurwoningen bouwt, en alle woningcorporaties nationaliseren. Hiermee willen ze de macht van commerciële partijen breken en betaalbare woningen garanderen voor iedereen, ongeacht inkomen of achtergrond.
“De overheid richt een nationaal publiek bouwbedrijf op dat zich volledig toelegt op de grootschalige bouw van kwalitatieve, duurzame sociale huurwoningen. Dit bouwbedrijf werkt zonder winstoogmerk en blijft permanent in publieke handen, met democratische zeggenschap van bewoners en huurdersorganisaties.”
“Alle bestaande woningcorporaties worden genationaliseerd.”
Strenge aanpak van leegstand en speculatie
Leegstand wordt hard aangepakt met hoge boetes en onteigening, en speculatief grondbezit wordt verboden. BIJ1 wil dat woningen daadwerkelijk worden gebruikt om in te wonen, niet als beleggingsobject.
“Wie een woning onnodig leeg laat staan, betaalt een boete van 2,8% van de WOZ-waarde per maand (100% van de waarde in 3 jaar). Na 3 jaar onteigenen (terugpakken) we de woning en wijzen die toe aan mensen om te wonen.”
“Er komen hoge leegstandsboetes bij langdurige onnodige leegstand; als de eigenaar meerdere waarschuwingen negeert kan dit progressief oplopen tot 2,8% van de WOZ-waarde per maand, wat neerkomt op een boete van de volledige waarde van het pand in drie jaar. Er komen proactieve onteigeningsinstrumenten voor gemeenten met uitgebreide wettelijke grondslag.”
“Grondspeculatie wordt onmogelijk gemaakt: er komt een hoge planbatenheffing, speculatief grondbezit wordt verboden, en gemeenten of het Rijk onteigenen private grond in woningbouwgebieden tegen sociale gebruikswaarde.”
Huren fors omlaag en afschaffen vrije sector
BIJ1 wil alle huren verlagen, de vrije huursector afschaffen en alle huurwoningen onder een bindend puntensysteem brengen. Huurders krijgen meer bescherming en toegang tot recht.
“Alle huren omlaag. We zorgen dat huisjesmelkers niet méér huur aan jou kunnen rekenen dan eerlijk is, met bindende maximumprijzen voor elke woning. Te hoge huren maken we lager. Ook in de vrije sector, met terugwerkende kracht.”
“De ‘vrije’ huursector schaffen we af. Alle huurwoningen vallen onder een bindend en algemeen puntensysteem dat de maximale huur bepaalt op basis van de kwaliteit van een woning. Ook bestaande contracten.”
Democratisering en inspraak van bewoners
Het woonbeleid moet democratisch worden, met bindende zeggenschap voor bewoners en huurdersverenigingen over regels, begrotingen en investeringen.
“Woningcorporaties komen weer volledig onder controle van de overheid en maken we democratisch. Bewonerscommissies krijgen een vooraanstaande, bindende rol in het maken van de regels. Inclusief recht op instemmen met begrotingen en investeringen.”
“Bestaande bewoners krijgen altijd uitgebreide democratische inspraak bij nieuwbouw en gebiedsontwikkeling. Bewonersorganisaties en huurdersverenigingen nemen we vanaf het begin mee in nieuwe plannen.”
Bescherming tegen gentrificatie en huisjesmelkers
BIJ1 wil gentrificatie stoppen en huisjesmelkers streng aanpakken, zodat bestaande bewoners niet worden verdreven en huurders beschermd zijn tegen uitbuiting.
“We komen met een uitgebreid plan om gentrificatie te stoppen. Mensen die er al woonden, mogen na de verbouwing van hun huurwoning altijd terug verhuizen voor dezelfde huurprijzen.”
“Huisjesmelkers maken misbruik van de wooncrisis door veel te hoge huurprijzen te vragen, onderhoud te verwaarlozen en soms zelfs huurders te intimideren. We gaan huisjesmelkers stevig aanpakken en huurders tegen hen beschermen.”
JA21 stelt dat de woningnood in Nederland het gevolg is van falend overheidsbeleid en een te hoge bevolkingsgroei door migratie. Hun belangrijkste voorstellen zijn het beperken van migratie, het versnellen en flexibiliseren van woningbouw (met nadruk op doorstroming en innovatieve bouwvormen), het afschaffen van belastingen die de woningmarkt belemmeren, en het toegankelijk maken van koopwoningen voor jonge gezinnen. De partij wil dat de markt meer ruimte krijgt, met minder regulering en meer maatwerk naar demografische trends.
Bevolkingsgroei door migratie beperken om woningnood te bestrijden
JA21 ziet de snelle bevolkingsgroei, vooral door migratie, als de belangrijkste oorzaak van de woningnood. Ze pleiten voor het juridisch verankeren van migratieplafonds en scherpe selectie van migranten om de druk op de woningmarkt structureel te verlichten.
“Minstens de helft van de nieuw te bouwen woningen is nu nodig om de bevolkingsgroei door migratie bij te houden. Dit is een onhoudbare situatie.”
“JA21 wil dat de overheid een beleid gaat ontwikkelen om de bevolkingsgroei van Nederland te beperken. Dat betekent onder meer het juridisch verankeren van migratie plafonds en scherpe selectie van arbeidsmigratanten en gezinshereniging.”
Versnellen en flexibiliseren van woningbouw en benutten bestaande voorraad
JA21 wil de woningbouw versnellen door bestaande gebouwen te transformeren, splitsen en optoppen, en door innovatieve bouwvormen zoals fabrieksmatige bouw en tiny houses te stimuleren. Ook willen ze kleinere woningbouwprojecten faciliteren en de doorstroming bevorderen, vooral voor ouderen.
“Het benutten van de huidige vastgoedvoorraad door optoppen, transformeren en splitsen van gebouwen en woningen waardoor gebruik gemaakt kan worden van bestaande infrastructuur en de stikstofuitstoot beperkter is.”
“Fabrieksmatige bouw stimuleren ook voor woningen met name in het segment één en tweepersoonshuishoudens zonodig aangevuld met import van fabrieksmatig geproduceerde modulaire tiny houses uit het buitenland.”
“Kleinere woningbouwontwikkelingen faciliteren zoals in het kader van ‘straatje erbij‘- concept waardoor met de inschakeling van het kleinere en middelgrote aannemingsbedrijf meer bouwcapaciteit beschikbaar komt.”
Marktwerking en minder regulering op de woningmarkt
JA21 wil de woningmarkt minder reguleren en meer aan de markt overlaten, onder andere door het afbouwen van huurregulering, het intrekken van de Wet betaalbare huur, en het verlagen van de fiscale druk. Ze willen ook een regeringscommissaris woningbouwproductie aanstellen om knelpunten op te lossen.
“Dat het investeringsvertrouwen terugkeert, bijvoorbeeld door het de Wet betaalbare huur in te trekken, door de fiscale druk op de huurwoningmarkt te verlagen, door op termijn te komen tot een afbouw van de huurregulering naar een huurvorming vanuit de markt, én door een duidelijk en voorspelbaar overheidsbeleid.”
“Een regeringscommissaris woningbouwproductie wordt aangesteld met bevoegdheden om knelpunten op te lossen en een gezonde markt te stimuleren.”
Koopwoningen toegankelijk maken voor jonge gezinnen
JA21 wil met fiscale stimulansen en creatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop de toegang tot koopwoningen voor jonge gezinnen verbeteren, omdat zij nu vaak geen perspectief hebben op een eigen huis.
“JA21 wil daarom met een samenhangend pakket komen van maatregelen zoals fiscale stimulansen en creatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop, om de acute woningnood voor jonge gezinnen te verlichten.”
Afschaffen overdrachtsbelasting voor particuliere woningen
Om de doorstroming op de woningmarkt te bevorderen, wil JA21 de overdrachtsbelasting voor particuliere woningen volledig afschaffen.
“De overdrachtsbelasting voor particuliere woningen geheel afschaffen, hetgeen ook de doorstroming zal bevorderen.”
Balans in woningaanbod en tijdelijke/flexibele woonoplossingen
JA21 wil het woningaanbod beter afstemmen op demografische trends, met meer kleine en toegankelijke woningen voor ouderen en flexibele woonoplossingen in regio’s waar de groei onzeker is.
“De vergrijzing leidt tot een piekvraag naar kleine, toegankelijke woningen; met name appartementen en flexibele woonvormen voor ouderen. Na 2040 is in veel regio’s buiten de grote steden nauwelijks nog groei van het aantal huishoudens. Dit pleit voor tijdelijke of flexibele woonoplossingen op locaties waar langdurige groei niet vaststaat.”
Huurmarkt flexibeler maken met tijdelijke contracten
JA21 wil de huurmarkt op korte termijn ontgrendelen door tijdelijke contracten voor bredere doelgroepen toe te staan en het woningwaarderingsstelsel aan te passen.
“Het op korte termijn ontgrendelen van de huurmarkt door bijvoorbeeld het toestaan van tijdelijke contracten voor bredere doelgroepen, directe aanpassingen van het woningwaarderingsstelsel, (tijdelijke) fiscale en regeldruk verlichting waardoor binnen enkele maanden een grotere, flexibeler huuraanbod ontstaat zonder bestaande huurders te benadelen.”