DENK pleit voor een krachtig overheidsbeleid om het woningtekort op te lossen, met nadruk op het bouwen van meer betaalbare woningen, het versterken van huurdersrechten en het tegengaan van discriminatie op de woningmarkt. De partij wil onder meer een Rijkswoningbouwfonds, een fulltime minister voor Volkshuisvesting, uitbreiding van sociale huur, en strengere aanpak van woningmarktdiscriminatie. Hun visie is gericht op eerlijke toegang tot wonen, betaalbaarheid en het bestrijden van misstanden.
DENK wil het woningtekort snel oplossen door fors meer woningen te bouwen onder regie van de overheid. Hiervoor stellen ze een Rijkswoningbouwfonds en een Rijksbouwbedrijf voor, en willen ze procedures versnellen en een minister met verregaande bevoegdheden aanstellen. Het doel is om de woningmarkt toegankelijker en betaalbaarder te maken.
“Het doel is om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen.”
“Er komt een Rijkswoningbouwfonds waarin we meer geld reserveren om de bouw van betaalbare woningen te stimuleren.”
“We richten een Rijksbouwbedrijf op dat de verantwoordelijkheid krijgt om woningbouwprojecten te ontwikkelen.”
“Er komt een fulltime Minister van Volkshuisvesting. Deze Minister krijgt verregaande bevoegdheden, zoals het bindend kunnen aanwijzen van locaties waar woningbouw gerealiseerd moet worden.”
“We gaan drastisch procedures versnellen. Dat betekent dat overbodige en belemmerende regelgeving verdwijnt. Ook wordt er gekeken naar de mogelijkheden om bezwaarmogelijkheden tegen woningbouwprojecten te verminderen, de termijnen te versnellen”
DENK wil sociale huur versterken door meer budget voor woningcorporaties, het afschaffen van heffingen, verruiming van inkomensgrenzen en het uitbreiden van huurprijsbescherming. Hiermee willen ze uitbuiting tegengaan en betaalbaar wonen voor meer mensen mogelijk maken.
“Wij willen meer investeren in sociale huur. Dat betekent dat woningcorporaties meer budget krijgen. Heffingen voor woningcorporaties, zoals de ATAD, worden afgeschaft. Meer mensen komen in aanmerking voor een sociale huurwoning. De inkomensgrenzen worden verruimd.”
“Wij willen dat de huurprijsbescherming wordt behouden en uitgebreid. Dit betekent dat wij willen dat alle huurders kunnen afdwingen dat zij een rechtvaardige huur betalen. Uitbuiting door te hoge huren wordt verleden tijd.”
DENK wil huurders beter beschermen door investeringen in de Huurcommissie, het verbieden van huurstijgingen bij slechte woningen, en het stimuleren van verduurzaming om woonlasten te verlagen. Ook willen ze de OZB-belasting maximeren en de hypotheekrenteaftrek beperken voor ultrarijken.
“Wij investeren meer in de Huurcommissie en lokale huurteams, zodat huurders laagdrempelige hulp kunnen krijgen.”
“Bij woningen die niet voldoen aan kwaliteitseisen of slecht zijn geïsoleerd, worden huurstijgingen verboden.”
“Wij willen fors investeren in verduurzaming van woningen. Naast dat wij hiermee bijdragen aan de klimaatdoelstellingen, worden de woonlasten voor mensen hiermee beperkt.”
“De OZB belasting mag niet meer gebruikt worden als een lokale melkkoe. De OZB-belasting wordt gemaximeerd.”
“De hypotheekrenteaftrek blijft bestaan, om woningbezitters tegemoet te komen. We maken het systeem wel doelmatiger, door de aftrek af te schaffen voor ultrarijken met superdure woningen.”
DENK wil discriminatie op de woningmarkt hard aanpakken door zwaardere straffen, mysteryguest-onderzoeken en het uit het beroep zetten van discriminerende makelaars. Dit moet zorgen voor gelijke kansen voor iedereen op de woningmarkt.
DENK wil investeren in leefbare wijken en misstanden zoals overbewoning en uitbuiting van arbeidsmigranten tegengaan. Ze pleiten voor meer rijksregie, verhuurvergunningen en handhaving.
“Meer geld te reserveren voor het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid. Meer wijken in Nederland krijgen een aanpak onder regie van het Rijk.”
“De negatieve effecten van de uitbuiting van arbeidsmigranten op kwetsbare wijken te kenteren. Misstanden zoals overbewoning, schijnhuurcontracten en uitbuiting worden bestreden, onder andere via verhuurvergunningen, verplichtingen voor werkgevers en handhaving.”
DENK wil de toegang tot koopwoningen vergroten door rentevrije (halal) hypotheken en betere beschikbaarheid van huurkoopconstructies.
“Om ervoor te zorgen dat een koopwoning voor iedereen beschikbaar is, gaat de overheid er zorg voor dragen dat er ook rentevrije hypotheken beschikbaar komen. Deze rentevrije – of halalhypotheek wordt voor iedereen beschikbaar.”
“Wij nemen ook maatregelen om de huurkoopconstructie beter beschikbaar te maken op de woningmarkt, zodat meer mensen van deze variant gebruik kunnen maken om een woning te verkrijgen.”
50PLUS pleit voor een streng en selectief migratiebeleid dat onderscheid maakt tussen verschillende vormen van migratie en de druk op overheidsdiensten wil beperken. De partij wil onder meer het Vluchtelingenverdrag aanpassen, de instroom van migranten beperken tot een maximum, en AOW-rechten van tijdelijke arbeids- en studiemigranten laten afkopen bij vertrek. De nadruk ligt op het voorkomen van overbelasting van systemen en het stellen van duidelijke voorwaarden aan migratie.
50PLUS wil migratie beperken door onderscheid te maken tussen asiel, arbeids- en studiemigratie, en door strengere voorwaarden te stellen aan toelating en verblijf. Het doel is om overbelasting van systemen te voorkomen en de verantwoordelijkheid voor migranten deels bij werkgevers en onderwijsinstellingen te leggen.
“50PLUS kiest voor een streng migratiebeleid dat onderscheid maakt tussen vormen van migratie en voorkomt dat systemen overbelast raken.”
“Bij arbeidsmigratie dient de verantwoordelijkheid mede bij de werkgevers gelegd te worden. Bij studiemigratie zijn de universiteiten en hogescholen medeverantwoordelijk. Dat zal leiden tot een gezonde beperking van het aantal arbeids- en studiemigranten.”
Om administratieve lasten en toekomstige uitkeringsverplichtingen te beperken, wil 50PLUS dat arbeids- en studiemigranten hun opgebouwde AOW-rechten afkopen als zij Nederland verlaten.
“Arbeidsmigranten en studenten die tijdelijk in Nederland wonen, bouwen tijdens hun verblijf hier AOW-rechten op. 50PLUS wil dat deze AOW-rechten worden afgekocht bij vertrek uit Nederland.”
“Het legt een te groot beslag op overheidsdiensten om soms tot 40 jaar later deze kleine uitkeringen te verzorgen bij de onvindbare rechthebbenden.”
50PLUS wil de instroom van migranten beperken tot een afgesproken maximum, het Vluchtelingenverdrag aanpassen, en strengere eisen stellen aan asielzoekers, waaronder het uitsluiten van economische vluchtelingen en personen uit veilige landen.
“Met een coalitie van gelijkgestemde Europese landen wordt het Vluchtelingenverdrag aangepast.”
“Geen recht op asiel voor economische vluchtelingen of personen uit veilige landen.”
“Het beperken van de instroom tot een afgesproken maximum.”
“Intrekken van de spreidingswet.”
“Nieuwe Nederlanders hebben behalve rechten ook plichten.”
“Stroomlijning van de toelatingsprocedures, zodat sneller zekerheid kan worden geboden.”
“Vervolg- en beroepsprocedures worden wettelijk beperkt.”
“Overlastgevende asielzoekers met criminele activiteiten gaan naar aparte opvanglocaties en verspelen hun recht op asiel.”
“Mensen die geen recht op asiel hebben, worden teruggestuurd, met respect voor hun waardigheid.”
“Geen recht op opvang na definitieve afwijzing.”
“Voorwaarde om Nederlander te worden is dat men de Nederlandse taal beheerst.”
De PVV is uitgesproken kritisch over het beleid 2922907338, dat zij koppelen aan asiel, immigratie en opvang van vreemdelingen. Hun kernvoorstel is een totale asielstop, het sluiten van grenzen voor asielzoekers, het terugsturen van Oekraïense mannen, en het schrappen van alle voorrang en voorzieningen voor statushouders. De partij wil verdragen opzeggen, opvanglocaties sluiten en miljarden aan uitgaven aan asiel en opvang beëindigen.
De PVV wil een volledige stop op asielzoekers en immigratie, met directe weigering aan de grens en inzet van het leger voor grensbewaking. Zij zien immigratie als oorzaak van maatschappelijke problemen en willen Nederland “op slot” zetten voor asielzoekers.
“Totale asielstop: alle asielzoekers worden aan de grens geweigerd (artikel 72 VWEU)”
“Nederland gaat op slot voor asielzoekers – om te beginnen voor de komende vier jaar.”
“We sluiten onze grenzen voor alle asielzoekers en sturen Oekraïense mannen terug naar Oekraïne.”
“Tussen de grensovergangen patrouilleert het leger met gebruikmaking van camera’s en drones”
De PVV wil internationale verdragen die asiel en immigratie mogelijk maken opzeggen en een opt-out bij de EU afdwingen. Zij zien deze verdragen als belemmering voor nationaal beleid.
“Opzeggen VN-Vluchtelingenverdrag, Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, Europees Verdrag inzake Nationaliteit en andere verdragen die ons dwarsbomen”
“In Brussel zullen we door het inzetten van veto’s of het weigeren van de te hoge Nederlandse bijdrage aan de EU-begroting een opt-out op asiel en immigratie afdwingen.”
De PVV wil geen nieuwe opvanglocaties meer, bestaande azc’s sluiten en de Spreidingswet direct intrekken. Zij stellen dat opvang van asielzoekers en Oekraïners miljarden kost en ten koste gaat van Nederlanders.
“Geen enkel azc er mee bij. We gaan azc’s sluiten: alle gemeentelijke besluiten tot de opening, verlenging of uitbreiding van opvanglocaties worden ingetrokken.”
“Onmiddellijke intrekking Spreidingswet”
“Alleen al dit jaar besteden we € 6 miljard aan de asielopvang en € 3 miljard aan de opvang van Oekraïners.”
De PVV wil dat statushouders geen voorrang meer krijgen op sociale huurwoningen of andere voorzieningen, en bij fraude of weigering direct hun verblijfsvergunning verliezen.
“Nooit meer voorrang op sociale huurwoningen voor statushouders – ook niet met urgentie”
“Statushouders die frauderen (zoals illegale onderverhuur), op vakantie gaan naar het land van herkomst of werk of een woning weigeren, raken direct hun verblijfsvergunning kwijt”
“Gemeentelijke taakstelling voor de verplichte huisvesting van statushouders schrappen”
De PVV wil vreemdelingen na veroordeling direct uitzetten, illegaliteit strafbaar stellen en de Vreemdelingenpolitie uitbreiden om alle illegalen uit te zetten.
