Verkiezingsprogramma's 2025 overwoningmarkt
BVNL ziet de woningmarktcrisis als een gevolg van overheidsingrijpen, immigratie en bureaucratie, en pleit voor een radicale deregulering en liberalisering. De partij wil dat de overheid zich grotendeels terugtrekt uit de woningmarkt, regels en beperkingen schrapt, en immigratie fors beperkt om vraag en aanbod weer in balans te brengen. Concrete voorstellen zijn onder meer het afschaffen van huurregulering, het vergunningsvrij splitsen van woningen, het versoepelen van bouwregels en het stoppen van voorrang voor statushouders. BVNL gelooft dat deze maatregelen snel tot meer woningen en lagere prijzen zullen leiden.
Overheid trekt zich terug en deregulering woningmarkt
BVNL stelt dat overheidsmaatregelen de woningmarkt ernstig hebben verstoord en wil de rol van de overheid drastisch verkleinen. Minder regels en meer marktwerking moeten het woningaanbod vergroten en de prijzen normaliseren.
“De overheid trekt zich terug uit de woningmarkt.”
“De Wet betaalbare huur wordt afgeschaft.”
“De Wet goed verhuurderschap wordt afgeschaft omdat het geen positieve effecten heeft en alleen maar leidt tot meer bureaucratie.”
“Contracten worden weer vrij en tijdelijke huurovereenkomsten worden weer toegestaan.”
“Maak het splitsen van grote woningen in kleinere woningen vergunningsvrij. Dit leidt onmiddellijk tot meer woningen, zonder dat hiervoor extra ruimte wordt gebruikt.”
“BVNL wil inzetten op deregulering. De overheid grossiert in zinloze regels en wetten en dat moet fors verminderen. Met name de woningmarkt, de arbeidsmarkt, de pensioensector en de zorg moeten worden gedereguleerd.”
Immigratie beperken om woningmarkt te ontlasten
Volgens BVNL is immigratie de belangrijkste oorzaak van de toegenomen vraag op de woningmarkt. Door immigratie fors te beperken, wil de partij het woningtekort structureel aanpakken.
“De vraag naar woningen is geëxplodeerd door een netto migratiesaldo van meer dan 100.000 mensen gemiddeld per jaar.”
“Om weer betaalbaar te kunnen wonen, moeten vraag en aanbod op de woningmarkt weer in balans komen door meer woningen te bouwen en immigratiebeperkende maatregelen te nemen.”
“De huidige bevolking krimpt en veel van de problemen in de zorg, het onderwijs en op de woningmarkt kunnen worden opgelost door de grenzen te sluiten.”
“Voer een asielstop in. De Nederlandse bevolking krimpt, dus zonder immigratie zou er een overschot zijn aan woningen en zouden de huur- en koopprijzen kelderen.”
Bouwregels versoepelen en procedures versnellen
BVNL wil het bouwen van woningen makkelijker maken door bouwregels te versoepelen, vergunningstrajecten te versnellen en lokale belemmeringen weg te nemen.
“Verbeter, vereenvoudig en versnel het vergunningsproces voor bouwvergunningen.”
“Pas landelijk bestemmingsplannen aan, zodat extra verdiepingen op bestaande gebouwen kunnen worden gebouwd (het zogenaamde optoppen) en bouw überhaupt meer in de hoogte om kostbare ruimte te besparen.”
“Het Bouwbesluit wordt sterk vereenvoudigd.”
“Gemeenten kunnen geen aanvullende eisen stellen bovenop landelijke regels.”
Afschaffen huurtoeslag en geen voorrang statushouders
BVNL wil de huurtoeslag afschaffen en statushouders geen voorrang meer geven op sociale huurwoningen, om de woningmarkt eerlijker te maken voor Nederlanders.
Vergemakkelijken woningdelen, splitsen en transformatie
De partij wil het delen, splitsen en transformeren van woningen en bedrijfsruimtes vergemakkelijken om snel meer woonruimte te creëren, vooral in stedelijke gebieden.
“Sta woningdelen en studentenhuizen weer toe en de druk op de woningmarkt zal, in elk geval in steden met veel jongeren, enorm afnemen.”
“Maak het transformeren van bedrijfsruimtes naar woningen makkelijker.”
“Het vergunningsvrij maken van woningdelen, het splitsen van woningen, het optoppen van woningen, het transformeren van kantoren naar woningen en het afschaffen van de kostendelersnorm, die er allemaal toe leiden dat de markt weer normaliseert.”
DENK vindt dat de overheid de regie moet nemen op de woningmarkt om betaalbaar wonen voor iedereen te garanderen. Ze willen fors investeren in sociale huur, jaarlijks 100.000 woningen bouwen, huren reguleren en discriminatie op de woningmarkt streng aanpakken. Ook pleiten ze voor het afschaffen van belemmerende regels, het stimuleren van doorstroming en het invoeren van rentevrije hypotheken. Hun visie is sociaal rechtvaardig: huisvesting als fundamenteel recht, met nadruk op betaalbaarheid en gelijke toegang.
Overheid neemt regie en bouwt meer betaalbare woningen
DENK ziet het woningtekort en de hoge prijzen als een fundamenteel probleem en wil dat de overheid de regie pakt met stevige bouwdoelen en meer sociale huur. Ze willen procedures versnellen, een Rijksbouwbedrijf oprichten en een Minister van Volkshuisvesting met verregaande bevoegdheden aanstellen.
“DENK wil een overheid die de regie neemt over de woningmarkt, sociaal rechtvaardig beleid voert, voldoende woningen bouwt en waarborgt dat mensen betaalbare huisvesting tot hun beschikking hebben.”
“Het doel is om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen.”
“We richten een Rijksbouwbedrijf op dat de verantwoordelijkheid krijgt om woningbouwprojecten te ontwikkelen.”
“Er komt een fulltime Minister van Volkshuisvesting. Deze Minister krijgt verregaande bevoegdheden, zoals het bindend kunnen aanwijzen van locaties waar woningbouw gerealiseerd moet worden.”
“Wij willen meer investeren in sociale huur. Dat betekent dat woningcorporaties meer budget krijgen. Heffingen voor woningcorporaties, zoals de ATAD, worden afgeschaft.”
Huurregulering en bescherming huurders
Om betaalbaarheid te waarborgen, wil DENK huren reguleren, huurprijsbescherming uitbreiden en investeren in huurteams. Huurstijgingen mogen niet harder gaan dan inkomens, en uitbuiting door te hoge huren moet worden bestreden.
“Wij staan voor regulering van de huren. De huren worden bevroren indien de huurstijgingen te veel op de koopkracht van mensen drukken. Op de langere termijn mogen de huren niet harder stijgen dan het inkomen van mensen, zodat huurstijgingen niet drukken op de portemonnee.”
“Wij willen dat de huurprijsbescherming wordt behouden en uitgebreid. Dit betekent dat wij willen dat alle huurders kunnen afdwingen dat zij een rechtvaardige huur betalen. Uitbuiting door te hoge huren wordt verleden tijd.”
“Wij investeren meer in de Huurcommissie en lokale huurteams, zodat huurders laagdrempelige hulp kunnen krijgen.”
Wettelijke norm voor woningbouwsegmenten
DENK wil een wettelijke verdeling van nieuwbouw: helft sociaal, 40% midden, 10% hoog segment. Zo willen ze betaalbaarheid structureel borgen.
“Een wettelijke norm in te voeren voor meer betaalbare woningen. Hierbij moet 50% bestaan uit sociale huur en koopwoningen, 40% betaalbare middenhuur en koop, en 10% hoger segment.”
Afschaffen belemmerende regels en stimuleren doorstroming
Om sneller meer woningen beschikbaar te maken, wil DENK belemmerende regelgeving schrappen, procedures versnellen, leegstand aanpakken en doorstroming bevorderen.
“We gaan drastisch procedures versnellen. Dat betekent dat overbodige en belemmerende regelgeving verdwijnt.”
“Om leegstand en het niet benutten van grond te kunnen aanpakken, kunnen gemeenten een leegstandsheffing of een heffing op braakliggende grond invoeren.”
“We bevorderen de doorstroming op de woningmarkt, door bijvoorbeeld verhuisbegeleiding en hulp aan ouderen die de behoefte hebben om kleiner te gaan wonen.”
Afschaffen kostendelersnorm en woningdelen stimuleren
DENK wil regels die woningdelen belemmeren, zoals de kostendelersnorm, afschaffen om meer woningruimte te creëren.
“We schaffen de kostendelersnorm af en andere regels die woningdelen belemmeren worden ook afgeschaft. Hiermee komt er meer woningruimte beschikbaar.”
Rentevrije (halal) hypotheken en huurkoop stimuleren
Om koopwoningen toegankelijker te maken, wil DENK rentevrije hypotheken en huurkoopconstructies breed beschikbaar stellen.
“Om ervoor te zorgen dat een koopwoning voor iedereen beschikbaar is, gaat de overheid er zorg voor dragen dat er ook rentevrije hypotheken beschikbaar komen. Deze rentevrije – of halalhypotheek wordt voor iedereen beschikbaar.”
“Wij nemen ook maatregelen om de huurkoopconstructie beter beschikbaar te maken op de woningmarkt, zodat meer mensen van deze variant gebruik kunnen maken om een woning te verkrijgen.”
Strijd tegen woningmarktdiscriminatie
DENK wil discriminatie op de woningmarkt streng aanpakken met hogere straffen, mysteryguest-onderzoeken en beroepsverboden voor discriminerende makelaars.
FVD wil de woningmarkt liberaliseren door minder regulering, het aandeel sociale huur te verkleinen en de bouw van koopwoningen te versnellen. Ze pleiten voor het afschaffen van de Wet Betaalbare Huur, het schrappen van milieu- en stikstofregels die bouw vertragen, en het geven van voorrang aan Nederlanders bij woningtoewijzing. De partij wil de hypotheekrenteaftrek verhogen, de overdrachtsbelasting verlagen en studieschulden niet laten meetellen bij hypotheekaanvragen. Hun visie is dat bezit heilig is, de overheid zich moet terugtrekken, en de woningmarkt vooral door marktwerking en nationale voorkeur moet worden gestuurd.
Afschaffen huurregulering en vergroten verhuurvrijheid
FVD stelt dat regulering van de huurmarkt het aanbod beperkt en investeringen ontmoedigt. Door het afschaffen van de Wet Betaalbare Huur en het geven van volledige vrijheid aan verhuurders, verwachten ze dat het aanbod – vooral in het middensegment – toeneemt.
“De Wet Betaalbare Huur is een aanval op het eigendomsrecht en leidt tot minder aanbod. Wij schaffen deze wet af, zodat verhuurders weer durven investeren en middenhuurwoningen terugkeren. Verhuurders bepalen zelf wie hun huurder is.”
“We geven verhuurders volledige vrijheid in de keuze van hun huurders, zodat het aanbod in de huurmarkt weer wordt vergroot, met name in het middensegment.”
“We schaffen de Wet Betaalbare Huur af om de huurmarkt te vitaliseren en geven verhuurders vrije keuze in huurders.”
Minder sociale huurwoningen en afschaffen voorrang statushouders
FVD wil het aandeel sociale huurwoningen verkleinen, vooral in grote steden, en het verplicht opleggen van sociale woningbouwpercentages bij private projecten afschaffen. Ze willen dat Nederlanders altijd voorrang krijgen boven statushouders bij sociale huur.
“We verkleinen het aandeel sociale huurwoningen, zeker in grote steden. Het verplicht opleggen van sociale woningbouwpercentages bij private projecten verdwijnt. Statushouders krijgen geen voorrang meer in de sociale sector – Nederlanders gaan voor.”
“We stoppen met het huisvesten van statushouders in de sociale sector en geven Nederlanders altijd voorrang.”
“Sociale huurwoningen worden beperkt, met voorrang voor Nederlanders boven statushouders.”
Versnellen bouw koopwoningen en schrappen bouwbelemmeringen
FVD wil jaarlijks 100.000 nieuwe woningen bouwen, met prioriteit voor Nederlanders. Ze willen milieu- en stikstofregels die bouw vertragen, evenals verplichte duurzaamheids- en energielabel-eisen, afschaffen om bouwen goedkoper en sneller te maken.
“We bouwen snel 100.000 woningen per jaar, schrappen beknellende klimaat- en stikstofregels, en stoppen gedwongen verduurzaming om kapitaal vrij te maken voor nieuwbouw.”
“We bouwen jaarlijks 100.000 nieuwe woningen met voorrang voor Nederlanders, zodat het woningtekort verdwijnt.”
“Milieu- en stikstofregels die bouw vertragen schaffen we af, en ook verplichte duurzaamheids- en energielabel eisen verdwijnen.”
Behoud hypotheekrenteaftrek en lagere belastingen op koopwoningen
FVD beschouwt het eigen huis als heilig bezit en wil daarom de hypotheekrenteaftrek behouden en verhogen, de eigen woning in box 1 houden, het eigenwoningforfait afschaffen en de overdrachtsbelasting verlagen. Starters krijgen volledige vrijstelling van overdrachtsbelasting.
“De hypotheekrenteaftrek behouden we en het maximale aftrektarief gaat terug omhoog naar 52%. De overdrachtsbelasting wordt 2% voor iedereen, met uitzondering van starters, die een volledige vrijstelling ontvangen.”
“De eigen woning blijft in box 1: nooit belasting over je eigen huis, dus ook geen eigenwoningforfait.”
“We schrappen de leeftijds- en woningprijsgrens uit de startersvrijstelling; de eerste woning is altijd vrij van overdrachtsbelasting, zodat kopen bereikbaar wordt voor iedereen.”
Studieschuld niet meetellen bij hypotheekaanvraag, huurgeschiedenis wel
FVD wil dat studieschulden niet worden meegeteld bij hypotheekaanvragen, omdat deze volgens hen risicoloos zijn voor banken. Daarentegen moet een goede huurgeschiedenis juist wel meetellen bij het verkrijgen van een hypotheek.
“Studieschuld mag nooit meetellen bij een hypotheekaanvraag, maar een goede huurgeschiedenis wél.”
“We tellen studieschulden niet mee bij hypotheekaanvragen, deze zijn immers risicoloos voor de bank omdat ze gepauzeerd kunnen worden, zodat starters sneller een huis kunnen kopen.”
“We wegen de huurgeschiedenis van de laatste drie jaar mee bij hypotheekaanvragen. Mensen die vergelijkbare huurlasten hebben kunnen dragen, kunnen dezelfde hypotheeklast dragen.”
Woningcorporaties stimuleren tot verkoop aan huurders
FVD wil dat woningcorporaties worden aangespoord om huurwoningen te verkopen aan huurders, zodat meer Nederlanders eigenaar kunnen worden van hun woning.
De SGP ziet de woningmarkt als een basisbehoefte die door politieke keuzes is vastgelopen en pleit voor een actieve rol van de overheid in het oplossen van de woningnood. De partij wil meer woningen bouwen in alle segmenten, met speciale aandacht voor starters, middeninkomens en ouderen, en stelt voor om regels te versoepelen en procedures te versnellen. Daarnaast wil de SGP de vraag naar woningen beperken door onder andere strenger migratiebeleid en het tegengaan van huishoudverdunning. De partij benadrukt het belang van een gezonde huursector, het stimuleren van eigenwoningbezit en het voorkomen van prijsopdrijving door financiële maatregelen.
Meer woningen bouwen in alle segmenten
De SGP vindt dat het woningtekort vooral moet worden opgelost door fors meer woningen te bouwen, zowel binnen- als buitenstedelijk, en door het benutten van bestaande voorraad. De partij wil dat het Rijk regie voert, maar ruimte laat voor lokale initiatieven, en dat procedures en regels worden vereenvoudigd om sneller te kunnen bouwen.
“De tijd van praten is voorbij, er moet gebouwd worden! De enorme woningnood vraagt om meer woningen en een daadkrachtige aanpak.”
“Er wordt in alle segmenten gebouwd. Het Rijk ziet daarop toe. De SGP wil namelijk dat er een gevarieerd aanbod van bijvoorbeeld starterswoningen, betaalbare woningen en woningen voor senioren is.”
“Er wordt niet alleen binnenstedelijk, maar ook buitenstedelijk gebouwd. Tegelijk gaan we wel als een goed rentmeester met de beschikbare ruimte om. Verdichten als het kan, uitbreiden als het moet!”
“De SGP wil dat we de bestaande woningvoorraad veel beter gaan benutten door optoppen, splitsen en hospitaverhuur mogelijk te maken.”
“Projectontwikkelaars moeten bouwgronden niet jarenlang braak laten liggen. Het is daarom zaak dat gemeenten en provincies mogelijkheden hebben om snelle woningbouw te bewerkstelligen.”
Overheidsplicht: Volkshuisvesting en regie terug
De SGP stelt dat de markt niet in staat is om voldoende betaalbare woningen te leveren en wil daarom dat volkshuisvesting weer een kerntaak van de overheid wordt, met regie bij het Rijk en samenwerking met lagere overheden en corporaties.
“Jarenlang is volkshuisvesting als een markt gezien. De SGP ziet dat de markt helaas niet alles even goed oppakt. Zo is er een groot tekort aan betaalbare (huur)woningen. Volkshuisvesting wordt daarom weer echt een verantwoordelijkheid van de overheid, uiteraard samen en met hulp van alle andere betrokkenen.”
“De woningbouwopgave vereist een goede en effectieve samenwerking tussen overheden, woningcorporaties en bedrijfsleven. Elk met hun eigen rol. De SGP vindt dat de Rijksoverheid regie moet hebben, maar provincies en gemeenten houden nadrukkelijk ruimte voor zelfstandige afwegingen, waarbij provincies ruimhartig faciliteren.”
Vraag naar woningen beperken: migratie en huishoudverdunning
De SGP wil niet alleen het aanbod vergroten, maar ook de vraag naar woningen beperken door strenger migratiebeleid en aandacht voor huishoudverdunning, zoals door echtscheidingen.
“Er komt wat de SGP betreft ook meer aandacht voor de toegenomen vraag. Zo hebben demografische ontwikkelingen grote impact. Te denken valt aan immigratie. Dit vereist een strenger migratiebeleid. Maar ook de huishoudverdunning, mede door scheidingsproblematiek, heeft grote gevolgen. De overheid kan hier de ogen niet voor sluiten. De vraag moet en kan omlaag.”
Regels en procedures versoepelen voor snellere bouw
De SGP vindt dat bestaande regels en procedures woningbouw onnodig vertragen en wil deze waar mogelijk schrappen of vereenvoudigen, inclusief het beperken van bezwaarprocedures.
“Te vaak vormen goedbedoelde regels een belemmering. Waar mogelijk wordt hierin gesnoeid en vereenvoudigd. De huidige woningnood vraagt om doorbraken op dit gebied.”
“Extra (lokale) eisen staan ten dienste aan het aanpakken van de woningnood en zijn geen onnodig vertragende factoren.”
“Ook wordt het aantal bezwaarprocedures verminderd door de voorwaarde te stellen dat een bezwaarmaker een zienswijze bij de gemeente moet hebben ingediend.”
Gezonde huursector en meer middenhuur
De SGP wil het aanbod in de huursector vergroten, vooral in het middenhuursegment, en verhuurders meer ruimte geven, terwijl huurders beschermd blijven tegen excessieve huurstijgingen.
“Een gezonde huursector is gebaat bij helderheid en vooral bij een ruimer aanbod. Door enorme tekorten lopen de huren soms te veel op, terwijl het voor verhuurders steeds lastiger wordt gemaakt om huurwoningen betaalbaar aan te bieden.”
“Het is tijd om het evenwicht weer te herstellen, zodat vooral de middenhuursector weer kan groeien. Dit kan door de rendementen te verhogen door aanpassingen in de belasting op vermogen. Of door verbeteringen in de verhuurregelgeving.”
“Woningcorporaties hebben op dit moment de mogelijkheid om incidenteel en onder strenge voorwaarden óók te bouwen voor andere groepen dan mensen met een laag inkomen, bijvoorbeeld voor middeninkomens. Dat is belangrijk en daarom worden de mogelijkheden daarvoor verruimd.”
Stimuleren van eigenwoningbezit en betaalbaarheid
De SGP wil het eigenwoningbezit bevorderen, starters en eenverdieners niet onnodig beperken in financiering, en financiële instrumenten inzetten om betaalbaarheid te verbeteren zonder prijsopdrijving.
“De SGP wil de financiering voor bijvoorbeeld starters en eenverdieners niet onnodig inperken. In de berekening van de financieringsruimte voor hypotheken moet daarom rekening worden gehouden met een uitgavenpatroon dat recht doet aan de persoonlijke omstandigheden.”
“Het uitgangspunt blijft dat eigenwoningbezit wordt bevorderd.”
“De inzet van financiële instrumenten die (zonder prijsopdrijving) de betaalbaarheid van woningen verbeteren en woonkansen verhogen wordt gestimuleerd.”
NSC wil de woningmarkt hervormen door fors meer betaalbare en sociale woningen te bouwen, procedures te versnellen en speculatie tegen te gaan. Ze leggen nadruk op regie door de overheid, bescherming van huurders, en het stimuleren van doorstroming en innovatieve woonvormen. Concrete maatregelen zijn onder meer het bouwen van 100.000 woningen per jaar, het maximeren van huurverhogingen, het aanpakken van grondspeculatie en het stimuleren van woningruil en collectieve woonvormen.
Forse bouw van betaalbare en sociale woningen
NSC ziet het woningtekort als een crisis en wil jaarlijks 100.000 woningen bouwen, waarvan een groot deel sociaal en betaalbaar. Ze willen procedures versnellen, regie bij de overheid leggen en duidelijke afspraken maken met corporaties en marktpartijen.
“Het is nodig om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen (waarvan 30% sociaal en 2/3de betaalbaar, maatwerk per regio).”
“Nieuw Sociaal Contract zet daarbij vol in op de bouw van sociale huurwoningen en betaalbare huur- en koopwoningen zodat iedereen een passend huis kan vinden.”
“We willen langjarige verplichte afspraken maken met woningbouwcorporaties over de bouw van nieuwe woningen tot 2035. Deze prestatieafspraken tussen Rijk en woningcorporaties zijn gekoppeld aan heldere woningbouwdoelen per regio.”
Versnellen en vereenvoudigen van procedures
Om de bouw te versnellen wil NSC bureaucratische barrières wegnemen, bezwaarprocedures inkorten en een versnellingsfonds inzetten.
“We investeren € 2 miljard extra in een versnellingsfonds voor de woningmarkt. Met het geld worden woningbouwprojecten sneller uitgewerkt, concrete knelpunten aangepakt en vergunningen eerder verleend.”
“De gemeentelijke goedkeuring van bouwplannen wordt aan strikte termijnen gebonden en de mogelijkheden voor bezwaar en beroep worden ingeperkt.”
Bescherming van huurders en maximeren huurverhogingen
NSC wil huurders beschermen tegen buitensporige huurstijgingen door maximale huurverhogingen in te stellen en een huurregister in te voeren.
“Om huren betaalbaar te houden, worden huurverhogingen in de sociale sector gemaximeerd op inflatie. Voor midden-huur en de vrije sector geldt een maximum van inflatie plus 1%.”
“Huurders beschermen: een maximum stellen aan huren in de sociale huursector en midden-huur en het invoeren van een huurregister.”
Aanpakken van grondspeculatie en eerlijke grondprijzen
NSC wil grondspeculatie tegengaan en waardestijgingen door bestemmingswijzigingen afromen voor het publieke belang.
“Er komt een gemeentelijke heffing om grondspeculatie tegen te gaan. Als grond in waarde stijgt, moet dat extra geld gaan naar de gebiedsontwikkeling of sociale woningbouw.”
“Waardestijgingen die uitsluitend voortkomen uit bestemmingswijzigingen worden afgeroomd voor het publieke belang.”
Stimuleren van doorstroming en woningruil
Om de woningmarkt beter te laten functioneren, stimuleert NSC doorstroming, woningruil en het bouwen van seniorenwoningen.
“Op het moment dat iemand te groot woont, moet het mogelijk worden om van woning te ruilen met iemand die te klein woont. Dit zien we als gewenste woningruil.”
“Nieuw Sociaal Contract wil dat er meer seniorenwoningen komen, zodat Harry naar een geschikte woning kan verhuizen en zijn grotere woning weer vrijkomt voor een jong gezin.”
Bevorderen van innovatieve en collectieve woonvormen
NSC ondersteunt initiatieven zoals flexwoningen, wooncoöperaties en hospitaverhuur om de woningnood te verlichten en sociale cohesie te bevorderen.
“Voor bepaalde doelgroepen kunnen flexwoningen uitkomst bieden. Op basis van de Omgevingswet kunnen tijdelijke woningen snel worden geplaatst.”
“In collectieve woonvormen zoals wooncoöperaties, collectief particulier opdrachtgeverschap en geclusterde woonvormen voor ouderen leven mensen samen en krijgen buurten een impuls.”
“We stimuleren hospitaverhuur door de kamervrijstelling te verhogen en tijdelijke verhuur makkelijker te maken. Zo helpen we woningnood te verminderen.”
Tegengaan van speculatie en misbruik
NSC wil speculatie met woningen en misbruik van huurregels aanpakken om de betaalbaarheid te waarborgen.
“Wie een koophuis binnen drie jaar na aankoop doorverkoopt, moet een heffing op overdrachtsbelasting betalen. Zo maken we speculatie met woningen minder aantrekkelijk en worden prijzen minder opgedreven.”
“Misbruik van het puntensysteem bij kamerverhuur, met torenhoge huurprijzen tot gevolg, moet worden tegengegaan.”
Het CDA wil de woningmarkt toegankelijker en betaalbaarder maken, met nadruk op bouwen van meer woningen, het stimuleren van doorstroming en het aanpakken van fiscale ongelijkheid tussen huren en kopen. Ze pleiten voor het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek, meer regie van de overheid en het versnellen van bouwprocedures. Het CDA richt zich op specifieke doelgroepen zoals starters, ouderen en middeninkomens, en wil zowel de huur- als koopmarkt hervormen om de woningnood structureel te verminderen.
Minimaal 100.000 woningen per jaar bouwen, met focus op betaalbaarheid
Het CDA ziet het vergroten van het woningaanbod als de kernoplossing voor de woningmarkt, met een duidelijke kwantitatieve doelstelling en aandacht voor betaalbare woningen voor verschillende doelgroepen.
“We willen een stabiele productie van minimaal honderdduizend woningen per jaar. Het uitgangspunt is twee derde betaalbaar waarvan 30 procent sociale huur. Zo is er in elke gemeente altijd een derde vrije ruimte voor dure huur- en koopwoningen. Met speciale aandacht voor starters, gezinnen en ouderen.”
“Het principe van ‘straatje erbij’ wordt uitgebreid tot een volwaardig programma voor ‘buurtje erbij’ of ‘wijkje erbij’, zodat jongeren in hun eigen dorp kunnen blijven wonen en we niet alleen huizen, maar ook gemeenschappen bouwen.”
Hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen en fiscale verschillen verkleinen
Het CDA erkent dat fiscale verschillen tussen huren en kopen de woningmarkt verstoren en wil deze ongelijkheid aanpakken door de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af te bouwen, met oog voor bestaande huiseigenaren.
“De huizenprijzen worden opgedreven door grote (fiscale) verschillen tussen huren en kopen, die in het nadeel uitpakken voor huurders en starters op de woningmarkt. Dit systeem is niet solidair met onze jongeren en niet houdbaar op de lange termijn.”
“Daarom bouwen we de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af. De opbrengsten gebruiken we een op een om de inkomstenbelasting te verlagen.”
“De geleidelijke afbouw vindt plaats over een lange transitieperiode van dertig jaar, zodat huiseigenaren die met de aftrek rekening hebben gehouden in hun financiële planning, niet in de knel komen.”
Doorstroming bevorderen, vooral voor ouderen
Het CDA wil de doorstroming op de woningmarkt stimuleren, met name door het bouwen van levensloopgeschikte woningen voor ouderen en het wegnemen van belemmeringen voor verhuizing.
“We stimuleren de doorstroming in de woningmarkt. Dit begint bij het bouwen van voldoende levensloopgeschikte woningen voor ouderen. Daarnaast zetten we in op het wegnemen van praktische en financiële bezwaren voor doorstroming.”
Meer middenhuur en sociale huur, met regionale differentiatie
Het CDA wil het aanbod van huurwoningen in het middensegment vergroten en kiest voor inflatievolgend huurbeleid in de sociale sector, met aandacht voor regionale verschillen.
“We zetten fors in op het bouwen van nieuwe huurwoningen in het middensegment. Dit is nodig zodat groepen als leraren, verpleegkundigen en politieagenten toegang krijgen tot een passende woning.”
“Voor sociale huur kiezen we voor inflatievolgend huurbeleid. Huurders en verhuurders hebben zo voor een lange termijn zekerheid over hun woonlasten.”
“We houden de huren betaalbaar, ook in het middensegment. Er zijn grote regionale verschillen op de woningmarkt, daarom laten we de WOZ-waarde meer meetellen.”
Bouwprocedures versnellen en bezwaar beperken
Het CDA wil juridische en bureaucratische belemmeringen voor woningbouw verminderen door bezwaarprocedures te verkorten en het belang van woningzoekenden wettelijk te verankeren.
“We verkorten bezwaarprocedures door de Omgevingswet aan te passen, om het stapelen van bezwaar op bezwaar tegen te gaan.”
“We leggen wettelijk het belang van woningzoekenden vast, zodat zij belanghebbenden worden in woningbouwprocedures en dit expliciet wordt meegewogen.”
“We verhogen de drempels voor bezwaar en beroep die uitsluitend zijn gebaseerd op beperkt individueel nadeel, zoals verlies van uitzicht.”
Huurders meer kansen geven op koop en bescherming kleine verhuurders
Het CDA wil huurders de mogelijkheid geven hun corporatiewoning te kopen en kleine particuliere verhuurders beschermen tegen te zware lasten.
“Huurders mogen hun corporatiewoning kopen onder redelijke voorwaarden. De opbrengst gaat naar nieuwbouw, verduurzaming en herstructurering.”
“We houden particuliere verhuur aantrekkelijk door zo snel mogelijk een heffing in te voeren op werkelijk rendement in box 3. Zo wordt niet langer belasting geheven over waarde die vastzit in stenen.”
“Waar kleine verhuurders onevenredig worden geraakt door het verbod op tijdelijke huurcontracten met name voor studenten, bezien we gerichte verruimingen waar zowel huurder als verhuurder mee kunnen leven.”
BBB erkent dat de woningmarkt ernstig vastzit door een tekort aan betaalbare woningen, met name voor starters, middeninkomens en senioren. De partij wil fors meer (betaalbare) woningen bouwen, regels versoepelen, bestaande woningen beter benutten en lokale binding voorrang geven bij toewijzing. BBB pleit voor minder landelijke regeldruk, meer regionale maatwerkoplossingen en het afschaffen van beleid dat verhuurders ontmoedigt.
Meer betaalbare woningen bouwen, ook buiten steden
BBB wil het woningtekort oplossen door fors meer woningen te bouwen, zowel in steden als op het platteland, met nadruk op betaalbaarheid en regionale spreiding. Dit moet de doorstroming bevorderen en de leefbaarheid in dorpen en kleine kernen behouden.
“Woningbouw in heel Nederland. Niet alleen in steden, maar ook in kleine dorpen moeten er woningen bijkomen.”
“Wij streven ernaar dat twee van de drie nieuwe huizen in elke regio daadwerkelijk betaalbaar worden. Maximaal 30 procent daarvan is sociale huur.”
“We moeten de krimp in dorpen en buitengebieden actief tegengaan. Dat vraagt om woningbouw buiten de stad, goede bereikbaarheid en het op peil houden van voorzieningen.”
Regels versoepelen en procedures versnellen
BBB vindt dat overregulering woningbouw vertraagt en wil procedures vereenvoudigen, lokale initiatieven stimuleren en onnodige regels schrappen om sneller te kunnen bouwen en bestaande gebouwen te transformeren.
“De procedures voor het starten van bouwprojecten worden verkort en vereenvoudigd.”
“Aan commissie STOER (Schrappen Tegenstrijdige en Overbodige Regelgeving) die korte metten maakt met onnodige regels.”
“Vergunningsvrij splitsen. BBB zet in op het vergunningsvrij delen en splitsen van woningen die zich daarvoor lenen.”
Bestaande woningvoorraad beter benutten
BBB wil het delen, splitsen en ombouwen van bestaande panden makkelijker maken, en verhuur aantrekkelijker maken door regels te versoepelen, vooral voor studenten en starters.
“Woningdelen, het splitsen van woningen en kamerverhuur en hospitaverhuur worden eenvoudiger en aantrekkelijker gemaakt.”
“Leegstaande panden ombouwen tot woningen, zoals voormalige boerderijen, kantoren en fabrieken, moet makkelijker worden.”
“We willen ook versoepeling van de verhuurregels voor studentenhuisvesting.”
Lokale binding en maatschappelijke bijdrage voorrang bij woningtoewijzing
BBB wil bij de toewijzing van koop- en huurwoningen meer voorrang geven aan mensen met lokale binding of die een belangrijke rol spelen in de gemeenschap, zoals onderwijzers en zorgpersoneel.
“Bij de toewijzing van koop en huurwoningen geven we voorrang aan mensen met een lokale binding, urgentie of mensen die een belangrijke bijdrage leveren aan de gemeenschap, denk aan onderwijzers, zorgpersoneel en politiemensen.”
Afschaffen Wet betaalbare huur en verhuur aantrekkelijker maken
BBB is tegen de Wet betaalbare huur omdat deze volgens hen het aanbod van huurwoningen vermindert. Ze willen deze wet afschaffen en verhuurders stimuleren woningen te blijven verhuren.
Migratie beperken om druk op woningmarkt te verlagen
BBB ziet migratie als een factor die de druk op de woningmarkt vergroot en wil de instroom beperken.
“Het indammen van de migratiestroom en een halt aan de ongecontroleerde hoeveelheid asielzoekers draagt bij aan het verminderen van de druk op de woningmarkt.”
“Ook migratie speelt een rol in de woningopgave: opvanglocaties nemen woonruimte in beslag en de toestroom vergroot de druk op gemeenten, voorzieningen en de leefomgeving.”
GroenLinks-PvdA wil de woningmarkt hervormen door de publieke regie te versterken, speculatie en prijsopdrijving tegen te gaan, en fors te investeren in betaalbare woningen voor brede groepen. De partij zet in op het bouwen van 100.000 woningen per jaar, het beperken van speculatie en leegstand, het beschermen van starters en huurders, en het reguleren van prijzen en toegang. Hun visie is dat wonen een recht is, geen verdienmodel, en dat de overheid weer leidend moet zijn op de woningmarkt.
Grootschalige bouw van betaalbare woningen
GroenLinks-PvdA wil jaarlijks 100.000 nieuwe woningen bouwen, met een sterke rol voor woningcorporaties en publieke investeringen, om het woningtekort structureel aan te pakken en de markt minder dominant te maken.
“Met het grootste investeringsprogramma in decennia gaan we ruim 100.000 woningen per jaar bouwen.”
“We willen daarom de komende jaren genoeg middelen uittrekken voor ongekende investeringen in woningbouw.”
“De Woningcorporaties Nieuwe Stijl gaan jaarlijks tienduizenden woningen extra bouwen.”
Speculatie en leegstand tegengaan
De partij wil speculatie met woningen en grond aanpakken door opkoopbescherming, het afromen van speculatiewinsten, heffingen op leegstand en braakliggende grond, en het actief opkopen van grond door de overheid.
“De winsten van grondspeculanten gaan we afromen en inzetten voor woningbouw.”
“In het hele land komt er een opkoopbescherming die starters beschermt.”
“Met een gemeentelijke heffing op langdurig leegstaande woningen gaan we ook leegstand tegen.”
“We willen daarom financiering beschikbaar stellen voor een Rijksgrondbank om grond op te kopen voor de bouw van nieuwe woningen.”
Betaalbaarheid en bescherming voor starters en huurders
GroenLinks-PvdA wil de betaalbaarheid van koop- en huurwoningen waarborgen door prijsregulering, het beperken van de hypotheekrenteaftrek, het instellen van een startersfonds, en het wettelijk begrenzen van huurstijgingen.
“We stellen meer geld beschikbaar om starters te helpen bij het financieren van hun eerste koopwoning. Dat doen we via een startersfonds dat tot 30% van de koopprijs financiert.”
“We willen koopwoningen weer bereikbaar maken voor starters. Daarom gaan we de huizenprijsstijgingen beperken.”
“Om explosieve huurstijgingen te voorkomen, komt er een wettelijke bovengrens aan de toegestane huurstijging.”
“De wettelijke bescherming tegen woekerhuren gaat gelden voor alle huurwoningen.”
Publieke regie en minder marktwerking
De partij wil de regie op de woningmarkt terug in publieke handen brengen, met meer sturing op grondbeleid, bouwlocaties en toewijzing van woningen, en minder afhankelijkheid van commerciële investeerders.
“Wij maken de markt nu juist minder dominant. Bouwen wordt niet alleen in woord maar ook in daad een publieke taak.”
“We brengen de regie op grond weer in publieke handen, zodat we samen bepalen hoe ons landschap eruitziet in plaats van speculanten die uit zijn op winst.”
“Alleen zo hebben we voldoende slagkracht om betaalbaar te bouwen en worden we minder afhankelijk van commerciële investeerders.”
JA21 stelt dat de woningnood in Nederland het gevolg is van falend overheidsbeleid, met name door het negeren van demografische ontwikkelingen en het toestaan van hoge migratie. Hun kernvoorstellen zijn het beperken van bevolkingsgroei (vooral migratie), het stimuleren van woningbouw via deregulering en marktwerking, en het verbeteren van doorstroming en betaalbaarheid, vooral voor jonge gezinnen en ouderen. JA21 wil minder overheidsinmenging, meer ruimte voor de markt, en snelle, concrete maatregelen om het woningtekort structureel en acuut te verlichten.
Bevolkingsgroei en migratie beperken om woningnood te bestrijden
JA21 ziet de snelle bevolkingsgroei, vooral door migratie, als de belangrijkste oorzaak van de woningnood. Ze willen migratie juridisch beperken om de druk op de woningmarkt structureel te verlagen.
“Nederland wordt immers geconfronteerd met een onverwacht snelle bevolkingsgroei door migratie. De afgelopen jaren is de groei van de Nederlandse bevolking nagenoeg geheel toe te schrijven aan migratie doordat het geboortesaldo minimaal of zelfs negatief is geworden.”
“Minstens de helft van de nieuw te bouwen woningen is nu nodig om de bevolkingsgroei door migratie bij te houden. Dit is een onhoudbare situatie.”
“JA21 wil dat de overheid een beleid gaat ontwikkelen om de bevolkingsgroei van Nederland te beperken. Dat betekent onder meer het juridisch verankeren van migratie plafonds en scherpe selectie van arbeidsmigratanten en gezinshereniging.”
Marktwerking en deregulering als oplossing voor woningtekort
JA21 pleit voor het terugdringen van overheidsregulering en het herstellen van marktwerking om woningbouw te versnellen en het aanbod te vergroten. Ze willen fiscale lasten verlagen, huurregulering afbouwen en investeringsvertrouwen herstellen.
“Dat het investeringsvertrouwen terugkeert, bijvoorbeeld door het de Wet betaalbare huur in te trekken, door de fiscale druk op de huurwoningmarkt te verlagen, door op termijn te komen tot een afbouw van de huurregulering naar een huurvorming vanuit de markt, én door een duidelijk en voorspelbaar overheidsbeleid.”
“De overdrachtsbelasting voor particuliere woningen geheel afschaffen, hetgeen ook de doorstroming zal bevorderen.”
“Het op korte termijn ontgrendelen van de huurmarkt door bijvoorbeeld het toestaan van tijdelijke contracten voor bredere doelgroepen, directe aanpassingen van het woningwaarderingsstelsel, (tijdelijke) fiscale en regeldruk verlichting waardoor binnen enkele maanden een grotere, flexibeler huuraanbod ontstaat zonder bestaande huurders te benadelen.”
Versnellen en flexibiliseren van woningbouw en benutten bestaande voorraad
JA21 wil woningbouw versnellen door snellere procedures, nieuwe locaties aan te wijzen, fabrieksmatige bouw te stimuleren en bestaande gebouwen te transformeren of splitsen. Ook willen ze doorstroming bevorderen, vooral voor ouderen.
“Een nieuwe nota Ruimte realiseren waarbij nieuwe locaties voor woningbouw worden aangewezen.”
“Het benutten van de huidige vastgoedvoorraad door optoppen, transformeren en splitsen van gebouwen en woningen waardoor gebruik gemaakt kan worden van bestaande infrastructuur en de stikstofuitstoot beperkter is.”
“Fabrieksmatige bouw stimuleren ook voor woningen met name in het segment één en tweepersoonshuishoudens zonodig aangevuld met import van fabrieksmatig geproduceerde modulaire tiny houses uit het buitenland.”
“Snellere juridische en bestuurlijke routes realiseren. JA21 pleit voor een herziening of uitbreiding van de crisis- en herstelwet specifiek voor stikstof waarbij woningbouw en infrastructuur als dringend belang projecten worden aangewezen en tijdelijk kunnen worden vrijgesteld.”
Betaalbaarheid en eigendom voor jonge gezinnen stimuleren
JA21 wil jonge gezinnen meer kansen geven op de woningmarkt door fiscale stimulansen en alternatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop, omdat zij nu nauwelijks een starterswoning kunnen betalen.
“Jonge gezinnen met een relatief laag gezamenlijk inkomen kunnen vaak de gemiddelde starterswoning niet betalen. Veel jonge mensen ervaren momenteel een gevoel van uitzichtloosheid op de woningmarkt en overwegen zelfs om die reden het land te verlaten.”
“JA21 wil daarom met een samenhangend pakket komen van maatregelen zoals fiscale stimulansen en creatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop, om de acute woningnood voor jonge gezinnen te verlichten.”
Consumentenbescherming bij erfpacht
JA21 wil wettelijke bescherming tegen plotselinge en exorbitante stijgingen van de erfpachtcanon, omdat erfpacht voor veel huiseigenaren te duur en onvoorspelbaar is.
De PVV stelt dat de woningmarkt in crisis verkeert, met onbetaalbare koop- en huurprijzen en een groot tekort aan woningen voor Nederlanders. Hun belangrijkste voorstellen zijn het verlagen van sociale huren, het schrappen van voorrang voor statushouders, het versnellen en opschalen van woningbouw (zowel binnen- als buitenstedelijk), en het behouden van de hypotheekrenteaftrek. De partij legt sterk de nadruk op het bevoordelen van Nederlanders boven statushouders en het verminderen van regelgeving en duurzaamheidseisen om sneller te kunnen bouwen.
Sociale huren verlagen en inkomensgrenzen verhogen
De PVV wil sociale huren met 10% verlagen en de inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen verhogen, zodat meer Nederlanders hiervoor in aanmerking komen. Dit moet de betaalbaarheid van wonen vergroten voor gewone Nederlanders.
“De PVV verlaagt volgend jaar de sociale huren met 10%. Woningcorporaties worden gecompenseerd: door voor hen de winstbelasting te schrappen, komt de bouwopgave niet in gevaar. Ook verhogen we de inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen, zodat meer woningzoekenden hiervoor in aanmerking komen.”
“Sociale huren met 10% verlagen. Inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen verhogen.”
Geen voorrang en strengere regels voor statushouders
De partij wil dat statushouders nooit meer voorrang krijgen op sociale huurwoningen en dat fraude streng wordt bestraft, inclusief intrekking van de verblijfsvergunning.
Versnellen en opschalen van woningbouw
De PVV wil fors extra investeren in woningbouw, zowel binnenstedelijk (transformatie, optoppen, splitsen) als buitenstedelijk (nieuwe grootschalige locaties), en procedures versnellen door bezwaar en beroep te beperken.
“Forse extra investering in snellere woningbouw: sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen mét voldoende ruimte voor de auto.”
“Buitenstedelijk bouwen: méér nieuwe grootschalige woningbouwlocaties.”
“Binnenstedelijk bouwen; transformatie van kantoor- en bedrijfspanden; optoppen, splitsen en woningdelen; niet alleen straatjes erbij, maar ook hele buurten en wijken.”
“Kortere en snellere vergunningverlening en procedures; tijdelijk beperken van de mogelijkheden tot bezwaar en beroep tegen woningbouw waar een omgevingsplan vastligt.”
Schrappen van duurzaamheidseisen en bouwregels
De partij wil bouweisen schrappen en geen nieuwe duurzaamheidseisen opleggen, om woningbouw goedkoper en sneller te maken.
“Schrappen en vereenvoudigen van bouweisen; geen nieuwe duurzaamheidseisen, geen verplichte warmtepomp, niet verplicht van het gas.”
“We stoppen met het eindeloze geneuzel over duurzaam en circulair bouwen. Er komen geen verplichte warmtepomp en geen nieuwe duurzaamheidseisen; we gaan ook niet verplicht van het gas af.”
Hypotheekrenteaftrek behouden
De PVV wil de hypotheekrenteaftrek volledig behouden, om koopwoningen bereikbaar te houden voor Nederlanders.
“De hypotheekrenteaftrek blijft; daar wordt niet aan getornd!”
Permanente bewoning van recreatiewoningen toestaan
Om het woningtekort te verlichten, wil de PVV permanente bewoning van recreatiewoningen volledig toestaan.
Planbatenheffing invoeren bij bestemmingswijziging
De partij wil een planbatenheffing invoeren bij bestemmingswijziging naar woningbouw, om grondspeculatie tegen te gaan en betaalbare woningen te financieren.
“Met de invoering van een planbatenheffing zetten we een deel daarvan in om méér betaalbare woningen te bouwen en gaan we grondspeculatie tegen.”
De Partij voor de Dieren wil de woningmarkt fundamenteel hervormen door wonen los te koppelen van het marktdenken en het weer als volkshuisvesting te benaderen. Ze pleiten voor meer betaalbare (sociale) woningen, het tegengaan van speculatie en huisjesmelkerij, en het duurzaam benutten van bestaande en vrijkomende ruimte, onder andere door krimp van de veehouderij. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals het dwingend maken van het woningwaarderingsstelsel, het beperken van het aantal panden voor particuliere verhuurders, en het stimuleren van alternatieve woonvormen.
Wonen loskoppelen van de markt en terug naar volkshuisvesting
De PvdD ziet de huidige wooncrisis als een gevolg van marktwerking en politieke keuzes die speculatie en winstbejag boven het recht op wonen stelden. Ze willen wonen weer als een grondrecht en publieke taak organiseren, met minder ruimte voor investeerders en meer voor woningzoekenden.
“De wooncrisis kan alleen worden opgelost als gevestigde financiële belangen plaatsmaken voor de belangen van mensen die een woning nodig hebben, van woningmarkt naar volkshuisvesting.”
“Wonen is een recht, geen verdienmodel. Daarom koppelt de Partij voor de Dieren wonen los van de markt. Zonder winstoogmerk ontstaat ruimte voor een veel passender woningaanbod.”
Speculatie, huisjesmelkerij en beleggers aanpakken
De partij wil het onaantrekkelijk maken om woningen als handelswaar te behandelen, onder meer door het beperken van het aantal panden voor particuliere verhuurders, het invoeren van een leegstands- en speculatieheffing, en het dwingend maximeren van huurprijzen.
“Huizen zijn om in te wonen, niet om een slaatje uit te slaan. Steeds meer mensen komen in de knel door hun hoge huur, of kunnen geen aanspraak maken op een huurwoning. Huisjesmelken en speculeren maken we onaantrekkelijk door maatregelen in te voeren waarmee (lokaal) gestuurd kan worden op de verdeling van woningen.”
“We beperken het aantal panden dat een particuliere verhuurder mag verhuren. Toegelaten instellingen zoals woningcorporaties krijgen meer investeringsmogelijkheden voor realisering van huurwoningen in het middensegment.”
“Een heffing op leegstand en braakliggende grond bij (woning)bouwprojecten maakt het onaantrekkelijk om panden leeg te laten staan en te speculeren met bouwgrond.”
Dwingend woningwaarderingsstelsel en huurprijsregulering
Om excessieve huren tegen te gaan, wil de PvdD het woningwaarderingsstelsel (WWS) verplicht stellen voor alle huurwoningen, inclusief de vrije sector, en de huren voor vijf jaar bevriezen.
“We maken het woningwaardenstelsel (WWS) dwingend, zodat we excessieve huurprijzen tegengaan en voorkomen dat huisbazen het puntensysteem voor kamers omzeilen.”
“Huurwoningen in de vrije sector gaan ook onder het WWS vallen. Het WWS wordt voor alle woningen verplicht.”
“De huren worden voor de komende vijf jaar bevroren. Ook in de vrije sector worden de maximale huurprijzen beperkt.”
Meer betaalbare en duurzame woningen, benutten van bestaande ruimte
De partij wil het woningtekort oplossen door bestaande bebouwing beter te benutten, transformatie van leegstaande panden, en het creëren van nieuwe woonruimte op vrijkomende landbouwgrond door krimp van de veehouderij. Nieuwbouw moet duurzaam, circulair en natuurinclusief zijn.
“Door een krimp met 75% van het aantal dieren dat wordt gefokt en gedood in de veehouderij wordt de stikstofcrisis opgelost, komt er veel landbouwgrond en agrarische bebouwing vrij. Naast herstel van de natuur ontstaat zo ruimte voor woningen.”
“Allereerst wordt bestaande bebouwing slimmer benut. Denk aan het transformeren van kantoorpanden, het aanpakken van leegstand, het optoppen en splitsen van bestaande woningen en het stimuleren van doorstroming.”
“Het tekort aan studentenwoningen wordt opgelost door snel duurzame woningen te realiseren, bij voorkeur in leegstaande (kantoor)gebouwen.”
Sociale huur versterken en verkoop tegengaan
De PvdD wil het aandeel sociale huur vergroten, verkoop van sociale huurwoningen stoppen (tenzij één-op-één vervanging), en sociale huur toegankelijker maken door inkomensgrenzen te verhogen.
“Er komen meer betaalbare woningen: minimaal 40% van de nieuwbouwwoningen is sociale huur.”
“Er worden geen sociale huurwoningen meer verkocht, tenzij deze minstens een-op-een vervangen worden in dezelfde gemeente.”
“Door de maximale inkomensgrens te verhogen worden sociale huurwoningen toegankelijk voor meer mensen.”
De SP wil de woningmarkt radicaal hervormen door de marktwerking terug te dringen en wonen weer als een recht te behandelen, niet als handelswaar. Ze pleiten voor massale bouw van betaalbare (huur)woningen, het aanpakken van speculatie en leegstand, het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek en het vergroten van zeggenschap voor huurders. De kern van hun visie is dat huizen er zijn om in te wonen, niet om winst mee te maken, en dat de overheid de regie moet nemen om wonen voor iedereen betaalbaar en bereikbaar te maken.
Eén miljoen betaalbare huurwoningen bouwen
De SP wil fors investeren in de bouw van betaalbare huurwoningen om het woningtekort op te lossen en de marktwerking te doorbreken. Dit moet vooral via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden en het terugkopen van te dure huurwoningen.
“Wij bouwen één miljoen betaalbare huurwoningen, bevriezen de huren en geven bewoners weer zeggenschap over hun huis en hun buurt.”
“We zorgen voor één miljoen extra betaalbare huurwoningen, met een maximale huur van 800 euro. Dat doen we via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden, splitsen, optoppen, het terugkopen van te dure huurwoningen en door sloop te voorkomen.”
Marktwerking terugdringen en publieke regie herstellen
De SP stelt dat de wooncrisis het gevolg is van politieke keuzes en marktwerking. Ze willen de overheid weer de regie geven, beleggers en speculanten aanpakken en duidelijke regels stellen om wonen betaalbaar te maken.
“De wooncrisis is geen natuurverschijnsel, maar het gevolg van politieke keuzes. Door grip te krijgen op wat wonen onbetaalbaar maakt – van grondspeculatie tot leegstand – maken we ruimte voor oplossingen die wel werken en zetten we de markt buiten spel.”
“We voeren een landelijke woonplicht in. Zo zullen huizen gebruikt worden waarvoor ze bedoeld zijn: als thuis. Beleggers gaan meer overdrachtsbelasting betalen vanaf hun tweede huis. Ook stoppen we grondspeculatie door duidelijke voorwaarden te stellen aan ontwikkelaars.”
Leegstand en speculatie aanpakken
De SP wil leegstand en speculatie actief bestrijden door extra belasting op leegstaande panden, onteigening bij misbruik en het opheffen van het kraakverbod. Zo willen ze bestaande voorraad sneller beschikbaar maken voor woningzoekenden.
“Wij maken een einde aan langdurige leegstand. Leegstaande panden worden extra belast, zodat speculatie niet langer loont. Als eigenaren geen plannen hebben om de panden te gebruiken of geschikt te maken voor bewoning, kunnen gemeenten deze onteigenen.”
“Tot slot heffen we het kraakverbod op, zodat leegstaande panden weer bewoond kunnen worden.”
Hypotheekrenteaftrek versneld afbouwen boven €600.000
De SP wil de hypotheekrenteaftrek versneld afbouwen voor woningen boven 600 duizend euro, omdat deze regeling huizenprijzen opdrijft en ongelijkheid vergroot. De opbrengsten investeren ze in betaalbare huurwoningen en wooncoöperaties.
“Wij garanderen deze regeling voor woningen tot 600 duizend euro, maar boven dit bedrag bouwen we de hypotheekrenteaftrek direct versneld af. Zo komt er jaarlijks 5 tot 6 miljard euro vrij. Dat geld investeren we in betaalbare huurwoningen, wooncoöperaties en huisvesting voor starters.”
“Op termijn moeten we de prijsopdrijvende hypotheekrenteaftrek helemaal afbouwen. Dit gaat stapsgewijs zodat mensen niet de knel komen.”
Meer zeggenschap en bescherming voor huurders
De SP wil huurders meer macht geven over hun woning en buurt, tijdelijke huurcontracten afschaffen en woonverenigingen weer democratisch maken. Zo willen ze huurders beschermen tegen uitbuiting en onzekerheid.
Sociale huur toegankelijk maken voor brede groep
De SP wil sociale huur niet alleen voor de laagste inkomens, maar ook voor middeninkomens toegankelijk maken, naar het voorbeeld van Wenen. Zo willen ze de woningmarkt eerlijker maken.
“Wonen is een recht, geen gunst. Daarom maken we sociale huur weer toegankelijk voor een brede groep mensen. Ook voor middeninkomens.”
Grondspeculatie en prijsopdrijving tegengaan
De SP wil grondspeculatie en prijsopdrijving aanpakken door grondeigenaren die grond vasthouden zwaarder te belasten en speculanten te onteigenen. Gemeenten en woningbouwverenigingen moeten weer toegang krijgen tot betaalbare grond.
“Grondeigenaren die grond vasthouden om winst te maken belasten we zwaarder. Speculanten die onnodig wachten met bouwen en hun belang boven die van de samenleving zetten zullen wij onteigenen.”
“Gemeenten en woningbouwverenigingen krijgen weer toegang tot betaalbare grond zodat zij betaalbare woningen kunnen bouwen.”
De VVD wil de woningmarkt vlot trekken door fors meer woningen te bouwen, regels te schrappen en het eigen woningbezit te stimuleren. Ze pleiten voor centrale regie vanuit het Rijk, minder lokale belemmeringen en meer ruimte voor marktpartijen. Betaalbaarheid en doorstroming staan centraal, met concrete voorstellen zoals het bouwen van dertig nieuwe wijken, het stimuleren van koopwoningen voor starters en het versoepelen van regels voor huur en transformatie.
Veel meer woningen bouwen met minder regels
De VVD ziet het woningtekort als het grootste probleem en wil dit oplossen door grootschalige nieuwbouw, minder bouwregels en centrale regie. Ze stellen dat alleen meer bouwen de woningmarkt toegankelijk maakt voor werkenden en starters.
“De manier om het woningtekort op te lossen is door meer te bouwen. Daarom gaan we vanuit het Rijk grote woonwijken met betaalbare huizen aanwijzen.”
“We bouwen dertig nieuwe grootschalige woonwijken met sturing vanuit Den Haag en maken het voor gemeenten makkelijker om veel meer huizen te laten bouwen.”
“We gaan flink schrappen in bouwregels en nemen maatregelen die de betaalbaarheid van koop- én huurhuizen vergroten. De rem op bouwen, transformeren en herbestemmen moet eraf. Dat vraagt om centrale regie.”
“We kiezen voor meer regie, meer doorstroming, meer huizen, maar minder regels. Een functionerende woningmarkt waar je met een normaal salaris een goed huis kunt betalen.”
Stimuleren van betaalbare koopwoningen en eigen woningbezit
De VVD wil het eigen huis bereikbaar maken voor meer mensen, vooral starters, door betaalbare koopwoningen te bouwen en het kooprecht voor huurders te introduceren. Ze zien het eigen huis als sleutel tot financiële zekerheid en vrijheid.
“De sleutel van jouw eigen koopwoning is de sleutel tot vrijheid. Het eigen koophuis is een investering in jezelf; je bouwt vermogen op. Door de krapte op de woningmarkt raakt het eigen koophuis voor mensen uit zicht.”
“Hierin leggen we vast dat overheidsgeld met name naar betaalbare koopwoningen gaat. Per regio bestaan bouwprojecten voor 25% uit betaalbare koopwoningen.”
“Elke huurder met voldoende inkomen moet desgewenst de mogelijkheid krijgen om bij de eigen woningcorporatie een grondgebonden sociale huurwoning te kopen.”
Minder regulering en meer ruimte voor particuliere verhuur
De VVD wil de huurmarkt stimuleren door beperkende regelgeving af te schaffen, zodat meer private huurwoningen gebouwd worden en huren aantrekkelijker wordt voor investeerders.
Doorstroming bevorderen en scheefwonen aanpakken
Om de woningmarkt beter te laten functioneren, wil de VVD doorstroming stimuleren en scheefwonen tegengaan, zodat sociale huurwoningen beschikbaar blijven voor wie ze echt nodig heeft.
“Om sociale huurwoningen beschikbaar te houden voor de mensen die deze woningen het hardst nodig hebben, komt er een jaarlijkse inkomenstoets voor sociale huurwoningen, om te bepalen of de huurprijs nog passend is.”
“Oudere huurders die in een geschikter huis willen wonen moeten waar nodig met behoud van hun huidige huur naar een kleiner huurhuis kunnen verhuizen, zodat het huis vrijkomt voor jongeren.”
Versoepelen van transformatie en splitsen van bestaande panden
De VVD wil bestaande gebouwen makkelijker kunnen ombouwen tot woningen en splitsen om sneller meer betaalbare woonplekken te creëren.
“We maken het eenvoudiger om bestaande panden in meerdere woningen te splitsen, waarbij we oog hebben voor de leefbaarheid in de buurt. Zo benutten we de bestaande ruimte beter en creëren we sneller betaalbare woonplekken.”
“Het ombouwen van leegstaande gebouwen tot woningen wordt makkelijker gemaakt. Denk aan leegstaande kantoren, winkels of scholen die tot woonruimte kunnen worden getransformeerd.”
BIJ1 wil de woningmarkt radicaal hervormen door deze te onttrekken aan commerciële belangen en volledig te richten op volkshuisvesting. Ze pleiten voor het nationaliseren van woningcorporaties, het oprichten van een nationaal bouwbedrijf voor sociale huurwoningen, het afschaffen van de vrije huursector en het verbieden van grondspeculatie. Hun kernvisie is dat wonen een basisrecht is en geen verdienmodel, met als doel betaalbare, toegankelijke en democratisch beheerde woningen voor iedereen.
Woningmarkt onttrekken aan commerciële belangen
BIJ1 stelt dat de huidige woningmarkt wordt gedomineerd door private partijen die winst boven mensen stellen. Ze willen deze macht breken door nationalisatie, het beperken van samenwerking met commerciële ontwikkelaars en het verbieden van grondspeculatie. De overheid moet weer bepalen wat, waar en voor wie gebouwd wordt, op basis van sociale noodzaak.
“Zo wordt Nederland bevrijd uit de wurggreep van private woningbouw die duur, schraal en winstgedreven is — en hervormd tot een samenleving waar wonen weer draait om mensen, niet om marges.”
“De grondmarkt die de woningbouw gegijzeld houdt wordt afgeschaft. Grondspeculatie wordt onmogelijk gemaakt: er komt een hoge planbatenheffing, speculatief grondbezit wordt verboden, en gemeenten of het Rijk onteigenen private grond in woningbouwgebieden tegen sociale gebruikswaarde.”
“Publieke samenwerking met commerciële projectontwikkelaars wordt zo veel mogelijk beperkt. Daarmee wordt de chantagepositie van private bouwbedrijven en grondspeculanten structureel doorbroken: de overheid bepaalt weer wat, waar en voor wie er gebouwd wordt op basis van sociale behoefte en noodzaak, niet marktwaarde.”
Nationaliseren van woningcorporaties en oprichten nationaal bouwbedrijf
Om de woningmarkt sociaal te maken, wil BIJ1 alle woningcorporaties nationaliseren en een nationaal bouwbedrijf oprichten dat zonder winstoogmerk grootschalig sociale huurwoningen bouwt. Dit moet zorgen voor betaalbare, kwalitatieve en toekomstbestendige woningen, met democratische zeggenschap van bewoners.
“Alle bestaande woningcorporaties worden genationaliseerd.”
“De overheid richt een nationaal publiek bouwbedrijf op dat zich volledig toelegt op de grootschalige bouw van kwalitatieve, duurzame sociale huurwoningen. Dit bouwbedrijf werkt zonder winstoogmerk en blijft permanent in publieke handen, met democratische zeggenschap van bewoners en huurdersorganisaties.”
“Het nationaal bouwbedrijf en de woningcorporaties leveren woningen op die betaalbaarder, beter en toekomstbestendiger zijn dan alles wat de commerciële sector de afgelopen decennia heeft voortgebracht.”
Afschaffen vrije huursector en huurprijsregulering
BIJ1 wil de vrije huursector afschaffen en alle huurwoningen onder een bindend puntensysteem brengen, zodat maximale huurprijzen worden bepaald op basis van kwaliteit. Huurprijzen worden bevroren en huurtoeslag verhoogd, zodat huren fors goedkoper worden.
“De ‘vrije’ huursector schaffen we af. Alle huurwoningen vallen onder een bindend en algemeen puntensysteem dat de maximale huur bepaalt op basis van de kwaliteit van een woning. Ook bestaande contracten.”
“We maken huren veel goedkoper. Dit doen we door huurtoeslag hoger te maken, huurtoeslag onafhankelijk van de manier van wonen te maken, en door alle huurprijzen onmiddellijk te bevriezen.”
Strijd tegen leegstand en speculatie
Om woningen beschikbaar te maken voor mensen, wil BIJ1 leegstand hard aanpakken met hoge boetes en onteigening bij langdurige leegstand. Er komt een zelfbewoningsplicht en een verbod op speculatie.
“Wie een woning onnodig leeg laat staan, betaalt een boete van 2,8% van de WOZ-waarde per maand (100% van de waarde in 3 jaar). Na 3 jaar onteigenen (terugpakken) we de woning en wijzen die toe aan mensen om te wonen.”
“Het kraakverbod wordt opgeheven en het niet benutten van woningen en panden wordt verboden. Er komt actieve handhaving om leegstand te bestrijden, onder andere door middel van onteigening.”
Grond permanent in collectief eigendom
Nieuwe woningbouw mag alleen nog op publieke grond plaatsvinden, die permanent in collectief eigendom blijft en onder democratische controle van bewoners wordt beheerd.
“Nieuwe woningbouw mag voortaan alleen nog plaatsvinden op publieke grond. Die grond blijft permanent in collectief eigendom en wordt beheerd onder democratische controle van bewoners en lokale volkshuisvestingsorganisaties.”
D66 ziet wonen als een basisrecht en wil de woningmarkt fundamenteel hervormen om betaalbaarheid, doorstroming en duurzaamheid te bevorderen. De partij kiest voor grootschalige bouw van nieuwe woningen, meer sociale en middenhuur, het afbouwen van fiscale voordelen voor koopwoningen, en het stimuleren van doorstroming tussen generaties. D66 wil regels vereenvoudigen, huurders beter beschermen en verduurzaming versnellen, zodat iedereen – van starter tot senior – een passende en betaalbare woning kan vinden.
Grootschalig bouwen van betaalbare woningen
D66 wil het woningtekort aanpakken door fors meer betaalbare woningen te bouwen, waaronder tien nieuwe steden, en door gemeenten te verplichten tot een minimumpercentage sociale huur bij nieuwbouw. Dit moet de doorstroming bevorderen en de woningmarkt toegankelijker maken voor starters, jongeren en mensen met lagere inkomens.
“We bouwen tien nieuwe steden met uitstekende verbindingen met het openbaar vervoer.”
“We leggen wettelijk vast dat bij nieuwbouw in elke gemeente minstens 30% sociale huur komt, zodat gemeenschappen in wijken gemengd blijven.”
“We investeren grootschalig in de sociale huur, de middenhuur en betaalbare koop. Voor de bouw van sociale huur en middenhuur gaat de btw omlaag, zodat het aantrekkelijker wordt om betaalbare huizen te bouwen.”
Doorstroming bevorderen tussen generaties
D66 wil de doorstroming op de woningmarkt versnellen door ouderen te stimuleren te verhuizen naar passende woningen, zodat hun huizen vrijkomen voor jongeren en gezinnen. Hiervoor worden onder andere een Nationale Doorstroombank en tijdelijke crisismaatregelen ingezet.
“We richten een Nationale Doorstroombank op. Die geeft oudere mensen zekerheid over hun toekomstige woonlasten als zij verhuizen naar een kleinere, passende woning.”
“D66 stelt een tijdelijke crisisregel in. Iedereen mag één kamer verhuren zonder dat dat negatieve financiële gevolgen heeft voor een uitkering, de belasting, de huur of een hypotheek. Zo stimuleren we woningdelen.”
Fiscale voordelen koopwoning afbouwen en huurders beschermen
D66 wil de fiscale ongelijkheid tussen huurders en kopers verkleinen door de hypotheekrenteaftrek af te bouwen en het eigenwoningforfait voor dure huizen te verhogen. Tegelijkertijd krijgen huurders meer bescherming en zeggenschap, vooral bij verduurzaming.
“We bouwen het belastingvoordeel van woningbezit af en gaan beleggers meer belasten. Huurders krijgen meer bescherming en zeggenschap over verduurzaming.”
“We verkleinen de verschillen in fiscale voordelen tussen huurders en mensen met een koopwoning. Dit doen we onder andere via de afbouw van de hypotheekrenteaftrek, verlaging van het btw-tarief op nieuwbouw en aanscherping van het eigenwoningforfait voor de duurste huizen.”
Versnellen verduurzaming en isolatie van woningen
D66 wil minimaal 1 miljoen huurwoningen verduurzamen vóór 2030 en verhuurders verplichten om woningen met een slecht energielabel te verbeteren, waarbij huurders er financieel op vooruit moeten gaan.
“We starten een grootschalig isolatieplan: vóór 2030 verduurzamen we minimaal 1 miljoen huurwoningen.”
“Verhuurders worden verplicht om huizen met een slecht energielabel te verbeteren. Ze mogen die investering op termijn terugverdienen via een bescheiden huurverhoging, maar wel zodat huurders er per saldo altijd op vooruitgaan.”
Vergemakkelijken van woningdelen en woningsplitsing
Om het bestaande woningaanbod beter te benutten, maakt D66 vergunningen voor woningdelen en woningsplitsing gratis en versoepelt regels voor kamer- en huisverhuur.
50PLUS ziet het woningmarktprobleem vooral als een doorstroomprobleem: ouderen moeten naar levensloopbestendige woningen kunnen verhuizen, zodat hun oude woningen vrijkomen voor jongeren. De partij wil fors inzetten op het bouwen van levensloopbestendige woningen, het stimuleren van innovatieve woonvormen voor ouderen en het herinvoeren van het Ministerie voor Volkshuisvesting. Daarnaast pleit 50PLUS voor maatregelen die het kopen van een woning voor jongeren makkelijker maken, zoals het stimuleren van bezitsvorming en het herinvoeren van de Zilvervloot-spaarregeling.
Bouwen van levensloopbestendige woningen voor ouderen
50PLUS stelt dat het bouwen voor ouderen de sleutel is tot het oplossen van de woningnood, omdat dit de doorstroming op de woningmarkt bevordert. Ze willen een groot aantal levensloopbestendige woningen realiseren, innovatieve woonvormen stimuleren en het Ministerie voor Volkshuisvesting herinvoeren.
“Bouwen voor oud is de komende jaren de oplossing voor woningnood onder jongeren.”
“De doelstelling van 290.000 levensloopbestendige woningen wordt gefaseerd gerealiseerd met oog voor netcongestie en bouwcapaciteit om de doorstroming weer écht op gang te krijgen.”
“Het Ministerie voor Volkshuisvesting wordt weer in het leven geroepen.”
“Innovatieve woonvormen worden gestimuleerd: levensloopbestendige woningen en kleinschalige woonhofjes waar zorg, gemeenschap en zelfstandigheid worden gecombineerd.”
“Bejaardenhuizen komen in moderne vorm en in allerlei varianten weer terug, waaronder woonzorg complexen voor ouderen.”
Bevorderen van woningbezit en koopkansen voor jongeren
Naast de focus op ouderen, wil 50PLUS jongeren helpen sneller een eigen woning te kopen door financiële stimulansen en spaarregelingen.
Meer bouwen voor 50-plussers en meer-generatiewoningen
50PLUS wil specifiek meer woningen bouwen voor 50-plussers en pleit voor woonvormen die verschillende generaties samenbrengen.
De ChristenUnie ziet de woningmarkt als een urgent maatschappelijk probleem en pleit voor stevige overheidsregie om betaalbare woningen voor iedereen te realiseren. Ze willen fors investeren in nieuwbouw, vooral in sociale huur en betaalbare koop, en bepleiten structurele hervormingen zoals het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek en het versnellen van vergunningprocedures. De partij kiest voor een rechtvaardiger woningmarkt, met meer ruimte voor starters, huurders en gemengde wijken, en wil grondspeculatie en fiscale ongelijkheid aanpakken.
Forse investeringen in betaalbare (sociale) woningbouw
De ChristenUnie wil het woningtekort terugdringen door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, met een nadruk op betaalbaarheid en sociale huur. Ze stellen hiervoor miljarden extra beschikbaar en willen dat minstens twee derde van de nieuwbouw betaalbaar is, waaronder 30% sociale huur. Dit moet de kansen voor starters, gezinnen en mensen met een modaal inkomen vergroten.
“Om dat in te lopen, moeten we elk jaar 100.000 nieuwe woningen bouwen. De ChristenUnie wil dat dit tempo echt gehaald wordt, en maakt daar het komende decennium 20 miljard euro extra voor vrij: 10 miljard extra investeringen in betaalbare woningbouw en structureel een miljard per jaar door woningcorporaties meer investeringsruimte te bieden dan ze nu hebben.”
“We willen dat wonen weer betaalbaar wordt voor iedereen. Daarom zorgen we dat minstens twee derde van de nieuw te bouwen huizen betaalbaar is, waaronder 30 procent sociale huur.”
Versnellen en vereenvoudigen van bouwprocedures
De partij signaleert dat trage en complexe vergunningstrajecten de woningbouw belemmeren. Ze willen deze procedures versimpelen en versnellen, zodat sneller gebouwd kan worden en het woningaanbod toeneemt.
“We versimpelen en versnellen daarom vergunningprocedures, zodat de meeste tijd niet meer verloren gaat aan papierwerk.”
Hervormen van fiscale ongelijkheid tussen huurders en kopers
De ChristenUnie wil de fiscale bevoordeling van huiseigenaren ten opzichte van huurders aanpakken door de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af te bouwen en het eigenwoningforfait over de eerste miljoen euro af te schaffen. Dit moet de woningmarkt eerlijker maken en prijsopdrijving tegengaan.
“Door de hypotheekrenteaftrek worden woningzoekenden en huurders op achterstand gezet ten opzichte van woningeigenaren... wil de ChristenUnie deze regeling de komende decennia geleidelijk afbouwen.”
“Tegelijkertijd schaffen we het eigenwoningforfait af over de eerste miljoen euro, zodat over de eerste miljoen euro aan woningwaarde geen belasting meer hoeft te worden betaald.”
Actief grondbeleid en aanpak grondspeculatie
De partij wil dat gemeenten actiever omgaan met grond en grondspeculatie tegengaan. Ze pleiten voor een belasting op de winst bij bestemmingswijziging naar bouwgrond (planbatenheffing) en het makkelijker inzetten van bestaande instrumenten om sneller en betaalbaar te bouwen.
Meer zekerheid en bescherming voor huurders
De ChristenUnie wil huurders meer zekerheid bieden door het vaste huurcontract als norm te behouden, de huurtoeslag om te zetten in een inkomensafhankelijke huursubsidie, en de huurprijsstijgingen te beperken. Ook willen ze de Wet betaalbare huur behouden en huurteams stimuleren.
“Een vast huurcontract blijft de norm. Huurders moeten weten waar ze aan toe zijn.”
“De huren moeten minder hard stijgen dan in voorgaande jaren, door ze niet meer te koppelen aan loonstijgingen maar aan de gemiddelde prijsontwikkeling over meerdere jaren.”
“De Wet betaalbare huur blijft bestaan. Gemeenten worden gestimuleerd om huurteams op te zetten.”
Volt ziet wonen als een recht en wil de woningmarkt hervormen door meer betaalbare woningen te bouwen, fiscale voordelen voor koopwoningen af te bouwen en speculatie tegen te gaan. Ze pleiten voor nationale regie, het versnellen van bouwprocessen, het stimuleren van doorstroming en het aanpakken van leegstand. Hun beleid richt zich op structurele betaalbaarheid, verduurzaming en het tegengaan van ongelijkheid op de woningmarkt.
Nationale regie en versnellen woningbouw
Volt wil dat het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening de regie neemt, bouwregels harmoniseert en bouwprocessen versnelt om het woningtekort structureel aan te pakken. Dit moet leiden tot meer betaalbare woningen en een stabielere woningmarkt.
“Het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening krijgt een structureel budget waarmee het doel van 1 miljoen woningen bouwen ook echt gehaald kan worden. Daarnaast is nationale regie op de volkshuisvesting en ruimtelijke ordening nodig om nieuwe problemen in de toekomst te voorkomen.”
“Het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening harmoniseert waar mogelijk gemeentelijke bouw- en omgevingsregels om transities te versnellen, of stelt samen met gemeenten kaders daarvoor op. Zo creëren we één landelijk stelsel van uniforme spelregels voor de (ver-)bouw van nieuwe en bestaande woningen, waarop maar heel beperkt uitzonderingen mogelijk zijn.”
Fiscale hervorming en tegengaan speculatie
Volt wil fiscale voordelen voor koopwoningen afbouwen en speculatie met bouwgrond tegengaan om de woningmarkt eerlijker en betaalbaarder te maken. Dit moet leiden tot lagere huizenprijzen en meer beschikbare bouwgrond.
“We bouwen de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait zo snel mogelijk af en verplaatsen de eigen woning stapsgewijs naar box 3. De gestegen maandlasten voor huiseigenaren worden gecompenseerd met een lagere inkomstenbelasting en een basisinkomen. Op deze manier belasten we vermogen meer dan arbeid én dalen de huizenprijzen.”
“Om sneller meer ruimte beschikbaar te maken voor nieuwbouw en de kosten van bouwprojecten en nieuwe woningen te verlagen wil Volt het speculeren met bouwgrond tegengaan. Dat doen we door de waardevermeerdering van bijvoorbeeld landbouwgrond die voor bouwgrond bestemd wordt fiscaal te belasten, waardoor grond naar verwachting eerder beschikbaar komt voor een lagere prijs.”
Doorstroming bevorderen en ouderen stimuleren te verhuizen
Volt wil de doorstroming op de woningmarkt bevorderen, onder andere door senioren te stimuleren naar passende woningen te verhuizen en door terugkoopregelingen voor betaalbare koopwoningen. Dit moet woningen vrijmaken voor starters en jonge gezinnen.
“Volt pleit voor een nationaal doorstroomoffensief dat het voor senioren ook echt aantrekkelijk maakt om door te stromen naar een passende woning. Zo komen er woningen vrij voor andere woningzoekenden, zoals jonge gezinnen en starters.”
“Ook zetten we terugkoopregelingen vaker in om meer betaalbare koopwoningen en doorstroom te realiseren. Met corporaties en ontwikkelaars spreken we af dat zij een deel van de woningen voor koop beschikbaar maken en ook weer gegarandeerd zonder winstoogmerk terug- en doorverkopen als een bewoner verhuist.”
Uitbreiding huurregulering en aanpak leegstand
Volt wil de huurregulering uitbreiden naar het middensegment en leegstand actief bestrijden, zodat wonen betaalbaar blijft en woningen niet onnodig leegstaan.
“Volt is voorstander van de uitbreiding van de huurregulering naar het middensegment. Volt wil meer controles op eerlijke huurprijzen, ook als er wordt gewisseld van huurder. De gemeente moet proactief controles uitvoeren en boetes uitdelen als verhuurders de maximale huurprijzen niet respecteren.”
“De leegstand van woningen moet worden ontmoedigd. Volt pleit daarom voor de Vlaamse aanpak, een methode waarbij leegstand wordt aangepakt met een jaarlijks stijgende gemeentelijke belasting. Dit beweegt eigenaren om sneller in actie te komen als hun pand leeg staat.”