Verkiezingsprogramma's 2025 overwiet
De ChristenUnie wil een einde maken aan het gedoogbeleid voor wiet en coffeeshops volledig sluiten. Ze pleiten voor een harde aanpak van drugsgebruik en -criminaliteit, met nadruk op het stoppen van normalisatie, het beperken van wiettoerisme, en het verhogen van de leeftijdsgrens voor blowen. Hun visie is gericht op een samenleving zonder drugs, waarbij preventie, verslavingszorg en strafrechtelijke maatregelen centraal staan.
Alle coffeeshops sluiten en einde aan gedoogbeleid
De ChristenUnie wil het huidige gedoogbeleid voor softdrugs beëindigen en alle coffeeshops sluiten. Ze zien het wietexperiment als schadelijk en willen dit direct stopzetten. Het doel is om drugsgebruik te ontmoedigen en de maatschappelijke norm te herstellen dat drugsgebruik onwenselijk is.
Blowverbod in openbare ruimte en verhoging leeftijdsgrens
Om drugsgebruik verder te ontmoedigen, wil de ChristenUnie een blowverbod in de openbare ruimte invoeren en de leeftijdsgrens voor blowen verhogen naar 21 jaar. Hiermee richten ze zich op het beschermen van jongeren en het tegengaan van normalisatie van wietgebruik.
“Vooruitlopend op het stoppen met gedogen komt er op korte termijn een blowverbod in de openbare ruimte. Daarnaast wordt blowen onder de 21 jaar verboden.”
Beperken wiettoerisme via ingezetenencriterium
De partij wil wiettoerisme tegengaan door coffeeshops alleen nog te laten verkopen aan inwoners van de eigen gemeente. Dit moet de aantrekkingskracht van Nederland als wietbestemming verminderen.
“Ook wordt wiettoerisme beperkt: coffeeshops mogen voortaan alleen verkopen aan inwoners van de gemeente (ingezetenencriterium).”
Drugsgebruik actief ontmoedigen en verslavingszorg versterken
De ChristenUnie wil de maatschappelijke norm herstellen dat drugsgebruik slecht is, met grootschalige campagnes en betere verslavingszorg. Ze zien drugsgebruik, waaronder wiet, als schadelijk voor gezondheid en samenleving.
“De maatschappelijke norm moet weer worden dat drugsgebruik slecht en onwenselijk is. Dat vraagt om grootschalige en confronterende campagnes waarin de desastreuze gevolgen van drugs voor gezondheid, psyche en samenleving worden benadrukt.”
“Goede en voldoende beschikbare verslavingszorg is noodzakelijk om mensen te helpen om te leven zonder drugs.”
De SGP wil een einde maken aan het gedoogbeleid rond wiet en streeft naar een volledig drugsvrije samenleving. Coffeeshops moeten dicht, het wietexperiment wordt beëindigd, en de productie en verkoop van wiet blijft strafbaar. De partij pleit voor het verdwijnen van het onderscheid tussen soft- en harddrugs en wil dat Nederland actief het ‘wietwalhalla’-imago bestrijdt.
Stoppen met gedogen en sluiten van coffeeshops
De SGP beschouwt het huidige gedoogbeleid rond wiet als schadelijk en wil dat de overheid actief handhaaft. Coffeeshops moeten sluiten en het onderscheid tussen soft- en harddrugs moet verdwijnen, omdat beide als verslavend en schadelijk worden gezien. Het doel is een drugsvrije samenleving.
Beëindigen wietexperiment en bestrijden ‘wietwalhalla’-imago
De SGP verwerpt legalisering en experimenten met gereguleerde wietteelt. In plaats daarvan wil de partij het imago van Nederland als ‘wietwalhalla’ actief bestrijden, onder meer via (internationale) campagnes over de schadelijke impact van drugsgebruik.
“Het wietexperiment wordt beëindigd. Legaliseren van drugs is een schijnoplossing.”
“Nederland zet in op het bestrijden van het ‘wietwalhalla’-imago. De overheid start een (internationale) campagne om de schadelijke impact van drugsgebruik op mens en milieu onder de aandacht te brengen.”
D66 wil cannabis (wiet) volledig reguleren, van productie tot verkoop, om criminaliteit te bestrijden en de volksgezondheid te beschermen. Ze pleiten voor een realistisch drugsbeleid waarbij regulering gezondheidsrisico’s verkleint, de kwaliteit controleerbaar maakt en politiecapaciteit vrijkomt voor andere taken. Het doel is om het verdienmodel van criminelen te doorbreken en gebruikers niet langer te stigmatiseren of criminaliseren.