“Vreemdelingen (waaronder statushouders) worden na veroordeling voor één misdrijf – na het uitzitten van de straf en intrekking van de verblijfsstatus – direct uitgezet”
“Illegaliteit en hulp aan illegalen strafbaar conform aangenomen PVV-amendement”
“500 extra agenten voor de Vreemdelingenpolitie, alle illegalen eruit”
BBB kiest voor een streng en restrictief migratie- en asielbeleid, gericht op het beperken van instroom, het versnellen van uitzetting van afgewezen of overlastgevende asielzoekers, en het moderniseren of opzeggen van internationale verdragen. De partij wil onderscheid maken tussen verschillende typen migranten, gezinshereniging beperken, en remigratie actief stimuleren. Centraal staat het beschermen van de draagkracht van de samenleving en het herstellen van grip op migratie.
BBB wil de asielinstroom fors beperken door strengere procedures, het verkorten van verblijfsvergunningen en het sneller beëindigen van procedures bij terugkeer naar het land van herkomst. Dit beleid is bedoeld om de druk op opvang, huisvesting en samenleving te verminderen.
“De Asielnoodmaatregelenwet invoeren. Deze maakt verkorting van de geldigheidsduur van de tijdelijke asielvergunning van vijf naar drie jaar mogelijk. Deze zorgt voor het afschaffen van de mogelijkheid om een asielvergunning voor onbepaalde tijd te verkrijgen. Waarmee de permanente verblijfsvergunning vervalt.”
“Terugreist naar het land van herkomst, ongeacht de reden, wordt de procedure direct beëindigd of de verblijfsvergunning direct ingetrokken. Het voorstel van BBB hierover is in 2024 aangenomen door de Tweede Kamer. Wij zien erop toe dat dit daadwerkelijk wordt uitgevoerd.”
BBB wil remigratie van afgewezen asielzoekers actief stimuleren, waarbij vrijwillige terugkeer wordt aangemoedigd en gedwongen uitzetting volgt bij weigering. Dit wordt gezien als noodzakelijk om massaimmigratie en integratieproblemen aan te pakken.
“Remigratie stimuleren. Terugkeer naar het land van herkomst kan bijdragen aan oplossingen m.b.t. massaimmigratie en falende integratie. Op remigratie heeft te lang een taboe gerust. Stimuleren van terugkeer hoort te worden opgenomen in het beleid. We helpen mensen die vrijwillig terug willen.”
“Vrijwillig waar het kan, gedwongen waar het moet. We stimuleren vrijwillige terugkeer van afgewezen asielzoekers, maar gaan bij weigering over tot gedwongen uitzetting.”
BBB wil dat asielzoekers die overlast veroorzaken of crimineel gedrag vertonen versneld worden uitgezet en uitgesloten van de asielprocedure. Dit moet de veiligheid in opvanglocaties en de samenleving vergroten.
“Asielzoekers die andere asielzoekers in azc’s bedreigen, intimideren of mishandelen, bijvoorbeeld om hun geloof of seksuele voorkeur, worden zonder pardon uit de asielprocedure gezet en teruggestuurd naar land van herkomst.”
“Asielzoekers die overlast veroorzaken of crimineel gedrag vertonen, krijgen een spoedprocedure. Zo kunnen zij zo snel mogelijk het AZC verlaten en worden uitgezet.”
BBB wil het VN-Vluchtelingenverdrag in zijn huidige vorm opzeggen en vervangen door nationaal beleid, met als doel de instroom te maximaliseren en meer grip te krijgen op migratie.
“BBB kiest voor een koerswijziging: wij willen het VN Vluchtelingenverdrag in zijn huidige vorm opzeggen en vervangen door een uitvoerbaar nationaal beleid. We stellen een maximum aan de instroom, investeren in opvang in de regio en sluiten terugkeerakkoorden met herkomstlanden.”
BBB wil gezinshereniging beperken tot het kerngezin en een tweestatusstelsel invoeren, waarbij strengere voorwaarden gelden voor subsidiair beschermden.
“De Wet invoering tweestatusstelsel invoeren. Deze wet maakt onderscheid tussen vluchtelingen en subsidiair beschermden en beperkt nareis voor beide groepen tot het kerngezin. Gezinshereniging wordt dus strenger.”
BBB wil dat statushouders niet langer voorrang krijgen bij het toewijzen van sociale huurwoningen, om de positie van Nederlandse woningzoekenden te beschermen.
“BBB maakt een einde aan voorrang voor statushouders bij het toekennen van sociale huurwoningen. Iedereen sluit achteraan in de rij van woningzoekers, ook statushouders.”
JA21 wil het beleid rondom beleid 2922907338 (vermoedelijk asiel, migratie en terugkeerbeleid) drastisch aanscherpen. De partij pleit voor het beperken van migratie, het strikt handhaven van terugkeer bij afwijzing van verblijfsvergunningen, het intrekken van de Spreidingswet, en het afschaffen van voorrang voor statushouders bij huisvesting. JA21 legt de nadruk op nationale soevereiniteit, strenge handhaving en het tegengaan van misstanden rond arbeids- en asielmigratie.
JA21 vindt dat afwijzing van asielaanvragen daadwerkelijk moet leiden tot terugkeer en dat illegaliteit strafbaar moet zijn. De partij wil voorkomen dat afgewezen asielzoekers in Nederland blijven en pleit voor een harde aanpak van illegaliteit.
“Dat afwijzing ook echt terugkeer betekent: illegaliteit wordt weer strafbaar, opvang vervalt, de verblijfsgrond en is niet als dakloze in Nederland blijven, maar terugkeer het antwoord.”
“In aanloop naar een fundamentele herziening van ons asielbeleid en een einde aan asielopvang in Nederland, zijn er directe stappen nodig om de huidige druk die het asielbeleid legt op gemeenten, de sociale cohesie en de woningmarkt te verlichten. Daarnaast dient eindelijk écht werk gemaakt te worden van het vaak genegeerde sluitstuk van de asielprocedure: afwijzing en terugkeer.”
JA21 wil de Spreidingswet zo snel mogelijk intrekken en geen sancties voor gemeenten die niet voldoen aan de huisvestingsopgave. Ook moet de voorrangsregeling voor statushouders worden afgeschaft.
“De Spreidingswet zo snel mogelijk, maar uiterlijk vóór 1 februari 2026 intrekken om zo een nieuwe verplichte ronde te voorkomen, conform de moties-Eerdmans.”
“Afschaffen voorrangsregeling en wettelijke taakstellingen voor gemeenten met betrekking tot de huisvesting van statushouders.”
JA21 wil migratie beperken door het juridisch verankeren van migratieplafonds en scherpe selectie van arbeidsmigranten en gezinshereniging. Hoogopgeleide kennismigranten met meerwaarde zijn wel welkom.
“Een beleid ontwikkelen om de bevolkingsgroei van Nederland te beperken. Dat betekent onder meer het juridisch verankeren van migratie plafonds en scherpe selectie van arbeidsmigratanten en gezinshereniging.”
“Hoogopgeleide kennismigranten met economische en maatschappelijke meerwaarde voor Nederland welkom heten.”
JA21 wil misstanden rond arbeidsmigratie en overlast door EU-arbeidsmigranten hard aanpakken, onder meer door strenge handhaving, verhuurdersvergunningen en gedwongen terugkeer bij overlast.
“Woonmisstanden en uitbuiting hard aanpakken: streng controleren en handhaven op overbewoning, aanpakken malafide verhuurders en uitzendbureaus, invoering verhuurdersvergunningen, huisvesting zoveel mogelijk op terrein van de werkgever in plaats van in woonwijken en recreatieparken.”
“Gedwongen terugkeer van EU-ingezetenen (in de praktijk vaak EU-arbeidsmigranten) die overlast veroorzaken of een gevaar voor de openbare orde zijn, makkelijker maken: het huidige benodigde aantal registraties om dossiers aan de IND te kunnen overdragen terugdringen, scherpe afspraken met landen van herkomst over terugkeer.”
JA21 wil voorkomen dat arbeidsmigratie leidt tot het verkrijgen van een asielstatus.
“Voorkomen dat arbeids- en asielmigratie vermengd raken: het hebben van een baan mag niet (alsnog) leiden tot het verkrijgen van een asielstatus.”
NSC pleit voor een voorspelbaar en stimulerend beleid voor woningbouw, met nadruk op langjarige afspraken met woningcorporaties, het verlagen van fiscale lasten en het vergroten van investeringscapaciteit. De partij wil meer sociale en middenhuurwoningen realiseren, knelpunten in procedures en vergunningen wegnemen, en Europese regels versoepelen om investeringen te bevorderen. Hun visie is gericht op structurele oplossingen voor de wooncrisis, met duidelijke prestatieafspraken en financiële stimulansen.
NSC wil verplichte, langjarige afspraken maken met woningcorporaties over de bouw van nieuwe woningen tot 2035, gekoppeld aan heldere regionale doelen. Dit moet zorgen voor voorspelbaarheid en continuïteit in de woningbouw, met nadruk op sociale huur en betaalbare middenhuur- en koopwoningen.
“We willen langjarige verplichte afspraken maken met woningbouwcorporaties over de bouw van nieuwe woningen tot 2035. Deze prestatieafspraken tussen Rijk en woningcorporaties zijn gekoppeld aan heldere woningbouwdoelen per regio. Die doelen zijn gebaseerd op de woonwensen. We zetten nadrukkelijk in op de bouw van sociale huurwoningen en betaalbare midden-huur en -koopwoningen.”
Om investeringen in duurzame woningbouw te stimuleren, wil NSC fiscale heffingen voor woningcorporaties die bedoeld zijn voor commerciële partijen verlagen of afschaffen. Dit vergroot de financiële armslag van corporaties en maakt het mogelijk meer woningen te bouwen.
“Om ervoor te zorgen dat woningcorporaties ook in de toekomst kunnen investeren in duurzame woningbouw worden voor corporaties fiscale heffingen die bedoeld zijn voor commerciële partijen, op korte termijn verlaagd of afgeschaft.”
NSC wil dat corporaties weer lage- en middenhuurwoningen kunnen bouwen, met garanties van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw en ruimere Europese staatssteunregels. Daarnaast pleiten ze voor een Europese uitzondering op staatssteunregels voor middenhuur en een Europees Woningfonds.
“Daarnaast willen we het voor corporaties weer mogelijk maken om lage- en midden- huurwoningen te bouwen. Dit onder heldere voorwaarden en met garanties van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) en verruimde Europese staatssteunregels.”
“Daarom willen we een Europese uitzondering op staatssteunregels voor midden-huur (vergelijkbaar met de vrijstelling voor sociale diensten van algemeen economisch belang DAEB) en een Europees Woningfonds.”
NSC stelt voor om belastingmaatregelen te nemen die de investeringscapaciteit van woningbouwcorporaties en private investeerders vergroten, zodat er meer gebouwd kan worden.
“Om investeren in woningbouw te stimuleren nemen we belastingmaatregelen die de investeringscapaciteit van woningbouwcorporaties en private investeerders vergroten.”
Om de woningbouw te versnellen, wil NSC geschillen tussen gemeenten en provincies snel oplossen, bezwaarprocedures inkorten, en extra investeren in een versnellingsfonds voor de woningmarkt.
“We zorgen ervoor dat geschillen tussen gemeenten en provincies binnen de wettelijk gestelde termijn worden opgelost. Lukt dat niet, dan neemt de minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening de regie en hakt de knoop door.”
“Locaties die vanwege de wooncrisis zeer snel moeten worden bebouwd volgen een verkorte (bezwaar)procedure.”
“De gemeentelijke goedkeuring van bouwplannen wordt aan strikte termijnen gebonden en de mogelijkheden voor bezwaar en beroep worden ingeperkt.”
“We investeren € 2 miljard extra in een versnellingsfonds voor de woningmarkt. Met het geld worden woningbouwprojecten sneller uitgewerkt, concrete knelpunten aangepakt en vergunningen eerder verleend.”
BVNL is uitgesproken tegen het huidige beleid rondom asielopvang, spreiding en voorzieningen voor vreemdelingen (beleid 2922907338). De partij wil een volledige asielstop, sluiting van AZC’s, opheffing van landelijke vreemdelingenvoorzieningen, en is fel tegen de Spreidingswet. BVNL pleit voor strengere terugkeermaatregelen, het ontbinden van het COA en het bestraffen van organisaties die illegale migratie faciliteren.
BVNL vindt dat Nederland het absorptievermogen heeft bereikt en wil daarom een volledige asielstop en sluiting van alle asielzoekerscentra. De partij ziet opvang van vluchtelingen alleen als taak voor de regio en wil bestaande AZC’s transformeren tot woningen.
BVNL wil de Landelijke Vreemdelingenvoorzieningen (voorheen ‘bed, bad, brood’) opheffen en het COA ontbinden, omdat deze volgens de partij overbodig worden bij een asielstop.
BVNL is fel tegen de Spreidingswet, die gemeenten verplicht asielzoekers op te vangen, en wil deze wet afschaffen.
“We zijn tegen de Spreidingswet die gemeenten dwingt asielzoekers op te vangen.”
De partij wil hard optreden tegen landen die niet meewerken aan terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers, inclusief het stopzetten van diplomatieke betrekkingen, ontwikkelingshulp en uitkeringen.
“Tegen landen die niet meewerken aan terugkeer van illegalen en uitgeprocedeerde asielzoekers wordt keihard opgetreden. Gedacht kan worden aan het opzeggen van de diplomatieke betrekkingen, het stoppen van ontwikkelingshulp en het stoppen van betalingsverkeer. Uitkeringen naar landen die niet meewerken aan terugkeer van hun inwoners worden stopgezet.”
BVNL wil mensensmokkelaars en NGO’s die illegale migratie faciliteren streng straffen.
“Mensensmokkelaars en NGO’s die illegale migratie faciliteren worden streng gestraft.”
De partij stelt dat afgewezen asielzoekers of illegale migranten geen plaats hebben in Nederland en wil boetes voor gemeenten of instanties die illegalen ondersteunen.
“Voor afgewezen asielzoekers of illegale migranten is in Nederland geen plaats. Gemeenten of andere instanties die illegalen ondersteunen zullen worden beboet.”
De VVD wil het beleid 2922907338 versterken door te kiezen voor een strenger, effectiever en selectiever asiel- en migratiebeleid, waarbij de instroom van asielzoekers fors wordt beperkt en voorrang voor statushouders bij huisvesting wordt afgeschaft. De partij stelt voor om opvang te versoberen, terugkeer te versnellen en alleen nog vluchtelingen via hervestiging toe te laten, met als doel de druk op de woningmarkt en voorzieningen te verlichten en de soevereiniteit van Nederland te herstellen.
De VVD vindt dat Nederland de huidige asielinstroom niet aankan en wil daarom een fundamentele stelselwijziging: alleen nog vluchtelingen via hervestiging toelaten, strengere selectie, en nationale koppen op asielbeleid afschaffen. Dit moet de druk op de woningmarkt en samenleving verlichten en ruimte houden voor echte vluchtelingen.
“De VVD wil grip krijgen op de instroom, die behapbaar maken voor ons land en ruimte houden voor echte vluchtelingen die onze hulp nodig hebben. Wij staan voor een selectief migratiebeleid dat onze soevereiniteit herstelt en onze vrijheid, rechtsstaat en voorzieningen beschermt.”
“We nemen hier maatregelen voor en willen elk kwartaal een check of landen om ons heen strenger asielbeleid hebben doorgevoerd. Als dit het geval is, wordt dit beleid ook onderdeel van het Nederlandse asielbeleid. Nationale koppen die het asielbeleid gunstiger maken voor asielzoekers worden zo snel mogelijk afgeschaft.”
“Daarom willen we dat er een stelselwijziging komt waarbij vluchtelingen alleen nog maar naar Nederland komen via hervestiging.”
De VVD wil dat statushouders niet langer worden voorgetrokken bij sociale huurwoningen en stelt een verbod op voorrang in. Statushouders krijgen sobere flexwoningen, zodat de druk op de woningmarkt en azc’s vermindert.
“Het is oneerlijk dat statushouders soms worden voorgetrokken bij de toewijzing van sociale huurwoningen. Daarom schaffen wij de wettelijke taakstelling van gemeenten om statushouders te moeten huisvesten af, en stellen wij een verbod op voorrang voor statushouders in. Voor statushouders worden sobere flexwoningen gebouwd om azc’s te ontlasten.”
De VVD wil de asielopvang voor kansarme, overlastgevende en criminele asielzoekers maximaal versoberen, terwijl voor kinderen extra eisen gelden. Opvang wordt verdeeld op basis van lokale draagkracht.
“De asielopvang voor kansarme, overlastgevende en criminele asielzoekers wordt maximaal versoberd. Voor kinderen stellen we juist extra – maar wel realistische – eisen aan asielopvang.”
“Zolang de instroom nog niet voldoende is teruggedrongen en er geen alternatieve opvang- en huisvestingslocaties zijn gecreëerd, is een eerlijke verdeling van asielzoekers over het land nodig. Niet elke stad of elk dorp kan dezelfde hoeveelheid asielzoekers aan. Daarom moet er bij de verdeling van asielzoekers goed worden gekeken naar lokale omstandigheden.”
De VVD wil het terugkeerbeleid intensiveren, de verblijfsvergunning voor bepaalde tijd inkorten, de asielvergunning voor onbepaalde tijd afschaffen en illegaal verblijf strafbaar stellen.
“Voor zover dit na de verkiezingen nog niet is geregeld, schaffen wij de asielvergunning voor onbepaalde tijd af, korten we de duur van de verblijfsvergunning voor bepaalde tijd in naar drie jaar, voeren we een tweestatusstelsel in met alle mogelijke bijbehorende beperkingen, schaffen we de dwangsommen af en stellen we illegaal verblijf strafbaar.”
“De IND krijgt voldoende capaciteit om zaken snel af te handelen, zodat er snel duidelijkheid komt over wie hier wel en wie hier niet mag blijven. Hetzelfde geldt voor het COA. De Dienst Terugkeer en Vertrek krijgt hierbij extra aandacht, waardoor het terugkeerbeleid kan worden geïntensiveerd.”
D66 pleit voor een eerlijk, humaan en effectief asiel- en migratiebeleid, met nadruk op Europese samenwerking, snellere procedures en een menselijke maat in opvang. De partij ondersteunt de invoering van het Europese migratiepact, wil procedures vereenvoudigen en investeert in stabiele financiering voor opvang en integratie. D66 benadrukt solidariteit, snelle duidelijkheid voor asielzoekers en directe deelname aan de samenleving.
D66 ziet het Europese migratiepact als een essentiële stap naar een eerlijk en werkend asielsysteem, met nadruk op samenwerking en eerlijke verdeling tussen lidstaten. Dit moet leiden tot meer regie op migratie en een gedeelde verantwoordelijkheid binnen Europa.
“We nemen onze verantwoordelijkheid binnen Europa voor asielopvang. We steunen de invoering van het Europese migratiepact in juni 2026 als belangrijke stap naar een eerlijk, humaan en werkend asielsysteem in Europa. Het pact biedt regie op migratie en versterkt samenwerking tussen lidstaten. Daarbij pleiten we voor een eerlijke verdeling tussen de verschillende lidstaten.”
D66 wil dat asielprocedures sneller en eenvoudiger worden, zodat mensen sneller duidelijkheid krijgen over hun toekomst. Tegelijkertijd investeert de partij in opvang met een menselijke maat, eerlijk verdeeld over het land, en in stabiele financiering van uitvoeringsorganisaties.
“D66 wil snellere en zorgvuldige procedures. Door procedures te vereenvoudigen, krijgen mensen sneller duidelijkheid over hun toekomst.”
“We investeren in opvang met een menselijke maat, eerlijk verdeeld over ons land. De Spreidingswet blijft.”
“We zorgen voor stabiele en voldoende financiering van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA), de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en organisaties die vluchtelingen ondersteunen bij procedures.”
D66 vindt het onmenselijk dat nieuwkomers jarenlang moeten wachten om te kunnen deelnemen aan de samenleving. De partij wil dat nieuwkomers vanaf het begin kunnen meedoen, met inzet van zowel de nieuwkomers als de ontvangende samenleving.
“Nieuwkomers die in Nederland verblijven, moeten vanaf het begin kunnen meedoen. Dat geldt zeker voor kansrijke asielzoekers en voor mensen die een status hebben gekregen. Maar momenteel moeten veel nieuwkomers jarenlang wachten om te kunnen deelnemen aan onze samenleving. Het is onmenselijk om mensen te laten wegkwijnen in een azc.”
D66 is voorstander van het moderniseren van het Vluchtelingenverdrag, mits dit de situatie voor zowel ontvangende landen als vluchtelingen verbetert en rechten niet inperkt. De partij wil dat vluchtelingen buiten Europa asiel kunnen aanvragen en bij kansrijke aanvragen veilig naar Europa kunnen komen.
“D66 is dan ook voorstander van het moderniseren van het Vluchtelingenverdrag, mits dit de situatie voor zowel ontvangende landen als vluchtelingen verbetert en rechten van vluchtelingen in binnen- en buitenland niet inperkt. Vluchtelingen moeten buiten Europa hun asielverzoek kunnen indienen. Wanneer hun aanvraag kansrijk is, moeten ze veilig naar Europa kunnen komen.”
BIJ1 pleit voor een radicaal ander woonbeleid waarin betaalbaarheid, sociale rechtvaardigheid en het terugdringen van marktwerking centraal staan. De partij wil huren verlagen, 1 miljoen sociale woningen bouwen, leegstand streng aanpakken en woningcorporaties weer volledig onder overheidstoezicht plaatsen. Hun visie is dat wonen een recht is, geen marktproduct, en dat de overheid de regie moet nemen om huisvesting eerlijk en toegankelijk te maken.
BIJ1 wil de huren structureel verlagen, ook in de vrije sector, en stelt bindende maximumprijzen in om woekerhuren tegen te gaan. Hiermee wil de partij de woonlasten voor huurders direct verlichten en huisjesmelkers aanpakken.
“Alle huren omlaag. We zorgen dat huisjesmelkers niet méér huur aan jou kunnen rekenen dan eerlijk is, met bindende maximumprijzen voor elke woning. Te hoge huren maken we lager. Ook in de vrije sector, met terugwerkende kracht.”
De partij wil fors investeren in sociale woningbouw door een Nationaal Bouwbedrijf op te richten dat woningen bouwt voor mensen, niet voor winst. Projectontwikkelaars die niet betaalbaar bouwen, worden buitenspel gezet.
“1 miljoen sociale woningen erbij. Een Nationaal Bouwbedrijf bouwt woningen voor mensen, niet voor winst. Zo zetten wij de projectontwikkelaars die weigeren om betaalbaar te bouwen, omdat ze alleen verdienen aan te dure koopwoningen, buitenspel.”
Om speculatie en leegstand tegen te gaan, voert BIJ1 hoge boetes in voor onnodige leegstand en onteigent woningen na drie jaar leegstand om deze toe te wijzen aan woningzoekenden.
“Wie een woning onnodig leeg laat staan, betaalt een boete van 2,8% van de WOZ-waarde per maand (100% van de waarde in 3 jaar). Na 3 jaar onteigenen (terugpakken) we de woning en wijzen die toe aan mensen om te wonen.”
BIJ1 wil woningcorporaties weer volledig onder controle van de overheid brengen en democratiseren, zodat bewonerscommissies bindende zeggenschap krijgen over beleid en investeringen.
“Woningcorporaties komen weer volledig onder controle van de overheid en maken we democratisch. Bewonerscommissies krijgen een vooraanstaande, bindende rol in het maken van de regels. Inclusief recht op instemmen met begrotingen en investeringen.”
De partij wil dat gemeenten een transparant register bijhouden van vrijkomend vastgoed en bij verkoop voorrang geven aan wooncoöperaties of maatschappelijke projecten.
“Gemeenten worden verplicht om een transparant register van vrijkomend gemeentelijk vastgoed bij te houden en bij de verkoop voorrang te geven aan wooncoöperaties of andere maatschappelijke projecten en organisaties. De details van alle gemeentelijke vastgoedtransacties worden verplicht openbaar bijgehouden.”
GroenLinks-PvdA wil speculatie met grond en woningen tegengaan en de winsten hiervan ten goede laten komen aan de samenleving. Ze stellen concrete maatregelen voor zoals het afromen van speculatiewinsten, het invoeren van een opkoopbescherming en het actief terugbrengen van grond in publieke handen. De kern van hun visie is dat woningen bedoeld zijn om in te wonen, niet om winst mee te maken.
GroenLinks-PvdA vindt dat de waardestijging van grond bij bestemmingswijziging niet bij speculanten moet blijven, maar terug moet vloeien naar de samenleving om woningbouw te financieren. Dit moet de woningmarkt eerlijker maken en de publieke regie versterken.
“De winsten van grondspeculanten gaan we afromen en inzetten voor woningbouw.”
“We vinden dat deze speculatiewinsten ten goede moeten komen aan de samenleving. Een eerlijk deel van deze speculatiewinst vloeit terug naar de samenleving, zodat we het kunnen gebruiken voor woningbouw.”
Om te voorkomen dat woningen worden opgekocht door beleggers en speculanten in plaats van mensen die er zelf willen wonen, wil GroenLinks-PvdA een landelijke opkoopbescherming invoeren. Dit moet starters beschermen en de woningmarkt toegankelijker maken.
De partij wil actief grond opkopen zodat deze weer in publieke handen komt, wat de regie op woningbouw vergroot en speculatie tegengaat.
“Daarom gaan we actief grond opkopen zodat grond weer in publieke handen komt...”
De ChristenUnie pleit voor een menswaardig, effectief en toekomstbestendig migratie- en asielbeleid, waarbij terugkeer van afgewezen asielzoekers wordt verbeterd, maar altijd met respect voor mensenrechten. Ze zijn tegen strafbaarstelling van illegaliteit en willen hulp aan ongedocumenteerden niet strafbaar maken. Het beleid richt zich op duidelijke procedures, samenwerking met landen van herkomst en het bieden van perspectief waar terugkeer niet mogelijk is.
De ChristenUnie wil dat afgewezen asielzoekers zo snel mogelijk terugkeren naar hun land van herkomst, met verbeterde vertrekprocedures en duidelijke communicatie. Als landen van herkomst niet meewerken, worden sancties overwogen. Dit moet de asielketen ontlasten en voorkomen dat mensen onnodig lang in onzekerheid blijven.
“Afgewezen asielzoekers vertrekken zo snel mogelijk naar het land van herkomst. We verbeteren daarom de vertrekprocedure en de communicatie daarover met afgewezen asielzoekers. Hierover maken we afspraken met landen van herkomst. Wanneer deze landen niet in redelijkheid meewerken aan het terugnemen van hun afgewezen onderdanen, worden sancties (nationaal of in Europees verband) overwogen.”
Als terugkeer niet mogelijk is, streeft de ChristenUnie naar een duurzaam perspectief, zoals doormigratie of legalisering van verblijf. Ze zijn tegen het strafbaar stellen van illegaliteit en willen dat hulp aan ongedocumenteerden nooit strafbaar wordt.
“We staan in voor menswaardige opvang en begeleiding van afgewezen asielmigranten, waarbij gewerkt wordt aan terugkeer. Waar dat niet mogelijk is werken we aan een duurzaam perspectief: doormigratie of legalisering van verblijf. We zijn tegen strafbaarstelling van illegaliteit en hulp aan ongedocumenteerden wordt nooit strafbaar.”
De partij wil voldoende opvangcapaciteit, stabiele financiering voor IND en COA, en snelle duidelijkheid voor asielzoekers. Dit voorkomt geldverspilling en langdurige onzekerheid.
“We zorgen voor voldoende, kwalitatieve opvangcapaciteit die kan meebewegen met pieken en dalen in aantallen asielzoekers. ... Asielzoekers krijgen snel duidelijkheid of zij mogen blijven, zodat mensen kunnen starten met hun leven in Nederland, of terugkeren.”
Forum voor Democratie (FVD) is zeer kritisch over het huidige beleid rondom het doorrekenen van verkiezingsprogramma’s door het Centraal Planbureau (CPB) en pleit voor afschaffing van planbureaus zoals het CPB. FVD vindt dat het CPB alleen voorstellen binnen bestaande beleidskaders doorrekent en daarmee fundamentele koerswijzigingen blokkeert. De partij wil dat politiek draait om visie en fundamentele keuzes, niet om technocratische beperkingen.
FVD stelt dat de huidige doorrekeningssystematiek van het CPB tekortschiet omdat deze alleen voorstellen binnen bestaande beleidskaders meeneemt, waardoor echte alternatieven en koerswijzigingen worden uitgesloten. Volgens FVD belemmert dit een open democratisch debat over fundamentele beleidskeuzes.
“Met de huidige doorrekeningssystematiek is echter iets grondig mis. Want het Centraal Planbureau wil enkel voorstellen in overweging nemen die binnen de huidige beleidskaders vallen.”
“Als dat soort vragen buiten de reikwijdte van het CPB vallen - wat héb je dan aan een ‘doorrekening’?”
FVD wil planbureaus zoals het CPB, SCP, SER en PBL volledig afschaffen, omdat zij vinden dat beleid niet door technocraten en lobbyclubs moet worden bepaald, maar door gekozen politici.
“We schaffen achterhaalde adviesorganen zoals CPB, SCP, SER en PBL af, zodat beleid niet langer wordt bepaald door technocraten en lobbyclubs.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) pleit voor streng milieubeleid, waarbij vervuilers betalen en milieuschade actief wordt aangepakt. Ze willen onder andere strengere handhaving van milieuwetgeving, een saneringsplan voor gevaarlijke stoffen, en het stoppen van maatwerkafspraken met grote vervuilers. De kern van hun visie is dat de overheid de regie neemt en bedrijven niet langer kunnen wegkomen met vervuiling.
De PvdD vindt dat het Rijk de regie moet nemen over toezicht en handhaving van milieuwetgeving, met meer capaciteit en expertise bij toezichthouders. Bedrijven moeten zelf de kosten van controles betalen en boetes worden verhoogd, zodat vervuilers niet langer kunnen profiteren van mazen in het systeem.
“Het Rijk neemt de regie over het toezicht en de handhaving van milieuwetgeving en de bestrijding van milieucriminaliteit. Overheden werken nauwer samen, zodat bedrijven niet langer kunnen wegkomen met vervuiling door slim gebruik te maken van de mazen in het systeem. Er wordt gezorgd voor meer capaciteit en expertise bij de toezichthouders. Controles zijn voortaan onaangekondigd en bedrijven betalen zelf de kosten van controles. De boetes worden stevig verhoogd en passend gemaakt bij de omzet van de beboete bedrijven. Bij veelplegers worden vergunningen sneller ingetrokken.”
De partij wil een actief saneringsplan om gevaarlijke stoffen zoals PFAS en staalslakken uit de leefomgeving te verwijderen, waarbij de vervuiler betaalt.
“Er komt een saneringsplan om gevaarlijke stoffen als PFAS en staalslakken zoveel mogelijk uit de leefomgeving te verwijderen, waarbij de vervuilers worden gedwongen te betalen.”
De PvdD wil direct optreden tegen grote vervuilers zoals Tata Steel en stoppen met onderhandelingen over maatwerkafspraken.
“Er wordt direct opgetreden tegen de ziekmakende vervuiling van Tata Steel. De onderhandelingen over maatwerkafspraken van Tata Steel worden per direct gestopt.”
De SP pleit voor een streng en sociaal beleid rond arbeidsmigratie, gericht op het beschermen van arbeidsmigranten tegen uitbuiting en het aanpakken van malafide bedrijven. De partij wil onder meer een vergunningstelsel voor uitzendbureaus, strengere handhaving en betere huisvesting, met als doel misstanden structureel te bestrijden en arbeidsmigranten meer zekerheid te bieden.
De SP ziet arbeidsmigratie als een verdienmodel voor bedrijven met lage lonen en wil misstanden zoals slechte huisvesting en uitbuiting aanpakken. Door een vergunningstelsel voor uitzendbureaus in te voeren en de Arbeidsinspectie uit te breiden, wil de partij de pakkans voor malafide bedrijven vergroten en arbeidsmigranten beter beschermen.
“We gaan arbeidsmigranten beschermen tegen werkgevers door niet langer toe te staan dat die ook hun huisbaas zijn. De Arbeidsinspectie moet uitgebreid worden en er komt een vergunningstelsel voor uitzendbureaus. Dit verhoogt de pakkans voor malafide bedrijven en uitzendbureaus. Bij misstanden sluiten we bedrijven of uitzendbureaus.”
De SP wil dat bedrijven die arbeidsmigranten uitbuiten direct worden aangepakt en dat de boetes ten goede komen aan de slachtoffers. Dit moet bijdragen aan een eerlijker systeem en een afschrikwekkend effect hebben op malafide praktijken.
“Hierbij wordt meteen een boete ingesteld die uitgekeerd wordt aan de arbeidsmigranten voor eventuele terugkeer of als overbruggingsbudget.”
Om de veiligheid van arbeidsmigranten te waarborgen, stelt de SP voor om strikte taaleisen in te voeren voor arbeidsmigranten die in potentieel gevaarlijke sectoren werken, zoals de bouw.
“Er komen strikte taaleisen voor arbeidsmigranten die in potentieel gevaarlijke sectoren werken, zoals de bouw.”
De SGP vindt dat de Rijksoverheid de regie moet nemen over beleid 2922907338, maar wil provincies en gemeenten nadrukkelijk ruimte geven voor eigen afwegingen. De partij pleit voor meer aandacht voor de toegenomen vraag naar woningen, onder andere door migratie en echtscheidingsproblematiek, en wil dat provincies ruimhartig faciliteren.
De SGP wil dat de Rijksoverheid de regie voert, maar dat provincies en gemeenten zelfstandig kunnen afwegen hoe zij beleid 2922907338 uitvoeren. Dit moet leiden tot maatwerk en betere aansluiting bij lokale behoeften, met provincies in een faciliterende rol.
“De SGP vindt dat de Rijksoverheid regie moet hebben, maar provincies en gemeenten houden nadrukkelijk ruimte voor zelfstandige afwegingen, waarbij provincies ruimhartig faciliteren.”
De SGP signaleert dat de vraag naar woningen toeneemt door migratie en echtscheidingsproblematiek en vindt dat beleid 2922907338 hier meer rekening mee moet houden. Dit is volgens de partij noodzakelijk om de woningmarkt beter te laten functioneren en de woningnood aan te pakken.
“Er moet meer aandacht komen voor de toegenomen vraag naar woningen, zoals de impact van migratie en van echtscheidingsproblematiek.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma