Verkiezingsprogramma's 2025 overWat zegt D66 over duurzaamheid?
FVD is radicaal tegen het huidige duurzaamheidsbeleid en verwerpt de klimaat- en energietransitie volledig. De partij wil alle klimaatmaatregelen, duurzaamheidsregels en internationale akkoorden schrappen, fossiele brandstoffen blijven gebruiken, en zet in op kernenergie en technologische adaptatie in plaats van CO₂-reductie. FVD ziet duurzaamheid zoals D66 die voorstaat als kostbaar, ineffectief en schadelijk voor economie en samenleving.
Stoppen met alle duurzaamheids- en klimaatmaatregelen
FVD verwerpt het idee van een klimaatcrisis en wil alle duurzaamheidsmaatregelen, klimaatwetten en internationale akkoorden beëindigen. De partij ziet deze regels als duur, ineffectief en schadelijk voor de welvaart, en wil terug naar goedkope, betrouwbare energie uit fossiele bronnen.
“We trekken de klimaatwet in, zeggen het klimaatverdrag van Parijs op en stoppen zodoende volledig met alle vormen van ‘duurzaamheidsbeleid’.”
“We stoppen volledig met de energietransitie, zodat ons land niet langer wordt opgezadeld met onbetaalbaar en zinloos klimaatbeleid.”
“We stoppen alle klimaatplannen en de €1.000 miljard die we daarmee besparen (omgerekend €230.000 per huishouden) geven we terug aan de hardwerkende Nederlander in de vorm van lastenverlichting.”
“We schaffen alle klimaatregels, zodat energie weer betaalbaar en betrouwbaar wordt.”
Geen verplichte verduurzaming in bouw en wonen
FVD wil alle duurzaamheidseisen bij nieuwbouw en bestaande woningen schrappen, zodat bouwen goedkoper wordt en burgers vrij zijn in hun energiekeuze.
“We stoppen met verplichte duurzaamheidseisen, zodat bouwen makkelijker en goedkoper wordt.”
“Geen verduurzaming van het huidige woningaanbod waardoor kapitaal beschikbaar komt voor de aanbouw van nieuwe woningen.”
“We bouwen snel 100.000 woningen per jaar, schrappen beknellende klimaat- en stikstofregels, en stoppen gedwongen verduurzaming om kapitaal vrij te maken voor nieuwbouw.”
Geen windmolens, zonneparken of biomassacentrales
FVD is tegen de aanleg van windmolens, zonneparken en biomassacentrales, omdat deze volgens de partij natuur, landbouw en energievoorziening schaden.
“We plaatsen geen nieuwe windmolens op zee en ontmantelen bestaande windparken, zodat de natuur en de visserij niet verder worden geschaad.”
“We verbieden de aanleg van zonneparken op grond of water, zodat ruimte behouden blijft voor landbouw en natuur.”
“We sluiten biomassacentrales, zodat bossen niet langer worden opgeofferd voor schijnoplossingen.”
Inzetten op kernenergie en fossiele brandstoffen
FVD wil investeren in kernenergie en fossiele brandstoffen als basis voor een stabiele en goedkope energievoorziening, in plaats van duurzame alternatieven.
“We bouwen snel tien nieuwe kerncentrales en investeren in thoriumonderzoek, zodat Nederland volledig energieautonoom wordt en ook in de toekomst kan beschikken over betrouwbare en toekomstgerichte energievoorziening.”
“We heropenen onze hypermoderne, schone kolencentrales die door vorige kabinetten zijn gesloten, zodat er onmiddellijk goedkope en stabiele stroom beschikbaar komt.”
“We starten de gaswinning in Groningen opnieuw op met ruimhartige compensatie voor omwonenden, zodat we weer goedkoop, hoogwaardig en ruim voorradig aardgas hebben voor huishoudens en bedrijven.”
Geen internationale duurzaamheidsdoelen of EU-beleid
FVD wil af van internationale duurzaamheidsagenda’s zoals de SDG’s en de EU-Green Deal, en beleid uitsluitend baseren op nationale belangen.
“We maken de Sustainable Development Goals (SDG’s) niet langer leidend voor het beleid van Rijksoverheid en lagere overheden, zodat ons beleid weer wordt gebaseerd op nationale belangen en democratische keuzes in plaats van op internationale agenda’s.”
“We werken in Europees verband aan het afschaffen van de Green Deal; en tot die tijd negeert Nederland de daarin vervatte regels en beperkingen - inclusief het CO₂-handelssysteem (ETS).”
Het PVV-programma is fel gekant tegen het huidige klimaat- en duurzaamheidsbeleid en zet zich af tegen de “duurzaamheidsagenda” van partijen als D66. De PVV wil stoppen met klimaatmaatregelen, subsidies en verplichtingen rondom duurzaamheid, en pleit voor betaalbare energie, behoud van fossiele energiebronnen en het schrappen van duurzaamheidsregels. De partij noemt de duurzaamheidsambities van D66 expliciet als voorbeeld van “betutteling” en “miljardenverspilling”.
Stoppen met klimaatbeleid en duurzaamheidssubsidies
De PVV verwerpt de duurzaamheidsagenda van D66 en andere partijen, noemt deze betuttelend en onzinnig, en wil alle klimaatmaatregelen en subsidies schrappen. De partij vindt dat deze maatregelen leiden tot hogere lasten voor burgers en bedrijven, zonder noemenswaardig effect op het wereldklimaat.
“Ook stoppen we met alle betutteling van de overheid, zoals de klimaatcampagne Zet ook de knop om: 'gebruik een herbruikbaar tasje, gebruik wasbare luiers, eet vaker vega(n), maak je eigen compost, douche korter' – de lijst met belachelijke tips is eindeloos. Waar bemoeit de overheid zich mee! Het zijn totaal verkeerde, zinloze prioriteiten.”
“Geen miljardenverspilling aan klimaatbeleid, maar een betaalbare energierekening.”
“SDE++ en andere klimaatsubsidies schrappen”
“Geen klimaatcampagnes van de overheid, zoals Zet ook de knop om”
“We stoppen met de energietransitie en gaan netcongestie oplossen: geen windturbines, geen zonneparken of andere weersafhankelijke wiebelstroom.”
“We trekken ons terug uit het VN-Klimaatakkoord van Parijs en trekken de Klimaatwet in. We schrappen het Klimaatfonds en doeken het Klimaatberaad op.”
Geen verplichte verduurzaming of duurzaam bouwen
De PVV verzet zich tegen verplichte verduurzaming van woningen en bouwprojecten, zoals warmtepompen, gasloos bouwen en circulaire bouw. De partij vindt deze eisen onbetaalbaar en onnodig, en wil ze daarom afschaffen.
“We stoppen met het eindeloze geneuzel over duurzaam en circulair bouwen. Er komen geen verplichte warmtepomp en geen nieuwe duurzaamheidseisen; we gaan ook niet verplicht van het gas af.”
Fossiele energie behouden, geen nieuwe wind- of zonneparken
De PVV kiest expliciet voor het behoud van fossiele energiebronnen en wil geen nieuwe windturbines of zonneparken. De partij noemt windturbines schadelijk voor de gezondheid en het elektriciteitsnet, en wil inzetten op kernenergie en gas.
“Onze moderne, schone kolen- en gascentrales openhouden”
“Geen enkele nieuwe windturbine er meer bij; geen nieuwe zonneparken”
“Windturbines waar omwonenden last van hebben en/of ziek van worden, worden afgebroken”
“Meer en snellere gas- en oliewinning op de Noordzee”
“Nieuwe kerncentrales bijbouwen, ook kleine modulaire reactoren; inzet op thorium”
Minder Natura 2000 en stikstofregels, geen Brusselse duurzaamheidsdoelen
De PVV wil minder Natura 2000-gebieden, versoepeling van Brusselse natuur- en stikstofregels, en verzet zich tegen Europese duurzaamheidsdoelen. De partij vindt dat deze regels de bouw, landbouw en economie onnodig belemmeren.
“We moeten af van alle bangmakerij dat onze natuur door stikstof op omvallen zou staan.”
“Versoepeling van de Brusselse regels; verminderen van het aantal natuurgebieden met Natura 2000-status en/of verkleinen van gebieden”
“Wij zijn er helemaal klaar mee. Nederland behoort tot de grootste nettobetalers van de EU! Dus wat ons betreft slaan we in Brussel met de vuist op tafel en eisen we versoepeling van de regels – van de Vogel- en de Habitatrichtlijn tot en met de verplichte emissiereductie.”
BVNL is kritisch over het huidige duurzaamheidsbeleid en verzet zich tegen wat zij zien als ideologisch en inefficiënt klimaatbeleid, zoals de Green Deal en verplichte verduurzamingsmaatregelen. De partij pleit voor technologische en economische rationaliteit, waarbij betaalbaarheid, keuzevrijheid en technisch rendement centraal staan, en stelt kernenergie en aardgas voor als realistische alternatieven.
Stoppen met ideologisch klimaatbeleid en Europese Green Deal
BVNL verwerpt het huidige klimaatbeleid, waaronder de Europese Green Deal, omdat het volgens hen leidt tot hogere kosten, afhankelijkheid en verlies van soevereiniteit. Ze willen alleen inzetten op maatregelen die technisch en financieel rendabel zijn en zijn tegen het verplicht stellen van verduurzamingsmaatregelen.
“De Europese Green Deal en het Klimaatakkoord zeggen we op, waaronder”
“Nederland doet niet meer mee aan de Green Deal. De Green Deal is een gevaarlijke ideologie die slechts leidt tot voedseltekorten, armoede, afhankelijkheid en werkeloosheid.”
“Stoppen met zinloos klimaatbeleid en waar nodig inzetten op adaptatie.”
Geen verplichte verduurzaming, keuzevrijheid voor burgers
BVNL vindt dat duurzaamheid geen obsessie mag worden en dat burgers zelf moeten kunnen kiezen voor verduurzaming, zonder verplichte maatregelen zoals warmtepompen of gasloos bouwen.
“Hybride systemen worden niet verplicht in 2026 en gasgestookte CV-ketels blijven toegestaan. Warmtepompen worden niet verplicht.”
“Duurzaamheid mag nooit een obsessie worden. Technisch en financieel rendement is leidend.”
“Zonnepanelen op daken is een keuze die we bij de eigenaar van het gebouw laten en is vergunningsvrij.”
Kernenergie en aardgas als pijlers voor betaalbare energie
BVNL ziet kernenergie en aardgas als noodzakelijke en realistische bronnen voor betaalbare en betrouwbare energie, en wil investeren in deze technologieën in plaats van wind- en zonneparken op land of zee.
“Dit kan door kerncentrales te bouwen en het gasveld in Groningen veilig en verantwoord open te houden en nieuwe gasvelden op Nederlands grondgebied te ontwikkelen”
“We gaan door met ontwikkeling van en productie uit gasvelden in de Noordzee.”
“Onderzoek naar SMR (Small-Modular-Reactor) energiecentrales op basis van bestaande en Thorium-technologie wordt actief gestimuleerd.”
Tegen windmolens en zonneparken op land en zee
BVNL is uitgesproken tegen windmolens en zonneparken op land en zee, omdat zij vinden dat deze ten koste gaan van landbouwgrond, natuur en visserij.
“Wij zijn tegen windmolens op land en zee, of het opofferen van bouwgrond of landbouwgrond ten behoeve van zonne-akkers.”
“Geen nieuwe windmolens op land of op zee.”
“Het volbouwen van visgronden in zee met windmolens is onaanvaardbaar en waar dit gedaan is, dient dit te worden teruggedraaid.”
Stoppen met subsidies en bureaucratische duurzaamheidseisen
BVNL wil zoveel mogelijk stoppen met subsidies voor duurzaamheid en het schrappen van bureaucratische eisen die woningbouw en innovatie belemmeren.
“Subsidies worden zoveel mogelijk gestopt.”
“Door alle beperkende overheidsmaatregelen, zoals de bureaucratische stikstofbouwstop, de CO2-paniek, duurzaamheidseisen, de exorbitante uitbreiding van de bouwvoorschriften in de afgelopen 25 jaar, verplichte warmtepompen, gasloos bouwen, en de 40/40/20-verplichting werden er in de afgelopen jaren te weinig woningen gebouwd waardoor het aanbod achterbleef op de vraag.”
D66 stelt duurzaamheid centraal in haar visie op economie, energie en samenleving, met als doel een klimaatneutraal en circulair Nederland waarin niemand achterblijft. De partij wil vervuiling beprijzen, fossiele subsidies versneld afbouwen, en investeert in schone energie, circulaire economie en duurzame landbouw. D66 koppelt sociale rechtvaardigheid aan de energietransitie en kiest voor concrete, ambitieuze doelen op het gebied van klimaat, grondstoffen en natuur.
Vervuiling beprijzen en fossiele subsidies afbouwen
D66 wil dat vervuilende bedrijven de echte prijs voor vervuiling betalen en dat fossiele subsidies versneld verdwijnen. Dit moet duurzame innovatie stimuleren en een gelijk speelveld creëren voor groene bedrijven.
“D66 stelt duidelijke grenzen aan vervuilende industrie. Duurzaamheid is de norm en vervuiling krijgt een voorspelbare prijs: de ‘echte’ prijs. Vervuilende bedrijven zullen hierdoor fors investeren in een energiezuinige en schone productie.”
“D66 wil fossiele subsidies sneller afbouwen en geeft ruimte aan duurzame innovatie. Dit bespaart miljarden euro’s en zorgt voor een gelijk speelveld voor duurzame bedrijven.”
“Om de fossiele subsidies sneller af te bouwen wordt een vlaktaks voor energiebelasting op aardgas en elektriciteit ingevoerd. Dit ter vervanging van het degressieve stelsel van energiebelasting.”
Nederland klimaatneutraal en circulair maken
D66 streeft naar een klimaatneutraal Nederland in 2050 (liefst 2040) en een volledig circulaire economie. Dit betekent forse reductie van broeikasgassen, halvering van het gebruik van nieuwe grondstoffen in 2030, en sectorale circulaire doelen.
“In 2030 is er 55% minder uitstoot van broeikasgassen, in lijn met de door minister Jetten ingevoerde Klimaatwet. In 2040 is dat 90% minder, overeenkomstig met de doelstelling van de EU, en in 2050 is Nederland klimaatneutraal. Dit leggen we vast in de Klimaatwet. D66 blijft daarbij streven naar klimaatneutraliteit in 2040.”
“In 2050 is Nederland volledig circulair. In 2030 is het gebruik van nieuwe grondstoffen al gehalveerd. Overheden geven het goede voorbeeld: in 2035 is minstens de helft van hun aanbestedingen circulair en in 2045 alles.”
Investeren in schone energie en infrastructuur
D66 wil versneld investeren in wind op zee, zon op daken, energieopslag en het elektriciteitsnet. De partij kiest voor een mix van duurzame energiebronnen en wil procedures voor vergunningen versnellen.
“We investeren uitgebreid in windmolens op zee en op land, in zonnepanelen op daken, bedrijventerreinen en restgronden zoals bermen. Wind op zee wordt de basis van schone energie. Daarbij investeren we uitgebreid in energie-opslag om netcongestie te verminderen.”
“De energietransitie vraagt snelheid, maar veel van de procedures die er nu zijn, vertragen juist. Om die reden wil D66 dat procedures voor vergunningen korter en efficiënter worden.”
“We geven de grootste prioriteit aan de verzwaring van het elektriciteitsnet.”
Sociale rechtvaardigheid in de energietransitie
D66 wil dat de kosten en baten van de energietransitie eerlijk verdeeld worden, met speciale aandacht voor kwetsbare groepen en ondersteuning voor lage inkomens bij verduurzaming van hun woning.
“De klimaatcrisis raakt ons allemaal, maar niet iedereen even hard. Daarom zorgt D66 voor een eerlijke verdeling van de kosten en de opbrengsten van de energietransitie. Zo maken we de omslag naar schone energie socialer en rechtvaardiger.”
“We ondersteunen mensen met lage inkomens bij verduurzaming van hun woning. Denk aan subsidies, persoonlijk advies en energiecoaches. Zo daalt de energierekening en stijgt het wooncomfort.”
Duurzame landbouw en natuurherstel
D66 verbindt landbouw en natuur, wil de stikstofuitstoot halveren in 2030, en kiest voor landbouw die bodem, water en biodiversiteit herstelt. Uitkoop van boeren is geen doel op zich, maar een instrument voor een natuurinclusieve sector.
“D66 blijft gecommitteerd aan halvering van de stikstofuitstoot in 2030 en het halen van de waterkwaliteitsdoelstellingen uit de Kaderrichtlijn Water in 2027. Zo bouwen we aan een economie die binnen de grenzen blijft van wat de natuur kan dragen.”
“We verbinden landbouw en natuur met elkaar. We moedigen ideeën zoals voedselbossen of boslandbouw aan. Want deze ideeën dragen bij aan zowel de productie van voedsel als biodiversiteit.”
Klimaatadaptatie en vergroening van de leefomgeving
D66 wil Nederland weerbaar maken tegen klimaatverandering door vergroening van steden, klimaatadaptief bouwen en het beschermen van natuur en water.
“D66 wil een nationaal vergroeningsoffensief. Van gevels en daken tot pleinen en straten leggen we groen aan. Zo maken we steden en dorpen hittebestendig. En zorgen we voor een gezonde en groene leefomgeving.”
“Bij de bouw van woningen, infrastructuur en industrie moet verplicht rekening worden gehouden met wateroverlast, hitte, droogt en bodemdaling. Dit klimaatadaptief bouwen wordt de norm.”
NSC zet stevig in op duurzaamheid door te kiezen voor een circulaire economie, betaalbare en toegankelijke energietransitie, en het stimuleren van hernieuwbare energiebronnen zoals zon, wind en kernenergie. De partij legt nadruk op het verminderen van fossiele brandstoffen, het beschermen van natuur en waterkwaliteit, en het eerlijk verdelen van de kosten van verduurzaming. Concrete voorstellen zijn onder meer het stimuleren van hergebruik, investeren in duurzame energie-infrastructuur, en het waarborgen van betaalbaarheid voor huishoudens.
Circulaire economie en hergebruik stimuleren
NSC wil de economie verduurzamen door in te zetten op een circulaire economie, waarbij hergebruik en biobased materialen centraal staan. Dit moet leiden tot minder gebruik van nieuwe grondstoffen en meer verantwoordelijkheid voor producenten.
“Nieuw Sociaal Contract zet in op een circulaire economie. Hiervoor zijn duidelijke keuzes in de politiek noodzakelijk. We maken de transformatie van een fossiele chemische industrie naar een op duurzame koolstof gebaseerde chemische industrie mogelijk.”
“Circulaire keuzes moeten de logische en voordelige optie worden. We maken afspraken met winkels in elektronica, meubels en kleding over het aanbieden van tweedehands en refurbished producten.”
“Nieuw Sociaal Contract wil dat producenten meer verantwoordelijkheid nemen en veel meer inleverpunten realiseren. Er komt verplicht statiegeld op alle plastic sapflessen en buitenlandse flesjes en blikjes.”
Betaalbare en toegankelijke energietransitie
NSC vindt dat de energietransitie betaalbaar en uitvoerbaar moet zijn voor iedereen, met speciale aandacht voor huishoudens met lage inkomens. Subsidies en regelingen moeten eenvoudig en toegankelijk zijn, en de overheid moet ingrijpen als de energierekening te hoog wordt.
“We voeren een sociaal tarief in op de energiebelasting, waardoor het verwarmen van uw huis goedkoper wordt.”
“Ook subsidies en regelingen voor verduurzaming moeten eenvoudig en toegankelijk zijn, zodat juist de mensen die dit het hardst nodig hebben kunnen investeren in energiebesparing.”
“De energietransitie moet voor huishoudens en bedrijven uitvoerbaar en betaalbaar zijn.”
Investeren in hernieuwbare energie en kernenergie
NSC ziet kernenergie als onmisbaar in de toekomstige energiemix en wil investeren in wind op zee, zon, geothermie, waterstof en andere duurzame bronnen. De partij wil ruimtelijke reserveringen treffen voor deze energiebronnen en kerncentrales bouwen.
“Kernenergie is onmisbaar als schone en betrouwbare bron in de energiemix van de toekomst. We steunen de ambitie om op termijn klimaatneutraal en energie-onafhankelijk te worden.”
“We treffen voorbereidingen voor de bouw van ten minste vier nieuwe kerncentrales en verkennen daarnaast actief de mogelijkheden voor Small Modular Reactors (SMR’s).”
“De overheid treft de nodige ruimtelijke reserveringen voor wind- en zonneparken en waterstofproductie op de Noordzee, kerncentrales, warmte/geothermie en voor waterstof en ammoniak als opslag/drager van energie.”
Beschermen van natuur, water en biodiversiteit
NSC wil de uitstoot en lozingen van schadelijke stoffen verminderen, waterkwaliteit verbeteren en biodiversiteit beschermen. Er komen strengere afspraken over waterkwaliteit en natuurversterkend bouwen wordt de norm.
“Om de waterkwaliteit op orde te brengen moeten uitstoot en lozingen van industrieel en huishoudelijk afvalwater verder worden teruggedrongen.”
“We beschermen natuur en biodiversiteit door de kwaliteit van water, bodem en lucht te verbeteren. We zetten ons in voor robuuste natuurgebieden en het in stand houden van bedreigde dieren en planten.”
Eerlijke verdeling van kosten en afbouw fossiele subsidies
NSC wil dat de kosten van het elektriciteitsnet eerlijk verdeeld worden, met bescherming van huishoudens. Fossiele subsidies voor grote bedrijven worden in Europees verband afgebouwd.
“We letten sterk op een eerlijke verdeling van de kosten van het elektriciteitsnet tussen bedrijven en huishoudens. Huishoudens moeten daarbij zoveel mogelijk worden ontzien, zodat de energierekening betaalbaar blijft.”
“De nationale ‘fossiele subsidies’ die grote bedrijven ontvangen in de vorm van vrijstellingen en degressieve tarieven in de energiebelasting willen we in Europees verband afbouwen.”
De SP zet sterk in op duurzaamheid door te kiezen voor een collectieve, sociale en rechtvaardige aanpak van de klimaatcrisis, met nadruk op betaalbare, schone energie en een circulaire economie. De partij wil fossiele subsidies afschaffen, investeert in zon en wind, en maakt verduurzaming toegankelijk voor iedereen, met bijzondere aandacht voor sociale rechtvaardigheid en publieke zeggenschap. Concrete voorstellen zijn onder meer het nationaliseren van energievoorzieningen, het recht op zonnepanelen voor iedereen, het stoppen van biomassa en kernenergie, en het afdwingen van circulair grondstoffengebruik.
Betaalbare, schone energie voor iedereen
De SP wil de energievoorziening nationaliseren, fossiele subsidies afschaffen en vol inzetten op zon, wind en groene waterstof, zodat schone energie betaalbaar en toegankelijk wordt voor iedereen. Kernenergie en biomassa worden afgewezen vanwege kosten, risico’s en milieuschade. De partij kiest voor publieke regie en investeringen in het elektriciteitsnet en duurzame banen.
“De SP nationaliseert de energievoorzieningen en maakt ze daarmee weer betaalbaar én duurzaam, met publieke zeggenschap en solidariteit als uitgangspunt.”
“Wij investeren in het uitbreiden van windparken op zee, zonnepanelen op alle geschikte daken, aardwarmte en een toekomstbestendige energieinfrastructuur voor elektriciteit en groene waterstof, met opslagcapaciteit voor de (tijdelijk) overtollige elektriciteit.”
“We stoppen met houtgestookte biomassacentrales. Die zorgen voor vieze lucht, gezondheidsschade bij omwonenden en extra CO₂uitstoot. Dat is slecht voor mens en klimaat. Wij kiezen voor schone energie en niet voor het verbranden van bomen.”
“Dus geen kernenergie. Nieuwe kerncentrales zijn extreem duur, bouwtijden lopen altijd uit en leveren pas over tientallen jaren stroom. Bovendien blijven we met kernafval zitten en blijven we afhankelijk van landen die ons de benodigde grondstoffen leveren. Wij kiezen voor betaalbare energie die wel werkt: zon en wind.”
“Wij stoppen die [fossiele] subsidies zo snel mogelijk en geven steun voor vergroening als daar publieke zeggenschap tegenover staat.”
Klimaatrechtvaardigheid en sociale duurzaamheid
De SP koppelt duurzaamheid aan sociale rechtvaardigheid: klimaatbeleid mag niet leiden tot tweedeling of hogere lasten voor lage inkomens. De partij wil collectieve maatregelen, zoals zonnepanelen op alle daken en het recht voor huurders om verduurzaming af te dwingen, zodat iedereen profiteert van de transitie.
“We gaan de klimaatcrisis te lijf met collectief beleid waar iedereen voordeel bij heeft. Geen individuele verantwoordelijkheid, maar gezamenlijk georganiseerde en gefinancierde maatregelen zoals zonnepanelen op alle geschikte daken, het verduurzamen van woningen, circulair grondstoffengebruik en schonere productie.”
“Al het gevoerde beleid op klimaat moet zorgen dat we de uitstoot verminderen en de lasten eerlijk verdelen.”
“Huurders krijgen het recht om verduurzaming van hun woning af te dwingen. Als een verhuurder niet in actie komt, moeten huurders zelf verbeteringen kunnen voorstellen en laten uitvoeren.”
Circulaire economie en grondstoffengebruik
De SP wil een circulaire economie waarin hergebruik, reparatie en recycling de norm zijn, en producten langer meegaan. Onafhankelijkheid van onvrije landen en het stoppen van de wegwerpeconomie zijn centrale doelen, met strenge duurzaamheidseisen voor productie en gebruik van grondstoffen.
“We willen onafhankelijk zijn van onvrije landen en buitenlandse bedrijven voor onze grondstoffen. Daarom verminderen we ons grondstoffengebruik en bouwen we een circulaire economie op. Hergebruik, reparatie en recycling worden de norm.”
“We stoppen met de wegwerpeconomie. Producten worden herbruikbaar, repareerbaar en duurzaam. We ontmoedigen vervuiling en stimuleren hergebruik. Recyclen wordt de norm, net als schonere technologieën en alternatieve energiedragers zoals waterstof.”
“Iedereen moet producten kunnen laten repareren in plaats van weggooien. We voeren het right to repair in, zodat fabrikanten verplicht reserveonderdelen en reparatieinstructies beschikbaar stellen.”
Landbouw in balans met natuur
De SP wil de stikstofuitstoot stevig terugdringen door de intensieve veehouderij te beperken en boeren te helpen omschakelen naar duurzame landbouw, met duidelijke grenzen aan het aantal dieren en het afbouwen van kunstmest en landbouwgif.
“De SP wil de stikstofuitstoot stevig terugdringen, maar niet over de rug van boeren. Geen schijnoplossingen zoals luchtwassers of technologische trucs die niet werken, maar een aanpak die het echte probleem aanpakt: de doorgeschoten intensieve veehouderij.”
“We kiezen voor duidelijke en eerlijke grenzen aan het aantal dieren per hectare. De maximumgrens gaat omlaag, van twee naar 1,5 grootveeeenheid per hectare. Kunstmest en landbouwgif worden afgebouwd, mestvergisting en andere mislukte technologische trucs worden gestopt.”
SGP benadrukt het belang van verduurzaming, maar pleit voor een pragmatische en realistische aanpak waarbij haalbaarheid, betaalbaarheid en leveringszekerheid centraal staan. De partij wil inzetten op energiebesparing, een brede energiemix (inclusief kernenergie), circulaire economie en het voorkomen van verplaatsing van milieuproblemen naar het buitenland. SGP is kritisch op strikte CO2-reductiedoelen en wil voorkomen dat duurzaamheid leidt tot hogere lasten of energiearmoede.
Realistische verduurzaming zonder strikte CO2-doelen
SGP erkent de noodzaak van verduurzaming, maar verzet zich tegen wettelijk vastgelegde, harde CO2-reductiedoelen zoals 55% in 2030. De partij vindt de situatie te complex en wil ruimte houden voor maatwerk en haalbaarheid, met oog voor leveringszekerheid en betaalbaarheid.
Brede energiemix met nadruk op kernenergie en alternatieven
SGP kiest voor een energiemix waarin naast wind en zon ook kernenergie, geothermie, aquathermie en getijdenenergie een belangrijke rol spelen. De partij is terughoudend met zonneparken op landbouwgrond en wil geen overmatige afhankelijkheid van windparken op zee vanwege ecologische gevolgen.
“De SGP wil daarom meer inzet op ontwikkeling en opschaling van alternatieve energiebronnen met een meer voorspelbare productie, als aquathermie, geothermie, kernenergie, getijdenenergie en ‘superkritische’ vergassing van biomassareststromen.”
“De Noordzee wordt niet volgebouwd met windparken vanwege de gevolgen voor het ecosysteem van de Noordzee en de ruimte voor de visserij. Er komt meer inzet op kerncentrales en getijdencentrales.”
“De SGP wil geen zonneparken op goede landbouwgronden.”
Circulaire economie en minder consumptie
SGP wil de wegwerpmaatschappij aanpakken door minder gebruik van grondstoffen, meer hergebruik en het stimuleren van reparatie. De partij pleit voor strengere producteisen, heffingen op vervuilende producten en het bevorderen van circulair bouwen.
“De SGP wil ook meer prioriteit bij de aanpak van de huidige wegwerpmaatschappij. De vraag naar producten en (schaarse) grondstoffen moet omlaag.”
“De SGP wil Europese producteisen zo aanscherpen dat producten en apparaten langer meegaan, eenvoudig gerepareerd of gedemonteerd kunnen worden en dat een serieus aandeel recyclaat in plaats van ruwe grondstoffen gebruikt wordt.”
“Goedkope ultra fast fashion worden uitgebannen door een fikse heffing op kledingstukken die maar kort meegaan.”
Voorkomen van verplaatsing milieuproblemen naar buitenland
SGP wil voorkomen dat streng Nederlands beleid leidt tot verplaatsing van productie naar landen met lagere milieustandaarden. De partij kiest voor "beter groen hier dan grijs daar" en wil een eerlijk speelveld voor de Nederlandse industrie.
Energiearmoede en sociale rechtvaardigheid
SGP vindt het belangrijk dat verduurzaming niet leidt tot energiearmoede. De partij pleit voor een sociaal tarief, een maximum energieprijs voor kwetsbare huishoudens en gemeentelijke regelingen voor verduurzaming van woningen.
“Energie is een eerste levensbehoefte. De energiebelasting voor kleinverbruikers mag een prikkel zijn om zuinig aan te doen, maar mag huishoudens niet klemzetten. De SGP wil een sociaal tarief, een maximum energieprijs, voor kwetsbare huishoudens.”
“De SGP wil inzet op gemeentelijke verduurzamingsregelingen en ruimte voor inzet van de baatbelasting daarbij. De gemeente investeert bijvoorbeeld bij armlastige huishoudens, in isolatie en andere verduurzamingsmaatregelen.”
50PLUS vindt dat duurzaamheidsbeleid vooral op Europees niveau moet worden gevoerd en verzet zich tegen nationale koppen op Europese regels. Ze pleiten voor een circulaire economie, CO2-beprijzing op EU-niveau, en willen nationale klimaatmaatregelen afbouwen zodra Europese afspraken zijn opgeschaald. Kernenergie wordt gezien als essentieel voor de energietransitie, en 50PLUS wil geen verplichtingen voor warmtepompen of gasafsluiting zonder betaalbare alternatieven.
Europees klimaatbeleid, geen nationale koppen
50PLUS stelt dat duurzaamheidsmaatregelen alleen effectief zijn als ze op Europees of mondiaal niveau worden genomen, en verzet zich tegen extra nationale regels of heffingen bovenop Europese afspraken. Ze willen nationale klimaatmaatregelen uitfaseren zodra het Europese CO2-beprijzingsbeleid wordt opgeschaald.
