Verkiezingsprogramma's 2025 overwelke partij doet het meest voor de woningmarkt?
BVNL kiest voor een radicaal andere aanpak van de woningmarkt door te pleiten voor maximale deregulering, het terugtrekken van de overheid en het stimuleren van marktwerking. De partij wil bouwbelemmeringen en regels schrappen, migratie beperken, woningdelen en splitsen vergemakkelijken, en sociale woningbouw overlaten aan corporaties. Hun kernvisie is dat minder overheidsbemoeienis en meer vrijheid voor marktpartijen het woningtekort snel en effectief oplossen.
Overheid trekt zich terug uit de woningmarkt
BVNL stelt dat overheidsregulering de woningmarkt heeft verstoord en pleit voor het afschaffen van wetten en regels die volgens hen het bouwen en verhuren van woningen belemmeren. Zij zien deregulering als dé oplossing om het woningaanbod snel te vergroten.
“De overheid trekt zich terug uit de woningmarkt.”
“De Wet betaalbare huur wordt afgeschaft.”
“De Wet goed verhuurderschap wordt afgeschaft omdat het geen positieve effecten heeft en alleen maar leidt tot meer bureaucratie.”
“Contracten worden weer vrij en tijdelijke huurovereenkomsten worden weer toegestaan.”
“Minder regels en minder bureaucratie.”
“Het Bouwbesluit wordt sterk vereenvoudigd.”
“Gemeenten kunnen geen aanvullende eisen stellen bovenop landelijke regels.”
Vergemakkelijken en versnellen van woningbouw
BVNL wil het bouwen van woningen versnellen door vergunningstrajecten te vereenvoudigen, splitsen en optoppen van woningen vergunningsvrij te maken, en belemmeringen voor transformatie van bestaande gebouwen weg te nemen. Dit moet direct leiden tot meer woningen zonder extra ruimtebeslag.
“Maak het splitsen van grote woningen in kleinere woningen vergunningsvrij. Dit leidt onmiddellijk tot meer woningen, zonder dat hiervoor extra ruimte wordt gebruikt.”
“Pas landelijk bestemmingsplannen aan, zodat extra verdiepingen op bestaande gebouwen kunnen worden gebouwd (het zogenaamde optoppen) en bouw überhaupt meer in de hoogte om kostbare ruimte te besparen.”
“Alle belemmeringen om woningen boven winkels te realiseren worden weggenomen.”
“Maak het transformeren van bedrijfsruimtes naar woningen makkelijker.”
“Verbeter, vereenvoudig en versnel het vergunningsproces voor bouwvergunningen.”
Beperken van migratie en asielinstroom
BVNL ziet het hoge migratiesaldo als een belangrijke oorzaak van de woningnood en wil daarom een asielstop en beperking van immigratie. Volgens de partij zou zonder immigratie het woningtekort verdwijnen.
“De vraag naar woningen is geëxplodeerd door een netto migratiesaldo van meer dan 100.000 mensen gemiddeld per jaar.”
“Voer een asielstop in. De Nederlandse bevolking krimpt, dus zonder immigratie zou er een overschot zijn aan woningen en zouden de huur- en koopprijzen kelderen.”
“Dit kan door de immigratie te stoppen en de woningmarkt te liberaliseren en te dereguleren, zodat er meer woningen kunnen worden bijgebouwd.”
Meer ruimte voor woningdelen, studentenhuizen en splitsen
BVNL wil woningdelen, studentenhuizen en het splitsen van woningen weer toestaan om het woningaanbod, vooral voor jongeren en studenten, direct te vergroten.
“Sta woningdelen en studentenhuizen weer toe en de druk op de woningmarkt zal, in elk geval in steden met veel jongeren, enorm afnemen.”
“Het vergunningsvrij maken van woningdelen, het splitsen van woningen, het optoppen van woningen, het transformeren van kantoren naar woningen en het afschaffen van de kostendelersnorm, die er allemaal toe leiden dat de markt weer normaliseert.”
Sociale woningbouw door corporaties, marktwerking voor overige sectoren
BVNL wil dat woningcorporaties zich uitsluitend richten op sociale huurwoningen, terwijl de rest van de woningmarkt aan marktpartijen wordt overgelaten. Ook moeten corporaties woningen kunnen verkopen aan huurders.
Schrappen van woonvoorrang en huurtoeslag beperken
BVNL wil geen voorrang meer voor statushouders bij sociale woningen en wil de huurtoeslag afschaffen of beperken tot Nederlanders.
Vergemakkelijken van bouwen voor specifieke doelgroepen
BVNL wil het bouwen van bejaardentehuizen en hofjes voor ouderen stimuleren en permanente bewoning van vakantiewoningen toestaan.
De PVV positioneert zich als dé partij die de woningmarkt radicaal wil hervormen door fors meer betaalbare woningen te bouwen, sociale huren te verlagen en procedures te versnellen. Hun kernvoorstellen zijn een nationaal crisisplan voor woningbouw, het schrappen van voorrang voor statushouders, het verlagen van sociale huren met 10%, en het beperken van bezwaarprocedures tegen bouwprojecten. De partij legt de nadruk op het centraal stellen van Nederlanders en het wegnemen van belemmeringen voor snelle woningbouw.
Forse versnelling en uitbreiding woningbouw
De PVV wil woningbouw tot nationale topprioriteit maken, met een crisisplan, extra investeringen en ingrijpen door de Rijksoverheid waar projecten vastlopen. Ze willen zowel binnenstedelijk (transformatie, optoppen, splitsen) als buitenstedelijk (nieuwe wijken) fors bouwen, inclusief meer middenhuurwoningen door corporaties.
“Woningbouw moet weer een nationale topprioriteit worden. De PVV wil een nationaal crisisplan voor voldoende woningen. Daar trekken we fors extra geld voor uit. We bouwen sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen – voor starters, gezinnen, alleenstaanden en ouderen – mét voldoende ruimte voor de auto. Waar de woningbouw niet van de grond komt, grijpt de Rijksoverheid in.”
“Binnenstedelijk moet er beter gebruik van de ruimte worden gemaakt: naast woningbouw willen we meer transformatie van kantoor- en bedrijfspanden. Optoppen, splitsen en woningdelen – niets blijft onbenut. Daarnaast moeten we volop buitenstedelijk gaan bouwen: méér nieuwe, grootschalige woningbouwlocaties. Niet alleen straatjes erbij, maar ook hele buurten en wijken.”
“Woningbouwcorporaties krijgen de taak om niet alleen sociale huurwoningen, maar ook middenhuurwoningen te bouwen. Dat kan: door vereenvoudiging van de Europese regels voor staatssteun kunnen corporaties aan de slag met 67.000 nieuwe middenhuurwoningen.”
“Forse extra investering in snellere woningbouw: sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen mét voldoende ruimte voor de auto”
“Buitenstedelijk bouwen: méér nieuwe grootschalige woningbouwlocaties”
“Binnenstedelijk bouwen; transformatie van kantoor- en bedrijfspanden; optoppen, splitsen en woningdelen; niet alleen straatjes erbij, maar ook hele buurten en wijken”
“Ingrijpen door de Rijksoverheid bij vastgelopen woningprojecten; provincies en gemeenten die niet voldoende bouwen of meewerken, worden aangepakt”
Verlaging sociale huren en uitbreiding toegang
De PVV wil direct de sociale huren met 10% verlagen en de inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen verhogen, zodat meer mensen hiervoor in aanmerking komen. Woningcorporaties worden gecompenseerd door het schrappen van de winstbelasting.
“De PVV verlaagt volgend jaar de sociale huren met 10%. Woningcorporaties worden gecompenseerd: door voor hen de winstbelasting te schrappen, komt de bouwopgave niet in gevaar. Ook verhogen we de inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen, zodat meer woningzoekenden hiervoor in aanmerking komen.”
“Sociale huren met 10% verlagen”
“Inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen verhogen”
“De PVV gaat de sociale huren volgend jaar met 10% verlagen. Woningcorporaties compenseren we door voor hen de winstbelasting te schrappen, zodat de bouwopgave niet in gevaar komt.”
Schrappen voorrang statushouders en taakstelling
De PVV wil dat statushouders nooit meer voorrang krijgen op sociale huurwoningen en de gemeentelijke taakstelling voor verplichte huisvesting van statushouders schrappen. Dit moet de wachttijd voor Nederlanders verkorten.
“In de Tweede Kamer is het PVV-voorstel aangenomen dat ervoor zorgt dat statushouders nooit meer voorrang krijgen – ook niet met urgentie.”
“Gemeentelijke taakstelling voor de verplichte huisvesting van statushouders schrappen”
“Nooit meer voorrang op sociale huurwoningen voor statushouders – ook niet met urgentie”
Versnellen en vereenvoudigen van procedures en bouweisen
De PVV wil bezwaar- en beroepsmogelijkheden tegen woningbouwprojecten beperken, bouweisen schrappen en vereenvoudigen, en stoppen met nieuwe duurzaamheidseisen. Dit moet de bouw versnellen en betaalbaarder maken.
“Daarom beperken we tijdelijk de mogelijkheden voor bezwaar en beroep tegen bouwvergunningen waar het omgevingsplan al onherroepelijk vastligt. Zo voorkomen we dat ieder deelproject of iedere fase van een woningbouwproject gefrustreerd wordt.”
“We schrappen en vereenvoudigen bouweisen zoveel mogelijk. We stoppen met het eindeloze geneuzel over duurzaam en circulair bouwen. Er komen geen verplichte warmtepomp en geen nieuwe duurzaamheidseisen; we gaan ook niet verplicht van het gas af.”
“Kortere en snellere vergunningverlening en procedures; tijdelijk beperken van de mogelijkheden tot bezwaar en beroep tegen woningbouw waar een omgevingsplan vastligt”
“Schrappen en vereenvoudigen van bouweisen; geen nieuwe duurzaamheidseisen, geen verplichte warmtepomp, niet verplicht van het gas”
Permanente bewoning recreatiewoningen toestaan
De PVV wil permanent wonen in recreatiewoningen volledig toestaan om het woningtekort te verlichten.
Planbatenheffing inzetten voor betaalbare woningen
De PVV wil een planbatenheffing invoeren bij bestemmingswijziging naar woningbouw, zodat een deel van de waardestijging wordt ingezet voor meer betaalbare woningen en grondspeculatie wordt tegengegaan.
Verruimen verbouw- en aanbouwmogelijkheden
De PVV wil de regels voor vergunningvrij verbouwen en aanbouwen verruimen om bestaande woningen sneller uit te breiden of aan te passen.
“Verruimen van de regels (vergunningvrij) voor verbouwingen en aanbouwingen”
Forum voor Democratie (FVD) kiest voor een radicaal vrije woningmarkt met minder regels, snelle bouw van 100.000 woningen per jaar, behoud van fiscale voordelen voor huiseigenaren, en het schrappen van sociale huurverplichtingen. De partij wil klimaat- en stikstofregels afschaffen, verhuurders volledige vrijheid geven, en prioriteit geven aan Nederlanders bij woningtoewijzing. FVD zet vooral in op het stimuleren van koopwoningen en het verminderen van overheidsbemoeienis, met als doel wonen betaalbaar en toegankelijk te maken voor iedereen.
100.000 Woningen per Jaar Bouwen, Regels Schrappen
FVD wil het woningtekort oplossen door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen en belemmerende regels af te schaffen. Klimaat- en stikstofregels, duurzaamheidseisen en het gasverbod worden geschrapt om bouwen goedkoper en sneller te maken. De partij stelt dat deze aanpak de woningmarkt vlot trekt en betaalbaarheid vergroot.
“We bouwen snel 100.000 woningen per jaar, schrappen beknellende klimaat- en stikstofregels, en stoppen gedwongen verduurzaming om kapitaal vrij te maken voor nieuwbouw.”
“We bouwen jaarlijks 100.000 nieuwe woningen met voorrang voor Nederlanders, zodat het woningtekort verdwijnt.”
“We stoppen met verplichte duurzaamheidseisen, zodat bouwen makkelijker en goedkoper wordt.”
“We schaffen het gasverbod voor nieuwbouw af, zodat mensen vrij blijven in hun energiekeuze.”
Fiscale Voordelen voor Eigen Woning Behouden en Uitbreiden
FVD wil het eigenwoningbezit stimuleren door fiscale voordelen te behouden en uit te breiden. De hypotheekrenteaftrek blijft, het maximale aftrektarief gaat omhoog, de eigen woning blijft in box 1 (dus geen belasting over het huis), en de overdrachtsbelasting wordt verlaagd of zelfs afgeschaft voor starters.
“De eigen woning blijft in box 1, onbelast, met een lage overdrachtsbelasting van 2% en een startersvrijstelling. Hypotheekrenteaftrek blijft, met een hoger aftrektarief, zodat wonen betaalbaar wordt en blijft.”
“We behouden de hypotheekrenteaftrek en brengen het maximale aftrektarief terug omhoog naar 52%, zodat huiseigenaren betaalbaar kunnen blijven wonen.”
“We zetten de overdrachtsbelasting vast op 2%, ook voor bedrijven en investeerders, zodat de woningmarkt toegankelijk blijft voor iedereen.”
“We schrappen de leeftijds- en woningprijsgrens uit de startersvrijstelling; de eerste woning is altijd vrij van overdrachtsbelasting, zodat kopen bereikbaar wordt voor iedereen.”
“We schaffen het eigenwoningforfait af en houden de eigen woning in box 1, zodat nooit belasting wordt betaald over het eigen huis.”
Vrije Huurmarkt en Minder Sociale Huur
FVD wil de huurmarkt liberaliseren door de Wet Betaalbare Huur af te schaffen, verhuurders volledige vrijheid te geven in de keuze van huurders, en het aandeel sociale huurwoningen te verkleinen. De partij stelt dat dit het aanbod vergroot, vooral in het middensegment, en de markt gezonder maakt.
“We schaffen de Wet Betaalbare Huur af om de huurmarkt te vitaliseren en geven verhuurders vrije keuze in huurders.”
“De Wet Betaalbare Huur is een aanval op het eigendomsrecht en leidt tot minder aanbod. Wij schaffen deze wet af, zodat verhuurders weer durven investeren en middenhuurwoningen terugkeren. Verhuurders bepalen zelf wie hun huurder is.”
“We verkleinen het aandeel sociale huurwoningen, zodat de markt gezonder wordt en minder afhankelijk van de overheid.”
“We stoppen met de verplichting voor private projecten om sociale woningen te bouwen, zodat bouwen weer rendabel wordt.”
Voorrang voor Nederlanders bij Woningtoewijzing
FVD wil dat Nederlanders altijd voorrang krijgen bij de toewijzing van woningen, met name in de sociale sector. Statushouders krijgen geen voorrang meer.
Studieschuld Niet Meetellen bij Hypotheekaanvraag
FVD wil dat studieschulden niet meer meetellen bij hypotheekaanvragen, zodat jonge mensen makkelijker een huis kunnen kopen.
Erfpacht Afschaffen en Compensatie
FVD wil alle erfpachtregelingen afschaffen, de grond schenken aan woningbezitters, en mensen compenseren die recent hun erfpacht hebben afgekocht.
“We schaffen gemeentelijke- en Rijkserfpachtregelingen af, schenken de grond aan woningeigenaren en schelden de resterende erfpacht kwijt, zodat grond weer echt eigendom wordt. Woningeigenaren die in de afgelopen tien jaar hun erfpacht hebben afgekocht, worden gecompenseerd.”
Woningcorporaties Moeten Verkopen aan Huurders
FVD wil dat woningcorporaties huurwoningen verkopen aan huurders, zodat meer mensen eigenaar kunnen worden.
“We sporen woningcorporaties aan om woningen aan huurders te verkopen, zodat meer Nederlanders eigenaar worden van hun eigen woning.”
De VVD profileert zich als dé partij die de woningmarkt wil vlot trekken door fors meer woningen te bouwen, regels te schrappen en het eigen woningbezit te stimuleren, vooral voor starters en middeninkomens. Hun belangrijkste voorstellen zijn het centraal aanjagen van woningbouw, het stimuleren van betaalbare koopwoningen, het versoepelen van regelgeving, en het aantrekkelijker maken van zowel kopen als verhuren. De kern van hun visie is dat minder overheidsbemoeienis en meer marktwerking leiden tot meer betaalbare woningen voor werkenden.
Fors meer woningen bouwen met minder regels
De VVD ziet het woningtekort als het grootste probleem en wil dit oplossen door grootschalige nieuwbouw, het schrappen van belemmerende regels en centrale regie vanuit het Rijk. Ze willen bouwen versnellen door procedures te vereenvoudigen en gemeenten te stimuleren of te dwingen tot meer bouwproductie.
“De manier om het woningtekort op te lossen is door meer te bouwen. Daarom gaan we vanuit het Rijk grote woonwijken met betaalbare huizen aanwijzen.”
“We gaan splitsen, optoppen, transformeren en vooral: bouwen, bouwen, bouwen. Een eigen woning voor iedereen is simpelweg belangrijker dan de aanwezigheid van een salamander of een hagedis.”
“De rem op bouwen, transformeren en herbestemmen moet eraf. Dat vraagt om centrale regie.”
“Het Rijk krijgt de regie op de ruimtelijke ordening en bouwproductie terug. Gemeenten die bouwrecords breken krijgen een financiële bonus om in nieuwe woningbouwplannen te investeren.”
Betaalbare koopwoningen en stimulering starters
De VVD wil het eigen woningbezit fors stimuleren, vooral voor starters en middeninkomens, door meer betaalbare koopwoningen te bouwen en specifieke wetgeving in te voeren. Ze willen overheidsgeld vooral inzetten voor betaalbare koopwoningen en starters helpen met hypotheken en spaarruimte.
“Wij zien het daarom niet alleen als onze taak, maar als onze plicht om ervoor te zorgen dat iedereen een eigen huis kan bemachtigen. Niet alleen de happy few, maar mensen met een gewone baan moeten een koophuis kunnen betalen. Daarom gaan we eigen woningbezit onder starters fors stimuleren.”
“Een Betaalbare koopwet: Hierin leggen we vast dat overheidsgeld met name naar betaalbare koopwoningen gaat. Per regio bestaan bouwprojecten voor 25% uit betaalbare koopwoningen.”
“We zetten Rijksmiddelen vooral in voor de bouw van betaalbare koopwoningen.”
“Om starters te helpen bij het kopen van hun eerste huis en hun maandlasten te verlagen, stimuleren we het gebruik van startershypotheken en hypotheken met een langere looptijd.”
“We willen dat starters makkelijker kunnen sparen voor een huis. Daarom willen we dat starters geld specifiek kunnen oormerken buiten de heffingsvrije voet voor de koop van een eigen huis.”
Meer betaalbare huurwoningen en aantrekkelijker maken van verhuur
De VVD wil het aanbod van betaalbare huurwoningen vergroten door afspraken met investeerders en corporaties, het aantrekkelijker maken van particuliere verhuur, en het schrappen van regelgeving die de huurmarkt belemmert. Ze willen ook de fiscale behandeling van verhuur verbeteren.
“We bouwen veel meer betaalbare huurwoningen en maken hier heldere afspraken over met investeerders en corporaties. Ook voor particulieren moet het aantrekkelijk worden om te investeren in huurwoningen en verhuur moet weer lonen.”
“We willen dat er veel meer private huurwoningen worden gebouwd, zodat de huurprijs omlaaggaat. We schrappen de Wet betaalbare huur, de lokale zelfbewoningsplicht en het verbod op tijdelijke contracten.”
“Het is niet uit te leggen dat verhuurders een negatief rendement hebben. Daardoor verliezen we cruciale huurwoningen. We zullen snel toe moeten naar een eerlijke hervorming van box 3.”
Doorstroming bevorderen en bestaande voorraad beter benutten
De VVD wil de doorstroming op de woningmarkt bevorderen door het makkelijker te maken om bestaande woningen te splitsen, te delen of te transformeren, en door ouderen te stimuleren te verhuizen naar passende woningen. Ook willen ze procedures voor verkoop en transformatie versoepelen.
“Daarnaast is het belangrijk om de bestaande woningvoorraad beter te benutten, zoals via woningdelen, splitsen en optoppen. Belemmerende regelgeving wordt aangepakt om dit mogelijk te maken.”
“We maken het eenvoudiger om bestaande panden in meerdere woningen te splitsen en het ombouwen van leegstaande gebouwen tot woningen wordt makkelijker gemaakt.”
“Oudere huurders die in een geschikter huis willen wonen moeten waar nodig met behoud van hun huidige huur naar een kleiner huurhuis kunnen verhuizen, zodat het huis vrijkomt voor jongeren.”
Kooprecht voor huurders en verkoop sociale huurwoningen
De VVD wil huurders met voldoende inkomen het recht geven om hun sociale huurwoning te kopen en wil procedures voor verkoop door corporaties versoepelen.
“Elke huurder met voldoende inkomen moet desgewenst de mogelijkheid krijgen om bij de eigen woningcorporatie een grondgebonden sociale huurwoning te kopen.”
“We vereenvoudigen ook de procedures en regels voor corporaties om woningen die leeg komen te verkopen aan een koper die er zelf gaat wonen.”
Hypotheekrenteaftrek en lokale lasten beschermen
De VVD blijft vasthouden aan de hypotheekrenteaftrek en wil lokale lasten op koopwoningen begrenzen om betaalbaarheid te waarborgen.
“De hypotheekrenteaftrek is een belangrijk instrument om rust te brengen op de woningmarkt. Wij blijven hierachter staan.”
“Jouw koophuis is geen melkkoe voor de gemeente. Daarom begrenzen we de onroerendezaakbelasting, maar houden we rekening met de verantwoordelijkheden van gemeenten.”
BIJ1 kiest voor een radicaal andere woningmarkt, waarbij wonen een basisrecht is en niet langer een verdienmodel. De partij wil de marktwerking grotendeels afschaffen, fors investeren in sociale woningbouw, leegstand en speculatie hard aanpakken, en huurprijzen structureel verlagen. Hun voorstellen zijn concreet, ingrijpend en gericht op het terugbrengen van zeggenschap en eigendom naar de samenleving.
Massale bouw en nationalisatie van sociale huurwoningen
BIJ1 wil een nationaal bouwbedrijf oprichten dat zonder winstoogmerk grootschalig kwalitatieve, duurzame sociale huurwoningen bouwt. Woningcorporaties worden genationaliseerd en volledig onder democratische controle gebracht, zodat de overheid weer bepaalt wat, waar en voor wie er gebouwd wordt.
“Een Nationaal Bouwbedrijf bouwt woningen voor mensen, niet voor winst. Zo zetten wij de projectontwikkelaars die weigeren om betaalbaar te bouwen, omdat ze alleen verdienen aan te dure koopwoningen, buitenspel.”
“De overheid richt een nationaal publiek bouwbedrijf op dat zich volledig toelegt op de grootschalige bouw van kwalitatieve, duurzame sociale huurwoningen. Dit bouwbedrijf werkt zonder winstoogmerk en blijft permanent in publieke handen, met democratische zeggenschap van bewoners en huurdersorganisaties.”
“Alle bestaande woningcorporaties worden genationaliseerd.”
“Woningcorporaties komen weer volledig onder controle van de overheid en maken we democratisch.”
Harde aanpak van leegstand en speculatie
Leegstand wordt zwaar beboet en kan leiden tot onteigening. Grondspeculatie wordt verboden, private grond in woningbouwgebieden wordt onteigend, en nieuwe woningbouw mag alleen nog op publieke grond plaatsvinden.
“Wie een woning onnodig leeg laat staan, betaalt een boete van 2,8% van de WOZ-waarde per maand (100% van de waarde in 3 jaar). Na 3 jaar onteigenen (terugpakken) we de woning en wijzen die toe aan mensen om te wonen.”
“De grondmarkt die de woningbouw gegijzeld houdt wordt afgeschaft. Grondspeculatie wordt onmogelijk gemaakt: er komt een hoge planbatenheffing, speculatief grondbezit wordt verboden, en gemeenten of het Rijk onteigenen private grond in woningbouwgebieden tegen sociale gebruikswaarde.”
“Er komen hoge leegstandsboetes bij langdurige onnodige leegstand; als de eigenaar meerdere waarschuwingen negeert kan dit progressief oplopen tot 2,8% van de WOZ-waarde per maand, wat neerkomt op een boete van de volledige waarde van het pand in drie jaar. Er komen proactieve onteigeningsinstrumenten voor gemeenten met uitgebreide wettelijke grondslag.”
Structurele verlaging en regulering van huren
BIJ1 wil alle huren verlagen, ook in de vrije sector, met terugwerkende kracht. De vrije huursector wordt afgeschaft en alle huurwoningen vallen onder een bindend puntensysteem. Huurprijzen worden bevroren en huurtoeslag verhoogd.
“Alle huren omlaag. We zorgen dat huisjesmelkers niet méér huur aan jou kunnen rekenen dan eerlijk is, met bindende maximumprijzen voor elke woning. Te hoge huren maken we lager. Ook in de vrije sector, met terugwerkende kracht.”
“De ‘vrije’ huursector schaffen we af. Alle huurwoningen vallen onder een bindend en algemeen puntensysteem dat de maximale huur bepaalt op basis van de kwaliteit van een woning. Ook bestaande contracten.”
“We maken huren veel goedkoper. Dit doen we door huurtoeslag hoger te maken, huurtoeslag onafhankelijk van de manier van wonen te maken, en door alle huurprijzen onmiddellijk te bevriezen.”
Terugpakken van grond en bezit van grote beleggers en huisjesmelkers
BIJ1 wil het bezit van grond en gebouwen van grote private beleggers en huisjesmelkers terugpakken en inzetten voor maatschappelijke doeleinden.
Democratisering en zeggenschap voor bewoners
Bewoners krijgen bindende inspraak in woningcorporaties, gebiedsontwikkeling en renovaties. Gemeenten moeten subsidie geven aan onafhankelijke huurdersverenigingen.
“Bewonerscommissies krijgen een vooraanstaande, bindende rol in het maken van de regels. Inclusief recht op instemmen met begrotingen en investeringen.”
“Bestaande bewoners krijgen altijd uitgebreide democratische inspraak bij nieuwbouw en gebiedsontwikkeling.”
“Gemeenten worden verplicht om subsidie te geven aan een onafhankelijke huurdersvereniging die huurders uit alle wijken democratisch vertegenwoordigt.”
Het CDA zet stevig in op het vergroten van het woningaanbod door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, met nadruk op betaalbaarheid en doorstroming. Ze willen procedures versnellen, de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen (met compensatie via lagere inkomstenbelasting), en meer ruimte bieden voor innovatieve woonvormen en verduurzaming. De partij kiest expliciet voor de woningzoekende, met speciale aandacht voor starters, gezinnen en ouderen.
Jaarlijks 100.000 woningen bouwen, twee derde betaalbaar
Het CDA wil het woningtekort aanpakken door een stabiele productie van minimaal 100.000 woningen per jaar, waarvan het merendeel betaalbaar is. Dit moet zorgen voor meer kansen voor starters, gezinnen en ouderen, en bijdragen aan leefbare steden en dorpen.
“We willen een stabiele productie van minimaal honderdduizend woningen per jaar. Het uitgangspunt is twee derde betaalbaar waarvan 30 procent sociale huur. Zo is er in elke gemeente altijd een derde vrije ruimte voor dure huur- en koopwoningen. Met speciale aandacht voor starters, gezinnen en ouderen.”
“Woningzoekende op 1 – Wij kiezen voor de woningzoekende in onze voorstellen om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen.”
Hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen, inkomstenbelasting verlagen
Om de woningmarkt eerlijker en betaalbaarder te maken, wil het CDA de hypotheekrenteaftrek over dertig jaar geleidelijk afbouwen. De opbrengsten worden direct gebruikt om de inkomstenbelasting te verlagen, zodat de koopkracht behouden blijft.
“Daarom bouwen we de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af. De opbrengsten gebruiken we een op een om de inkomstenbelasting te verlagen.”
“De geleidelijke afbouw vindt plaats over een lange transitieperiode van dertig jaar, zodat huiseigenaren die met de aftrek rekening hebben gehouden in hun financiële planning, niet in de knel komen.”
Snellere bouw door minder regels en kortere procedures
Het CDA wil de bouw versnellen door bezwaarprocedures te verkorten, bovenwettelijke gemeentelijke eisen te schrappen en fabrieksmatig bouwen te stimuleren. Ook komt er een bouwplicht bij omgevingsvergunningen en een leegstandsheffing.
“We verkorten bezwaarprocedures door de Omgevingswet aan te passen, om het bouwen op vertrouwen.”
“We schrappen bovenwettelijke eisen vanuit gemeentes, willen duidelijkere standaardisatie, modernisering van bouwregels en meer fabrieksmatig bouwen.”
“Bij het verlenen van een omgevingsvergunning komt er een bouwplicht binnen maximaal twee jaar.”
“We introduceren een leegstandsheffing in de wet: nu staan nog te veel panden onnodig leeg.”
Doorstroming bevorderen en levensloopbestendige woningen bouwen
Om de woningmarkt in beweging te krijgen, stimuleert het CDA de bouw van levensloopgeschikte woningen voor ouderen en het wegnemen van praktische en financiële belemmeringen voor doorstroming.
“We stimuleren de doorstroming in de woningmarkt. Dit begint bij het bouwen van voldoende levensloopgeschikte woningen voor ouderen. Daarnaast zetten we in op het wegnemen van praktische en financiële bezwaren voor doorstroming.”
Meer betaalbare huurwoningen, vooral in het middensegment
Het CDA wil fors inzetten op de bouw van huurwoningen in het middensegment, met geborgde financiering voor woningcorporaties. Voor sociale huur geldt inflatievolgend huurbeleid voor voorspelbare woonlasten.
“We zetten fors in op het bouwen van nieuwe huurwoningen in het middensegment. Dit is nodig zodat groepen als leraren, verpleegkundigen en politieagenten toegang krijgen tot een passende woning. Woningcorporaties spelen hierin een belangrijke rol. We zorgen dat zij hiervoor – net als bij sociale huur – geborgde financiering via het Waarborgfonds Sociale Woningbouw krijgen.”
“Voor sociale huur kiezen we voor inflatievolgend huurbeleid. Huurders en verhuurders hebben zo voor een lange termijn zekerheid over hun woonlasten.”
Vergunningsvrij bouwen van mantelzorgwoningen en afschaffen kostendelersnorm
Het CDA wil mantelzorgwoningen vergunningsvrij maken en de kostendelersnorm afschaffen, zodat samenwonen en zorg voor elkaar makkelijker wordt tijdens de wooncrisis.
Gemeenten stimuleren tot woningdelen, optoppen en splitsen
Het CDA wil gemeenten meer ruimte geven om woningen toe te voegen via optoppen, splitsen en woningdelen tot drie personen vergunningsvrij toe te staan.
“We benutten maximaal de ruimte om in de bestaande woonvoorraad woningen toe te voegen door optoppen en splitsen van woningen. We geven gemeenten de ruimte om woningdelen tot en met drie personen vergunningsvrij toe te staan.”
Huurders mogen corporatiewoning kopen onder voorwaarden
Het CDA wil huurders de mogelijkheid geven hun corporatiewoning te kopen, waarbij de opbrengst naar nieuwbouw en verduurzaming gaat.
“Huurders mogen hun corporatiewoning kopen onder redelijke voorwaarden. De opbrengst gaat naar nieuwbouw, verduurzaming en herstructurering.”
DENK ziet de woningmarkt als een kerntaak van de overheid en pleit voor stevige overheidsregie om de woningcrisis op te lossen. De partij wil jaarlijks 100.000 woningen bouwen, huur- en koopprijzen reguleren, investeren in sociale huur en verduurzaming, en de toegang tot betaalbare woningen vergroten via concrete maatregelen als een Rijksbouwbedrijf, huurprijsbescherming en rentevrije hypotheken. Hun visie draait om betaalbaar wonen als fundamenteel recht en het drastisch vergroten van het aanbod en de betaalbaarheid, vooral voor lagere en middeninkomens.
Jaarlijks 100.000 woningen bouwen met Rijksregie
DENK wil het woningtekort snel oplossen door fors meer betaalbare woningen te bouwen onder directe regie van de overheid. Hiervoor wordt een Rijksbouwbedrijf opgericht, een Rijkswoningbouwfonds ingesteld, en krijgt een Minister van Volkshuisvesting verregaande bevoegdheden om locaties aan te wijzen en procedures te versnellen.
“Het doel is om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen.”
“We richten een Rijksbouwbedrijf op dat de verantwoordelijkheid krijgt om woningbouwprojecten te ontwikkelen.”
“Er komt een fulltime Minister van Volkshuisvesting. Deze Minister krijgt verregaande bevoegdheden, zoals het bindend kunnen aanwijzen van locaties waar woningbouw gerealiseerd moet worden.”
“We gaan drastisch procedures versnellen. Dat betekent dat overbodige en belemmerende regelgeving verdwijnt. Ook wordt er gekeken naar de mogelijkheden om bezwaarmogelijkheden tegen woningbouwprojecten te verminderen, de termijnen te versnellen...”
Strenge huurprijsbescherming en huurregulering
DENK wil huurders beschermen tegen te hoge huren door huurprijsbescherming uit te breiden, huren te reguleren en bevriezen als deze te veel op de koopkracht drukken, en te zorgen dat huren niet harder stijgen dan inkomens.
“Wij willen dat de huurprijsbescherming wordt behouden en uitgebreid. Dit betekent dat wij willen dat alle huurders kunnen afdwingen dat zij een rechtvaardige huur betalen.”
“Wij staan voor regulering van de huren. De huren worden bevroren indien de huurstijgingen te veel op de koopkracht van mensen drukken. Op de langere termijn mogen de huren niet harder stijgen dan het inkomen van mensen, zodat huurstijgingen niet drukken op de portemonnee.”
Investeren in sociale huur en verruimen toegang
DENK wil fors investeren in sociale huurwoningen, de inkomensgrenzen verruimen zodat meer mensen hiervoor in aanmerking komen, en heffingen voor woningcorporaties afschaffen.
“Wij willen meer investeren in sociale huur. Dat betekent dat woningcorporaties meer budget krijgen. Heffingen voor woningcorporaties, zoals de ATAD, worden afgeschaft. Meer mensen komen in aanmerking voor een sociale huurwoning. De inkomensgrenzen worden verruimd.”
Wettelijke norm voor betaalbare woningverdeling
DENK wil een wettelijke norm invoeren voor de verdeling van nieuwbouw: 50% sociale huur en koop, 40% betaalbare middenhuur en koop, en slechts 10% hoger segment.
“Een wettelijke norm in te voeren voor meer betaalbare woningen. Hierbij moet 50% bestaan uit sociale huur en koopwoningen, 40% betaalbare middenhuur en koop, en 10% hoger segment.”
Rentevrije hypotheken en huurkoopconstructies
Om koopwoningen toegankelijker te maken, wil DENK rentevrije (halal) hypotheken en huurkoopconstructies breed beschikbaar maken.
“Om ervoor te zorgen dat een koopwoning voor iedereen beschikbaar is, gaat de overheid er zorg voor dragen dat er ook rentevrije hypotheken beschikbaar komen. Deze rentevrije – of halalhypotheek wordt voor iedereen beschikbaar.”
“Wij nemen ook maatregelen om de huurkoopconstructie beter beschikbaar te maken op de woningmarkt, zodat meer mensen van deze variant gebruik kunnen maken om een woning te verkrijgen.”
Verduurzaming en woonlastenverlaging
DENK wil fors investeren in de verduurzaming van woningen om zowel het klimaat te dienen als woonlasten te verlagen. Huurstijgingen worden verboden bij woningen die niet aan kwaliteitseisen voldoen.
Afschaffen kostendelersnorm en bevorderen woningdelen
DENK wil de kostendelersnorm en andere regels die woningdelen belemmeren afschaffen, zodat meer woningruimte beschikbaar komt.
“We schaffen de kostendelersnorm af en andere regels die woningdelen belemmeren worden ook afgeschaft. Hiermee komt er meer woningruimte beschikbaar.”
Aanpak leegstand en doorstroming bevorderen
DENK wil gemeenten de mogelijkheid geven om leegstandsheffingen en heffingen op braakliggende grond in te voeren, en de doorstroming bevorderen via verhuisbegeleiding en hulp aan ouderen.
“Om leegstand en het niet benutten van grond te kunnen aanpakken, kunnen gemeenten een leegstandsheffing of een heffing op braakliggende grond invoeren.”
“We bevorderen de doorstroming op de woningmarkt, door bijvoorbeeld verhuisbegeleiding en hulp aan ouderen die de behoefte hebben om kleiner te gaan wonen.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) kiest voor een radicaal andere woningmarkt door wonen los te koppelen van de markt en volkshuisvesting centraal te stellen. Ze willen fors meer sociale huurwoningen bouwen, speculatie en huisjesmelkerij tegengaan, en bestaande bebouwing slimmer benutten, met nadruk op duurzaamheid en betaalbaarheid. Hun visie is dat wonen een grondrecht is, geen verdienmodel, en dat de overheid actief moet sturen op een eerlijk en groen woningaanbod.
Wonen loskoppelen van de markt en volkshuisvesting centraal
PvdD stelt dat de wooncrisis het gevolg is van marktwerking en politieke keuzes; zij willen wonen weer als publieke taak organiseren. Dit betekent het terugdringen van investeerders, het beëindigen van winstbejag, en het centraal stellen van volkshuisvesting.
“Wonen is geen verdienmodel. Maar dat is het wel geworden door bestuurspartijen. Met de verhuurdersheffing en de liberalisering van de huurmarkt werden woningzoekenden een nieuw verdienmodel en kregen huisjesmelkers en speculanten vrij baan.”
“De wooncrisis kan alleen worden opgelost als gevestigde financiële belangen plaatsmaken voor de belangen van mensen die een woning nodig hebben, van woningmarkt naar volkshuisvesting.”
“Wonen is een recht, geen verdienmodel. Daarom koppelt de Partij voor de Dieren wonen los van de markt. Zonder winstoogmerk ontstaat ruimte voor een veel passender woningaanbod.”
Meer sociale huurwoningen en betaalbare woningen bouwen
De partij wil fors inzetten op de bouw van sociale huurwoningen en het vergroten van het betaalbare aanbod, met een minimumpercentage voor sociale huur in nieuwbouw en het tegengaan van verkoop van sociale huurwoningen.
Speculatie, huisjesmelkerij en leegstand aanpakken
PvdD wil het onaantrekkelijk maken om te speculeren met woningen en bouwgrond, het aantal panden per particuliere verhuurder beperken, en het woningwaarderingsstelsel (WWS) dwingend maken voor alle huurwoningen.
“Een heffing op leegstand en braakliggende grond bij (woning)bouwprojecten maakt het onaantrekkelijk om panden leeg te laten staan en te speculeren met bouwgrond.”
“We beperken het aantal panden dat een particuliere verhuurder mag verhuren.”
“We maken het woningwaardenstelsel (WWS) dwingend, zodat we excessieve huurprijzen tegengaan en voorkomen dat huisbazen het puntensysteem voor kamers omzeilen.”
“Huurwoningen in de vrije sector gaan ook onder het WWS vallen. Het WWS wordt voor alle woningen verplicht.”
Slimmer benutten van bestaande bebouwing en transformatie
De partij wil eerst bestaande gebouwen transformeren en leegstand aanpakken voordat er nieuw wordt gebouwd, met nadruk op binnenstedelijk bouwen en het creëren van woningen voor verschillende doelgroepen.
“Allereerst wordt bestaande bebouwing slimmer benut. Denk aan het transformeren van kantoorpanden, het aanpakken van leegstand, het optoppen en splitsen van bestaande woningen en het stimuleren van doorstroming.”
“Lege bedrijfspanden worden herontwikkeld en krijgen een andere functie, zoals wonen.”
Duurzaam en natuurinclusief bouwen
PvdD koppelt de woningbouwopgave aan duurzaamheid: nieuwbouw moet energieneutraal, circulair en natuurinclusief zijn, met oog voor klimaatbestendigheid en biodiversiteit.
Grond vrijmaken door krimp veehouderij
Door het aantal dieren in de veehouderij fors te verminderen, wil de partij landbouwgrond vrijmaken voor natuur en woningbouw, zonder dat dit ten koste gaat van leefbaarheid en natuur.
“Door een krimp van het aantal dieren in de veehouderij komt er landbouwgrond vrij voor natuur en woningbouw.”
“Door te kiezen voor een krimp met 75% van het aantal dieren dat wordt gefokt en gedood in de veehouderij wordt de stikstofcrisis opgelost, komt er veel landbouwgrond en agrarische bebouwing vrij. Naast herstel van de natuur ontstaat zo ruimte voor woningen.”
GroenLinks-PvdA maakt van de woningmarkt een topprioriteit en stelt het grootste investeringsprogramma in decennia voor, gericht op het bouwen van ruim 100.000 woningen per jaar. De partij wil de regie op woningbouw en grond terug in publieke handen brengen, speculatie aanpakken, huren betaalbaar houden en starters en huurders beter beschermen. Hun visie is dat wonen een recht is voor iedereen, niet een verdienmodel voor enkelen.
Jaarlijks 100.000 nieuwe woningen bouwen, publiek gestuurd
GroenLinks-PvdA wil fors meer woningen bouwen, met een nadruk op betaalbaarheid en publieke regie. De overheid neemt de leiding in woningbouw, met een ambitieus investeringsprogramma en een Wet versnelling woningbouw. Dit moet het woningtekort structureel aanpakken en de markt minder dominant maken.
“Met GroenLinks-PvdA wordt volkshuisvesting een topprioriteit. Met het grootste investeringsprogramma in decennia gaan we ruim 100.000 woningen per jaar bouwen.”
“We komen met een ambitieus investeringsprogramma voor de bouw van betaalbare woningen.”
“We komen met een Wet versnelling woningbouw om te zorgen dat we sneller kunnen bouwen.”
Regie op grond en aanpak van speculatie
De partij wil grondspeculatie en vastgoedwinsten aanpakken door grond weer in publieke handen te brengen en speculatiewinsten af te romen. Opkoopbescherming en het weren van speculanten moeten woningen beschikbaar maken voor mensen die er daadwerkelijk willen wonen.
“We brengen de regie op grond weer in publieke handen, zodat we samen bepalen hoe ons landschap eruitziet in plaats van speculanten die uit zijn op winst.”
“De winsten van grondspeculanten gaan we afromen en inzetten voor woningbouw.”
“In het hele land komt er een opkoopbescherming die starters beschermt.”
“Een eerlijk deel van deze speculatiewinst vloeit terug naar de samenleving, zodat we het kunnen gebruiken voor woningbouw.”
Meer betaalbare huur- en koopwoningen, bescherming huurders en starters
GroenLinks-PvdA wil het aandeel betaalbare woningen fors vergroten, huurders beschermen tegen woekerhuren en starters ondersteunen bij het kopen van een huis. Ze stellen wettelijke bovengrenzen aan huurprijzen, versoepelen financiering voor starters en zorgen dat woningcorporaties meer kunnen bouwen zonder winstbelasting.
“De wettelijke bescherming tegen woekerhuren gaat gelden voor alle huurwoningen.”
“We stellen meer geld beschikbaar om starters te helpen bij het financieren van hun eerste koopwoning. Dat doen we via een startersfonds dat tot 30% van de koopprijs financiert.”
“De Woningcorporaties Nieuwe Stijl betaalt geen winstbelasting. De wet passen we daarvoor aan. Daarmee ontstaat extra investeringsruimte voor de bouw van nieuwe woningen, renovatie en verduurzaming.”
“In elk nieuwbouwproject dat zij bouwen heeft 40% van de huurwoningen een huur van maximaal 900 euro per maand, en nog eens 30% van de woningen is ofwel een huurwoning tot 1200 euro, ofwel een koopwoning met een maximale koopprijs van 405.000 euro.”
Versnellen procedures en oplossen bouwbelemmeringen
Om sneller te kunnen bouwen, wil de partij bezwaarprocedures verkorten en de stikstofimpasse oplossen. Het belang van woningzoekenden moet zwaarder wegen in juridische procedures.
“We versnellen de bouw door regels te versimpelen en de stikstofimpasse op te lossen.”
“We wijzen voldoende locaties aan voor nieuwbouw, verkorten en vereenvoudigen bezwaarprocedures en we halen Nederland van het stikstofslot.”
“Het belang van woningzoekenden gaat juridisch zwaarder wegen en ze krijgen ook inspraak in procedures.”
De SP positioneert zichzelf als de partij die het meest doet voor de woningmarkt door grootschalig te investeren in betaalbare huurwoningen, het bevriezen van huren, het terugdringen van marktwerking en het vergroten van zeggenschap voor huurders. Hun kernvisie is dat wonen een recht is en geen marktproduct, met als doel één miljoen extra betaalbare huurwoningen, strengere regels voor beleggers en speculanten, en meer publieke regie over de woningmarkt.
Eén miljoen betaalbare huurwoningen bouwen
De SP wil het woningtekort structureel oplossen door één miljoen extra betaalbare huurwoningen te realiseren, met een maximale huur van 800 euro. Dit gebeurt via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden en het terugkopen van te dure huurwoningen. Hiermee wil de partij betaalbaar wonen voor brede groepen mogelijk maken.
“We zorgen voor één miljoen extra betaalbare huurwoningen, met een maximale huur van 800 euro. Dat doen we via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden, splitsen, optoppen, het terugkopen van te dure huurwoningen en door sloop te voorkomen.”
“Door een Nationaal Woonfonds op te richten kunnen we één miljoen extra huurwoningen beschikbaar maken via nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden en het terugkopen van te dure huurwoningen.”
Huren bevriezen en huren verlagen
Om betaalbaarheid direct te verbeteren, wil de SP de huren bevriezen en het puntensysteem aanpassen zodat huren niet langer stijgen door WOZ-waardes. Ook wordt automatische huurverlaging ingevoerd voor slecht geïsoleerde woningen.
“Om het tij te keren bevriezen wij daarom de huren. Ook passen we het puntensysteem aan: het gaat weer over de kwaliteit van de woning, niet over schommelingen in de WOZwaarde die de huren kunstmatig opdrijven.”
“Iedereen verdient een comfortabel, energiezuinig huis tegen een eerlijke prijs. Daarom zorgen wij ervoor dat huurders in woningen met een slecht energielabel (E, F of G) automatisch minder huur gaan betalen zolang de woning nog niet is verduurzaamd.”
Marktwerking terugdringen en publieke regie versterken
De SP wil de woningmarkt onttrekken aan beleggers en speculanten door een landelijke woonplicht, hogere belastingen voor beleggers, het verbieden van tijdelijke verhuur via platforms als Airbnb, en het onteigenen van leegstaande panden. Gemeenten en woningcorporaties krijgen meer macht en middelen om woningen te realiseren.
“We voeren een landelijke woonplicht in. Zo zullen huizen gebruikt worden waarvoor ze bedoeld zijn: als thuis. Beleggers gaan meer overdrachtsbelasting betalen vanaf hun tweede huis.”
“Leegstaande panden worden extra belast, zodat speculatie niet langer loont. Als eigenaren geen plannen hebben om de panden te gebruiken of geschikt te maken voor bewoning, kunnen gemeenten deze onteigenen.”
“We stoppen met bouwen voor de winst van beleggers en beginnen met bouwen voor de samenleving. Wij ondersteunen gemeenten financieel om woningen te realiseren en geven ze meer bevoegdheden om de markt opzij te zetten, zodat mensen weer op één komen te staan.”
“Woningen zijn geen hotelkamers. Gemeenten krijgen de mogelijkheid om dit soort deelverhuur volledig te verbieden of streng te beperken, zodat huizen weer beschikbaar komen voor mensen die er echt in willen wonen.”
Meer zeggenschap en rechten voor huurders
De SP wil huurders meer macht geven over hun woning en buurt, onder andere door woningcorporaties weer te veranderen in verenigingen met verantwoording aan huurders, het recht op meebeslissen bij renovatie en sloop, en het recht om verduurzaming af te dwingen.
“We maken van woningcorporaties weer verenigingen, met een bestuur dat verantwoording aflegt aan de huurders. Zo zorgen we dat bewoners samen beslissen over investeringen, onderhoud en toekomstige plannen.”
“Huurders krijgen het recht om verduurzaming van hun woning af te dwingen. Als een verhuurder niet in actie komt, moeten huurders zelf verbeteringen kunnen voorstellen en laten uitvoeren.”
Investeren in volkshuisvesting en afbouwen hypotheekrenteaftrek
De SP richt een Nationaal Woonfonds op en investeert 30 miljard euro extra in volkshuisvesting, gefinancierd door het versneld afbouwen van de hypotheekrenteaftrek boven 600 duizend euro en het belasten van grondspeculatie.
“Wij richten een Nationaal Woonfonds op en investeren 30 miljard euro in volkshuisvesting. Dit komt bovenop de al bestaande investeringen en dit doen we door de staatsschuld iets op te laten lopen.”
“Voor de komende vier jaar garanderen we deze regeling voor woningen tot 600 duizend euro, maar boven dit bedrag bouwen we de hypotheekrenteaftrek direct versneld af. Zo komt er jaarlijks 5 tot 6 miljard euro vrij. Dat geld investeren we in betaalbare huurwoningen, wooncoöperaties en huisvesting voor starters.”
Sociale huur toegankelijk maken voor middeninkomens
De SP wil sociale huurwoningen weer beschikbaar maken voor brede groepen, niet alleen de laagste inkomens, zodat ook middeninkomens betaalbaar kunnen wonen.
“Daarom maken we sociale huur weer toegankelijk voor een brede groep mensen. Ook voor middeninkomens. In landen als Oostenrijk is dit al jaren de norm: in Wenen komt iedereen in aanmerking voor sociale huur, behalve de hoogste 25 procent van de inkomens. Dat werkt en dat willen wij ook in Nederland.”
Volt zet stevig in op het oplossen van de woningcrisis door landelijke regie, het bouwen van 1 miljoen woningen, het versnellen van procedures en het betaalbaar houden van wonen. De partij kiest voor structurele hervormingen zoals het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek, het stimuleren van doorstroming, het reguleren van huren (ook in het middensegment), en het ondersteunen van innovatieve woonvormen. Volt onderscheidt zich door een combinatie van centrale sturing, fiscale hervormingen en een focus op betaalbaarheid en duurzaamheid.
Landelijke regie en versnelling woningbouw
Volt wil de woningmarkt structureel hervormen door centrale regie, het bouwen van 1 miljoen woningen en het versnellen van bouwprocedures. Dit moet het woningtekort aanpakken en zorgen voor een stabiel, toekomstbestendig woningbestand.
“Het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening krijgt een structureel budget waarmee het doel van 1 miljoen woningen bouwen ook echt gehaald kan worden.”
“Het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening harmoniseert waar mogelijk gemeentelijke bouw- en omgevingsregels om transities te versnellen... Zo creëren we één landelijk stelsel van uniforme spelregels voor de (ver-)bouw van nieuwe en bestaande woningen, waarop maar heel beperkt uitzonderingen mogelijk zijn.”
“We versnellen de doorlooptijden van de bezwaar- en beroepsprocedures, zodat omgevingsvergunningen voor woonprojecten veel sneller definitief worden.”
Betaalbaarheid en fiscale hervormingen
Volt wil wonen structureel betaalbaarder maken door fiscale prikkels te hervormen, huurregulering uit te breiden en de bouw van betaalbare woningen te stimuleren. Dit moet speculatie tegengaan en de woningmarkt toegankelijker maken voor starters en middeninkomens.
“We bouwen de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait zo snel mogelijk af en verplaatsen de eigen woning stapsgewijs naar box 3.”
“De overheid financiert onder de voorwaarde dat gerealiseerde betaalbare (midden)woningen voor onbepaalde tijd ook echt betaalbaar blijven.”
“Volt is voorstander van de uitbreiding van de huurregulering naar het middensegment. Volt wil meer controles op eerlijke huurprijzen, ook als er wordt gewisseld van huurder.”
“Gemeenten moeten binnen hun nieuwbouwopgave zorgen voor een goede mix van woningen. In principe geldt: minstens twee derde van de nieuwe woningen moet betaalbaar zijn en minimaal 30% sociale huur.”
Stimuleren van doorstroming en innovatieve woonvormen
Volt wil de doorstroming op de woningmarkt bevorderen, onder meer door senioren te stimuleren te verhuizen naar passende woningen en door innovatieve woonvormen zoals coöperaties en woningdelen te ondersteunen.
“Volt pleit voor een nationaal doorstroomoffensief dat het voor senioren ook echt aantrekkelijk maakt om door te stromen naar een passende woning.”
“We investeren in innovatieve en coöperatieve leef- en woonvormen. Niet alleen voor studenten en senioren, maar voor iedereen die in meer sociale samenhang wil leven.”
“We maken het woningdelen voor iedereen eenvoudiger, bijvoorbeeld door gemeenten te helpen om hospitaverhuur te stimuleren.”
Actief grondbeleid en aanpak speculatie
Volt wil gemeenten en overheid meer mogelijkheden geven om actief grondbeleid te voeren en speculatie met bouwgrond en leegstand tegen te gaan, zodat bouwen sneller en goedkoper wordt.
“Gemeenten worden financieel in staat gesteld om actiever grondbeleid te voeren, door vaker grond aan te kopen en meer gebruik te maken van hun voorkeursrecht.”
“Om sneller meer ruimte beschikbaar te maken voor nieuwbouw en de kosten van bouwprojecten en nieuwe woningen te verlagen wil Volt het speculeren met bouwgrond tegengaan. Dat doen we door de waardevermeerdering van bijvoorbeeld landbouwgrond die voor bouwgrond bestemd wordt fiscaal te belasten.”
“Volt pleit daarom voor de Vlaamse aanpak, een methode waarbij leegstand wordt aangepakt met een jaarlijks stijgende gemeentelijke belasting.”
D66 kiest voor een ambitieuze en brede aanpak van de woningmarkt, met als kernpunten het bouwen van tien nieuwe steden, het wettelijk vastleggen van minimaal 30% sociale huur bij nieuwbouw, en het stimuleren van doorstroming en betaalbaarheid. De partij wil structureel investeren in woningbouw, fiscale voordelen voor woningbezit afbouwen, en huurders meer bescherming bieden. D66 positioneert zich als een partij die grootschalige, concrete maatregelen voorstelt om het woningtekort en de betaalbaarheidscrisis aan te pakken.
Tien nieuwe steden bouwen en structureel investeren
D66 wil het woningtekort structureel oplossen door grootschalig te bouwen, waaronder tien nieuwe steden, en door jaarlijks €2 miljard te investeren in woningbouw. Dit is een van de meest concrete en omvangrijke voorstellen in het politieke landschap.
Wettelijk minimaal 30% sociale huur bij nieuwbouw
Om de woningmarkt eerlijker en toegankelijker te maken, wil D66 wettelijk vastleggen dat bij nieuwbouw in elke gemeente minstens 30% sociale huur wordt gerealiseerd. Dit moet zorgen voor gemengde wijken en meer betaalbare woningen.
“We leggen wettelijk vast dat bij nieuwbouw in elke gemeente minstens 30% sociale huur komt, zodat gemeenschappen in wijken gemengd blijven.”
Rijksgrondfaciliteit en snellere procedures
D66 stelt voor een landelijke grondbank op te richten en gemeenten meer mogelijkheden te geven om grond te kopen en te ontwikkelen. Daarnaast willen ze bezwaarprocedures versnellen om woningbouwprojecten minder te laten vastlopen.
“We richten een Rijksgrondfaciliteit (een landelijke grondbank) op, zodat de grond die het Rijk in bezit heeft of krijgt, ingezet kan worden om sneller huizen te bouwen.”
“Op dit moment lopen veel woningbouwprojecten vast door allerlei lange procedures voor bezwaar en beroep. Het recht om bezwaar te maken is nu vaak sterker dan het recht op een woning. D66 wil dit in balans brengen. Daarom maken we bezwaarprocedures sneller...”
Fiscale voordelen woningbezit afbouwen en beleggers zwaarder belasten
D66 wil het belastingvoordeel van woningbezit afbouwen, de hypotheekrenteaftrek beperken, en beleggers zwaarder belasten om de woningmarkt eerlijker te maken en prijsstijgingen te remmen.
“We bouwen het belastingvoordeel van woningbezit af en gaan beleggers meer belasten.”
“We verkleinen de verschillen in fiscale voordelen tussen huurders en mensen met een koopwoning. Dit doen we onder andere via de afbouw van de hypotheekrenteaftrek, verlaging van het btw-tarief op nieuwbouw en aanscherping van het eigenwoningforfait voor de duurste huizen.”
Doorstroming bevorderen en Nationale Doorstroombank
D66 wil de doorstroming op de woningmarkt bevorderen, onder meer door meer woningen voor ouderen te bouwen en een Nationale Doorstroombank op te richten die ouderen zekerheid biedt bij verhuizen.
“Voor doorstroming is regie nodig. Het vraagt om heel goede samenwerking tussen banken, huiseigenaren, gemeenten, woningcorporaties en zorgorganisaties. De eerste stap is meer huizen bouwen voor oudere mensen, zodat wie dat wil, kan verhuizen naar een passende plek.”
“We richten een Nationale Doorstroombank op. Die geeft oudere mensen zekerheid over hun toekomstige woonlasten als zij verhuizen naar een kleinere, passende woning.”
Huurdersbescherming en verduurzaming huurwoningen
D66 wil huurders meer bescherming en zeggenschap geven, en verhuurders verplichten om woningen met een slecht energielabel te verbeteren. Ook wordt ingezet op grootschalige verduurzaming van huurwoningen.
“Huurders krijgen meer bescherming en zeggenschap over verduurzaming.”
“Verhuurders worden verplicht om huizen met een slecht energielabel te verbeteren. Ze mogen die investering op termijn terugverdienen via een bescheiden huurverhoging, maar wel zodat huurders er per saldo altijd op vooruitgaan.”
“We starten een grootschalig isolatieplan: vóór 2030 verduurzamen we minimaal 1 miljoen huurwoningen.”
BBB positioneert zich als een partij die de woningmarkt wil vlot trekken door minder regels, meer (betaalbare) nieuwbouw, en maatwerk per regio. Ze zetten in op het versnellen van procedures, stimuleren van sociale en middenhuur, het makkelijker maken van splitsen en ombouwen, en het schrappen van belemmerende regelgeving. Hun kernvisie is dat de overheid moet helpen in plaats van hinderen, met oog voor starters, senioren en middeninkomens.
Meer betaalbare woningen bouwen en versnellen procedures
BBB wil de bouw van betaalbare woningen fors versnellen, met nadruk op zowel sociale huur als woningen voor de middeninkomens. Ze pleiten voor minder regels, snellere procedures en nationale regie, zodat er daadwerkelijk meer huizen komen voor mensen die nu buiten de boot vallen.
“Wij streven ernaar dat twee van de drie nieuwe huizen in elke regio daadwerkelijk betaalbaar worden. Maximaal 30 procent daarvan is sociale huur. Woningcorporaties worden gestimuleerd om weer 30.000 sociale huurwoningen per jaar te bouwen. Wat BBB betreft, komen er meer woningen voor de middengroepen.”
“Sneller bouwen. De procedures voor het starten van bouwprojecten worden verkort en vereenvoudigd. Regels voor nieuwe woningen, zoals het bouwbesluit en duurzaamheidseisen blijven de komende jaren gelijk om zekerheid te bieden aan bouwers en kopers.”
“Met Mona Keijzer als minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening pakt BBB door waar anderen bleven steken. Denk aan tijdelijke doorstroomwoningen voor starters, gescheiden mensen en statushouders.”
Minder regels en meer ruimte voor eigen initiatief
BBB wil het woningaanbod vergroten door het schrappen van onnodige regels, het makkelijker maken van splitsen, woningdelen en ombouwen van bestaande panden, en het stimuleren van kleine en lokale initiatieven.
“Aan commissie STOER (Schrappen Tegenstrijdige en Overbodige Regelgeving) die korte metten maakt met onnodige regels.”
“Vergunningsvrij splitsen. BBB zet in op het vergunningsvrij delen en splitsen van woningen die zich daarvoor lenen. Bijbouwen moet gemakkelijker worden. BBB wil verhuur aantrekkelijker maken, ook kamerverhuur. Regels die daarvoor belemmerend werken, horen te worden afgeschaft.”
“Leegstaande panden ombouwen tot woningen, zoals voormalige boerderijen, kantoren en fabrieken, moet makkelijker worden.”
Gerichte woningtoewijzing en voorrang voor lokale binding
BBB wil woningen gericht toewijzen aan mensen met lokale binding, urgentie of beroepen die belangrijk zijn voor de gemeenschap, om zo de leefbaarheid en doorstroming te bevorderen.
“Bij de toewijzing van koop en huurwoningen geven we voorrang aan mensen met een lokale binding, urgentie of mensen die een belangrijke bijdrage leveren aan de gemeenschap, denk aan onderwijzers, zorgpersoneel en politiemensen.”
Betaalbare huur zonder verhuurders weg te jagen
BBB wil de huurmarkt betaalbaar houden zonder particuliere verhuurders te ontmoedigen, onder andere door het afschaffen van de Wet betaalbare huur en het aanpassen van regels en belastingen voor verhuurders.
“We willen de Wet betaalbare huur dan ook afschaffen omdat deze leidt tot het aanzienlijk verminderen van huurwoningen. Want veel particuliere verhuurders verkopen hun woningen, mede door strengere regels.”
“Belastingen voor (kleine) verhuurders moeten eerlijk en voorspelbaar zijn. Zo houden we de huurmarkt stabiel én betaalbaar.”
Maatwerk per regio en bouwen in stad én dorp
BBB benadrukt het belang van maatwerk per regio, met woningbouw in zowel steden als dorpen, om de leefbaarheid overal in Nederland te behouden en te versterken.
“BBB zet in op woningen in stad én dorp, met maatwerk per regio. Starters, senioren en middeninkomens moeten weer kansen krijgen op een passend huis.”
“Niet alleen in steden, maar ook in kleine dorpen moeten er woningen bijkomen. BBB wil door woningbouw in de stad en op het platteland ook de voorzieningen zoals huisartsen, scholen en openbaar vervoer overal in Nederland beschikbaar en bereikbaar houden.”
De ChristenUnie kiest voor een sterke regierol van de overheid op de woningmarkt, met als doel jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, waarvan minimaal tweederde betaalbaar is. Ze investeren miljarden extra in betaalbare woningbouw, willen procedures versnellen, grondspeculatie aanpakken en de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen. Hun visie is gericht op structurele, sociale en duurzame oplossingen voor de wooncrisis, met nadruk op gemengde wijken en bescherming van huurders.
Jaarlijks 100.000 woningen bouwen, tweederde betaalbaar
De ChristenUnie wil het woningtekort structureel aanpakken door fors te investeren in nieuwbouw, met een duidelijke focus op betaalbaarheid. Ze stellen een concreet bouwdoel en reserveren miljarden om dit te realiseren, waarbij ze inzetten op gemengde wijken en prioriteit geven aan starters, gezinnen en ouderen.
“We bouwen 100.000 woningen per jaar, waarvan ten minste tweederde goed te betalen is voor mensen met een gewoon inkomen. Daarvoor trekken we de komende jaren miljarden extra uit...”
“Om dat in te lopen, moeten we elk jaar 100.000 nieuwe woningen bouwen. De ChristenUnie wil dat dit tempo echt gehaald wordt, en maakt daar het komende decennium 20 miljard euro extra voor vrij: 10 miljard extra investeringen in betaalbare woningbouw en structureel een miljard per jaar door woningcorporaties meer investeringsruimte te bieden dan ze nu hebben.”
Minimaal 30% sociale huur en meer financiële ruimte voor corporaties
De partij wil dat minstens 30% van de nieuwbouw uit sociale huur bestaat en geeft woningcorporaties meer investeringsmogelijkheden. Dit moet zorgen voor meer betaalbare huurwoningen, ook voor mensen met een modaal inkomen.
“We willen dat wonen weer betaalbaar wordt voor iedereen. Daarom zorgen we dat minstens twee derde van de nieuw te bouwen huizen betaalbaar is, waaronder 30 procent sociale huur. Om dat mogelijk te maken, geven we woningcorporaties meer financiële ruimte.”
“Ook mogen corporaties makkelijker investeren in huurwoningen voor mensen met een modaal inkomen, zonder ingewikkelde regels of toetsen.”
Versnellen en vereenvoudigen van vergunningprocedures
De ChristenUnie erkent dat trage en complexe procedures woningbouw belemmeren. Ze willen deze procedures vereenvoudigen en versnellen om sneller woningen te kunnen realiseren.
“We versimpelen en versnellen daarom vergunningprocedures, zodat de meeste tijd...”
Aanpak grondspeculatie en eerlijker grondbeleid
De partij wil grondspeculatie tegengaan en de waardestijging van bouwgrond eerlijker verdelen via een planbatenheffing. Gemeenten moeten actiever grondbeleid voeren om sneller en betaalbaar te kunnen bouwen.
“De ChristenUnie wil dat deze waardestijging eerlijker wordt verdeeld. Daarom zijn we voor een belasting op de winst die ontstaat als grond bouwgrond wordt (planbatenheffing), we pakken hiermee ook grondspeculatie aan.”
“Gemeenten moeten actiever met hun grond omgaan... zodat er sneller en betaalbaar gebouwd wordt en leegstand effectief wordt aangepakt.”
Geleidelijke afbouw hypotheekrenteaftrek en eigendomsneutrale fiscaliteit
Om de scheefgroei tussen kopers en huurders te verminderen en de woningmarkt eerlijker te maken, wil de ChristenUnie de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen.
“De hypotheekrenteaftrek zorgt er bovendien voor dat huizen duurder worden, omdat kopers meer kunnen bieden dan zonder deze regeling mogelijk zou zijn. In het kader van haar algehele herziening van het belastingstelsel, wil de ChristenUnie deze regeling de komende decennia geleidelijk afbouwen.”
Bescherming huurders en rem op huurprijsstijging
De ChristenUnie wil huurders meer zekerheid bieden, huurprijsstijgingen beperken en de Wet betaalbare huur behouden. Ook wordt de huurtoeslag hervormd naar een huursubsidie.
“Een vast huurcontract blijft de norm. Huurders moeten weten waar ze aan toe zijn. De huurtoeslag wordt omgezet in een huursubsidie... De huren moeten minder hard stijgen dan in voorgaande jaren, door ze niet meer te koppelen aan loonstijgingen maar aan de gemiddelde prijsontwikkeling over meerdere jaren. De Wet betaalbare huur blijft bestaan.”
Slimmer gebruik van bestaande gebouwen en meer ruimte voor wooncoöperaties
Naast nieuwbouw wil de ChristenUnie bestaande gebouwen beter benutten, leegstand tegengaan en alternatieve woonvormen stimuleren.
“Bestaande gebouwen benutten we beter, bijvoorbeeld door leegstaande kantoren en gebouwen om te bouwen tot woningen, grote woningen te splitsen of door een extra verdieping op bestaande huizen toe te voegen (optoppen).”
“We geven maximaal ruimte aan wooncoöperaties, gemeenschappelijke woonvormen of vormen van collectief particulier opdrachtgeverschap, door regelgeving daarvoor te vereenvoudigen.”
JA21 positioneert zich als een partij die de woningmarkt wil losmaken door minder regulering, meer bouwen, en het beperken van bevolkingsgroei via migratie. Hun belangrijkste voorstellen zijn het afschaffen van huurregulering, het versnellen van bouwprocedures, het fiscaal stimuleren van koopwoningen voor jonge gezinnen, en het juridisch verankeren van migratieplafonds. De kern van hun visie is dat marktwerking, bouwversnelling en grip op demografie structurele oplossingen bieden voor de woningnood.
Huurmarkt flexibiliseren en regulering afbouwen
JA21 wil de huurmarkt snel ontgrendelen door tijdelijke contracten toe te staan, fiscale en regeldruk te verlichten, en op termijn huurregulering af te bouwen. Dit moet het huuraanbod vergroten en investeringsvertrouwen herstellen.
“Het op korte termijn ontgrendelen van de huurmarkt door bijvoorbeeld het toestaan van tijdelijke contracten voor bredere doelgroepen, directe aanpassingen van het woningwaarderingsstelsel, (tijdelijke) fiscale en regeldruk verlichting waardoor binnen enkele maanden een grotere, flexibeler huuraanbod ontstaat zonder bestaande huurders te benadelen.”
“Dat het investeringsvertrouwen terugkeert, bijvoorbeeld door het de Wet betaalbare huur in te trekken, door de fiscale druk op de huurwoningmarkt te verlagen, door op termijn te komen tot een afbouw van de huurregulering naar een huurvorming vanuit de markt, én door een duidelijk en voorspelbaar overheidsbeleid.”
Bouwproductie versnellen en procedures versoepelen
JA21 wil sneller bouwen door juridische en bestuurlijke procedures te versnellen, nieuwe bouwlocaties aan te wijzen, en fabrieksmatige bouw te stimuleren. Ook willen ze een regeringscommissaris woningbouwproductie aanstellen om knelpunten op te lossen.
“Snellere juridische en bestuurlijke routes realiseren. JA21 pleit voor een herziening of uitbreiding van de crisis- en herstelwet specifiek voor stikstof waarbij woningbouw en infrastructuur als dringend belang projecten worden aangewezen en tijdelijk kunnen worden vrijgesteld.”
“Een nieuwe nota Ruimte realiseren waarbij nieuwe locaties voor woningbouw worden aangewezen.”
“Een regeringscommissaris woningbouwproductie wordt aangesteld met bevoegdheden om knelpunten op te lossen en een gezonde markt te stimuleren.”
“Fabrieksmatige bouw stimuleren ook voor woningen met name in het segment één en tweepersoonshuishoudens zonodig aangevuld met import van fabrieksmatig geproduceerde modulaire tiny houses uit het buitenland.”
Doorstroming en woningaanbod voor specifieke doelgroepen
JA21 wil doorstroming bevorderen door ouderen te stimuleren grotere woningen te verlaten, bejaardenhuizen te bouwen, en de overdrachtsbelasting af te schaffen. Ook willen ze creatieve eigendomsmodellen voor jonge gezinnen.
“Doorstroming faciliteren wanneer ouderen grotere woningen willen verlaten en deze geschikt maken voor meer één – en tweepersoonshuishoudens. Dit bijvoorbeeld door weer bejaardenhuizen te bouwen en moderne vormen van ouderenhuisvesting te stimuleren, zoals woonconcepten waarbij senioren samenwonen rondom een gemeenschappelijk hofje gericht op onderlinge hulp, zelfstandigheid en sociale cohesie.”
“De overdrachtsbelasting voor particuliere woningen geheel afschaffen, hetgeen ook de doorstroming zal bevorderen.”
“JA21 wil daarom met een samenhangend pakket komen van maatregelen zoals fiscale stimulansen en creatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop, om de acute woningnood voor jonge gezinnen te verlichten.”
Bevolkingsgroei beperken via migratieplafonds
JA21 ziet bevolkingsgroei door migratie als een hoofdoorzaak van woningnood en wil deze beperken door migratieplafonds juridisch te verankeren en strenger te selecteren op arbeidsmigratie en gezinshereniging.
“JA21 wil dat de overheid een beleid gaat ontwikkelen om de bevolkingsgroei van Nederland te beperken. Dat betekent onder meer het juridisch verankeren van migratie plafonds en scherpe selectie van arbeidsmigratanten en gezinshereniging. Alleen zo is zicht op een oplossing van de structurele woningnood.”
Erfpachtproblematiek aanpakken
JA21 wil consumenten beschermen tegen onvoorspelbare en hoge erfpachtlasten door wettelijke bescherming tegen exorbitante stijgingen van de erfpachtcanon.
“Consumentenbescherming wettelijk vastleggen om plotselinge en exorbitante stijgingen van de erfpachtcanon te beëindigen.”
NSC positioneert zich als een partij die stevig inzet op het oplossen van de wooncrisis door fors meer betaalbare woningen te bouwen, procedures te versnellen en de regie bij de overheid te leggen. De partij wil jaarlijks 100.000 woningen realiseren (waarvan 30% sociaal), huurprijzen begrenzen, investeringen stimuleren en speculatie tegengaan. Hun visie is gericht op structurele, uitvoeringsgerichte maatregelen die zowel starters, middeninkomens als kwetsbare groepen moeten helpen aan een betaalbare woning.
Jaarlijks 100.000 (betaalbare) woningen bouwen
NSC wil de woningnood structureel aanpakken door fors meer woningen te bouwen, met een nadruk op betaalbaarheid en een groot aandeel sociale huur. De partij stelt harde bouwdoelen, versnelt procedures en legt de regie bij de overheid om daadwerkelijk resultaat af te dwingen.
“Het is nodig om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen (waarvan 30% sociaal en 2/3de betaalbaar, maatwerk per regio).”
“De minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening houdt regie op de volkshuisvesting en krijgt een taakstelling voor het aantal woningen dat jaarlijks gebouwd moeten worden.”
“We investeren € 2 miljard extra in een versnellingsfonds voor de woningmarkt. Met het geld worden woningbouwprojecten sneller uitgewerkt, concrete knelpunten aangepakt en vergunningen eerder verleend.”
Huurprijzen begrenzen en huurders beschermen
Om betaalbaarheid te waarborgen en huurders te beschermen tegen excessieve huurprijzen, stelt NSC maxima aan huurverhogingen en wil zij een landelijk huurregister invoeren.
“Om huren betaalbaar te houden, worden huurverhogingen in de sociale sector gemaximeerd op inflatie. Voor midden-huur en de vrije sector geldt een maximum van inflatie plus 1%.”
“We zorgen voor voldoende gemeentelijke handhavingscapaciteit zodat deze wetten effect hebben in de praktijk. Ook komt er een landelijk huurregister waarin gemeenten in elk geval kunnen zien wie actief zijn op de particuliere huurmarkt, welke huizen ze verhuren en wat de punten van deze huizen zijn.”
Investeringen in woningbouw stimuleren
NSC wil de investeringscapaciteit van woningcorporaties en private partijen vergroten door fiscale lasten te verlagen, garanties te bieden en pensioenfondsen te stimuleren om te investeren in woningbouw.
“Om investeren in woningbouw te stimuleren nemen we belastingmaatregelen die de investeringscapaciteit van woningbouwcorporaties en private investeerders vergroten.”
“Het wordt aantrekkelijk voor pensioenfondsen in Nederland om langjarig in woningen te investeren. Op deze wijze kunnen zij bijdragen aan maatschappelijk rendement voor hun verzekerden.”
Speculatie en prijsopdrijving tegengaan
Om de woningmarkt eerlijker te maken en prijsopdrijving te voorkomen, neemt NSC maatregelen tegen speculatie en snelle doorverkoop van woningen.
“Wie een koophuis binnen drie jaar na aankoop doorverkoopt, moet een heffing op overdrachtsbelasting betalen. Zo maken we speculatie met woningen minder aantrekkelijk en worden prijzen minder opgedreven.”
Doorstroming en woningruil bevorderen
NSC wil de doorstroming op de woningmarkt verbeteren door woningruil te faciliteren en flexibele woonvormen te stimuleren, zodat mensen sneller een passende woning kunnen vinden.
“Op het moment dat iemand te groot woont, moet het mogelijk worden om van woning te ruilen met iemand die te klein woont. Dit zien we als gewenste woningruil. We verwachten van woningcorporaties en gemeenten dat zij dit mogelijk maken.”
Voorrang en opvang voor kwetsbare groepen
De partij wil dat dakloze gezinnen met kinderen voorrang krijgen op een woning en dat gemeenten middelen krijgen om deze groep op te vangen.
“Dakloze gezinnen met minderjarige kinderen moeten met voorrang een huis krijgen.”
De SGP vindt dat de overheid weer de regie moet nemen op de woningmarkt, met als doel het bouwen van meer betaalbare woningen voor verschillende doelgroepen. Ze pleiten voor minder belemmerende regels, meer samenwerking tussen overheden en marktpartijen, en concrete maatregelen zoals extra budget voor sociale woningbouw, het stimuleren van nieuwe woonvormen en het aanpakken van knelpunten in procedures. De partij wil vooral bouwen waar de nood het hoogst is en ziet het verminderen van de vraag (o.a. via migratiebeleid) als onderdeel van de oplossing.
Overheid krijgt regie en bouwt meer betaalbare woningen
De SGP wil dat de overheid de verantwoordelijkheid voor volkshuisvesting terugneemt en actief stuurt op het bouwen van meer betaalbare woningen, met prioriteit voor starters, senioren en sociale huur. Ze vinden dat de markt tekortschiet en dat er extra budget moet komen voor sociale woningbouw.
“Jarenlang is volkshuisvesting als een markt gezien. De SGP ziet dat de markt helaas niet alles even goed oppakt. Zo is er een groot tekort aan betaalbare (huur)woningen. Volkshuisvesting wordt daarom weer echt een verantwoordelijkheid van de overheid...”
“Er wordt in alle segmenten gebouwd. Het Rijk ziet daarop toe. De SGP wil namelijk dat er een gevarieerd aanbod van bijvoorbeeld starterswoningen, betaalbare woningen en woningen voor senioren is. De meeste aandacht gaat daarbij eerst uit naar het segment waar de nood het hoogst is. Ook de bouw van sociale huurwoningen verdient meer urgentie. De Rijksoverheid moet bijspringen met extra budget.”
Minder regels en snellere procedures voor woningbouw
De SGP wil dat bouwregels worden gesnoeid en procedures worden versneld om de woningnood aan te pakken. Ze pleiten voor het verminderen van bezwaarprocedures en het invoeren van een stikstofvrijstelling voor woningbouwprojecten.
“Te vaak vormen goedbedoelde regels een belemmering. Waar mogelijk wordt hierin gesnoeid en vereenvoudigd. De huidige woningnood vraagt om doorbraken op dit gebied.”
“Het aantal bezwaarprocedures verminderd door de voorwaarde te stellen dat een bezwaarmaker een zienswijze bij de gemeente moet hebben ingediend. ... Er komt een stikstofvrijstelling voor woningbouwprojecten.”
Ruimte voor lokale initiatieven en bouwen buiten de stad
De SGP vindt dat lokale overheden veel ruimte moeten krijgen voor woningbouw, ook buiten de stad, en dat regionale spreiding belangrijk is. Ze willen binnenstedelijk én buitenstedelijk bouwen, en bestaande voorraad beter benutten.
“De SGP vindt dat het lokale bestuur een grote rol heeft in de woningbouwopgave. Zij krijgen daarom veel ruimte voor lokale initiatieven, gebaseerd op lokale behoeften.”
“Er wordt niet alleen binnenstedelijk, maar ook buitenstedelijk gebouwd. ... Verdichten als het kan, uitbreiden als het moet! ... De SGP wil dat we de bestaande woningvoorraad veel beter gaan benutten door optoppen, splitsen en hospitaverhuur mogelijk te maken.”
Stimuleren van nieuwe woonvormen en tijdelijke oplossingen
De SGP stimuleert nieuwe woonvormen zoals knarrenhofjes, kangoeroewoningen, tiny houses en flexwoningen, en wil leegstaande panden ombouwen voor studenten en andere doelgroepen.
“Er komt een gevarieerd woonaanbod van passende woonvormen voor ouderen, zoals ‘knarrenhofjes’ of ‘kangoeroewoningen’ waar ouderen en jongeren samen leven en elkaar ondersteunen. ... Tijdelijke woningen, tiny houses en flexwoningen zijn een oplossing om op korte termijn de krapte op te vangen.”
“Het ombouwen van leegstaande kantoorpanden naar studentenhuisvesting kan hier een oplossing bieden.”
Strenger migratiebeleid om vraag naar woningen te beperken
De SGP ziet de toegenomen vraag door immigratie als een belangrijke oorzaak van de woningnood en pleit voor een strenger migratiebeleid om de druk op de woningmarkt te verlagen.
“Zo hebben demografische ontwikkelingen grote impact. Te denken valt aan immigratie. Dit vereist een strenger migratiebeleid. ... De vraag moet en kan omlaag.”
50PLUS richt zich op het verbeteren van de woningmarkt vooral door te bouwen voor ouderen, zodat zij kunnen doorstromen naar levensloopbestendige woningen en zo ruimte vrijmaken voor andere groepen. De partij wil het Ministerie voor Volkshuisvesting herinvoeren, 290.000 levensloopbestendige woningen realiseren, innovatieve woonvormen stimuleren en het kopen van een woning voor jongeren vergemakkelijken. Hun visie is dat doorstroming en passende huisvesting voor ouderen de sleutel is tot het oplossen van de woningnood voor alle generaties.
Herinvoering Ministerie voor Volkshuisvesting en bouw van levensloopbestendige woningen
50PLUS ziet het tekort aan passende woningen voor ouderen als een belangrijke oorzaak van de woningnood en wil daarom fors inzetten op het bouwen van levensloopbestendige woningen en het heropenen van het Ministerie voor Volkshuisvesting. Door ouderen te laten doorstromen naar geschikte woningen, komt de bestaande woningvoorraad vrij voor andere doelgroepen, zoals jongeren en gezinnen.
“Het Ministerie voor Volkshuisvesting wordt weer in het leven geroepen.”
“De doelstelling van 290.000 levensloopbestendige woningen wordt gefaseerd gerealiseerd met oog voor netcongestie en bouwcapaciteit om de doorstroming weer écht op gang te krijgen.”
“Bouwen voor oud is de komende jaren de oplossing voor woningnood onder jongeren.”
Stimuleren van innovatieve woonvormen voor ouderen
50PLUS wil innovatieve woonvormen zoals woonhofjes en woonzorgcomplexen stimuleren, zodat ouderen zelfstandig kunnen blijven wonen met zorg en gemeenschap dichtbij. Dit moet niet alleen de woonkwaliteit voor ouderen verbeteren, maar ook de druk op reguliere woningen verminderen.
“Innovatieve woonvormen worden gestimuleerd: levensloopbestendige woningen en kleinschalige woonhofjes waar zorg, gemeenschap en zelfstandigheid worden gecombineerd.”
“Bejaardenhuizen komen in moderne vorm en in allerlei varianten weer terug, waaronder woonzorg complexen voor ouderen.”
Bevorderen van woningbezit en koopkracht voor jongeren
Naast de focus op ouderen, wil 50PLUS jongeren helpen sneller een eigen woning te kopen door bezitsvorming te stimuleren en een spaarregeling in te voeren. Dit moet de toegankelijkheid van de koopwoningmarkt voor starters vergroten.