Verkiezingsprogramma's 2025 overwelke partijen willen gratis kinderopvang of bijna gratis
GroenLinks-PvdA wil kinderopvang volledig gratis maken voor alle kinderen door deze als publieke voorziening te organiseren en de kinderopvangtoeslag af te schaffen. Hun visie is dat gratis kinderopvang bijdraagt aan kansengelijkheid en een goede start voor ieder kind, en dat publieke belangen boven winst moeten staan in de kinderopvangsector.
Kinderopvang gratis voor alle kinderen
GroenLinks-PvdA pleit voor het volledig gratis maken van kinderopvang als publieke voorziening, waarbij de kinderopvangtoeslag verdwijnt. Dit moet bijdragen aan kansengelijkheid en de ontwikkeling van jonge kinderen, en commerciële belangen worden geweerd uit de sector.
“De kinderopvang, de voorschool, peuterspeelzaal en de buitenschoolse opvang worden een publieke voorziening, en dus gratis voor alle kinderen. De kinderopvangtoeslag verdwijnt.”
“Kansengelijkheid begint met een goede start, daarom maken we kinderopvang gratis voor alle kinderen.”
“Daarom maken we toeslagen stap voor stap overbodig: met gratis kinderopvang, lagere zorgpremies en hogere inkomens.”
Publiek belang boven winst in kinderopvang
De partij wil commerciële investeerders en private equity weren uit de kinderopvang om te waarborgen dat het publieke belang centraal staat, niet winstmaximalisatie.
“In de zorg, het onderwijs, de kinderopvang en het openbaar vervoer moet het algemeen belang voorop staan, niet de winst voor investeerders. We strijden tegen commerciële investeerders en private equity die de huisartsenzorg, welzijnswerk en de kinderopvang overnemen...”
“We houden het betaalbaar met tariefregulering, maximale salarissen aan de top en het weren van private equity uit de kinderopvang.”
Het CDA wil kinderopvang voor de meeste gezinnen "bijna gratis" maken, met een inkomensafhankelijke bijdrage voor hogere inkomens. Dit voorstel is bedoeld om gezinnen financieel te ondersteunen en het kinderopvangstelsel eenvoudiger en eerlijker te maken, vooral voor financieel kwetsbare gezinnen.
Bijna gratis kinderopvang voor gezinnen
Het CDA stelt voor om kinderopvang voor de meeste gezinnen vrijwel kosteloos te maken, met uitzondering van hogere inkomens die een inkomensafhankelijke bijdrage blijven betalen. Dit moet de financiële druk op gezinnen verlichten en het risico op problemen met toeslagen en fraude verkleinen. De kinderopvangtoeslag wordt direct aan opvangorganisaties uitgekeerd om het systeem eenvoudiger en veiliger te maken.
“We ondersteunen gezinnen in de hoge kosten door bijna gratis kinderopvang. Voor de hogere inkomens blijft er een inkomensafhankelijke bijdrage. We betalen de kinderopvangtoeslag direct uit aan de opvangorganisaties. We voorkomen fraude door goed toezicht.”
“We vereenvoudigen en verruimen de financiële kindregelingen en ondersteunen financieel kwetsbare gezinnen door bijna gratis kinderopvang.”
Gratis voorschoolse programma’s op indicatie voor peuters
Voor peuters van twee en drie jaar die dit voor hun ontwikkeling nodig hebben, wil het CDA gratis voor- en vroegschoolse programma’s aanbieden op indicatie. Dit is een aanvullende maatregel gericht op ontwikkelingskansen voor jonge kinderen met een extra ondersteuningsbehoefte.
“Voor alle peuters van twee en drie jaar die dat voor hun ontwikkeling nodig hebben, komen er op indicatie gratis voor- en vroegschoolse programma’s beschikbaar.”
De ChristenUnie wil kinderopvang en gastouderopvang (zo goed als) gratis maken voor alle gezinnen, als onderdeel van een breder gezinsvriendelijk beleid. Ze stellen voor om het toeslagenstelsel te vervangen door een eenvoudiger systeem met een hoge, inkomensonafhankelijke kinderbijslag en een verzilverbare belastingkorting, zodat kinderopvang betaalbaar en toegankelijk wordt voor iedereen.
Kinderopvang (zo goed als) gratis maken
De ChristenUnie vindt dat niemand om financiële redenen zou moeten afzien van kinderen en wil gezinnen financieel ontlasten. Daarom pleiten ze voor (bijna) gratis kinderopvang en gastouderopvang, gecombineerd met een hogere kinderbijslag en vereenvoudigde verlofregelingen. Dit moet de keuzevrijheid van ouders vergroten en kinderarmoede tegengaan.
“Daarom verhoogt de ChristenUnie de kinderbijslag naar € 4500 per kind per jaar, maken we de kinderopvang en gastouderopvang (zo goed als) gratis en vereenvoudigen we de verlofregelingen zodat ouders er kunnen zijn voor hun kinderen als dat nodig is.”
Eenvoudiger en betaalbaar kinderopvangstelsel zonder winstoogmerk
De partij wil het kinderopvangstelsel hervormen zodat het eenvoudiger, betaalbaar en non-profit wordt, waarbij private equity wordt uitgesloten. Dit moet de maatschappelijke functie van kinderopvang versterken en de toegang verbeteren.
“Ouders moeten zelf kunnen kiezen hoe zij werk en zorg combineren. Daarvoor zijn een eerlijk belastingstelsel en kwalitatief goede en betaalbare kinderopvang (waaronder gastouderopvang) noodzakelijk. Door hervorming van de kinderopvangtoeslag, maken de het kinderopvangstelsel eenvoudiger en betaalbaar.”
“Een winstoogmerk is, gezien de maatschappelijke functie van kinderopvang en financiering met veel gemeenschapsgeld, niet gepast. Alle kinderopvangorganisaties worden daarom non-profit. Dit betekent ook een einde van private equity partijen in de kinderopvang.”
D66 wil kinderopvang op korte termijn bijna gratis maken en streeft ernaar deze in de toekomst volledig gratis te maken. Dit geldt voor alle kinderen, ongeacht of één of beide ouders werken, en is onderdeel van hun visie op gelijke kansen en het vereenvoudigen van het toeslagenstelsel. D66 ziet gratis kinderopvang als een publieke voorziening die bijdraagt aan de ontwikkeling van ieder kind en het verminderen van sociale ongelijkheid.
Kinderopvang op korte termijn bijna gratis, later volledig gratis
D66 wil kinderopvang toegankelijk maken voor alle kinderen door deze bijna gratis te maken, met als einddoel volledige gratis kinderopvang. Dit beleid is bedoeld om gelijke kansen te bevorderen, ouders te ontlasten en het huidige complexe toeslagenstelsel te vervangen door een eenvoudiger systeem.
Eén publieke voorziening voor kinderen van 1 tot 15 jaar
D66 wil het onderscheid tussen kinderopvang, peuteropvang en voor- en vroegschoolse educatie opheffen door te bouwen aan één publieke voorziening voor alle kinderen van 1 tot 15 jaar. Dit moet zorgen voor een stevige basis en gelijke ontwikkelingskansen vanaf jonge leeftijd.
“We bouwen aan één publieke voorziening voor alle kinderen van 1 tot 15 jaar. Daarin kan ieder kind, in eigen tempo en vanuit de eigen achtergrond, groeien. Zo verdwijnt ook het verschil tussen kinderopvang en peuteropvang of voor- en vroegschoolse educatie.”
JA21 is kritisch op het huidige toeslagen- en subsidiestelsel en pleit voor afschaffing van complexe regelingen, waaronder toeslagen voor kinderopvang. In plaats daarvan wil JA21 een eenvoudiger en transparanter systeem van toelagen, maar het programma bevat geen voorstel voor gratis of bijna gratis kinderopvang. JA21 positioneert zich dus duidelijk tegen het idee van gratis kinderopvang zoals andere partijen dat voorstellen.
Tegen gratis of bijna gratis kinderopvang
JA21 vindt het huidige systeem van toeslagen, waaronder de kinderopvangtoeslag, te complex en afhankelijk makend. De partij wil deze toeslagen afschaffen en vervangen door een eenvoudiger systeem, maar spreekt zich niet uit voor gratis of bijna gratis kinderopvang. Hun focus ligt op het stimuleren van zelfstandigheid en het beperken van overheidsuitgaven.
“Wij schaffen het circus aan toeslagen en heffingskortingen af, en vervangen het door een simpel en transparant systeem van toelagen.”
“Geen betutteling, maar vertrouwen in mensen om zelf de juiste keuzes te maken.”
“De overheid is veel te sturend in onze economie. Voor ieder probleem worden nieuwe regelingen en subsidies bedacht. Dit maakt mensen afhankelijk en belemmert hun keuzevrijheid.”
De SGP is expliciet tegen gratis of bijna gratis kinderopvang en vindt dat het faciliteren en financieren van kinderopvang geen overheidstaak is. In plaats daarvan wil de SGP een eenvoudige kinderbijdrage invoeren die gezinnen maximale keuzevrijheid geeft om zelf te bepalen waar zij het geld aan uitgeven, zonder specifieke overheidssturing richting kinderopvang.
Tegen gratis of bijna gratis kinderopvang
De SGP stelt dat kinderopvang geen taak van de overheid is en verzet zich tegen het gratis of bijna gratis maken ervan. In plaats daarvan pleit de partij voor financiële ondersteuning aan gezinnen via een algemene kinderbijdrage, zodat ouders zelf kunnen kiezen hoe zij hun kinderen verzorgen en opvoeden.
“Het faciliteren en financieren van de kinderopvang is namelijk geen overheidstaak.”
“De kinderbijslag, het kindgebonden budget en de kinderopvangtoeslag gaan hierin op, Zonder terugvorderingen en met maximale keuzevrijheid voor gezinnen.”
“De overheid moet gezinnen met kinderen financieel ondersteunen, waarna gezinnen zelf keuzes kunnen maken waar ze het geld aan uitgeven. Daarom moet er een eenvoudige kinderbijdrage worden ingevoerd.”
BBB pleit niet voor gratis of bijna gratis kinderopvang. In het verkiezingsprogramma wordt geen voorstel gedaan om kinderopvang gratis of vrijwel gratis te maken. Wel wil BBB het belasting- en toeslagenstelsel vereenvoudigen, zodat mensen minder afhankelijk worden van toeslagen zoals de kinderopvangtoeslag.
Geen gratis of bijna gratis kinderopvang
BBB kiest niet voor het invoeren van gratis of bijna gratis kinderopvang. In plaats daarvan richt de partij zich op het verminderen van de afhankelijkheid van inkomensafhankelijke toeslagen, waaronder de kinderopvangtoeslag, door het belastingstelsel te vereenvoudigen en vaste bedragen in te voeren.
“Wij streven naar een stelsel zonder inkomensafhankelijke toeslagen. In plaats daarvan willen we werken met vaste, begrijpelijke bedragen en een hoge belastingvrije voet in plaats van heffingskortingen, zodat mensen zelf grip hebben op hun inkomen.”
“Op korte termijn moet er een eenvoudiger belasting- en toeslagenstelsel met vaste bedragen als toelage in plaats van ingewikkelde regelingen komen.”
BIJ1 pleit ondubbelzinnig voor volledig gratis kinderopvang voor iedereen, zonder inkomensgrenzen of andere voorwaarden. Dit voorstel is bedoeld om ouders financiële zekerheid te bieden en het risico op toeslagenproblematiek te elimineren. Daarnaast wil BIJ1 naschoolse activiteiten fors subsidiëren, zodat kinderen veilig en betaalbaar de hele dag op school kunnen verblijven.
Gratis kinderopvang voor iedereen
BIJ1 wil kinderopvang volledig gratis maken voor alle gezinnen, ongeacht inkomen of achtergrond. Hiermee wil de partij ouders ontzorgen, financiële drempels wegnemen en het toeslagenstelsel overbodig maken. Dit voorstel is expliciet en concreet geformuleerd in het verkiezingsprogramma.
“Kinderopvang wordt helemaal gratis. Ook naschoolse activiteiten subsidiëren we flink. School wordt een ontmoetingsplek waar kinderen veilig de hele dag kunnen verblijven.”
“Wij maken kinderopvang gratis voor iedereen. Zo krijgen ouders zekerheid dat hun kinderen goed opgevangen worden, zonder zorgen over te hoge kosten of risico’s van toeslagen.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) wil kinderopvang gratis maken voor mensen met een laag inkomen en de arbeidseis voor kinderopvangtoeslag afschaffen. Daarnaast pleit de partij voor één gratis publieke voorschoolse voorziening voor alle kinderen, ongeacht of hun ouders werken. Hiermee wil de PvdD kansengelijkheid bevorderen en de toegankelijkheid van kinderopvang vergroten.
Kinderopvang gratis voor lage inkomens, arbeidseis afgeschaft
De PvdD wil dat kinderopvang gratis wordt voor mensen met een laag inkomen en dat de arbeidseis – dat beide ouders moeten werken om in aanmerking te komen voor toeslag – wordt afgeschaft. Dit moet de toegankelijkheid vergroten en de financiële drempel voor kwetsbare gezinnen wegnemen.
“Kinderopvang wordt gratis voor mensen met een laag inkomen. De arbeidseis, dat beide ouders moeten werken om in aanmerking te komen voor toeslag, wordt afgeschaft.”
Eén gratis publieke voorschoolse voorziening voor alle kinderen
De partij streeft naar een universele, gratis voorschoolse voorziening voor alle kinderen, ook voor kinderen van niet-werkende ouders. Dit voorstel is breder dan alleen kinderopvang en richt zich op gelijke kansen voor ieder kind vanaf jonge leeftijd.
“Er komt één gratis publieke voorschoolse voorziening voor alle kinderen, ook voor kinderen van niet-werkende ouders.”
De SP wil gratis kinderopvang voor alle kinderen, zodat ouders werk en zorg beter kunnen combineren en de kansenongelijkheid wordt verminderd. Dit voorstel is expliciet en concreet: kinderopvang wordt een publieke voorziening en volledig kosteloos aangeboden. De SP ziet gratis kinderopvang als een recht voor elk kind en als een manier om het toeslagenstelsel af te schaffen en de positie van vrouwen op de arbeidsmarkt te versterken.
Gratis kinderopvang voor alle kinderen
De SP pleit voor volledig gratis kinderopvang als publieke voorziening, zodat ouders niet langer afhankelijk zijn van ingewikkelde toeslagen en elk kind gelijke ontwikkelingskansen krijgt. Dit moet het combineren van werk en zorg vergemakkelijken, de arbeidsproductiviteit verhogen en de sociale ongelijkheid verkleinen.
“Met gratis kinderopvang is er altijd mogelijkheid om werk en kinderen te combineren, maar door het invoeren van een vierdaagse werkweek willen we er ook voor zorgen dat ouders meer tijd over hebben om met hun kinderen door te brengen.”
“Gratis kinderopvang. Alle kinderen hebben recht om een goede en sociale basis mee te krijgen op de kinderopvang. En ouders moeten de ruimte hebben voor werk, zorg en elkaar. Daarom maken we de kinderopvang gratis.”
De VVD wil kinderopvang voor werkende ouders bijna gratis maken door de kinderopvangtoeslag af te schaffen en het systeem te hervormen. Op termijn streeft de partij ernaar om de vierde en vijfde dag kinderopvang volledig gratis te maken voor voltijd werkende ouders, waarbij ouders die meer uren werken voorrang krijgen. De VVD kiest hiermee voor lastenverlichting voor werkenden en wil het aantrekkelijker maken om meer te werken.
Kinderopvang bijna gratis voor werkende ouders
De VVD wil de kinderopvangtoeslag afschaffen en kinderopvang bijna gratis maken voor werkende ouders, om werken aantrekkelijker te maken en vaste lasten te verlagen. Op termijn wil de partij de vierde en vijfde dag kinderopvang volledig gratis maken voor voltijd werkende ouders, met voorrang voor ouders die meer uren werken. Dit beleid is bedoeld om de koopkracht van middeninkomens te verhogen en het loont meer om extra te werken.
“We maken kinderopvang bijna gratis: We zetten de hervorming van de kinderopvang door. De kinderopvangtoeslag wordt afgeschaft en kinderopvang wordt bijna gratis voor werkende ouders. Op termijn willen we de vierde en vijfde dag kinderopvang volledig gratis maken om voltijd werkende ouders tegemoet te komen. Ouders die meer uren werken, krijgen voorrang.”
“Bijvoorbeeld door het verlagen van de energiebelasting en het bijna gratis maken van de kinderopvang.”
Volt wil kinderopvang voor alle kinderen gratis maken voor drie dagen per week, ongeacht de werksituatie van de ouders. Voor ouders met een hoog gezamenlijk inkomen blijft de optie van een inkomensafhankelijke bijdrage open. Volt ziet gratis kinderopvang als een manier om gelijke kansen te bevorderen en de financiële haalbaarheid te waarborgen.
Gratis kinderopvang voor drie dagen per week
Volt pleit voor gratis kinderopvang voor alle kinderen, los van het arbeidsverleden of de werksituatie van de ouders. Dit voorstel is bedoeld om gelijke kansen te creëren en de toegankelijkheid van kinderopvang te vergroten. Voor ouders met een hoog inkomen kan een inkomensafhankelijke bijdrage gevraagd worden om het financieel haalbaar te houden.
“We willen dat het mogelijk wordt dat de kinderopvang voor alle kinderen, ongeacht de werksituatie van de ouders, gratis wordt voor drie dagen per week. Waarbij Volt de optie openhoudt om een inkomensafhankelijke ouderbijdrage te vragen aan ouders met een hoog inkomen (bijvoorbeeld een gezamenlijk inkomen boven de 100.000 euro), om de financiële haalbaarheid daarmee te vergroten.”
Kinderopvang als ontwikkelplek voor alle kinderen
Volt wil onderwijs, voorscholen en kinderopvang samenbrengen in ontwikkelplekken voor kinderen vanaf twee jaar, minimaal drie dagen per week. Dit voorstel richt zich op brede ontwikkeling en toegankelijkheid, los van het inkomen of de werksituatie van ouders.
“We willen dat onderwijs, voorscholen en kinderopvang samengaan in ontwikkelplekken voor kinderen vanaf twee jaar voor minimaal drie dagen in de week. Op deze plekken is er gedurende de dag voor alle kinderen (ongeacht of hun ouders werken) aandacht voor de ontwikkeling van sociale, emotionele en intellectuele vaardigheden, sport, spel, creativiteit, persoonlijke leerbehoeften en een gezonde leefstijl.”
DENK doet in haar verkiezingsprogramma geen concrete voorstellen voor gratis of bijna gratis kinderopvang. Het programma bevat geen expliciete passages over het gratis maken van kinderopvang, het verlagen van de kosten ervan, of het invoeren van universele kinderopvang. Wel worden andere vormen van gezinsondersteuning genoemd, zoals verhoging van de kinderbijslag en het kindgebonden budget.
Geen voorstel voor gratis of bijna gratis kinderopvang
DENK benoemt in haar programma geen plannen om kinderopvang gratis of bijna gratis te maken. In plaats daarvan richt het programma zich op andere financiële steunmaatregelen voor gezinnen, zoals het verhogen van de kinderbijslag en het kindgebonden budget. Dit onderscheidt DENK van partijen die wél expliciet gratis kinderopvang bepleiten.
“Wij willen gezinnen ondersteunen met een hogere kinderbijslag en een hoger kindgebonden budget. En in plaats van één keer per drie maanden, wordt de kinderbijslag elke maand uitbetaald.”
NSC wil de kinderopvangtoeslag afschaffen en vervangen door directe financiering van kinderopvanginstellingen, maar spreekt zich niet uit voor volledig gratis of bijna gratis kinderopvang. Hun voorstel richt zich op eenvoudiger en voorspelbaarder beleid voor gezinnen, niet op het volledig wegnemen van de kosten voor ouders.
Kinderopvangtoeslag afschaffen, directe financiering invoeren
NSC wil het huidige systeem van kinderopvangtoeslag vervangen door directe financiering van kinderopvanginstellingen. Dit moet zorgen voor meer rust en duidelijkheid voor gezinnen, maar het programma noemt geen gratis of bijna gratis kinderopvang als doel; het accent ligt op voorspelbaarheid en toegankelijkheid, niet op kosteloosheid.
“We bouwen de kinderopvangtoeslag af en vervangen die door directe financiering van kinderopvanginstellingen. Dat geeft rust en duidelijkheid voor gezinnen.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma