De PVV is zeer kritisch op het huidige beleid 4697165725 en pleit voor een radicale koerswijziging. Hun belangrijkste voorstellen zijn een totale asielstop, het sluiten van de grenzen voor asielzoekers, het intrekken van de Spreidingswet, en het schrappen van de gemeentelijke taakstelling voor huisvesting van statushouders. De kern van hun visie is dat Nederland weer "van de Nederlanders" moet worden, waarbij immigratie en asielinstroom drastisch worden beperkt en voorrang wordt gegeven aan de eigen bevolking.
De PVV wil een volledige asielstop en het sluiten van de grenzen voor alle asielzoekers, inclusief het terugsturen van volwassen mannelijke Oekraïense ontheemden. Zij zien immigratie als de oorzaak van overbevolking, hoge kosten en sociale problemen, en willen daarom alle bestaande en nieuwe opvanglocaties sluiten.
“Totale asielstop: alle asielzoekers worden aan de grens geweigerd (artikel 72 VWEU)”
“Geen enkel azc er mee bij. We gaan azc’s sluiten: alle gemeentelijke besluiten tot de opening, verlenging of uitbreiding van azc’s worden ingetrokken.”
“Volwassen mannelijke Oekraïense ontheemden terug naar Oekraïne”
De PVV wil de Spreidingswet onmiddellijk intrekken en de gemeentelijke taakstelling voor verplichte huisvesting van statushouders schrappen. Zij vinden dat statushouders geen voorrang mogen krijgen op sociale huurwoningen en dat woningbouw weer een nationale topprioriteit moet worden voor Nederlanders.
De PVV wil internationale verdragen die asiel en immigratie reguleren opzeggen en via het EU-vetorecht een opt-out op asiel en immigratie afdwingen. Zij vinden dat Nederland zelf moet bepalen wie het land binnenkomt en dat Europese regels Nederland te veel beperken.
De PVV wil dat vreemdelingen na veroordeling voor een misdrijf direct worden uitgezet en hun verblijfsstatus verliezen. Ook statushouders die frauderen of hun sociale huurwoning illegaal onderverhuren, verliezen hun verblijfsvergunning.
De PVV wil illegaliteit en hulp aan illegalen strafbaar stellen en de Vreemdelingenpolitie uitbreiden om alle illegalen uit te zetten.
NSC pleit voor een streng, realistisch en integraal migratiebeleid dat alle vormen van migratie adresseert, met nadruk op het beperken van arbeids-, kennis-, studie- en asielmigratie. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals een werkgeversheffing op arbeidsmigratie, versobering van voordelen voor kennismigranten, beperking van Engelstalige opleidingen, en strenge asielmaatregelen met opvang in de regio. Hun visie is dat migratiebeleid essentieel is voor het beheersen van demografische ontwikkelingen, het waarborgen van bestaanszekerheid en het verminderen van druk op woningmarkt, zorg en onderwijs.
NSC ziet migratie als een van de grootste demografische uitdagingen en wil niet alleen asielmigratie, maar ook arbeids-, kennis- en studiemigratie beperken. De partij vindt dat migratiebeleid noodzakelijk is om bevolkingsgroei, druk op publieke voorzieningen en culturele spanningen te beheersen. Ze kiezen voor uitvoerbare, werkbare maatregelen in plaats van symbolisch beleid.
“We staan voor een streng en realistisch migratiebeleid. Niet gebaseerd op loze kreten die praktisch niet uitvoerbaar zijn, maar op werkbare en effectieve maatregelen. Dat betekent dat we ons niet alleen focussen op asielmigratie maar alle vormen van migratie aanpakken: arbeidsmigratie, kennismigratie, studiemigratie en asielmigratie.”
“Het is een kerntaak van de overheid - en een basis voor het sociaal contract - om migratie in goede banen te leiden en te letten op de demografie. Het voeren van migratiebeleid is het belangrijkste middel dat een land...”
Om het verdienmodel van laagbetaalde arbeid te ontmoedigen en misstanden tegen te gaan, stelt NSC een werkgeversheffing in voor sectoren met veel arbeidsmigranten en wil zij strikte eisen aan arbeidsvoorwaarden en huisvesting. Gemeenten krijgen een actieve rol in toezicht en registratie.
“Aanpak arbeidsmigratie door misstanden en uitbuiting tegen te gaan. Afscheid nemen van het verdienmodel laagbetaalde arbeid door een werkgeversheffing.”
“We stellen strikte eisen aan de arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden en huisvesting van arbeidsmigranten. Daarbij moeten controles niet alleen op papier plaatsvinden, maar ook fysiek op locatie. Gemeenten krijgen een actieve rol bij de registratie van arbeidsmigranten en de controle van de woon- en leefomstandigheden.”
NSC wil de voordelen voor kennismigranten verder beperken en bedrijven verantwoordelijk maken voor eerlijke beloning. Daarnaast wordt de instroom van studiemigranten beperkt door het terugdringen van Engelstalige opleidingen en het geven van voorrang aan Nederlandse studenten.
“Verdere versobering van de voordelen voor kennismigranten. Bedrijven moeten zelf kennismigranten eerlijk belonen en hun komst moet de innovatie in Nederland stimuleren.”
“Voortzetting beheersing studiemigratie door terugdringen van de wildgroei in Engelstalige opleidingen en voorrang voor eigen studenten.”
NSC wil asielmigratie beperken door strenge, uitvoerbare maatregelen en opvang in de regio te bevorderen. Ze zijn bereid Europese verdragen te moderniseren en desnoods nationale maatregelen te nemen als Europese samenwerking niet lukt.
“Beperken asielmigratie door strenge, uitvoerbare asielmaatregelen, met nadruk op opvang in de regio.”
“Het asielbeleid vraagt om Nederlandse oplossingen die recht doen aan de draagkracht van onze samenleving. Een aantal van de onderstaande maatregelen staat in het wetsvoorstel invoering tweestatusstelsel en de asielnoodmaatregelenwet.”
Naast de werkgeversheffing wil NSC fiscale regelingen die arbeidsmigratie stimuleren, zoals de expatregeling, versoberen. De opbrengsten van de heffing worden gebruikt voor startbanen en arbeidsbesparende technologie.
“Zo voeren we naar Engels voorbeeld een werkgeversheffing in voor sectoren met veel arbeidsmigranten; de opbrengsten worden benut om meer startbanen te creëren en voor het gebruik van arbeidsbesparende technologie. Ook versoberen we fiscale regelingen die arbeidsmigratie in de hand werken, zoals de expatregeling.”
BVNL pleit voor het drastisch verminderen van overheidsuitgaven, het afschaffen van subsidies en het terugdringen van bureaucratie, met als doel meer individuele vrijheid en minder overheidsbemoeienis. De partij wil vrijwel alle vormen van subsidie en toeslagen schrappen, en stelt voor om beleid en geldstromen transparanter te maken en onder parlementaire controle te brengen. Dit past in hun bredere visie van een kleinere overheid en meer autonomie voor burgers en ondernemers.
BVNL ziet subsidies en toeslagen als bronnen van bureaucratie, marktverstoring en overheidsbemoeienis, en wil deze daarom volledig afschaffen. Dit moet leiden tot lagere overheidsuitgaven, meer transparantie en meer vrijheid voor burgers en bedrijven.
“Subsidies worden afgeschaft.”
“Het toeslagenstelsel afschaffen waardoor de Belastingdienst weer gewoon een organisatie wordt die belastingen int en geen uitkeringsorganisatie meer is.”
“Subsidies worden zoveel mogelijk gestopt.”
“BVNL stelt zich ten doel om binnen twee regeerperiodes de rijksoverheidsuitgaven met ten minste 35% te verminderen, primair door het schrappen van subsidies, adviesorganen, overheidsreclame, klimaatbeleid, internationale hulp en niet-kerntaken.”
BVNL wil dat alle geldstromen, inclusief subsidies, inzichtelijk worden gemaakt en onder directe parlementaire controle komen. Dit moet verspilling tegengaan en zorgen voor een efficiëntere besteding van publieke middelen.
“Alle geldstromen in de zorg worden inzichtelijk gemaakt. Van premies en subsidies tot PGB’s en Wlz-gelden. We willen precies weten waar elke euro blijft.”
“Er wordt een einde gemaakt aan het gebruik van fondsen, zoals het stikstoffonds en het klimaatfonds. Alle bedragen moeten via de Rijksbegroting lopen en onderworpen zijn aan parlementaire controle. Zonder deugdelijke financiële dekking wordt er geen beleid gemaakt.”
BVNL wil subsidies aan bepaalde (activistische) organisaties en media stopzetten, omdat zij deze als politiek gekleurd of onwenselijk beschouwen.
DENK pleit voor het volledig afschaffen van het eigen risico in de zorg, het verlagen van de zorgpremie en het uitbreiden van het basispakket met onder andere mondzorg en fysiotherapie. De partij wil winsten in de zorgsector beperken, marktwerking terugdringen en zorg toegankelijker en betaalbaarder maken voor iedereen, vooral voor lage- en middeninkomens. DENK ziet betaalbare zorg als een recht en wil voorkomen dat financiële drempels mensen van noodzakelijke zorg weerhouden.
DENK vindt dat het eigen risico mensen ervan weerhoudt om noodzakelijke zorg te zoeken en wil dit daarom volledig afschaffen. Dit past in hun bredere visie dat gezondheid niet mag afhangen van iemands financiële situatie.
