Verkiezingsprogramma's 2025 overwelke politieke partij vind het gebruik van zwart jakker acceptabel
D66 keurt het gebruik van "zwart jakker" (anti-zwart racisme) expliciet af en zet zich actief in tegen alle vormen van racisme en discriminatie. De partij wil een nieuwe, brede antidiscriminatiewet invoeren en noemt specifiek anti-zwart racisme als onacceptabel. D66 streeft naar een samenleving waarin niemand wordt buitengesloten op basis van huidskleur of afkomst.
Afwijzen van anti-zwart racisme en discriminatie
D66 verwerpt expliciet het gebruik van "zwart jakker" en alle vormen van anti-zwart racisme. De partij wil discriminatie op basis van huidskleur, afkomst of geloof actief bestrijden en wettelijk aanpakken. Dit standpunt is onderdeel van hun bredere inzet voor gelijke behandeling en inclusiviteit.
“D66 wil alle vormen van uitsluiting, racisme en discriminatie doorbreken: of het nu gaat om afkomst of geloof (jodenhaat of moslimhaat), huidskleur (zoals anti-zwart of anti-Aziatisch racisme), leeftijd, armoede, beperking, neurodiversiteit (zoals ADHD of autisme), seksuele oriëntatie of genderidentiteit (queerhaat) of omdat iemand een vrouw is.”
“De huidige wet (de Algemene wet gelijke behandeling - Awbg) schiet op belangrijke punten tekort. D66 wil daarom een nieuwe, brede Antidiscriminatiewet waar álle vormen van discriminatie onder vallen.”
“Waar je niet uit de rij wordt gehaald vanwege je huidskleur.”
Verbod op etnisch profileren door overheid
D66 wil wettelijk vastleggen dat overheidsorganisaties geen etniciteit of nationaliteit mogen gebruiken bij risicoprofilering, waarmee ook institutioneel anti-zwart racisme wordt aangepakt. Dit is een concrete maatregel om discriminatie door de overheid te voorkomen.
“Het toeslagenschandaal laat zien hoe gevaarlijk etnisch profileren is. D66 maakt daar bij wet een einde aan: overheidsorganisaties mogen geen etniciteit of nationaliteit meer gebruiken om mensen in te delen in risicogroepen.”
“De politie en de marechaussee mogen niet meer etnisch profileren.”
Het CDA spreekt zich in het verkiezingsprogramma nergens expliciet uit over het gebruik van "zwart jakker" (zwart geld, illegale betalingen) en geeft geen enkele indicatie dat het gebruik hiervan acceptabel wordt gevonden. Integendeel, het CDA pleit voor een harde aanpak van georganiseerde criminaliteit, corruptie en ondermijning, en wil crimineel verdiend vermogen afpakken, ook zonder voorafgaande veroordeling. Er zijn geen passages die het gebruik van zwart geld of vergelijkbare praktijken goedkeuren of acceptabel achten.
Harde aanpak van crimineel vermogen en ondermijning
Het CDA wil georganiseerde criminaliteit, waaronder het gebruik van zwart geld, hard aanpakken en crimineel verdiend vermogen afpakken. Dit standpunt is gericht op het bestrijden van ondermijning en het versterken van de rechtsstaat, waarbij geen enkele ruimte wordt gelaten voor het accepteren van zwart geld of vergelijkbare illegale praktijken.
“Crimineel verdiend vermogen pakken we af, ook zonder voorafgaande veroordeling. Dit geld moet worden geïnvesteerd in de wijken die onder deze criminaliteit hebben geleden.”
“We zetten hard in op de bestrijding van zware georganiseerde criminaliteit, waaronder liquidaties, bedreiging, omkoping en sluipende corruptie.”
Geen acceptatie van illegale praktijken
Het CDA veroordeelt expliciet criminaliteit, corruptie en ondermijning en noemt nergens het gebruik van zwart geld of 'zwart jakker' als acceptabel. De partij kiest voor een fatsoenlijk land waarin de rechtsstaat wordt gehandhaafd en illegale praktijken worden bestreden.
“In een democratische rechtsstaat zijn orde, gerechtigheid en persoonlijke vrijheid fundamentele principes. Burgers moeten erop kunnen rekenen dat iedereen gelijk en rechtvaardig wordt behandeld.”
“Corruptie is een steeds groter probleem. Dit gaan we te lijf door bewustwording en verplichte trainingen onder andere bij gemeentes, heldere anti-corruptiewetten, transparantie in aanbestedingsregels, beschermen van klokkenluiders en effectieve handhaving.”
NSC spreekt zich in het verkiezingsprogramma nergens expliciet uit over het gebruik van "zwart jakker" (zwart geld, zwart werken, of vergelijkbare illegale praktijken). Integendeel, het programma benadrukt integriteit, het bestrijden van criminaliteit en corruptie, en het belang van een eerlijke en transparante samenleving. Er zijn geen passages die het gebruik van zwart geld of zwart werken acceptabel verklaren; NSC keurt dit juist af en zet in op strengere handhaving.
