Verkiezingsprogramma's 2025 overwelke partijen willen investeren in klimaat
NSC wil investeren in klimaat door te kiezen voor een betaalbare en uitvoerbare energietransitie, gericht op innovatie, verduurzaming van de economie, en het stimuleren van energiebesparing. De partij zet in op publieke en private investeringen in hernieuwbare energie, circulaire economie, en infrastructuur, maar is kritisch op nationale koppen bovenop Europees beleid en wil vooral inzetten op haalbare, technologische oplossingen.
Investeren in innovatie en verduurzaming van de economie
NSC ziet innovatie en verduurzaming als essentieel voor economische groei en het behalen van klimaatdoelen. Ze willen investeren in strategische sectoren, een Nationale Investeringsbank oprichten, en inzetten op circulaire economie en biobased materialen.
“We starten met het opstellen van een Nationale Groeimarktenstrategie. Hierin bepalen we om de tien jaar de vijf sectoren met de hoogste toekomstige verdienkansen voor Nederland. Per sector worden innovatie-instrumenten, onderwijsprogramma’s en investeringen gebundeld, zodat beleid, financiering en infrastructuur elkaar versterken.”
“Voor langjarige innovatie en doorgroei richten we een Nationale Investeringsbank op.”
“We geloven dat op de fundamenten van de oude maakindustrie een nieuwe economie kan ontstaan, waarbij we minder of geen nieuwe grondstoffen nodig hebben en vooral gebruikmaken van biobased en hergebruikte materialen.”
“Nieuw Sociaal Contract zet in op een circulaire economie. Hiervoor zijn duidelijke keuzes in de politiek noodzakelijk. We maken de transformatie van een fossiele chemische industrie naar een op duurzame koolstof gebaseerde chemische industrie mogelijk.”
Stimuleren van energiebesparing en hernieuwbare energie
NSC wil energiebesparing en de opwekking van hernieuwbare energie stimuleren, onder meer via subsidies, investeringen in het energienet, en het ondersteunen van lokale initiatieven. Ze leggen nadruk op betaalbaarheid en uitvoerbaarheid voor huishoudens en bedrijven.
“We geven subsidie voor het isoleren van huizen via gemeentelijke energieloketten. En we financieren organisaties zoals de Fix Brigade en energiebank.”
“De overheid moet stevig de regie nemen in de energietransitie, in het belang van inwoners en ondernemers.”
“We stimuleren de toepassing van energieopslag in bijvoorbeeld batterijen, op buurtniveau en op bedrijventerreinen.”
“De energietransitie moet voor huishoudens en bedrijven uitvoerbaar en betaalbaar zijn. Financiële steun kan nodig zijn als private investeringen een te lange terugverdientijd hebben of niet van de grond komen, zoals bij huurwoningen, publieke gebouwen, de energie-intensieve industrie en het mkb.”
“Er moet een nationaal programma energiebesparing komen.”
Investeren in infrastructuur voor duurzame energie
NSC wil investeren in het energienetwerk en regionale energiehubs om de energietransitie mogelijk te maken en netcongestie tegen te gaan. Ze geven prioriteit aan strategische industrieën en groeibedrijven bij netcapaciteit.
“Daarnaast investeren we gericht in regionale energiehubs waarin bedrijven en instellingen samenwerken aan lokale energieopwekking en opslag om netcongestie te beperken en eigenaarschap te vergroten.”
“We geven strategische industrieën en groeibedrijven prioriteit bij het toewijzen van netcapaciteit.”
“We investeren in netaansluitingen en zorgen dat technische opleidingen beter aansluiten op de vraag van bedrijven.”
Kritisch op nationale koppen en focus op Europese aanpak
NSC wil voorkomen dat Nederland verder gaat dan Europese afspraken qua klimaatmaatregelen, om weglek van CO2-uitstoot en economische nadelen te voorkomen. Ze willen fossiele subsidies Europees afbouwen.
“We beperken de nationale ‘koppen’ op de Europese aanpak als het gaat om reductiedoelen, tempo, subsidies en belastingen.”
“De nationale ‘fossiele subsidies’ die grote bedrijven ontvangen in de vorm van vrijstellingen en degressieve tarieven in de energiebelasting willen we in Europees verband afbouwen.”
Investeren in klimaatadaptatie en waterveiligheid
NSC erkent de gevolgen van klimaatverandering voor Nederland en wil investeren in waterveiligheid en klimaatadaptatie, onder meer via een nieuw Deltaplan.
“Er is een nieuw Deltaplan nodig om het land te beschermen tegen overstromingen en om in te spelen op de gevolgen van klimaatverandering.”
BIJ1 wil dat de overheid fors investeert in klimaatmaatregelen, waarbij de kosten niet bij burgers maar bij grote vervuilers komen te liggen. Ze pleiten voor massale publieke investeringen in klimaatneutrale infrastructuur, woningverduurzaming, hernieuwbare energie en natuurherstel, en willen fossiele subsidies en steun aan vervuilende bedrijven beëindigen. Hun visie is radicaal: de energietransitie moet eerlijk, collectief en democratisch zijn, met prioriteit voor klimaatrechtvaardigheid en internationale solidariteit.
Massale publieke investeringen in klimaat en energietransitie
BIJ1 wil dat de overheid grootschalig investeert in klimaatmaatregelen zoals woningisolatie, hernieuwbare energie en circulaire infrastructuur, volledig in publieke handen. Ze verwerpen marktgerichte oplossingen en willen dat de energietransitie geen winstmachine is, maar een collectieve, democratisch gecontroleerde taak.
“De overheid investeert massaal in klimaatneutrale, -positieve en circulaire infrastructuur, woningverduurzaming en publieke energieproductie — onder collectief eigendom en democratische controle.”
“De energietransitie wordt een publieke taak, geen winstmachine.”
“Er wordt fors geïnvesteerd in (nieuwe) schone en hernieuwbare energie-alternatieven en het budget voor het warmtefonds wordt verhoogd.”
“De staat voert een nationaal isolatieoffensief uit waarbij alle slecht geïsoleerde woningen binnen 10 jaar worden aangepakt, te beginnen bij sociale huur en koopwoningen in arbeiderswijken. Isolatie wordt volledig bekostigd door de overheid en uitgevoerd door publieke teams, zonder kosten voor bewoners.”
Kosten klimaatbeleid bij grote vervuilers, niet burgers
BIJ1 vindt dat de grootste vervuilers moeten betalen voor de klimaattransitie, niet gewone burgers. Ze willen subsidies op fossiele brandstoffen en financiële steun aan de fossiele industrie zo snel mogelijk beëindigen.
Onteigening en herbestemming van fossiele bedrijven
Om de energietransitie te versnellen, wil BIJ1 dat fossiele bedrijven die sluiten worden onteigend. Hun kapitaal en infrastructuur worden ingezet voor publieke doelen, en opruimkosten worden uit hun eigen activa betaald.
“Vervuilende en fossiele bedrijven die sluiten worden onteigend. Hun kapitaal, machines en infrastructuur worden ingezet voor publieke doelen. Opruimkosten, bodemsanering en herstel worden niet afgewenteld op de samenleving, maar betaald uit hun eigen activa — ook bij faillissement of uitkoop.”
Investeringen in duurzame landbouw en natuurherstel
BIJ1 wil dat de overheid sterk investeert in diervriendelijkere en regeneratieve landbouw, en biodiversiteit tot prioriteit maakt. Ze pleiten voor een nationaal bomenplan en het ondersteunen van agrarische bedrijven die overstappen op duurzame methoden.
“Daarnaast moet de overheid sterk investeren in diervriendelijkere landbouw en nieuwe initiatieven daartoe ondersteunen. Regeneratieve landbouw (zoals voedselbossen), en in het bijzonder agrarische bedrijven die hiernaar overstappen, ondersteunen we (financieel).”
“Biodiversiteit wordt prioriteit. Maaibeleid wordt aangepast om natuur de ruimte te geven en er wordt plaats gemaakt voor meer (kleine) ecosystemen in parken en natuurgebieden. Er komt een nationaal bomenplan om het aantal bomen in Nederlandse steden fors uit te breiden en natuurvriendelijk aan te planten.”
Investeringen in openbaar vervoer en reductie van autoverkeer
BIJ1 wil investeren in beter, gratis en volledig elektrisch openbaar vervoer, en het autobezit verminderen. Ze willen geen snelwegverbredingen meer en zetten in op een bereikbaarheidsfonds voor duurzame mobiliteit.
“Het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT) wordt een bereikbaarheidsfonds met als doel niet alleen het financieren van beter openbaar vervoer, maar ook (lokale) voorzieningen voor fietsen en deelvervoer.”
“Het openbaar vervoer wordt gratis en toegankelijk, en is uiterlijk in 2035 volledig elektrisch.”
“We voeren geen snelwegverbredingen meer uit. Nieuwe wegen leggen we alleen aan als deze de bereikbaarheidsnorm bevorderen en niet ten koste gaan van natuurgebieden.”
Internationale klimaatrechtvaardigheid en investeringen
BIJ1 wil dat Nederland internationaal het voortouw neemt in klimaatrechtvaardigheid, onder andere door diplomatieke steun aan fossiele projecten te beëindigen en te investeren in eerlijke energietransities wereldwijd.
Het CDA wil investeren in klimaat door te kiezen voor een ambitieuze, maar realistische verduurzaming van de economie, met een sterke nadruk op Europese samenwerking en innovatie. Ze stellen concrete investeringen voor in duurzame energie, infrastructuur, innovatie en verduurzaming van industrie en woningen, en willen dit ondersteunen met een nationale investeringsbank en gerichte financiële instrumenten. De partij benadrukt het belang van een gelijk speelveld in Europa, behoud van industrie, en het betaalbaar houden van de transitie voor burgers en bedrijven.
Investeren in duurzame energie en infrastructuur
Het CDA kiest voor gerichte investeringen in duurzame energiebronnen, collectieve warmtenetten, en het oplossen van netcongestie om de energietransitie mogelijk te maken. Ze willen investeren in een mix van kernenergie, wind, zon, waterstof en andere duurzame bronnen, en benadrukken het belang van betaalbaarheid en leveringszekerheid.
“We investeren in collectieve warmtenetten en de ontwikkeling van duurzame warmtebronnen.”
“We houden investeringen in de energietransitie ook voor huishoudens langdurig aantrekkelijk.”
“We lossen de overbelasting van het elektriciteitsnet (netcongestie) op: de rekening van de aanleg van nieuwe (elektriciteits)infrastructuur spreiden we over generaties.”
Oprichting van een nationale investeringsbank voor klimaat en innovatie
Het CDA wil een nationale investeringsbank oprichten om investeringen in innovatie, R&D en verduurzaming te stimuleren, met als doel het verdienvermogen van Nederland te vergroten en de transitie naar een duurzame economie te versnellen.
“We richten een nationale investeringsbank op die investeringen in Nederland aanjaagt. Daarnaast investeren we in innovatie, R&D en onderzoek om ons verdienvermogen in de toekomst te vergroten.”
“We ontwikkelen Invest NL, Invest International en onderdelen van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) door tot een Nationale Investeringsbank: één sterke overheidsinvesteringspartner, een brede nationale financierings- en ontwikkelingsinstelling met slagkracht en kapitaal.”
Europese aanpak en groene industriepolitiek
Het CDA koppelt haar klimaatambities aan een Europese aanpak, waarbij ze inzetten op het volgen van Europese klimaatdoelen, het aanpassen van de Nederlandse klimaatwet, en het behouden van industrie door groene industriepolitiek en innovatie.
“Een duurzame economie bereiken we alleen met een Europese aanpak en een gelijk speelveld in Europa. Daarom volgen we de Europese klimaatdoelen en passen we de Nederlandse klimaatwet daarop aan.”
“We kiezen voor Europees ambitieus klimaatbeleid en groene industriepolitiek en passen onze Klimaatwet daarop aan.”
“We maken bindende afspraken met de grootste vervuilers en kiezen voor een goede mix van duurzame energie en kernenergie, energiebesparing en CO2-opslag.”
Verduurzaming van woningen en ondersteuning voor lage inkomens
Het CDA wil investeren in de verduurzaming van woningen, met speciale aandacht voor minder draagkrachtigen, door middel van nationale prestatieafspraken, subsidies en programma’s voor isolatie en duurzame technieken.
“Om te zorgen dat ook minder draagkrachtigen in ons land in een goed geïsoleerd huis kunnen wonen, gaan we door met de verduurzamingsafspraken, zoals gemaakt in de nationale prestatieafspraken met woningcorporaties.”
“We stimuleren energiebesparing via onder andere het Nationaal Isolatieprogramma, het Warmtefonds en de ISDE.”
Investeringen in innovatie en schone technologieën
Het CDA wil gericht investeren in innovatie, sleuteltechnologieën en schone industriële productie, onder andere via een gezamenlijke strategische investeringsagenda en het vertalen van Europese deals naar Nederland.
“Er komt een gezamenlijke strategische investeringsagenda, waarin heel gericht en in samenhang met bedrijven en kennisclusters aan missies en sleuteltechnologieën voor klimaatverandering en transitie wordt gewerkt.”
“We vertalen de Clean Industrial Deal naar Nederland voor het ontwikkelen van schone technologieën, circulaire productie en de vermindering van CO₂-uitstoot.”
De ChristenUnie wil fors investeren in klimaatmaatregelen en ziet dit als een morele en economische noodzaak. Ze pleiten voor grootschalige investeringen in energie-infrastructuur, isolatie, innovatie en verduurzaming van industrie en landbouw, met nadruk op structurele oplossingen en het Klimaatfonds. Hun visie is ambitieus, gericht op het versnellen van de energietransitie, het behalen van hogere CO2-reductiedoelen en het stimuleren van duurzame economische groei.
Grootschalige investeringen in klimaat en energie-infrastructuur
De ChristenUnie kiest expliciet voor forse investeringen in klimaatmaatregelen, met prioriteit voor energie-infrastructuur, isolatie en verduurzaming van industrie en woningen. Dit wordt gezien als essentieel om klimaatdoelen te halen en Nederland toekomstbestendig te maken.
“Met dappere keuzes, doortastend beleid, grootschalige investeringen in onderhoud, uitvoering, (energie)infrastructuur en duidelijke wetgeving, komt Nederland uit het stikstofmoeras en krijgen bedrijven perspectief op een duurzame toekomst.”
“In het Klimaatfonds trekken we extra geld uit voor energie-infrastructuur, zoals elektriciteits- en wartmenetten, isolatie van huizen en verduurzaming van de industrie, zodat Nederland een sterke en schone industriële sector behoudt.”
“De ChristenUnie stelt via een kapitaalstorting 10 miljard euro extra beschikbaar voor de netbeheerders, zodat hun financieringskosten laag blijven.”
“We stellen extra geld uit het Klimaatfonds beschikbaar om netverzwaring en de warmtetransitie een noodzakelijke impuls te geven.”
Innovatie en verduurzaming van industrie en economie stimuleren
De partij investeert gericht in innovatie, verduurzaming van de industrie en de circulaire economie, met financiële steun en normering om duurzame productie en ondernemerschap te bevorderen.
“Bedrijven die een plan hebben om volledig te verduurzamen, krijgen steun.”
“We investeren volop in het beroepsonderwijs en geven ruimte aan jonge ondernemers.”
“Op macroniveau bedragen op termijn de publieke en private uitgaven aan innovatie en onderzoek 3% van het nationaal inkomen.”
“Bestaande, soms prille hergebruikketens worden indien nodig financieel ondersteund.”
Structurele en ambitieuze klimaatdoelen centraal stellen
De ChristenUnie kiest voor hogere klimaatdoelen dan wettelijk vereist en wil structurele, integrale oplossingen in plaats van kortetermijnmaatregelen.
Ondersteuning voor lokale energie-initiatieven en energiearmoede
De partij investeert in lokale energiecoöperaties en ondersteunt huishoudens met energiearmoede, zodat de energietransitie breed gedragen wordt.
GroenLinks-PvdA positioneert zich als dé partij die fors wil investeren in klimaatmaatregelen, met nadruk op rechtvaardigheid en brede maatschappelijke baten. Ze willen grootschalig investeren in schone energie, verduurzaming van industrie en woningen, en het uitbreiden van het elektriciteitsnet, waarbij de kosten eerlijk verdeeld worden en grote vervuilers meer gaan betalen. Hun visie is dat investeren in klimaat geen kostenpost is, maar een kans voor een duurzame, gezonde en eerlijke samenleving.
Fors investeren in schone energie en infrastructuur
GroenLinks-PvdA wil grootschalig investeren in schone energie (zon, wind), het elektriciteitsnet en verduurzaming van industrie en woningen. Ze zien dit als noodzakelijk om klimaatverandering tegen te gaan, energie betaalbaar te houden en Nederland minder afhankelijk te maken van fossiele energie en autocratische regimes.
“We investeren in schone energie, groene industrie, de isolatie van woningen, natuurinclusieve landbouw, groene wijken en goed openbaar vervoer.”
“Daarom investeren we fors in het uitbreiden van het elektriciteitsnet.”
“Met investeringen in schone energie van eigen bodem, zoals zon en wind, maken we ons minder afhankelijk van autoritaire regimes.”
“We investeren in schone en betaalbare energie uit wind-op-zee.”
Grote vervuilers laten betalen en fossiele subsidies afbouwen
De partij wil dat de kosten van de klimaattransitie eerlijk verdeeld worden, waarbij grote vervuilers en bedrijven die veel CO₂ uitstoten een grotere bijdrage leveren. Fossiele subsidies worden afgebouwd en het principe ‘de vervuiler betaalt’ staat centraal.
“Vrijstellingen en fiscale subsidies voor grootgebruikers en producenten van fossiele energie worden afgebouwd.”
“We laten grote vervuilers een eerlijke bijdrage leveren aan de kosten van de duurzaamheidstransitie.”
“Grote vervuilende bedrijven gaan eerlijk belasting betalen over vervuilende uitstoot. Fossiele subsidies bouwen we af.”
Investeren in woningisolatie en verduurzaming wijken
GroenLinks-PvdA wil fors investeren in het isoleren van woningen, met prioriteit voor slecht geïsoleerde huizen en kwetsbare groepen. Dit verlaagt de energierekening, verbetert de gezondheid en draagt bij aan het klimaat.
Geen publiek geld voor kerncentrales, wel voor snelle verduurzaming
De partij wil geen publiek geld steken in kerncentrales, maar het beschikbare budget inzetten voor verduurzamingsmaatregelen die sneller effect hebben voor huishoudens, bedrijven en boeren.
“De hiervoor gereserveerde 14 miljard euro gebruiken we daarom om huishoudens, bedrijven en boeren te helpen met verduurzamingsmaatregelen die wel snel en zeker effect hebben.”
Klimaatinvesteringen als verdienmodel en Toekomstfonds
Investeren in klimaat wordt gezien als een kans voor economische groei en innovatie. Met een Toekomstfonds van 25 miljard euro willen ze duurzame industrie, wetenschap en onderzoek stimuleren.
De PVV is uitgesproken tegen investeringen in klimaatbeleid en ziet klimaatmaatregelen als geldverspilling en betutteling. De partij wil stoppen met vrijwel alle bestaande en geplande klimaatuitgaven, zich terugtrekken uit internationale klimaatafspraken, en focust op betaalbare energie via kernenergie en fossiele brandstoffen. Concrete voorstellen zijn het schrappen van klimaatsubsidies, het opheffen van klimaatfondsen en het beëindigen van de energietransitie.
Stoppen met investeren in klimaatbeleid
De PVV verwerpt klimaatbeleid en investeringen daarin volledig, omdat zij deze als onzinnig, onbetaalbaar en ineffectief beschouwt. De partij wil alle klimaatuitgaven schrappen, internationale afspraken opzeggen en bestaande klimaatstructuren opheffen. Volgens de PVV zijn de Nederlandse klimaatmaatregelen zinloos vanwege de geringe mondiale impact van Nederland.
“Geen miljardenverspilling aan klimaatbeleid, maar een betaalbare energierekening.”
“De klimaatgekte is om gek van te worden. Klimaatdoelen zijn onhaalbaar en onbetaalbaar.”
“We trekken ons terug uit het VN-Klimaatakkoord van Parijs en trekken de Klimaatwet in. We schrappen het Klimaatfonds en doeken het Klimaatberaad op.”
“SDE++ en andere klimaatsubsidies schrappen”
“We stoppen met de energietransitie en gaan netcongestie oplossen: geen windturbines, geen zonneparken of andere weersafhankelijke wiebelstroom.”
“We schrappen alle uitgaven uit het Klimaatfonds.”
Focus op betaalbare energie en kernenergie
In plaats van klimaatmaatregelen wil de PVV investeren in betaalbare energievoorziening, met nadruk op kernenergie en fossiele brandstoffen. De partij ziet kernenergie als stabiel en betrouwbaar, en wil geen verplichtingen rond verduurzaming of het afbouwen van gas en kolen.
“Het ministerie van Klimaat en Groene Groei wordt het ministerie van Betaalbare Energie”
“Onze moderne, schone kolen- en gascentrales openhouden. Nieuwe kerncentrales bijbouwen, ook kleine modulaire reactoren; inzet op thorium”
“We gaan niet verplicht van het gas af, houden onze kolen- en gascentrales open en bouwen meer kerncentrales – stabiel en betrouwbaar.”
Schrappen van klimaatmaatregelen en subsidies
De PVV wil alle bestaande en toekomstige klimaatmaatregelen, subsidies en verplichtingen beëindigen. Dit betreft onder meer het stoppen met wind- en zonne-energie, het afschaffen van CO2-heffingen en het beëindigen van klimaatcampagnes.
De Partij voor de Dieren (PvdD) wil fors investeren in het klimaat door wettelijk vast te leggen dat 5% van het BBP naar het bestrijden van de klimaat- en natuurcrisis gaat. Ze kiezen voor concrete investeringen in hernieuwbare energie, verduurzaming van woningen, circulaire economie en internationale klimaatrechtvaardigheid, en wijzen fossiele subsidies, kernenergie en schijnoplossingen af. Hun visie is radicaal ecocentrisch: welzijn van mens, dier en natuur staat centraal, met scherpe keuzes voor een leefbare aarde.
5% van het BBP wettelijk vastleggen voor klimaat en natuur
PvdD onderscheidt zich door een harde wettelijke norm: 5% van het BBP moet structureel naar klimaat- en natuurbeleid. Dit is een van de meest concrete en ambitieuze investeringsvoorstellen in Nederland, bedoeld om de urgentie van de klimaatcrisis te adresseren en structurele financiering te garanderen.
Investeren in hernieuwbare energie en energiebesparing
PvdD wil grootschalig investeren in lokale, betaalbare en hernieuwbare energie, energiebesparing en energieopslag, met publieke zeggenschap en strenge duurzaamheidseisen. Ze wijzen fossiele energie, kernenergie en schijnoplossingen af en willen het energiesysteem democratiseren.
“Daarom investeren we in oplossingen die echt werken en die de uitstoot van broeikasgassen drastisch verminderen.”
“te investeren in lokale, betaalbare en hernieuwbare energie.”
“We investeren in energieprojecten dichtbij huis, opgewekt op eigen dak, of in beheer van de wijk of de buurt. Ook investeren we in eerlijke productie van zonnepanelen, windmolens en batterijen.”
Verduurzaming van woningen en publieke gebouwen
PvdD wil fors investeren in het verduurzamen, isoleren en energieneutraal maken van woningen en publieke gebouwen, met speciale aandacht voor kwetsbare huishoudens. Dit moet energiearmoede tegengaan en bijdragen aan de klimaatdoelen.
“Er komt een nationale doelstelling om energiearmoede uit te bannen en een renovatiefonds voor grootschalige verduurzaming van woningen met oog voor kwetsbare huishoudens.”
“De overheid investeert in het verduurzamen van scholen, sportaccommodaties, zorginstellingen en culturele instanties.”
Investeren in sectoren met lage ecologische druk
PvdD wil publieke investeringen verschuiven naar sectoren als zorg, onderwijs, duurzame bouw, hernieuwbare energie en reparatiesectoren, die maatschappelijk waardevol zijn en weinig ecologische schade veroorzaken.
“We investeren in sectoren met grote maatschappelijke waarde en lage ecologische druk, zoals zorg, onderwijs, duurzame bouw, hernieuwbare energie en reparatiesectoren.”
Internationale klimaatinvesteringen en klimaatrechtvaardigheid
PvdD wil dat Nederland een eerlijk deel betaalt aan internationale klimaatfinanciering, bovenop het ontwikkelingsbudget, en investeert in klimaatherstelmaatregelen in het Mondiale Zuiden.
“Nederland betaalt in het kader van klimaatrechtvaardigheid een eerlijk deel aan klimaatfinanciering, boven op het ontwikkelingsbudget.”
“Nederland betaalt een eerlijke bijdrage aan de mondiale klimaatfinanciering voor het terugdringen van uitstoot en draagt bij aan klimaatherstelmaatregelen.”
Investeringen in circulaire economie en duurzame bouw
PvdD wil investeren in circulaire productie, hergebruik van materialen en duurzame bouw met natuurlijke grondstoffen, om klimaatimpact te minimaliseren en grondstoffenverspilling te stoppen.
“We investeren in sectoren met grote maatschappelijke waarde en lage ecologische druk, zoals ... duurzame bouw, hernieuwbare energie en reparatiesectoren.”
“We bouwen, lowtech, circulair en natuurinclusief. Er wordt zo veel mogelijk gebruikgemaakt van natuurlijke, hernieuwbare en gerecyclede materialen en van natuurlijke bouwprincipes.”
De SP wil fors investeren in het klimaat door publieke regie te nemen over de energietransitie, fossiele subsidies te stoppen, en te investeren in duurzame energie, industrie en infrastructuur. Hun beleid richt zich op klimaatrechtvaardigheid: de kosten en baten van de transitie moeten eerlijk verdeeld worden, met nadruk op betaalbaarheid, sociale zekerheid en democratische zeggenschap. De SP kiest expliciet voor investeringen in wind- en zonne-energie, isolatie van woningen, vergroening van industrie en infrastructuur, en sluit kernenergie en fossiele projecten uit.
Grootschalige investeringen in duurzame energie en infrastructuur
De SP wil de energietransitie versnellen door te investeren in wind- en zonne-energie, een sterk elektriciteitsnet, en groene waterstof. Ze kiezen voor publieke regie en innovatie, en sluiten fossiele projecten en kernenergie uit. Dit moet zorgen voor een schone, betaalbare en betrouwbare energievoorziening.
“Wij investeren in het uitbreiden van windparken op zee, zonnepanelen op alle geschikte daken, aardwarmte en een toekomstbestendige energieinfrastructuur voor elektriciteit en groene waterstof, met opslagcapaciteit voor de (tijdelijk) overtollige elektriciteit. Er komt een stop op olie en gasprojecten.”
“We investeren fors in uitbreiding en verzwaring van het elektriciteitsnet, zodat nieuwe windparken, zonnepanelen en laadpalen kunnen worden aangesloten. Netbeheerders krijgen hiervoor publieke steun en duidelijke regie.”
“Voor energie die betaalbaar, schoon en snel is. Dus geen kernenergie. Nieuwe kerncentrales zijn extreem duur, bouwtijden lopen altijd uit en leveren pas over tientallen jaren stroom.”
Stoppen met fossiele subsidies en investeren in vergroening
De SP wil alle fossiele subsidies zo snel mogelijk afschaffen en het vrijgekomen geld inzetten voor vergroening, lagere energierekeningen en leefbaarheid. Alleen vergroening met publieke zeggenschap wordt gesteund.
“Wij stoppen die subsidies zo snel mogelijk en geven steun voor vergroening als daar publieke zeggenschap tegenover staat. Het overige geld dat we besparen zetten we in om de energierekening omlaag te krijgen, straten te vergroenen en Nederland leefbaarder te maken.”
“Nederland moet voorop lopen in de omslag naar schone energie. Daarom zorgen we dat ons geld niet langer verdwijnt in vervuilende projecten in het buitenland, maar wordt geïnvesteerd in duurzame banen, betaalbare energie en een gezonde leefomgeving hier en wereldwijd.”
Klimaatrechtvaardigheid: eerlijke verdeling van kosten en baten
De SP benadrukt dat klimaatbeleid niet mag leiden tot tweedeling of hogere lasten voor de werkende klasse. Ze voeren een klimaatrechtvaardigheidstoets in en investeren in isolatie en betaalbare verduurzaming, vooral voor lage en middeninkomens.
“Tweedeling door klimaatbeleid staan wij niet toe. Daarvoor komt er een klimaatrechtvaardigheidstoets. Al het gevoerde beleid op klimaat moet zorgen dat we de uitstoot verminderen en de bestaanszekerheid vergroten.”
“Wij pakken 1,5 miljoen slecht geïsoleerde huur en koopwoningen aan voor 2030 met een Nationaal Isolatie Programma. Dit levert niet alleen enkele megatonnen broeikasgassenreductie op, maar zorgt er ook voor dat het comfort van de woningen beter wordt...”
“We verlagen de energiebelasting voor huishoudens en kleine bedrijven en verhogen deze voor grootverbruikers. Mensen met een laag inkomen houden tot wel honderd euro per jaar extra over.”
Investeren in duurzame industrie en groene banen
De SP wil de industrie vergroenen en investeren in innovatie, met behoud van werkgelegenheid. Voor bedrijven die sluiten komt er een werknemersfonds voor omscholing en financiële overbrugging.
“Wij zetten ons in voor een duurzame en toekomstbestendige industrie die bijdraagt aan klimaatdoelen en goede banen. Voor bedrijven die moeten sluiten richten we een werknemersfonds op dat zorgt voor omscholing en financiële overbrugging, zodat niemand aan de kant komt te staan.”
“We investeren in een sterke, innovatieve en schonere economie. Dit doen we onder andere bij Tata Steel in IJmuiden, bedrijven op Chemelot in Limburg of in de Rotterdamse Haven.”
Investeren in klimaatadaptatie en bescherming tegen extreem weer
De SP investeert in klimaatadaptatie, zoals sterke dijken, vergroening van steden en bescherming tegen hitte, droogte en overstromingen.
“We bereiden Nederland voor op extremer weer door te investeren in klimaatadaptatie. Dat betekent bescherming tegen hitte, droogte en overstromingen. Met sterke dijken, meer groen in steden en een gezond waterbeheer.”
Europese samenwerking voor een sociale Green Deal
De SP wil samen met Europese partners investeren in een sociale Green Deal, waarbij klimaatrechtvaardigheid en democratische zeggenschap centraal staan.
“We zetten ons in voor een échte sociale Green Deal waarin klimaatrechtvaardigheid centraal staat en mensen via democratische zeggenschap weer grip krijgen op de toekomst van hun land.”
Volt wil fors investeren in klimaatmaatregelen en ziet dit als een topprioriteit, met als doel een klimaatneutraal Nederland en EU in 2040. Ze stellen concrete investeringsfondsen, subsidies, en wetgeving voor om verduurzaming te versnellen, innovatie te stimuleren en de energietransitie mogelijk te maken. Hun aanpak is ambitieus, Europees georiënteerd en gericht op zowel publieke als private investeringen in groene technologie, infrastructuur en sociale rechtvaardigheid.
Investeren in Europese en nationale klimaatfondsen
Volt pleit voor het opzetten van nieuwe Europese en nationale fondsen specifiek gericht op klimaatadaptatie, innovatie en verduurzaming. Hiermee willen ze grootschalige investeringen mogelijk maken in technologie, infrastructuur en ondersteuning bij klimaatrampen.
“We moeten ons weerbaarder maken tegen extreem weer, zoals stormen of overstromingen. Volt wil op Europees niveau en in Nederland een klimaatadaptatiefonds voor de noodzakelijke investeringen opzetten. Daarnaast willen we ook een klimaatnoodfonds opzetten om inwoners en bedrijven bij klimaatrampen te ondersteunen.”
“We tuigen nieuwe Europese fondsen op, waarbij gekeken wordt waar we het snelst de meeste klimaatwinst kunnen boeken. Met die fondsen zetten we in op internationale projecten, in plaats van op nationale projecten. Zo versnellen we de Europese klimaataanpak en zorgen we dat alle lidstaten mee kunnen komen in de transitie.”
Investeren in groene innovatie en technologie
Volt wil investeren in strategische groene innovaties en technologieën via een Europese investeringsbank en nationale instrumenten. Ze richten zich op cleantech, waterstof, circulaire technologie en het ondersteunen van start-ups en scale-ups die bijdragen aan de groene transitie.
“De EU moet actiever investeren in technologieën die bijdragen aan de groene transitie. Daarom pleit Volt voor de oprichting van een Europese investeringsbank die investeert in strategische innovaties, zoals cleantech, waterstof en circulaire technologie.”
“De overheid neemt een leidende en sturende rol op zich in de ontwikkeling van een volwassen start-upklimaat door niet alleen gerichter maar ook méér te investeren in start-ups. Dit doet de overheid zowel via de Nationale Investeringsbank, zogenaamde incubators en innovatiehubs.”
Financiële prikkels en subsidies voor verduurzaming
Volt wil subsidies, leningen en fiscale voordelen inzetten om bedrijven en het mkb te stimuleren te investeren in verduurzaming. Ze maken subsidies afhankelijk van klimaatplannen en richten zich op projecten met maatschappelijke relevantie en lange termijn impact.
“We verbinden voorwaarden aan subsidies voor grote maatschappelijke uitdagingen, zoals verduurzaming, veiligheid, gezondheid en innovatie.”
“Verduurzaming is niet in alle gevallen een investering die op korte termijn rendeert, maar dat maakt het niet minder belangrijk. Daarom creëren wij leenmogelijkheden tegen risicovrije rente bij de overheid voor ondernemers die willen verduurzamen.”
“We creëren een financieel beloningsinstrument voor ondernemers die willen verduurzamen. We communiceren duidelijke doelen en groene Key Performance Indicators, waarmee we ondernemers extra steun bij het verduurzamen bieden in de vorm van subsidies of fiscale regelingen.”
Investeren in duurzame infrastructuur en energietransitie
Volt wil investeren in duurzame infrastructuur, zoals warmte- en koudenetten, CO₂-infrastructuur en isolatie van woningen, om de energietransitie te versnellen en energiearmoede tegen te gaan.
“Volt is voorstander van het stimuleren van warmte- en koudenetten die draaien op basis van duurzame bronnen zoals aardwarmte, restwarmte uit de industrie en open water.”
“GasUnie en Energie Beheer Nederland (EBN) moeten vooraf investeren in publieke infrastructuur zodat deze op tijd af is.”
“Daarom spreken we in het Nationaal Isolatieplan af enkel te investeren in duurzame isolatiematerialen, zoals vlas of hennep.”
Groene begroting en publieke investeringen
Volt wil dat de overheid structureel rekening houdt met de kosten van klimaatverandering in de begroting en publieke investeringen stuurt richting groene projecten.
“We zetten in op groen begroten om de kosten van klimaatverandering mee te nemen in overheidsfinanciën en zo sturing te geven aan de keuzes van onze overheid.”
“Zo zal spreiding van de kosten over een langere periode van groene projecten de investeringsdrempel voor de energietransitie verlagen.”
BBB wil alleen investeren in klimaatmaatregelen die haalbaar, betaalbaar en effectief zijn, en verzet zich tegen ideologisch of symbolisch klimaatbeleid. De partij kiest voor innovatie, kernenergie en infrastructuur, maar is kritisch op subsidies, extra CO₂-heffingen en overhaaste uitfasering van fossiel. BBB wil investeren in energietransitie via bewezen technologieën en innovatie, maar alleen als dit de economie en betaalbaarheid niet schaadt.
Investeren in innovatie en energietransitie, geen subsidies
BBB wil investeren in innovatie, kernenergie en infrastructuur om de energietransitie te ondersteunen, maar is tegen generieke subsidies en extra nationale lasten. Investeringen moeten gericht zijn op bewezen technologieën, strategische autonomie en regionale ontwikkeling, zonder de economie of betaalbaarheid te ondermijnen.
“BBB kiest voor een realistisch klimaatbeleid dat ondernemers niet straft, maar ondersteunt bij innovatie en verduurzaming.”
“Er komt een Deltaplan voor energietransitie gebaseerd op bewezen technologieën, met expliciete afweging van invloed op industriebeleid, armoede, verdienvermogen en strategische autonomie.”
“Investering in onderzoek naar en opschaling van alternatieven. Daarbij kijken we onder andere naar (zeer) kleine modulaire kerncentrales (SMRs), decentrale biogasinstallaties, waterstofproductie en restwarmtebenutting en een slimmere koppeling tussen opwek, opslag en verbruik, bij voorkeur dicht bij elkaar geplaatst.”
“BBB wil: Versnelling uitbreiding elektriciteitsnet. Ons elektriciteitsnet kan de energietransitie niet aan. ... Het net moet zo snel als mogelijk verder uitgebreid worden.”
“BBB wil: De oprichting van een Nationale Investeringsbank onderzoeken die: ... Investeert in mkb, innovatie en infrastructuur; ... en versnelt de energietransitie en landbouwtransitie zonder bureaucratie.”
“BBB wil een technologie neutrale aanpak, waarbij bedrijven en huishoudens verduurzamen op hun eigen manier – zonder afhankelijkheid van de ‘subsidieindustrie’. Vanaf 2026 beëindigen we de SDE++ regeling. Subsidies op verlieslatende technieken worden afgebouwd. In plaats daarvan stimuleren we innovatie, energiebesparing en slimme infrastructuur.”
Kritisch op extra lasten, subsidies en overhaaste uitfasering fossiel
BBB investeert niet in klimaatmaatregelen die volgens haar onrealistisch, onbetaalbaar of ineffectief zijn. De partij wil geen extra nationale CO₂-heffingen, geen overhaaste sluiting van kolencentrales, en pauzeert windenergieprojecten, om economische schade en verlies van banen te voorkomen.
“Geen onrealistische uitfasering fossiel. We stoppen pas met fossiele energie als er echt betrouwbare en betaalbare alternatieven zijn.”
“Stoppen met extra CO₂-heffing voor industrie. ... BBB wil de extra nationale CO₂ heffing voor de industrie daarom terugdraaien.”
“Kolencentrales openhouden. De sluiting van kolencentrales per 2030 wordt ingetrokken zolang elders in Europa minder efficiënte centrales draaien.”
“Pauzeknop voor windenergie. Er komt een pas op de plaats bij uitbreiding van wind op land en op zee. Alleen op 1 november 2025 volledig vergunde projecten worden gerealiseerd.”
“Stoppen met de SDE++-subsidies vanaf 2026. De subsidieregeling SDE++ kost miljarden per jaar en leidt tot dure megaprojecten op zee, op land en in landbouwgebied.”
D66 kiest expliciet voor forse investeringen in het klimaat en de energietransitie, met nadruk op innovatie, infrastructuur en sociale rechtvaardigheid. De partij wil onder meer een Nationale Investeringsbank oprichten voor klimaattransities, grootschalig investeren in wind- en zonne-energie, en verduurzaming van woningen versnellen. D66 ziet investeren in klimaat niet als kostenpost, maar als noodzakelijke stap voor een sterke, schone en toekomstbestendige economie.
Nationale Investeringsbank voor Klimaattransities
D66 wil een publieke investeringsbank oprichten die gericht is op grote klimaat- en energietransities. Hiermee wil de partij structureel en op grote schaal investeren in infrastructuur, innovatie en verduurzaming, om Nederland sneller klimaatneutraal te maken.
“We willen een Nationale Investeringsbank voor grote transities. Deze publieke instelling krijgt meer middelen en een breed mandaat.”
“De bank investeert in wat Nederland vooruithelpt: van verzwaring van het elektriciteitsnet tot warmtenetten in dorpen en steden, van circulaire productie tot herstel van bodem en water. Ook ondersteunt de bank de opschaling van bijvoorbeeld groene waterstof, digitale autonomie, duurzame defensiecapaciteit en technologische innovatie.”
Grootschalige Investeringen in Wind- en Zonne-energie
D66 kiest voor forse investeringen in duurzame energiebronnen, met wind op zee als basis. De partij wil het elektriciteitsnet verzwaren en procedures versnellen om de energietransitie mogelijk te maken.
“We investeren uitgebreid in windmolens op zee en in zonnepanelen op daken, bedrijventerreinen en restgronden zoals bermen. Wind op zee wordt de basis van onze schone energie.”
“We geven de grootste prioriteit aan de verzwaring van het elektriciteitsnet.”
“De energietransitie loopt vast zonder voldoende ruimte op het net. Daarom mogen netbeheerders sneller investeren.”
Versnellen Verduurzaming van Woningen
D66 wil grootschalig investeren in het energiezuinig maken van woningen, met speciale aandacht voor mensen met lage inkomens. Dit verlaagt de energierekening en versnelt de energietransitie.
“We gaan sneller aan de slag om alle huizen in Nederland energiezuinig te maken. Dat is goed voor de portemonnee en voor het klimaat.”
“We ondersteunen mensen met lage inkomens bij verduurzaming van hun woning. Denk aan subsidies, persoonlijk advies en energiecoaches.”
“We starten een grootschalig isolatieplan: vóór 2030 verduurzamen we minimaal 1 miljoen huurwoningen.”
Investeren in Innovatie voor Klimaatoplossingen
D66 ziet technologische innovatie als essentieel voor het behalen van klimaatdoelen en wil hierin gericht investeren, met focus op maatschappelijke missies zoals verduurzaming.
“We investeren in innovatie die écht het verschil maakt voor de samenleving en op de lange termijn loont. Daarom richten we ons op een aantal duidelijke maatschappelijke missies,”
Klimaatinvesteringen als Economische Kans, Niet Kostenpost
D66 benadrukt dat investeren in klimaat noodzakelijk is voor economische groei en het voorkomen van toekomstige schade, en ziet dit als waardevolle investering voor volgende generaties.
Forum voor Democratie (FVD) wil niet investeren in klimaatmaatregelen en verwerpt het idee van een klimaatprobleem. In plaats van klimaatbeleid en energietransitie kiest FVD voor het volledig stoppen met klimaatplannen, het schrappen van klimaatwetten en CO₂-doelen, en het investeren in fossiele brandstoffen en kernenergie voor betaalbare energie. Hun enige investering gerelateerd aan klimaat is gericht op adaptatie, zoals dijkenbouw en kustbescherming, niet op mitigatie of verduurzaming.
Volledig stoppen met investeren in klimaatbeleid
FVD gelooft niet in het klimaatprobleem en ziet geen reden om te investeren in klimaatmaatregelen of de energietransitie. Ze willen alle klimaatplannen, klimaatwetten en internationale akkoorden intrekken, en stoppen met subsidies voor duurzame energie. Hun focus ligt op goedkope energie uit fossiele brandstoffen en kernenergie, niet op CO₂-reductie of verduurzaming.
“Forum voor Democratie gelooft niet in het klimaatprobleem en ziet geen reden om gebruik van fossiele brandstoffen uit te faseren. Daarom stoppen we met de kostbare klimaatplannen. We trekken de Klimaatwet in en zeggen het Parijsakkoord op.”
“We stoppen volledig met de energietransitie, zodat ons land niet langer wordt opgezadeld met onbetaalbaar en zinloos klimaatbeleid.”
“We laten CO₂-reductie los als uitgangspunt, zodat beleid weer wordt gericht op betaalbaarheid en betrouwbaarheid van energie.”
“We schrappen alle klimaatregels, zodat energie weer betaalbaar en betrouwbaar wordt.”
“We trekken de klimaatwet in, zeggen het klimaatverdrag van Parijs op en stoppen zodoende volledig met alle vormen van ‘duurzaamheidsbeleid’.”
Investeren in adaptatie (niet in mitigatie)
FVD wil uitsluitend investeren in aanpassing aan klimaatverandering, zoals dijkenbouw en kustbescherming, en niet in het voorkomen van klimaatverandering. Ze zien adaptatie als historisch sterke Nederlandse expertise en wijzen CO₂-reductie af als doel.
“In plaats van onrealistische CO₂-doelen richten we ons op slimme oplossingen voor eventuele klimaatverandering zoals dijkenbouw en kustbescherming, waar Nederland wereldwijd in uitblinkt.”
“In plaats daarvan richten wij ons op adaptatie – zoals dijkenbouw, kustbescherming en innovatieve landbouw – waar Nederland juist historisch sterk in is.”
“We investeren in dijken, kustbescherming, rivierbeheer, irrigatie en gewasontwikkeling, zodat Nederland beter beschermd is tegen weersextremen.”
Investeren in fossiele brandstoffen en kernenergie
FVD wil investeren in fossiele brandstoffen (gas, olie, kolen) en kernenergie, niet als klimaatmaatregel maar voor energiezekerheid en lage kosten. Ze zien deze bronnen als basis voor welvaart en verwerpen duurzame alternatieven.
“Door gaswinning in Groningen te hervatten met eerlijke compensatie voor omwonenden en gelijktijdig te investeren in kolencentrales en moderne kernenergie, zoals thorium, zorgen we voor stabiele, goedkope stroom voor de komende generaties.”
“We bouwen snel tien nieuwe kerncentrales en investeren in thoriumonderzoek, zodat Nederland volledig energieautonoom wordt en ook in de toekomst kan beschikken over betrouwbare en toekomstgerichte energievoorziening.”
“We breiden de gaswinning in de Noordzee uit en beginnen met gaswinning op de Waddenzee. Een aanzienlijk deel van deze gasbaten komen ten goede aan een nieuw op te richten Sovereign Wealth Fund...”
De SGP wil investeren in klimaatmaatregelen, maar kiest daarbij voor een pragmatische en technologische benadering gericht op haalbaarheid, betaalbaarheid en behoud van concurrentiekracht. De partij zet in op verduurzaming van energie, landbouw, industrie en woningen, met nadruk op innovatie, infrastructuur en ondersteuning van ondernemers, maar is kritisch op dwingende reductiedoelen en pleit voor een evenwichtig speelveld. Kernenergie, alternatieve energiebronnen, isolatie en verduurzaming van vervoer krijgen expliciet steun, mits deze passen binnen een realistische en betaalbare transitie.
Investeren in duurzame energie-infrastructuur en alternatieve bronnen
De SGP wil investeren in energie-infrastructuur en alternatieve energiebronnen zoals kernenergie, geothermie en waterstof, om de energievoorziening te verduurzamen en de afhankelijkheid van fossiele import te verminderen. De partij benadrukt het belang van leveringszekerheid, betaalbaarheid en innovatie, en wil dat overheid en netbeheerders tijdig investeren in netwerken en nieuwe technologieën.
“Overheid en netbeheerders investeren tijdig in waterstof- en elektriciteitsinfrastructuur voor de industrie, ook buitenom de grote industrieclusters.”
“Het Rijk ondersteunt de bouw van tenminste twee grote kerncentrales, mede door via een Staatsdeelneming de financieringskosten sterk te verlagen.”
“De energievoorziening wordt verduurzaamd en de import van fossiele brandstoffen afgebouwd. We kiezen daarbij wel voor een brede en evenwichtige energiemix met het oog op betrouwbaarheid en leveringszekerheid.”
Stimuleren van verduurzaming in landbouw en industrie
De SGP investeert in verduurzaming van landbouw en industrie via fondsen, subsidies, fiscale aanpassingen en innovatie, maar wil dit doen zonder de concurrentiepositie te schaden. De partij ondersteunt praktijkonderzoek, verduurzaming van productieprocessen en het gebruik van duurzame grondstoffen, met oog voor een eerlijk speelveld.
“Het Investeringsfonds Duurzame Landbouw dat ondernemers middels investeringssteun, omschakelvergoedingen en garantstellingen helpt bij verduurzaming wordt versterkt.”
“Bedrijven worden (financieel) gestimuleerd duurzame en eerlijke keuzes te maken en te investeren in de lange termijn, door middel van fiscale aanpassingen en verruiming van subsidies.”
“We staan voor verduurzaming van de industrie, maar wel met oog voor een zo eerlijk mogelijk speelveld.”
Investeren in energiebesparing en verduurzaming van woningen
De SGP wil investeren in isolatie, duurzame verwarming en energiebesparing in woningen, met speciale aandacht voor betaalbaarheid en ondersteuning van kwetsbare huishoudens. Grootschalige isolatieprogramma’s en hybride warmtepompen worden gestimuleerd, en het Warmtefonds wordt versterkt.
“Het Rijk investeert extra in het Warmtefonds en de Investeringsregeling Subsidie Duurzame Energie en maakt samen met gemeenten en woningcorporaties werk van grootschalige isolatieprogramma’s om de kostprijs voor gebouwisolatie te verlagen.”
“De noodzaak om te investeren in energiebesparing en duurzame verwarming van woningen en bedrijfsgebouwen.”
Verduurzaming van vervoer en stimulering van elektrisch rijden
De SGP investeert in verduurzaming van vervoer door stimulering van elektrisch rijden, alternatieve brandstoffen en infrastructuur, met oog voor haalbaarheid en betaalbaarheid. Er komt steun voor elektrische auto’s, accutechnologie en emissieloos transport.
“De subsidieregeling voor tweedehands elektrische auto’s wordt voortgezet en versterkt. Zo wordt ook voorkomen dat ze de grens overgaan.”
“Er komt een vrachtwagenheffing. De inkomsten vloeien terug naar de sector voor ondersteuning bij de ontwikkeling van en overstap naar elektrisch transport en het rijden op alternatieve brandstoffen.”
“Voor leefomgeving en klimaat is verduurzaming van het vervoer belangrijk.”
50PLUS wil geen extra nationaal klimaatbeleid bovenop Europese afspraken en pleit voor het beëindigen van nationale klimaatmaatregelen zodra Europees CO2-beprijzen wordt opgeschaald. De partij investeert vooral in kernenergie en klimaatadaptatie voor ouderen, maar is kritisch over dure of symbolische klimaatmaatregelen en benadrukt effectiviteit en betaalbaarheid.
Stoppen met nationaal klimaatbeleid, focus op Europees niveau
50PLUS vindt dat klimaatbeleid alleen effectief is als het op Europees of mondiaal niveau wordt gevoerd en wil nationale maatregelen uitfaseren zodra Europese CO2-beprijzing wordt versterkt. Ze zijn tegen extra nationale regels en benadrukken het belang van een gelijk speelveld binnen Europa.
“Gezamenlijk klimaatbeleid op Europees of wereldwijd niveau, anders is het niet effectief.”
“Uitfasering van het nationale klimaatbeleid, nadat gezamenlijk is besloten om het Europese beprijzen van CO2 op te schalen.”
“Dezelfde regels voor iedereen binnen Europa. Dus geen nationale CO2-heffingen en geen extra regels bovenop de Europese afspraken.”
Investeren in kernenergie als klimaatmaatregel
50PLUS kiest voor forse investeringen in kernenergie als belangrijkste bijdrage aan CO2-reductie en energiezekerheid, met nadruk op snelle bouw van nieuwe kerncentrales en introductie van kleine kerncentrales (SMR’s).
Klimaatadaptatie gericht op ouderen
De partij investeert specifiek in klimaatadaptatie om ouderen te beschermen tegen hittegolven, met concrete voorstellen zoals een Nationaal Hitteplan, subsidies voor airconditioning en vergroening van woningen.
“Een Nationaal Hitteplan waarbij elke gemeente binnen 3 jaar een plan heeft voor bescherming van ouderen tijdens hittegolven.”
“Subsidie van 2.000 euro voor airconditioning voor 75-plussers met hart-, long- of andere chronische aandoeningen.”
“Groene daken en gevels bij nieuwbouw van levensloopbestendige woningen voor natuurlijke verkoeling.”
Kritisch op dure en symbolische klimaatmaatregelen
50PLUS is uitgesproken kritisch over nationaal klimaatbeleid dat zij als duur, ineffectief of symbolisch beschouwen, en pleit voor correctie van bestaande maatregelen.
JA21 investeert niet in klimaatmitigatie, maar kiest voor een pragmatische koers gericht op klimaatadaptatie en betaalbare energie. De partij wil vooral investeren in kernenergie, waterbeheer en isolatie, en ondersteunt duurzaamheid alleen als het economisch rendeert. JA21 wijst nationale klimaatheffingen en symboolpolitiek af, en zet in op technologische innovatie en aanpassing aan de gevolgen van klimaatverandering.
Investeren in klimaatadaptatie, niet in mitigatie
JA21 verwerpt grootschalige investeringen in het terugdringen van CO2-uitstoot en kiest in plaats daarvan voor aanpassing aan de gevolgen van klimaatverandering. De partij investeert gericht in waterbeheer, dijken en infrastructuur om Nederland weerbaar te maken, en ziet klimaatadaptatie als realistischer dan het sturen van het wereldwijde klimaat.
“In plaats van eenzijdig te proberen het wereldwijde klimaat te sturen, zetten wij in op klimaatadaptatie: het versterken van onze samenleving, infrastructuur en economie tegen de gevolgen van klimaatverandering. Dat betekent gerichte investeringen in waterbeheer en dijken, een energievoorziening die betaalbaar én betrouwbaar is, en technologische innovaties die Nederland weerbaar maken.”
“Kiezen voor aanpassing aan het klimaat door investeringen in dijken, watermanagement en klimaatbestendig bouwen.”
Investeren in kernenergie als duurzame energiebron
JA21 ziet kernenergie als de enige duurzame en betrouwbare energiebron waarin grootschalig geïnvesteerd moet worden. De partij wil fors inzetten op de bouw van nieuwe kerncentrales, SMR’s en innovatie in thoriumtechnologie, en noemt kernenergie de structurele oplossing voor de toekomst.
“Ten minste 20 Gigawatt aan nieuwe kerncentrales realiseren in de komende 25 jaar.”
“Zo snel mogelijk beginnen met de gefaseerde bouw van vier kerncentrales.”
“Meerdere SMR’s (kleine kerncentrales) laten produceren in Nederland vóór 2035.”
“Investeren in thoriumtechnologie en methoden voor het hergebruiken van kernafval.”
“Kernenergie is voor JA21 de toekomst: het is duurzaam, biedt zekerheid, creëert banen en zorgt voor innovatie. Het is daarmee een onmisbare pijler in een betrouwbaar en betaalbaar energiesysteem.”
Duurzaamheid en energietransitie alleen als het economisch rendeert
JA21 ondersteunt investeringen in duurzaamheid en circulaire economie uitsluitend als deze aantoonbaar economisch voordeel opleveren. De partij wijst nationale klimaatheffingen, extra regelgeving en onrendabele duurzame projecten af.
Investeren in isolatie van woningen
JA21 wil investeren in het isoleren van woningen als concrete maatregel om energieverbruik en kosten te verlagen, zonder burgers te dwingen tot een duurzame levensstijl.
“Vol inzetten op isoleren van woningen.”
De VVD wil investeren in klimaatmaatregelen, maar koppelt deze nadrukkelijk aan economische groei, energieonafhankelijkheid en betaalbaarheid. De partij zet in op investeringen in kernenergie, verduurzaming van industrie en woningen, en stimuleert groene innovatie, maar wil geen extra nationale lasten of verplichtingen opleggen. Concrete investeringen worden vooral gedaan waar deze bijdragen aan een sterke, concurrerende economie en een schone, weerbare energievoorziening.
Investeren in kernenergie en energieonafhankelijkheid
De VVD ziet kernenergie als essentieel voor een robuust, toekomstbestendig en onafhankelijk energiesysteem. De partij wil fors investeren in de bouw van nieuwe kerncentrales, inclusief kleine kerncentrales, en stimuleert innovatie in de nucleaire sector. Dit alles om de energievoorziening veilig, schoon en betaalbaar te houden en minder afhankelijk te zijn van buitenlandse regimes.
“We zorgen ervoor dat de vier grote kerncentrales zo snel mogelijk worden gebouwd. ... Daarnaast gaat de overheid met eigen investeringen en partnerschappen bijdragen aan de realisatie van deze nieuwe kerncentrales. Hiervoor wordt zo snel mogelijk een staatsdeelneming opgericht.”
“We streven naar een kleine kerncentrale vóór 2035: Kleine kerncentrales zullen een belangrijke rol spelen in een robuust en toekomstbestendig energiesysteem.”
“Daarom moeten we fors investeren in kernenergie, windenergie op zee, waterstof, groen gas, zonne-energie, geothermie en in de tussentijd nieuwe gaswinning niet schuwen als het noodzakelijk wordt.”
Investeren in verduurzaming van industrie en woningen
De VVD wil bedrijven en huishoudens ondersteunen bij verduurzaming, met investeringskortingen en fiscale stimulansen voor groene investeringen. De partij kiest voor een pragmatische aanpak waarbij de overheid investeert in CO2-opslag, circulaire economie en innovatie, maar zonder extra nationale lasten of verplichtingen.
“We investeren in tijdige realisatie van CO2-opslag en zetten in op CO2-afvang, -verwijdering en -hergebruik: Voor de transitie naar een weerbare en schone industrie is opvang en hergebruik van CO2 cruciaal.”
“We helpen huishoudens en ondernemers te verduurzamen: Verduurzaming is dé weg naar een onafhankelijke, schone economie en een betaalbare energierekening. We zorgen er daarom voor dat iedereen mee kan doen: van isolatie en elektrisch rijden tot schonere productieprocessen.”
“Voor wie vrijwillig groen investeert maken we het fiscaal aantrekkelijk om een nieuwe warmtepomp aan te schaffen. Daarom maken we groene investeringen deels aftrekbaar bij de belastingaangifte.”
“Daarom onderzoeken we een investeringskorting voor bedrijven die willen verduurzamen en ondersteunen we bedrijven richting 2030 via maatwerkafspraken met een concreet en allesomvattend plan voor verduurzaming.”
Investeren in groene innovatie en circulaire economie
De VVD koppelt klimaatbeleid aan economische groei en innovatie. De partij investeert in onderzoek, ontwikkeling en circulaire economie om de uitstoot te verminderen en de afhankelijkheid van schaarse grondstoffen te beperken.
“We spannen ons in om de investeringen in onderzoek en ontwikkeling in Nederland te laten stijgen naar minimaal 3% van de totale omvang van de economie.”
“Een schone economie is circulair: Circulariteit is geen doel op zichzelf, maar een middel om uitstoot te verminderen, uitputting van de aarde te voorkomen en om geopolitieke afhankelijkheid voor schaarse grondstoffen te beperken.”
“We zetten, in Europees verband, vol in op circulariteit, langere levensduur van producten, kwaliteit in plaats van kwantiteit en hergebruik.”
BVNL wil niet investeren in klimaatbeleid zoals dat nu gevoerd wordt, maar richt zich op betaalbare energie, technologische innovatie en het schrappen van bestaande klimaatfondsen en -subsidies. De partij verwerpt windmolens, zonneparken op landbouwgrond, en internationale klimaatafspraken, en kiest voor kernenergie, gaswinning en beperkte verduurzaming op basis van rendement. BVNL ziet klimaatbeleid vooral als een kostenpost en wil alleen investeren in innovatie als het technisch en financieel rendabel is.
Schrappen van klimaatfondsen en subsidies
BVNL is uitgesproken tegen investeringen in klimaatbeleid en wil bestaande klimaatfondsen en subsidies afschaffen. De partij ziet deze uitgaven als zinloos en schadelijk voor de economie en samenleving.
Investeren in kernenergie en gaswinning, niet in klimaat
In plaats van investeren in klimaatmaatregelen, wil BVNL investeren in kerncentrales en gaswinning om energiezekerheid en betaalbaarheid te waarborgen. Klimaatdoelen zijn ondergeschikt aan economische en technische haalbaarheid.
“Dit kan door kerncentrales te bouwen en het gasveld in Groningen veilig en verantwoord open te houden en nieuwe gasvelden op Nederlands grondgebied te ontwikkelen”
“We gaan door met ontwikkeling van en productie uit gasvelden in de Noordzee.”
“Onderzoek naar SMR (Small-Modular-Reactor) energiecentrales op basis van bestaande en Thorium-technologie wordt actief gestimuleerd.”
Afwijzen internationale klimaatafspraken en wind- en zonneparken
BVNL verwerpt internationale klimaatafspraken en grootschalige duurzame energieprojecten, en ziet deze niet als investeringen die bijdragen aan het klimaat of de economie.
DENK wil fors investeren in klimaatmaatregelen, met nadruk op rechtvaardigheid en betaalbaarheid voor burgers. De partij pleit voor een Klimaatfonds, investeringen in duurzame energie, verduurzaming van woningen en mobiliteit, en extra steun voor internationale klimaatrechtvaardigheid. DENK koppelt deze investeringen aan het halen van klimaatdoelen en het eerlijk laten bijdragen van grote vervuilers.
Klimaatfonds en forse investeringen in verduurzaming
DENK wil een toereikend Klimaatfonds en structurele investeringen in de vergroening van de economie, energietransitie en verduurzaming van woningen. De partij ziet dit als noodzakelijk om klimaatdoelen te halen en de energierekening voor burgers te verlagen.
“Een toereikend Klimaatfonds waaruit de noodzakelijke investeringen gedaan kunnen worden voor de verduurzaming van ons land. DENK staat pal voor voldoende investeringen in de vergroening van onze economie en in de energietransitie.”
“Wij willen fors investeren in verduurzaming van woningen. Naast dat wij hiermee bijdragen aan de klimaatdoelstellingen, worden de woonlasten voor mensen hiermee beperkt.”
“Wij staan voor investeringen in duurzaamheid, in de energietransitie en in een schone economie.”
Investeren in duurzame energie en mobiliteit
DENK kiest voor grootschalige investeringen in zonne- en windenergie, elektrisch rijden en openbaar vervoer, om de uitstoot te verminderen en mobiliteit betaalbaar te houden.
“Wij willen investeren in zonne energie en windenergie op zee.”
“Wij gaan investeren in elektrisch rijden. Er komt een toegankelijke regeling om elektrisch rijden betaalbaar te maken voor lage en middeninkomens.”
“Wij investeren in het openbaar vervoer. Hiermee zorgen wij voor een dekkende dienstregeling, goedkopere kaartjes, beter kwaliteit en dragen wij bij aan verduurzaming.”
Grote vervuilers laten betalen voor klimaatmaatregelen
DENK wil dat grote bedrijven en vervuilers een eerlijker en groter aandeel leveren in de financiering van klimaatmaatregelen, onder het principe 'de vervuiler betaalt'.
“Grote vervuilers gaan eerlijker bijdragen. Bedrijven in de commerciële sector die veel energie verbruiken, gaan relatief méér energiebelasting en opslag voor duurzame energie betalen. Met een CO2-heffing voor de grootste vervuilers geven we een extra stimulans om te verduurzamen.”
“De grote vervuilende bedrijven moeten ook hun eerlijke deel bijdragen, volgens het principe dat de vervuiler betaalt.”
Internationale klimaatrechtvaardigheid en steun Mondiale Zuiden
DENK erkent de historische verantwoordelijkheid van het Westen en wil investeren in internationale klimaatrechtvaardigheid, met steun aan landen in het Mondiale Zuiden.
“Ons land moet, samen met andere Westerse landen, het Mondiale Zuiden actief ondersteunen in het klimaatbeleid.”