Om zorg betaalbaarder te maken, wil DENK de zorgpremie verlagen, vooral voor lage- en middeninkomens. Dit willen ze financieren door winsten in de medische industrie en bij zorgverzekeraars te beperken, centrale inkoop van geneesmiddelen en strengere regulering van reserves en bonussen.
“Het verlagen van de zorgpremie, met name voor lage- en midden-inkomens. Dit gaan we doen door het beperken van de winsten in de medische industrie en de big pharma.”
“We verlagen de prijzen voor geneesmiddelen met centrale inkoop en met een aanpassing van de referentieprijzen in de wet.”
“We leggen de winsten van zorgverzekeraars wettelijk aan banden, gaan bonussen voor bestuurders tegen en willen dat reserves meer ingezet worden voor premieverlagingen.”
DENK wil het basispakket uitbreiden zodat onder andere mondzorg, tandheelkundige controles en fysiotherapie weer worden vergoed. Hiermee willen ze de toegankelijkheid van essentiële zorg vergroten.
“Wij breiden het basispakket uit. Mondzorg, tandheelkundige controles en fysiotherapie komen terug in het pakket.”
De partij wil marktwerking in de zorg terugdringen en commerciële activiteiten die enkel gericht zijn op winst beperken. Transparantie en strengere regulering moeten ervoor zorgen dat zorggeld daadwerkelijk aan zorg wordt besteed.
“We gaan de marktwerking in de zorg beperken met meer marktmeesterschap. Door verplichte transparantie maken we inzichtelijk hoe het geld van zorgverzekeraars wordt besteed.”
“Met een uitbreiding van het winstverbod zorgen wij ervoor dat geld beschikbaar blijft voor de zorg. We gaan ook de activiteiten van commerciële partijen beperken die de zorg alleen maar gebruiken om geld te verdienen.”
BBB wil het migratie- en asielbeleid aanzienlijk aanscherpen door de instroom te beperken, strengere voorwaarden te stellen aan asiel en gezinshereniging, en remigratie te stimuleren. De partij pleit voor het opzeggen van het VN-Vluchtelingenverdrag, het invoeren van een tweestatusstelsel, en het sneller uitzetten van overlastgevers en afgewezen asielzoekers. BBB benadrukt dat bescherming van de samenleving, draagvlak en uitvoerbaarheid centraal moeten staan.
BBB ziet de huidige asielinstroom als te hoog en wil deze beperken door het VN-Vluchtelingenverdrag op te zeggen en te vervangen door nationaal beleid met een maximum aan de instroom. Dit moet de druk op opvang, huisvesting en samenleving verlichten.
“BBB kiest voor een koerswijziging: wij willen het VN Vluchtelingenverdrag in zijn huidige vorm opzeggen en vervangen door een uitvoerbaar nationaal beleid. We stellen een maximum aan de instroom, investeren in opvang in de regio en sluiten terugkeerakkoorden met herkomstlanden.”
BBB wil onderscheid maken tussen vluchtelingen en subsidiair beschermden, gezinshereniging beperken tot het kerngezin, en strengere eisen stellen aan inkomensvoorziening en huisvesting.
“De Wet invoering tweestatusstelsel invoeren. Deze wet maakt onderscheid tussen vluchtelingen en subsidiair beschermden en beperkt nareis voor beide groepen tot het kerngezin. Gezinshereniging wordt dus strenger.”
“De strengere nareisvoorwaarden voor subsidiair beschermden behelzen dat nareis pas mogelijk is twee jaar na toekenning van de asielstatus. Verder zijn voor deze groep de vereisten van zelfstandige en duurzame inkomensvoorziening en van beschikbare huisvesting van toepassing.”
BBB wil dat asielzoekers die overlast veroorzaken of crimineel gedrag vertonen, versneld worden uitgezet. Ook wordt remigratie actief gestimuleerd, vrijwillig waar mogelijk en gedwongen waar nodig.
“Asielzoekers die overlast veroorzaken of crimineel gedrag vertonen, krijgen een spoedprocedure. Zo kunnen zij zo snel mogelijk het AZC verlaten en worden uitgezet.”
“Vrijwillig waar het kan, gedwongen waar het moet. We stimuleren vrijwillige terugkeer van afgewezen asielzoekers, maar gaan bij weigering over tot gedwongen uitzetting.”
“Remigratie stimuleren. Terugkeer naar het land van herkomst kan bijdragen aan oplossingen m.b.t. massaimmigratie en falende integratie. Op remigratie heeft te lang een taboe gerust. Stimuleren van terugkeer hoort te worden opgenomen in het beleid. We helpen mensen die vrijwillig terug willen.”
BBB wil dat statushouders niet langer voorrang krijgen bij het toewijzen van sociale huurwoningen, om de positie van Nederlandse woningzoekenden te beschermen.
“BBB maakt een einde aan voorrang voor statushouders bij het toekennen van sociale huurwoningen. Iedereen sluit achteraan in de rij van woningzoekers, ook statushouders.”
JA21 pleit voor een streng en restrictief migratie- en asielbeleid, waarbij nationale soevereiniteit en het beperken van instroom centraal staan. De partij wil onder meer de grensbewaking intensiveren, het aantal asieltoekenningen fors verlagen, en de Spreidingswet intrekken. Daarnaast zet JA21 in op het strikt handhaven van terugkeer bij afwijzing en het juridisch verankeren van migratieplafonds.
JA21 vindt dat Nederland weer volledige zeggenschap moet krijgen over het eigen migratiebeleid en wil de grensbewaking fors versterken. Dit is volgens de partij nodig vanwege de overbelasting van de samenleving en het falen van het huidige migratiebeleid.
“Grensbewaking intensiveren: uitbreiding capaciteit Marechaussee om permanente grenscontroles aan de binnengrenzen conform artikel 25 van de Schengengrenscode en artikel 72 van het Verdrag Betreffende de Werking van de Europese Unie mogelijk te maken zolang de asielcrisis voortduurt.”
“JA21 herziet de knellende internationale verdragen en legt de soevereiniteit over onze grenzen weer waar hij hoort: bij ons Nederlandse parlement.”
JA21 wil het aantal asielverzoeken dat wordt ingewilligd fors omlaag brengen door het loslaten van het 'voordeel van de twijfel'-principe en strengere beoordeling van aanvragen. Dit moet de druk op de woningmarkt en sociale voorzieningen verminderen.
“Het inwilligingspercentage van asielverzoeken fors omlaag: loslaten ‘voordeel van de twijfel’-principe, beter en vaker onderzoeken van asielaanvragen, daartoe investeren we in de IND en de rechtspraak.”
JA21 wil de Spreidingswet zo snel mogelijk intrekken en gemeenten niet langer verplichten statushouders met voorrang te huisvesten. Hiermee wil de partij de druk op de woningmarkt en lokale gemeenschappen verlichten.
“De Spreidingswet zo snel mogelijk, maar uiterlijk vóór 1 februari 2026 intrekken om zo een nieuwe verplichte ronde te voorkomen, conform de moties-Eerdmans.”
“Afschaffen voorrangsregeling en wettelijke taakstellingen voor gemeenten met betrekking tot de huisvesting van statushouders.”
JA21 vindt dat afwijzing van asielaanvragen daadwerkelijk moet leiden tot terugkeer en wil illegaliteit strafbaar stellen. Hiermee wil de partij voorkomen dat afgewezen asielzoekers in Nederland blijven en de druk op voorzieningen verhogen.
“Dat afwijzing ook echt terugkeer betekent: illegaliteit wordt strafbaar, opvang en voorzieningen worden beëindigd.”
JA21 wil de bevolkingsgroei beperken door het invoeren van wettelijke migratieplafonds en strenge selectie van migranten. Dit moet bijdragen aan beheersbare bevolkingsgroei en minder druk op de woningmarkt.
“Een beleid ontwikkelen om de bevolkingsgroei van Nederland te beperken. Dat betekent onder meer het juridisch verankeren van migratie plafonds en scherpe selectie van arbeidsmigranten en gezinshereniging.”
De SGP vindt dat de Rijksoverheid de regie moet nemen op het woningmarktbeleid, maar wil provincies en gemeenten ruimte geven voor eigen afwegingen. De partij pleit voor het versnellen van woningbouw door procedures te vereenvoudigen, het verminderen van bezwaarprocedures, en het invoeren van een stikstofvrijstelling voor woningbouwprojecten. Betaalbaarheid en een gevarieerd woningaanbod staan centraal, met aandacht voor de impact van migratie en echtscheidingen op de woningvraag.
De SGP wil dat de Rijksoverheid de regie voert over het woningmarktbeleid, maar dat provincies en gemeenten zelfstandig keuzes kunnen maken. Dit moet leiden tot een effectievere aanpak van de woningnood, waarbij lokale omstandigheden worden meegewogen.
“De SGP vindt dat de Rijksoverheid regie moet hebben, maar provincies en gemeenten houden nadrukkelijk ruimte voor zelfstandige afwegingen, waarbij provincies ruimhartig faciliteren.”
De SGP wil juridische procedures rond woningbouw vereenvoudigen en het aantal bezwaarprocedures beperken, zodat projecten sneller gerealiseerd kunnen worden. Ook pleit de partij voor een stikstofvrijstelling voor woningbouwprojecten om vertraging te voorkomen.
“Juridische procedures moeten ruimte krijgen, zolang het niet leidt tot traineren van projecten. In deze procedures wordt niet alleen de mening van de huizenbezitter, maar ook de positie van de woningzoekende meer meegenomen.”
“Ook wordt het aantal bezwaarprocedures verminderd door de voorwaarde te stellen dat een bezwaarmaker een zienswijze bij de gemeente moet hebben ingediend.”
“Er komt een stikstofvrijstelling voor woningbouwprojecten.”
De SGP erkent dat de toegenomen vraag naar woningen mede wordt veroorzaakt door migratie en echtscheidingsproblematiek, en vindt dat beleid hier rekening mee moet houden.
“Er moet meer aandacht komen voor de toegenomen vraag naar woningen, zoals de impact van migratie en van echtscheidingsproblematiek.”
De SGP wil een gevarieerd woningaanbod en betaalbare woningen, met specifieke aandacht voor starters en eenverdieners. De partij is tegen maatregelen die de financieringsruimte onnodig beperken.
Het CDA kiest in haar verkiezingsprogramma voor een streng en beheersbaar migratiebeleid, waarbij de nadruk ligt op het beperken van migratie, het uitvoeren van de spreidingswet en het strafbaar stellen van niet meewerken aan terugkeer door afgewezen asielzoekers. De partij wil asielaanvragen buiten Europa laten plaatsvinden en pleit voor tijdelijke asielvergunningen en beperking van gezinshereniging tot het kerngezin. Het CDA stelt duidelijke grenzen aan migratie om de maatschappelijke impact te beheersen en de kosten en chaos in de asielopvang te verminderen.
Het CDA wil migratie fors beperken en stuurt op alle vormen van migratie, met als doel de maatschappelijke druk en kosten te verminderen. De partij kiest voor een Europees en nationaal beleid dat migratie beheersbaar maakt, onder meer door het uitvoeren van de spreidingswet en het beperken van juridische procedures.
“Omdat de belangrijkste oorzaak migratie is, zal die fors moeten worden beperkt. Wij willen dat op alle vormen van migratie streng en stevig wordt gestuurd, in lijn met het scenario ‘gematigde bevolkingsgroei’ dat de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen schetst.”
“In Nederland voeren we alleen werkbare wetten in die migratie beheersbaar maken. We voeren de spreidingswet uit, zodat de chaos in de asielopvang stopt en er een einde komt aan de extreem hoge kosten aan hotels voor asielopvang.”
Het CDA wil een nieuw internationaal asielsysteem waarbij asielaanvragen buiten Europa plaatsvinden om mensensmokkel te stoppen. Uitgeprocedeerde asielzoekers die niet meewerken aan terugkeer maken zich strafbaar.
“Wij willen een nieuw internationaal asielsysteem. Asielaanvragen gebeuren buiten Europa, zodat mensensmokkel stopt. Uitgeprocedeerde asielzoekers die niet meewerken aan terugkeer maken zich strafbaar.”
“Het is strafbaar voor uitgeprocedeerde asielzoekers om niet mee te werken aan terugkeer naar het land van herkomst.”
Het CDA ondersteunt tijdelijke asielvergunningen en wil gezinshereniging beperken tot het kerngezin. Ook wil de partij het stapelen van asielverzoeken onmogelijk maken en het bandencriterium loslaten.
“We zijn voorstander van de maatregelen uit de Asielnoodmaatregelenwet waarin we kiezen voor tijdelijke asielvergunningen, gezinshereniging terugbrengen tot het kerngezin, de voornemenprocedure bij de IND afschaffen, uitbreiding van de ongewenstverklaring en de maatregelen die het stapelen van asielverzoeken onmogelijk maakt.”
“We steunen een nieuw veilig derde land-concept waarmee asielaanvragen ook in een veilig derde land buiten de EU worden onderzocht en het huidige bandencriterium wordt losgelaten in overeenstemming met de geldende verdragen.”
GroenLinks-PvdA spreekt zich in haar verkiezingsprogramma duidelijk uit tegen speculatie met grond en woningen, en wil dat de winsten van grondspeculanten ten goede komen aan de samenleving. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals het afromen van speculatiewinsten, het invoeren van opkoopbescherming en het actief terugbrengen van grond in publieke handen. Hun kernvisie is dat woningen bedoeld zijn om in te wonen, niet om winst mee te maken, en dat de samenleving moet profiteren van waardestijgingen in plaats van speculanten.
GroenLinks-PvdA wil dat de waardestijging van grond bij bestemmingswijziging niet langer naar speculanten gaat, maar wordt afgeroomd en ingezet voor woningbouw. Dit moet de woningmarkt eerlijker maken en de samenleving als geheel ten goede komen.
“De winsten van grondspeculanten gaan we afromen en inzetten voor woningbouw.”
“We vinden dat deze speculatiewinsten ten goede moeten komen aan de samenleving. Een eerlijk deel van deze speculatiewinst vloeit terug naar de samenleving, zodat we het kunnen gebruiken voor woningbouw.”
De partij wil opkoopbescherming invoeren zodat woningen terechtkomen bij mensen die er daadwerkelijk gaan wonen, en niet bij speculanten. Ook worden vastgoedspeculanten aangepakt die woningen leeg laten staan.
GroenLinks-PvdA wil actief grond opkopen zodat deze weer in publieke handen komt, en stimuleert grondeigenaren om sneller te bouwen.
“Daarom gaan we actief grond opkopen zodat grond weer in publieke handen komt, ... en komt er een bouwstimulans zodat grondeigenaren sneller gaan bouwen.”
De VVD pleit voor een kleinere, effectievere overheid door het verminderen van regeldruk, bureaucratie en overheidsuitgaven. Hun belangrijkste voorstellen zijn het verplicht schrappen of versimpelen van wet- en regelgeving, het investeren in kerntaken zoals infrastructuur en veiligheid, en het beperken van lastenverhogingen voor burgers en ondernemers. De kern van hun visie is dat een compacte overheid ruimte geeft aan burgers en bedrijven, en zo de samenleving sterker en welvarender maakt.
De VVD wil een kleinere overheid door fors te snijden in regels, procedures en bureaucratie. Dit moet leiden tot meer effectiviteit, lagere regeldruk en meer ruimte voor burgers en ondernemers. De partij ziet een te grote, logge overheid als een rem op economische groei en individuele vrijheid.
“Met een deltaplan ‘ontregelen’ willen we de overheid doelmatiger en effectiever maken, beleid en uitvoering dichter bij elkaar brengen, minder regeldruk en af van doorgeslagen bureaucratie.”
“Met de Wet op regeldruk- en complexiteitsvermindering verplichten we alle departementen om per kabinetsperiode aantoonbaar wet- en regelgeving te schrappen of te versimpelen.”
“Het mes in regels, procedures en logheid”
De VVD kiest ervoor om overheidsuitgaven te beperken in plaats van de lasten voor burgers en ondernemers te verhogen. Investeringen moeten gericht zijn op kerntaken zoals veiligheid en infrastructuur, terwijl andere uitgaven worden teruggedrongen.
“We maken geld vrij om de economie flink te laten groeien, zodat we ook in de toekomst een welvarend land zijn. Om dat te kunnen betalen, kiest de VVD voor minder uitgeven in plaats van hogere belastingen.”
“Zo leggen we de rekening niet bij hardwerkende Nederlanders of ondernemers neer, maar bij de overheid zelf. We willen dat overheidsuitgaven niet harder groeien dan de economie.”
De VVD wil gemeenten en provincies meer bestedingsvrijheid geven en minder specifieke uitkeringen opleggen, zodat lokaal maatwerk mogelijk wordt en de centrale overheid zich kan beperken tot kerntaken.
“We hebben vertrouwen in de lokale democratie en kiezen voor meer bestedingsvrijheid voor gemeenten en provincies en dus voor minder specifieke uitkeringen.”
50PLUS kiest voor een streng migratiebeleid dat onderscheid maakt tussen asiel, arbeids- en studiemigratie, met als doel overbelasting van systemen te voorkomen. Ze willen dat arbeids- en studiemigranten tijdens hun verblijf opgebouwde AOW-rechten bij vertrek afkopen, en leggen meer verantwoordelijkheid bij werkgevers en onderwijsinstellingen om het aantal migranten te beperken. De partij pleit daarnaast voor versterking van de Europese buitengrenzen en opvang in de regio als norm.
50PLUS wil migratie beperken door onderscheid te maken tussen asiel, arbeids- en studiemigratie, en door verantwoordelijkheden bij werkgevers en onderwijsinstellingen te leggen. Dit beleid is bedoeld om overbelasting van sociale systemen en overheidsdiensten te voorkomen en de instroom van migranten te beheersen.
“50PLUS kiest voor een streng migratiebeleid dat onderscheid maakt tussen vormen van migratie en voorkomt dat systemen overbelast raken.”
“Bij arbeidsmigratie dient de verantwoordelijkheid mede bij de werkgevers gelegd te worden. Bij studiemigratie zijn de universiteiten en hogescholen medeverantwoordelijk. Dat zal leiden tot een gezonde beperking van het aantal arbeids- en studiemigranten.”
Om administratieve lasten en kosten te beperken, wil 50PLUS dat arbeids- en studiemigranten hun opgebouwde AOW-rechten afkopen bij vertrek uit Nederland. Dit voorkomt langdurige uitkeringsverplichtingen aan migranten die niet meer in Nederland wonen.
“Arbeidsmigranten en studenten die tijdelijk in Nederland wonen, bouwen tijdens hun verblijf hier AOW-rechten op. 50PLUS wil dat deze AOW-rechten worden afgekocht bij vertrek uit Nederland.”
“Het legt een te groot beslag op overheidsdiensten om soms tot 40 jaar later deze kleine uitkeringen te verzorgen bij de onvindbare rechthebbenden.”
50PLUS wil een gemeenschappelijk Europees asielbeleid met versterkte buitengrenzen en opvang van vluchtelingen in de regio als uitgangspunt. Dit moet de druk op Nederland en andere EU-landen verminderen.
“We willen een gemeenschappelijk Europees asielbeleid waarbij de buitengrenzen worden versterkt en opvang in de regio de regel wordt.”
BIJ1 pleit in haar verkiezingsprogramma voor een radicaal andere aanpak van wonen, met nadruk op het terugdringen van marktwerking en het centraal stellen van volkshuisvesting. De partij wil huren verlagen, sociale woningbouw fors uitbreiden, leegstand streng aanpakken en grond terughalen uit handen van speculanten. Hun visie is gericht op het waarborgen van betaalbaar en toegankelijk wonen voor iedereen, met sterke overheidsregie en democratische controle.
BIJ1 wil dat huren omlaag gaan, ook in de vrije sector, en stelt bindende maximumprijzen in om woekerhuren tegen te gaan. Dit moet betaalbaar wonen voor iedereen mogelijk maken en huisjesmelkers beperken.
“Alle huren omlaag. We zorgen dat huisjesmelkers niet méér huur aan jou kunnen rekenen dan eerlijk is, met bindende maximumprijzen voor elke woning. Te hoge huren maken we lager. Ook in de vrije sector, met terugwerkende kracht.”
De partij wil een grootschalige uitbreiding van het aantal sociale woningen, gerealiseerd door een Nationaal Bouwbedrijf dat niet op winst gericht is. Projectontwikkelaars die alleen dure koopwoningen willen bouwen, worden buitenspel gezet.
“1 miljoen sociale woningen erbij. Een Nationaal Bouwbedrijf bouwt woningen voor mensen, niet voor winst. Zo zetten wij de projectontwikkelaars die weigeren om betaalbaar te bouwen, omdat ze alleen verdienen aan te dure koopwoningen, buitenspel.”
BIJ1 wil leegstand hard aanpakken door hoge boetes op te leggen aan eigenaren die woningen onnodig leeg laten staan, met uiteindelijk onteigening na drie jaar.
“Wie een woning onnodig leeg laat staan, betaalt een boete van 2,8% van de WOZ-waarde per maand (100% van de waarde in 3 jaar). Na 3 jaar onteigenen (terugpakken) we de woning en wijzen die toe aan mensen om te wonen.”
De partij vindt dat bouw- en landbouwgrond niet in handen van speculanten mag zijn, en wil deze grond weer collectief maken.
“Onze grond weer van ons allemaal. Kostbare bouw- en landbouwgrond hoort niet in handen van speculanten zoals”
BIJ1 wil woningcorporaties weer volledig onder controle van de overheid brengen en democratiseren, met een bindende rol voor bewonerscommissies.
“Woningcorporaties komen weer volledig onder controle van de overheid en maken we democratisch. Bewonerscommissies krijgen een vooraanstaande, bindende rol in het maken van de regels. Inclusief recht op instemmen met begrotingen en investeringen.”
D66 wil het beleid 4697165725 hervormen door het huidige, complexe toeslagenstelsel af te schaffen en te vervangen door één vast, individueel basisbedrag. Hiermee wil de partij bestaanszekerheid vergroten, het aantal mensen in armoede verminderen en het systeem eenvoudiger en eerlijker maken voor iedereen.
D66 vindt het huidige toeslagenstelsel te ingewikkeld, onrechtvaardig en schadelijk voor het vertrouwen in de overheid. Door het te vervangen door één vast basisbedrag, wil D66 financiële zekerheid bieden, het risico op terugvorderingen en schulden verkleinen en het systeem begrijpelijker maken voor burgers.
“En we schaffen het doolhof van de toeslagen af: in plaats daarvan komt er één vast bedrag.”
“Daarom gaat het toeslagenstelsel drastisch op de schop en komt er een individueel basisbedrag voor terug.”
“Ook de zorgtoeslag schaffen we af. Het individuele basisbedrag zorgt ervoor dat het inkomen van mensen op peil blijft. Zo ontstaat eindelijk een systeem dat meer bestaanszekerheid biedt.”
D66 wil het aantal mensen dat afhankelijk is van toeslagen verminderen door het minimumloon en de bijstand te verhogen. Zo wordt de basis op orde gebracht en neemt de noodzaak voor aanvullende regelingen af.
“Door de verhoging van het minimumloon en van de bijstand die daaraan gekoppeld is, zullen minder mensen afhankelijk zijn van toeslagen.”
D66 wil het aantal losse regelingen voor gezinnen terugbrengen door het kindgebonden budget en de kinderbijslag samen te voegen tot één duidelijke bijdrage, wat het systeem overzichtelijker en toegankelijker maakt.
“Het kindgebonden budget en de kinderbijslag voegen we samen. Zo gaan we van drie ingewikkelde regelingen naar één duidelijke bijdrage voor ouder en kind.”
Forum voor Democratie (FVD) is zeer kritisch over het huidige beleid rondom het doorrekenen van verkiezingsprogramma’s door het Centraal Planbureau (CPB) en pleit voor afschaffing van planbureaus zoals het CPB. FVD vindt dat het CPB te beperkt rekent binnen bestaande beleidskaders en zo fundamentele beleidswijzigingen, zoals hun eigen voorstellen, niet serieus kan beoordelen. De partij wil dat politiek draait om visie en fundamentele keuzes, niet om technocratische doorrekeningen.
FVD wil het CPB en vergelijkbare adviesorganen afschaffen omdat zij vinden dat deze instellingen het politieke debat beperken tot bestaande beleidskaders en zo echte alternatieven uitsluiten. Volgens FVD moeten burgers en politici zelf fundamentele keuzes maken, zonder technocratische inmenging.
“We schaffen achterhaalde adviesorganen zoals CPB, SCP, SER en PBL af, zodat beleid niet langer wordt bepaald door technocraten en lobbyclubs.”
FVD stelt dat het CPB alleen voorstellen doorrekent die binnen het huidige beleid passen, waardoor radicale alternatieven niet serieus worden genomen. Dit beperkt volgens FVD het democratische debat en de mogelijkheid om wezenlijk ander beleid te voeren.
“Met de huidige doorrekeningssystematiek is echter iets grondig mis. Want het Centraal Planbureau wil enkel voorstellen in overweging nemen die binnen de huidige beleidskaders vallen.”
“Deze zelfbeperking van het CPB vinden wij problematisch. Want het gaat ons er nu juist om, een aantal hoofdlijnen van het huidige beleid ... te heroverwegen.”
FVD vindt dat politiek primair over fundamentele keuzes en visie moet gaan, niet over technocratische haalbaarheidstoetsen. Doorrekeningen mogen niet leidend zijn in het politieke debat.
“Politiek hoort te draaien om feiten, om reële toekomstbeelden en de uitwisseling van totaalplaatjes. Zomaar strooien met cadeautjes die op geen enkele wijze haalbaar of betaalbaar zijn - daar schieten we niets mee op.”
“Maar waar het om gaat op 29 oktober, is onze fundamentele koers. De richting die het land uit moet. De visie die we hebben voor het Nederland van de toekomst.”
De SP zet zich in voor een sociaal Nederland waarin publieke voorzieningen, betaalbaar wonen en toegankelijke zorg centraal staan. Hun belangrijkste voorstellen zijn het aanpakken van huisjesmelkers, het waarborgen van begeleid wonen voor kwetsbare groepen, en het nationaliseren van essentiële sectoren zoals energie. De kern van hun visie is dat solidariteit, publieke zeggenschap en het tegengaan van winstbejag bovenaan moeten staan.
De SP wil huisjesmelkers streng aanpakken door een vergunningplicht voor verhuurders in te voeren, gekoppeld aan kwaliteitseisen. Gemeenten moeten direct kunnen ingrijpen bij misstanden, zodat huurders beter beschermd worden tegen uitbuiting en slechte woonomstandigheden.
“We stellen een vergunningplicht in voor verhuurders, gekoppeld aan duidelijke kwaliteitseisen. Bij misstanden moeten gemeenten direct ingrijpen. Huisjesmelkers verliezen hun vergunning. Geen woekerwinst meer over de rug van huurders.”
De partij vindt dat kwetsbare jongeren en mensen met een beperking altijd recht moeten hebben op een veilige, betaalbare woonplek met passende ondersteuning. Dit voorkomt dat zij buiten de boot vallen en bevordert zelfstandigheid en zekerheid.
De SP wil de energievoorziening nationaliseren om energie betaalbaar en duurzaam te maken, waarbij publieke zeggenschap en solidariteit centraal staan in plaats van winst voor aandeelhouders.
“De SP nationaliseert de energievoorzieningen en maakt ze daarmee weer betaalbaar én duurzaam, met publieke zeggenschap en solidariteit als uitgangspunt.”
De partij pleit voor het recht op een betaalbare huurwoning voor jongeren, het bouwen van meer huurwoningen en het ombouwen van leegstaande kantoren, zodat jongeren zelfstandig kunnen wonen zonder schulden.
“Jongeren krijgen recht op een betaalbare huurwoning. We gaan huurwoningen bouwen en leegstaande kantoren vullen met goede woningen.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma