Verkiezingsprogramma's 2025 overweesmedicijnen
De PVV erkent het probleem van medicijntekorten, waaronder het tekort aan weesmedicijnen, en wil deze tekorten minimaliseren. Hun belangrijkste voorstellen zijn het verhogen van de medicijnproductie in eigen land, het sneller vergoeden van dure medicijnen, en het geven van meer vrijheid aan apothekers om bij schaarste medicijnen te delen. De partij positioneert zich hiermee als voorstander van nationale zelfvoorziening en snellere toegang tot essentiële geneesmiddelen.
Hogere medicijnproductie in eigen land
De PVV wil de afhankelijkheid van buitenlandse leveranciers verminderen door meer medicijnen, waaronder weesmedicijnen, in Nederland te produceren. Dit moet tekorten voorkomen en de beschikbaarheid van essentiële geneesmiddelen waarborgen.
Dure medicijnen sneller vergoeden
De partij vindt dat patiënten sneller toegang moeten krijgen tot dure (en vaak zeldzame) medicijnen, waaronder weesmedicijnen, door deze sneller te vergoeden. Dit moet voorkomen dat mensen onnodig lang wachten op levensreddende behandelingen.
Apothekers meer vrijheid bij schaarste
Om medicijntekorten, waaronder die van weesmedicijnen, te minimaliseren, wil de PVV apothekers meer vrijheid geven om bij schaarste onderling medicijnen te delen. Dit moet de acute beschikbaarheid verbeteren.
“Medicijntekorten minimaliseren we door apothekers meer vrijheid te geven om bij schaarste medicijnen met elkaar te delen.”
Volt wil de ontwikkeling en beschikbaarheid van weesmedicijnen (geneesmiddelen voor zeldzame ziekten) stimuleren via Europese samenwerking en publieke investeringen. Ze pleiten voor een EU-fonds voor gezamenlijke ontwikkeling, publieke zeggenschap over prijzen en productie, en het waarborgen van betaalbaarheid en toegang voor patiënten.
EU-fonds voor ontwikkeling van weesmedicijnen
Volt erkent dat de markt vaak tekortschiet bij de ontwikkeling van geneesmiddelen voor zeldzame ziekten en wil daarom een Europees investeringsfonds oprichten. Dit fonds moet de gezamenlijke ontwikkeling van weesmedicijnen stimuleren, zodat patiënten met zeldzame aandoeningen betere toegang krijgen tot noodzakelijke behandelingen.
“Er komt een EU-fonds voor investeringen in gezamenlijke ontwikkeling van geneesmiddelen voor zeldzame ziektes (unmet medical needs).”
Publieke zeggenschap en betaalbaarheid van weesmedicijnen
Volt vindt dat met publiek geld ontwikkelde medicijnen in publieke handen moeten blijven, zodat prijzen en beschikbaarheid eerlijk en transparant zijn. Dit voorkomt privaat winstbejag en waarborgt dat weesmedicijnen betaalbaar blijven voor patiënten.
“We zorgen ervoor dat de ontwikkelde geneesmiddelen en therapieën in publieke handen blijven, bijvoorbeeld via licentie-afspraken met Nederlandse instituten of gezamenlijke Europese fondsen. Zo blijft ook de prijs van nieuwe medicijnen eerlijk en zijn deze betaalbaar voor iedereen.”
“Ontwikkelde medicijnen en therapieën blijven zo in handen van Nederlandse of Europese publieke instellingen en worden zo betaalbaar.”
D66 noemt "weesmedicijnen" niet expliciet in het verkiezingsprogramma en doet geen concrete voorstellen die specifiek op weesmedicijnen gericht zijn. Het programma bevat wel algemene standpunten over de beschikbaarheid en productie van essentiële geneesmiddelen, maar deze zijn niet toegespitst op de problematiek van weesmedicijnen voor zeldzame ziekten. Er zijn geen onderscheidende of concrete beleidsmaatregelen voor weesmedicijnen te vinden.
Geen expliciet beleid voor weesmedicijnen
D66 benoemt nergens in het programma het begrip "weesmedicijnen" of de specifieke uitdagingen rondom de beschikbaarheid, vergoeding of ontwikkeling van medicijnen voor zeldzame ziekten. De partij richt zich in algemene zin op het verbeteren van de beschikbaarheid van essentiële geneesmiddelen, maar zonder aandacht voor de unieke problematiek van weesmedicijnen.
“De beschikbaarheid van geneesmiddelen staat steeds vaker onder druk, waardoor mensen soms te lang moeten wachten op hun medicatie. D66 wil dit oplossen door essentiële geneesmiddelen waar mogelijk voortaan weer in Europa te produceren.”
“Door barrières weg te nemen, krijgen Europeanen goedkopere en betere toegang tot bijvoorbeeld energie, transport en medicijnen.”
GroenLinks-PvdA erkent het probleem van extreem dure weesmedicijnen en de afhankelijkheid van buitenlandse farmaceuten. Ze willen de farmaceutische industrie beteugelen door gezamenlijke inkoop, meer transparantie, en het terughalen van de productie van onmisbare medicijnen naar Europa.
Beteugelen van de farmaceutische industrie en prijsregulering
GroenLinks-PvdA wil voorkomen dat farmaceuten zich verrijken met publiek geld door de prijzen van (wees)medicijnen kunstmatig hoog te houden. Ze pleiten voor gezamenlijke inkoop, strengere eisen aan subsidies, en meer prijstransparantie om de betaalbaarheid en beschikbaarheid van weesmedicijnen te verbeteren.
“Maar we strijden tegen farmaceuten die zichzelf verrijken met ons belastinggeld, bijvoorbeeld door medicijnprijzen kunstmatig hoog te houden. We gaan meer medicijnen gezamenlijk inkopen, strengere eisen stellen aan publieke subsidies en prijstransparantie afdwingen.”
Onafhankelijker worden van buitenlandse productie van onmisbare medicijnen
De partij ziet de afhankelijkheid van buitenlandse productie als een risico voor de beschikbaarheid van weesmedicijnen. Ze willen samen met Europese partners de productie van onmisbare medicijnen, waaronder weesmedicijnen, terughalen naar Europa.
“Door onze afhankelijkheid van medicijnen en grondstoffen voor medicijnen van buiten Europa lopen we grote risico’s. We gaan samen met Europese partners zorgen voor meer grip op onze medicijnen en de productie van onmisbare medicijnen terugbrengen naar Europa.”
JA21 vindt het belangrijk om verspilling van nog inzetbare (wees)medicijnen tegen te gaan vanwege de hoge kosten van geneesmiddelen in de zorg. Ze stellen voor om een beloningssysteem in te voeren voor het retourneren van ongebruikte medicijnen, zodat verspilling wordt verminderd en de zorg betaalbaar blijft.
Beloningssysteem voor retourneren van ongebruikte medicijnen
JA21 wil verspilling van dure (wees)medicijnen tegengaan door patiënten te stimuleren ongebruikte, nog inzetbare medicatie terug te brengen. Dit moet bijdragen aan het beperken van de stijgende zorgkosten, aangezien dure geneesmiddelen een groot deel van het zorgbudget opslokken.
“Het daarom is van groot financieel belang om verspilling van nog inzetbare medicijnen tegen te gaan. Een beloningssysteem voor retourneren van deze medicatie helpt om deze vorm van verspilling tegen te gaan.”
Sluis voor dure geneesmiddelen behouden
Om de uitgaven aan dure (waaronder wees)medicijnen te beheersen, wil JA21 de bestaande 'sluis' voor dure geneesmiddelen in stand houden. Dit mechanisme voorkomt dat de groei van uitgaven aan dure medicijnen ten koste gaat van andere zorg.
“Daarom moet de zogenoemde sluis voor dure geneesmiddelen in stand worden gehouden.”
NSC benoemt het geneesmiddelentekort als een urgent probleem en wil de afhankelijkheid van de mondiale markt verminderen, met bijzondere aandacht voor kwetsbare patiënten. Ze pleiten voor meer Europese productie, strategische voorraden en herziening van het preferentiebeleid, maar noemen "weesmedicijnen" niet expliciet; hun voorstellen zijn vooral gericht op het algemene tekort aan (dure) geneesmiddelen.
Minder afhankelijkheid van mondiale markt en strategische voorraden
NSC wil het geneesmiddelentekort aanpakken door minder afhankelijk te zijn van internationale markten en meer in te zetten op Europese productie en voorraden. Dit moet vooral kwetsbare groepen beschermen, maar het beleid is generiek en noemt weesmedicijnen niet expliciet.
“We willen het geneesmiddelentekort drastisch terugdringen, met voorrang voor kwetsbare patiënten als kinderen en chronisch zieken. Daarvoor maken we ons minder afhankelijk van de mondiale markt en zetten we in op meer productie en strategische voorraden binnen Europa.”
Europese samenwerking voor inkoop van dure geneesmiddelen
Om de prijzen van dure geneesmiddelen te verlagen en de beschikbaarheid te vergroten, wil NSC Europees samenwerken bij de inkoop. Dit kan ook relevant zijn voor weesmedicijnen, maar wordt niet specifiek zo benoemd.
“We gaan Europees samenwerken om dure medicijnen in te kopen zodat we onze marktmacht verstevigen en lagere prijzen kunnen bedingen.”
De Partij voor de Dieren benoemt het probleem van hoge medicijnprijzen en het risico dat monopolies de toegankelijkheid van medicijnen, waaronder weesmedicijnen, belemmeren. Hun belangrijkste voorstel is om medicijnprijzen transparant te maken en monopolies geen belemmering te laten vormen voor toegang, zodat ook zeldzame (wees)medicijnen beschikbaar blijven voor patiënten die ze nodig hebben.
Transparantie en toegankelijkheid bij monopolie op medicijnen
De PvdD wil voorkomen dat een monopolie op een medicijn, zoals vaak het geval is bij weesmedicijnen, leidt tot onbetaalbaarheid of onbereikbaarheid voor patiënten. Ze pleiten voor transparantie in prijsopbouw en het gebruik van goedkopere alternatieven waar mogelijk, om exorbitante winsten en belemmeringen voor toegang te voorkomen.
De SP wil de beschikbaarheid van weesmedicijnen en andere essentiële geneesmiddelen niet langer overlaten aan de winstbelangen van de farmaceutische industrie. Ze pleiten voor publieke ontwikkeling, centrale inkoop en productie van medicijnen in eigen (Europese) hand, zodat patiënten niet afhankelijk zijn van marktwerking of patenten die toegang belemmeren.
Publieke ontwikkeling en productie van (wees)medicijnen
De SP vindt dat de ontwikkeling en productie van weesmedicijnen en andere essentiële geneesmiddelen in publieke handen moet komen, om tekorten en afhankelijkheid van multinationals te voorkomen. Ze willen een nationaal onderzoeksfonds, centrale inkoop en strategische voorraden, en pleiten voor het afnemen van patenten die toegang tot belangrijke medicijnen belemmeren.
“De beschikbaarheid van medicijnen mag niet afhangen van het winstbelang van multinationals en medicijntekorten mogen niet meer voorkomen. Daarom richten we een nationaal onderzoeksfonds op voor de ontwikkeling van geneesmiddelen in publieke handen. Er komt een centraal inkoopsysteem voor medicijnen en hulpmiddelen en we bouwen een strategische voorraad op. Europa en Nederland moeten de medicijnproductie weer in eigen hand nemen, zodat we niet langer afhankelijk zijn van buitenlandse markten en schimmige deals. Patenten die de toegankelijkheid van belangrijke medicijnen in de weg zitten nemen we af.”
“Een Nationaal Onderzoeksfonds Geneesmiddelen oprichten. We richten een Nationaal Onderzoeksfonds Geneesmiddelen op. De medicijnen die daar worden ontwikkeld, blijven in publieke handen. Ook leggen we een strategische voorraad aan voor beschermingsmiddelen en cruciale medicijnen. In Europa werken we samen om de productie zo veel mogelijk in Europa te laten plaatsvinden. Zo zorgen we ervoor dat onze medicijnen weer in de apotheek te krijgen zijn en we minder afhankelijk zijn van de farmaceutische industrie in het buitenland.”
BIJ1 benoemt "weesmedicijnen" expliciet als een probleem en pleit voor stevige overheidsregie om deze medicijnen betaalbaar en beschikbaar te maken. Hun belangrijkste voorstel is het opzetten van een publieke productie en distributie van weesmedicijnen, zodat patiënten niet langer afhankelijk zijn van marktwerking of hoge prijzen. BIJ1 ziet toegang tot deze medicijnen als een publieke verantwoordelijkheid en wil winstoogmerk uitsluiten.
Publieke productie en distributie van weesmedicijnen
BIJ1 wil dat de overheid de productie en distributie van weesmedicijnen op zich neemt, om te voorkomen dat zeldzame en vaak dure medicijnen onbereikbaar zijn voor patiënten. Ze stellen dat marktwerking en winstbejag niet thuishoren bij essentiële geneesmiddelen, zeker niet bij weesmedicijnen waar de markt vaak faalt.
“De overheid neemt de productie en distributie van weesmedicijnen in publieke handen, zodat deze altijd beschikbaar en betaalbaar zijn.”
DENK noemt in haar verkiezingsprogramma nergens expliciet "weesmedicijnen" en doet geen concrete voorstellen die specifiek op weesmedicijnen gericht zijn. Het programma bevat algemene voorstellen over geneesmiddelenprijzen en centrale inkoop, maar noemt weesmedicijnen niet als aparte categorie of beleidsprioriteit.
Geen expliciet beleid voor weesmedicijnen
DENK adresseert het onderwerp weesmedicijnen niet afzonderlijk en doet geen specifieke voorstellen voor de beschikbaarheid, vergoeding of ontwikkeling van weesmedicijnen. De partij richt zich in algemene zin op het verlagen van geneesmiddelenprijzen en het beperken van winsten in de farmaceutische industrie, maar zonder onderscheid te maken voor weesmedicijnen.
“We verlagen de prijzen voor geneesmiddelen met centrale inkoop en met een aanpassing van de referentieprijzen in de wet.”
De VVD noemt "weesmedicijnen" niet expliciet in haar verkiezingsprogramma. Wel pleit de partij voor meer eigen productie en ontwikkeling van geneesmiddelen in Nederland, minder afhankelijkheid van het buitenland, en het aanleggen van een ijzeren voorraad van medicijnen. Concrete voorstellen gericht op de beschikbaarheid van weesmedicijnen ontbreken, maar het algemene beleid kan indirect relevant zijn voor de beschikbaarheid van deze middelen.
Minder afhankelijk van het buitenland voor medicijnen
De VVD wil de afhankelijkheid van landen als China en India verminderen door een ijzeren voorraad aan te leggen en de productie en ontwikkeling van medicijnen in Nederland uit te breiden. Dit beleid is vooral gericht op leveringszekerheid van geneesmiddelen in het algemeen, wat ook (maar niet specifiek) relevant kan zijn voor weesmedicijnen.
“We willen niet afhankelijk zijn van landen als China en India en leggen een ijzeren voorraad aan van hulp- en geneesmiddelen en vaccins. We houden de prijsvorming van medicijnen en hulpmiddelen goed in de gaten. We willen uitbreiding van productie en ontwikkeling van medicijnen en hulpmiddelen in Nederland.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma