BVNL zet sterk in op het dereguleren van de woningmarkt en het direct vergroten van het woningaanbod door bestaande gebouwen te herbestemmen, woningen te splitsen, optoppen en samenwonen te vergemakkelijken. De partij wil vergunningen versoepelen, woningdelen en transformatie van kantoren stimuleren, en woningcorporaties meer ruimte geven voor sociale woningbouw. BVNL ziet minder overheidsbemoeienis en meer marktwerking als de sleutel tot het oplossen van het woningtekort.
BVNL wil het woningaanbod snel vergroten zonder extra ruimtebeslag door het splitsen van bestaande woningen, het optoppen van gebouwen en het vergunningsvrij maken van woningdelen. Dit verlaagt de druk op de woningmarkt, vooral in stedelijke gebieden, en maakt efficiënter gebruik van bestaande bebouwing mogelijk.
“Maak het splitsen van grote woningen in kleinere woningen vergunningsvrij. Dit leidt onmiddellijk tot meer woningen, zonder dat hiervoor extra ruimte wordt gebruikt.”
“Pas landelijk bestemmingsplannen aan, zodat extra verdiepingen op bestaande gebouwen kunnen worden gebouwd (het zogenaamde optoppen) en bouw überhaupt meer in de hoogte om kostbare ruimte te besparen.”
“Bovendien zijn er talloze oplossingen, zoals het vergunningsvrij maken van woningdelen, het splitsen van woningen, het optoppen van woningen, het transformeren van kantoren naar woningen en het afschaffen van de kostendelersnorm, die er allemaal toe leiden dat de markt weer normaliseert.”
“Sta woningdelen en studentenhuizen weer toe en de druk op de woningmarkt zal, in elk geval in steden met veel jongeren, enorm afnemen.”
BVNL wil het transformeren van kantoren en bedrijfsruimtes naar woningen makkelijker maken om het woningaanbod snel te vergroten zonder nieuwbouw.
De partij wil samenwonen stimuleren door de kostendelersnorm af te schaffen, zodat mensen niet financieel worden gestraft als ze een woning delen. Dit maakt het aantrekkelijker voor ouderen, jongeren en andere groepen om samen te wonen en zo de woningdruk te verlichten.
BVNL wil woningcorporaties meer vrijheid geven om sociale huurwoningen te bouwen en onder gunstige voorwaarden te verkopen aan huurders, maar laat de rest van de woningmarkt aan de markt over.
De VVD zet sterk in op het versnellen van woningbouw door minder regels, meer centrale regie en het maximaal benutten van bestaande gebouwen en locaties. Herbestemmen, verdichten, samenwonen, woningdelen, splitsen en optoppen worden expliciet genoemd als oplossingen om sneller meer betaalbare woningen te realiseren, waarbij belemmerende regelgeving wordt geschrapt en woningcorporaties een grotere bouwopdracht krijgen.
De VVD wil het makkelijker maken om leegstaande gebouwen, zoals kantoren, winkels en scholen, te transformeren tot woningen. Dit moet bijdragen aan het sneller oplossen van het woningtekort zonder alleen te focussen op nieuwbouw.
“De rem op bouwen, transformeren en herbestemmen moet eraf.”
“Het ombouwen van leegstaande gebouwen tot woningen wordt makkelijker gemaakt. Denk aan leegstaande kantoren, winkels of scholen die tot woonruimte kunnen worden getransformeerd.”
“We moeten stoppen met praten, maar bouwen, transformeren en herbestemmen.”
De VVD wil de bestaande woningvoorraad beter benutten door splitsen, woningdelen en optoppen te vergemakkelijken. Dit moet zorgen voor meer woonruimte in bestaande wijken, vooral voor starters en studenten.
“We gaan splitsen, optoppen, transformeren en vooral: bouwen, bouwen, bouwen.”
“Daarnaast is het belangrijk om de bestaande woningvoorraad beter te benutten, zoals via woningdelen, splitsen en optoppen. Belemmerende regelgeving wordt aangepakt om dit mogelijk te maken.”
“We maken het eenvoudiger om bestaande panden in meerdere woningen te splitsen, waarbij we oog hebben voor de leefbaarheid in de buurt. Zo benutten we de bestaande ruimte beter en creëren we sneller betaalbare woonplekken.”
De VVD wil het makkelijker maken om woonruimte te delen, onder andere door landelijke, ruimere regels voor kamerverhuur en minder vergunningseisen voor studentenhuisvesting.
“De regels voor kamerverhuur zijn nu per gemeente verschillend en vaak te streng: landelijke, ruimere regels maken het makkelijker om woonruimte te delen of samen te wonen.”
“We schaffen gemeentelijke vergunningseisen voor studentenhuisvesting grotendeels af en hanteren één landelijk kader, zodat studenten makkelijker een kamer kunnen vinden.”
De VVD wil dat woningcorporaties aanzienlijk meer sociale huurwoningen bouwen en ondersteunt initiatieven voor vernieuwen en verduurzamen in kwetsbare wijken. Tegelijkertijd moeten corporaties niet concurreren met marktpartijen op een oneerlijke manier.
Het CDA zet in op het toevoegen van woningen binnen de bestaande voorraad door optoppen, splitsen en het vergemakkelijken van samenwonen, en geeft woningcorporaties een centrale rol bij gemeenschapsgericht bouwen. Herbestemmen van kansrijke gebieden, het aanpakken van leegstand en het stimuleren van coöperaties en nieuwe woonvormen zijn belangrijke pijlers. De partij kiest voor concrete maatregelen om sneller, flexibeler en met meer oog voor leefbaarheid woningen toe te voegen, vooral voor starters, ouderen en specifieke doelgroepen.
Het CDA wil de bestaande woonvoorraad maximaal benutten door optoppen (extra verdiepingen toevoegen), splitsen van woningen en het vergunningsvrij toestaan van woningdelen tot drie personen. Dit moet het woningaanbod snel vergroten en samenwonen makkelijker maken, vooral voor jongeren en starters.
“We benutten maximaal de ruimte om in de bestaande woonvoorraad woningen toe te voegen door optoppen en splitsen van woningen. We geven gemeenten de ruimte om woningdelen tot en met drie personen vergunningsvrij toe te staan.”
De partij wil kansrijke gebieden in steden herbestemmen en leegstand actief tegengaan, onder meer door een leegstandsheffing en een bouwplicht bij vergunningverlening. Dit moet het woningaanbod vergroten zonder extra ruimtebeslag.
“We willen kansrijke gebieden in steden herbestemmen, de stad leefbaar houden en de regio bereikbaar.”
“We introduceren een leegstandsheffing in de wet: nu staan nog te veel panden onnodig leeg. We stimuleren gemeenten werk te maken van de leegstandsverordening. Bij het verlenen van een omgevingsvergunning komt er een bouwplicht binnen maximaal twee jaar.”
Het CDA ziet woningcorporaties als cruciale partners voor het bouwen van betaalbare en gemeenschapsgerichte woningen. Corporaties krijgen ruimte om te investeren in nieuwe woonvormen en gemeenschapsgericht bouwen, met voldoende financiële armslag.
“Corporaties krijgen ruimte om te investeren in gemeenschapsgericht bouwen.”
“De Nationale Prestatieafspraken zijn de basis voor investeringen van woningcorporaties. We zorgen ervoor dat corporaties voldoende financiële armslag hebben om de afspraken die ze ook zelf gemaakt hebben waar te maken.”
Het CDA wil samenwonen stimuleren door de kostendelersnorm af te schaffen en mantelzorgwoningen vergunningsvrij toe te staan. Ook worden nieuwe woonvormen zoals hofjes en tijdelijke woonvormen voor familie en naasten actief ondersteund.
“We schaffen de kostendelersnorm in de Participatiewet af. We willen geen financiële boete opleggen als volwassenen een huis delen.”
“Vergunningsvrije bouw van mantelzorgwoningen op eigen erf moet mogelijk zijn voor minimaal tien jaar. We verruimen dit naar andere tijdelijke woonvormen voor familie en naasten.”
“Er komt een landelijk plan voor de bouw van hofjes voor senioren en mantelzorgwoningen.”
Het CDA stimuleert energiecoöperaties en bewonersinitiatieven, vooral bij verduurzaming en energiebesparing, met actieve rol voor gemeenten en landelijke regelingen.
“We ondersteunen energiecoöperaties en bewonersinitiatieven met landelijke regelingen en gerichte begeleiding, vooral bij energiebesparing. Gemeenten spelen hierbij een actieve rol als aanjager.”
De Partij voor de Dieren zet sterk in op het beter benutten van bestaande bebouwing, herbestemmen van leegstand, optoppen, splitsen en het stimuleren van nieuwe woonvormen zoals samenwonen en coöperaties. Hun visie is dat woningbouw vooral duurzaam, groen en sociaal moet zijn, met nadruk op hergebruik van ruimte en het faciliteren van alternatieve woonvormen om het woningtekort structureel en rechtvaardig op te lossen.
De PvdD wil het woningtekort primair aanpakken door bestaande gebouwen te transformeren, leegstand aan te pakken, optoppen en splitsen van woningen te stimuleren, en pas daarna nieuwbouw toe te staan. Dit voorkomt onnodige uitbreiding in het groen en benut de bestaande ruimte efficiënter.
“Allereerst wordt bestaande bebouwing slimmer benut. Denk aan het transformeren van kantoorpanden, het aanpakken van leegstand, het optoppen en splitsen van bestaande woningen en het stimuleren van doorstroming.”
“Lege bedrijfspanden worden herontwikkeld en krijgen een andere functie, zoals wonen.”
“Het tekort aan studentenwoningen wordt opgelost door snel duurzame woningen te realiseren, bij voorkeur in leegstaande (kantoor)gebouwen.”
De partij wil nieuwe woonvormen zoals meergeneratiewonen, cohousing en wooncoöperaties actief faciliteren, onder meer door hypotheekregels aan te passen en ruimte te bieden voor experimenten met gemeenschappelijk wonen.
“‘Meergeneratiewonen’ wordt aangemoedigd. Een substantieel deel van de nieuwbouw wordt hiervoor bestemd, net als voor andere typen woningen waarbij wonen en zorg worden gecombineerd.”
“Het moet makkelijker worden een hypotheek af te sluiten met meer dan twee mensen, en dit moet bij alle hypotheekverstrekkers kunnen. Op die manier wordt ‘cohousing’ mogelijk gemaakt en kunnen verschillende gezinsconstructies gefaciliteerd worden.”
“Op voormalige boerderijen kan worden geëxperimenteerd met woonvormen en -gemeenschappen, waarbij jong en oud samenleven en elkaar kunnen ondersteunen.”
De PvdD kiest expliciet voor verdichting en binnenstedelijk bouwen, zolang de leefbaarheid niet wordt aangetast, en pas als laatste voor uitbreiding aan de rand van kernen.
“Vervolgens wordt er waar dat kan - zonder de leefbaarheid aan te tasten - binnenstedelijk gebouwd. Tot slot zal bebouwing aan de rand van bestaande woonkernen plaatsvinden.”
De partij wil woningen uit de sfeer van speculatie halen en coöperatief eigendom stimuleren, zodat wonen geen verdienmodel is maar een basisrecht.
BBB zet vooral in op het makkelijker herbestemmen van bestaande gebouwen tot woningen, het vergunningsvrij splitsen en delen van woningen, en het stimuleren van samenwonen, zoals familie- en meergeneratiewoningen. De partij wil minder regels en meer ruimte voor lokale initiatieven, maar noemt coöperaties en optoppen niet expliciet als speerpunten. De focus ligt op het benutten van bestaande voorraad, het versoepelen van verhuurregels en het stimuleren van innovatieve woonvormen.
BBB wil leegstaande panden zoals boerderijen, kantoren en fabrieken makkelijker ombouwen tot woningen. Dit moet bijdragen aan het sneller oplossen van de woningnood, vooral in dorpen en buitengebieden, zonder extra druk op het landschap.
“Leegstaande panden ombouwen tot woningen, zoals voormalige boerderijen, kantoren en fabrieken, moet makkelijker worden.”
“Bouwen op eigen erf kan sinds de Wet Versterking Regie Volkshuisvesting. Dit moet maximaal worden benut en gemeenten moeten hiervoor duidelijke instructies krijgen.”
BBB wil het splitsen en delen van bestaande woningen vergunningsvrij maken waar dat kan, en het aantrekkelijker maken van woningdelen, kamerverhuur en hospitaverhuur. Dit moet het woningaanbod vergroten en het makkelijker maken voor starters, studenten en anderen om woonruimte te vinden.
“Vergunningsvrij splitsen. BBB zet in op het vergunningsvrij delen en splitsen van woningen die zich daarvoor lenen.”
“Woningdelen, het splitsen van woningen en kamerverhuur en hospitaverhuur worden eenvoudiger en aantrekkelijker gemaakt.”
“Regels die daarvoor belemmerend werken, horen te worden afgeschaft.”
BBB stimuleert woonvormen waarbij families of meerdere generaties samenwonen, zoals Knarrenhoven en kleine woningen in de achtertuin. Dit moet bijdragen aan doorstroming op de woningmarkt en het versterken van sociale netwerken.
De ChristenUnie zet sterk in op het beter benutten van bestaande gebouwen, het stimuleren van wooncoöperaties en gemeenschappelijke woonvormen, en het verdichten binnen steden en dorpen om de woningnood aan te pakken. Ze willen regelgeving versoepelen voor samenwonen, optoppen en herbestemmen, en geven gemeenten meer ruimte om lokaal maatwerk te leveren. De partij ziet samenwonen en collectieve woonvormen als belangrijke oplossingen voor zowel de wooncrisis als het versterken van gemeenschappen.
De ChristenUnie wil het oprichten van wooncoöperaties, gemeenschappelijke woonvormen en collectief particulier opdrachtgeverschap actief stimuleren door regelgeving te vereenvoudigen. Dit moet het makkelijker maken voor groepen mensen om samen te wonen en gezamenlijk woningen te realiseren, wat bijdraagt aan betaalbaarheid en sociale samenhang.
“We geven maximaal ruimte aan wooncoöperaties, gemeenschappelijke woonvormen of vormen van collectief particulier opdrachtgeverschap, door regelgeving daarvoor te vereenvoudigen.”
De partij pleit voor het beter benutten van bestaande gebouwen door leegstaande kantoren en gebouwen om te bouwen tot woningen, grote woningen te splitsen en optoppen (extra verdieping toevoegen) te vergemakkelijken. Dit levert snel extra woonruimte op zonder nieuwbouw en draagt bij aan het oplossen van de woningnood.
“Bestaande gebouwen benutten we beter, bijvoorbeeld door leegstaande kantoren en gebouwen om te bouwen tot woningen, grote woningen te splitsen of door een extra verdieping op bestaande huizen toe te voegen (optoppen).”
De ChristenUnie wil het delen van woningen en samenwonen stimuleren door de kostendelersnorm af te schaffen voor mensen die hun huis delen met iemand in woonnood. Dit maakt het aantrekkelijker om woonruimte te delen en vergroot het aanbod zonder extra bouw.
“Daarom schaffen we de kostendelersnorm in de Participatiewet af voor mensen die onderdak bieden aan iemand in nood of bereid zijn om hun woning te delen met iemand anders.”
“Door bestaande woningen beter te benutten en mensen de vrijheid te geven om samen te wonen, creëren we snel extra woonruimte zonder dat daar nieuwbouw voor nodig is.”
De partij kiest expliciet voor verdichting binnen bestaande steden en dorpen, waarbij landelijke parkeernormen worden losgelaten en gemeenten maatwerk mogen leveren. Verdichten moet samengaan met behoud van groen en ontmoetingsplekken, en mag niet leiden tot ‘volbouwen’.
“Binnenstedelijke verdichting. De ruimte in Nederland is beperkt. Verdichten (méér woningen bouwen binnen bestaande steden) is daarom essentieel.”
“Deze verdichtingsplannen lopen nu vaak vast op strikte parkeernormen, geluidsregels of toegankelijkheidseisen. De ChristenUnie wil daarom slimme aanpassingen van de regels.”
“Verdichten is niet hetzelfde als volbouwen: ontmoetingsplekken en een groene omgeving horen hier bij.”
De ChristenUnie wil dat gemeenten actiever leegstand aanpakken en beschikbare instrumenten beter inzetten om sneller en betaalbaar te bouwen en herbestemmen.
“We maken de instrumenten waar nodig makkelijker in gebruik, zodat er sneller en betaalbaar gebouwd wordt en leegstand effectief wordt aangepakt.”
De SP zet sterk in op het herbestemmen van leegstaande panden, het stimuleren van wooncoöperaties, het optoppen en splitsen van bestaande gebouwen, en het bevorderen van samenwonen via nieuwe woonvormen. Hun beleid richt zich op het vergroten van zeggenschap van bewoners, het versnellen van woningbouw zonder winstoogmerk, en het toegankelijk maken van alternatieve woonvormen om de wooncrisis op te lossen. De partij kiest nadrukkelijk voor collectieve oplossingen en het benutten van bestaande ruimte boven enkel nieuwbouw.
De SP wil leegstaande kantoren en andere gebouwen snel omzetten in woonruimte om direct de woningnood te verlichten. Gemeenten krijgen meer bevoegdheden om leegstand aan te pakken, inclusief onteigening bij speculatie.
“We zetten leegstand om in woonruimte. Gebouwen die nu leegstaan, worden zo snel mogelijk bewoonbaar gemaakt voor jongeren, starters, dak en thuisloze mensen en andere woningzoekenden.”
“Leegstaande panden worden extra belast, zodat speculatie niet langer loont. Als eigenaren geen plannen hebben om de panden te gebruiken of geschikt te maken voor bewoning, kunnen gemeenten deze onteigenen.”
“We zorgen voor één miljoen extra betaalbare huurwoningen... via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden, splitsen, optoppen...”
De SP maakt het oprichten van wooncoöperaties eenvoudiger en wil dat bewoners meer zeggenschap krijgen over hun woning en woonomgeving. Dit vergroot de betrokkenheid en maakt samenwonen in collectieve vormen aantrekkelijker.
“Met een nieuwe wet zorgen we ervoor dat groepen mensen eenvoudig een eigen wooncoöperatie kunnen starten.”
“We maken van corporaties weer verenigingen op een schaal die past bij de huurders.”
“We ondersteunen woonverenigingen, verduurzamen bestaande woningen en geven bewoners meer zeggenschap.”
De SP kiest expliciet voor het optoppen (extra verdiepingen toevoegen), splitsen en verdichten van bestaande gebouwen als snelle en duurzame manier om het woningaanbod te vergroten.
“Dat doen we via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden, splitsen, optoppen, het terug kopen van te dure huurwoningen en door sloop te voorkomen.”
De SP stimuleert nieuwe woonvormen zoals hofjes, gemeenschappelijke woonprojecten en zorgbuurthuizen, zodat mensen zelfstandig kunnen wonen maar toch verbonden zijn met anderen.
“We stimuleren nieuwe woonvormen waar mensen zelfstandig wonen, maar toch verbonden zijn met anderen, zoals hofjes, gemeenschappelijke woonprojecten of zorgbuurthuizen in de wijk.”
Volt zet sterk in op het beter benutten van bestaande bouw door herbestemmen, verdichten, optoppen en het stimuleren van samenwonen en wooncoöperaties. De partij kiest voor innovatieve, collectieve en flexibele woonvormen, en wil gemeenten actief laten transformeren en verdichten, met concrete landelijke stimuleringsmaatregelen en financiële ondersteuning voor coöperaties en gedeeld wonen. Volt ziet het delen, transformeren en optoppen van bestaande gebouwen als essentieel om het woningtekort snel en duurzaam aan te pakken.
Volt wil de woningvoorraad vergroten door bestaande gebouwen te transformeren, splitsen, optoppen en aan te passen, met landelijke stimulering en het wegnemen van belemmeringen. Dit moet bijdragen aan meer woningen zonder extra ruimtebeslag buiten de stad.
“De Rijksoverheid ontwikkelt in samenspraak met regionale overheden en partners in de huisvesting een landelijke stimuleringsmaatregel voor het splitsen, optoppen, aanplinten, bijplaatsen en transformeren van bestaande bebouwingen.”
“Ook bestaande wijken kunnen stap voor stap transformeren tot deze gezonde, levendige wijken. We stimuleren gemeenten om actief de kansen te benutten om vrijkomende gebouwen, huizen en openbare ruimtes te transformeren naar functies die tot nu toe in de wijk ontbreken.”
“Zo creëren we meer woonruimte binnen steden, zodat de woonruimte niet ten koste gaat van de groene gebieden buiten de steden.”
Volt wil samenwonen en woningdelen financieel en praktisch aantrekkelijker maken, onder meer door het afschaffen van de kostendelersnorm en het stimuleren van hospitaverhuur. Dit moet bijdragen aan het efficiënter benutten van de bestaande woningvoorraad en het tegengaan van eenzaamheid.
Volt investeert in coöperatieve en innovatieve woonvormen, met meer mogelijkheden voor woningcorporaties om woningen over te dragen aan wooncoöperaties, versterkte regelgeving en een nieuw fonds voor coöperatieve woonvormen.
“We investeren in innovatieve en coöperatieve leef- en woonvormen. Niet alleen voor studenten en senioren, maar voor iedereen die in meer sociale samenhang wil leven.”
“Woningcorporaties krijgen meer mogelijkheden om een deel van hun bestaande en nieuwbouwwoningen over te dragen aan wooncoöperaties waar leden zich hebben ingeschreven om te kopen of huren. We versterken de regelgeving voor wooncoöperaties met kwaliteitsbewaking, toezicht en kaders voor de huur. We zorgen voor een flinke financiële injectie voor een nieuw revolverend ‘Fonds Coöperatieve en Innovatieve Woonvormen’ zoals shared housing.”
Volt wil experimenteren met nieuwe eigendomsvormen, zoals het onderbrengen van gronden in onafhankelijke coöperaties, zodat mensen alleen het huis kopen en sneller kunnen toetreden tot de woningmarkt.
“Ook wil Volt dat we gaan experimenteren met nieuwe manieren van woningbezit, bijvoorbeeld door gronden onder te brengen in onafhankelijke coöperaties en mensen de kans te geven om alleen het daarop gebouwde huis te kopen.”
NSC zet stevig in op het benutten van bestaande ruimte door herbestemmen, verdichten, samenwonen en het stimuleren van wooncoöperaties en optoppen. De partij wil het makkelijker maken om woningen te splitsen, op te toppen, leegstaande panden te transformeren en collectieve woonvormen te bevorderen. Hun visie is pragmatisch en gericht op het sneller en creatiever oplossen van de woningnood, met nadruk op sociale cohesie en het optimaal benutten van bestaande gebouwen.
NSC wil de woningvoorraad vergroten door bestaande gebouwen beter te benutten, onder meer via herbestemming, optoppen en splitsen. Dit moet sneller en eenvoudiger kunnen, met minder regels en meer ruimte voor innovatieve woonoplossingen. Het doel is om de schaarste aan woningen tegen te gaan zonder alleen op nieuwbouw te focussen.
“Het moet eenvoudiger worden om woningen te splitsen, op te toppen, of om leegstaande kantoorpanden te transformeren naar woonruimte. Waar mogelijk vergunningsvrij. Het is doodzonde dat in de huidige schaarste bestaande gebouwen niet benut worden. Dat vraagt om creatief denken.”
“We investeren in innovatieve woonoplossingen zoals conceptbouw, fabriekswoningen en modulaire bouw. Zo kunnen woningen kwalitatief goed en toch snel worden gebouwd.”
NSC wil samenwonen en collectieve woonvormen actief stimuleren, onder andere door hospitaverhuur aantrekkelijker te maken en wooncoöperaties een plek te geven in bouwplannen. Dit draagt bij aan het verminderen van woningnood en het versterken van sociale cohesie.
“We stimuleren hospitaverhuur door de kamervrijstelling te verhogen en tijdelijke verhuur makkelijker te maken. Zo helpen we woningnood te verminderen.”
“In collectieve woonvormen zoals wooncoöperaties, collectief particulier opdrachtgeverschap en geclusterde woonvormen voor ouderen leven mensen samen en krijgen buurten een impuls. We juichen dit soort initiatieven van harte toe, ze verdienen een plek in de bouwplannen.”
Om de doorstroming te bevorderen en beter aan te sluiten bij woonwensen, wil NSC woningruil en het plaatsen van tijdelijke woonunits eenvoudiger maken. Dit moet het mogelijk maken dat mensen sneller een passende woning vinden en dat bestaande woonruimte beter wordt benut.
“Op het moment dat iemand te groot woont, moet het mogelijk worden om van woning te ruilen met iemand die te klein woont. Dit zien we als gewenste woningruil. We verwachten van woningcorporaties en gemeenten dat zij dit mogelijk maken.”
“Het moet eenvoudiger worden om een tijdelijke woonunit te plaatsen bij een bestaande woning. Bijvoorbeeld om voor een familielid te zorgen (en zo de zorg te ontlasten).”
NSC ziet voordelen in het samen huisvesten van verschillende generaties, zoals ouderen en jongeren, om eenzaamheid te bestrijden en zingeving te bevorderen. Zulke initiatieven worden actief ondersteund.
“Initiatieven om ouderen en jongeren samen te huisvesten juichen we toe, zeker als jong en oud zo een positieve invloed op elkaars leven hebben (bijvoorbeeld door het tegengaan van eenzaamheid bij ouderen en een gevoel van zingeving bij jongeren).”
De PVV zet in op het versnellen van woningbouw door zowel binnenstedelijk te verdichten als buitenstedelijk grootschalig te bouwen, met nadruk op het benutten van bestaande gebouwen via transformatie, optoppen, splitsen en woningdelen. Woningcorporaties krijgen een grotere rol, ook in het bouwen van middenhuurwoningen. De partij wil procedures en bouweisen vereenvoudigen en ziet herbestemming en verdichting als belangrijke middelen om het woningtekort aan te pakken.
De PVV wil binnenstedelijk de bestaande ruimte maximaal benutten door het transformeren van kantoren en bedrijfspanden naar woningen, optoppen (extra verdiepingen toevoegen), splitsen van woningen en het stimuleren van woningdelen. Dit moet bijdragen aan een snellere en efficiëntere aanpak van het woningtekort, zonder alleen te focussen op nieuwbouw buiten de stad.
“Binnenstedelijk moet er beter gebruik van de ruimte worden gemaakt: naast woningbouw willen we meer transformatie van kantoor- en bedrijfspanden. Optoppen, splitsen en woningdelen – niets blijft onbenut.”
“Binnenstedelijk bouwen; transformatie van kantoor- en bedrijfspanden; optoppen, splitsen en woningdelen; niet alleen straatjes erbij, maar ook hele buurten en wijken”
De PVV wil dat woningcorporaties niet alleen sociale huurwoningen, maar ook middenhuurwoningen gaan bouwen. Door het schrappen van winstbelasting en het versoepelen van Europese regels voor staatssteun, moeten corporaties sneller en meer woningen realiseren, ook in het middensegment.
“Woningbouwcorporaties krijgen de taak om niet alleen sociale huurwoningen, maar ook middenhuurwoningen te bouwen. Dat kan: door vereenvoudiging van de Europese regels voor staatssteun kunnen corporaties aan de slag met 67.000 nieuwe middenhuurwoningen.”
“Taakuitbreiding woningbouwcorporaties voor de bouw van extra middenhuurwoningen”
Om het woningaanbod te vergroten en bestaande woningen beter te benutten, wil de PVV de regels voor verbouwingen en aanbouwingen verruimen, zodat dit vaker vergunningvrij kan.
“Verruimen van de regels (vergunningvrij) voor verbouwingen en aanbouwingen”
De PVV wil het mogelijk maken dat mensen permanent in recreatiewoningen mogen wonen, als extra maatregel om het woningtekort te verlichten.
D66 zet sterk in op het versnellen van woningbouw door herbestemmen, verdichten, samenwonen en het versterken van woningcorporaties. Ze willen bestaande gebouwen ombouwen, extra verdiepingen toevoegen (optoppen), woningdelen stimuleren en woningcorporaties meer ruimte geven om betaalbare woningen te realiseren. Hun visie is gericht op het optimaal benutten van bestaande ruimte en het bevorderen van diverse, leefbare buurten voor verschillende doelgroepen.
D66 wil sneller meer woningen realiseren door bestaande gebouwen te herbestemmen, extra verdiepingen toe te voegen (optoppen) en oude gebouwen te herontwikkelen. Dit moet direct bijdragen aan het woningaanbod, zonder te wachten op grootschalige nieuwbouw.
D66 wil woningdelen en samenwonen aantrekkelijker maken, onder andere door vergunningen gratis te maken en tijdelijke regels in te stellen die het verhuren van kamers stimuleren. Dit vergroot het aantal beschikbare woonplekken en bevordert sociale verbinding.
“Vergunningen voor woningdelen en woningsplitsing worden gratis, zodat het aantrekkelijker wordt om in bestaande huizen met meer mensen te wonen.”
“D66 stelt een tijdelijke crisisregel in. Iedereen mag één kamer verhuren zonder dat dat negatieve financiële gevolgen heeft voor een uitkering, de belasting, de huur of een hypotheek. Zo stimuleren we woningdelen.”
D66 wil woningcorporaties weer de ruimte geven om hun kerntaak uit te voeren: samen met overheid en huurdersorganisaties betaalbare huizen bouwen in leefbare buurten. Dit moet zorgen voor meer betaalbare woningen en sterkere gemeenschappen.
“Woningcorporaties krijgen weer de ruimte om te doen waarvoor ze zijn opgericht: samen met de overheid en hun huurdersorganisaties betaalbare huizen bouwen in leefbare buurten.”
D66 stimuleert gemeenschappelijke woonvormen, vooral voor jongeren en studenten, om efficiënter gebruik te maken van woonruimte en sociale steun te bevorderen.
“Voor jongeren en studenten bouwen we vooral huizen met gemeenschappelijke ruimtes. Zo kunnen meer mensen wonen op dezelfde plek én zulke huizen zorgen voor meer verbinding en sociale steun.”
De SGP zet in op het versneld bouwen van woningen, met nadruk op het benutten van bestaande ruimte via herbestemmen, verdichten, optoppen en het stimuleren van nieuwe woonvormen zoals samenwonen en mantelzorgwoningen. De partij wil leegstaande panden transformeren, splitsen en optoppen mogelijk maken, en ziet ruimte voor woningcorporaties om ook voor middeninkomens te bouwen. SGP kiest voor een pragmatische mix van binnenstedelijke verdichting en herbestemming, aangevuld met uitbreiding waar nodig.
De SGP wil de bestaande woningvoorraad beter benutten door binnenstedelijk te verdichten en leegstaande panden te transformeren tot woningen. Dit moet bijdragen aan het sneller oplossen van de woningnood zonder onnodig veel nieuwe ruimte aan te snijden.
“Verdichten als het kan, uitbreiden als het moet! Binnenstedelijk liggen er nog tal van kansen, onder andere door het transformeren van leegstaande winkel- en kantoorpanden.”
“De SGP wil dat we de bestaande woningvoorraad veel beter gaan benutten door optoppen, splitsen en hospitaverhuur mogelijk te maken.”
De SGP stimuleert samenwonen en nieuwe woonvormen, zoals mantelzorgwoningen, knarrenhofjes en kangoeroewoningen, om beter aan te sluiten bij de behoeften van ouderen en jongeren en de doorstroming te bevorderen.
“Er komt een gevarieerd woonaanbod van passende woonvormen voor ouderen, zoals ‘knarrenhofjes’ of ‘kangoeroewoningen’ waar ouderen en jongeren samen leven en elkaar ondersteunen.”
“Op erven en in achtertuinen liggen veel mogelijkheden voor de bouw van bijvoorbeeld mantelzorg- en familiewoningen. Die kansen worden benut, zo mogelijk vergunningvrij.”
De SGP wil dat woningcorporaties niet alleen voor lage inkomens bouwen, maar ook voor middeninkomens, om het woningaanbod breder en toegankelijker te maken.
“Woningcorporaties hebben op dit moment de mogelijkheid om incidenteel en onder strenge voorwaarden óók te bouwen voor andere groepen dan mensen met een laag inkomen, bijvoorbeeld voor middeninkomens. Dat is belangrijk en daarom worden de mogelijkheden daarvoor verruimd.”
De SGP wil leegstaande stallen en schuren op het platteland herbestemmen om verpaupering en criminaliteit tegen te gaan, en zo bij te dragen aan het woningaanbod.
“Steeds meer stallen en schuren op het platteland komen leeg te staan met bijbehorende verpaupering en mogelijk criminele activiteiten als ongewenst gevolg. Daarom wil de SGP sloop of herbestemming stimuleren.”
BIJ1 kiest radicaal voor het terugdringen van marktwerking in de volkshuisvesting en zet sterk in op het stimuleren van wooncoöperaties, samenwonen, en het herbestemmen van vastgoed voor maatschappelijke doeleinden. De partij wil leegstand hard aanpakken, geeft voorrang aan coöperaties bij verkoop van gemeentelijk vastgoed, en maakt samenwonen makkelijker door het schrappen van belemmerende regels. Verdichten en optoppen worden niet expliciet genoemd, maar het beleid is gericht op collectief eigendom, democratische zeggenschap en het benutten van bestaande gebouwen voor wonen.
BIJ1 wil dat gemeenten bij de verkoop van vrijkomend vastgoed voorrang geven aan wooncoöperaties en maatschappelijke initiatieven, om zo collectieve woonvormen en herbestemming te stimuleren. Dit is een directe maatregel om de macht van commerciële partijen te beperken en alternatieve woonvormen te bevorderen.
“Gemeenten worden verplicht om een transparant register van vrijkomend gemeentelijk vastgoed bij te houden en bij de verkoop voorrang te geven aan wooncoöperaties of andere maatschappelijke projecten en organisaties.”
De partij zet expliciet in op het stimuleren van wonen in zelfbeheer en het oprichten van democratisch georganiseerde regionale wooncoöperaties, met ondersteuning bij financiering. Dit vergroot het aandeel collectief en coöperatief wonen en maakt het makkelijker voor groepen bewoners om samen te wonen.
“Wonen in zelfbeheer en wooncoöperaties worden gestimuleerd. We richten democratisch georganiseerde regionale wooncoöperaties op, en stimuleren de garantstelling door derden (bijvoorbeeld gemeenten) waardoor het voor wooncoöperaties makkelijker wordt hun projecten te financieren.”
BIJ1 wil leegstand streng bestraffen en onteigende panden uitsluitend inzetten voor maatschappelijke bestemmingen, waaronder wonen. Dit beleid is gericht op het maximaal benutten van bestaande gebouwen en het tegengaan van speculatie.
“Wie een woning onnodig leeg laat staan, betaalt een boete van 2,8% van de WOZ-waarde per maand (100% van de waarde in 3 jaar). Na 3 jaar onteigenen (terugpakken) we de woning en wijzen die toe aan mensen om te wonen.”
“Onteigende objecten mogen vervolgens alleen worden ingezet voor een maatschappelijke bestemming.”
De partij wil het samenwonen bevorderen door het schrappen van de kostendelersnorm, partnertoets en inkomensafhankelijke bijdragen, zodat mensen niet financieel worden gestraft voor samenwonen.
“Weg met de kostendelersnorm. Ook de partnertoets en inkomensafhankelijke bijdragen uit wetten zoals de Participatiewet schaffen we af. Zodat samenwonen voor mensen met een handicap makkelijker wordt.”
JA21 zet in op het versneld benutten van de bestaande vastgoedvoorraad door optoppen, transformeren en splitsen van gebouwen, en stimuleert nieuwe woonvormen zoals samenwonen van ouderen. De partij kiest voor pragmatische, flexibele oplossingen zoals het herbestemmen en verdichten van bestaande gebouwen, maar noemt coöperaties nauwelijks expliciet. Hun kernvisie is dat woningnood vooral moet worden opgelost door slim gebruik van bestaande ruimte en doorstroming, niet alleen door nieuwbouw.
JA21 wil de woningnood aanpakken door bestaande gebouwen efficiënter te gebruiken, onder andere via optoppen (extra verdiepingen toevoegen), transformeren (ombouwen van functies) en splitsen van woningen. Dit moet zorgen voor meer woningen zonder grote nieuwe bouwlocaties en met minder stikstofuitstoot.
“Het benutten van de huidige vastgoedvoorraad door optoppen, transformeren en splitsen van gebouwen en woningen waardoor gebruik gemaakt kan worden van bestaande infrastructuur en de stikstofuitstoot beperkter is.”
JA21 ziet kansen in het bevorderen van moderne woonvormen voor ouderen, zoals samenwonen rondom een hofje, om doorstroming te bevorderen en grotere woningen vrij te maken voor andere huishoudens.
“moderne vormen van ouderenhuisvesting te stimuleren, zoals woonconcepten waarbij senioren samenwonen rondom een gemeenschappelijk hofje gericht op onderlinge hulp, zelfstandigheid en sociale cohesie.”
De partij pleit voor kleinere, flexibele woningbouwprojecten en tijdelijke woonoplossingen, vooral waar de bevolkingsgroei onzeker is. Dit sluit aan bij het idee van verdichten en slim ruimtegebruik.
“Kleinere woningbouwontwikkelingen faciliteren zoals in het kader van ‘straatje erbij‘- concept waardoor met de inschakeling van het kleinere en middelgrote aannemingsbedrijf meer bouwcapaciteit beschikbaar komt.”
“Dit pleit voor tijdelijke of flexibele woonoplossingen op locaties waar langdurige groei niet vaststaat.”
JA21 wil doorstroming stimuleren door ouderen te helpen verhuizen naar geschikte woningen, zodat hun grotere woningen beschikbaar komen voor andere huishoudens.
“Doorstroming faciliteren wanneer ouderen grotere woningen willen verlaten en deze geschikt maken voor meer één – en tweepersoonshuishoudens.”
50PLUS richt zich bij wonen vooral op het bouwen van levensloopbestendige woningen en het stimuleren van innovatieve woonvormen voor ouderen, zoals woonhofjes en meer-generatiewoningen. De partij ziet doorstroming van ouderen als sleutel tot het efficiënter benutten van de bestaande woningvoorraad, maar noemt herbestemmen, verdichten, samenwonen, coöperaties of optoppen niet expliciet als speerpunten. Hun visie draait om het bevorderen van passende, betaalbare huisvesting voor ouderen, met oog voor zorg en gemeenschap.
50PLUS wil vooral bouwen voor ouderen en stimuleert innovatieve woonvormen zoals hofjes en meer-generatiewoningen, om doorstroming te bevorderen en de woningvoorraad beter te benutten. Dit wordt gezien als oplossing voor zowel ouderen- als jongerenhuisvesting, maar er is geen expliciet beleid voor herbestemmen, verdichten, coöperaties of optoppen.
“De doelstelling van 290.000 levensloopbestendige woningen wordt gefaseerd gerealiseerd met oog voor netcongestie en bouwcapaciteit om de doorstroming weer écht op gang te krijgen.”
“Innovatieve woonvormen worden gestimuleerd: levensloopbestendige woningen en kleinschalige woonhofjes waar zorg, gemeenschap en zelfstandigheid worden gecombineerd.”
“Meer bouwen voor 50-plussers. Nadruk op meer-generatiewoningen. Meer oog voor hofjeswoningen en aanleunwoningen.”
“Als ouderen kunnen doorstromen naar geschikte, levensbestendige en betaalbare huisvesting op de juiste locaties, dan kan de bestaande woningvoorraad efficiënter worden benut.”
DENK zet stevig in op het versneld oplossen van het woningtekort door meer te bouwen, herbestemmen van bestaande gebouwen, en het versoepelen van regels rond samenwonen. De partij wil leegstand aanpakken, woningdelen makkelijker maken, en het ombouwen van kantoren tot woningen stimuleren. Hun visie is dat de overheid de regie pakt om betaalbaar wonen voor iedereen mogelijk te maken, met nadruk op snelle, praktische oplossingen en het benutten van bestaande ruimte.
DENK wil het woningtekort aanpakken door niet alleen nieuwbouw te versnellen, maar ook bestaande gebouwen zoals kantoren om te bouwen tot woningen en leegstand actief te bestrijden. Dit vergroot het woningaanbod zonder extra ruimtebeslag en draagt bij aan verdichting.
DENK wil woningdelen en samenwonen stimuleren door belemmerende regels, zoals de kostendelersnorm, af te schaffen. Dit maakt effectiever gebruik van bestaande woonruimte mogelijk en vergroot het aantal beschikbare woningen.
“We schaffen de kostendelersnorm af en andere regels die woningdelen belemmeren worden ook afgeschaft. Hiermee komt er meer woningruimte beschikbaar.”
De partij zet in op het bevorderen van doorstroming, bijvoorbeeld door verhuisbegeleiding voor ouderen die kleiner willen wonen. Dit zorgt ervoor dat bestaande woningen beter worden benut en meer mensen toegang krijgen tot passende woonruimte.
“We bevorderen de doorstroming op de woningmarkt, door bijvoorbeeld verhuisbegeleiding en hulp aan ouderen die de behoefte hebben om kleiner te gaan wonen. Hiermee maken we effectiever gebruik van de woningruimte.”
GroenLinks-PvdA zet sterk in op het beter benutten van bestaande woonruimte via herbestemmen, verdichten, het stimuleren van samenwonen en het ondersteunen van wooncoöperaties. De partij wil juridische en financiële barrières wegnemen voor collectieve woonvormen en samenwonen, en stimuleert het splitsen van grote woningen en het delen van woonruimte. Hun visie is dat wonen een recht is, geen verdienmodel, en dat innovatieve woonvormen en optimaal ruimtegebruik essentieel zijn om de woningnood op te lossen.
GroenLinks-PvdA wil het eigenaarschap en beheer van woningen door groepen bewoners stimuleren, onder andere via wooncoöperaties en collectieve woonvormen voor ouderen. Dit vergroot de zeggenschap van bewoners en biedt alternatieven voor traditionele huur- en koopconstructies.
“Komt steun voor wooncoöperaties, waarbij een groep bewoners samen eigenaar is van de woning. Dat geldt ook voor collectieve woonvormen voor ouderen, zoals knarrenhofjes.”
De partij wil financiële en contractuele drempels voor samenwonen wegnemen, zodat mensen makkelijker woonruimte kunnen delen en bestaande woningen beter benut worden.
“We willen het aantrekkelijker maken om samen te wonen. Daarom schaffen we de kostendelersnorm in de bijstand af. Verhuurders gaan contracten toestaan waardoor meerdere vrienden een woning kunnen delen als volwaardig huurders.”
GroenLinks-PvdA wil samen met corporaties en gemeenten afspraken maken om bestaande woningen efficiënter te gebruiken, bijvoorbeeld door grote woningen te splitsen in kleinere eenheden. Dit draagt bij aan verdichting en het sneller beschikbaar maken van meer woonruimte zonder nieuwbouw.
“We maken afspraken met corporaties en gemeenten over het beter benutten van de bestaande voorraad. Bijvoorbeeld door van één grote woning meerdere kleinere woningen te maken.”
De partij wil leegstaande binnenstedelijke locaties, verloederde bedrijventerreinen en andere gronden herbestemmen voor woningbouw, waarmee verdichting en optoppen worden gestimuleerd.
“We gaan landbouwgrond bestemmen voor woningbouw en doen hetzelfde met verloederde bedrijventerreinen, leegstaande binnenstedelijke locaties en grond van ontwikkelaars die jarenlang niet ontwikkelen.”
FVD zet vooral in op het versnellen van nieuwbouw, het schrappen van regels en het stimuleren van generatiewoningen, maar noemt herbestemmen, verdichten, samenwonen, coöperaties en optoppen slechts zeer beperkt en summier. Het programma bevat één concrete passage over het vergemakkelijken van woningtransformaties (zoals splitsen en ombouwen), maar verder geen substantiële voorstellen over herbestemmen, verdichten, coöperaties of optoppen. De focus ligt primair op nieuwbouw, verkoop van corporatiewoningen en het beperken van sociale huur.
FVD wil het makkelijker maken om bestaande panden te transformeren tot woningen, bijvoorbeeld door splitsen of het ombouwen van kantoren. Dit is het enige expliciete voorstel dat raakt aan herbestemmen en verdichten, bedoeld om sneller meer woningen beschikbaar te maken zonder nieuwbouw op landbouw- of natuurgrond.
“We maken woningtransformaties (splitsen panden en ombouw kantoren) eenvoudiger, zodat sneller meer woningen beschikbaar komen.”
FVD stimuleert het bouwen van generatiewoningen, zodat verschillende generaties binnen families samen kunnen wonen en voor elkaar kunnen zorgen. Dit raakt aan het thema samenwonen, maar is beperkt tot familieverband en niet breder als wooncoöperatie of collectief wonen.
“We stimuleren generatiewoningen, zodat families beter voor elkaar kunnen zorgen en ouderen betrokken worden bij het leven van jonge gezinnen.”
FVD wil dat woningcorporaties huurwoningen verkopen aan huurders om het eigenwoningbezit te vergroten. Dit is géén voorstel voor wooncoöperaties, maar juist voor privatisering van het bestaande corporatiebezit.
“We sporen woningcorporaties aan om woningen aan huurders te verkopen, zodat meer Nederlanders eigenaar worden van hun eigen woning.”