Cannabis volledig reguleren: van zaadje tot shop
D66 kiest voor volledige regulering van cannabis om de handel uit criminele handen te halen en de volksgezondheid te verbeteren. Door de hele keten – van productie tot verkoop – te reguleren, willen ze politiecapaciteit vrijmaken, gezondheidsrisico’s verkleinen en betere voorlichting en zorg mogelijk maken. Dit beleid is een bewuste keuze om het falende repressieve beleid te vervangen door een pragmatische en controleerbare aanpak.
“Door cannabis van het zaadje tot de shop te reguleren, halen we de handel uit criminele handen en maken we capaciteit voor de opsporing vrij.”
“Aan de andere kant reguleren we cannabis volledig. Zo halen we het verdienmodel weg bij criminelen. Er komt meer capaciteit in de opsporing.”
“Door te reguleren verkleinen we gezondheidsrisico’s, omdat de kwaliteit beter te controleren is. Ook wordt het makkelijker om goede voorlichting te geven en zorg te bieden bij problemen.”
Geen stigmatisering of criminalisering van gebruikers
D66 wil mensen die drugs gebruiken, waaronder wiet, niet langer stigmatiseren of criminaliseren. In plaats daarvan zetten ze in op betere voorlichting, toegankelijke hulpverlening en verslavingszorg, met speciale aandacht voor jongeren en kwetsbare groepen. Dit sluit aan bij hun bredere visie op volksgezondheid en sociale inclusie.
“We stigmatiseren en criminaliseren mensen die drugs gebruiken niet. In plaats daarvan vergroten en verbeteren we de toegankelijkheid en kwaliteit van voorlichting, hulpverlening en verslavingszorg.”
FVD wil wiet (softdrugs) volledig legaliseren en de hele keten – van productie tot verkoop – reguleren om criminaliteit te bestrijden en de veiligheid te vergroten. Ze vinden dat mensen in principe zelf mogen bepalen wat ze innemen, zolang dit anderen niet schaadt. Tegelijkertijd pleiten ze voor strenge bescherming van minderjarigen en hard optreden tegen overlast.
Softdrugs (wiet) volledig legaliseren
FVD wil de incoherentie en hypocrisie van het huidige Nederlandse drugsbeleid beëindigen door softdrugs, waaronder wiet, volledig te legaliseren. Door de hele keten van productie tot verkoop te reguleren, willen ze criminaliteit terugdringen en consumenten veiligheid en kwaliteit bieden. De partij benadrukt individuele vrijheid, zolang dit niet ten koste gaat van anderen.
“Wij vinden dat mensen in beginsel het recht hebben om zelf te bepalen wat zij innemen, zolang dit niet ten koste gaat van anderen. Daarom pleiten wij voor een veilig en gecontroleerd systeem waarin de hele keten van softdrugs — van productie tot verkoop — legaal wordt.”
“Softdrugs volledig legaliseren. We legaliseren de hele keten van softdrugs — van productie tot verkoop — zodat deze veilig en gecontroleerd kan worden aangeboden en criminaliteit wordt teruggedrongen.”
Strenge bescherming van minderjarigen en aanpak overlast
Hoewel FVD softdrugs wil legaliseren, willen ze tegelijkertijd minderjarigen beschermen tegen drugsgebruik en hard optreden tegen drugsgerelateerde overlast. Ze combineren vrijheid met verantwoordelijkheid door in te zetten op preventie, verslavingszorg en strengere straffen bij overlast.
De Partij voor de Dieren wil de productie en het gebruik van wiet (cannabis) legaliseren en reguleren, met nadruk op volksgezondheid, duurzaamheid en het tegengaan van criminaliteit. Ze pleiten voor het versnellen van het experiment met de gesloten coffeeshopketen en het ondersteunen van kleinschalige, legale telers. Tegelijkertijd streven ze naar een blowvrije generatie door jongeren intensief voor te lichten over de risico’s van drugsgebruik.
Legaliseren en reguleren van wietteelt en verkoop
De PvdD wil softdrugs, waaronder wiet, legaliseren zodat de teelt legaal wordt, accijns kan worden geheven en criminaliteit wordt teruggedrongen. De overheid moet ervaren en kleinschalige telers ondersteunen bij duurzame productie, met oog voor volksgezondheid en ecologie.
“Gebruik en de productie van softdrugs wordt gelegaliseerd, zodat teelt legaal wordt en er accijns over kan worden geheven.”
“Het ‘experiment gesloten coffeeshopketen’ wordt voortgezet en versneld. De overheid ondersteunt ervaren en kleinschalige telers bij het legaal en duurzaam produceren van cannabis, met oog voor volksgezondheid, cultuur en ecologische impact.”
Intensieve voorlichting en preventie gericht op jongeren
Naast legalisering zet de PvdD sterk in op preventie en voorlichting om een blowvrije generatie te realiseren. Jongeren en volwassenen worden indringend voorgelicht over de impact van drugsgebruik op gezondheid, milieu en criminaliteit.
De SP wil softdrugs zoals wiet reguleren en legaliseren om de veiligheid en kwaliteit beter te waarborgen. Ze kiezen voor een menselijk drugsbeleid waarin gebruikers niet worden gecriminaliseerd, maar waarbij verslaving wordt ontmoedigd en ondersteuning wordt geboden aan wie wil stoppen. Het doel is controle, volksgezondheid en het tegengaan van criminaliteit rond softdrugs.
Softdrugs (wiet) reguleren en legaliseren
De SP pleit voor het reguleren en legaliseren van softdrugs zoals wiet, zodat de overheid controle krijgt over de productie en verkoop. Dit moet de veiligheid en kwaliteit verbeteren, criminaliteit tegengaan en gebruikers beschermen. Tegelijkertijd wordt drugsgebruik niet aangemoedigd, maar worden gebruikers ook niet gecriminaliseerd.
“Softdrugs gaan we reguleren en legaliseren. Hierdoor kunnen we de veiligheid en kwaliteit van softdrugs beter controleren.”
Geen criminalisering, wel ondersteuning bij verslaving
De SP wil gebruikers van wiet en andere drugs niet criminaliseren, maar zet in op preventie en hulpverlening. Mensen die willen stoppen krijgen recht op ondersteuning, en drugs kunnen gratis en veilig getest worden.
Het CDA is tegen legalisering van wiet en wil het huidige wietexperiment beëindigen. De partij zet in op strengere handhaving tegen wietkweek, invoering van een wiettaks zolang het experiment loopt, en meer voorlichting om drugsgebruik te ontmoedigen.
Stoppen met het wietexperiment en invoeren wiettaks
Het CDA wil het wietexperiment beëindigen en tot die tijd een wiettaks invoeren. De opbrengst hiervan wordt deels ingezet voor voorlichting over de gevaren van drugsgebruik, met als doel drugsgebruik te ontmoedigen, vooral onder jongeren.
“We trekken de stekker uit het wietexperiment. We voeren een wiettaks in totdat we van het wietexperiment af zijn. We zetten een deel van de opbrengst in om drugsgebruik te ontmoedigen door meer voorlichting op scholen over de gevaren van drugsverslavingen.”
Strengere handhaving op wietkweek en drugscriminaliteit
Het CDA wil het anoniem melden van verdachte situaties rond wietkweek en drugslabs makkelijker maken en pleit voor betere gegevensdeling tussen gemeenten, handhaving en ondernemers. Hiermee wil de partij de aanpak van illegale wietkweek en drugscriminaliteit versterken.
“We willen het anoniem en laagdrempelig melden van verdachte situaties rond wietkweek en drugslabs vergemakkelijken. Gegevens moeten beter worden gedeeld tussen gemeenten, handhaving en ondernemers.”
DENK neemt een restrictief standpunt in ten aanzien van wiet en coffeeshops. De partij wil coffeeshops uit woonwijken weren en investeert in ontmoedigingsprogramma’s voor drugsgebruik. Het beleid is gericht op het beschermen van de leefomgeving en het bevorderen van gezondheid, vooral voor jongeren.
Verbod op coffeeshops in woonwijken
DENK wil coffeeshops uit woonwijken weren om de leefbaarheid en veiligheid voor bewoners te vergroten. Dit standpunt richt zich op het beperken van de zichtbaarheid en toegankelijkheid van wiet voor jongeren en gezinnen, en het verminderen van overlast in woongebieden.
“Verbod op coffeeshops in woonwijken.”
Investeren in ontmoedigingsprogramma’s voor drugs
De partij kiest voor een preventieve aanpak door te investeren in programma’s die het gebruik van drugs, waaronder wiet, moeten ontmoedigen. Hiermee wil DENK de volksgezondheid bevorderen en het gebruik van verslavende middelen terugdringen.
“Wij investeren in ontmoedigingsprogramma’s voor drugs.”
JA21 wil het softdrugsbeleid aanpassen door coffeeshops te reguleren en de illegale bevoorrading aan te pakken, maar tegelijkertijd de drempel voor softdrugsgebruik hoog houden. Ze pleiten voor het beperken van de toegang tot coffeeshops voor niet-Nederlanders om drugstoerisme tegen te gaan. Hun visie is pragmatisch: minder criminaliteit door regulering, maar geen verdere normalisering van wietgebruik.
Coffeeshops reguleren en illegale bevoorrading aanpakken
JA21 vindt het huidige gedoogbeleid rond coffeeshops onhoudbaar omdat de illegale bevoorrading criminaliteit in de hand werkt. Ze willen deze situatie veranderen door coffeeshops te reguleren, waarmee ze onderscheid maken tussen harddrugs en softdrugs. Het doel is criminaliteit terug te dringen zonder softdrugsgebruik verder te normaliseren.
“JA21 is harder voor harddrugs, maar daartegenover zijn we softer voor softdrugs. De huidige situatie dat coffeeshops illegaal worden bevoorraad werkt criminaliteit in de hand. Dat moet ophouden.”
Toegang tot coffeeshops beperken voor niet-Nederlanders
Om drugstoerisme te verminderen en de drempel voor softdrugsgebruik hoog te houden, wil JA21 de toegang tot coffeeshops beperken tot alleen Nederlanders. Hiermee willen ze voorkomen dat Nederland een magneet blijft voor buitenlandse wietgebruikers.
“Tegelijkertijd is het belangrijk dat de drempel om te beginnen met softdrugsgebruik zo hoog mogelijk blijft. Ook moeten we de explosie van drugstoerisme richting ons land stoppen. Daarom willen wij een beperking van de toegang tot coffeeshops voor niet-Nederlanders.”
NSC kiest voor het handhaven van het huidige softdrugsbeleid en spreekt zich expliciet uit tegen het legaliseren of verruimen van de regels rond wiet. Het bezit, de verkoop en productie van drugs, inclusief wiet, blijft verboden volgens hun programma. NSC benadrukt daarnaast het belang van handhaving en het tegengaan van drugscriminaliteit.
Handhaven verbod op bezit, verkoop en productie van wiet
NSC wil geen verdere legalisering of verruiming van het beleid rond wiet. Ze kiezen ervoor om het huidige softdrugsbeleid te handhaven, waarbij het bezit, de verkoop en productie van wiet verboden blijft. Dit standpunt is ingegeven door zorgen over volksgezondheid en criminaliteit.
“Het blijft verboden om drugs te bezitten, verkopen of te produceren. We handhaven het huidige softdrugsbeleid.”
Strengere aanpak drugscriminaliteit
Naast het handhaven van het verbod op wiet, wil NSC de aanpak van drugscriminaliteit intensiveren. Ze benoemen het belang van het oprollen van drugslabs en het doorbreken van de zwijgcultuur rondom drugsproductie, wat ook relevant is voor de illegale wietteelt.
“Om meer drugslabs te kunnen oprollen, onder andere op het platteland, moet de zwijgcultuur die hier omheen hangt, worden doorbroken.”
De VVD kiest voor een terughoudende en pragmatische benadering van wietbeleid. Ze willen eerst de resultaten van het experiment met de gesloten coffeeshopketen afwachten voordat ze verdere stappen zetten, maar pleiten in de tussentijd voor meer bevoegdheden voor burgemeesters om lokaal op te treden. De partij benadrukt het belang van een verstandig drugsbeleid dat criminaliteit tegengaat en de volksgezondheid beschermt.
Afwachten resultaten experiment gesloten coffeeshopketen
De VVD wil geen overhaaste besluiten nemen over de regulering van wiet en wacht daarom eerst de uitkomsten van het lopende experiment met de gesloten coffeeshopketen af. Dit standpunt is bedoeld om beleid te baseren op feiten en ervaringen, en niet op ideologie, zodat eventuele vervolgstappen goed onderbouwd zijn.
“We wachten de resultaten van het experiment gesloten coffeeshopketen af, voordat we een definitief besluit nemen over het vervolg hiervan.”
Meer bevoegdheden voor burgemeesters bij wietproblematiek
In de tussentijd wil de VVD dat burgemeesters meer mogelijkheden krijgen om lokaal op te treden tegen problemen rondom wiet, zoals overlast of criminaliteit. Dit geeft gemeenten de ruimte om maatwerk te leveren en snel in te grijpen waar nodig.
“In de tussentijd willen we wel dat burgemeesters meer mogelijkheden krijgen en actief benutten”
Volt wil het drugsbeleid baseren op feiten en onderzoek in plaats van op morele oordelen. Ze staan open voor het legaliseren en reguleren van bepaalde drugs, waaronder wiet, en willen onderzoeken hoe dit verantwoord kan worden ingevoerd. De partij pleit voor gecontroleerde decriminalisering en verdere uitrol van experimenten zoals de ‘xtc winkel’ in Utrecht.
Legaliserings- en reguleringsopties voor wiet en andere drugs
Volt vindt dat het verbieden van drugs niet werkt en wil daarom onderzoeken of en hoe bepaalde drugs, zoals wiet, gelegaliseerd en gereguleerd kunnen worden. Ze verwijzen naar positieve ervaringen met legalisering en willen experimenten uitbreiden, met als doel een effectiever en veiliger drugsbeleid.
“Drugsbeleid moet niet worden gedreven door een moreel (voor)oordeel, maar door feiten en onderzoek. Keer op keer blijkt dat verbieden niet werkt; de vraag verdwijnt daardoor niet. Met legaliseren en reguleren zijn wel goede ervaringen. Volt wil daarom nader onderzoeken of en, zo ja, hoe we bepaalde drugs, zoals mdma (xtc) en lsd, kunnen legaliseren en reguleren.”
“We willen onderzoek zoals gedaan bij de ‘xtc winkel’ in Utrecht verder uitrollen. Ook willen we gecontroleerde decriminalisering van specifieke drugs, naar Portugees voorbeeld.”
BIJ1 wil de teelt, fabricage, het bezit en de verkoop van alle drugs, waaronder wiet, volledig legaliseren en reguleren. Dit moet leiden tot meer controle op veiligheid en betere hulp voor mensen met drugsproblematiek. Hun visie is gericht op het beëindigen van repressief drugsbeleid en het bevorderen van volksgezondheid en bestaanszekerheid.
Legaliseren en reguleren van wiet (en alle drugs)
BIJ1 pleit voor de volledige legalisering en regulering van wiet, samen met andere drugs. Dit beleid is bedoeld om de veiligheid te vergroten, criminaliteit te verminderen en mensen met drugsproblematiek beter te kunnen helpen. De partij ziet repressie als ineffectief en wil een rechtvaardiger en menselijker benadering van drugsgebruik.
“Teelt, fabricage, bezit en verkoop van alle drugs wordt gelegaliseerd en gereguleerd. Zo kan veiligheid beter worden gecontroleerd en kunnen mensen met drugsproblematiek eerder worden geholpen.”
GroenLinks-PvdA wil softdrugs, waaronder wiet, legaliseren om de georganiseerde misdaad te bestrijden, de volksgezondheid te beschermen en milieuschade te beperken. Ze stellen voor om accijns te heffen op de verkoop van softdrugs en willen betere voorlichting over drugs. Het aanpakken van illegale wietplantages en de milieuschade door afvaldumping blijft onderdeel van hun beleid.
Legaliseren van softdrugs, inclusief wiet
GroenLinks-PvdA kiest voor legalisering van softdrugs zoals wiet en uitbreiding van de lijst met softdrugs met MDMA. Dit moet het verdienmodel van de georganiseerde misdaad ondermijnen, slachtoffers van foute drugs verminderen en milieuschade door illegale productie tegengaan. Tegelijkertijd willen ze accijns heffen op de verkoop en inzetten op betere voorlichting.
“We legaliseren softdrugs en breiden de lijst van softdrugs uit met MDMA. Door legalisering maken we een einde aan het verdienmodel van de georganiseerde misdaad, beperken we slachtoffers door foute drugs, pakken we brandgevaarlijke drugslabs en wietplantages aan en beperken we de milieuschade van afvaldumping. Tegelijkertijd zorgen we voor betere voorlichting over drugs en wordt er accijns geheven over de verkoop.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma