Verkiezingsprogramma's 2025 overwelke partij gelooft in gelijke kansen en voegt daarbij ook daadwerkelijk de daad bij het woord
Volt gelooft sterk in gelijke kansen en onderbouwt dit met een breed scala aan concrete beleidsmaatregelen, zoals het invoeren van een basisinkomen, het actief bestrijden van discriminatie en racisme, en het waarborgen van gelijke toegang tot onderwijs, zorg en werk. De partij koppelt haar idealen aan uitvoerbare voorstellen, waaronder een minister voor Discriminatiebestrijding, structurele investeringen in kansengelijkheid op school en strengere handhaving van gelijke behandeling op de arbeids- en woningmarkt. Volt onderscheidt zich door niet alleen te pleiten voor gelijke kansen, maar ook door duidelijke, afdwingbare instrumenten en wettelijke verankering van gelijkwaardigheid.
Basisinkomen en afschaffing minimumjeugdloon
Volt wil financiële ongelijkheid en kansenongelijkheid bij de wortel aanpakken door iedereen een basisinkomen te geven en het minimumjeugdloon af te schaffen. Dit moet zorgen voor een eerlijke start en financiële rust, zodat iedereen – ongeacht achtergrond – gelijke kansen krijgt om zich te ontwikkelen.
“Dat start met een basisinkomen. Dat geeft financiële rust en voorkomt schulden. Iedereen krijgt een basis waarmee je vooruit kan. Het zorgt voor goede startkansen voor jonge mensen en geeft iedereen de vrijheid om de juiste keuzes te maken in het leven. Het complexe systeem van toeslagen kan de prullenbak in. Daarnaast schaffen we het minimumjeugdloon af, zodat iedereen die werkt een eerlijke beloning krijgt.”
Gelijke kansen in het onderwijs
Volt investeert gericht in toegankelijk en inclusief onderwijs, met speciale aandacht voor kansarme wijken en kinderen met een beperking. Het doel is dat elk kind, ongeacht afkomst of inkomen, dezelfde ontwikkelingskansen krijgt.
“Gelijke kansen beginnen in de klas. Ieder kind moet zich kunnen ontwikkelen, ongeacht inkomen, afkomst of woonplaats. Maar niet iedereen start met dezelfde kansen. Toegang tot onderwijs en kinderopvang verschilt nog te vaak per regio of gezinssituatie.”
“We verhogen de kwaliteit van het primair en middelbaar onderwijs door structureel te investeren in kleinere klassen en meer onderwijsondersteuners. We beginnen op scholen in kansarme wijken waar de onderwijsdruk het hoogst is.”
“We pleiten ervoor het recht op inclusieve educatie voor kinderen met een beperking effectief te implementeren, waarbij we inzetten op de toegankelijkheid van bestaande schoolgebouwen.”
Minister voor Discriminatiebestrijding, Inclusie en Gelijkwaardigheid
Volt wil discriminatie structureel aanpakken door een aparte minister aan te stellen die verantwoordelijk is voor gelijke behandeling in wetgeving, beleid en op de werkvloer. Dit wordt ondersteund door wettelijke instrumenten, quota en structurele financiering van coördinatoren.
“Daarom komt er een minister voor Discriminatiebestrijding, Inclusie en Gelijkwaardigheid. Deze minister zorgt ervoor dat wetten, overheidsbeleid en werkplekken eerlijk, veilig en inclusief zijn voor alle mensen in Nederland.”
“We willen een minister voor Discriminatiebestrijding, Inclusie en Gelijkwaardigheid, die verantwoordelijk wordt voor gelijkheid in wetten, in het publieke domein en op de werkvloer. Instrumenten zijn het instellen van en toezien op quota, pay gaps, meldpunten in organisaties, training op het werk, in het publieke domein (politie, ambtenaren en rechters) en op scholen.”
Strijd tegen discriminatie en racisme (inclusief wetgeving en handhaving)
Volt pakt discriminatie en racisme aan met concrete wetgeving, strengere handhaving, transparantie van algoritmes, en structurele monitoring. Er komt extra aandacht voor discriminatie op de arbeidsmarkt, woningmarkt en door de overheid zelf.
“Wij zetten ons in voor antiracisme en antidiscriminatie en bestrijden alle vormen van racisme en discriminatie.”
“We gaan discriminatie door de overheid actief tegen, door ‘eenzijdig overheidshandelen’ onder de Algemene wet gelijke behandeling te scharen. Dit zorgt ervoor dat mensen bij vermoeden van discriminatie door de overheid makkelijker hulp kunnen krijgen van een rechter of ombudsman, en terecht kunnen bij het College voor de Rechten van de Mens.”
“We pakken discriminatie op de woningmarkt aan met duidelijke wetgeving, gerichte voorlichting en actieve handhaving. We kiezen voor een stevige, integrale aanpak met transparante selectieprocedures, verplichte controle door gemeenten, structurele mystery-onderzoeken en streng optreden tegen overtredingen. Alleen zo garanderen we gelijke toegang tot de woningmarkt voor iedereen.”
“We gaan discriminatie op de arbeidsmarkt aanpakken en voeren de Wet Toezicht gelijke kansen in bij werving en selectie. Werkgevers worden verplicht transparant te zijn over hun aannamebeleid.”
“Algoritmen, inclusief daarop gebaseerde kunstmatige intelligentie (AI), mogen niet discrimineren en moeten transparant en herleidbaar zijn. Daarom worden alle algoritmes openbaar gemaakt in het algoritmeregister en vooraf getoetst op mensenrechten en non-discriminatie, zeker bij gebruik in handhaving en toezicht.”
Actief dichten van de genderloonkloof en gelijke rechten
Volt wil de genderloonkloof wettelijk dichten, werkgevers verplichten tot transparantie en een gender-balanced kabinet realiseren. Ook wordt ingezet op wettelijke erkenning van diverse gezinsvormen en genderidentiteiten.
“De genderloonkloof wordt actief gedicht. We voeren de Wet Gelijke Beloning in, in lijn met de Europese richtlijn ‘Loontransparantie’. Werkgevers moeten aantonen dat er géén sprake is van loondiscriminatie, de bewijslast komt bij de werkgever te liggen.”
“Er komt een gender-balanced kabinet (oftewel: gelijke representatie van mannen en vrouwen) met een betere afspiegeling van de diversiteit in de samenleving.”
“Om de positie van transgender personen, non-binaire personen en mensen met een intersekse-conditie te verbeteren, is Volt voorstander van de zogenoemde Transgenderwet en de optie om een X als geslachtsaanduiding in het paspoort op te nemen.”
Wettelijke erkenning en herstel slavernijverleden
Volt erkent het doorwerken van het slavernijverleden en legt erkenning, excuses en herstel wettelijk vast, inclusief het instellen van Keti Koti als nationale vrije dag.
“We vergroten de kennis over ons koloniale verleden en leggen erkenning, excuses en herstel wettelijk vast. Keti Koti wordt een nationale vrije dag.”
Gelijke behandeling in zorg, sport en voor minderheden
Volt wil gelijke behandeling in de zorg, sport en voor minderheden wettelijk borgen, inclusief een Taskforce Inclusieve Zorg en structurele aandacht voor discriminatie in sport en onderwijs.
“We zorgen dat iedereen gelijk behandeld wordt in de zorg. Daarom starten we een Taskforce Inclusieve Zorg die institutionele knelpunten blootlegt en werkt aan blijvende verbetering.”
“We bevorderen inclusie in de (top)sport door meer aandacht voor anti-discriminatie en (seksueel) grensoverschrijdend gedrag te verplichten. Vertrouwenspersonen worden verplicht voor (groepen van) sportverenigingen.”
“Volt pleit voor een gelijkwaardige behandeling van vrouwensport (ten opzichte van mannensport) en van parasport, onder andere door middel van meer zendtijd en verslaggeving op de publieke omroep.”
De Partij voor de Dieren gelooft sterk in gelijke kansen en onderbouwt dit met concrete voorstellen gericht op het bestrijden van discriminatie, het bevorderen van kansengelijkheid in onderwijs en arbeidsmarkt, en het waarborgen van gelijke behandeling in wet- en regelgeving. Hun programma bevat structurele investeringen in onderwijs, sociale zekerheid en anti-discriminatiebeleid, met expliciete aandacht voor kwetsbare groepen en het wegnemen van institutionele ongelijkheid.
Structureel investeren in kansengelijkheid in onderwijs
De PvdD erkent kansenongelijkheid in het onderwijs en stelt structurele investeringen en hervormingen voor om alle kinderen gelijke kansen te bieden, ongeacht achtergrond of inkomen van ouders.
“De Partij voor de Dieren wil structureel in het onderwijs investeren en leraren beter belonen. We ontzorgen ze en geven leerkrachten de ruimte te doen wat ze het liefste doen: goede lessen geven en leerlingen zo goed mogelijk begeleiden.”
“Iedere leerling heeft recht op onderwijs dat past bij de persoonlijke mogelijkheden en talenten, in een veilige en prettige omgeving. De Partij voor de Dieren wil dat ieder kind een gelijke start krijgt. Er komt één gratis publieke voorschoolse voorziening voor alle kinderen, ook voor kinderen van niet-werkende ouders.”
“We investeren structureel in brede brugklassen, stellen de keuze voor een onderwijsniveau uit en dringen onderwijsachterstanden terug.”
Strijd tegen discriminatie en institutionele ongelijkheid
De partij benoemt discriminatie als een structureel probleem en stelt concrete maatregelen voor om alle vormen van discriminatie te bestrijden, inclusief wettelijke naleving van mensenrechtenverdragen en het strafbaar stellen van groepsbelediging op nieuwe gronden.
“De Partij voor de Dieren staat voor een samenleving waarin iedereen eerlijk en gelijkwaardig wordt behandeld. Een samenleving waarin het niet uitmaakt waar je wieg heeft gestaan, wat je achternaam is, welke kleur je hebt of welke godsdienst je aanhangt.”
“Meldingen van discriminatie en geweld worden centraal geanalyseerd. We zorgen ervoor dat aangifte doen bij alle vormen van discriminatie laagdrempeliger wordt en aangifte doen toegankelijker wordt voor slachtoffers.”
“Mensenrechtenverdragen zoals het Kinderrechtenverdrag, Vrouwenrechtenverdrag en het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap worden strikt nageleefd. Alle wet- en regelgeving wordt in lijn gebracht met deze verdragen, zodat alle mensen gelijke rechten krijgen en onnodige regeldruk, bewijslast en uitsluiting worden voorkomen.”
“We maken groepsbelediging op grond van genderidentiteit, genderexpressie en geslachtskenmerken strafbaar.”
Eerlijke inkomensverdeling en sociale zekerheid
De PvdD koppelt gelijke kansen aan een eerlijke inkomensverdeling en een sociale zekerheid die niemand uitsluit, met concrete voorstellen voor verhoging van het minimumloon, inkomensafhankelijke boetes en het afschaffen van toeslagen.
“Iedereen verdient een inkomen dat genoeg is om fatsoenlijk van te leven, zonder onnodige bureaucratie, wantrouwen of voorwaarden die de toegang belemmeren. Inclusiviteit staat centraal: of je nu een beperking hebt, neurodivergent bent of zelfstandig werkt, iedereen krijgt passende kansen en ondersteuning.”
“Het minimumloon gaat omhoog naar 18 euro per uur. Het beweegt voortaan automatisch mee met de mediane lonen, met als ondergrens 60% van het mediane inkomen. Uitkeringen zoals de AOW, WIA, Wajong en bijstand stijgen mee.”
“We maken uiteindelijk alle toeslagen overbodig. Ieder mens moet een voldoende hoog inkomen hebben om in de basisbehoeften te voorzien.”
“Een geldboete treft mensen met minder geld veel harder dan vermogende mensen. Daarom worden boetes inkomensafhankelijk.”
Gelijke behandeling voor arbeidsmigranten en op de arbeidsmarkt
De partij benadrukt gelijke behandeling van arbeidsmigranten en het tegengaan van uitbuiting, met expliciete rechten voor iedereen die in Nederland werkt.
“Iedereen die in Nederland werkt – waar je ook vandaan komt – heeft recht op gelijke behandeling, goede huisvesting en bescherming.”
Gelijke rechten voor LHBTI+ en diverse gezinsvormen
De PvdD zet zich in voor gelijke rechten voor transgender, non-binaire personen en diverse gezinsvormen, met concrete voorstellen voor wettelijke gelijkstelling en toegang tot voorzieningen.
“Het proces van ouderschap verkrijgen wordt voor transgender vrouwen en non-binaire personen even toegankelijk als voor cisgender mannen in gelijke burgerlijke staat. Alle ouders krijgen dezelfde rechten als cisgender heteroseksuele paren. Er komt een volwaardige wettelijke regeling, inclusief tijdsplanning, voor meerouderschap en -gezag en het draagouderschap. Kunstmatige inseminatie en IVF wordt vergoed voor alle gezinsvormen.”
“Transitieverlof wordt wettelijk geregeld.”
Toegang tot recht en bescherming van grondrechten
De partij wil de toegang tot recht vergroten en de bescherming van grondrechten voor iedereen waarborgen, met concrete maatregelen voor betaalbare rechtshulp en onafhankelijke rechtspraak.
“We vergroten de toegang tot het recht. Griffiekosten voor grote bedrijven gaan omhoog, zodat mensen met een laag inkomen juist beter beschermd worden. De sociale advocatuur krijgt structureel voldoende tijd en geld.”
“Onze democratische rechtsstaat kraakt onder druk van ophitspolitiek. Populisme, extreemrechtse ondermijning van de rechtsstaat en het systematisch uitstellen van het oplossen van problemen, schaden het vertrouwen in overheid en politiek.”
DENK gelooft sterk in gelijke kansen voor iedereen en koppelt deze overtuiging aan een reeks zeer concrete beleidsmaatregelen, vooral op het gebied van onderwijs, arbeidsmarkt, armoedebestrijding en het bestrijden van discriminatie. De partij wil structureel investeren in kansengelijkheid door onder meer onderwijsachterstanden aan te pakken, discriminatie hard aan te pakken en inkomensverschillen te verkleinen. DENK onderscheidt zich door expliciete, meetbare doelen en wettelijke verankering van gelijke behandeling.
Structureel investeren in kansengelijkheid via onderwijs
DENK ziet onderwijs als de sleutel tot gelijke kansen en wil daarom fors investeren in scholen, leraren en het tegengaan van vroege selectie. De partij richt zich op het wegnemen van financiële en systemische drempels, zodat afkomst of inkomen geen belemmering vormen voor ontwikkeling.
“DENK wil dat het Nederlandse onderwijs van de hoogste kwaliteit is, zodat iedere jongere zichzelf volop kan ontwikkelen. Door te investeren in onze scholen en onze leraren, willen wij dat het onderwijs een emancipatiemachine is die garandeert dat ieder kind gelijke kansen heeft.”
“Investeren in het onderwijsachterstandenbeleid met prioriteit voor scholen in kwetsbare wijken.”
“Gratis onderwijsmateriaal voor alle leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs.”
“Een stageplek, geregeld via een landelijke stagegarantie.”
“Beperken van het aantal selectiemomenten in het onderwijssysteem.”
Hard optreden tegen discriminatie en wettelijke verankering
DENK koppelt haar geloof in gelijke kansen aan een ambitieus, concreet pakket tegen discriminatie, inclusief wettelijke deadlines en een onafhankelijke autoriteit met echte macht. Hiermee wil de partij niet alleen gelijke kansen beloven, maar afdwingen.
“DENK wil het meest ambitieuze maatregelenpakket ooit om te zorgen voor de gelijke kansen van iedereen. Wij strijden tegen alle vormen van discriminatie en racisme...”
“Een discriminatiedeadline. Het wettelijke doel wordt dat in 2030 de ervaren discriminatie in de samenleving 0% is.”
“De Autoriteit tegen Discriminatie en Racisme (AR). Deze Autoriteit vervangt de Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme en krijgt iets wat nu ontbreekt: échte macht...”
Verkorten van inkomensverschillen en armoedebestrijding
DENK verbindt gelijke kansen direct aan het verkleinen van inkomensverschillen en het bestrijden van armoede, met concrete voorstellen zoals verhoging van het minimumloon, structurele armoedebestrijding en het dichten van de loonkloof.
“De verschillen tussen arm en rijk moeten worden verkleind. Daarom zeggen wij: Wij willen een eerlijk loon voor alle Nederlanders. Daarom zijn wij voor een verhoging van het minimumloon naar 18 euro per uur.”
“Wij willen dat de loonkloof wordt gedicht. Wij gaan wettelijk borgen dat het verschil in beloning tussen mannen en vrouwen, en tussen mensen met en zonder een migratieachtergrond, wordt opgeheven.”
“Wij staan voor extra investeringen in armoedebestrijding en in toegankelijkere armoederegelingen. Er komt een fulltime Minister voor Armoedebestrijding.”
Gelijke behandeling wettelijk leidend maken in overheidsoptreden
DENK wil dat gelijke behandeling niet alleen een papieren belofte is, maar het leidende principe wordt in al het overheidsbeleid en -uitvoering, met investeringen in instituties en het schrappen van discriminerende regels.
De SP gelooft sterk in gelijke kansen voor iedereen en koppelt dit aan concrete, uitvoerbare maatregelen tegen ongelijkheid en discriminatie. De partij stelt onder andere voor om discriminatie actief te bestrijden, gelijke beloning en inclusieve scholen te garanderen, en investeert in voorzieningen in alle wijken en voor alle inkomensgroepen. Hun visie draait om het daadwerkelijk doorbreken van tweedeling door wetgeving, handhaving en sociale investeringen.
Actief bestrijden van discriminatie en ongelijkheid
De SP erkent dat gelijke kansen niet vanzelf komen en wil discriminatie op alle fronten actief aanpakken, met handhaving en sancties. Dit betreft onder meer de arbeidsmarkt, woningmarkt, onderwijs en overheidsbeleid. De partij koppelt haar visie aan concrete maatregelen zoals inspecties, het intrekken van subsidies bij discriminerende bedrijven en het versterken van juridische bijstand.
“We maken werk van de aanpak van alle vormen van discriminatie op de arbeidsmarkt, woningmarkt, onderwijs en andere plekken. Door bewustwording kunnen we een deel voorkomen en door sterkere inspecties met handhavingsbevoegdheden willen we overtredingen aanpakken.”
“De arbeidsinspectie krijgt daarom meer mogelijkheden en middelen om discriminatie en misstanden aan te pakken. We benoemen en veroordelen bedrijven die aantoonbaar discrimineren. Zij verliezen bovendien subsidies en komen niet meer in aanmerking voor overheidsopdrachten.”
“Respect voor artikel 1 van de grondwet. We gaan tweedeling tegen en accepteren geen enkele vorm van discriminatie, door niemand.”
“Overheidshandelen valt voortaan onder de wetgeving die gelijke behandeling garandeert (Algemene wet gelijke behandeling). Dat betekent dat mensen voortaan terechtkunnen bij het College voor de Rechten van de Mens als zij gediscrimineerd worden door de overheid.”
Gelijke kansen in het onderwijs en inclusieve scholen
De SP wil dat onderwijs een motor is voor gelijke kansen en kiest expliciet voor inclusieve, openbare scholen waar afkomst, geloof of levensovertuiging geen drempel vormen. Extra financiering en ondersteuning gaan naar scholen in wijken met meer uitdagingen, en er wordt ingezet op brede scholen en gratis kinderopvang.
“Geen scholen die kinderen scheiden. Scholen zijn dé plek waar kinderen samen opgroeien, van elkaar leren en een gezamenlijke toekomst opbouwen. ... Wij kiezen dan ook voor openbare en inclusieve scholen, waar afkomst, geloof of levensovertuiging geen drempel vormen.”
“We laten hen niet in de steek, maar zorgen juist voor extra financiering en ondersteuning om kinderen uit deze wijken goed en passend onderwijs te bieden.”
“We investeren in kinderopvang, sport, cultuur en schoolactiviteiten als publieke voorzieningen. ... Met gratis kinderopvang is er altijd mogelijkheid om werk en kinderen te combineren.”
Investeren in voorzieningen en gemengde wijken
De SP koppelt gelijke kansen aan het investeren in voorzieningen in alle wijken, het tegengaan van segregatie en het bevorderen van gemengde buurten en scholen. Dit moet voorkomen dat bepaalde groepen worden buitengesloten of geconcentreerd in probleemwijken.
“Wij zorgen voor goede voorzieningen in álle wijken. Met buurthuizen om samen te komen en woningen voor mensen met verschillende inkomens.”
“We ondersteunen iedereen die hulp nodig heeft en accepteren niet dat villawijken ontstaan waar delen van de bevolking zich afzonderen van de rest van de samenleving.”
“Bevorderen van gemengde scholen en buurten. We bestrijden de tweedeling en segregatie op school en in de buurt, bijvoorbeeld door woningen te bouwen in verschillende prijsklassen.”
Recht op gelijk loon en eerlijke arbeidsmarkt
De SP verbindt gelijke kansen aan concrete arbeidsmarktmaatregelen, zoals het recht op gelijk loon voor gelijk werk, ongeacht geslacht of afkomst, en het versterken van de positie van werkenden.
“Recht op gelijk loon voor gelijk werk. Dat betekent dat er een gelijke beloning voor het werk van mannen en vrouwen moet zijn. Maar het betekent ook dat mensen die niet in Nederland zijn geboren niet minder betaald mogen worden of onder slechtere arbeids en leefomstandigheden moeten werken.”
“Met werknemerszeggenschap zorgen we ervoor dat de vakmensen die het werk doen ook zeggenschap krijgen over het bedrijf.”
Toegang tot recht en bestrijding van klassenjustitie
De SP wil gelijke toegang tot het recht voor iedereen, met gratis juridisch advies en versterking van de sociaal advocatuur, om te voorkomen dat mensen met minder middelen worden benadeeld.
“Door in elke gemeente een Huis van het Recht te openen krijgt iedereen toegang tot gratis juridisch advies en bijstand. We versterken de sociaal advocatuur en bestrijden klassenjustitie in al haar vormen.”
De VVD zegt te geloven in gelijke kansen, maar koppelt dit nadrukkelijk aan individuele verantwoordelijkheid en het actief meedoen aan de samenleving. Hun concrete voorstellen richten zich vooral op het stimuleren van werk, het aanpakken van discriminatie, het bevorderen van economische zelfstandigheid (vooral voor vrouwen en LHBTIQ+’ers), en het toegankelijk maken van de woningmarkt voor werkenden. Gelijke kansen worden vooral gezien als het wegnemen van belemmeringen voor wie wil meedoen, niet als het actief compenseren van achterstanden.
Werk moet lonen en staat centraal bij gelijke kansen
De VVD stelt dat gelijke kansen vooral gerealiseerd worden door werk te stimuleren en te belonen, waarbij werkenden voorrang krijgen boven niet-werkenden. Dit wordt gezien als de sleutel tot economische zelfstandigheid en sociale rechtvaardigheid.
“De VVD zet werkenden op één. Omdat zij Nederland draaiende houden. Maar daar nu te weinig waardering voor terugkrijgen. Wie werkt moet beloond worden door er meer op vooruit te gaan dan mensen die wel kunnen werken maar niet willen werken. Dat is gewoon eerlijk.”
“We leggen in een Koopkrachtwet vast dat werkenden er ieder jaar in koopkracht méér op vooruit moeten gaan dan niet-werkenden.”
“Nederland moet werken voor mensen die werken of decennia lang gewerkt hebben. En in Nederland zou iedere werkende een eigen huis moeten kunnen betalen. Sociale rechtvaardigheid betekent dat de mensen die ons land draaiend houden een goed leven moeten hebben, met een goed inkomen en een eigen woning en dat we zorgen voor mensen die door ziekte, ouderdom of pech hulp nodig hebben.”
Gelijke rechten en acceptatie voor LHBTIQ+’ers en vrouwen
De VVD koppelt gelijke kansen aan het actief beschermen van gelijke rechten voor LHBTIQ+’ers en vrouwen, met nadruk op bestrijding van discriminatie en het versterken van hun positie, ook binnen gesloten gemeenschappen.
“We beschermen de LHBTIQ+-gemeenschap en voeren een ambitieus emancipatiebeleid in om gelijke rechten en acceptatie te bevorderen.”
“De VVD wil dat vrouwen altijd zelfstandig met de gemeente kunnen spreken over werk, inkomen en schulden, zonder tussenkomst van man, familie of gemeenschap.”
“We gaan de acceptatie en positie van LHBTIQ+’ers versterken door meer samen te werken met organisaties als Alliantie Verandering van Binnenuit en Alliantie Jong Gelijk.”
Integratie als plicht en bestrijding van discriminatie
De VVD ziet integratie als een plicht voor nieuwkomers en koppelt gelijke kansen aan het actief meedoen aan de samenleving, inclusief het spreken van Nederlands en het accepteren van Nederlandse waarden. Tegelijkertijd wordt discriminatie expliciet afgewezen.
“We maken heldere afspraken over integratie: die is niet vrijblijvend, maar een plicht.”
“De VVD kijkt niet naar afkomst, maar naar toekomst. Niet naar geloof, maar naar gedrag. Dus iedereen die hier mag blijven, hoort er volwaardig bij.”
“Net zo goed pakken we discriminatie aan. Want als je je best doet, is het onacceptabel dat je op basis van je afkomst minder kansen krijgt.”
Gelijke toegang tot onderwijs en woningmarkt voor werkenden
De VVD wil gelijke kansen bevorderen door het onderwijs toegankelijk te houden en de woningmarkt open te stellen voor werkenden, met speciale aandacht voor starters en middeninkomens.
“We blijven zien dat de vrijheid van onderwijs, zoals vastgelegd in artikel 23 van de Grondwet, botst met het gelijkheidsbeginsel. Daarom passen we artikel 23 aan, zodat de vrijheid van onderwijs niet langer het gelijkheidsbeginsel ondermijnt.”
“Wij zien het niet alleen als onze taak, maar als onze plicht om ervoor te zorgen dat iedereen een thuis kan betalen. Niet alleen de lucky ones, maar ook starters, singles, studenten, gezinnen en middeninkomens.”
“De VVD is dé partij van het eigen koophuis. Wij zien het daarom niet alleen als onze taak, maar als onze plicht om ervoor te zorgen dat iedereen een eigen huis kan bemachtigen. Niet alleen de happy few, maar mensen met een gewone baan moeten een koophuis kunnen betalen.”
50PLUS zegt te geloven in gelijke kansen, vooral voor ouderen, en koppelt dit aan concrete voorstellen tegen leeftijdsdiscriminatie, voor gelijke rechten in zorg en onderwijs, en voor een eerlijke arbeidsmarkt. De partij richt zich primair op het verbeteren van kansen en bestaanszekerheid voor 50-plussers, met beleid dat expliciet uitsluiting en discriminatie wil tegengaan. Hun visie op gelijke kansen is dus vooral generatiesolidariteit, met nadruk op waardigheid, zichtbaarheid en gelijke behandeling van ouderen.
Bestrijden van leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt
50PLUS benoemt leeftijdsdiscriminatie als een concreet probleem en stelt maatregelen voor om ouderen gelijke kansen te geven op de arbeidsmarkt. Ze willen dat ervaring telt, inzet beloond wordt, en dat doorwerken of stoppen eerlijke opties zijn, met specifieke stimulansen voor werkgevers en scholing voor ouderen.
“Leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt is onlogisch, oneconomisch en verwerpelijk.”
“Bedrijven worden financieel gestimuleerd om ouderen in dienst te nemen, bijvoorbeeld door belastingvoordelen of subsidies voor de aanpassing van werkplekken.”
“Speciale scholingsprogramma’s voor oudere werknemers om hun vaardigheden up-to-date te houden en kansen op de arbeidsmarkt te vergroten.”
Gelijke rechten in zorg en sociale zekerheid
De partij wil dat ouderen dezelfde rechten krijgen als jongeren in de zorg, en pleit voor een Ouderenzorgwet die dit waarborgt. Ook wordt bestaanszekerheid als grondrecht benoemd, niet als gunst, en wordt gepleit voor een sociaal stelsel dat niet uitsluit.
“We pleiten voor de invoering van een Ouderenzorgwet, waarin aan ouderen vergelijkbare rechten worden toegekend met de rechten van jongeren volgens de Jeugdzorgwet.”
“Bestaanszekerheid is een grondrecht en geen gunst. Ons sociaal vangnet hoort veiligheid te bieden, waardigheid en eerlijkheid.”
Gelijke toegang tot onderwijs en ontwikkeling voor ouderen
50PLUS wil dat ook ouderen gelijke kansen krijgen om zich te ontwikkelen, met betaalbare en laagdrempelige scholing en lokale leerpunten. Dit moet bijdragen aan zelfstandigheid en betrokkenheid in de samenleving.
Geen leeftijdsdiscriminatie in belastingstelsel
De partij wil expliciet dat het belastingsysteem geen onderscheid maakt naar leeftijd, en dat ouderen niet zwaarder worden belast dan anderen.
“Een belastingsysteem waar geen discriminatie naar leeftijd plaatsvindt.”
Gelijke toegang tot sport, cultuur en publieke voorzieningen
50PLUS streeft naar gelijke toegang tot sport en cultuur voor alle generaties, ongeacht inkomen, regio of mobiliteit, en wil dat voorzieningen en subsidies eerlijk verdeeld worden.
De ChristenUnie gelooft sterk in gelijke kansen voor iedereen en koppelt dit aan concrete beleidsmaatregelen, zoals het bouwen van betaalbare woningen, het structureel investeren in gelijke kansen in het onderwijs, het terugdringen van armoede en het menselijker maken van sociale zekerheid. Hun visie is dat niemand mag worden buitengesloten door afkomst, inkomen of omstandigheden, en dat de overheid actief moet ingrijpen om ongelijkheid te verminderen en kwetsbare groepen te beschermen.
Structureel investeren in gelijke kansen in het onderwijs
De ChristenUnie erkent dat gelijke kansen niet vanzelf ontstaan en wil daarom gericht investeren in scholen met veel achterstanden en extra ondersteuning bieden aan kinderen, ongeacht hun achtergrond of thuissituatie. Dit moet de kansenongelijkheid in het onderwijs daadwerkelijk verkleinen.
“Voor het creëren van gelijke kansen is het belangrijk om gericht te investeren. Via de bekostiging en het onderwijsachterstandenbeleid blijven we extra middelen vrijmaken voor scholen waar veel uitdagingen en achterstanden zijn.”
“Ieder kind, ongeacht thuissituatie, achtergrond of leerproblemen, heeft recht op goed onderwijs dat bijdraagt aan een brede ontwikkeling, met ondersteuning die aansluit bij zijn of haar mogelijkheden.”
Bouwen van betaalbare en gemengde woningen
De partij wil actief sturen op het bouwen van betaalbare woningen en gemengde wijken, zodat mensen met verschillende inkomens en achtergronden samenleven en niemand wordt buitengesloten van de woningmarkt.
“We bouwen 100.000 woningen per jaar, waarvan ten minste tweederde goed te betalen is voor mensen met een gewoon inkomen.”
“We zorgen voor een rechtvaardiger woningmarkt die woningzoekenden en huurders niet langer benadeelt. We investeren in betaalbare woningen voor jong en oud, bouwen aan gemengde wijken en dorpen waar mensen elkaar kennen en omzien naar elkaar.”
“Om dat aan te moedigen bouwen we in alle dorpen en steden twee derde betaalbare koop- en huurwoningen, waaronder 30 procent sociale huur. We zorgen voor gemengde wijken, waar mensen met verschillende achtergronden en inkomens samenleven.”
Structureel terugdringen van armoede en verhogen sociaal minimum
De ChristenUnie wil armoede structureel terugdringen door het sociaal minimum te verhogen, eerlijke lonen te stimuleren en verschillen in armoederegelingen tussen gemeenten te verkleinen. Dit moet ervoor zorgen dat iedereen voldoende bestaanszekerheid heeft.
“Het aantal mensen en kinderen dat in armoede leeft moet sterk omlaag. Voor een beter armoedebeleid is het advies van de Commissie Sociaal Minimum de leidraad. Het sociaal minimum moet voldoende zijn om van rond te kunnen komen.”
“Het is bovendien onrechtvaardig dat er in Nederland werkenden zijn die nauwelijks rond kunnen komen. De ChristenUnie wil armoede structureel terugdringen. Met eerlijke lonen, een rechtvaardiger belastingstelsel en goede schuldhulpverlening.”
Menselijker en eenvoudiger sociale zekerheid
De partij streeft naar een sociale zekerheid die uitgaat van vertrouwen in plaats van wantrouwen, met een eenvoudig systeem dat kwetsbare mensen daadwerkelijk ondersteunt en niet uitsluit.
“De koerswijziging die is ingezet om het systeem menselijker en eenvoudiger te maken, moet worden doorgezet. Naar een sociale zekerheid gebaseerd op een realistisch mensbeeld, waarin niet wantrouwen, maar vertrouwen centraal staat.”
“Vereenvoudiging van inkomensondersteuning en versteviging van inkomenszekerheid (ook bij de overgang tussen dagbesteding, bijstand en betaald werk) moet daarbij de kern zijn.”
Geen huisontruimingen of afsluiting nutsvoorzieningen bij kinderen
Om de kansen van kinderen te beschermen, wil de ChristenUnie wettelijk verbieden dat huishoudens met kinderen worden ontruimd of afgesloten van water, gas en elektra, en koppelt dit aan vroegtijdige schuldhulpverlening.
“Kinderen mogen niet de dupe worden van de financiële situatie van hun ouders. Er komt een wettelijk verbod gecombineerd met vroegtijdige schuldhulpverlening en begeleiding.”
JA21 zegt te geloven in gelijke kansen, maar koppelt dit aan het uitdragen van Nederlandse normen en waarden en het beperken van beleid rond diversiteit en inclusie. Hun concrete voorstellen richten zich vooral op het waarborgen van gelijkwaardigheid in onderwijs en samenleving, maar wijzen woke, institutioneel racismebeleid en herstelbetalingen af. De partij legt de nadruk op individuele verantwoordelijkheid en het beperken van overheidsbemoeienis, met een sociaal vangnet dat activering centraal stelt.
Gelijkwaardigheid in onderwijs en samenleving, afwijzing van diversiteitsbeleid
JA21 stelt dat gelijkwaardigheid tussen man en vrouw en het tegengaan van discriminatie belangrijk zijn, maar verzet zich tegen institutioneel diversiteitsbeleid en woke-initiatieven. De partij wil dat Nederlandse waarden, waaronder gelijkwaardigheid, leidend zijn in het onderwijs, maar zonder wat zij zien als ideologische indoctrinatie. Tegelijkertijd wijzen ze beleid rond institutioneel racisme en herstelbetalingen voor slavernijverleden expliciet af. Dit betekent dat JA21 gelijke kansen vooral ziet als het handhaven van formele gelijkheid, niet als het actief bevorderen van inclusie of het aanpakken van structurele ongelijkheid.
“De gelijkwaardigheid tussen man en vrouw actief uitdragen in ons onderwijs en kinderen op de basisschool en middelbare school weerbaarder maken tegen seksueel misbruik, geweld, pesten en het aanzetten tot crimineel gedrag.”
“Een einde aan de doorgeslagen en geldverslindende diversiteits- en inclusietrainingen bij de overheid.”
“Stoppen met het verdacht maken van onze instituties: geen beleid gericht op het tegengaan van ‘institutioneel racisme’.”
“Niet overgaan tot herstelbetalingen voor het Nederlandse slavernijverleden.”
“Aandacht in het onderwijs voor essentiële Nederlandse waarden en vrijheden, zoals de vrijheid van meningsuiting en gelijkwaardigheid tussen man en vrouw. Ongeoorloofde afwezigheid tijdens lessen die hierop betrekking hebben wordt gesanctioneerd.”
Sociaal vangnet gericht op activering, niet afhankelijkheid
JA21 erkent dat niet iedereen altijd voor zichzelf kan zorgen, maar wil een vangnet dat mensen stimuleert om weer zelfstandig te worden. Het uitgangspunt is dat ondersteuning altijd gericht moet zijn op herstel van zelfstandigheid, en dat werken altijd meer moet opleveren dan niet werken. Dit sluit aan bij hun visie op gelijke kansen als het bieden van een startpunt, niet het garanderen van gelijke uitkomsten.
Integratie: aanpassen aan Nederlandse samenleving als voorwaarde
JA21 koppelt gelijke kansen aan het uitgangspunt dat nieuwkomers zich moeten aanpassen aan de Nederlandse samenleving. Zij zien integratie als een voorwaarde voor deelname en wijzen segregatie en parallelle samenlevingen af. Dit betekent dat gelijke kansen volgens JA21 niet losstaan van het omarmen van Nederlandse normen en waarden.
“Wie van buiten komt, dient zich aan te passen en in onze samenleving te integreren. Een glashelder uitgangspunt, dat echter decennialang verwaarloosd is.”
“JA21 vindt de sterke groei van het aantal islamitische basis- en middelbare scholen een onwenselijke ontwikkeling, want dat draagt bij aan segregatie en aan het ontstaan van parallelle samenlevingen.”
NSC gelooft in gelijke kansen door bestaanszekerheid, bescherming van kwetsbaren en het actief bestrijden van discriminatie centraal te stellen. De partij koppelt deze visie aan concrete maatregelen zoals het verhogen van het minimumloon, het verbeteren van toegankelijkheid voor mensen met een beperking, en het versterken van sociale voorzieningen. NSC benadrukt dat gelijke kansen alleen mogelijk zijn als de overheid actief drempels wegneemt en burgers ondersteunt waar nodig.
Volledige participatie voor mensen met een beperking
NSC erkent dat gelijke kansen pas bestaan als mensen met een beperking daadwerkelijk kunnen meedoen in de samenleving. Daarom zet de partij in op de volledige implementatie van het VN Verdrag Handicap, het wegnemen van fysieke en sociale drempels, en het creëren van meer werkplekken voor deze doelgroep.
“We onderkennen het belang van een toegankelijke samenleving waarin iedereen, ongeacht beperking, volledig kan participeren. Daarom zetten we ons in voor een volledige implementatie van het VN Verdrag Handicap in nauwe samenwerking met lagere overheden en belangenorganisaties. Bijvoorbeeld door actief drempels weg te nemen in de fysieke leefomgeving en de toegankelijkheid van het openbaar vervoer te verbeteren.”
“We willen voor iedereen met een beperking een volwaardige deelname aan de samenleving bereiken door het realiseren van passende woningen, vervoer en kansen voor werk- en dagbesteding.”
“Mensen met een (aangeboren) beperking moeten volwaardig kunnen meedoen in onze maatschappij. Er komt een nieuw aanvalsplan om arbeidsplaatsen te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt om zo hun talenten beter te benutten.”
Actief bestrijden van discriminatie en bevorderen van acceptatie
NSC stelt het verbod op discriminatie centraal en verbindt daar expliciet het streven aan naar volwaardige acceptatie van LHBTI’ers en andere minderheden. Dit is een fundamenteel uitgangspunt voor gelijke kansen.
“Het verbod op discriminatie (art. 1 van de Grondwet) is de basis van de democratische rechtsstaat en een waarborg voor menselijke waardigheid. Dit verbod heeft betrekking op ras, godsdienst en geslacht, maar ook op seksuele diversiteit. We bestrijden alle vormen van discriminatie en zetten ons in voor een volwaardige acceptatie van LHBTI’ers in de samenleving.”
Bestaanszekerheid als voorwaarde voor gelijke kansen
NSC koppelt gelijke kansen direct aan bestaanszekerheid: een goed inkomen, betaalbare woningen en een sociaal vangnet zijn volgens de partij noodzakelijke voorwaarden om volwaardig mee te kunnen doen.
“Mensen kunnen alleen volwaardig meedoen aan de maatschappij als er een stevige bodem onder hun bestaan ligt. Daarvoor is nodig een goed inkomen en een geschikt huis.”
“Bestaanszekerheid is een grondwettelijke taak van de overheid. Mensen moeten (zicht op) werk hebben en financieel kunnen rondkomen.”
“Een toereikend minimumloon van € 18,- zodat werken weer loont.”
Proactieve ondersteuning bij armoede en fouten
NSC wil dat de overheid actief mensen met geldzorgen benadert en het recht op vergissen wettelijk verankert, zodat kleine fouten niet leiden tot sociaal onrecht. Dit verlaagt drempels voor kwetsbare groepen en bevordert gelijke kansen.
“We zetten in op een wettelijke verankering van het recht op vergissen. Iedereen kan een foutje maken, maar wetten en regels gaan nu bijna automatisch uit van fraude. We kiezen voor een reëel en menselijk uitgangspunt: een vinkje verkeerd zetten mag niet leiden tot sociaal onrecht.”
“De overheid moet gericht en actief mensen met geldzorgen gaan helpen. Niet afwachten tot mensen om hulp vragen, maar er zelf op afstappen.”
Voorrang voor dakloze gezinnen met kinderen
NSC erkent dat gelijke kansen niet mogelijk zijn zonder een thuisbasis en wil daarom dakloze gezinnen met minderjarige kinderen met voorrang aan een huis helpen.
“Dakloze gezinnen met minderjarige kinderen moeten met voorrang een huis krijgen.”
D66 gelooft sterk in gelijke kansen voor iedereen en koppelt deze overtuiging aan concrete, afdwingbare maatregelen in wetgeving, onderwijs, arbeidsmarkt en zorg. De partij stelt voor om discriminatie wettelijk strenger aan te pakken, ongelijkheid in het onderwijs en op de arbeidsmarkt actief te bestrijden, en inclusie in zorg en huisvesting te waarborgen. D66 onderscheidt zich door structurele verplichtingen, extra investeringen en het benoemen van verantwoordelijke bewindspersonen om gelijke kansen daadwerkelijk af te dwingen.
Nieuwe, brede Antidiscriminatiewet met actieve verplichtingen
D66 erkent dat bestaande wetgeving tekortschiet en wil een nieuwe, brede Antidiscriminatiewet invoeren die álle vormen van discriminatie bestrijdt. Deze wet bevat actieve verplichtingen voor publieke én private organisaties om discriminatie te voorkomen, met een gelijkebehandelingsplicht voor alle overheidsorganen en bestuurslagen.
“D66 wil daarom een nieuwe, brede Antidiscriminatiewet waar álle vormen van discriminatie onder vallen.”
“Deze Antidiscriminatiewet bevat ook actieve verplichtingen om discriminatie te voorkomen. Deze gelden zowel voor publieke als private organisaties – denk aan scholen, werkgevers, verhuurders en gemeentes. Voor alle overheidsorganen en bestuurslagen bevat de wet een gelijkebehandelingsplicht in beleid en voor de uitvoering daarvan.”
Bewindspersoon voor gelijkheid en inclusie met budget en invloed
Om gelijke kansen niet vrijblijvend te laten zijn, stelt D66 voor een bewindspersoon aan te stellen met een duidelijke opdracht, voldoende budget en invloed op alle ministeries. Dit borgt regie en doorzettingsmacht op het thema gelijke kansen.
“Een bewindspersoon krijgt een sterke opdracht voor gelijkheid en inclusie, met adequate budgetten en betekenisvolle invloed op álle ministeries. Want gelijke kansen vragen regie.”
Ongelijke investeringen voor gelijke kansen in onderwijs en werk
D66 erkent dat gelijke kansen soms ongelijk investeren vereist, bijvoorbeeld door hogere leerbudgetten voor mensen met minder vooropleiding en herstel van het onderwijsachterstandenbudget. Ook worden selectiecriteria voor opleidingen eenduidiger gemaakt en krijgen mbo-studenten gelijke rechten als hbo/wo-studenten.
“Wie een korte of geen vooropleiding heeft, krijgt een hoger budget. Want voor gelijke kansen moeten we ongelijk investeren.”
“We investeren in gelijke kansen op school. Daarom herstellen we het budget om onderwijsachterstanden aan te pakken.”
“Mbo-studenten krijgen dezelfde toegang tot studentenhuisvesting, dezelfde voordelen voor studenten en toegang tot sport, cultuur en verenigingen als hbo en wo-studenten.”
Gelijke kansen en bestrijding van discriminatie op de arbeidsmarkt
D66 wil discriminatie bij werving en selectie actief bestrijden, bedrijven die discrimineren bestraffen, en de overheid als voorbeeld laten dienen met ‘blinde’ sollicitaties. Ook wordt gelijke beloning voor gelijk werk en een wettelijke minimum stagevergoeding geëist.
“Discriminatie en racisme bij vacatures en sollicitaties komt nog steeds voor. Maar bij procedures voor werving en selectie horen gelijke kansen het enige uitgangspunt te zijn. D66 wil dat bedrijven die discrimineren bestraft worden. De overheid geeft zelf het goede voorbeeld o.a. met ‘blinde’ sollicitaties.”
“D66 staat voor eerlijke kansen op de werkvloer. Dat betekent: gelijke beloning voor gelijk werk. Maar óók ruimte voor zorgtaken en concrete verplichtingen voor bedrijven. D66 wil het ouderschapsverlof uitbreiden en een wettelijke minimum stagevergoeding voor iedereen. Te beginnen bij de overheid zelf.”
Inclusieve zorg en toegankelijkheid voor iedereen
D66 wil dat iedereen gelijke toegang heeft tot passende zorg, ongeacht geslacht, gender, religie, seksuele oriëntatie, etniciteit of culturele achtergrond. Inclusie in de zorg wordt versterkt en vastgelegd in beleid.
“Inclusieve zorg betekent dat iedereen gelijke toegang heeft tot goede en passende zorg. Ongeacht wat je geslacht, gender, religie, seksuele oriëntatie, etniciteit of culturele achtergrond is. Deze zorg houdt rekening met verschillen en voorkeuren. Zo wordt iedereen gezien en geholpen. D66 wil inclusie in de zorg versterken en goed vastleggen in beleid.”
Forum voor Democratie (FVD) zegt te geloven in een samenleving waar talent, ambitie en hard werken worden beloond, en waar onderwijs en ondernemerschap kansen bieden aan iedereen. Hun concrete voorstellen richten zich op het stimuleren van individuele ontplooiing via onderwijsdifferentiatie, het afwijzen van nivellering, en het verminderen van overheidsbemoeienis zodat mensen hun eigen succes kunnen bepalen. FVD koppelt het idee van gelijke kansen vooral aan vrijheid van keuze, meritocratie en het wegnemen van bureaucratische barrières, maar verzet zich expliciet tegen beleid dat gericht is op het kunstmatig gelijk trekken van uitkomsten.
Gelijke kansen door onderwijsdifferentiatie en talentontwikkeling
FVD stelt dat gelijke kansen vooral ontstaan door ruimte te geven aan talent en differentiatie in het onderwijs, in plaats van iedereen gelijk te behandelen of op hetzelfde niveau te willen brengen. Ze willen meer aandacht voor excellerende leerlingen, behoud van categorale gymnasia, en afwijzing van de middenschool. Dit moet ervoor zorgen dat ieder kind het beste uit zichzelf kan halen, zonder nivellering.
“Onze ambitie is om alle jonge mensen in Nederland te inspireren het beste uit zichzelf te halen, zonder het idee te pushen dat iedereen hetzelfde niveau hoeft te halen. We willen dan ook meer aandacht en ruimte voor talent en excellerende kinderen om hun eigen (versnelde of intensievere) leerpad te volgen.”
“We behouden differentiatie naar niveau, wijzen socialistische middenschool-experimenten af en beschermen categorale gymnasia, zodat kwaliteit en ambitie niet worden uitgevlakt.”
“We geven meer aandacht aan excellerende leerlingen, zodat talent en uitmuntende prestaties meer ruimte krijgen.”
Tegen nivellering en voor beloning van ambitie
FVD gelooft niet in het kunstmatig gelijk trekken van inkomens of vermogens, maar wil dat ambitie en hard werken worden beloond. Ze stellen dat het stimuleren van ondernemerschap en het respecteren van bezit leidt tot meer kansen voor iedereen, omdat mensen dan de vruchten van hun eigen inspanningen kunnen plukken.
“Forum voor Democratie ziet een bruisend Nederland voor zich waar ambitie wordt beloond en hard werken altijd loont. Extra inspanning moet direct voelbaar zijn in de portemonnee, vrij van hoge belastingen of verstikkende regels.”
“Wij zijn tegen het kunstmatig gelijk trekken van inkomens of vermogens. Ondernemen, investeren en sparen moeten worden gestimuleerd in plaats van ontmoedigd.”
“Een nieuwe kans voor Nederland: een land vol hoop en kansen, waar talent schittert, werk wordt gevierd en bezit en spaargeld wordt gerespecteerd.”
Tegen diversiteitsbeleid en quota
FVD verzet zich tegen diversiteitsbeleid, quota en verplichte trainingen bij de overheid en publieke instellingen. Zij stellen dat kwaliteit en geschiktheid leidend moeten zijn, niet het streven naar gelijke uitkomsten op basis van achtergrond of identiteit.
“We stoppen met quota, (semi-)verplichte trainingen en diversiteitsbeleid bij de overheid en (semi-)publieke instellingen, zodat kwaliteit en geschiktheid weer leidend worden.”
Meer autonomie en keuzevrijheid in onderwijs
FVD koppelt gelijke kansen aan keuzevrijheid en autonomie voor scholen en ouders, zodat onderwijs beter kan aansluiten bij de behoeften en talenten van kinderen. Ze willen decentralisatie van het onderwijs en behoud van artikel 23 (vrijheid van onderwijs).
GroenLinks-PvdA gelooft sterk in gelijke kansen en onderbouwt dit met concrete beleidsmaatregelen gericht op onderwijs, arbeidsmarkt, inkomenszekerheid en bestrijding van discriminatie. De partij kiest expliciet voor ongelijk investeren waar dat nodig is om kansengelijkheid te realiseren, wil de loonkloof dichten, en zet in op een inclusieve samenleving waarin iedereen kan meedoen. Hun visie is dat echte vooruitgang alleen mogelijk is als iedereen gelijke kansen krijgt, ondersteund door structurele investeringen en wettelijke waarborgen.
Ongelijk investeren voor gelijke kansen in onderwijs
GroenLinks-PvdA erkent dat niet alle kinderen dezelfde startpositie hebben en kiest daarom voor ongelijk investeren in het onderwijs, met extra steun voor scholen en leraren in kwetsbare wijken. Dit moet de kansenongelijkheid daadwerkelijk verkleinen en het onderwijs als grote gelijkmaker laten functioneren.
“We investeren ongelijk voor gelijke kansen & helpen leraren die lesgeven in de meest kwetsbare wijken.”
“Onderwijs zou de grote gelijkmaker moeten zijn. Dat stimuleren we door ongelijk te investeren voor gelijke kansen en leraren te helpen die lesgeven in de meest kwetsbare wijken.”
Dichten van de loonkloof en gelijke beloning
De partij wil de loonkloof tussen mannen en vrouwen daadwerkelijk dichten door werkgevers te verplichten aan te tonen dat er geen ongerechtvaardigde loonverschillen zijn. Dit is een concrete wettelijke maatregel om economische gelijkheid te bevorderen.
“Via een Wet gelijke beloning draaien we de bewijslast om en verplichten we werkgevers om aan te tonen dat er geen ongerechtvaardigde loonverschillen zijn tussen vrouwen en mannen. Zo dichten we de loonkloof.”
“Daarbij komt er nu echt een einde aan de loonkloof, zie hoofdstuk ‘Werk, Inkomen en Economie’.”
Inclusieve arbeidsmarkt en bestrijding van discriminatie
GroenLinks-PvdA streeft naar een arbeidsmarkt waar iedereen kan meedoen, met speciale aandacht voor mensen met een beperking en het bestrijden van discriminatie op naam, leeftijd of achtergrond. Dit wordt ondersteund door concrete verplichtingen voor werkgevers en de overheid.
“Met de verplichting voor de overheid en grote bedrijven om banen te creëren voor mensen met een beperking. We ondersteunen werkgevers bij het faciliteren van banen voor mensen met een beperking.”
“Niet op gesprek gevraagd worden vanwege je achternaam of je leeftijd is onacceptabel. (Stage)discriminatie bij sollicitaties pakken we hard aan, zie hoofdstuk ‘Democratie, Rechtsstaat en Gelijke Rechten’.”
Toegankelijk sociaal vangnet en bestaanszekerheid
De partij wil een sociaal vangnet dat niet alleen beschermt, maar ook kansen biedt, met een nieuwe wet die bestaanszekerheid garandeert en uitgaat van vertrouwen in mensen. Dit beleid is gericht op het daadwerkelijk wegnemen van armoede en het bieden van perspectief.
“De huidige Participatiewet wordt vervangen door een nieuwe Wet op de bestaanszekerheid, die garandeert dat iedereen voldoende inkomen heeft om van te leven, en vertrekt vanuit vertrouwen in mensen.”
“We bouwen aan een sociaal vangnet dat niet alleen beschermt, maar ook kansen biedt, zodat mensen vooruit durven kijken en opnieuw mee kunnen doen, zonder de angst alles kwijt te raken.”
Volledige uitvoering VN-verdrag Handicap en toegankelijke samenleving
GroenLinks-PvdA committeert zich aan volledige uitvoering van het VN-verdrag Handicap, met concrete maatregelen om publieke en digitale ruimtes toegankelijk te maken voor mensen met een beperking.
“Het VN-verdrag inzake de rechten voor personen met een handicap voeren we daarom volledig uit en we ratificeren het Facultatieve Protocol. Het openbaar vervoer, de publieke en digitale ruimte, bedrijfsruimten en overheidsgebouwen maken we toegankelijk voor ouderen en mensen met een beperking.”
De PVV zegt op te komen voor gelijke kansen voor Nederlanders, maar richt haar beleid expliciet op het bevoordelen van de eigen bevolking en het uitsluiten van bepaalde groepen, zoals asielzoekers, statushouders en mensen met een migratieachtergrond. Concrete voorstellen zijn onder meer het beperken van sociale voorzieningen en huisvesting tot Nederlanders, het afschaffen van beleid tegen discriminatie en het benadrukken van traditionele Nederlandse cultuur en identiteit. De kern van hun visie is dat gelijke kansen vooral gelden voor wie zij als 'Nederlander' beschouwen, en niet universeel voor iedereen in Nederland.
Voorrang voor Nederlanders bij sociale voorzieningen en huisvesting
De PVV stelt dat gelijke kansen en voorzieningen in de eerste plaats voor Nederlanders moeten gelden, en pleit voor het beperken van toegang tot sociale huurwoningen en andere voorzieningen voor statushouders en asielzoekers. Dit beleid sluit expliciet bepaalde groepen uit en beperkt gelijke kansen tot een selecte groep.
“Wij kiezen voor de Nederlanders, hun portemonnee, hun koopkracht en hun welzijn.”
“De PVV verlaagt volgend jaar de sociale huren met 10%... Ook verhogen we de inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen, zodat meer woningzoekenden hiervoor in aanmerking komen... Wie géén last hebben van de wooncrisis, zijn statushouders. Sinds 2010 zijn er al zo’n 190.000 sociale”
“Nederland is van de Nederlanders. Mensen moeten zich weer veilig en thuis voelen in hun eigen buurt, dorp of stad.”
“De PVV zet de Nederlanders weer op 1!”
Afschaffen van beleid tegen discriminatie en racisme
De PVV wil bestaande instituties en beleid gericht op het bestrijden van discriminatie en racisme afschaffen, wat haaks staat op het actief bevorderen van gelijke kansen voor álle burgers.
“Ontslag voor de Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme”
Uitsluiting en stigmatisering van minderheden en migranten
De PVV koppelt criminaliteit en overlast expliciet aan mensen met een migratieachtergrond en pleit voor strengere maatregelen tegen deze groepen, wat niet strookt met het principe van gelijke kansen.
“De PVV gaat korte metten maken met de criminaliteit en overlast van groepen veelal allochtone jongeren.”
“Marokkanen zijn 5,5 keer vaker verdacht van een misdrijf dan Nederlanders; allochtonen zijn verdachte in 55% van alle geweldsmisdrijven; ruim 70% van alle gedetineerden is allochtoon. Dat is onacceptabel.”
Beperking van culturele en genderdiversiteit
De PVV verzet zich tegen beleid dat diversiteit en inclusie bevordert, en wil traditionele normen en waarden centraal stellen. Dit beperkt gelijke kansen voor mensen die afwijken van deze normen.
“Handen af van onze geschiedenis, cultuur, identiteit, tradities en feesten; linkse haat tegen helden uit onze geschiedenis stoppen”
“In wetten en beleid hoort het biologische geslacht weer leidend te zijn – dus geen 'X' in het paspoort. We stoppen met gesubsidieerd wokebeleid en schrappen de hokjesdenkende genderpropaganda op scholen.”
BBB gelooft in gelijke kansen voor iedereen, ongeacht regio, afkomst of opleidingsniveau, en koppelt dit aan concrete voorstellen zoals het waarborgen van gelijke toegang tot basisvoorzieningen, het waarderen van álle vormen van arbeid en het investeren in regionale spreiding van onderwijs en werk. De partij benadrukt dat beleid niet alleen mooie woorden moet zijn, maar daadwerkelijk moet leiden tot gelijke kansen in de praktijk, bijvoorbeeld door bestaanszekerheid te versterken en regionale ongelijkheid tegen te gaan. BBB stelt dat niemand mag achterblijven en dat meedoen en maatschappelijke waardering voor iedereen centraal staan.
Gelijke toegang tot basisvoorzieningen en kansen
BBB stelt dat iedereen, ongeacht woonplaats of achtergrond, gelijke toegang moet hebben tot onderwijs, gezondheidszorg, vervoer en veiligheid. Dit is een kernpunt in hun visie op gelijke kansen, waarbij ze expliciet beleid willen voeren dat postcode-ongelijkheid tegengaat en basisvoorzieningen overal bereikbaar houdt.
“Of je nu in Groningen woont of in Gouda, op het platteland of drie hoog achter iedereen verdient dezelfde kansen. Gelijke toegang tot onderwijs, gezondheidszorg, vervoer en veiligheid mag geen kwestie van postcode zijn.”
“Onze inzet is en blijft daarom een Nederlandse samenleving die functioneert als een noaber-staat... Nederland als noaberstaat staat voor een samenleving waarin we voor elkaar zorgen, elkaar respecteren, vertrouwen en niemand achterlaten.”
Waardering en beloning voor álle vormen van arbeid
BBB verbreedt het begrip gelijke kansen door niet alleen betaald werk, maar ook mantelzorg, vrijwilligerswerk en opvoeding maatschappelijk te erkennen en te waarderen. Ze willen dat vaardigheden en ervaring bij de overheid even zwaar wegen als diploma’s, zodat iedereen eerlijke kansen krijgt op de arbeidsmarkt en in de samenleving.
“BBB vindt dat álle vormen van arbeid zoals mantelzorg, vrijwilligerswerk en opvoeding maatschappelijk erkend en gewaardeerd moeten worden. 'Loon naar werken' en brede participatie zijn voor ons leidend.”
“Vaardigheden en ervaring bij de overheid worden bij beloning even zwaar gewogen als diploma’s.”
Investeren in regionale spreiding van onderwijs en werk
Om gelijke kansen te bevorderen, zet BBB in op een dekkend aanbod van theoretische en praktische opleidingen in alle regio’s en op het stimuleren van regionale economische ontwikkeling. Dit moet ervoor zorgen dat jongeren en volwassenen overal passende kansen krijgen om zich te ontwikkelen, ongeacht waar ze wonen.
“In alle regio’s streven we naar een zoveel mogelijk dekkend aanbod van theoretische en praktische opleidingen, zodat jongeren en volwassenen passende kansen krijgen om zich te ontwikkelen.”
“We investeren in een flexibele en toekomstbestendige arbeidsmarkt die kansen biedt aan iedereen.”
Niemand blijft achter: bestaanszekerheid en meedoen
BBB verbindt het principe van gelijke kansen aan het versterken van bestaanszekerheid: werken moet lonen, meedoen moet lonen, en niemand mag achterblijven. Ze willen een samenleving waarin elke vorm van arbeid gewaardeerd wordt en bestaanszekerheid begint bij een eerlijk inkomen en werk dat voldoening geeft.
BIJ1 gelooft niet alleen in gelijke kansen, maar streeft naar gelijke uitkomsten voor iedereen, ongeacht achtergrond, inkomen of afkomst. De partij koppelt deze visie aan concrete maatregelen zoals diversiteitsquota, gratis onderwijs, radicale democratisering en het rechtstreekse opnemen van mensenrechten in de Grondwet. BIJ1 onderscheidt zich door structurele hervormingen te eisen die ongelijkheid actief bestrijden en inclusie afdwingen.
Gelijke uitkomsten eisen in plaats van alleen gelijke kansen
BIJ1 gaat verder dan het bieden van gelijke kansen en eist gelijke uitkomsten, met structurele investeringen en verplichtingen voor inclusie en veiligheid in het onderwijs. Dit standpunt adresseert het probleem dat gelijke kansen in de praktijk vaak niet tot gelijke resultaten leiden, en dwingt instellingen tot actieve verantwoordelijkheid.
“Wij zetten niet in op gelijke kansen - wij eisen de kans op een gelijke uitkomst op voor iedereen. Wat je achtergrond ook is.”
“Elke instelling krijgt een diversiteitscommissie en er komen diversiteitsquota in alle onderwijs- en bestuurslagen in het theoretisch en wetenschappelijk onderwijs.”
“Scholen moeten actief verantwoordelijkheid nemen en een veilige en inclusieve omgeving creëren voor al hun leerlingen.”
Gratis onderwijs en kwijtschelding studieschuld
BIJ1 maakt onderwijs volledig gratis en scheldt bestaande studieschulden kwijt, zodat financiële achtergrond geen belemmering meer vormt voor ontwikkeling. Dit is een directe, daadkrachtige maatregel om gelijke kansen daadwerkelijk te realiseren.
“We schaffen collegegeld af: al het onderwijs wordt gratis. Alle studieschulden van de ‘pechgeneratie’ schelden we volledig kwijt.”
Mensenrechten en non-discriminatie wettelijk verankeren
De partij wil alle relevante mensenrechtenverdragen direct laten gelden in Nederland en discriminatiegronden expliciet opnemen in de Grondwet. Hiermee wordt gelijke behandeling niet alleen een ideaal, maar een afdwingbaar recht.
“Alle mensenrechtenverdragen, zoals het Kinderrechtenverdrag, het Vrouwenrechtenverdrag en het VN-verdrag inzake rechten van personen met een handicap, krijgen rechtstreekse werking in het Nederlandse recht. Etniciteit, afkomst, nationaliteit, genderidentiteit en genderexpressie worden in artikel 1 van de Grondwet opgenomen.”
Radicale gelijkwaardigheid en dekolonisatie
BIJ1 stelt radicale gelijkwaardigheid centraal, ook voor het Caribisch deel van Nederland, en breekt actief met koloniale systemen. Dit standpunt adresseert structurele ongelijkheid en achterstelling van specifieke groepen.
Democratisering en inspraak voor achtergestelde groepen
De partij wil de democratie radicaal hervormen zodat niet de belangen van machtige groepen, maar die van achtergestelde gemeenschappen centraal staan. Dit zorgt voor daadwerkelijke invloed en bescherming van gelijke rechten.
“De belangen van machtige groepen winnen het vaak van de belangen van de door het westen achtergestelde gemeenschappen: daarom willen wij de rechtsstaat radicaal democratiseren.”
Het CDA gelooft in gelijke kansen voor iedereen, ongeacht afkomst, religie, gender of achtergrond, en koppelt dit aan concrete beleidsmaatregelen. De partij zet in op het bestrijden van discriminatie, het bevorderen van gelijke toegang tot werk, onderwijs en integratie, en het ondersteunen van kwetsbare groepen zoals statushouders en slachtoffers van het toeslagenschandaal. Hun visie is dat een fatsoenlijk land alleen mogelijk is als iedereen kan meedoen en gelijke kansen krijgt, en ze onderbouwen dit met specifieke voorstellen gericht op onderwijs, arbeidsmarkt, en sociale zekerheid.
Actief bestrijden van discriminatie en uitsluiting
Het CDA erkent dat discriminatie op basis van afkomst, religie, gender, seksuele geaardheid of achternaam gelijke kansen belemmert en wil dit actief bestrijden. Ze benoemen expliciet verschillende vormen van discriminatie en geven aan hier stevig tegen op te treden, wat een duidelijke daad bij het woord is.
“We treden hard op tegen elke vorm van discriminatie en stereotypering, onder meer van moslims. We zetten in op een stevige aanpak van discriminatie, zoals leeftijdsdiscriminatie van ouderen, migrantenkinderen die geen stageplaats kunnen krijgen, of discriminatie op basis van gender, religie, seksuele geaardheid of achternaam.”
Gelijke kansen op de arbeidsmarkt en bestaanszekerheid
Het CDA wil tweedeling op de arbeidsmarkt tegengaan en benadrukt het belang van gelijke kansen op werk, huisvesting, zorg en onderwijs. Ze koppelen bestaanszekerheid direct aan het bieden van gelijke kansen, zodat iedereen kan meedoen in de samenleving.
“In een fatsoenlijk land staan we geen tweedeling toe tussen mensen voor wie de arbeidsmarkt kansen en zekerheid biedt, en mensen die telkens aan het kortste eind trekken. Bestaanszekerheid gaat niet alleen over inkomen, maar ook over gelijkwaardige kansen, huisvesting, toegang tot zorg en onderwijs. Zodat mensen kunnen meedoen en kunnen bijdragen aan de samenleving, elkaar te hulp kunnen schieten.”
Bevorderen van gelijke kansen voor statushouders en migranten
Het CDA neemt concrete maatregelen om statushouders en kansrijke asielzoekers snel toegang te geven tot de arbeidsmarkt en onderwijs, met als doel hun kansen op succesvolle integratie en participatie te vergroten.
“Alle kansrijke asielzoekers moeten na één maand toegang tot de arbeidsmarkt krijgen. Dat kan ook via leer-werktrajecten waarbij taallessen worden gecombineerd met een vakopleiding en werkervaring.”
“We rollen de initiatieven uit het programma ‘Statushouders aan het werk’ nationaal uit, samen met werkgevers, uitzenders en gemeenten.”
“Om alle statushouders zoveel mogelijk kansen te geven, zetten we in op stevige inburgering. Wij zetten in op zoveel mogelijk passende routes voor statushouders, zodat de kansen voor inburgeraars zo groot mogelijk zijn.”
Ondersteuning van slachtoffers toeslagenschandaal voor nieuwe start
Het CDA erkent het onrecht van het toeslagenschandaal en wil dat ouders en kinderen daadwerkelijk een nieuwe kans krijgen, met aandacht voor emotioneel herstel en maatwerkoplossingen.
“Ouders en kinderen moeten zich gehoord en gezien voelen zodat zij ook echt een nieuwe start kunnen maken. Dat doen we door ouders en kinderen maar één keer hun verhaal te laten doen en met alle betrokken instanties samen een hersteloplossing te vinden voor de specifieke situatie van de betreffende ouders en kinderen.”
Bevorderen van gelijke kansen in onderwijs
Het CDA wil dat scholen ruimte bieden voor diversiteit in talenten en persoonlijke ontwikkeling, en investeert in internationale schakelklassen voor kinderen van statushouders om hen een goede start te geven.
“Brede scholen moeten ruimte bieden voor diversiteit in talenten, lesstof en persoonlijke ontwikkeling, zodat gezamenlijkheid niet leidt tot uniformiteit maar tot wederzijdse verrijking.”
“We onderschrijven het belang van internationale schakelklassen om voor kinderen van statushouders een goede start in Nederland mogelijk te maken.”
De SGP erkent de gelijkwaardigheid van ieder mens voor God, maar benadrukt dat het gelijkheidsbeginsel geen keurslijf mag zijn en dat fundamentele verschillen tussen mensen niet worden weggepoetst. De partij zet in op bescherming van kwetsbaren, armoedebestrijding, en het bieden van kansen voor mensen met een beperking, maar koppelt dit aan christelijke waarden en duidelijke grenzen aan diversiteit en inclusie. Concrete voorstellen richten zich op ondersteuning van kwetsbare groepen, het verbeteren van de positie van mensen met een beperking, en het bevorderen van waardengedreven economie en samenleving.
Gelijkwaardigheid als uitgangspunt, maar geen absolute gelijkheid
De SGP gelooft in de gelijkwaardigheid van ieder mens, maar vindt dat het gelijkheidsbeginsel niet tot absolute gelijkheid moet leiden en dat verschillen erkend mogen worden. Dit standpunt is geworteld in de christelijke traditie en benadrukt dat de overheid publieke gerechtigheid moet zoeken, niet individuele gelijkheid afdwingen.
“Een belangrijk uitgangspunt is de gelijkwaardigheid van ieder mens voor God, ongeacht achtergrond en overtuiging. Tegelijk is er oog voor de verscheidenheid onder mensen en voor fundamentele verschillen in situaties. Die poetsen we niet weg. Het gelijkheidsbeginsel mag geen keurslijf worden.”
Bescherming en ondersteuning van kwetsbaren
De SGP zet zich concreet in voor bescherming van kwetsbare groepen, armoedebestrijding en het bieden van kansen aan mensen met een beperking. Dit wordt gezien als een uiting van naastenliefde, maar altijd binnen het kader van traditionele waarden.
“We blijven opkomen voor kwetsbaar leven. Van het ongeboren kind, de jongere die psychisch lijdt, tot de broze oudere. Ieder leven is waardevol. We staan voor bescherming, zorg en liefdevolle aandacht voor iedere kwetsbare naaste.”
“Er komen landelijke minimumeisen om de implementatie van het Handicapverdrag van de Verenigde Naties (VN) door gemeenten vaart te geven. Zo wil de SGP één landelijke gehandicaptenparkeerkaart.”
“En een samenleving die niet omziet naar de meest kwetsbaren is geen sámenleving. Vanuit Bijbelse naastenliefde dient de overheid een schild voor hen te zijn. Er moet zoveel mogelijk gedaan worden om mensen aan het werk te helpen en te armoedebestrijding. Daarom verdienen maatschappelijke initiatieven ruim baan.”
Kritisch op diversiteit, inclusie en absolute gelijke behandeling
De SGP is kritisch op beleid dat absolute gelijke behandeling, diversiteit en inclusie als hoogste doel stelt. De partij vindt dat eenzijdige fixatie op deze waarden andere grondrechten kan schaden en wijst zelfidentificatie als leidend principe af.
“Eenzijdige fixatie op discriminatie en gelijke behandeling kan andere grondrechten onder druk zetten, zoals de vrijheid om zich als burgers te verenigen, zich uit te spreken en het geloof te belijden.”
“Van alle vormen van diversiteit is het verschil tussen mannen en vrouwen het meest universeel. Zelfidentificatie als leidend principe in wetgeving wijst de SGP dus af.”
Kansen voor mensen met een beperking
De SGP doet concrete voorstellen om de positie van mensen met een beperking te verbeteren, zoals landelijke minimumeisen voor de uitvoering van het VN-Handicapverdrag en het beperken van financiële drempels voor langdurige zorg.
“De SGP wil dat de inkomensafhankelijke eigen bijdrage in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) alleen voor huishoudelijke hulp gaat gelden. Zo blijft maatschappelijke ondersteuning betaalbaar voor mensen met een langdurige zorgvraag.”
Waardengedreven economie met oog voor kwetsbaren
De SGP wil een economie die niet alleen op winst is gericht, maar ook oog heeft voor de mens en kwetsbaren. Dit uit zich in het stimuleren van maatschappelijke initiatieven en het ondersteunen van mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt.
“Onze economie is er voor de samenleving – niet andersom. En een samenleving die niet omziet naar de meest kwetsbaren is geen sámenleving. Vanuit Bijbelse naastenliefde dient de overheid een schild voor hen te zijn.”
BVNL gelooft in gelijke kansen vooral door het stimuleren van individuele verantwoordelijkheid, het belonen van werk en het verkleinen van de rol van de overheid. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals het verhogen van het minimumjeugdloon, investeren in digitale inclusie, en het stimuleren van betaalbaar onderwijs en woningmarkttoegang voor Nederlandse jongeren. Hun visie is klassiek-liberaal en economisch rechts, met nadruk op vrijheid, eigen initiatief en het wegnemen van belemmeringen voor wie wil werken of leren.
Minimumjeugdloon verhogen en participatieongelijkheid aanpakken
BVNL wil gelijke kansen op de arbeidsmarkt bevorderen door het minimumjeugdloon fors te verhogen en participatieongelijkheid actief op te heffen. Dit moet ervoor zorgen dat jongeren sneller een volwaardig inkomen krijgen en dat iedereen die kan werken, ook daadwerkelijk meedoet.
Investeren in digitale inclusie
BVNL erkent dat digitale vaardigheden essentieel zijn voor gelijke kansen in de moderne samenleving. Daarom wil de partij investeren in programma’s die digitale vaardigheden bevorderen en technologie toegankelijk maken voor iedereen, met speciale aandacht voor jongeren, werkenden en ouderen.
“We willen ervoor zorgen dat elke burger de kans krijgt om volledig deel te nemen aan de digitale samenleving. Dit betekent dat we actief programma's en initiatieven zullen bevorderen om digitale vaardigheden te ontwikkelen en toegang tot technologie te vergroten.”
Stimuleren van betaalbaar onderwijs en kansen voor Nederlandse jongeren
BVNL wil gelijke kansen voor Nederlandse jongeren door opleidingen betaalbaar te maken en het aantal buitenlandse studenten te beperken, zodat Nederlandse studenten meer kans hebben op een opleidingsplek en studentenwoning.
Werk aantrekkelijker maken dan uitkeringen
Om gelijke kansen te bevorderen, wil BVNL het verschil tussen werken en een uitkering vergroten en mensen die kunnen werken, maar dat niet willen, aansporen tot participatie. Tegelijkertijd blijft er een sociaal vangnet voor wie niet kan werken.
“Werken moet lonen en moet meer opleveren dan niets doen. Het verschil tussen een uitkering en werk moet daarom worden vergroot en de armoedeval moet worden opgeheven.”
“Er zal te allen tijde een adequaat sociaal vangnet blijven bestaan voor mensen die niet (volledig) kunnen werken.”