Verkiezingsprogramma's 2025 overWelke partij past goed bij mij?
BVNL is een klassiek-liberale, economisch rechtse en cultureel-conservatieve partij die individuele vrijheid, een kleine overheid, ondernemersvrijheid en behoud van Nederlandse tradities centraal stelt. De partij richt zich op het terugdringen van overheidsbemoeienis, het invoeren van een vlaktaks, het stoppen van asielinstroom, en het versterken van soevereiniteit en directe democratie. BVNL is geschikt voor kiezers die maximale individuele keuzevrijheid, lage belastingen, een ondernemersvriendelijk klimaat en behoud van nationale identiteit belangrijk vinden.
Kleine overheid en minder bureaucratie
BVNL wil de macht van de overheid fors inperken en terugleggen bij burgers en ondernemers, met als doel meer vrijheid, minder regels en lagere overheidsuitgaven. Dit standpunt is gericht op mensen die zich ergeren aan bureaucratie, overheidscontrole en een te grote ambtenarij.
“BVNL wil een kleinere overheid, minder ambtenaren en minder bureaucratie. De overheid wordt veel te groot, er zijn te veel ambtenaren, er is teveel controledrang en de bureaucratie neemt onevenredig toe. BVNL stelt zich ten doel om binnen twee regeerperiodes de rijksoverheidsuitgaven met ten minste 35% te verminderen, primair door het schrappen van subsidies, adviesorganen, overheidsreclame, klimaatbeleid, internationale hulp en niet-kerntaken.”
“Dit doen we door een groot deel van de macht weg te halen bij de Staat en weer terug te leggen bij de mensen. Bureaucraten mogen niet de inrichting van Nederland bepalen, dat kunnen de mensen heel goed zelf.”
Maximale individuele vrijheid en keuzevrijheid
BVNL stelt de vrijheid van het individu centraal, zowel op economisch als medisch-ethisch vlak. Dit spreekt kiezers aan die zelf willen bepalen hoe zij hun leven inrichten, zonder overheidsdwang of -drang.
“Belang Van Nederland is een klassiek liberale partij die vecht voor de vrijheid van het individu.”
“Medisch-ethische keuzes horen bij het individu, niet bij de Staat. Belang Van Nederland verwerpt iedere vorm van overheidsdwang als het gaat om beslissingen over het eigen lichaam.”
“De integriteit van het lichaam en de vrijheid om je eigen keuzes te maken zijn heilig.”
Ondernemersvriendelijk beleid en lage belastingen
BVNL kiest voor een vrije markteconomie, lage belastingen en het belonen van ambitie en ondernemerschap. Dit is aantrekkelijk voor ondernemers, ZZP’ers en werkenden die minder belastingdruk en meer ruimte voor eigen initiatief willen.
“Belang Van Nederland kiest voor een ondernemersvriendelijke koers die gestoeld is op vrijemarkteconomie, sober fiscaal beleid, lage belastingen en structurele hervormingen.”
“BVNL wil dat MKB-ondernemers in vrijheid kunnen ondernemen en daar een goede boterham aan kunnen verdienen. Het MKB is de ruggengraat van de samenleving, maar wordt steeds meer als melkkoe gebruikt. Daarom willen wij lagere belastingen, minder bureaucratie, simpeler arbeidsrecht en meer vrijheid voor het MKB.”
“BVNL wil een vlaktaks invoeren van 25% op arbeidsinkomen, winst uit onderneming en winst uit vermogen, met een belastingvrije voet van €20.000,-. Tegelijkertijd worden alle andere belastingen en toeslagen afgeschaft.”
Behoud van Nederlandse cultuur en tradities
BVNL is cultureel conservatief en wil de Nederlandse identiteit, tradities en normen beschermen tegen wat zij zien als bedreigingen van buitenaf en van binnenuit (zoals woke-isme en cultuurrelativisme). Dit spreekt kiezers aan die waarde hechten aan nationale trots en culturele continuïteit.
“Nederland is geen lege huls. Onze taal, onze normen, onze geschiedenis en onze waarden zijn het fundament van wie wij zijn. Wie Nederland binnenkomt, past zich aan – niet andersom.”
“Wij verzetten ons tegen cultuurrelativisme, identiteitsdenken en het afbreken van nationale trots.”
Strenge migratie- en asielstop
BVNL wil een volledige asielstop en het beperken van immigratie om de druk op zorg, onderwijs en woningmarkt te verlichten. Dit is een onderscheidend punt voor kiezers die immigratie als een groot probleem zien.
“BVNL wil een asielstop. Het absorptievermogen is bereikt en Nederland kan de eindeloze toestroom van asielzoekers niet meer aan.”
“Om de afbraak van Nederland te stoppen moeten we onmiddellijk stoppen met het toelaten van asielzoekers en kansarme migranten en niet accepteren dat onze eigen cultuur verdwijnt ten faveure van culturen en moralen die niet de onze zijn en die onze manier leven en onze waarden bedreigen.”
Directe democratie en soevereiniteit
BVNL wil de macht teruggeven aan de burger via bindende referenda en het beperken van de invloed van supranationale organisaties als de EU, VN en WHO. Dit spreekt mensen aan die meer directe invloed op beleid willen en kritisch zijn op internationale inmenging.
Meer keuzevrijheid in pensioenstelsel
BVNL wil deelnemers maximale keuzevrijheid geven in het pensioenstelsel, waaronder het recht om in het oude stelsel te blijven en zelf de pensioenuitvoerder te kiezen. Dit is relevant voor kiezers die waarde hechten aan individuele zeggenschap over hun pensioen.
NSC positioneert zich als een partij voor kiezers die waarde hechten aan bestaanszekerheid, een betrouwbare overheid, en het herstel van vertrouwen tussen burger en politiek. De partij onderscheidt zich met concrete voorstellen zoals een regionaal kiesstelsel, een toereikend minimumloon, streng migratiebeleid, en het versterken van burgerzeggenschap. NSC richt zich op realistische, sociale politiek met nadruk op integriteit, transparantie en bescherming van Nederlandse waarden.
Regionaal kiesstelsel voor sterkere band kiezer-Kamerlid
NSC wil de band tussen burgers en hun vertegenwoordigers versterken door een regionaal kiesstelsel in te voeren. Dit moet zorgen dat belangen uit alle delen van het land beter worden gehoord en burgers zich beter vertegenwoordigd voelen.
“We willen de band tussen kiezer en Kamerlid versterken door een regionaal kiesstelsel in te voeren met meervoudige kiesdistricten.”
Bestaanszekerheid centraal: minimumloon, vaste contracten, betaalbare woningen
De partij stelt bestaanszekerheid voorop met concrete maatregelen zoals een hoger minimumloon, vaste contracten als norm, en meer betaalbare woningen. Dit spreekt kiezers aan die zekerheid zoeken op het gebied van werk, inkomen en wonen.
Streng en realistisch migratiebeleid
NSC kiest voor een duidelijke beperking van verschillende vormen van migratie, met prioriteit voor Nederlandse studenten en minder privileges voor expats. Dit spreekt kiezers aan die zich zorgen maken over migratie en de impact op samenleving en voorzieningen.
“Minder arbeidsmigratie. We pakken misstanden en uitbuiting streng aan.”
“Minder privileges voor kennismigranten (expats).”
“Minder studiemigratie. Nederlandse studenten hebben voorrang en er komen flink minder Engelstalige opleidingen.”
“Minder asielmigratie. Door strenge en realistische maatregelen met opvang in de regio.”
Betrouwbare overheid en herstel van vertrouwen
NSC wil een dienstbare, transparante overheid die fouten herstelt en burgers centraal stelt. Dit is relevant voor kiezers die zich niet gehoord voelen of wantrouwen hebben richting de overheid.
Meer burgerzeggenschap en tegenmacht
De partij pleit voor meer inspraak en tegenmacht voor burgers, onder andere via bindende referenda en een Grondwettelijk Hof. Dit spreekt kiezers aan die meer directe invloed willen op beleid.
Economisch solidair en cultureel waardevast
NSC keert zich af van neoliberalisme en populisme, en kiest voor sociale samenhang en bescherming van Nederlandse waarden en tradities. Dit is relevant voor kiezers die waarde hechten aan gemeenschapszin en culturele identiteit.
“We keren ons af van het neoliberalisme, waarin het eigenbelang centraal staat en de sterksten alles krijgen. En we zijn wars van populisme, wat gouden bergen belooft maar niets waarmaakt.”
“Nederland moet weer een land worden waarin sociale binding en bescherming van het kwetsbare vanzelfsprekend zijn.”
“We staan pal voor westerse waarden zoals vrijheid, democratie, gelijkheid en (religieuze) tolerantie.”
50PLUS is een partij die zich primair inzet voor de belangen van mensen van 50 jaar en ouder, met nadruk op inkomen (AOW en pensioen), wonen, zorg en veiligheid. Hun programma bevat concrete voorstellen zoals het behouden en verbeteren van de AOW, het bouwen van levensloopbestendige woningen, het versterken van ouderenzorg en het voeren van een streng migratiebeleid. De partij positioneert zich als de stem voor ouderen, maar benadrukt ook het belang van solidariteit tussen generaties.
Behoud en verbetering van AOW en pensioenen
50PLUS richt zich sterk op het beschermen en verbeteren van de inkomenspositie van ouderen, met concrete voorstellen voor de AOW en pensioenen. Dit is een kernpunt voor kiezers die zekerheid willen over hun oude dag.
Meer bouwen voor ouderen en levensloopbestendige woningen
De partij ziet het bouwen van geschikte woningen voor ouderen als oplossing voor zowel de woningnood onder jongeren als het welzijn van ouderen. Dit standpunt is relevant voor kiezers die waarde hechten aan passende huisvesting in elke levensfase.
“Meer bouwen voor 50-plussers.”
“De doelstelling van 290.000 levensloopbestendige woningen wordt...”
“Als ouderen kunnen doorstromen naar geschikte, levensbestendige en betaalbare huisvesting op de juiste locaties, dan kan de bestaande woningvoorraad efficiënter worden benut.”
Versterking van ouderenzorg en mantelzorg
50PLUS wil de ouderenzorg verbeteren door meer ondersteuning voor mantelzorgers, minder bureaucratie en het invoeren van een Ouderenzorgwet. Dit spreekt kiezers aan die zich zorgen maken over zorg op latere leeftijd.
“We pleiten voor het versterken van de eerstelijnszorg, betere ondersteuning van mantelzorgers en structurele investeringen in ouderenzorg en verpleeghuizen.”
“We pleiten voor de invoering van een Ouderenzorgwet, waarin aan ouderen vergelijkbare rechten worden toegekend met de rechten van jongeren volgens de Jeugdzorgwet.”
Streng migratiebeleid met focus op beperking
50PLUS kiest voor een streng migratiebeleid, met nadruk op beperking van asiel, arbeids- en studiemigratie, en het afkopen van AOW-rechten bij vertrek. Dit is onderscheidend voor kiezers die kritisch zijn op migratie.
Einde aan leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt en in belastingen
De partij wil dat ouderen niet langer worden uitgesloten of benadeeld op de arbeidsmarkt en in het belastingstelsel. Dit is relevant voor kiezers die zich benadeeld voelen vanwege hun leeftijd.
Meer veiligheid en digitale weerbaarheid voor ouderen
50PLUS zet in op meer veiligheid op straat en online, met extra aandacht voor de kwetsbaarheid van ouderen. Dit spreekt kiezers aan die zich zorgen maken over hun veiligheid.
DENK positioneert zich als de partij voor kiezers die sociale rechtvaardigheid, gelijke kansen, bestrijding van discriminatie en bescherming van minderheden centraal stellen. De partij onderscheidt zich door concrete voorstellen voor armoedebestrijding, betaalbare zorg, versterking van het onderwijs, en een harde lijn tegen extreemrechts en discriminatie. DENK kiest voor een inclusieve samenleving, met extra aandacht voor religieuze vrijheid, diversiteit en het verkleinen van sociaaleconomische ongelijkheid.
Verhogen minimumloon en armoedebestrijding
DENK maakt bestaanszekerheid en het verkleinen van de kloof tussen arm en rijk tot topprioriteit, met concrete maatregelen zoals het verhogen van het minimumloon en het verlagen van de BTW op boodschappen. Dit spreekt kiezers aan die sociale gelijkheid en inkomensverdeling belangrijk vinden.
“Wij willen een eerlijk loon voor alle Nederlanders. Daarom zijn wij voor een verhoging van het minimumloon naar 18 euro per uur.”
“Wij willen dat de prijzen van boodschappen omlaag gaan. Dit doen wij door het nemen van prijsmaatregelen en het verlagen van de BTW.”
“Wij staan voor extra investeringen in armoedebestrijding en in toegankelijkere armoederegelingen. Er komt een fulltime Minister voor Armoedebestrijding.”
Betaalbare en toegankelijke zorg
DENK wil de zorg betaalbaar en toegankelijk maken door het afschaffen van het eigen risico, het verlagen van de zorgpremie en het uitbreiden van het basispakket. Dit is relevant voor kiezers die zich zorgen maken over zorgkosten en toegankelijkheid.
Strijd tegen discriminatie en extreemrechts
DENK profileert zich als de partij die zich het hardst verzet tegen discriminatie, racisme en extreemrechts, en ziet zichzelf als beschermer van minderheden. Dit is onderscheidend voor kiezers die gelijke rechten en inclusie centraal stellen.
Bescherming en erkenning van religieuze en culturele diversiteit
DENK verdedigt actief religieuze vrijheid, het behoud van bijzonder onderwijs en het recht op culturele eigenheid. Dit spreekt kiezers aan die waarde hechten aan religieuze en culturele diversiteit.
“Volledig behoud van bijzonder en religieus onderwijs. DENK verdedigt zonder voorbehoud het recht op religieus en bijzonder onderwijs. Artikel 23 van de Grondwet blijft onaangetast.”
“Er wordt beter samengewerkt tussen religieuze instellingen en de overheid. Door middel van structureel overleg worden de krachten gebundeld.”
Investeren in kansengelijkheid en diversiteit in het onderwijs
DENK wil investeren in onderwijs om kansengelijkheid te vergroten, discriminatie tegen te gaan en diversiteit te bevorderen. Dit is relevant voor kiezers die onderwijs als motor voor sociale mobiliteit zien.
“Het terugdraaien van de bezuinigingen. Hiermee komt er ruimte om weer in het onderwijs te investeren.”
“Meer aandacht in het curriculum voor koloniaal verleden, slavernijverleden, migratiegeschiedenis en burgerschap, zodat onderwijs recht doet aan de volle diversiteit van onze samenleving.”
Progressieve inkomensverdeling en hogere lasten voor grote bedrijven
DENK wil de belastingdruk verlagen voor lage- en middeninkomens en hogere bijdragen vragen van grote bedrijven en de superrijken. Dit spreekt kiezers aan die een eerlijkere verdeling van welvaart willen.
Forum voor Democratie (FVD) positioneert zich als een partij voor kiezers die maximale nationale soevereiniteit, directe democratie, een kleinere overheid en behoud van Nederlandse identiteit belangrijk vinden. De partij pleit concreet voor bindende referenda, een streng immigratiebeleid, lagere belastingen, minder EU-invloed en meer ruimte voor ondernemers en traditionele waarden. FVD onderscheidt zich door radicale voorstellen om de macht terug te geven aan de burger en het partijkartel te doorbreken.
Directe democratie en gekozen bestuurders
FVD wil de macht van de gevestigde politiek doorbreken en burgers direct laten beslissen over belangrijke kwesties via bindende referenda en gekozen bestuurders. Dit spreekt kiezers aan die maximale invloed op beleid willen en wantrouwen hebben tegenover de huidige politieke elite.
“We voeren bindende referenda in naar Zwitsers model, zodat u direct zelf kunt beslissen over belangrijke kwesties. Burgemeesters en andere bestuurders worden niet langer benoemd door een kleine kring, maar rechtstreeks gekozen.”
“We voeren bindende referenda in, zodat burgers zich rechtstreeks kunnen uitspreken over belangrijke politieke besluiten.”
Streng immigratie- en remigratiebeleid
FVD richt zich op kiezers die immigratie als een bedreiging voor cultuur en identiteit zien. De partij wil immigratie fors beperken, remigratie stimuleren en internationale verdragen opzeggen.
“Daarom stoppen we met asielopvang in Nederland, investeren we in opvang in de regio en stellen illegaal verblijf strafbaar. Met een naturalisatiestop van tien jaar en een GreenCard-systeem voor tijdelijke, waardevolle arbeidsmigranten.”
“Daarnaast moedigen we remigratie aan met royale beurzen en coaches die terugkeer naar landen van herkomst begeleiden.”
Uittreding uit de EU en herstel van nationale soevereiniteit
FVD spreekt kiezers aan die kritisch zijn op de EU en internationale invloed. De partij wil uit de EU treden, een eigen munt invoeren en internationale verdragen ondergeschikt maken aan Nederlandse wetten.
“Daarom streven we naar een intelligente uittreding uit de Europese Unie, waarna we ons aansluiten bij de Europese Vrijhandelsassociatie, net als Zwitserland, Noorwegen en IJsland.”
“Door een eigen nationale munt terug te brengen en internationale verdragen ondergeschikt te maken aan onze democratisch tot stand gekomen wetten, herwinnen we controle over onze economie en samenleving.”
Lagere en eenvoudigere belastingen, kleine overheid
FVD wil een kleinere overheid, lagere lasten en een vlaktaks, gericht op kiezers die economische vrijheid en minder bureaucratie belangrijk vinden.
“We voeren een vlaktaks in op het inkomen in Box-1, zodat meer verdienen niet wordt afgestraft en altijd volstrekt transparant is hoeveel inkomstenbelasting moet worden betaald.”
“De Rijksoverheidsuitgaven moeten verplicht ieder jaar 3% krimpen, zodat de overheid niet groter maar kleiner wordt.”
Bescherming van Nederlandse cultuur, onderwijs en identiteit
FVD richt zich op behoud van traditionele waarden, keuzevrijheid in onderwijs en bescherming van de Nederlandse cultuur, wat aantrekkelijk is voor kiezers die zich zorgen maken over culturele veranderingen.
“De Nederlandse taal is de spil van ons onderwijs, van basisschool tot universiteit. Docenten krijgen vrijheid en vertrouwen, verlost van bureaucratie, om in kleinere klassen met passie les te geven.”
“Woke en LGBT-gedachtegoed houden we weg van jonge kinderen, en onze cultuursector krijgt een extra impuls door verlaging van de BTW en herwaardering van erfgoed, (klassieke) muziek en kunst.”
Ruimte voor ondernemers, MKB en ZZP
FVD kiest expliciet voor ondernemers, minder regels en bescherming van bezit, gericht op kiezers die economische zelfstandigheid en ondernemerschap waarderen.
“Forum voor Democratie kiest onvoorwaardelijk voor de ruim 400.000 MKB-bedrijven en de ruim 1.2 miljoen zelfstandigen: zij vormen het fundament van onze economie.”
“Onze visie is helder: het moet weer aantrekkelijk en haalbaar worden om ondernemer te zijn. Dat betekent minder bemoeienis van de overheid en meer vertrouwen in de eigen kracht van ondernemers.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) richt zich op kiezers die welzijn, rechtvaardigheid en duurzaamheid belangrijker vinden dan economische groei of eigenbelang. Hun programma benadrukt radicale systeemverandering, bescherming van mens, dier en natuur, en het centraal stellen van solidariteit en inclusiviteit. Concrete voorstellen zijn onder meer het verhogen van het minimumloon, het afschaffen van marktwerking in de zorg, en het kiezen voor een circulaire economie en een rechtvaardige samenleving.
Welzijn boven welvaart en radicale systeemverandering
De PvdD kiest expliciet voor welzijn, solidariteit en rechtvaardigheid boven economische groei en eigenbelang. Ze richten zich op kiezers die verder kijken dan persoonlijk gewin en die fundamentele verandering willen in hoe Nederland omgaat met mens, dier en natuur.
“De Partij voor de Dieren is de enige politieke partij die welzijn boven welvaart plaatst. Het zit diep in ónze natuur om de belangen van het kwetsbare als beginpunt te nemen, en niet de belangen van de grootvervuilers, CEO’s en mensen met het meeste geld.”
“We staan samen voor solidariteit, rechtvaardigheid en medemenselijkheid. Wij zijn er voor alles wat leeft. Dieren, planten, opa’s, oma’s, kinderen.”
“Ons huidige economische model is onhoudbaar. We hebben een systeem dat uitgaat van een sprookje: dat economische groei vanzelf leidt tot welvaart voor iedereen. Maar dat is niet zo.”
Eerlijke inkomensverdeling en sociale zekerheid
De partij wil een rechtvaardige inkomensverdeling, hogere minimumlonen, afschaffing van het minimumjeugdloon en een sociale zekerheid die simpel, menselijk en inclusief is. Dit spreekt kiezers aan die waarde hechten aan bestaanszekerheid en gelijke kansen.
“Het minimumloon gaat omhoog naar 18 euro per uur. Het beweegt voortaan automatisch mee met de mediane lonen, met als ondergrens 60% van het mediane inkomen. Uitkeringen zoals de AOW, WIA, Wajong en bijstand stijgen mee.”
“Sociale zekerheid moet simpel, rechtvaardig en menselijk zijn. Iedereen verdient een inkomen dat genoeg is om fatsoenlijk van te leven, zonder onnodige bureaucratie, wantrouwen of voorwaarden die de toegang belemmeren.”
Radicale vergroening en circulaire economie
De PvdD spreekt kiezers aan die prioriteit geven aan klimaat, natuur en dierenwelzijn. Ze willen een circulaire economie, stoppen met uitputting van de aarde, en stellen grenzen aan schadelijke consumptie.
“We zetten in op een circulaire economie, waarin we zuinig omgaan met grondstoffen. Onze samenleving heeft zich ontwikkeld tot een wegwerpmaatschappij, ten koste van alles wat werkelijk belangrijk is. De balans moet dringend worden hersteld.”
“De gezondheid van mensen, dieren en natuur gaat vóór de economische belangen van de landbouwsector.”
Rechtvaardige samenleving en bescherming van grondrechten
De partij benadrukt het belang van een sterke rechtsstaat, gelijke behandeling en bescherming tegen discriminatie. Dit spreekt kiezers aan die waarde hechten aan mensenrechten, inclusiviteit en democratische waarden.
“De Partij voor de Dieren staat voor een sterke en weerbare rechtsstaat. Een samenleving waarin je mag zijn wie je bent. Waarin ruimte is voor kritiek en tegenmacht. En waarin burgers, natuur en dieren worden beschermd tegen economische belangen en politieke willekeur.”
“De Partij voor de Dieren staat voor een samenleving waarin iedereen eerlijk en gelijkwaardig wordt behandeld. Een samenleving waarin het niet uitmaakt waar je wieg heeft gestaan, wat je achternaam is, welke kleur je hebt of welke godsdienst je aanhangt.”
Zorg als basisvoorziening, geen markt
De partij wil de zorg uit de markt halen, inzetten op preventie en samenwerking, en zorg toegankelijk en betaalbaar maken voor iedereen. Dit is relevant voor kiezers die een solidaire, niet-commerciële zorgsector willen.
De ChristenUnie richt zich op kiezers die waarde hechten aan christelijke normen, sociale rechtvaardigheid en een dienstbare overheid. De partij onderscheidt zich door te kiezen voor een samenleving waarin ieder mens telt, met nadruk op betaalbare woningen, een eerlijk belastingstelsel, bescherming van kwetsbaren en het stellen van duidelijke morele grenzen. Hun visie is geworteld in christelijke waarden en het streven naar een hoopvolle, rechtvaardige en duurzame toekomst voor iedereen.
Betaalbare woningen en sterke gemeenschappen
De ChristenUnie vindt het belangrijk dat iedereen toegang heeft tot betaalbare woningen en dat gemeenschappen worden versterkt. Ze zien de overheid als regisseur op de woningmarkt en willen investeren in gemengde wijken waar mensen naar elkaar omzien.
Eenvoudig en rechtvaardig belastingstelsel
De partij wil een belastingstelsel dat begrijpelijk en eerlijk is, zodat werken loont en lage inkomens voldoende overhouden. Ze pleiten voor een systeem zonder onnodige complexiteit en met een stevige sociale basis.
“Daarom hebben we een compleet nieuw belastingstelsel uitgewerkt, dat is doorgerekend door het Centraal Planbureau. Bij dit nieuwe stelsel staan twee kernwaarden met stip voorop: eenvoud en rechtvaardigheid.”
“Concreet betekent dit dat bij de ChristenUnie-plannen onderaan de streep niemand belasting betaalt over de eerste 30.000 euro aan inkomen.”
Dienstbare overheid en bescherming van kwetsbaren
De ChristenUnie wil een overheid die integer, rechtvaardig en dienstbaar is, met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen. Ze benadrukken het belang van een sterke rechtsstaat en het beschermen van mensen die vastlopen in systemen.
Duidelijke morele grenzen en normering
De partij gelooft niet in onbegrensde individuele vrijheid of een volledig vrije markt, maar vindt dat de overheid duidelijke normen moet stellen om kwetsbaren te beschermen en een gezonde samenleving te waarborgen.
Christelijke waarden als basis
De ChristenUnie baseert haar visie en beleid expliciet op christelijke waarden zoals menselijke waardigheid, naastenliefde en verantwoordelijkheid. Dit vormt het fundament van hun politieke keuzes en hun antwoord op de vraag "Welke partij past goed bij mij?" voor mensen die zich hierin herkennen.
“De basis van onze samenleving is de democratische rechtsstaat, gefundeerd op waarden die in het christendom geworteld zijn, zoals menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid, vrijheid, verantwoordelijkheid, naastenliefde en ruimte voor verschil.”
“Voor deze mensen is de ChristenUnie een bondgenoot. Gedreven door geloof - niet in onszelf, maar in God, de ander en in het goede.”
D66 presenteert zich als een sociaal-liberale partij die inzet op gelijke kansen, individuele vrijheid en een samenleving waarin iedereen kan meedoen. Ze leggen nadruk op concrete doorbraken zoals meer betaalbare woningen, beter onderwijs op maat, een sterke democratie met meer burgerinvloed, en een groene, toekomstbestendige economie. Hun visie is dat politiek mensen in staat moet stellen hun eigen leven vorm te geven, ongeacht achtergrond, en dat de overheid actief ongelijkheid en uitsluiting moet bestrijden.
Meer invloed voor burgers op politiek en bestuur
D66 vindt dat mensen meer directe invloed moeten krijgen op besluiten die hun leven raken, omdat veel Nederlanders zich nu niet gehoord voelen. Ze willen democratische vernieuwing, transparantie en het recht om bestuurders direct te kiezen, zodat de politiek beter aansluit bij de wensen van burgers.
“Mensen hebben – en ervaren – te weinig invloed op het bestuur en op de besluiten die hen aangaan, terwijl dat de kern is van de democratie. Daarom geven we kiezers het recht om zelf de burgemeester en de minister-president te kiezen.”
“Democratie begint met vertrouwen in mensen. D66 wil mensen méér invloed geven op de beslissingen die hen aangaan. Niet iedere vier jaar, maar continu.”
Gelijke kansen en bestrijding van uitsluiting
D66 wil dat iedereen, ongeacht afkomst, gender, beperking of achtergrond, gelijke kansen krijgt en zichzelf kan zijn. Ze richten zich op het doorbreken van discriminatie en het versterken van inclusie in alle domeinen van de samenleving.
“D66 wil alle vormen van uitsluiting, racisme en discriminatie doorbreken: of het nu gaat om afkomst of geloof (jodenhaat of moslimhaat), huidskleur (zoals anti-zwart of anti-Aziatisch racisme), leeftijd, armoede, beperking, neurodiversiteit (zoals ADHD of autisme), seksuele oriëntatie of genderidentiteit (queerhaat) of omdat iemand een vrouw is.”
Betaalbare woningen en sociale zekerheid voor iedereen
D66 ziet wonen als een basisrecht en wil het makkelijker maken voor iedereen om een betaalbare woning te vinden. Ze willen het toeslagenstelsel vervangen door een vast basisbedrag en investeren in toegankelijke, groene buurten.
“Wonen is een basisrecht, of je nu starter of senior, student of statushouder bent. We helpen oudere mensen om een nieuwe woning te vinden, zodat er ook plek vrijkomt voor jongeren en gezinnen. We zorgen dat huurders meer rechten en zekerheid hebben.”
“En we schaffen het doolhof van de toeslagen af: in plaats daarvan komt er één vast bedrag.”
Investeren in onderwijs op maat en een leven lang leren
D66 wil dat iedereen zich kan ontwikkelen op een manier die bij hem of haar past, met onderwijs op maat en een persoonlijk leerbudget. Ze willen ongelijkheid in het onderwijs tegengaan en zorgen dat leren en ontwikkelen voor iedereen toegankelijk blijft.
“Onderwijs op maat voor elke Nederlander – altijd blijven leren, op een manier die bij je past.”
“Leven lang ontwikkelen vraagt een goede aansluiting tussen onderwijs en werk. Het vraagt daarnaast om méér leren op de werkvloer. Daarom wil D66 een persoonlijk leerbudget dat nooit verloopt.”
Gezonde, groene en inclusieve samenleving
D66 zet sterk in op preventie, mentale gezondheid en een gezonde leefomgeving. Ze willen investeren in sport, cultuur en publieke ruimte, en zorgen dat zorg toegankelijk is voor iedereen, met speciale aandacht voor mentale gezondheid en inclusiviteit.
“D66 investeert in wat mensen mentaal sterk maakt: sport, cultuur, goed onderwijs, publieke ruimte, bestaanszekerheid en gelijke kansen.”
“Iedereen die psychische hulp nodig heeft, moet snel passende zorg krijgen. Nu worden problemen erger door lange wachtlijsten in de ggz. Daarom wil D66 de wachtlijsten in de ggz verkorten en de toegang tot passende zorg vergemakkelijken.”
“Inclusieve zorg betekent dat iedereen gelijke toegang heeft tot goede en passende zorg. Ongeacht wat je geslacht, gender, religie, seksuele oriëntatie, etniciteit of culturele achtergrond is.”
JA21 positioneert zich als een conservatief-liberale partij die de nadruk legt op een kleinere overheid, het beschermen van Nederlandse normen en waarden, en het herstellen van zeggenschap voor burgers. De partij onderscheidt zich met concrete voorstellen voor streng migratiebeleid, meer directe democratie (zoals referenda), lagere lasten voor werkenden en ondernemers, en een pragmatische benadering van klimaat en energie. JA21 richt zich op kiezers die waarde hechten aan nationale autonomie, economische vrijheid, en behoud van de Nederlandse identiteit.
Streng migratiebeleid en behoud Nederlandse identiteit
JA21 wil migratie sterk beperken en stelt het beschermen van de Nederlandse cultuur en verzorgingsstaat centraal. De partij adresseert zorgen over bevolkingsgroei, integratie en druk op publieke voorzieningen, en pleit voor scherpe selectie van migranten en afdwingen van integratie.
“Migratie moet sterk beperkt worden, en migranten die Nederland wel opneemt moeten integreren. JA21 wil dus scherpe grenzen stellen aan migratie, hiermee ruimte creëren op de woningmarkt, de Nederlandse cultuur beschermen, en wil integratie afdwingen.”
“Het huidige migratiebeleid faalt aan alle kanten. Europese samenlevingen raken overbelast: integratie stagneert, de druk op de verzorgingsstaat en de woningmarkt blijft toenemen, en een besef van grenzeloosheid doet afbreuk aan het vertrouwen in de politiek.”
Meer zeggenschap voor burgers en directe democratie
JA21 wil burgers meer directe invloed geven op beleid via referenda, vooral over gevoelige onderwerpen als migratie en natuur. De partij ziet dit als antwoord op de kloof tussen burger en politiek en als manier om het vertrouwen te herstellen.
“Meer zeggenschap van burgers over hun eigen leefomgeving door te focussen op decentralisatie en referenda over onder meer het migratiebeleid, de bevolkingsgroei en de natuur in Nederland te organiseren.”
“JA21 wil invloed teruggeven aan de Nederlandse burger. Dat betekent dat burgers meer zeggenschap krijgen over grensbeleid, de totstandkoming van nieuwe wetten, en de manier waarop met (belasting)geld wordt omgegaan.”
Lagere lasten en kleinere overheid
JA21 pleit voor een kleinere, efficiëntere overheid met minder bureaucratie en lagere lasten voor werkenden en ondernemers. De partij wil het belastingstelsel vereenvoudigen en de collectieve lastendruk verlagen om economische groei te stimuleren.
“Lagere lasten en een kleine overheid. We willen de hoge collectieve lastendruk verlagen en het aantal ambtenaren structureel terugbrengen.”
“Een helder en transparant belastingsysteem waarin elke burger kan begrijpen wat hij betaalt en waarom. Wij schaffen het circus aan toeslagen en heffingskortingen af, en vervangen het door een simpel en transparant systeem van toelagen.”
Pragmatische aanpak klimaat en energie, focus op kernenergie
JA21 kiest voor een realistische koers in het klimaat- en energiebeleid, met nadruk op betaalbaarheid, betrouwbaarheid en behoud van fossiele infrastructuur. De partij ondersteunt kernenergie en wil alleen duurzame maatregelen nemen als deze economisch rendabel zijn.
“JA21 kiest daarom voor een nuchtere en realistische koers. In plaats van eenzijdig te proberen het wereldwijde klimaat te sturen, zetten wij in op klimaatadaptatie: het versterken van onze samenleving, infrastructuur en economie tegen de gevolgen van klimaatverandering.”
“Onze energiesector beschermen door in te zetten op betaalbare en betrouwbare kernenergie.”
Bescherming van Nederlandse normen en waarden
JA21 stelt het uitdragen en beschermen van Nederlandse normen en waarden centraal, met nadruk op vrijheid van meningsuiting, strikte scheiding tussen kerk en staat, en het tegengaan van doorgeslagen diversiteitsbeleid.
“Een betrokken overheid die de Nederlandse normen en waarden uitdraagt en de klassieke vrijheidsrechten als de vrijheid van meningsuiting met hand en tand verdedigt.”
“Handhaving van de strikte scheiding tussen kerk en staat. Dus geen religieuze bijeenkomsten in de openbare ruimte en geen overheidsdienaren bij religieus gerelateerde bijeenkomsten.”
De PVV positioneert zichzelf als de partij die Nederlanders centraal stelt en zich afzet tegen gevestigde politiek, massa-immigratie, Europese inmenging en klimaatbeleid. Hun belangrijkste voorstellen zijn een totale asielstop, verlaging van lasten voor burgers, behoud van nationale soevereiniteit, en het beschermen van Nederlandse cultuur en tradities. De kern van hun visie is dat Nederland weer "van de Nederlanders" moet zijn, met directe invloed voor de burger en zonder bemoeienis van Brussel of "linkse elites".
Nederlanders op 1, tegen massa-immigratie en asiel
De PVV maakt duidelijk dat zij zich vooral richt op het beschermen van de belangen van Nederlanders, met een harde lijn tegen immigratie en asiel. Dit standpunt is onderscheidend en vormt de kern van hun programma, waarmee ze zich profileren als de partij voor mensen die zich zorgen maken over immigratie, asiel en nationale identiteit.
“De PVV zet de Nederlanders wél op 1. Wij voeren onmiddellijk een azc-stop in, gaan azc’s sluiten, asielzoekers aan de grens terugsturen, criminele vreemdelingen uitzetten – en Nederland terugveroveren.”
“Het is het directe gevolg van decennialang wanbeleid, waarbij anti-Nederlandse keuzes zijn gemaakt. Het is beschamend dat een rijk land zijn eigen mensen zó in de steek heeft gelaten. De PVV maakt wél de juiste keuze: wij kiezen voor de Nederlanders, hun portemonnee, hun koopkracht en hun welzijn.”
Nationale soevereiniteit: tegen Europese Unie en Brusselse inmenging
De PVV wil dat Nederland weer volledig soeverein wordt en zich niet langer laat dicteren door de Europese Unie. Dit standpunt spreekt kiezers aan die kritisch zijn op Europese integratie en meer nationale controle willen over beleid en grenzen.
“De PVV kiest voor een soeverein Nederland. Dat betekent: baas in eigen land, baas over eigen geld, eigen grenzen en eigen regels.”
“Wij willen sterke bilaterale en economische banden met andere landen; samenwerken is prima. Waar wij fel tegen zijn, is een geopolitieke Europese Unie, een Europese superstaat.”
Bescherming van Nederlandse cultuur, tradities en identiteit
De PVV profileert zich als beschermer van de Nederlandse cultuur en tradities, en verzet zich tegen wat zij zien als "woke" en multiculturele invloeden. Dit standpunt is relevant voor kiezers die waarde hechten aan nationale symbolen, tradities en een conservatieve culturele koers.
“Wij willen weer collectief trots zijn op ons land en op wie we zijn – in plaats van excuses maken voor het verleden van onze voorouders. Geen misplaatste schaamtecultuur, maar het koesteren van onze tradities, de standbeelden van onze nationale helden en onze feesten als Kerstmis, Sinterklaas mét Zwarte Piet en Pasen.”
“Handen af van onze geschiedenis, cultuur, identiteit, tradities en feesten; linkse haat tegen helden uit onze geschiedenis stoppen”
Lage lasten en betaalbaarheid voor Nederlanders
De PVV wil de lasten voor burgers verlagen, met concrete voorstellen zoals het afschaffen van het eigen risico in de zorg, verlaging van de btw op energie, en het stoppen van klimaatmaatregelen die volgens hen de burger op kosten jagen. Dit spreekt kiezers aan die zich zorgen maken over hun koopkracht en betaalbaarheid van het dagelijks leven.
Directe democratie en burgerinvloed
De PVV benadrukt dat de burger "de baas" moet zijn in Nederland en wil meer directe democratie, in tegenstelling tot wat zij zien als een vervreemde politieke elite. Dit standpunt is relevant voor kiezers die zich niet gehoord voelen door de huidige politiek en meer directe invloed willen.
“Want wie is eigenlijk de baas in dit land? Niet al die middelmatige politici die elkaar naar de mond praten, uw problemen negeren en continu de verkeerde besluiten nemen. Ook niet de ongekozen bureaucraten in Brussel met hun riante salarissen. Nee, ú bent de baas en ú hebt het voor het zeggen.”
De SGP is een uitgesproken christelijke partij die haar standpunten baseert op Bijbelse waarden en normen, met nadruk op bescherming van kwetsbaar leven, het belang van het gezin, en het waarborgen van veiligheid en orde. De partij richt zich op een samenleving waarin klassieke gezinswaarden, christelijke traditie en persoonlijke verantwoordelijkheid centraal staan. Concrete voorstellen zijn onder andere het beschermen van ongeboren leven, investeren in defensie, het beperken van migratie, en het versterken van het klassieke huwelijk.
Christelijke waarden als fundament voor beleid
De SGP vindt dat politiek en samenleving moeten worden ingericht op basis van christelijke waarden, met de Bijbel als leidraad. Dit betekent onder meer het beschermen van kwetsbaar leven, het versterken van het gezin, en het bevorderen van barmhartigheid en naastenliefde. Dit standpunt is onderscheidend omdat het expliciet religieus gefundeerd is en doorwerkt in alle beleidsdomeinen.
“Het christelijk geloof biedt daartegenover een betrouwbaar en tijdloos kompas. God is het waard om gediend te worden. [...] De Tien Geboden vormen daarvoor de enige basis.”
“Nederland is het beste af met christelijke waarden en normen. Niet alleen voor het persoonlijke leven, maar ook voor hoe we als samenleving met elkaar omgaan.”
“We staan voor waarden die het leven beschermen, het gezin versterken en de veiligheid waarborgen.”
Bescherming van kwetsbaar leven en het gezin
De SGP legt sterk de nadruk op het beschermen van ongeboren leven, ouderen en mensen die zorg nodig hebben, en ziet het klassieke gezin als hoeksteen van de samenleving. Dit is een kernpunt voor kiezers die waarde hechten aan traditionele gezinsstructuren en levensbescherming.
“Daarom zetten we ons in voor bescherming van het ongeboren leven, ouderen en ieder mens die aandacht en ondersteuning nodig heeft.”
“Een samenleving begint bij een stabiel gezin en een veilige thuissituatie. We maken ons hard voor het klassieke huwelijk, gezinswaarden en een financieel gezond bestaan voor elk huishouden.”
Grenzen aan migratie en nadruk op integratie
De SGP wil duidelijke grenzen stellen aan migratie en vindt dat cultuur en religie een grotere rol moeten spelen bij toelating en integratie. Dit standpunt onderscheidt zich door de expliciete koppeling van migratiebeleid aan culturele en religieuze waarden.
Investeren in veiligheid en sterke defensie
De SGP vindt dat veiligheid en orde essentieel zijn voor een bloeiende samenleving en pleit voor zichtbaarder gezag, meer investeringen in defensie, en het behoud van nationale zeggenschap over militaire inzet. Dit spreekt kiezers aan die waarde hechten aan nationale veiligheid en soevereiniteit.
“Gezag moet weer zichtbaar zijn en investeren in defensie en het beschermen van fundamentele vrijheden zijn cruciaal.”
“De SGP wil dat Nederland meer F-35’s en meer luchtverdediging inkoopt. Ook moet Nederland de infanteriebataljons zo veel mogelijk aanvullen.”
“De SGP wil echter geen Europees leger en vindt de nieuwe Europese Defensiecommissaris ongewenst. Niet Brussel, maar Den Haag blijft besluiten over het uitzenden van troepen.”
De VVD positioneert zich als de partij voor mensen die waarde hechten aan individuele vrijheid, een sterke economie, minder overheidsbemoeienis en het stimuleren van werken en eigen verantwoordelijkheid. Hun belangrijkste voorstellen zijn het verlagen van lasten voor werkenden, het stimuleren van betaalbare koopwoningen, het beperken van herverdeling via belastingen, en het beschermen van liberale waarden en de rechtsstaat. De partij richt zich expliciet op de middenklasse en mensen die willen bijdragen aan de samenleving.
Lagere lasten en meer waardering voor werkenden
De VVD wil dat werken weer loont en dat de middenklasse niet langer de rekening betaalt voor herverdeling. Ze pleiten voor lagere lasten, minder nivellering en het stimuleren van economische groei, zodat mensen die bijdragen meer ruimte en waardering krijgen.
“We stoppen met steeds maar weer verder nivelleren, verlagen de lasten voor middeninkomens en zetten de werkende Nederlander weer op één.”
“De middenklasse betaalt de rekening zodat de rest erop vooruitgaat, maar gaat er zelf veel minder op vooruit. Dat is niet alleen oneerlijk, het ondermijnt ook het draagvlak voor onze verzorgingsstaat.”
Betaalbare koopwoningen voor middeninkomens
De VVD ziet het als haar plicht om ervoor te zorgen dat mensen met een normaal inkomen een eigen huis kunnen kopen. Ze willen regels schrappen, centrale regie nemen en investeren in betaalbare koopwoningen, zodat starters en middeninkomens toegang krijgen tot de woningmarkt.
“Wij zien het niet alleen als onze taak, maar als onze plicht om ervoor te zorgen dat iedereen een thuis kan betalen. Niet alleen de lucky ones, maar ook starters, singles, studenten, gezinnen en middeninkomens.”
“De VVD is dé partij van het eigen koophuis. Wij zien het daarom niet alleen als onze taak, maar als onze plicht om ervoor te zorgen dat iedereen een eigen huis kan bemachtigen. Niet alleen de happy few, maar mensen met een gewone baan moeten een koophuis kunnen betalen.”
Bescherming van liberale waarden en individuele vrijheid
De VVD stelt dat vrijheid, verantwoordelijkheid en gelijkwaardigheid niet onderhandelbaar zijn. Ze willen een samenleving waar iedereen zichzelf kan zijn, discriminatie wordt aangepakt, en waar de overheid niet betuttelt maar beschermt.
“Vrijheid, verantwoordelijkheid, verdraagzaamheid, gelijkwaardigheid en sociale rechtvaardigheid vormen de rotsvaste bouwstenen van onze maatschappij.”
“De VVD staat pal voor het recht van iedereen om zichzelf te kunnen zijn, ongeacht geslacht, seksuele oriëntatie, religie, afkomst of levensovertuiging.”
Minder regels en een kleinere, effectievere overheid
De VVD wil een kleinere overheid die zich richt op kerntaken, minder regeldruk en bureaucratie, en meer vertrouwen in burgers en professionals. Ze zien een te grote overheid als belemmerend voor vrijheid en economische groei.
“Met een deltaplan ‘ontregelen’ willen we de overheid doelmatiger en effectiever maken, beleid en uitvoering dichter bij elkaar brengen, minder regeldruk en af van doorgeslagen bureaucratie.”
“We willen toe naar een fundamenteel effectievere overheid, met veel minder (complexe) wet- en regelgeving, met aandacht voor wat mensen thuis nodig hebben. De overheid moet klantgericht zijn en ten dienste staan van mensen, niet ten dienste van regels.”
Strenger integratie- en immigratiebeleid
De VVD vindt dat mensen die in Nederland komen wonen zich moeten aanpassen aan Nederlandse normen en waarden. Ze willen het integratiebeleid aanscherpen en de asielinstroom aanzienlijk terugdringen.
“De VVD kijkt niet naar afkomst, maar naar toekomst. Niet naar geloof, maar naar gedrag. Dus iedereen die hier mag blijven, hoort er volwaardig bij. Maar dat geldt niet voor mensen die zich beroepen op cultuur, religie of het verheerlijken van een ander regime, met hun rug naar onze samenleving staan, niet willen meedoen of zelfs anderen onderdrukken.”
“We willen de asielinstroom aanzienlijk terugdringen en onze cultuur versterken.”
BIJ1 positioneert zich als een partij voor radicale eerlijkheid, sociale rechtvaardigheid en democratisering van economie en samenleving. Ze pleiten voor ingrijpende maatregelen zoals het verlagen van huren, gratis onderwijs, het nationaliseren van de zorg, en het vergroten van inspraak voor burgers en werknemers. Hun kernvisie draait om het bestrijden van ongelijkheid, het centraal stellen van mensen boven winst, en het actief bevorderen van inclusie en democratie.
Huren verlagen en sociale woningbouw fors uitbreiden
BIJ1 wil wonen betaalbaar maken door huren te verlagen, leegstand streng aan te pakken en fors te investeren in sociale woningbouw. Ze zien wonen als een recht, niet als handelswaar, en willen speculatie en huisjesmelkers tegengaan.
“Alle huren omlaag. We zorgen dat huisjesmelkers niet méér huur aan jou kunnen rekenen dan eerlijk is, met bindende maximumprijzen voor elke woning. Te hoge huren maken we lager. Ook in de vrije sector, met terugwerkende kracht.”
“1 miljoen sociale woningen erbij. Een Nationaal Bouwbedrijf bouwt woningen voor mensen, niet voor winst.”
“Wie een woning onnodig leeg laat staan, betaalt een boete van 2,8% van de WOZ-waarde per maand (100% van de waarde in 3 jaar). Na 3 jaar onteigenen (terugpakken) we de woning en wijzen die toe aan mensen om te wonen.”
Zorg volledig in publieke handen en gratis toegankelijk
De partij wil de zorg nationaliseren, het eigen risico afschaffen en zorgkosten inkomensafhankelijk maken. Hiermee willen ze zorg toegankelijk en betaalbaar maken voor iedereen, zonder winstoogmerk.
“De zorg komt volledig in handen van de overheid, van ziekenhuis tot verzekeraar. Winst en markt-bureaucratie in de zorg worden zo verleden tijd. Het ‘eigen risico’ en rekeningen aan de balie schaffen we af. Iedereen draagt bij op basis van hun inkomen en iedereen krijgt de zorg die ze nodig hebben.”
Gratis onderwijs en kwijtschelding studieschulden
BIJ1 wil onderwijs volledig gratis maken, collegegeld afschaffen en studieschulden van de ‘pechgeneratie’ kwijtschelden. Ze zien onderwijs als basisrecht en willen gelijke kansen voor iedereen.
“We schaffen collegegeld af: al het onderwijs wordt gratis. Alle studieschulden van de ‘pechgeneratie’ schelden we volledig kwijt.”
Gratis openbaar vervoer voor iedereen
Om mobiliteit en gelijkheid te bevorderen, wil BIJ1 het openbaar vervoer gratis maken voor iedereen.
“Gratis ov. Van je huis naar je werk, naar familie, naar”
Werknemers en burgers meer macht geven
De partij wil werknemersraden met vetorecht in grote bedrijven en bindende burgerinspraak bij wetgeving. Zo willen ze de macht eerlijker verdelen en democratie versterken.
“Alle grote bedrijven worden verplicht om werknemers-raden aan te stellen met gekozen vertegenwoordigers van het personeel. Die raden hebben advies- en vetorecht over belangrijke beslissingen als ontslagen, investeringen en reorganisaties.”
“Burgers bepalen met landelijke gespreksrondes en inspraaksessies altijd actief mee met nieuwe wetten en regels van de overheid. Vooral bij grote politieke vraagstukken krijgt deze raadpleging een centrale, bindende rol.”
Bedrijven en marktmacht stevig aanpakken
BIJ1 wil maximumprijzen en maximale winstmarges instellen voor eerste levensbehoeften om ‘graaiflatie’ en woekerwinsten te stoppen.
“Alles kan gewoon goedkoper door bedrijven aan te pakken die cashen op jouw eerste levensbehoeften. ... Daar maken we een einde aan met maximumprijzen en maximale winstmarges.”
De SP positioneert zich als de partij voor kiezers die een radicaal sociale koers willen: ze kiezen expliciet voor de werkende klasse, het tegengaan van ongelijkheid en het versterken van publieke voorzieningen. Hun belangrijkste voorstellen zijn forse belastingverlaging voor werkenden, verhoging van het minimumloon, afschaffing van het minimumjeugdloon, en het democratiseren van bedrijven en instellingen. De kern van hun visie is dat Nederland fundamenteel socialer moet worden, met grote veranderingen in plaats van kleine aanpassingen.
Radicaal sociaal: kiezen voor de werkende klasse
De SP richt zich op mensen die een fundamenteel socialer Nederland willen, met nadruk op de belangen van werkenden, uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden. Ze presenteren zichzelf als alternatief voor partijen die volgens hen kiezen voor het recht van de sterksten of het midden, en benadrukken dat hun programma niet om kleine aanpassingen vraagt, maar om grote sociale veranderingen.
“Dit verkiezingsprogramma is gericht op sociale keuzes vóór de werkende klasse. Op iedereen die voor zijn inkomen moet werken, een uitkering nodig heeft om rond te kunnen komen of zijn of haar hele leven heeft gewerkt en nu AOW en/of pensioen ontvangt.”
“Onze alternatieven vragen niet om een onsje meer of minder sociaal. De problemen in ons land zijn dermate groot, dat dit om grote veranderingen vraagt. Wij gaan voor SUPERSOCIAAL.”
“De sociaalste keuzes maakt en niet naar het midden schuift voor de macht.”
Werken moet lonen: belastingverlaging en hoger minimumloon
De SP wil dat werken meer oplevert door de inkomstenbelasting fors te verlagen, het minimumloon te verhogen en het minimumjeugdloon af te schaffen. Dit is bedoeld om armoede te bestrijden en de koopkracht van werkenden te vergroten, zodat iedereen die werkt een fatsoenlijk inkomen heeft.
“We verlagen de inkomstenbelasting fors zodat je meer overhoudt van het geld dat jij verdient. Ook verlagen we de btw op basisproducten. Door het minimumloon te verhogen en het minimumjeugdloon af te schaffen zorgen we ervoor dat iedereen die werkt een inkomen krijgt waar je goed van kunt leven.”
Democratisering van bedrijven en instellingen
De SP wil werknemers meer zeggenschap geven in bedrijven en onderwijsinstellingen, als tegenwicht tegen de macht van aandeelhouders en bestuurders. Dit moet leiden tot meer inspraak, eerlijker beleid en een economie die werkt voor de velen in plaats van de enkelen.
“We democratiseren bedrijven. Als eerste stap richting democratische bedrijven stellen we vast dat in het bestuur van een bedrijf altijd ten minste één bestuurder moet zitten die is verkozen door de werknemers die aan hen verantwoording moet afleggen.”
“We maken werk van een democratische universiteit, waar studenten en (onderwijs)medewerkers meer te zeggen krijgen over het onderwijs.”
Progressieve vermogensbelasting en miljonairsbelasting
De SP wil de belasting op kapitaalinkomen verhogen tot het niveau van de inkomstenbelasting, een miljonairsbelasting invoeren en stoppen met subsidies voor miljardairs. Dit is bedoeld om de sterkste schouders de zwaarste lasten te laten dragen en publieke voorzieningen te financieren.
“Daarom verhogen we de belasting voor het inkomen uit kapitaal naar het niveau van de inkomstenbelasting, voeren we een miljonairsbelasting in voor vermogens boven 5 miljoen euro en stoppen we met subsidies voor miljardairs.”
Betaalbaar wonen voor iedereen
De SP wil dat iedereen een betaalbaar huis heeft en maakt het makkelijker om wooncoöperaties op te richten, zodat bewoners meer zeggenschap krijgen over hun woonomgeving. Dit is een antwoord op de woningnood en de stijgende woonlasten.
“De SP wil dat Nederland een socialer land wordt. Een land waar het normaal is dat iedereen een betaalbaar huis heeft...”
“Met een nieuwe wet zorgen we ervoor dat groepen mensen eenvoudig een eigen wooncoöperatie kunnen starten. Zo geven we bewoners meer zeggenschap over hun woningen en woonomgeving, en bouwen we samen aan sterke en betrokken buurten.”
BBB positioneert zich als een partij voor mensen die waarde hechten aan noaberschap, regionale verbondenheid, gezond verstand en een terughoudende overheid. Ze benadrukken het belang van lokale gemeenschappen, maatwerk per regio, en het centraal stellen van mensen boven systemen. Concreet pleit BBB voor meer zeggenschap voor burgers over hun leefomgeving, het versterken van basisvoorzieningen in alle regio’s, en een overheid die dienstbaar en bescheiden is.
Meer zeggenschap en invloed voor burgers op hun leefomgeving
BBB vindt dat mensen zelf het beste weten wat er in hun omgeving speelt en wil dat burgers meer invloed krijgen op beleid dat hen direct raakt. Dit standpunt richt zich op het vergroten van betrokkenheid en herkenbaarheid van de overheid, zodat kiezers zich thuis voelen bij een partij die hun stem serieus neemt.
“Inwoners dienen meer zeggenschap te krijgen over hun eigen leefomgeving. Mensen weten zelf het beste wat daar speelt en waar behoefte aan is. Geef mensen invloed op wat er in hun eigen omgeving gebeurt en betrek ze daarom vanaf het begin bij plannen.”
“We stappen, als het aan BBB ligt, uit de Haagse bubbel om de regionale verbinding te zoeken.”
Versterken van lokale gemeenschappen en basisvoorzieningen
BBB ziet familie, buren en verenigingen als het fundament van een zorgzame samenleving en wil dat de overheid deze versterkt in plaats van overneemt. Dit spreekt kiezers aan die zich thuis voelen bij een partij die inzet op lokale verbondenheid en het behoud van voorzieningen in hun eigen regio.
“Familie, buren, verenigingen en vrijwilligers vormen het fundament van een zorgzame samenleving. De overheid moet dat niet overnemen, maar versterken en ruimte geven.”
“Leefbaarheid begint bij basisvoorzieningen: buurtscholen, streekbussen, zorg en politieposten moeten toegankelijk en bereikbaar blijven voor iedereen.”
Dienstbare, bescheiden en betrouwbare overheid
BBB wil een overheid die niet vanuit systeemlogica, maar vanuit vertrouwen in mensen werkt. Ze benadrukken dienstbaarheid, nuchterheid en het herstellen van vertrouwen tussen burger en overheid, wat aantrekkelijk is voor kiezers die zich niet herkennen in technocratisch of afstandelijk bestuur.
“Beleid moet niet vertrekken vanuit systeemlogica, maar vanuit vertrouwen in mensen.”
“Wij kiezen niet voor de makkelijkste weg, maar voor de juiste. Wij nemen verantwoordelijkheid, juist als het lastig wordt. Dat is waar politiek om zou moeten draaien: dienstbaarheid, standvastigheid en betrouwbaarheid.”
Eerlijk beleid voor stad én regio, met respect voor tradities
BBB wil dat beleid niet alleen op de Randstad is gericht, maar op alle regio’s, met respect voor lokale cultuur en tradities. Dit spreekt kiezers aan die zich niet gezien voelen door landelijke partijen en waarde hechten aan hun regionale identiteit.
Het CDA richt zich op een samenleving waarin saamhorigheid, verantwoordelijkheid en vertrouwen centraal staan, met minder regels en meer ruimte voor burgers en gemeenschappen. De partij kiest voor een fatsoenlijk land waarin mensen omzien naar elkaar, de overheid betrouwbaar is, en ondernemen en innovatie worden gestimuleerd. Concrete voorstellen zijn onder meer het vereenvoudigen van regelgeving, investeren in regionale economieën, het versterken van verenigingen en vrijwilligerswerk, en het waarborgen van bestaanszekerheid en gelijke kansen.
Minder regels, meer ruimte en vertrouwen
Het CDA wil de regeldruk verminderen en meer vertrouwen geven aan burgers, verenigingen en lokale initiatieven. Dit moet leiden tot meer plezier in vrijwilligerswerk, minder maatschappelijke schade en een samenleving waarin mensen verantwoordelijkheid nemen voor elkaar.
“We stoppen met de gedachte dat meer regels altijd leiden tot het maken van minder fouten. Onevenredige verantwoordingsdruk zorgt voor maatschappelijke schade, tast de beroepseer van mensen aan en dooft het plezier van vrijwilligers uit.”
“Met minder regels en meer ruimte. Met meer saamhorigheid en meer respect.”
Samenleving centraal, niet het individu
Het CDA benadrukt het belang van het collectief boven het individuele belang. De partij kiest voor een samenleving waarin iedereen meetelt, ongeacht achtergrond, en waarin gezamenlijk verantwoordelijkheid wordt genomen voor buurt, school en natuur.
“Het CDA kiest voor de samenleving. Zonder het ‘wij’ van de gemeenschap kan het ‘ik’ niet bestaan. Wij kiezen voor al die mensen die ons land mooier maken, die gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen voor hun buurt, school of natuur.”
Investeren in regionale economie en innovatie
Het CDA wil investeren in regio’s, innovatie en economische clusters om een sterke, eerlijke economie te waarborgen. Dit moet zorgen voor meer werkgelegenheid, betere bereikbaarheid en een toekomstbestendige economie.
“We investeren in leefbare steden en in de regio en zorgen voor goede bereikbaarheid met auto en trein. Zo maken we grootschalige woningbouw overal in Nederland mogelijk. Samen met grote bedrijven, MKB en start ups en met onderwijsinstellingen laten we economische clusters groeien die de regio sterker maken.”
“We willen ruimte geven aan innovatiekracht en ondernemerszin. Daarom investeren we in onderzoek, stimuleren we innovatie en versterken we onze regio’s.”
Waardering en ondersteuning voor verenigingen, vrijwilligers en mantelzorgers
Het CDA erkent het belang van verenigingen, vrijwilligers en mantelzorgers en wil hun positie versterken door fiscale voordelen, minder aansprakelijkheid en meer ondersteuning.
“Giften aan verenigingen zonder winstoogmerk houden we fiscaal aantrekkelijk.”
“We willen in de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen bijzondere aandacht voor vrijwilligers. Er moet beter onderscheid komen tussen professionele organisaties en maatschappelijke verenigingen en stichtingen waarbij aansprakelijkheid voor vrijwilligers beperkt wordt.”
Bestaanszekerheid en gelijke kansen
Het CDA streeft naar bestaanszekerheid voor iedereen, met aandacht voor inkomen, huisvesting, zorg en onderwijs. De partij wil tweedeling op de arbeidsmarkt tegengaan en gelijke kansen bevorderen.
“In een fatsoenlijk land staan we geen tweedeling toe tussen mensen voor wie de arbeidsmarkt kansen en zekerheid biedt, en mensen die telkens aan het kortste eind trekken. Bestaanszekerheid gaat niet alleen over inkomen, maar ook over gelijkwaardige kansen, huisvesting, toegang tot zorg en onderwijs.”
Volt positioneert zich als een progressieve, pan-Europese partij die inzet op democratische vernieuwing, inclusiviteit en het versterken van burgerparticipatie. De partij wil de democratie moderniseren door onder andere het kiesstelsel te hervormen, burgerberaden in te voeren en politieke partijen aan strikte democratische eisen te laten voldoen. Volt richt zich op kiezers die waarde hechten aan transparantie, gelijkwaardigheid, en een actieve rol voor burgers in de politiek.
Politieke partijen moeten democratisch georganiseerd zijn
Volt vindt dat politieke partijen aan minimumeisen van interne democratie moeten voldoen, zoals ledenstemrecht, en wil een einde maken aan eenmanspartijen. Dit moet zorgen voor meer transparantie, inspraak en representatie binnen partijen, zodat kiezers zich beter kunnen herkennen in hun partij en invloed kunnen uitoefenen.
“We versterken de Nederlandse democratie door in de Wet Politieke Partijen op te nemen dat politieke partijen intern aan democratische minimumeisen moeten voldoen. Denk bijvoorbeeld aan de mogelijkheid voor mensen om lid te worden van een politieke partij en stemrecht voor die leden.”
“Geen eenmanspartijen meer zonder leden met stemrecht. Iedereen moet zich kunnen uitspreken, zich gehoord voelen en veilig zijn.”
Meer invloed voor kiezers via kiesstelsel en burgerberaden
Volt wil het kiesstelsel hervormen zodat kiezers meer invloed krijgen, onder andere door het versterken van de voorkeurstem en het oprichten van een permanent burgerberaad. Dit moet leiden tot een politiek die beter luistert naar burgers en waarin iedere stem telt.
“Om de invloed van een voorkeursstem te versterken steunt Volt de kiesstelselwijziging ‘Met één stem meer keus’. Deze wijziging biedt de mogelijkheid om op een kandidaat of op een partij te stemmen.”
“We richten het allereerste, nationale, permanente burgerberaad ter wereld op. Dit instituut is verantwoordelijk voor het organiseren van burgerberaden in Nederland. Een groep ingelote inwoners kan dan - al dan niet in samenspraak met de politiek - burgerberaden agenderen over onderwerpen die hen na aan het hart liggen, zoals zorg, het klimaat of pensioenen.”
Uitbreiding en professionalisering van de volksvertegenwoordiging
Volt wil de Tweede Kamer uitbreiden en de ondersteuning van fracties verbeteren, zodat volksvertegenwoordigers hun werk beter kunnen doen en kiezers beter vertegenwoordigd worden. Dit moet de effectiviteit en representativiteit van het parlement vergroten.
“We breiden de Tweede Kamer uit van 150 naar 250 zetels. Onze Tweede Kamer is namelijk te klein, zeker in vergelijking met andere Europese landen. Een grotere Tweede Kamer is nodig om de wetgevende en controlerende taak van de Tweede Kamer te versterken, en vooral om de taak van volksvertegenwoordiging beter te vervullen.”
“Volt wil dit fundament versterken door op elk bestuursniveau een minimumnorm voor ondersteuning van fracties vast te stellen, ten minste gelijk aan het Europese gemiddelde. Zo kunnen volksvertegenwoordigers - lokaal én nationaal - hun controlerende en wetgevende taken goed uitvoeren.”
Progressieve, inclusieve en pan-Europese visie
Volt onderscheidt zich door een uitgesproken progressieve, inclusieve en Europese benadering, gericht op verbinding en het tegengaan van polarisatie. De partij spreekt kiezers aan die zich herkennen in waarden als vrijheid, gelijkheid en solidariteit, en die willen bijdragen aan een toekomstgerichte, open samenleving.
“Vrijheid, gelijkheid en solidariteit vormen de kern van onze democratie. Maar die waarden staan wereldwijd onder druk. Ook in Nederland en de Europese Unie (EU). In Hongarije onderdrukt Orbán de rechten van lhbtqia+’ers. Italië zet vluchtelingen zonder oog voor menselijkheid het land uit. En in Nederland zetten rechtsextremisme en polarisatie onze democratie onder druk. Waar andere partijen kiezen voor verdeeldheid, kiezen wij voor verbinding.”
“Wij kiezen voor nieuwe impactvolle ideeën die ons naar een mooie toekomst leiden. Een toekomst waar je zin in krijgt. Ideeën waar anderen zich niet aan wagen. Er is veel mogelijk als je nieuw en anders durft te denken. Daarom zeggen wij: Doe iets nieuws. Stem Volt.”
GroenLinks-PvdA positioneert zich als een brede, linkse volkspartij die solidariteit, rechtvaardigheid en duurzaamheid centraal stelt. De partij wil ongelijkheid aanpakken door eerlijke belastingen, investeren in publieke voorzieningen, en klimaatverandering bestrijden met een sociaal rechtvaardige aanpak. Kernvoorstellen zijn: sterkere verzorgingsstaat, hogere lasten voor grote vermogens en vervuilers, en publieke belangen boven winst.
Eerlijke lastenverdeling: Sterke schouders dragen de zwaarste lasten
GroenLinks-PvdA vindt dat de welvaart eerlijker verdeeld moet worden, waarbij mensen met meer vermogen en bedrijven meer bijdragen. Dit is bedoeld om de kloof tussen rijk en arm te verkleinen en publieke voorzieningen te versterken.
“We vragen de sterkste schouders de zwaarste lasten te dragen.”
“Dat betekent een systeem zonder speciale kortingen en een eerlijke belasting op vermogen, winst en vervuiling.”
Publiek belang boven winst: Investeren in publieke voorzieningen
De partij wil dat essentiële sectoren als zorg, onderwijs en openbaar vervoer niet worden overgelaten aan commerciële investeerders, maar in dienst staan van het algemeen belang. Dit moet de kwaliteit en toegankelijkheid van deze voorzieningen waarborgen.
“In de zorg, het onderwijs, de kinderopvang en het openbaar vervoer moet het algemeen belang voorop staan, niet de winst voor investeerders.”
Rechtvaardig en sociaal klimaatbeleid
Klimaatbeleid moet volgens GroenLinks-PvdA niet alleen duurzaam zijn, maar ook sociaal rechtvaardig: de grootste vervuilers betalen de rekening, en iedereen moet kunnen meedoen aan de energietransitie.
Democratische rechtsstaat en gelijke rechten beschermen
De partij benadrukt het belang van een sterke democratische rechtsstaat, gelijke behandeling en bescherming van vrijheden voor iedereen, ongeacht achtergrond of overtuiging.
“We staan voor een land waarin je de vrijheid hebt om jezelf te zijn en gelijk behandeld wordt, ongeacht wie je bent, wat je gelooft of van wie je houdt.”
“We versterken onze democratische rechtsstaat en kiezen voor een sterke rechtspraak, vrije pers en stevige democratische controle.”