Streng optreden tegen crimineel geld en corruptie
NSC vindt het gebruik van zwart geld en andere criminele inkomsten onacceptabel en wil deze actief bestrijden. De partij pleit voor het afpakken van crimineel vermogen en het investeren van deze opbrengsten in de samenleving, met een duidelijke nadruk op integriteit en transparantie.
“Geld, goederen of vastgoed van criminele activiteiten moet worden afgepakt en de opbrengst moet zichtbaar worden geïnvesteerd in de samenleving – liefst in kwetsbare wijken, die veel te lijden hebben van criminaliteit.”
“Corruptie doet afbreuk aan het vertrouwen van burgers en leidt tot maatschappelijke verontwaardiging. Het bestrijden van corruptie moet veel hoger op de agenda.”
Minimumeisen voor integriteit en transparantie bij politieke partijen
NSC benadrukt het belang van integriteit en transparantie, ook binnen de eigen partijstructuren. Dit sluit het accepteren van zwart geld of zwart werken uit, zowel in de politiek als in de samenleving.
“We steunen de Wet op de Politieke Partijen, die duidelijke eisen stelt aan transparantie en integriteit.”
BBB vindt het gebruik van gezichtsbedekking, waaronder het dragen van een zwart jakker (zoals een bivakmuts of andere gezichtsbedekkende kleding), bij demonstraties onacceptabel en wil dit expliciet verbieden. De partij stelt dat demonstreren een recht is, maar dat dit altijd met respect en zichtbare identiteit moet gebeuren om de openbare orde en veiligheid te waarborgen. BBB pleit daarom voor een verbod op gezichtsbedekking bij demonstraties en voor strikte handhaving hiervan.
Verbod op gezichtsbedekking bij demonstraties
BBB wil het dragen van gezichtsbedekkende kleding, zoals een zwart jakker, bij demonstraties expliciet verbieden om de handhaving van de openbare orde en veiligheid te waarborgen. De partij ziet gezichtsbedekking als een risico voor anonieme ordeverstoring en wil dat demonstranten altijd herkenbaar zijn. Dit standpunt is concreet en direct gericht op het voorkomen van misbruik van het demonstratierecht.
“Verbod gezichtsbedekking bij demonstraties. We accepteren in het kader van handhaving geen bedekking van het gezicht bij demonstraties.”
Demonstreren met respect en binnen de regels
BBB benadrukt dat demonstreren een fundamenteel recht is, maar dat dit altijd binnen de regels en met respect voor de rechtsstaat en anderen moet gebeuren. Het gebruik van gezichtsbedekking wordt gezien als een overschrijding van deze regels en als een bedreiging voor de openbare orde.
“Demonstreren is ieders goed recht, maar je moet je houden aan de regels waarbij de openbare orde en veiligheid nooit in het geding mogen komen. Dit dient daadwerkelijk te worden gehandhaafd, ook met betrekking tot vervolgen en straffen.”
De VVD noemt nergens expliciet het gebruik van een "zwart jakker" en spreekt zich niet uit over de acceptatie ervan. In het verkiezingsprogramma wordt geen enkel concreet standpunt, voorstel of beleidsmaatregel genoemd dat het dragen van een zwart jakker (al dan niet in religieuze of culturele context) als acceptabel of onacceptabel bestempelt. Er zijn wel passages over neutraliteit van uniformen en verbod op zichtbare religieuze symbolen bij politie en boa’s, maar deze gaan niet specifiek over het zwart jakker.
Neutraliteit politie- en boa-uniformen, geen zichtbare symbolen
De VVD stelt dat politie- en boa-uniformen neutraal moeten zijn en geen zichtbare symbolen van geloofs- of levensovertuigingen mogen bevatten. Dit standpunt richt zich op het waarborgen van de neutraliteit van publieke dienstverleners en sluit het dragen van religieuze kledingstukken of symbolen in uniform uit. Het programma noemt echter niet specifiek het zwart jakker, maar de strekking is duidelijk: zichtbare religieuze uitingen in uniform zijn niet acceptabel.
“Onze politie en boa’s zijn neutraal: Wat de VVD betreft is Nederland een seculier land en hoort een uniform voor politieambtenaren en buitengewone opsporingsambtenaren neutraal te zijn, zonder zichtbare symbolen van geloofs- of levensovertuigingen.”
“Het in uniform actief deelnemen aan religieuze bijeenkomsten die zich niet verhouden tot de vrije en seculiere samenleving passen niet bij de neutraliteit die de politie en boa’s uit dienen te dragen.”
BIJ1 vindt het gebruik van zwart schminken ("blackface" of "zwart jakker") in de openbare ruimte onacceptabel en wil dit zwaarder bestraffen. De partij pleit voor strengere wetgeving tegen haatmisdrijven, waaronder blackface, en zet zich in voor een samenleving zonder racistische uitingen. BIJ1 kiest voor een expliciet verbod en strengere handhaving op het gebruik van blackface.
Blackface in de openbare ruimte zwaarder bestraffen
BIJ1 beschouwt het gebruik van blackface als een haatmisdrijf en wil dat dit wettelijk zwaarder wordt bestraft. Hiermee adresseert de partij het probleem van racistische uitingen in de samenleving en wil zij een duidelijk signaal afgeven dat dergelijke praktijken niet acceptabel zijn.
“de wet vast dat we haatmisdrijven, waaronder ook blackface in de openbare ruimte, zwaarder bestraffen.”
DENK spreekt zich in haar verkiezingsprogramma niet expliciet uit over het gebruik van "zwart jakker" (een term die doorgaans verwijst naar het dragen van zwarte kleding als symbool van protest of rouw, of mogelijk als racistische karikatuur). Er zijn geen concrete beleidsvoorstellen of standpunten te vinden die het gebruik van "zwart jakker" expliciet acceptabel of onacceptabel verklaren. Wel spreekt DENK zich duidelijk uit tegen racistische karikaturen zoals Zwarte Piet en tegen alle vormen van discriminatie.
Verbod op racistische karikaturen zoals Zwarte Piet
DENK wil racistische karikaturen in de openbare ruimte verbieden, met expliciete aandacht voor Zwarte Piet. Dit standpunt adresseert het bredere probleem van racistische symboliek en uitingen in de samenleving, maar noemt "zwart jakker" niet specifiek. Het laat wel zien dat DENK geen ruimte biedt aan racistische tradities of symbolen.
“‘Zwarte Piet’ wordt uitgebannen. Deze racistische karikatuur wordt verboden. Gemeenten mogen hem niet langer faciliteren in de openbare ruimte of via publieke middelen.”
JA21 doet in het verkiezingsprogramma geen enkele uitspraak over het gebruik van "zwart jakker" (een term die doorgaans verwijst naar het dragen van zwarte kleding, vaak in de context van protest, activisme of mogelijk maskering bij demonstraties). Er zijn geen concrete beleidsvoorstellen of standpunten te vinden die het gebruik van zwart jakker expliciet acceptabel of onacceptabel verklaren. Wel is er een voorstel voor een wettelijk verbod op gezichtsbedekking tijdens demonstraties, maar dit betreft niet specifiek zwarte kleding of "zwart jakker".
Wettelijk verbod op gezichtsbedekking bij demonstraties
JA21 wil voorkomen dat demonstranten zich onherkenbaar maken, bijvoorbeeld door gezichtsbedekking, zodat daders van vernielingen aansprakelijk kunnen worden gesteld. Dit standpunt richt zich op transparantie en handhaafbaarheid bij demonstraties, maar noemt niet expliciet het dragen van zwarte kleding of "zwart jakker".
“Wettelijk verbod op gezichtsbedekking tijdens een demonstratie, zodat bij vernielingen de kosten op de daders verhaald kunnen worden.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) keurt het gebruik van Zwarte Piet ("zwart jakker") expliciet af en wil dat deze traditie overal wordt afgeschaft. Zij zien het gebruik van Zwarte Piet als een vorm van discriminatie en streven naar een inclusieve samenleving waarin racistische tradities geen plaats hebben.
Zwarte Piet wordt overal afgeschaft
De PvdD vindt het gebruik van Zwarte Piet onacceptabel en wil dat deze figuur volledig verdwijnt uit het Sinterklaasfeest. Dit standpunt komt voort uit hun bredere inzet tegen discriminatie en voor een samenleving waarin iedereen zich welkom en gelijkwaardig voelt.
“Sinterklaas wordt een leuk feest voor iedereen: Zwarte Piet wordt overal afgeschaft.”
De SGP noemt nergens expliciet het gebruik van "zwart jakker" (zwart geld) als acceptabel; integendeel, de partij keurt witwassen en daarmee samenhangend zwart geldgebruik expliciet af. De SGP pleit voor een risicogerichte aanpak van witwassen, waarbij alleen verdachte transacties onderzocht worden, maar blijft helder dat witwassen onaanvaardbaar is en bestraft moet worden. Er zijn geen passages in het programma die het gebruik van zwart geld of zwart jakker goedkeuren of acceptabel achten.
Witwassen en zwart geld streng bestraffen
De SGP vindt het gebruik van zwart geld (zwart jakker) onaanvaardbaar en wil dat het wordt bestraft, maar pleit voor een meer gerichte aanpak zodat niet iedere ongebruikelijke transactie wordt onderzocht. Dit standpunt adresseert het probleem van overregulering voor ondernemers, maar blijft duidelijk tegen het gebruik van zwart geld.
“Witwassen is onaanvaardbaar en moet worden bestraft, maar de huidige aanpak is doorgeschoten. Onder andere verenigingen en ondernemers lijden onder de onevenredige lastendruk. Er komt een risicogerichtere aanpak waarbij niet iedere ongebruikelijke transactie onder de loep wordt genomen, maar enkel verdachte transacties.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma