Verkiezingsprogramma's 2025 overwia 50plus
Het CDA erkent dat het huidige WIA-stelsel (arbeidsongeschiktheid) aan herziening toe is, mede vanwege de toenemende instroom en lage uitstroom, ook bij oudere werknemers. Ze willen het stelsel vereenvoudigen, meer nadruk leggen op passend werk en re-integratie, en de rechten van bestaande uitkeringen behouden. Specifiek beleid voor 50-plussers binnen de WIA wordt niet genoemd, maar de voorstellen zijn relevant voor deze groep vanwege hun bovengemiddelde WIA-instroom.
WIA-stelsel vereenvoudigen en nadruk op re-integratie
Het CDA wil het WIA-stelsel eenvoudiger, duidelijker en eerlijker maken, met meer focus op passend werk, snellere interventie en duurzame re-integratie. Dit moet de arbeidsmarktpositie van (ook oudere) arbeidsongeschikten verbeteren en de instroom beperken. De rechten van bestaande uitkeringen blijven behouden.
“We herzien het stelsel voor de arbeidsongeschiktheidsverzekering met de nadruk op passend werk, snellere interventie, preventie en duurzame re-activatie, op basis van het advies van de Octas, in relatie tot de Ziektewet. Het moet ook eenvoudiger, duidelijker en eerlijker. Dat doen we samen met sociale partners. Ook vragen we expliciet ervaringsdeskundigen om mee te denken.”
“Ondertussen werken we aan het vergaand vereenvoudigen van de WIA, onder meer bij de vaststelling van maatmanloon en dagloon en de keuringssystematiek.”
“Voor een toekomstbestendig arbeidsongeschiktheidsstelsel maken we één uitkering voor duurzame en niet-duurzame arbeidsongeschikten; we tasten de rechten van bestaande uitkeringen niet aan. Dit werken we uit samen met de sociale partners.”
Verlichting werkgeverslasten en snellere begeleiding naar werk
Het CDA wil werkgevers ontzorgen in het tweede ziektejaar en sneller toewerken naar re-integratie buiten de organisatie, wat ook relevant is voor oudere werknemers die vaker langdurig ziek zijn.
“We verlichten de verantwoordelijkheden voor werkgevers door in het tweede ziektejaar zekerheid te bieden dat de werknemer kan worden begeleid naar werk buiten de organisatie met een verzuim-ontzorg-verzekering, zoals afgesproken in het arbeidsmarktpakket.”
“We willen een hogere frequentie van interactie, al tijdens de eerste twee jaar van ziekte, om herstel en re-activatie te bevorderen, met verantwoordelijkheid van werkgever en werknemer en duidelijker afspraken.”
De ChristenUnie wil het WIA-stelsel vereenvoudigen en rechtvaardiger maken, met bijzondere aandacht voor mensen die nu buiten de boot vallen, zoals 50-plussers met een arbeidsbeperking. Ze pleiten voor uniformering van de WIA-regelingen, een maatwerkregeling voor terminaal zieken, en zoeken oplossingen voor mensen die minder dan 35% arbeidsongeschikt zijn. Daarnaast willen ze de WW-duur voor ouderen behouden en de dienstverlening van het UWV verbeteren.
Uniformeren en vereenvoudigen van de WIA
De ChristenUnie vindt het huidige WIA-stelsel te ingewikkeld en soms onrechtvaardig, vooral voor oudere werknemers en mensen met een gedeeltelijke arbeidsbeperking. Ze willen de verschillende regelingen in de WIA uniformeren, een maatwerkregeling voor terminaal zieken invoeren, en het functiebestand van het UWV actualiseren zodat deeltijdfuncties beter worden meegenomen. Dit moet het systeem eerlijker en toegankelijker maken voor 50-plussers met een arbeidsbeperking.
“Het stelsel voor verzekering van arbeids-ongeschiktheid is nodeloos ingewikkeld en soms regelrecht onrechtvaardig. We uniformeren de verschillende regelingen in de WIA en introduceren een maatwerkregeling voor mensen die terminaal ziek zijn.”
“Ook zoeken we een oplossing voor mensen die minder dan 35% arbeidsongeschikt zijn. Zij krijgen nu geen WIA-uitkering en eindigen vaak ziek in de bijstand. Dit vraagt om een oplossing in de WIA of een verlicht bijstandsregime.”
“Ook actualiseren we het functiebestand van het UWV, zodat deeltijdfuncties beter meegenomen kunnen worden.”
Terugdraaien verkorting WW-duur voor ouderen
De ChristenUnie wil de aangekondigde verkorting van de WW-duur terugdraaien, omdat deze vooral oudere werklozen raakt die moeilijker een nieuwe baan vinden. Hiermee willen ze inkomenszekerheid bieden aan 50-plussers die na arbeidsongeschiktheid of werkloosheid extra kwetsbaar zijn.
“Het huidige kabinet heeft aangekondigd de duur van de WW met 6 maanden te verlagen. Dit raakt met name werklozen die ook in de huidige arbeidsmarkt moeilijk een nieuwe baan kunnen vinden, zoals sommige ouderen of mensen met ene beperking. De ChristenUnie draait deze bezuiniging terug en handhaaft de duur van de WW op twee jaar.”
Verbeteren dienstverlening UWV bij WIA
De ChristenUnie erkent dat er veel problemen zijn bij de uitvoering van de WIA door het UWV. Ze willen volledige duidelijkheid en dat burgers financieel niet benadeeld worden, wat vooral relevant is voor oudere WIA-gerechtigden.
“Er zijn veel problemen bij het UWV, met name bij de uitvoering van de WIA. Er moet volledige duidelijkheid komen. Het UWV zal de situatie op passende wijze moeten oplossen waarbij burgers financieel niet benadeeld worden.”
BBB wil het sociale vangnet, waaronder de WIA, behouden voor mensen die het nodig hebben, met een nadruk op eenvoudiger regels en een menselijke maat in de uitvoering. Er zijn geen specifieke voorstellen voor 50-plussers in de WIA; het beleid richt zich op het algemene behoud en verbetering van het vangnet en de uitvoering daarvan.
Behoud van WIA als vangnet
BBB vindt het belangrijk dat de WIA als vangnet blijft bestaan voor mensen die niet kunnen werken, en wil bureaucratie en ondoorzichtigheid in de uitvoering tegengaan. Het beleid is niet specifiek gericht op 50-plussers, maar geldt voor alle WIA-gerechtigden.
Eenvoudiger en menselijker uitvoering sociale zekerheid
BBB wil de uitvoering van sociale zekerheid, waaronder de WIA, eenvoudiger en menselijker maken, zodat mensen niet verdwalen in regels en procedures. Dit is een algemene visie en geen specifiek voorstel voor 50-plussers.
BIJ1 wil het sociale zekerheidsstelsel, inclusief de WIA voor 50-plussers, radicaal eerlijker en toegankelijker maken. Ze pleiten voor meer regie en vertrouwen voor mensen met een arbeidsbeperking, afschaffing van sancties en medische keuringen door het UWV, en betere inkomenszekerheid via hogere AOW en aanvullende pensioenen. De partij wil leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt hard aanpakken en pleit voor een soepeler, mensgerichter uitkeringsbeleid.
Meer regie en vertrouwen bij arbeidsongeschiktheid
BIJ1 vindt dat mensen zelf meer zeggenschap moeten krijgen over hun arbeids(on)geschiktheid, in plaats van strenge UWV-keuringen. Dit moet stress en onzekerheid verminderen, vooral voor oudere werknemers die met de WIA te maken krijgen.
“En vooral het recht om zelf te bepalen als ze (voor een deel) arbeidsongeschikt zijn. Daarom doet het UWV geen medische keuringen meer bij arbeidsongeschiktheid, maar gaat dit in samenspraak met de persoon zelf en door onafhankelijke artsen.”
Hogere AOW en aanvullende pensioenen, geen noodzaak tot doorwerken
BIJ1 wil dat ouderen niet langer noodgedwongen hoeven door te werken na de AOW-leeftijd, door het niveau van AOW en aanvullende pensioenen te verhogen. Dit is relevant voor 50-plussers die richting pensioenleeftijd gaan en nu vaak afhankelijk zijn van WIA of andere uitkeringen.
“Wij willen dat AOW en aanvullend pensioen van zo een niveau zijn dat niemand noodgedwongen hoeft door te werken na de AOW-leeftijd.”
Leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt keihard aanpakken
De partij erkent dat 50-plussers vaak te maken krijgen met arbeidsdiscriminatie en wil dit streng bestrijden, zodat oudere werkzoekenden met een WIA-achtergrond meer kansen krijgen.
“Arbeidsdiscriminatie op basis van leeftijd pakken we keihard aan.”
JA21 benoemt het ziekte- en arbeidsongeschiktheidsstelsel als een knelpunt voor werkgevers en pleit voor hervormingen die het aannemen van (oudere) werknemers aantrekkelijker maken. Specifiek voor 50-plussers of WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen) worden echter geen concrete, uitgewerkte voorstellen gedaan; de partij blijft bij algemene uitspraken over het werkbaarder maken van het stelsel en het stimuleren van doorwerken na de AOW-leeftijd.
Ziekte- en arbeidsongeschiktheidsstelsel werkbaarder maken
JA21 vindt dat het huidige stelsel rondom ziekte en arbeidsongeschiktheid te complex en ontmoedigend is voor werkgevers, wat vooral oudere werknemers (waaronder 50-plussers) kan raken. De partij wil het systeem hervormen om vaste contracten aantrekkelijker te maken en re-integratie te versnellen, maar werkt dit niet specifiek uit voor de WIA of 50-plussers.
Doorwerken na AOW-leeftijd zonder belemmeringen
JA21 wil het mogelijk maken dat mensen na hun AOW-leeftijd kunnen doorwerken zonder fiscale of financiële obstakels. Dit raakt indirect de oudere doelgroep, maar is niet specifiek gericht op WIA of 50-plussers met een arbeidsbeperking.
“Doorwerken na AOW-leeftijd zonder fiscale of financiële belemmeringen mogelijk maken.”
NSC wil het arbeidsongeschiktheidsstelsel, waaronder de WIA, grondig hervormen om het eerlijker, begrijpelijker en uitvoerbaarder te maken, met speciale aandacht voor mensen van 50 jaar en ouder die vaak langdurig arbeidsongeschikt raken. Ze stellen concrete maatregelen voor zoals het verlagen van de WIA-drempel, het afschaffen van de WGA-vervolguitkering, het verbeteren van re-integratie en het herstellen van fouten bij het UWV. De partij legt nadruk op preventie, snelle hersteloperaties en het aantrekkelijker maken voor werkgevers om deels arbeidsongeschikten in dienst te houden.
Grondige hervorming van de WIA en arbeidsongeschiktheidsstelsel
NSC erkent dat het huidige arbeidsongeschiktheidsstelsel vastgelopen is en wil dit fundamenteel hervormen. Ze willen de WIA eerlijker en begrijpelijker maken, de drempel verlagen en de WGA-vervolguitkering vervangen. Dit raakt 50-plussers direct, omdat zij bovengemiddeld vaak langdurig arbeidsongeschikt raken en afhankelijk zijn van deze regelingen.
“We hervormen het arbeidsongeschiktheidsstelsel grondig om zo de WIA eerlijker, begrijpelijker en uitvoerbaarder te maken. Tegelijk maken we het aantrekkelijker voor werkgevers om deels arbeidsongeschikte werknemers in dienst te houden of aan te nemen, onder meer door een verruiming van de no-riskpolis. De bestaansonzekere WGA-vervolguitkering wordt afgeschaft en vervangen door werkimpulsen die zowel voor werkgevers als werknemers stimulerend zijn. Daarnaast verlagen we de WIA-drempel naar 25% om te voldoen aan internationale verplichtingen (ILO-verdrag).”
Snelle en zorgvuldige hersteloperaties bij het UWV
NSC wil dat fouten in de uitvoering van de WIA snel en zorgvuldig worden hersteld, met speciale aandacht voor mensen die door verkeerde beoordelingen of administratieve fouten benadeeld zijn. Dit is relevant voor 50-plussers die vaak langdurig in het systeem zitten en extra kwetsbaar zijn voor uitvoeringsfouten.
“De hersteloperaties bij het UWV moeten snel, zorgvuldig en volledig worden afgerond. Daarbij is het essentieel dat de gemaakte fouten in de berekening van WIA-uitkeringen zoveel en zo snel mogelijk worden hersteld. Mensen die de dupe zijn van een foute sociaal-medische beoordeling moeten een herbeoordeling krijgen en indien gewenst een second opinion. Mensen die door een fout van de overheid te veel WIA-uitkering hebben ontvangen, hoeven dit niet terug te betalen.”
Meer focus op preventie en re-integratie bij ziekte
NSC wil de instroom in de WIA terugdringen door betere preventie en re-integratie vanaf het begin van ziekte. Dit is van belang voor 50-plussers, omdat zij bij ziekte sneller langdurig uitvallen en baat hebben bij effectieve re-integratie.
“De instroom in de WIA is afgelopen jaren te hoog, waardoor zowel de uitvoering als de betaalbaarheid van het sociale stelsel verder onder druk zijn komen te staan. Het is daarom belangrijk dat werknemers in de eerste periode van hun ziekte al beter re-integreren. Werkgevers hebben hierin een belangrijke rol. We hervormen de Wet verbetering poortwachter om dat te bereiken. Daarnaast moet preventie een centrale rol krijgen binnen de sociale zekerheid, onder meer via een actuele, effectieve en goed uitvoerbare Risico-Inventarisatie en Evaluatie. We nemen gerichte maatregelen om de stijgende instroom terug te dringen.”
De Partij voor de Dieren wil de WIA toegankelijker maken voor mensen met een arbeidsongeschiktheid vanaf 15%, en het systeem eerlijker maken zodat mensen met een lager inkomen niet worden benadeeld. Voor 50-plussers wordt specifiek de sollicitatieplicht afgeschaft, waardoor zij niet langer verplicht zijn te solliciteren voor een uitkering.
WIA toegankelijker en eerlijker maken
De PvdD vindt het huidige WIA-systeem onrechtvaardig omdat mensen met een hoger inkomen vaker en langer recht hebben op een uitkering dan mensen met een lager inkomen. Ze willen het recht op WIA toegankelijk maken vanaf 15% arbeidsongeschiktheid en pleiten voor gelijke behandeling van iedereen, ongeacht inkomen. Dit raakt 50-plussers die arbeidsongeschikt raken direct.
“We herzien het vangnet voor mensen die langdurig arbeidsongeschikt zijn (WIA). Op dit moment hebben mensen met een hoog inkomen vaker en langer recht op een uitkering dan mensen met een lager inkomen. Dat is onrechtvaardig. Een sociaal vangnet moet iedereen gelijkwaardig behandelen.”
“Het recht op WIA wordt toegankelijker: vanaf 15% arbeidsongeschiktheid.”
Sollicitatieplicht voor 60-plussers afschaffen
De partij wil dat 60-plussers niet langer verplicht worden te solliciteren voor een uitkering. Dit verlaagt de druk op oudere werkzoekenden, waaronder 50-plussers die richting deze leeftijdsgroep gaan, en erkent hun positie op de arbeidsmarkt.
“We schaffen de sollicitatieplicht voor 60-plussers af.”
GroenLinks-PvdA wil het arbeidsongeschiktheidsstelsel (WIA) toegankelijker en rechtvaardiger maken, met specifieke aandacht voor het verlagen van de WIA-drempel. Het programma bevat geen aparte voorstellen voor 50-plussers, maar richt zich op het verbeteren van bestaanszekerheid en ontwikkelkansen voor iedereen die langdurig niet kan werken, waaronder ook oudere arbeidsongeschikten vallen. De partij benadrukt het belang van inkomenszekerheid en het aanpakken van onrechtvaardigheden in het huidige stelsel.
WIA-drempel verlagen en stelsel rechtvaardiger maken
GroenLinks-PvdA wil de toegang tot de WIA verbeteren door de drempel te verlagen, zodat meer mensen met arbeidsongeschiktheid recht krijgen op een uitkering. Dit moet financiële onzekerheid bij ziekte verminderen en onrechtvaardigheden in het huidige stelsel aanpakken. Hoewel er geen specifieke maatregelen voor 50-plussers worden genoemd, profiteren oudere arbeidsongeschikten mee van deze generieke verbeteringen.
“Daarom pakken we de onrechtvaardigheden uit het arbeidsongeschiktheidsstelsel aan. Zo verlagen we de WIA-drempel,”
Bestaanszekerheid en ontwikkelkansen voor langdurig niet-werkenden
De partij wil bestaanszekerheid en ontwikkelkansen bieden aan mensen die langdurig niet kunnen werken, waaronder ook oudere arbeidsongeschikten kunnen vallen. Dit betreft mensen die buiten veel regelingen vallen, zoals niet-uitkeringsgerechtigden, en sluit aan bij het streven naar een inclusiever sociaal vangnet.
“We zorgen voor bestaanszekerheid voor deze groep en ontwikkelkansen naar vermogen.”
De SP wil de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WIA) verbeteren door de toegang te verruimen en uitkeringen te verhogen, zodat ook mensen met een lagere mate van arbeidsongeschiktheid en moeilijk objectiveerbare aandoeningen recht krijgen op ondersteuning. Daarnaast koppelt de SP de hoogte van de WIA-uitkering aan het minimumloon, zodat uitkeringen meestijgen en bestaanszekerheid voor 50-plussers en andere WIA-gerechtigden wordt versterkt.
Toegang tot WIA verruimen en verbeteren
De SP wil dat meer mensen recht krijgen op een WIA-uitkering, onder andere door de drempel te verlagen naar 15% arbeidsongeschiktheid en door moeilijk objectiveerbare aandoeningen te erkennen. Dit is bedoeld om mensen met gedeeltelijke of lastig vast te stellen beperkingen beter te beschermen tegen inkomensverlies, waaronder veel 50-plussers die met gezondheidsproblemen kampen.
“De arbeidsongeschiktheidsverzekering (WIA) maken we beter. Vanaf 15 procent arbeidsongeschiktheid krijg je recht op een WIA-uitkering, moeilijk objectiveerbare aandoeningen worden erkend en het schattingsbesluit passen we aan zodat lagere inkomens niet langer gediscrimineerd worden.”
WIA-uitkering meestijgen met minimumloon
De SP koppelt de hoogte van de WIA-uitkering aan het minimumloon, zodat deze automatisch meestijgt bij verhogingen. Dit voorkomt armoede onder WIA-gerechtigden, waaronder veel 50-plussers die afhankelijk zijn van deze uitkering.
“Uitkeringen die gekoppeld zijn aan het minimumloon, zoals WIA, Wajong, bijstand en AOW stijgen mee met de verhoging van het minimumloon.”
De VVD noemt de WIA en de positie van 50-plussers nauwelijks expliciet in haar verkiezingsprogramma. Er zijn geen concrete voorstellen of standpunten die specifiek gericht zijn op de WIA voor 50-plussers; het beleid richt zich vooral op het stimuleren van langer doorwerken, het belonen van arbeid en het bevorderen van arbeidsgeschiktheid in algemene zin. Specifieke maatregelen voor oudere arbeidsongeschikten of WIA-gerechtigden ontbreken.
Langer doorwerken moet lonen
De VVD wil dat mensen langer doorwerken en dat dit aantrekkelijker wordt gemaakt, met oog voor kwetsbare groepen en zware beroepen. Dit raakt indirect aan 50-plussers, maar er worden geen specifieke maatregelen voor WIA 50-plus genoemd.
“We willen maatregelen nemen om mensen meer te laten werken. Iedereen is nodig op de arbeidsmarkt. We vinden daarom dat bij een stijgende levensverwachting, de pensioenleeftijd mee moet stijgen. We hebben oog voor de kwetsbare groepen en zware beroepen, waar een regeling voor blijft bestaan.”
Focus op arbeidsgeschiktheid in plaats van arbeidsongeschiktheid
De VVD benadrukt het belang van kijken naar wat mensen nog wél kunnen, in plaats van hun beperkingen, maar noemt de WIA of 50-plussers niet expliciet.
“We kijken te vaak naar de arbeidsongeschiktheid van mensen terwijl we zouden moeten kijken naar hun arbeidsgeschiktheid.”
D66 erkent dat de WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen) momenteel onvoldoende functioneert, met groeiende instroom, onduidelijke regels en mensen die niet altijd krijgen waar ze recht op hebben. De partij pleit daarom voor een fundamentele hervorming van de WIA, maar doet geen specifieke voorstellen gericht op 50-plussers. Concrete beleidsmaatregelen of aparte aandacht voor de positie van 50-plussers binnen de WIA ontbreken in het programma.
Fundamentele hervorming van de WIA
D66 vindt dat de huidige WIA niet goed werkt: de instroom groeit, de regels zijn onduidelijk en mensen krijgen niet altijd waar ze recht op hebben. De partij wil daarom een fundamentele hervorming van het stelsel, maar werkt dit niet uit naar leeftijdsgroepen zoals 50-plussers. Het standpunt richt zich op het verbeteren van duidelijkheid, rechtvaardigheid en effectiviteit voor alle WIA-gerechtigden.
“De Wia (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen) werkt op dit moment onvoldoende. De instroom groeit, de regels zijn onduidelijk en mensen krijgen niet altijd waar ze recht op hebben. Fundamentele hervorming is nodig.”
Volt wil dat zelfstandigen dezelfde rechten en bescherming krijgen binnen de WIA als werknemers in loondienst, inclusief het betalen van premies. Specifiek beleid voor 50-plussers binnen de WIA wordt niet genoemd; Volt richt zich op gelijke behandeling van alle werkenden, ongeacht leeftijd of contractvorm. Concrete voorstellen voor oudere WIA-gerechtigden of 50-plus zijn niet terug te vinden in het programma.
Zelfstandigen krijgen gelijke WIA-rechten als werknemers
Volt pleit voor één sociaal stelsel waarin zelfstandigen dezelfde bescherming krijgen als werknemers, inclusief toegang tot de WIA. Dit betekent dat zelfstandigen premies gaan betalen en recht krijgen op arbeidsongeschiktheidsuitkeringen, maar er wordt geen onderscheid gemaakt voor 50-plussers of specifieke aandacht aan oudere werkenden binnen de WIA.
“Er komt één sociaal stelsel voor werkenden: zelfstandigen krijgen net als werknemers rechten binnen de WW, WAO en WIA. Dat betekent dat zij dezelfde bescherming krijgen als werknemers die in loondienst zijn, en dat zij hiervoor premies betalen.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma