Verkiezingsprogramma's 2025 overwoningen starters
BVNL vindt dat starters op de woningmarkt vooral geholpen zijn met meer aanbod, minder regels en het terugdringen van immigratie. De partij wil de woningmarkt dereguleren, bouwprocedures versnellen, het splitsen en delen van woningen vergunningsvrij maken, en de overdrachtsbelasting verlagen. Starters profiteren volgens BVNL van een vrijere markt, meer betaalbare woningen en minder concurrentie door immigratiebeperking.
Deregulering en liberalisering van de woningmarkt
BVNL stelt dat starters vooral gebaat zijn bij minder overheidsbemoeienis, het afschaffen van beperkende wetten en het vergemakkelijken van bouwen en woningdelen. Dit moet het woningaanbod vergroten en starters meer kansen geven.
“De overheid trekt zich terug uit de woningmarkt.”
“De Wet betaalbare huur wordt afgeschaft.”
“Contracten worden weer vrij en tijdelijke huurovereenkomsten worden weer toegestaan.”
“Maak het splitsen van grote woningen in kleinere woningen vergunningsvrij.”
“Sta woningdelen en studentenhuizen weer toe en de druk op de woningmarkt zal, in elk geval in steden met veel jongeren, enorm afnemen.”
“Het vergunningsvrij maken van woningdelen, het splitsen van woningen, het optoppen van woningen, het transformeren van kantoren naar woningen en het afschaffen van de kostendelersnorm, die er allemaal toe leiden dat de markt weer normaliseert.”
Meer bouwen en versnellen bouwprocedures
BVNL wil het woningaanbod vergroten door bouwprocedures te versnellen, het bouwen van grondgebonden woningen te faciliteren en het splitsen en optoppen van bestaande woningen mogelijk te maken. Dit moet starters meer toegang tot betaalbare woningen geven.
“Faciliteer de bouw van grondgebonden eengezinswoningen met een tuin, in plaats van windmolens en zonne-akkers.”
“Verbeter, vereenvoudig en versnel het vergunningsproces voor bouwvergunningen.”
“Pas landelijk bestemmingsplannen aan, zodat extra verdiepingen op bestaande gebouwen kunnen worden gebouwd (het zogenaamde optoppen) en bouw überhaupt meer in de hoogte om kostbare ruimte te besparen.”
“Alle belemmeringen om woningen boven winkels te realiseren worden weggenomen.”
Overdrachtsbelasting verlagen voor starters en anderen
BVNL wil de overdrachtsbelasting voor iedereen, dus ook voor starters, verlagen naar het oude tarief van 2%. Dit verlaagt de drempel voor starters om een woning te kopen.
“De overdrachtsbelasting wordt verlaagd naar het oude tarief van 2% voor iedereen.”
Immigratie beperken om druk op woningmarkt te verlagen
BVNL ziet immigratie als een belangrijke oorzaak van het woningtekort en wil deze beperken om starters meer kansen te geven op de woningmarkt.
“De vraag naar woningen is geëxplodeerd door een netto migratiesaldo van meer dan 100.000 mensen gemiddeld per jaar.”
“Voer een asielstop in. De Nederlandse bevolking krimpt, dus zonder immigratie zou er een overschot zijn aan woningen en zouden de huur- en koopprijzen kelderen.”
“Om weer betaalbaar te kunnen wonen, moeten vraag en aanbod op de woningmarkt weer in balans komen door meer woningen te bouwen en immigratiebeperkende maatregelen te nemen.”
Geen voorrang voor statushouders bij sociale woningen
BVNL wil dat starters niet langer worden verdrongen door statushouders bij de toewijzing van sociale huurwoningen.
“Geen voorrang meer voor een sociale woning voor statushouders.”
De SP wil het voor starters veel makkelijker maken om een betaalbare woning te vinden door fors te investeren in betaalbare huurwoningen, het aanpakken van leegstand en het investeren in specifieke huisvesting voor starters. De partij kiest nadrukkelijk voor bouwen zonder winstoogmerk, het inzetten van publieke middelen en het afbouwen van prijsopdrijvende regelingen zoals de hypotheekrenteaftrek. Starters krijgen zo volgens de SP weer eerlijke kansen op de woningmarkt.
Eén miljoen betaalbare huurwoningen bouwen
De SP wil het woningtekort voor starters oplossen door grootschalig te investeren in betaalbare huurwoningen, met een maximale huur van 800 euro. Dit gebeurt via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden en andere innovatieve oplossingen, zodat starters daadwerkelijk toegang krijgen tot een betaalbare woning.
“Wij bouwen één miljoen betaalbare huurwoningen, bevriezen de huren en geven bewoners weer zeggenschap over hun huis en hun buurt.”
“We zorgen voor één miljoen extra betaalbare huurwoningen, met een maximale huur van 800 euro. Dat doen we via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden, splitsen, optoppen, het terugkopen van te dure huurwoningen en door sloop te voorkomen.”
“Met dit geld bouwen we honderdduizenden betaalbare, duurzame huurwoningen van hoge kwaliteit, zonder winstoogmerk. Voor starters, gezinnen en ouderen in buurten waar je prettig woont en graag blijft.”
Specifiek investeren in starterswoningen en huisvesting
De SP wil gericht investeren in woningen voor starters, onder meer door opbrengsten uit het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek te gebruiken voor betaalbare huisvesting voor deze doelgroep. Ook wordt leegstand aangepakt om direct woningen beschikbaar te maken voor starters.
“Dat geld investeren we in betaalbare huurwoningen, wooncoöperaties en huisvesting voor starters. Zodat iedereen weer een kans krijgt op een goede en betaalbare woning.”
“Leegstaande panden worden extra belast, zodat speculatie niet langer loont... Gebouwen die nu leegstaan, worden zo snel mogelijk bewoonbaar gemaakt voor jongeren, starters, dak en thuisloze mensen en andere woningzoekenden.”
“We bouwen extra woningen voor jongeren en starters, realiseren toegankelijke ouderenwoningen en zorgen voor betaalbaar begeleid wonen voor wie dat nodig heeft.”
Betaalbare huur en woonzekerheid voor starters
De SP wil de woonlasten voor starters laag houden door huren te bevriezen, het puntensysteem aan te passen en tijdelijke huurcontracten af te schaffen. Zo krijgen starters meer zekerheid en betaalbaarheid.
Jongeren en starters krijgen voorrang en recht op woonruimte
De SP benoemt expliciet het belang van een goede start voor jongeren en starters, met extra woningen en het recht op een betaalbare huurwoning.
“Een thuis voor starters, jongeren en ouderen. Iedereen moet kunnen wonen in zijn of haar eigen buurt. We bouwen extra woningen voor jongeren en starters...”
“Jongeren krijgen recht op een betaalbare huurwoning. We gaan huurwoningen bouwen en leegstaande kantoren vullen met goede woningen.”
“Jongeren verdienen een goede start. Een fijne en betaalbare woning is de basis om te kunnen studeren, te werken en je eigen leven op te bouwen. Daarom investeren we in betaalbare woonruimte voor jongeren.”
De VVD wil het voor starters makkelijker maken om een betaalbare koopwoning te bemachtigen door het stimuleren van startershypotheken, het uitbreiden van het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen en het invoeren van huissparen. De partij zet in op het bouwen van meer betaalbare koopwoningen en het schrappen van regels die de woningmarkt belemmeren, zodat starters sneller toegang krijgen tot een eigen huis. De kern van hun visie is dat werken en sparen weer moet lonen, en dat een eigen woning bereikbaar moet zijn voor iedereen met een normaal inkomen.
Meer betaalbare koopwoningen voor starters
De VVD ziet het tekort aan betaalbare koopwoningen als een groot probleem voor starters en wil dit oplossen door gericht te bouwen en overheidsmiddelen in te zetten voor deze doelgroep. Het doel is dat starters met een normaal inkomen weer een huis kunnen kopen.
“Daarom gaan we eigen woningbezit onder starters fors stimuleren.”
“Per regio bestaan bouwprojecten voor 25% uit betaalbare koopwoningen.”
“We zetten Rijksmiddelen vooral in voor de bouw van betaalbare koopwoningen.”
“Wij gaan weer koopwoningen bouwen, zodat die eigen plek onder de zon voor iedereen te bereiken is.”
Starters ondersteunen met hypotheken en sparen
De VVD wil starters financieel ondersteunen door het stimuleren van startershypotheken, hypotheken met langere looptijden en het uitbreiden van het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen. Ook willen ze het makkelijker maken voor starters om gericht te sparen voor een huis.
“Om starters te helpen bij het kopen van hun eerste huis en hun maandlasten te verlagen, stimuleren we het gebruik van startershypotheken en hypotheken met een langere looptijd.”
“Ook willen we het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uitbreiden, zodat meer starters toegang krijgen tot een betaalbare koopwoning.”
“We willen dat starters makkelijker kunnen sparen voor een huis. Daarom willen we dat starters geld specifiek kunnen oormerken buiten de heffingsvrije voet voor de koop van een eigen huis.”
Regels schrappen en bouwen versnellen
De VVD stelt dat het woningtekort vooral opgelost moet worden door meer te bouwen en regels te schrappen die de bouw vertragen. Dit moet ervoor zorgen dat starters sneller toegang krijgen tot woningen.
“We gaan splitsen, optoppen, transformeren en vooral: bouwen, bouwen, bouwen. Een eigen woning voor iedereen is simpelweg belangrijker dan de aanwezigheid van een salamander of een hagedis.”
“We kiezen voor de woningzoekenden wanneer noodzakelijke woningbouw vertraagd wordt door langdurige bezwaarprocedures van beroepsbezwaarmakers en regels rond natuurbescherming. We gaan daarom schrappen, schrappen, schrappen.”
Doorstroming bevorderen om woningen vrij te maken voor starters
De VVD wil de doorstroming op de woningmarkt bevorderen, zodat bestaande woningen sneller vrijkomen voor starters. Dit doen ze onder andere door het toestaan van permanente bewoning van vakantiewoningen en het transformeren van vakantieparken.
“We staan het permanent wonen in vakantiewoningen toe waar deze buiten vakantieparken zijn gelegen... Hierdoor kunnen bewoners hun oorspronkelijke woning verkopen, wat bijdraagt aan het vrijkomen van koopwoningen voor andere huishoudens.”
BBB erkent dat starters grote moeite hebben om een woning te vinden en wil hun positie op de woningmarkt versterken door meer betaalbare woningen te bouwen, voorrang te geven bij toewijzing en het invoeren van starterscontracten voor huurwoningen. De partij pleit voor minder regels, meer regionale maatwerkoplossingen en het aantrekkelijker maken van verhuur aan starters. BBB ziet het vergroten van het woningaanbod en het gericht toewijzen van woningen als de kern om starters daadwerkelijk te helpen.
Meer betaalbare woningen voor starters bouwen
BBB ziet het tekort aan betaalbare woningen als een belangrijke oorzaak van de problemen voor starters. De partij wil daarom fors inzetten op nieuwbouw, zowel in steden als dorpen, en streeft ernaar dat een groot deel van de nieuwe woningen betaalbaar is voor starters.
“Starters kunnen nauwelijks de woningmarkt betreden. Hun leven staat stil.”
“Wij streven ernaar dat twee van de drie nieuwe huizen in elke regio daadwerkelijk betaalbaar worden.”
“Woningbouw in heel Nederland. Niet alleen in steden, maar ook in kleine dorpen moeten er woningen bijkomen.”
Starterscontracten en aantrekkelijker maken van verhuur aan starters
Om het aanbod van huurwoningen voor starters te vergroten, wil BBB het voor verhuurders aantrekkelijker maken om aan starters te verhuren door het invoeren van starterscontracten.
“Huurwoningen voor starters. Er komen starterscontracten zodat verhuren aan starters op de woningmarkt aantrekkelijker wordt.”
Gerichte woningtoewijzing met voorrang voor starters en lokale binding
BBB wil bij de toewijzing van koop- en huurwoningen voorrang geven aan mensen met een lokale binding, urgentie of die een bijdrage leveren aan de gemeenschap. Dit moet starters meer kans geven op een woning in hun eigen regio.
“Bij de toewijzing van koop en huurwoningen geven we voorrang aan mensen met een lokale binding, urgentie of mensen die een belangrijke bijdrage leveren aan de gemeenschap, denk aan onderwijzers, zorgpersoneel en politiemensen.”
“Dit kan nu al voor 50 procent van de woningen (nieuwbouw). Voor BBB mag dit hoger worden.”
Versoepelen van regels en stimuleren van kleine initiatieven
BBB ziet strikte regelgeving als een belemmering voor starters en wil regels versoepelen, zodat er sneller en flexibeler gebouwd kan worden en kleine initiatieven meer kans krijgen.
“Door regels te versoepelen en woningen gericht toe te wijzen, zetten we in op praktisch en doelgericht resultaat. Een resultaat dat aansluit bij de financiële mogelijkheden van de mensen om wie het gaat.”
“Een goed functionerende woningmarkt begint bij een overheid die helpt in plaats van hindert, ruimte geeft aan eigen initiatief en oog heeft voor de woonwensen van gewone mensen. BBB zet in op woningen in stad én dorp, met maatwerk per regio. Starters, senioren en middeninkomens moeten weer kansen krijgen op een passend huis.”
Tijdelijke doorstroomwoningen voor starters
BBB wil tijdelijke doorstroomwoningen realiseren om starters sneller aan een (tijdelijke) woning te helpen en zo de doorstroming op de woningmarkt te bevorderen.
“Denk aan tijdelijke doorstroomwoningen voor starters, gescheiden mensen en statushouders.”
FVD wil het voor starters makkelijker maken om een koopwoning te bemachtigen door de startersvrijstelling bij overdrachtsbelasting te verruimen, studieschulden niet mee te laten tellen bij hypotheekaanvragen en jaarlijks veel nieuwe woningen te bouwen met voorrang voor Nederlanders. De partij wil regels en belastingen schrappen die het kopen van een huis bemoeilijken, zodat starters sneller en betaalbaarder kunnen instromen op de woningmarkt. Hun visie is sterk gericht op het stimuleren van eigen woningbezit en het wegnemen van financiële en bureaucratische drempels voor starters.
Startersvrijstelling overdrachtsbelasting uitbreiden
FVD wil de startersvrijstelling op de overdrachtsbelasting behouden en uitbreiden door de leeftijds- en woningprijsgrens te schrappen. Dit moet het kopen van een eerste woning voor starters makkelijker en goedkoper maken, ongeacht hun leeftijd of de prijs van de woning.
“We schrappen de leeftijds- en woningprijsgrens uit de startersvrijstelling; de eerste woning is altijd vrij van overdrachtsbelasting, zodat kopen bereikbaar wordt voor iedereen.”
“De overdrachtsbelasting wordt 2% voor iedereen, met uitzondering van starters, die een volledige vrijstelling ontvangen.”
“Overdrachtsbelasting wordt voor iedereen, inclusief bedrijven, 2%, met een startersvrijstelling voor iedereen die een eerste woning koopt, ongeacht leeftijd of woningwaarde.”
Studieschuld niet meetellen bij hypotheekaanvraag
FVD wil dat studieschulden niet langer worden meegeteld bij hypotheekaanvragen, omdat zij deze als risicoloos voor banken beschouwen. Dit verlaagt de drempel voor starters met een studieschuld om een huis te kopen.
Jaarlijks 100.000 nieuwe woningen bouwen met voorrang voor Nederlanders
FVD wil jaarlijks 100.000 nieuwe woningen bouwen en daarbij Nederlanders voorrang geven. Door het woningaanbod te vergroten en prioriteit te geven aan Nederlanders, beoogt de partij de kansen voor starters op de woningmarkt te vergroten.
“We bouwen snel 100.000 woningen per jaar, schrappen beknellende klimaat- en stikstofregels, en stoppen gedwongen verduurzaming om kapitaal vrij te maken voor nieuwbouw.”
“We bouwen jaarlijks 100.000 nieuwe huizen, met voorrang voor Nederlanders.”
“We bouwen jaarlijks 100.000 nieuwe woningen met voorrang voor Nederlanders, zodat het woningtekort verdwijnt.”
Huurgeschiedenis meewegen bij hypotheekaanvraag
FVD wil dat een goede huurgeschiedenis wordt meegewogen bij hypotheekaanvragen, zodat starters die eerder hoge huur konden betalen, makkelijker een hypotheek kunnen krijgen.
“We wegen de huurgeschiedenis van de laatste drie jaar mee bij hypotheekaanvragen. Mensen die vergelijkbare huurlasten hebben kunnen dragen, kunnen dezelfde hypotheeklast dragen.”
De Partij voor de Dieren vindt dat starters, zoals jongeren en jonge gezinnen, door politieke keuzes nauwelijks nog aan een betaalbare woning kunnen komen. De partij wil het woningtekort duurzaam oplossen door de overheid te laten sturen op betaalbare, passende woningen, het tegengaan van speculatie en het stimuleren van doorstroming en alternatieve woonvormen. Starters moeten zo meer kans krijgen op een eerste huur- of koopwoning in een groene, leefbare omgeving.
Overheid stuurt op betaalbare woningen voor starters
De PvdD stelt dat de overheid actief moet ingrijpen om betaalbare woningen te realiseren voor starters, in plaats van de markt zijn gang te laten gaan. Dit is een reactie op het feit dat investeerders vooral dure woningen bouwen, waardoor starters buiten de boot vallen.
“Dat jongeren steeds meer moeite hebben om hun eerste huis te kopen is geen natuurwet, maar een politieke keuze.”
“De overheid moet ingrijpen en ervoor zorgen dat er gebouwd wordt waar echt behoefte aan is. We willen dat studenten betaalbaar op kamers kunnen en dat jonge gezinnen een huur- of koopwoning vinden die bij hun gezinssituatie past.”
Meer éénpersoonswoningen en doorstroming stimuleren
De partij wil het woningaanbod beter laten aansluiten op de realiteit van starters, door meer éénpersoonswoningen te creëren en doorstroming te bevorderen. Dit moet starters meer kansen geven op de woningmarkt.
“Hiermee kunnen vooral veel éénpersoonswoningen gecreëerd worden.”
“Bij het creëren van woonruimte wordt rekening gehouden met de realiteit van de huidige samenleving. Woningen worden niet standaard gebouwd naar de behoefte van het kerngezin, maar er wordt ook woonruimte gecreëerd voor mensen die alleen (willen) wonen.”
Huisjesmelkers en speculatie tegengaan
De PvdD wil het voor beleggers en huisjesmelkers onaantrekkelijk maken om woningen op te kopen en te verhuren tegen hoge prijzen, zodat starters meer kans maken op een betaalbare woning.
Alternatieve woonvormen en cohousing faciliteren
De partij wil het makkelijker maken voor starters om samen een huis te kopen of alternatieve woonvormen te kiezen, zodat zij meer mogelijkheden hebben om een woning te vinden.
“Het moet makkelijker worden een hypotheek af te sluiten met meer dan twee mensen, en dit moet bij alle hypotheekverstrekkers kunnen. Op die manier wordt ‘cohousing’ mogelijk gemaakt en kunnen verschillende gezinsconstructies gefaciliteerd worden.”
BIJ1 vindt dat wonen een basisrecht is en wil starters en jongeren betere toegang geven tot betaalbare woningen door grootschalige bouw van sociale huurwoningen, het stimuleren van jongerenwoningen en het aanpakken van speculatie en beleggers. De partij pleit voor een nationaal bouwbedrijf zonder winstoogmerk, automatische inschrijving van jongeren voor sociale huur, en het afschaffen van de vrije huursector. Starters profiteren van deze maatregelen doordat het aanbod betaalbare woningen groeit en speculatie wordt tegengegaan.
Grootschalige bouw van betaalbare (sociale) woningen
BIJ1 wil het woningaanbod voor starters vergroten door een nationaal bouwbedrijf op te richten dat zich richt op betaalbare, kwalitatieve sociale huurwoningen, met prioriteit voor jongeren en mensen met lage inkomens. Hiermee wordt de macht van commerciële ontwikkelaars doorbroken en krijgen starters meer kans op een betaalbare woning.
“Een Nationaal Bouwbedrijf bouwt woningen voor mensen, niet voor winst. Zo zetten wij de projectontwikkelaars die weigeren om betaalbaar te bouwen, omdat ze alleen verdienen aan te dure koopwoningen, buitenspel.”
“De prioriteit ligt bij het realiseren van passende, betaalbare woningen voor jongeren, ouderen en mensen met lage inkomens.”
“Het nationaal bouwbedrijf en de woningcorporaties leveren woningen op die betaalbaarder, beter en toekomstbestendiger zijn dan alles wat de commerciële sector de afgelopen decennia heeft voortgebracht.”
Specifieke maatregelen voor jongeren/starters
BIJ1 erkent dat jongeren en starters moeite hebben met het vinden van een woning en wil daarom een nationale jeugdstrategie, automatische inschrijving voor sociale huur en meer jongerenwoningen. Dit verlaagt de drempel voor starters om een woning te vinden.
“Er komt een nationale jeugdstrategie waar jongeren betrokken worden in de ontwikkeling van nieuwe jongerenwoningen. Ook worden jongeren op hun 16e automatisch ingeschreven voor Woningnet in hun woonplaats.”
Afschaffen van de vrije huursector en huurprijsregulering
Om starters te beschermen tegen hoge huren, schaft BIJ1 de vrije huursector af en stelt bindende maximumprijzen in voor alle huurwoningen, inclusief bestaande contracten. Dit maakt huren betaalbaarder en toegankelijker voor starters.
“De ‘vrije’ huursector schaffen we af. Alle huurwoningen vallen onder een bindend en algemeen puntensysteem dat de maximale huur bepaalt op basis van de kwaliteit van een woning. Ook bestaande contracten.”
“We zorgen dat huisjesmelkers niet méér huur aan jou kunnen rekenen dan eerlijk is, met bindende maximumprijzen voor elke woning. Te hoge huren maken we lager. Ook in de vrije sector, met terugwerkende kracht.”
Het CDA erkent dat starters op de woningmarkt klem zitten tussen hoge koopprijzen en onbetaalbare huren, en wil de woningmarkt toegankelijker en betaalbaarder maken voor deze groep. De partij stelt voor om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, waarvan een groot deel betaalbaar, en wil de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen om starters meer kansen te geven. Daarnaast pleit het CDA voor minder regels en snellere procedures om de bouw van woningen voor starters te versnellen.
Meer betaalbare woningen bouwen voor starters
Het CDA ziet het tekort aan betaalbare woningen als een groot probleem voor starters, die vaak te veel verdienen voor sociale huur maar te weinig voor een hypotheek. Door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, waarvan twee derde betaalbaar, en met speciale aandacht voor starters, wil het CDA deze groep meer kansen geven op de woningmarkt.
“Het uitgangspunt is twee derde betaalbaar waarvan 30 procent sociale huur. Zo is er in elke gemeente altijd een derde vrije ruimte voor dure huur- en koopwoningen. Met speciale aandacht voor starters, gezinnen en ouderen.”
“Veel starters verdienen te veel voor een betaalbare huurwoning, maar te weinig voor de hypotheek om een fatsoenlijk huis te kopen. Ze zitten vast.”
Hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen ten gunste van starters
Het CDA wil het fiscale voordeel voor huiseigenaren (hypotheekrenteaftrek) geleidelijk afbouwen en de opbrengst gebruiken om de inkomstenbelasting te verlagen. Hiermee wil de partij het speelveld tussen huren en kopen eerlijker maken en starters meer kansen geven om een huis te kopen.
“De huizenprijzen worden opgedreven door grote (fiscale) verschillen tussen huren en kopen, die in het nadeel uitpakken voor huurders en starters op de woningmarkt.”
“Daarom bouwen we de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af. De opbrengsten gebruiken we een op een om de inkomstenbelasting te verlagen.”
Minder regels en snellere procedures voor woningbouw
Het CDA wil bezwaarprocedures verkorten en regelgeving vereenvoudigen om sneller woningen te kunnen bouwen, zodat starters sneller toegang krijgen tot een betaalbare woning.
NSC wil starters meer kansen geven op de woningmarkt door het bouwen van betaalbare koop- en huurwoningen, het stimuleren van startersleningen en het tegengaan van speculatie. Ze pleiten voor concrete maatregelen zoals het verlagen van de grens voor betaalbare koopwoningen, het handhaven van de overdrachtsbelastingvrijstelling voor starters, en het stimuleren van alternatieve koopconstructies.
Meer betaalbare koop- en huurwoningen voor starters
NSC erkent dat starters moeite hebben om een woning te vinden door hoge prijzen en schaarste. Ze willen het aanbod vergroten door meer betaalbare koop- en huurwoningen te bouwen, met speciale aandacht voor het middenhuursegment en betaalbare koop voor eenverdieners.
“Het is van groot belang dat marktpartijen in beweging komen om meer (betaalbare) koopwoningen en woningen in het segment van de midden-huur te bouwen. Dat helpt starters maar ook ouderen die een kleinere woning zoeken.”
“We verlagen het bedrag wat er verstaan wordt onder een betaalbare koopwoning, zodat ook eenverdieners toegang krijgen tot de woningmarkt.”
“Nieuw Sociaal Contract zet daarbij vol in op de bouw van sociale huurwoningen en betaalbare huur- en koopwoningen zodat iedereen een passend huis kan vinden.”
Financiële ondersteuning en fiscale voordelen voor starters
Om starters financieel te ondersteunen, stelt NSC voor om startersleningen, koopgarantconstructies en erfpachtalternatieven te stimuleren, en de vrijstelling van overdrachtsbelasting voor starters te behouden.
Tegengaan van speculatie en prijsopdrijving
NSC wil speculatie met woningen ontmoedigen, zodat starters minder te maken krijgen met opgejaagde prijzen door beleggers.
“Wie een koophuis binnen drie jaar na aankoop doorverkoopt, moet een heffing op overdrachtsbelasting betalen. Zo maken we speculatie met woningen minder aantrekkelijk en worden prijzen minder opgedreven.”
De PVV wil het woningtekort aanpakken door fors extra te investeren in de bouw van betaalbare koopwoningen, waaronder specifiek voor starters. Ze pleiten voor snellere procedures, minder regels en het schrappen van voorrang voor statushouders, zodat starters en andere Nederlanders meer kans maken op een woning. De partij benadrukt dat woningbouw een nationale topprioriteit moet zijn, met nadruk op betaalbaarheid en toegankelijkheid voor starters.
Forse extra bouw van betaalbare koopwoningen voor starters
De PVV ziet het woningtekort als een groot probleem en wil daarom fors investeren in de bouw van betaalbare koopwoningen, expliciet ook voor starters. Dit moet starters meer kansen geven op de woningmarkt, waar zij nu vaak buiten de boot vallen door hoge prijzen en schaarste.
“We bouwen sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen – voor starters, gezinnen, alleenstaanden en ouderen – mét voldoende ruimte voor de auto.”
“Forse extra investering in snellere woningbouw: sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen mét voldoende ruimte voor de auto”
Snellere procedures en minder bezwaar tegen woningbouw
De PVV wil de vergunningverlening versnellen en bezwaarprocedures beperken, zodat woningbouwprojecten – waaronder die voor starters – sneller gerealiseerd kunnen worden. Dit moet de doorstroming bevorderen en starters sneller aan een woning helpen.
“Kortere en snellere vergunningverlening en procedures; tijdelijk beperken van de mogelijkheden tot bezwaar en beroep tegen woningbouw waar een omgevingsplan vastligt”
Schrappen van voorrang voor statushouders op sociale huur
De PVV wil dat statushouders geen voorrang meer krijgen op sociale huurwoningen, zodat starters en andere Nederlanders meer kans maken op een betaalbare woning. Dit wordt als essentieel gezien om de kansen voor starters te vergroten.
“Nooit meer voorrang op sociale huurwoningen voor statushouders – ook niet met urgentie”
Taakuitbreiding woningcorporaties naar middenhuurwoningen
De PVV wil dat woningcorporaties niet alleen sociale huurwoningen, maar ook middenhuurwoningen gaan bouwen. Dit vergroot het aanbod voor starters die niet in aanmerking komen voor sociale huur, maar ook geen dure koopwoning kunnen betalen.
De SGP erkent dat starters grote moeite hebben om een betaalbare woning te vinden en wil dit oplossen door meer woningen te bouwen, met speciale aandacht voor starterswoningen. Ze pleiten voor het versnellen van woningbouw, het verminderen van belemmerende regels, en het niet onnodig beperken van de financieringsmogelijkheden voor starters. De partij ziet een actieve rol voor de overheid om het woningaanbod voor starters te vergroten en de betaalbaarheid te verbeteren.
Meer en sneller bouwen van starterswoningen
De SGP vindt het onacceptabel dat starters nauwelijks een huis kunnen kopen en wil daarom het woningaanbod vergroten, met prioriteit voor starterswoningen. Ze willen bouwen in alle segmenten, binnen en buiten de stad, en belemmeringen in procedures en regelgeving wegnemen om de bouw te versnellen.
“Starters kunnen nauwelijks een huis kopen... We willen dat er snel meer woningen gebouwd worden en dat we dus geen kansen onbenut laten.”
“De enorme woningnood vraagt om meer woningen en een daadkrachtige aanpak. Het is schrijnend dat jongeren geen betaalbare starterswoning kunnen vinden en daardoor zelfs gezinsvorming uitstellen.”
“Er wordt in alle segmenten gebouwd. Het Rijk ziet daarop toe. De SGP wil namelijk dat er een gevarieerd aanbod van bijvoorbeeld starterswoningen, betaalbare woningen en woningen voor senioren is. De meeste aandacht gaat daarbij eerst uit naar het segment waar de nood het hoogst is.”
Financieringsmogelijkheden voor starters niet onnodig beperken
De SGP wil dat starters niet onnodig beperkt worden in hun mogelijkheden om een hypotheek te krijgen. Ze pleiten voor een realistische berekening van de financieringsruimte, zodat starters meer kans maken op een koopwoning.
“De SGP wil de financiering voor bijvoorbeeld starters en eenverdieners niet onnodig inperken. In de berekening van de financieringsruimte voor hypotheken moet daarom rekening worden gehouden met een uitgavenpatroon dat recht doet aan de persoonlijke omstandigheden.”
Bouwregels en procedures versoepelen voor snellere woningbouw
De partij vindt dat bestaande regels en procedures te vaak de bouw van woningen vertragen, en wil deze waar mogelijk vereenvoudigen. Dit moet het bouwen van starterswoningen versnellen.
“Te vaak vormen goedbedoelde regels een belemmering. Waar mogelijk wordt hierin gesnoeid en vereenvoudigd. De huidige woningnood vraagt om doorbraken op dit gebied.”
“Extra (lokale) eisen staan ten dienste aan het aanpakken van de woningnood en zijn geen onnodig vertragende factoren.”
Volt wil het voor starters makkelijker maken om een betaalbare koopwoning te vinden door het aanbod te vergroten en financiële drempels te verlagen. Ze zetten in op meer betaalbare koopwoningen voor starters met een middeninkomen, stimuleren doorstroming op de woningmarkt en willen fiscale voordelen voor bestaande huiseigenaren afbouwen om starters meer kansen te geven. De kern van hun visie is dat wonen een recht is en dat starters een eerlijke kans moeten krijgen op de woningmarkt.
Meer betaalbare koopwoningen voor starters
Volt erkent dat starters moeite hebben om een betaalbare koopwoning te vinden en wil dit oplossen door het aanbod te vergroten en specifieke fondsen uit te breiden. Ze richten zich vooral op starters met een middeninkomen en willen het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen versneld uitbreiden.
“Volt wil meer betaalbare koopwoningen voor starters met een middeninkomen, door versnelde uitbreiding van het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen.”
Bevorderen van doorstroming om woningen voor starters vrij te maken
Volt ziet het gebrek aan doorstroming als een knelpunt voor starters en jonge gezinnen. Door senioren te stimuleren naar passende woningen te verhuizen, komen er meer woningen vrij voor starters.
“Volt pleit voor een nationaal doorstroomoffensief dat het voor senioren ook echt aantrekkelijk maakt om door te stromen naar een passende woning. Zo komen er woningen vrij voor andere woningzoekenden, zoals jonge gezinnen en starters.”
Afbouwen fiscale voordelen voor bestaande huiseigenaren
Volt wil de fiscale stimulering van koopwoningen, zoals de hypotheekrenteaftrek, afbouwen. Dit moet de huizenprijzen drukken en starters meer kansen geven op de koopmarkt.
Voorrang en terugkoopregelingen voor betaalbare koopwoningen
Volt wil afspraken maken in nieuwbouwprojecten om doorstromers en starters meer kansen te geven, onder andere door terugkoopregelingen en voorrang voor bepaalde groepen.
“Ook zetten we terugkoopregelingen vaker in om meer betaalbare koopwoningen en doorstroom te realiseren. Met corporaties en ontwikkelaars spreken we af dat zij een deel van de woningen voor koop beschikbaar maken en ook weer gegarandeerd zonder winstoogmerk terug- en doorverkopen als een bewoner verhuist.”
“We bevorderen doorstroom op de huizenmarkt, zoals met afspraken in nieuwbouwprojecten, om voor een deel van de middenhuur- en koopwoningen voorrang te geven aan doorstromers vanuit de sociale huursector.”
50PLUS ziet het oplossen van de woningnood voor starters vooral via het stimuleren van doorstroming van ouderen naar levensloopbestendige woningen, waardoor bestaande woningen vrijkomen voor jongeren en starters. Daarnaast wil de partij bezitsvorming onder jongeren stimuleren, zodat zij eerder een woning kunnen kopen, onder meer via een spaarregeling. Directe bouw van starterswoningen of specifieke maatregelen voor starters worden nauwelijks genoemd; de focus ligt primair op ouderenhuisvesting als indirecte oplossing.
Doorstroming ouderen om woningen voor starters vrij te maken
50PLUS stelt dat het bouwen van levensloopbestendige woningen voor ouderen de sleutel is om de woningnood onder jongeren en starters te verlichten, omdat hierdoor bestaande woningen vrijkomen. De partij ziet het gebrek aan seniorenhuisvesting als een oorzaak van het vastzitten van de woningmarkt voor starters.
“Bouwen voor oud is de komende jaren de oplossing voor woningnood onder jongeren.”
“Als ouderen kunnen doorstromen naar geschikte, levensbestendige en betaalbare huisvesting op de juiste locaties, dan kan de bestaande woningvoorraad efficiënter worden benut.”
“De doelstelling van 290.000 levensloopbestendige woningen wordt gefaseerd gerealiseerd met oog voor netcongestie en bouwcapaciteit om de doorstroming weer écht op gang te krijgen.”
Stimuleren van bezitsvorming en sparen voor jongeren
Naast doorstroming zet 50PLUS in op het stimuleren van bezitsvorming bij jongeren, zodat zij eerder een woning kunnen kopen. Dit wil de partij onder meer bereiken door een spaarregeling voor jongeren in te voeren.
De ChristenUnie wil starters meer kansen geven op de woningmarkt door fors te investeren in betaalbare (huur- en koop)woningen en het reserveren van sociale huurwoningen voor starters. Ze pleiten voor het uitbreiden van het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen en het aanpakken van belemmeringen voor starters, inclusief de leenstelselgeneratie. Gemeenten krijgen een actieve rol om woningen specifiek voor starters te realiseren.
Minstens twee derde nieuwbouw betaalbaar, deel voor starters
De ChristenUnie wil dat minstens twee derde van alle nieuwbouwwoningen betaalbaar is, met een specifiek aandeel sociale huur. Gemeenten moeten een deel van deze sociale huurwoningen reserveren voor starters, zodat zij meer kans maken op een woning. Dit moet de positie van starters op de woningmarkt structureel verbeteren.
Uitbreiding Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen voor starters
Om starters meer kansen te geven op de koopmarkt, wil de ChristenUnie het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uitbreiden. Hiermee wordt specifiek ingezet op het vergroten van het aanbod betaalbare koopwoningen voor starters, die nu vaak buiten de boot vallen.
“Daarom breiden we het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uit, zodat ook starters eindelijk een kans krijgen op de koopmarkt.”
Onderzoek naar problemen starters, inclusief leenstelselgeneratie
De ChristenUnie erkent dat starters, en in het bijzonder de leenstelselgeneratie, extra belemmeringen ervaren op de woningmarkt. Ze willen deze problemen onderzoeken en de positie van deze groep verbeteren.
“We onderzoeken de moeilijkheden van starters op de woningmarkt en nemen daarbij de positie van de leenstelselgeneratie mee.”
Bouwen in dorpen zodat starters kunnen blijven wonen
De ChristenUnie wil uitbreidingen in dorpen stimuleren, zodat jongeren en starters in hun eigen dorp kunnen blijven wonen. Dit is belangrijk voor het behoud van lokale voorzieningen en de leefbaarheid van dorpen.
“Vooral in dorpen stimuleren we uitbreidingen met ‘een buurtje erbij’, zodat jongeren en starters in hun eigen dorp kunnen blijven wonen.”
DENK erkent dat starters op de woningmarkt ernstig worden benadeeld door het tekort aan betaalbare woningen en hoge prijzen. Hun belangrijkste voorstellen zijn het versneld bouwen van 100.000 betaalbare woningen per jaar, het invoeren van een wettelijke norm voor betaalbare woningen, en het beschikbaar maken van rentevrije hypotheken. DENK wil dat de overheid de regie neemt om starters daadwerkelijk toegang te geven tot koop- en huurwoningen.
Versneld bouwen van betaalbare woningen voor starters
DENK ziet het woningtekort en de hoge prijzen als een directe bedreiging voor starters, die hierdoor nauwelijks een kans maken op de woningmarkt. De partij wil dat de overheid fors ingrijpt door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, met een nadruk op betaalbaarheid en toegankelijkheid voor starters.
Wettelijke norm: helft van nieuwe woningen betaalbaar voor starters
Om starters meer kansen te geven, wil DENK een wettelijke norm invoeren waarbij minimaal 50% van de nieuwbouw bestaat uit sociale huur- en koopwoningen, en 40% uit betaalbare middenhuur en koop. Dit moet de toegankelijkheid voor starters structureel verbeteren.
“Een wettelijke norm in te voeren voor meer betaalbare woningen. Hierbij moet 50% bestaan uit sociale huur en koopwoningen, 40% betaalbare middenhuur en koop, en 10% hoger segment.”
Rentevrije (halal) hypotheken en huurkoopconstructies voor starters
DENK wil de toegang tot koopwoningen voor starters vergroten door rentevrije hypotheken (halalhypotheken) en huurkoopconstructies breed beschikbaar te maken. Dit verlaagt de financiële drempel voor starters die nu buiten de boot vallen.
“Om ervoor te zorgen dat een koopwoning voor iedereen beschikbaar is, gaat de overheid er zorg voor dragen dat er ook rentevrije hypotheken beschikbaar komen. Deze rentevrije – of halalhypotheek wordt voor iedereen beschikbaar.”
“Wij nemen ook maatregelen om de huurkoopconstructie beter beschikbaar te maken op de woningmarkt, zodat meer mensen van deze variant gebruik kunnen maken om een woning te verkrijgen.”
GroenLinks-PvdA wil starters actief ondersteunen bij het verkrijgen van een betaalbare koopwoning, omdat zij erkennen dat starters momenteel nauwelijks kans maken op de woningmarkt. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals een startersfonds, opkoopbescherming en het beperken van prijsopdrijvende factoren, met als doel woningen weer bereikbaar te maken voor jongeren en starters.
Startersfonds voor financiering eerste koopwoning
GroenLinks-PvdA wil een speciaal fonds oprichten dat starters helpt bij het financieren van hun eerste koopwoning, omdat starters vaak niet genoeg eigen vermogen hebben en zo weer kans moeten krijgen op een eigen huis. Dit fonds financiert tot 30% van de koopprijs, wat bij verkoop wordt terugbetaald, en geldt voor nieuwbouwwoningen om de bouw te versnellen.
“We stellen meer geld beschikbaar om starters te helpen bij het financieren van hun eerste koopwoning. Dat doen we via een startersfonds dat tot 30% van de koopprijs financiert. Bij verkoop betaalt de starter dit deel terug aan het fonds. Om de bouw te versnellen gaat dit fonds gelden voor nieuwbouwwoningen.”
Opkoopbescherming en aanpak speculatie
Om starters te beschermen tegen beleggers en speculanten die woningen opkopen, wil GroenLinks-PvdA een landelijke opkoopbescherming invoeren. Dit moet voorkomen dat starters worden verdrongen van de markt en woningen worden gebruikt voor winst in plaats van bewoning.
“In het hele land komt er een opkoopbescherming die starters beschermt.”
Betaalbaarheid en beperking prijsopdrijving
De partij wil de betaalbaarheid van koopwoningen voor starters verbeteren door prijsopdrijvende factoren zoals de hypotheekrenteaftrek aan te pakken. Dit moet ervoor zorgen dat starters met een normaal inkomen weer toegang krijgen tot de koopmarkt.
“We willen koopwoningen weer bereikbaar maken voor starters. Daarom gaan we de huizenprijsstijgingen beperken. De hypotheekrenteaftrek drijft de prijzen op en mensen met de duurste huizen profiteren het meest. Daarom gaan we de hypotheekrenteaftrek stapsgewijs afbouwen.”
Voorrang voor mensen met lokale binding
GroenLinks-PvdA wil het voor gemeenten makkelijker maken om woningen toe te wijzen aan mensen met binding aan de stad of het dorp, zodat jongeren en starters meer kans maken op een woning in hun eigen omgeving.
“We maken het makkelijker voor gemeenten om mensen met binding met de stad of het dorp een woning toe te wijzen.”
Bescherming starters bij aankoopproces
De partij wil starters beschermen tegen risico’s bij het kopen van een huis, zoals bieden zonder voorbehoud van financiering. Ze stellen een verplichte bedenktermijn en transparantie in het biedproces voor.
“Starters worden nu gedwongen risico’s te nemen, zoals bieden zonder voorbehoud van financiering of zonder bouwkundige keuring. Daarom willen we de bescherming van starters uitbreiden. Voortaan krijgen huizenkopers standaard het recht op een bedenktermijn van twee weken. Net als in Noorwegen worden alle biedingen openbaar.”
JA21 erkent dat starters, vooral jonge gezinnen, grote moeite hebben om een betaalbare woning te vinden en ziet dit als een urgent sociaal probleem. De partij wil de koopwoningmarkt voor starters toegankelijker maken via fiscale stimulansen, creatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop, en het afschaffen van de overdrachtsbelasting. Daarnaast pleit JA21 voor het versnellen van woningbouw en het benutten van bestaande vastgoedvoorraad, met speciale aandacht voor kleinere woningen geschikt voor starters.
Koopwoningen voor jonge gezinnen betaalbaar maken
JA21 vindt dat jonge gezinnen met een laag inkomen vaak geen starterswoning kunnen betalen en wil daarom de toegang tot koopwoningen verbeteren. De partij stelt voor om fiscale stimulansen en alternatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop in te voeren, zodat starters sneller een eigen huis kunnen kopen en uitzicht krijgen op een stabiele toekomst.
“JA21 wil daarom met een samenhangend pakket komen van maatregelen zoals fiscale stimulansen en creatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop, om de acute woningnood voor jonge gezinnen te verlichten.”
“De overdrachtsbelasting voor particuliere woningen geheel afschaffen, hetgeen ook de doorstroming zal bevorderen.”
Versnellen woningbouw en benutten bestaande voorraad voor starters
JA21 wil het woningaanbod voor starters vergroten door bestaande gebouwen te transformeren, splitsen en optoppen, en door kleinere woningbouwprojecten te stimuleren. Dit moet leiden tot meer een- en tweepersoonswoningen, die vooral voor starters geschikt zijn.
“Het benutten van de huidige vastgoedvoorraad door optoppen, transformeren en splitsen van gebouwen en woningen waardoor gebruik gemaakt kan worden van bestaande infrastructuur en de stikstofuitstoot beperkter is.”
“Fabrieksmatige bouw stimuleren ook voor woningen met name in het segment één en tweepersoonshuishoudens zonodig aangevuld met import van fabrieksmatig geproduceerde modulaire tiny houses uit het buitenland.”
Doorstroming bevorderen door ouderenhuisvesting
JA21 ziet het bevorderen van doorstroming als een manier om starterswoningen vrij te maken. Door ouderen te stimuleren naar geschikte huisvesting te verhuizen, komen grotere woningen beschikbaar die gesplitst kunnen worden in kleinere starterswoningen.
“Doorstroming faciliteren wanneer ouderen grotere woningen willen verlaten en deze geschikt maken voor meer één – en tweepersoonshuishoudens. Dit bijvoorbeeld door weer bejaardenhuizen te bouwen en moderne vormen van ouderenhuisvesting te stimuleren.”
D66 wil starters meer kansen geven op de woningmarkt door het makkelijker te maken een hypotheek te krijgen en door de studieschuld niet langer mee te laten tellen bij hypotheekaanvragen. Daarnaast zet D66 in op het bouwen van meer betaalbare koop- en huurwoningen, zodat starters sneller een eigen huis kunnen vinden. De partij kiest voor concrete financiële en bouwkundige maatregelen om de positie van starters te verbeteren.
Hypotheektoegang voor Starters Vergemakkelijken
D66 erkent dat starters vaak vastlopen bij het verkrijgen van een hypotheek, mede door hoge huren en studieschulden. Daarom wil de partij het voor starters makkelijker maken om een hypotheek te krijgen als hun maandlasten lager uitvallen dan hun huidige huur, en de studieschuld buiten beschouwing laten bij hypotheekaanvragen.
Meer Betaalbare Koop- en Huurwoningen Bouwen
D66 ziet het tekort aan betaalbare woningen als een groot probleem voor starters. De partij wil daarom fors investeren in de bouw van sociale huur, middenhuur en goedkope koopwoningen, en stimuleert dit met financiële prikkels zoals een lagere btw op nieuwbouw.
“We willen dat meer mensen een goede, betaalbare woning kunnen vinden. Daarom investeren we grootschalig in de sociale huur, de middenhuur en betaalbare koop.”
“Voor de bouw van sociale huur en middenhuur gaat de btw omlaag, zodat het aantrekkelijker wordt om betaalbare huizen te bouwen.”