“Dezelfde regels voor iedereen binnen Europa. Dus geen nationale CO2-heffingen en geen extra regels bovenop de Europese afspraken.”
“Gezamenlijk klimaatbeleid op Europees of wereldwijd niveau, anders is het niet effectief.”
“Uitfasering van het nationale klimaatbeleid, nadat gezamenlijk is besloten om het Europese beprijzen van CO2 op te schalen.”
“Het optimaal beprijzen van CO2 op Europees niveau, zodat CO2-reductie wordt versneld zonder de concurrentiepositie van Nederland aan te tasten.”
Circulaire economie en afvalaanpak
50PLUS wil een circulaire economie stimuleren waarin recycling concurrerend is met het gebruik van nieuwe grondstoffen. Daarnaast pleiten ze voor een harde aanpak van zwerfafval en plastic.
Kernenergie als speerpunt voor energietransitie
De partij ziet kernenergie als noodzakelijk voor het opwekken van voldoende elektriciteit en het behouden van de concurrentiepositie van Nederland. Ze willen snel vier nieuwe kerncentrales bouwen en inzetten op kleine kerncentrales (SMR’s).
Geen verplichte warmtepompen of gasafsluiting zonder alternatief
50PLUS is tegen het verplicht stellen van warmtepompen of het afsluiten van gas, tenzij er volwaardige en betaalbare alternatieven zijn.
“Geen verplichting voor warmtepompen of afsluiting van gas, zonder volwaardige, passende én betaalbare alternatieven.”
Klimaatadaptatie gericht op ouderen
De partij vraagt aandacht voor de gevolgen van klimaatverandering, zoals hittegolven, en wil specifieke beschermingsmaatregelen voor ouderen.
De ChristenUnie ziet duurzaamheid als een morele opdracht en kiest voor ambitieus natuur-, milieu- en klimaatbeleid dat verder kijkt dan de korte termijn. Ze willen structurele keuzes maken voor een circulaire economie, forse CO2-reductie, duurzame energie en het beschermen van biodiversiteit, met nadruk op rentmeesterschap en het belang van toekomstige generaties. Concrete voorstellen zijn onder meer het stimuleren van circulair bouwen, het versnellen van de energietransitie, het beprijzen van vervuiling en het versterken van natuurherstel.
Duurzaamheid als morele opdracht en rentmeesterschap
De ChristenUnie beschouwt duurzaamheid niet alleen als een technisch of economisch vraagstuk, maar als een morele verantwoordelijkheid tegenover mens, natuur en toekomstige generaties. Dit vormt de basis voor hun integrale visie op natuur, economie en samenleving.
“Duurzaamheid is voor de ChristenUnie een morele opdracht en verantwoordelijkheid. Het gaat niet alleen om cijfers, modellen of beleidsinstrumenten, maar om de vraag hoe we recht doen aan mens en natuur.”
“We bouwen aan een samenleving die leeft binnen de grenzen van wat de planeet aankan.”
Ambitieus klimaat- en natuurbeleid met concrete doelen
De partij kiest voor stevig beleid gericht op het verminderen van broeikasgasuitstoot, het beschermen van biodiversiteit en het verbeteren van lucht- en waterkwaliteit. Ze willen hogere CO2-reductiedoelen dan wettelijk vereist en zien Europese samenwerking als kans.
“Het veranderende klimaat vraagt om doortastend beleid. We nemen onze verantwoordelijkheid om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, en maken Nederland weerbaar tegen extreme weersomstandigheden.”
“De ChristenUnie richt zich op een hogere reductie in 2030, zodat tegenvallers er niet direct toe leiden dat we het minimale doel niet halen.”
“We zien aanvullende Europese regelgeving voor verduurzaming en maatschappelijk verantwoord ondernemen niet als bedreiging, maar als een kans.”
Stimuleren van circulaire economie en duurzaam bouwen
De ChristenUnie wil de circulaire economie versnellen door normering, producentenverantwoordelijkheid en financiële ondersteuning van hergebruik. Ook bij woningbouw en industrie ligt de focus op duurzaamheid en innovatie.
“Circulaire bedrijven hebben het zwaar terwijl de circulaire economie de toekomst is. Circulaire producten zijn duurder dan wegwerpproducten en de vraag blijft achter. Normering van de vraag op Europees niveau is noodzakelijk om het circulair maken van de economie te laten slagen.”
“We willen dat nieuwbouwwoningen niet alleen energiezuinig zijn, maar ook duurzaam gebouwd worden. Daarom werken we mee aan een nieuwe Europese rekenmethode die kijkt naar de totale impact van een woning.”
De vervuiler betaalt: echte prijs voor producten
De ChristenUnie wil dat de werkelijke kosten van milieuvervuiling en uitbuiting worden doorberekend in de prijs van producten, zodat duurzame alternatieven aantrekkelijker worden.
“We willen dat die kosten worden meegerekend, zodat de werkelijke prijs (‘true price’) van producten wordt betaald. Dat stimuleert bedrijven om duurzame en eerlijk geproduceerde producten aan te bieden.”
Investeren in duurzame energie en infrastructuur
De partij zet in op een volledig hernieuwbaar energiesysteem, ondersteuning van energiecoöperaties, en investeringen in duurzame infrastructuur en openbaar vervoer.
Integrale aanpak natuurherstel en biodiversiteit
Natuurherstel en het tegengaan van versnippering, vermesting en verdroging zijn speerpunten, met een integrale aanpak gericht op een gezonde bodem en veerkrachtig watersysteem.
“Daarom komt er een integrale aanpak voor natuurherstel, gericht op het tegengaan van versnippering, vermesting en verdroging.”
Volt zet sterk in op een ambitieuze en versnelde duurzaamheidstransitie, met als doel Nederland en de EU in 2040 volledig klimaatneutraal te maken. De partij kiest voor harde maatregelen zoals het sluiten van vervuilende industrieën, het stimuleren van circulaire economie, en het belasten van vervuiling, waarbij de vervuiler betaalt en duurzame keuzes aantrekkelijker worden gemaakt. Innovatie, groene industrie, en een gezonde leefomgeving staan centraal in hun visie op een duurzame toekomst.
Nederland en de EU klimaatneutraal in 2040
Volt wil dat Nederland en de EU uiterlijk in 2040 volledig klimaatneutraal zijn, met duidelijke wettelijke afspraken en een sterke focus op gezondheid van mens, natuur en dier. Dit standpunt adresseert de urgentie van klimaatverandering en het tekortschieten van huidige plannen, en pleit voor een eerlijk en ambitieus klimaatbeleid.
“Nederland en de Europese Unie (EU) zijn in 2040 klimaatneutraal. De gezondheid van natuur, mens en dier staan centraal. Onze energie is schoon en de lucht die we inademen is gezond.”
“We kiezen daarom voor een helder en ambitieus klimaatbeleid. We leggen wettelijk vast dat we in 2040 klimaatneutraal zijn. Geen vage beloften, maar duidelijke afspraken.”
Sluiten van vervuilende industrieën en vergroenen van de economie
Volt kiest voor het sluiten van grote vervuilers zoals Tata Steel en het uitfaseren van andere niet-vergroenende bedrijven, terwijl duurzame industrie en innovatie worden gestimuleerd. Dit is een harde keuze om de transitie te versnellen en de economie toekomstbestendig te maken.
“Tata Steel gaat zo snel mogelijk dicht. Op een gezonde en betaalbare manier groen staal produceren is daar niet op korte termijn haalbaar, maar in andere Europese landen kan dat wel. Ook andere vervuilende bedrijven die niet kunnen vergroenen, faseren we zorgvuldig uit.”
“Grote vervuilers moeten vergroenen. Lukt dit niet? Dan trekken we de vergunningen in.”
Circulaire economie en strengere beprijzing van vervuiling
Volt wil circulair bouwen de standaard maken, verspilling en vervuiling zwaarder belasten, en duurzame producten goedkoper maken. Hiermee wordt de vervuiler verantwoordelijk gehouden en wordt duurzaam consumeren gestimuleerd.
“We maken circulair bouwen de standaard via de Nationale Aanpak Biobased Bouwen (NABB), onder meer door normen voor circulair slopen via een oplopende ondergrens.”
“Ons huidige belastingsysteem houdt vervuiling in stand. Dat veranderen we. We belasten vervuiling, verspilling en overmatig gebruik van grondstoffen zwaarder. De vervuiler betaalt voor de schade die hij aanricht.”
“We rekenen de milieu- en sociale impact van producten strenger mee in de prijzen van producten. Zo verleiden we consumenten duurzame producten te kopen en stimuleren we bedrijven om hun producten duurzamer te maken.”
Investeren in innovatie en duurzame industrie
Volt stimuleert innovatie en ondersteunt de opbouw van een duurzame, hoogwaardige maakindustrie, met focus op nieuwe technologieën en circulaire productie. Dit is bedoeld om de economie te verduurzamen en minder afhankelijk te maken van vervuilende sectoren.
“We investeren in een nieuwe Europese industrie die goed is voor mens, natuur en klimaat.”
“Om nieuwe, duurzame industrie op te bouwen, ondersteunen we ‘First-of-a-Kind’-projecten: de eerste grootschalige toepassing van veelbelovende technologieën, zoals electrolysers, groene waterstof en circulaire productie.”
Gezonde leefomgeving en bescherming van natuur
Volt stelt volksgezondheid en natuur centraal door strengere normen voor water, lucht en bodem, en door het aanpakken van vervuiling bij de bron. Dit moet zorgen voor een leefbare toekomst en het herstel van biodiversiteit.
“Volksgezondheid begint bij een gezonde bodem, schone lucht en zuiver water.”
“We maken volksgezondheid de eerste prioriteit bij het stellen van grenzen aan vervuilende, schadelijke stoffen. Daarom herzien we het vergunningenstelsel op het gebied van water-, lucht- en bodemkwaliteit.”
GroenLinks-PvdA zet sterk in op duurzaamheid door te kiezen voor een snelle afbouw van fossiele subsidies, het beprijzen van vervuiling, en forse investeringen in schone energie en industrie. De partij koppelt duurzaamheid aan sociale rechtvaardigheid: grote vervuilers betalen, terwijl gewone mensen profiteren van lagere energierekeningen, betere woningen en gezond openbaar vervoer. Hun visie is ambitieus en gericht op een rechtvaardige, groene economie waarin gezondheid en brede welvaart centraal staan.
Fossiele subsidies afbouwen en vervuilers laten betalen
GroenLinks-PvdA wil een einde maken aan fossiele subsidies en stelt het principe ‘de vervuiler betaalt’ centraal. Grote vervuilers moeten een eerlijke bijdrage leveren aan de kosten van de duurzaamheidstransitie, zodat de lasten niet bij gewone mensen terechtkomen.
“We stoppen subsidies op fossiele brandstoffen en vervuilers gaan de prijs betalen voor hun uitstoot.”
“Vrijstellingen en fiscale subsidies voor grootgebruikers en producenten van fossiele energie worden afgebouwd.”
“We laten grote vervuilers een eerlijke bijdrage leveren aan de kosten van de duurzaamheidstransitie. Dat doen wij door het principe van ‘de vervuiler betaalt’ centraal te stellen in al ons klimaatbeleid.”
Investeren in schone energie en verduurzaming industrie
De partij investeert fors in schone energie (zoals wind en zon), uitbreiding van het elektriciteitsnet, en het verduurzamen van de industrie. Hiermee wil GroenLinks-PvdA Nederland minder afhankelijk maken van fossiele energie en autocratische regimes.
“Wij zetten alle zeilen bij met groene energie en het verduurzamen van onze industrie.”
“We investeren in schone energie, groene industrie, de isolatie van woningen, natuurinclusieve landbouw, groene wijken en goed openbaar vervoer.”
“Met investeringen in schone energie van eigen bodem, zoals zon en wind, maken we ons minder afhankelijk van autoritaire regimes.”
Klimaatrechtvaardigheid: lasten bij vervuilers, baten bij burgers
Duurzaamheid wordt gekoppeld aan sociale rechtvaardigheid: de kosten van de transitie worden eerlijk verdeeld, met specifieke aandacht voor lagere inkomens en kwetsbare groepen. De partij wil dat de baten van verduurzaming (zoals lagere energierekeningen en gezonde lucht) bij burgers terechtkomen.
“De rekening hoort bij de grote vervuilers te liggen, niet bij mensen die het minste bijdragen aan klimaatverandering.”
“We helpen hen af te dwingen dat vervuilers, verhuurders en werkgevers hun verantwoordelijkheid nemen. Zo verdelen we de kosten en baten van klimaatactie eerlijk.”
Snelle CO₂-reductie en ambitieus klimaatdoel
GroenLinks-PvdA streeft naar een versneld klimaatneutraal Nederland, met concrete doelen voor CO₂-reductie en klimaatneutraliteit van energie en industrie.
“We zetten daarom alle zeilen bij om te zorgen dat Nederland in 2040 klimaatneutraal is. Om dat te bereiken streven we naar 65% CO₂-reductie in 2030. In 2035 zijn al onze elektriciteitsbronnen klimaatneutraal, en in 2040 ook onze energiebronnen én industrie.”
Geen publiek geld voor kerncentrales
De partij kiest ervoor geen publiek geld te steken in nieuwe kerncentrales, en investeert het beschikbare budget liever in snelle verduurzamingsmaatregelen.
“De hiervoor gereserveerde 14 miljard euro gebruiken we daarom om huishoudens, bedrijven en boeren te helpen met verduurzamingsmaatregelen die wel snel en zeker effect hebben.”
DENK zet sterk in op duurzaamheid door te pleiten voor forse investeringen in de energietransitie, natuur en verduurzaming van woningen, met oog voor sociale rechtvaardigheid en betaalbaarheid. De partij wil klimaatdoelen halen via een Klimaatfonds, strengere regels voor grote vervuilers, en stimulering van schone energie, maar verzet zich tegen betuttelende belastingen voor consumenten. DENK koppelt duurzaamheid nadrukkelijk aan sociale gelijkheid en internationale klimaatrechtvaardigheid.
Forse investeringen in verduurzaming en energietransitie
DENK wil grootschalig investeren in verduurzaming van de economie, energietransitie en natuur, met een Klimaatfonds als motor. De partij ziet het als een plicht om de aarde goed over te dragen aan volgende generaties en wil dat de kosten eerlijk verdeeld worden, met speciale aandacht voor betaalbaarheid voor burgers.
“DENK staat pal voor voldoende investeringen in de vergroening van onze economie en in de energietransitie. De uitgaven uit dit fonds moeten aantoonbaar de duurzaamheid bevorderen.”
“Om onze natuur, onze aarde en onze gezondheid te beschermen staat DENK voor investeringen in duurzaamheid, in de energietransitie en in een schone economie.”
Klimaatdoelen halen en grote vervuilers laten betalen
DENK onderschrijft de klimaatdoelen (klimaatneutraal in 2050, 55% minder uitstoot in 2030) en wil deze waar mogelijk aanscherpen. Grote vervuilers moeten een eerlijker aandeel betalen via hogere belastingen en een CO2-heffing, zodat de lasten niet bij burgers komen te liggen.
“Wij staan voor de klimaatdoelen. Dat betekent dat Nederland klimaatneutraal is in 2050 en dat wij de uitstoot met 55% beperken in 2030. Indien mogelijk gaan wij ambitieuzere doelen vaststellen.”
“Grote vervuilers gaan eerlijker bijdragen. Bedrijven in de commerciële sector die veel energie verbruiken, gaan relatief méér energiebelasting en opslag voor duurzame energie betalen. Met een CO2-heffing voor de grootste vervuilers geven we een extra stimulans om te verduurzamen.”
Stimuleren van schone energie en verduurzaming woningen
DENK wil massaal inzetten op zonne- en windenergie, sluit kernenergie niet uit onder strikte voorwaarden, en wil huishoudens actief ondersteunen bij verduurzaming, onder andere via subsidies voor isolatie en zonnepanelen. De partij wil dat de energierekening voor burgers daalt en dat de salderingsregeling blijft bestaan.
“Wij willen investeren in zonne energie en windenergie op zee. Kolencentrales verdwijnen zo snel mogelijk. Kernenergie sluiten wij niet uit, omdat het schoner is dan andere energiebronnen. Veilige opslag van kernafval is een harde randvoorwaarde voor elke kernenergie optie.”
“Huishoudens profiteren van verduurzaming door een lagere energierekening. De overheid ondersteunt dit actief, met name door méér subsidies beschikbaar te stellen voor het isoleren van huurwoningen en zonnepanelen voor particulieren. Dat betekent ook dat de salderingsregeling moet blijven.”
Geen betuttelende belastingen voor consumenten
DENK verzet zich tegen extra belastingen op vlees, suiker en plastic, omdat deze volgens de partij de ongelijkheid vergroten en burgers onnodig op kosten jagen. Klimaatbeleid moet rechtvaardig en sociaal zijn.
“Daarom komt er géén belasting op vlees, géén extra heffing op suiker en géén toeslag op plastic verpakkingen. Deze heffingen vergroten de ongelijkheid.”
Internationale klimaatrechtvaardigheid
DENK erkent de historische verantwoordelijkheid van het Westen voor CO2-uitstoot en wil dat Nederland actief het Mondiale Zuiden ondersteunt in klimaatbeleid, als onderdeel van eerlijke internationale solidariteit.
“Ons land moet, samen met andere Westerse landen, het Mondiale Zuiden actief ondersteunen in het klimaatbeleid.”
JA21 ondersteunt duurzaamheid en circulaire economie alleen als het economisch rendeert en verzet zich tegen nationale koppen op Europese regelgeving. De partij kiest nadrukkelijk voor kernenergie boven wind- en zonne-energie, wil fossiele brandstoffen behouden zolang er geen volwaardig alternatief is, en pleit voor betaalbaarheid en leveringszekerheid als uitgangspunt van het energiebeleid.
Duurzaamheid alleen als het economisch rendeert
JA21 vindt dat duurzaamheid en circulaire economie alleen gesteund moeten worden als ze financieel rendabel zijn. De partij wijst symboolpolitiek en ideologisch gedreven beleid af en wil geen extra nationale klimaatmaatregelen bovenop Europese regels.
Kernenergie als primaire duurzame energiebron
JA21 kiest expliciet voor kernenergie als de belangrijkste duurzame energiebron, in plaats van wind- en zonne-energie. De partij wil fors investeren in nieuwe kerncentrales en ziet kernenergie als oplossing voor leveringszekerheid en netcongestie.
Fossiele brandstoffen behouden zolang nodig
JA21 wil de fossiele infrastructuur behouden en aardgas blijven gebruiken zolang duurzame alternatieven niet volwaardig zijn. De partij verzet zich tegen het versneld afschrijven van fossiele brandstoffen en wil leveringszekerheid garanderen.
Betaalbaarheid en leveringszekerheid centraal
JA21 stelt betaalbaarheid en leveringszekerheid centraal in het energiebeleid. De partij wil geen belastingen als pressiemiddel voor een duurzamere levensstijl en pleit voor het verlagen van de btw op energie.
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma