Verkiezingsprogramma's 2025 overWat zeggen de partijen over het beleid 1187443856?
BBB kiest voor een streng en restrictief beleid ten aanzien van asielzoekers en statushouders die overlast veroorzaken of crimineel gedrag vertonen. De partij wil snelle uitzetting, streng toezicht en het stimuleren van remigratie, met als doel de draagkracht van opvang en samenleving te beschermen en misbruik van het asielstelsel te voorkomen.
Snelle uitzetting en streng toezicht op overlastgevende asielzoekers
BBB wil dat asielzoekers en statushouders die overlast veroorzaken of crimineel gedrag vertonen, snel worden uitgezet en onder streng toezicht worden geplaatst. Dit beleid is bedoeld om misbruik van het asielstelsel te voorkomen en de veiligheid in opvanglocaties en omliggende gemeenschappen te waarborgen.
“Criminele en overlastgevende asielzoekers en statushouders worden sneller overgeplaatst naar streng gecontroleerde handhaving en toezichtlocaties, waar vrijheidsbeperkende maatregelen gelden.”
“Asielzoekers die andere asielzoekers in azc’s bedreigen, intimideren of mishandelen, bijvoorbeeld om hun geloof of seksuele voorkeur, worden zonder pardon uit de asielprocedure gezet en teruggestuurd naar land van herkomst.”
“Asielzoekers die overlast veroorzaken of crimineel gedrag vertonen, krijgen een spoedprocedure. Zo kunnen zij zo snel mogelijk het AZC verlaten en worden uitgezet.”
“We stimuleren vrijwillige terugkeer van afgewezen asielzoekers, maar gaan bij weigering over tot gedwongen uitzetting.”
Remigratie en beëindiging verblijfsrecht bij terugkeer
BBB wil remigratie actief stimuleren en het verblijfsrecht direct beëindigen als iemand terugkeert naar het land van herkomst, ongeacht de reden. Dit moet bijdragen aan het verminderen van massaimmigratie en het tegengaan van falende integratie.
“Terugreist naar het land van herkomst, ongeacht de reden, wordt de procedure direct beëindigd of de verblijfsvergunning direct ingetrokken.”
“Remigratie stimuleren. Terugkeer naar het land van herkomst kan bijdragen aan oplossingen m.b.t. massaimmigratie en falende integratie. Op remigratie heeft te lang een taboe gerust. Stimuleren van terugkeer hoort te worden opgenomen in het beleid.”
Geen voorrang voor statushouders bij sociale huurwoningen
BBB wil dat statushouders niet langer voorrang krijgen bij het toewijzen van sociale huurwoningen, om zo de positie van Nederlandse woningzoekenden te beschermen.
“BBB maakt een einde aan voorrang voor statushouders bij het toekennen van sociale huurwoningen. Iedereen sluit achteraan in de rij van woningzoekers, ook statushouders.”
Strengere gezinshereniging en opzegging VN-Vluchtelingenverdrag
BBB wil gezinshereniging beperken en het VN-Vluchtelingenverdrag in zijn huidige vorm opzeggen, om de asielinstroom structureel te verlagen en nationale controle te versterken.
“De Wet invoering tweestatusstelsel invoeren. Deze wet maakt onderscheid tussen vluchtelingen en subsidiair beschermden en beperkt nareis voor beide groepen tot het kerngezin.”
“BBB kiest voor een koerswijziging: wij willen het VN Vluchtelingenverdrag in zijn huidige vorm opzeggen en vervangen door een uitvoerbaar nationaal beleid.”
De SGP pleit voor het hervatten en versnellen van uitgestelde infrastructuurprojecten door extra investeringen in het Mobiliteitsfonds, met bijzondere aandacht voor verkeersveiligheid en openbaar vervoer. Ze willen meer budget voor het veiliger maken van wegen, een programmatische aanpak van verkeersveiligheid, en extra investeringen in betaalbaar en voldoende openbaar vervoer, vooral in landelijke gebieden. De partij benadrukt het belang van structurele financiering en innovatie om Nederland bereikbaar te houden.
Uitgestelde infrastructuurprojecten hervatten en investeren in Mobiliteitsfonds
De SGP vindt dat belangrijke infrastructuurprojecten die zijn stilgelegd vanwege bezuinigingen en stikstofproblemen weer moeten worden opgepakt. Ze zien investeringen in het Mobiliteitsfonds als noodzakelijk om de bereikbaarheid van Nederland te waarborgen en verkeersveiligheid te verbeteren.
“Om Nederland bereikbaar te houden, moeten deze infra-projecten uit de ijskast. Dat betekent dat investeringen in het Mobiliteitsfonds nodig zijn.”
“Er is extra budget nodig voor het veiliger maken van N-wegen, zoals de N50 bij Kampen.”
“De SGP wil investeren in cofinanciering van gemeentelijke en provinciale projecten voor het veiliger maken van wegen, kruispunten en fietspaden.”
“De SGP wil investeren in nieuwe aanlegprojecten, zoals aanpak van de knooppunt Hoevelaken en A1/A30, verbreding van de A2 Deil-Vught, A15 Papendrecht-Gorinchem en A27 Houten-Hooipolder. Zo nodig moeten deze gepauzeerde projecten gefaseerd opgepakt worden.”
Extra investeren in openbaar vervoer, vooral in landelijke gebieden
De SGP maakt zich zorgen over de afname van busvervoer op het platteland en wil dat het Rijk extra investeert in betaalbaar en voldoende openbaar vervoer. Ze pleiten voor concrete maatregelen zoals extra overstappunten, btw-vrijstelling, gratis ov voor kinderen en ondersteuning van provincies bij vraaggestuurd vervoer.
“Het openbaar vervoer (ov) is een publieke dienst die overal op orde moet blijven. Oók in het landelijk gebied! We maken ons grote zorgen over de verschraling van het busvervoer op onder meer het platteland: in 5 jaar tijd is dit met 10% afgenomen. Het Rijk moet daarom extra investeren in betaalbaar en voldoende ov.”
“Het ov wordt goedkoper door een btw-vrijstelling. De SGP wil verder gratis ov voor kinderen tot en met 11 jaar en terugkeer van de jongerendagkaart.”
“Het Rijk ondersteunt provincies bij het opzetten van ‘vraaggestuurd’ vervoer in dunbevolkte gebieden.”
Programmatische en innovatieve aanpak van verkeersveiligheid
Naast financiële investeringen wil de SGP een programmatische aanpak, samenwerking met het bedrijfsleven en innovatie inzetten om de verkeersveiligheid te verbeteren. Ze richten zich op technische data, handhaving en specifieke aandacht voor risicovolle e-bikes en fatbikes.
“Naast geld zijn een programmatische aanpak, samenwerking met het bedrijfsleven, inzicht in technische data en innovatie nodig.”
“Niet fatbikes moeten opgevoerd worden, maar de controles op gevaarlijke, illegale fatbikes. Er komt een aparte aanpak voor risicovolle e-bikes met alleen een rotatiesensor en hoge koppelwaarden, waaronder fatbikes.”
D66 wil het huidige complexe toeslagenstelsel afschaffen en vervangen door een eenvoudig, individueel basisbedrag om financiële zekerheid en bestaanszekerheid te vergroten. Ze pleiten voor een menselijker overheid met minder regels, meer maatwerk en het recht om fouten te maken, zodat mensen niet langer in de knel komen door ingewikkelde procedures of angst voor terugvorderingen. De partij koppelt deze hervormingen aan een eerlijker belastingstelsel en meer vertrouwen in burgers.
Toeslagenstelsel vervangen door individueel basisbedrag
D66 vindt het huidige toeslagenstelsel te complex, onrechtvaardig en angstaanjagend voor burgers. Ze willen het vervangen door een eenvoudig, individueel basisbedrag, zodat mensen meer bestaanszekerheid hebben en minder afhankelijk zijn van ingewikkelde regelingen. Dit moet het vertrouwen in de overheid herstellen en financiële ondersteuning toegankelijker maken.
“En we schaffen het doolhof van de toeslagen af: in plaats daarvan komt er één vast bedrag.”
“Toeslagen maken we eenvoudiger en vervangen we stap voor stap voor een individueel basisbedrag.”
“Daarom gaat het toeslagenstelsel drastisch op de schop en komt er een individueel basisbedrag voor terug.”
Meer menselijkheid en het recht op vergissen bij de overheid
D66 wil dat de overheid menselijker wordt en burgers het recht geeft om fouten te maken zonder direct in de problemen te komen. Dit is een reactie op het toeslagenschandaal en de angst voor terugvorderingen, waardoor mensen nu vaak geen ondersteuning durven aan te vragen.
“Vertrouwen terugwinnen vraagt naast daadkracht ook menselijkheid. Daarom brengen we de menselijke maat terug bij de overheid. Mensen krijgen het recht om zich te vergissen.”
“Mensen die recht hebben op ondersteuning, durven dat nu te vaak niet eens aan te vragen, uit angst voor de ingewikkelde procedures waar ze in terechtkomen.”
Eenvoudiger en eerlijker belasting- en ondersteuningssysteem
D66 koppelt de hervorming van het toeslagenstelsel aan een eerlijker belastingstelsel en het samenvoegen van regelingen, zodat werken meer loont en de basis op orde komt. Minder mensen moeten afhankelijk zijn van toeslagen door verhoging van het minimumloon en bijstand.
“We geven meer financiële ondersteuning bij tegenslag of structureel onvoldoende inkomen. Mensen kunnen beter ondersteuning vinden in een systeem dat ze beter begrijpen.”
“Door de verhoging van het minimumloon en van de bijstand die daaraan gekoppeld is, zullen minder mensen afhankelijk zijn van toeslagen. Zo komt de basis weer op orde.”
“Het kindgebonden budget en de kinderbijslag voegen we samen. Zo gaan we van drie ingewikkelde regelingen naar één duidelijke bijdrage voor ouder en kind. Ook de zorgtoeslag schaffen we af.”
De PVV is uitgesproken kritisch over beleid 1187443856 en pleit voor een volledige stop op asiel en immigratie, het sluiten van de grenzen voor asielzoekers, en het terugsturen van Oekraïense mannen. Ze willen geen nieuwe asielzoekerscentra, bestaande opvanglocaties sluiten, en alle verdragen die asiel en immigratie mogelijk maken opzeggen. De partij stelt voor om via veto’s in de EU een opt-out te forceren en de Nederlandse bijdrage aan de EU te verlagen.
Volledige asielstop en sluiting grenzen
De PVV wil een totale asielstop, sluiting van de grenzen voor alle asielzoekers, en het terugsturen van Oekraïense mannen. Ze zien immigratie als de oorzaak van maatschappelijke problemen en willen alle opvanglocaties voor asielzoekers sluiten. Dit beleid wordt gepresenteerd als noodzakelijk om Nederland weer “van de Nederlanders” te maken en de kosten voor opvang te stoppen.
“We sluiten onze grenzen voor alle asielzoekers en sturen Oekraïense mannen terug naar Oekraïne.”
“Nederland is één van de dichtstbevolkte landen van Europa. De afgelopen decennia zijn er meer dan een miljoen niet-westerse immigranten ons land binnengekomen; onze bevolking groeit alleen nog door immigratie.”
“Met de PVV komt er geen enkel azc meer bij! De Spreidingswet wordt meteen ingetrokken. Azc’s die sinds de inwerkingtreding van de Spreidingswet zijn geopend, worden gesloten.”
Opzeggen internationale verdragen en afdwingen EU opt-out
De PVV wil alle internationale verdragen die asiel en immigratie mogelijk maken opzeggen, en via veto’s in de EU een opt-out op asiel en immigratie afdwingen. Ze willen niet langer het “braafste jongetje van de EU-klas” zijn en vinden dat Nederland zelf moet bepalen wie het land binnenkomt.
“Ook gaan we alle verdragen die ons dwarsbomen – zoals het VN-Vluchtelingenverdrag, het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en het Europees Verdrag inzake Nationaliteit – opzeggen.”
“In Brussel zullen we door het inzetten van veto’s of het weigeren van de te hoge Nederlandse bijdrage aan de EU-begroting een opt-out op asiel en immigratie afdwingen.”
Stoppen met opvang en financiële bijdragen aan asiel en immigratie
De PVV wil alle uitgaven aan asielopvang, opvang van Oekraïners en ontwikkelingshulp stoppen, en de Nederlandse bijdrage aan de EU drastisch verlagen. Ze presenteren deze bezuinigingen als noodzakelijk om de lasten voor Nederlanders te verlichten.
“Alleen al dit jaar besteden we € 6 miljard aan de asielopvang en € 3 miljard aan de opvang van Oekraïners.”
“De PVV stopt ook met ontwikkelingshulp. Elk jaar maken we vele miljarden over naar Afrika. Ook willen we miljarden minder afdragen aan de Europese Unie.”
“Alleen al dit jaar besteden we € 9 miljard aan de opvang van asielzoekers en Oekraïners. Ook sturen we elk jaar € 7 miljard naar Afrika en doneren we € 10 miljard aan Brussel.”
BIJ1 pleit voor een radicaal ander woonbeleid waarbij de markt wordt teruggedrongen en volkshuisvesting centraal staat. De partij wil huren verlagen, sociale woningbouw fors uitbreiden, leegstand streng aanpakken en grond terugpakken van speculanten en huisjesmelkers. Hun visie is gericht op betaalbaar wonen voor iedereen, democratische zeggenschap van bewoners en het beëindigen van woekerwinsten in de woonsector.
Huren verlagen en maximumprijzen invoeren
BIJ1 wil dat huren omlaag gaan, ook in de vrije sector, en stelt bindende maximumprijzen in om woekerwinsten van huisjesmelkers tegen te gaan. Te hoge huren worden met terugwerkende kracht verlaagd.
“Alle huren omlaag. We zorgen dat huisjesmelkers niet méér huur aan jou kunnen rekenen dan eerlijk is, met bindende maximumprijzen voor elke woning. Te hoge huren maken we lager. Ook in de vrije sector, met terugwerkende kracht.”
1 miljoen sociale woningen bouwen via Nationaal Bouwbedrijf
De partij wil een Nationaal Bouwbedrijf oprichten dat 1 miljoen sociale woningen bouwt, waarbij projectontwikkelaars die niet betaalbaar willen bouwen worden buitenspel gezet.
“1 miljoen sociale woningen erbij. Een Nationaal Bouwbedrijf bouwt woningen voor mensen, niet voor winst. Zo zetten wij de projectontwikkelaars die weigeren om betaalbaar te bouwen, omdat ze alleen verdienen aan te dure koopwoningen, buitenspel.”
Leegstand streng beboeten en onteigenen
Leegstand wordt hard aangepakt met hoge boetes en uiteindelijk onteigening na drie jaar, zodat woningen weer beschikbaar komen voor bewoning.
“Wie een woning onnodig leeg laat staan, betaalt een boete van 2,8% van de WOZ-waarde per maand (100% van de waarde in 3 jaar). Na 3 jaar onteigenen (terugpakken) we de woning en wijzen die toe aan mensen om te wonen.”
Grond en vastgoed terugpakken van speculanten en huisjesmelkers
BIJ1 wil dat kostbare bouw- en landbouwgrond niet in handen blijft van speculanten. Ze beginnen met het terugpakken van grond en gebouwen van de grootste private beleggers en huisjesmelkers.
Woningcorporaties onder democratische overheidscontrole
Woningcorporaties komen weer volledig onder controle van de overheid en worden democratisch bestuurd, met een bindende rol voor bewonerscommissies.
“Woningcorporaties komen weer volledig onder controle van de overheid en maken we democratisch. Bewonerscommissies krijgen een vooraanstaande, bindende rol in het maken van de regels. Inclusief recht op instemmen met begrotingen en investeringen.”
Transparant gemeentelijk vastgoedregister en voorrang voor coöperaties
Gemeenten worden verplicht een transparant register van vrijkomend vastgoed bij te houden en bij verkoop voorrang te geven aan wooncoöperaties of maatschappelijke projecten.
“Gemeenten worden verplicht om een transparant register van vrijkomend gemeentelijk vastgoed bij te houden en bij de verkoop voorrang te geven aan wooncoöperaties of andere maatschappelijke projecten en organisaties. De details van alle gemeentelijke vastgoedtransacties worden verplicht openbaar bijgehouden.”
De ChristenUnie wil het huidige complexe toeslagenstelsel volledig vervangen door een eenvoudiger systeem met een verzilverbare belastingkorting en een huursubsidie, zodat niemand belasting betaalt over de eerste €30.000 inkomen en onzekerheid en terugvorderingen verdwijnen. Daarnaast wordt de financiële ondersteuning voor gezinnen vereenvoudigd en verhoogd, met een vast bedrag per kind en een wettelijk doel voor het terugdringen van kinderarmoede. De partij kiest voor structurele, transparante hervormingen die gezinnen zekerheid en eenvoud bieden.
Toeslagenstelsel vervangen door belastingkorting en huursubsidie
De ChristenUnie vindt het huidige toeslagenstelsel te complex, onrechtvaardig en risicovol voor burgers. Ze willen alle toeslagen afschaffen en vervangen door een verzilverbare belastingkorting en een huursubsidie op basis van inkomen, zodat het systeem eenvoudiger, eerlijker en voorspelbaarder wordt.
“De wirwar van toeslagen vervangen we door een eenvoudige belastingkorting. Zo blijft het gegarandeerd de eerste € 30.000 die per jaar verdient belastingvrij én is er geen sprake meer van onzekerheid en terugvorderingen.”
“We willen misstanden als het kinderopvang-toeslagschandaal voorkomen en zorgen voor een eenvoudiger systeem. Daarom vervangen we de toeslagen door slimmere alternatieven. De huurtoeslag wordt omgezet in huursubsidie, waarbij op basis van het inkomen van twee jaar geleden (inclusief vangnetregeling) huurders met lage inkomens worden geholpen om de huur te kunnen betalen. De andere toeslagen vervangen we door een verzilverbare belastingkorting.”
“In plaats van toeslagen krijgt iedere Nederlander maandelijks een korting op de te betalen inkomstenbelasting. Als de korting hoger is dan de belasting, wordt het meerdere uitbetaald.”
“Bij de ChristenUnie-plannen onderaan de streep niemand belasting betaalt over de eerste 30.000 euro aan inkomen.”
Hogere en eenvoudigere financiële ondersteuning voor gezinnen
De partij wil gezinnen directer en eenvoudiger ondersteunen door een vast bedrag per kind en het wettelijk vastleggen van het doel om kinderarmoede te verlagen. Dit moet de financiële positie van gezinnen verbeteren en bureaucratie verminderen.
Jaarlijkse vereenvoudiging van regels en sociale zekerheid
De ChristenUnie wil het stelsel van belastingen en sociale zekerheid jaarlijks vereenvoudigen om bureaucratie en onzekerheid te verminderen. Dit moet het systeem toegankelijker en begrijpelijker maken voor burgers.
“De ChristenUnie heeft goede blauwdrukken uitgewerkt om het belastingstelsel en de sociale zekerheid te vereenvoudigen en te verbeteren... Om geen tijd te verliezen introduceren we een jaarlijkse vereenvoudigingsdag en verplichten we de regering om elk jaar een pakket met kleinere vereenvoudigingen van het regelwoud, de fiscaliteit en de sociale zekerheid uit te werken en door te voeren.”
NSC benadrukt het belang van duidelijke, voorspelbare en langjarige afspraken in het beleid rondom woningbouw, met speciale aandacht voor sociale en middenhuurwoningen. De partij wil de investeringscapaciteit van woningcorporaties vergroten, fiscale belemmeringen wegnemen en Europese regelgeving aanpassen om woningbouw te stimuleren. Hun visie is gericht op structurele oplossingen voor de woningcrisis, met concrete prestatieafspraken en financiële maatregelen.
Langjarige prestatieafspraken met woningcorporaties
NSC wil tot 2035 bindende afspraken maken met woningcorporaties over het bouwen van nieuwe woningen, met duidelijke doelen per regio en focus op sociale en betaalbare woningen. Dit moet zorgen voor voorspelbaarheid en zekerheid in het woningbouwbeleid.
“We willen langjarige verplichte afspraken maken met woningbouwcorporaties over de bouw van nieuwe woningen tot 2035. Deze prestatieafspraken tussen Rijk en woningcorporaties zijn gekoppeld aan heldere woningbouwdoelen per regio.”
Fiscale stimulering en investeringscapaciteit vergroten
Om woningcorporaties te ondersteunen bij duurzame woningbouw, wil NSC fiscale heffingen voor corporaties verlagen of afschaffen en belastingmaatregelen nemen die investeringen stimuleren. Ook wordt een herbestedingsreserve binnen de vennootschapsbelasting als optie genoemd.
“Om ervoor te zorgen dat woningcorporaties ook in de toekomst kunnen investeren in duurzame woningbouw worden voor corporaties fiscale heffingen die bedoeld zijn voor commerciële partijen, op korte termijn verlaagd of afgeschaft. Ook is een optie om met een herbestedingsreserve binnen de vennootschapsbelasting te werken.”
“Om investeren in woningbouw te stimuleren nemen we belastingmaatregelen die de investeringscapaciteit van woningbouwcorporaties en private investeerders vergroten.”
Europese uitzonderingen en gelijkwaardige definities
NSC wil Europese uitzonderingen op staatssteunregels voor middenhuur en pleit voor een Europees Woningfonds. Daarnaast streven ze naar uniforme definities van sociale en betaalbare woningen binnen Europa om grensoverschrijdende investeringen te vergemakkelijken.
“Daarom willen we een Europese uitzondering op staatssteunregels voor midden-huur (vergelijkbaar met de vrijstelling voor sociale diensten van algemeen economisch belang DAEB) en een Europees Woningfonds. Daarnaast zetten we ons in om in Europa overal gelijke definities van sociale en betaalbare woningen te hanteren, zodat grensoverschrijdende investeringen soepel en zonder juridische belemmeringen kunnen verlopen.”
Versnellen van woningbouwprocedures en extra investeringen
NSC wil procedures voor urgente woningbouwlocaties verkorten, bezwaar en beroep beperken, en €2 miljard extra investeren in een versnellingsfonds om projecten sneller te realiseren.
“Locaties die vanwege de wooncrisis zeer snel moeten worden bebouwd volgen een verkorte (bezwaar)procedure.”
“We investeren € 2 miljard extra in een versnellingsfonds voor de woningmarkt. Met het geld worden woningbouwprojecten sneller uitgewerkt, concrete knelpunten aangepakt en vergunningen eerder verleend.”
GroenLinks-PvdA wil speculatie met grond en woningen stevig aanpakken en de winsten hiervan ten goede laten komen aan de samenleving. Ze pleiten voor het afromen van speculatiewinsten, invoering van een landelijke opkoopbescherming en het actief terugbrengen van grond in publieke handen. De kern van hun visie is dat woningen bedoeld zijn om in te wonen, niet om winst mee te maken.
Speculatiewinsten afromen en inzetten voor woningbouw
GroenLinks-PvdA vindt dat de waardestijging van grond bij bestemmingswijziging niet naar speculanten moet gaan, maar naar de samenleving. Dit moet bijdragen aan het oplossen van de woningnood en het financieren van woningbouw.
“De winsten van grondspeculanten gaan we afromen en inzetten voor woningbouw.”
“We vinden dat deze speculatiewinsten ten goede moeten komen aan de samenleving. Een eerlijk deel van deze speculatiewinst vloeit terug naar de samenleving, zodat we het kunnen gebruiken voor woningbouw.”
Landelijke opkoopbescherming tegen vastgoedspeculatie
Om te voorkomen dat woningen worden opgekocht door beleggers en leeg blijven staan, wil GroenLinks-PvdA een landelijke opkoopbescherming invoeren. Dit beschermt starters en zorgt dat woningen daadwerkelijk bewoond worden.
Actief grondbeleid en terugbrengen grond in publieke handen
De partij wil dat schaarse grond actief wordt opgekocht en weer in publieke handen komt, zodat deze ingezet kan worden voor woningbouw in plaats van speculatie.
“Wij maken duidelijke keuzes hoe we onze schaarse grond inzetten. Daarom gaan we actief grond opkopen zodat grond weer in publieke handen komt...”
De Partij voor de Dieren (PvdD) pleit voor strengere regulering, beperking en verduurzaming van mobiliteit en infrastructuur, met een duidelijke focus op het terugdringen van autogebruik, het stoppen van nieuwe wegen en het beschermen van natuur en gezondheid. Hun belangrijkste voorstellen zijn het niet doorgaan van wegverbredingen, het instellen van strengere milieuzones, en het invoeren van snelheidsbeperkingen, alles gericht op het verminderen van uitstoot en het verbeteren van verkeersveiligheid.
Geen nieuwe wegen of verbredingen
PvdD verzet zich expliciet tegen de aanleg van nieuwe wegen en de verbreding van bestaande wegen, omdat dit leidt tot meer autogebruik en hogere uitstoot van broeikasgassen en fijnstof. Zij stellen dat meer asfalt files niet oplost, maar het probleem juist verergert en de klimaatdoelen ondermijnt.
“Meer asfalt lost files niet op, maar zorgt voor een toename van autogebruik en daarmee voor een verdere stijging van de uitstoot van broeikasgassen en fijnstof. Daarom komen er geen nieuwe wegen en geen verbreding van bestaande wegen. Dat betekent dat onder andere de verbreding van de A27 bij Amelisweerd niet doorgaat.”
Strengere milieuzones en snelheidsbeperkingen
De partij wil actief samenwerken met lagere overheden om strengere milieuzones (zoals zero-emissie zones) in te stellen en uit te breiden, en pleit voor snelheidsbeperkingen nabij natuurgebieden en een algemene snelheidslimiet voor auto's. Dit alles om de verkeersveiligheid te verbeteren en de impact op natuur en gezondheid te beperken.
“We werken actief samen met gemeenten en provincies om strenge milieuzones, zoals zero-emissie zones, in te stellen en uit te breiden.”
“In de buurt van natuurgebieden gelden nachtelijke snelheidsbeperkingen in het belang van de veiligheid van alle levende wezens.”
“Om de verkeersveiligheid te verbeteren krijgen auto’s een snelheidslimiet. Er is geen reden waarom een auto 180 km per uur moet kunnen rijden.”
Meer trajectcontroles voor verkeersveiligheid
PvdD wil het aantal trajectcontroles uitbreiden, omdat dit aantoonbaar leidt tot minder ongelukken op de weg.
“Op wegen met trajectcontrole gebeuren 30% minder ongelukken. Daarom komen er meer trajectcontroles.”
De VVD benadrukt het belang van een kleine, effectieve overheid die minder regels en bureaucratie kent, en die zich richt op haar kerntaken. Ze willen wet- en regelgeving structureel schrappen, procedures voor burgers en ondernemers versnellen en de regeldruk aantoonbaar verminderen. De partij ziet het terugdringen van overheidsbemoeienis als essentieel voor economische groei en het versterken van de samenleving.
Structureel schrappen van regels en bureaucratie
De VVD wil de overheid doelmatiger en effectiever maken door wet- en regelgeving aantoonbaar te schrappen of te versimpelen. Dit moet de regeldruk voor burgers en ondernemers verminderen en de overheid kleiner en slagvaardiger maken. Het doel is om ruimte te geven aan de samenleving en economische groei te stimuleren.
“Met een deltaplan ‘ontregelen’ willen we de overheid doelmatiger en effectiever maken, beleid en uitvoering dichter bij elkaar brengen, minder regeldruk en af van doorgeslagen bureaucratie.”
“Met de Wet op regeldruk- en complexiteitsvermindering verplichten we alle departementen om per kabinetsperiode aantoonbaar wet- en regelgeving te schrappen of te versimpelen.”
“Het mes in regels, procedures en logheid”
Procedures versnellen en automatische goedkeuring bij vertraging
De VVD wil dat procedures voor het aanvragen van vergunningen, vooral bij het mkb, drastisch versneld worden. Als de overheid te lang doet over eenvoudige aanvragen, moeten deze automatisch worden goedgekeurd, mits belangen van derden niet worden geschaad. Dit voorkomt onnodige vertraging en stimuleert ondernemerschap.
“We willen dat procedures voor het aanvragen van vergunningen, vooral bij het mkb, drastisch versneld worden. Als uiterste stok willen we dat wanneer ondernemers voor een eenvoudige aanvraag bij de overheid langer moeten wachten dan de geldende termijn, deze aanvraag automatisch wordt goedgekeurd, onder de voorwaarde dat belangen van derden niet worden geschaad.”
Jaarlijks schrappen van tegenstrijdige en overbodige regels
De VVD wil jaarlijks een overzicht maken van regels die kunnen worden geschrapt en deze adviezen in beginsel overnemen. Hiermee wordt de regelgeving continu tegen het licht gehouden en waar mogelijk verminderd.
“Het programma Schrappen Tegenstrijdige en Overbodige Eisen en Regelgeving (STOER), zetten we door. Deze commissie maakt jaarlijks een overzicht van regels die we kunnen schrappen en we nemen deze adviezen in beginsel over.”
Het CDA kiest in haar verkiezingsprogramma voor een beheersbare en striktere migratie- en asielaanpak, met nadruk op het beperken van asielinstroom en het sneller terugsturen van afgewezen asielzoekers. Ze willen asielaanvragen buiten Europa laten plaatsvinden, de spreidingswet uitvoeren, en het strafbaar stellen van niet meewerken aan terugkeer. De partij bepleit tijdelijke asielvergunningen, beperking van gezinshereniging en het onmogelijk maken van het stapelen van asielverzoeken.
Asielaanvragen buiten Europa en strengere terugkeer
Het CDA wil de asielinstroom beperken door aanvragen buiten Europa te laten plaatsvinden en streng op te treden tegen uitgeprocedeerde asielzoekers die niet meewerken aan terugkeer. Dit moet mensensmokkel tegengaan en de druk op de Nederlandse asielopvang verminderen.
“Wij willen een nieuw internationaal asielsysteem. Asielaanvragen gebeuren buiten Europa, zodat mensensmokkel stopt. Uitgeprocedeerde asielzoekers die niet meewerken aan terugkeer maken zich strafbaar.”
“Het is strafbaar voor uitgeprocedeerde asielzoekers om niet mee te werken aan terugkeer naar het land van herkomst.”
Uitvoering spreidingswet en beperking asielopvangkosten
Het CDA wil de spreidingswet uitvoeren om de opvang van asielzoekers eerlijker te verdelen en de hoge kosten van noodopvang in hotels te beëindigen.
“We voeren de spreidingswet uit, zodat de chaos in de asielopvang stopt en er een einde komt aan de extreem hoge kosten aan hotels voor asielopvang.”
Tijdelijke asielvergunningen en beperking gezinshereniging
De partij pleit voor tijdelijke asielvergunningen, beperking van gezinshereniging tot het kerngezin, en het onmogelijk maken van het stapelen van asielverzoeken, om het asielbeleid strenger en overzichtelijker te maken.
“We zijn voorstander van de maatregelen uit de Asielnoodmaatregelenwet waarin we kiezen voor tijdelijke asielvergunningen, gezinshereniging terugbrengen tot het kerngezin, ... en de maatregelen die het stapelen van asielverzoeken onmogelijk maakt.”
JA21 pleit voor een streng, restrictief beleid op het gebied van asiel, migratie en openbare orde, met nadruk op terugdringen van instroom, snelle terugkeer van afgewezen asielzoekers en het strafbaar stellen van illegaliteit. De partij wil de Spreidingswet intrekken, voorrang voor statushouders bij huisvesting afschaffen, en illegaliteit strafbaar stellen, met als doel de druk op gemeenten, woningmarkt en sociale cohesie te verlichten.
Intrekken Spreidingswet en afschaffen voorrang statushouders
JA21 wil de Spreidingswet zo snel mogelijk intrekken en gemeenten niet langer verplichten statushouders met voorrang te huisvesten. Dit moet de druk op de woningmarkt en lokale gemeenschappen verminderen en de autonomie van gemeenten vergroten.
“De Spreidingswet zo snel mogelijk, maar uiterlijk vóór 1 februari 2026 intrekken om zo een nieuwe verplichte ronde te voorkomen, conform de moties-Eerdmans.”
“Afschaffen voorrangsregeling en wettelijke taakstellingen voor gemeenten met betrekking tot de huisvesting van statushouders.”
Illegaliteit strafbaar stellen en opvang beperken
JA21 wil dat afgewezen asielzoekers daadwerkelijk terugkeren en dat illegaliteit, evenals het faciliteren daarvan, strafbaar wordt. Ook wil de partij stoppen met voorzieningen voor illegalen, om zo het verblijf van uitgeprocedeerden te ontmoedigen.
“Dat afwijzing ook echt terugkeer betekent: illegaliteit net als onze buurlanden strafbaar stellen, evenals het faciliteren hiervan, stoppen met de Landelijke Vreemdelingenvoorzieningen (LVV) en andere vormen van illegalenopvang.”
Enkelband als optie voor uitgeprocedeerden
Om te voorkomen dat uitgeprocedeerde asielzoekers in de illegaliteit verdwijnen, stelt JA21 voor om de enkelband als optie te onderzoeken.
“Onderzoeken van de enkelband als optie om te voorkomen dat uitgeprocedeerde asielzoekers in de illegaliteit verdwijnen in afwachting van uitzetting.”
50PLUS kiest voor een streng migratiebeleid dat onderscheid maakt tussen asiel, arbeids- en studiemigratie, met als doel overbelasting van systemen te voorkomen. Ze willen dat arbeids- en studiemigranten tijdens hun verblijf opgebouwde AOW-rechten bij vertrek afkopen en leggen meer verantwoordelijkheid bij werkgevers en onderwijsinstellingen. Het beleid is gericht op beperking van het aantal migranten en het voorkomen van langdurige administratieve lasten.
Streng onderscheidend migratiebeleid met beperking instroom
50PLUS wil migratie beperken door onderscheid te maken tussen verschillende vormen van migratie en door verantwoordelijkheden bij werkgevers en onderwijsinstellingen te leggen. Het doel is om overbelasting van overheidsdiensten te voorkomen en de instroom van arbeids- en studiemigranten te beperken. Dit beleid adresseert de zorgen over houdbaarheid van sociale voorzieningen en administratieve lasten op de lange termijn.
“50PLUS kiest voor een streng migratiebeleid dat onderscheid maakt tussen vormen van migratie en voorkomt dat systemen overbelast raken.”
“Arbeidsmigranten en studenten die tijdelijk in Nederland wonen, bouwen tijdens hun verblijf hier AOW-rechten op. 50PLUS wil dat deze AOW-rechten worden afgekocht bij vertrek uit Nederland.”
“Bij arbeidsmigratie dient de verantwoordelijkheid mede bij de werkgevers gelegd te worden. Bij studiemigratie zijn de universiteiten en hogescholen medeverantwoordelijk. Dat zal leiden tot een gezonde beperking van het aantal arbeids- en studiemigranten.”
FVD is zeer kritisch op het huidige beleid rondom het Centraal Planbureau (CPB) en pleit voor de afschaffing van planbureaus zoals het CPB, SCP, SER en PBL. De partij vindt dat beleid niet door technocraten moet worden bepaald en dat de huidige doorrekeningssystematiek van het CPB te beperkend is voor hun visie en voorstellen.
Afschaffen van het CPB en andere planbureaus
FVD wil het CPB en vergelijkbare adviesorganen volledig ontmantelen, omdat zij vinden dat deze instellingen te veel macht hebben over het beleid en innovatie belemmeren. Volgens FVD moeten politieke keuzes niet door technocratische instituten worden beperkt, maar door de volksvertegenwoordiging worden gemaakt.
“We schaffen achterhaalde adviesorganen zoals CPB, SCP, SER en PBL af, zodat beleid niet langer wordt bepaald door technocraten en lobbyclubs.”
Kritiek op de huidige CPB-doorrekeningssystematiek
FVD erkent het nut van doorrekenen in principe, maar stelt dat het CPB alleen voorstellen meeneemt die binnen bestaande beleidskaders passen, waardoor vernieuwend beleid wordt uitgesloten. Dit beperkt volgens FVD de democratische keuzevrijheid en het debat over fundamentele koerswijzigingen.
“Met de huidige doorrekeningssystematiek is echter iets grondig mis. Want het Centraal Planbureau wil enkel voorstellen in overweging nemen die binnen de huidige beleidskaders vallen.”
CPB mag adviseren bij grote infrastructurele projecten (onder voorwaarden)
Hoewel FVD het CPB wil afschaffen als beleidsbepalend orgaan, zien ze een beperkte adviserende rol weggelegd bij grote infrastructurele projecten, mits dit niet de politieke koers bepaalt.
“Het CPB mag ons adviseren wanneer we de bouw van onze nieuwe luchthaven in de Noordzee gaan financieren of wanneer we de begroting opstellen voor de aanbouw van een kerncentrale.”
De SP pleit voor een sociaal beleid dat kwetsbare jongeren en mensen met een beperking recht geeft op veilig, betaalbaar en begeleid wonen, met nadruk op ondersteuning en zelfstandigheid. Daarnaast wil de partij huisjesmelkers streng aanpakken via een vergunningplicht en directe gemeentelijke handhaving om misstanden en woekerwinsten te voorkomen. De kern van hun visie is dat wonen een basisrecht is, waarbij niemand buiten de boot mag vallen en de overheid actief ingrijpt bij misstanden.
Recht op begeleid en zelfstandig wonen voor kwetsbare groepen
De SP vindt dat kwetsbare jongeren en mensen met een beperking altijd toegang moeten hebben tot veilige, betaalbare woonruimte met passende ondersteuning. Dit beleid is bedoeld om te voorkomen dat deze groepen buiten de boot vallen en om hun zelfstandigheid en zekerheid te waarborgen.
“We zorgen ervoor dat kwetsbare jongeren altijd begeleid kunnen wonen met ondersteuning. Wonen is ook veiligheid, rust en zorg.”
“Jongeren en volwassenen met een beperking verdienen een veilige en betaalbare plek om te wonen, met de juiste ondersteuning dichtbij. Zo valt niemand buiten de boot en krijgt iedereen de kans om zelfstandig en met zekerheid te leven.”
Vergunningplicht en harde aanpak van huisjesmelkers
Om misstanden op de huurmarkt tegen te gaan, stelt de SP een vergunningplicht voor verhuurders voor, gekoppeld aan strenge kwaliteitseisen en directe handhaving door gemeenten. Dit moet woekerwinsten en uitbuiting van huurders tegengaan.
“We stellen een vergunningplicht in voor verhuurders, gekoppeld aan duidelijke kwaliteitseisen. Bij misstanden moeten gemeenten direct ingrijpen. Huisjesmelkers verliezen hun vergunning. Geen woekerwinst meer over de rug van huurders.”
BVNL pleit voor het volledig afschaffen van de Wet ter voorkoming van Witwassen en Financiering van Terrorisme (WWFT), omdat deze volgens de partij leidt tot onnodige bureaucratie en nauwelijks effectief is in het bestrijden van criminaliteit. Zij willen minder regels en meer vrijheid voor ondernemers, waarbij de focus ligt op het verminderen van administratieve lasten en het stimuleren van economische activiteit.
WWFT volledig afschaffen
BVNL vindt dat de WWFT zorgt voor grote blokkades bij financieringen en weinig bijdraagt aan het daadwerkelijk aanpakken van witwassen en terrorismefinanciering. Door de wet af te schaffen, wil de partij ondernemers en burgers ontlasten van onnodige regelgeving en administratieve lasten.
“De Wet op Witwassen en Financiering Terrorisme (WWFT) wordt afgeschaft.”
“Vereenvoudig de WWFT, de Wet ter voorkoming van Witwassen en Financieren van Terrorisme. Deze wet leidt tot enorme blokkades bij het verkrijgen van financieringen, en er worden nauwelijks criminelen door gepakt.”
DENK pleit voor een politieorganisatie die rechtvaardig, divers en dienstbaar is, met een nadruk op zichtbaarheid in de wijk en het beëindigen van etnisch profileren. Ze willen investeren in meer wijkagenten, extra capaciteit in kwetsbare wijken, en streng optreden tegen discriminatie binnen de politie. De kern van hun visie is dat veiligheid en rechtvaardigheid voor iedereen gelden, ongeacht afkomst of achtergrond.
Meer wijkagenten en zichtbare politie in de wijk
DENK wil investeren in een herkenbare en toegankelijke politie door in elke wijk een vaste wijkagent aan te stellen, met prioriteit voor kwetsbare wijken. Dit moet het vertrouwen in de politie vergroten en de veiligheid verbeteren.
“Wij willen investeren in meer wijkagenten. In elke wijk komt een vaste wijkagent: herkenbaar, aanspreekbaar en dichtbij. We investeren in extra capaciteit bij de politie, met prioriteit voor kwetsbare wijken.”
Einde aan etnisch profileren en discriminatie bij de politie
DENK wil dat afkomst of ‘ras’ nooit onderdeel mag zijn van risicoprofielen bij de politie. Agenten die zich schuldig maken aan discriminatie worden ontslagen, en er komen hulpmiddelen om etnisch profileren tegen te gaan.
“Wij willen een einde aan etnisch profileren. ‘Ras’ of herkomst mag nooit onderdeel zijn van risicoprofielen bij politie. Agenten die zich onverbeterlijk schuldig maken aan discriminatie worden ontslagen. We voeren hulpmiddelen in om etnisch profileren...”
Volt pleit voor versterking van de rechtsstaat door meer transparantie, betere bescherming van burgers tegen onuitvoerbaar beleid en het vergroten van parlementaire controle. Hun belangrijkste voorstellen zijn het recht voor uitvoeringsorganisaties om een ‘rode kaart’ te trekken bij onuitvoerbaar beleid en het verplichten van een lobbyregister. Volt wil zo beleidsblindheid voorkomen en de democratische controle op beleid versterken.
Uitvoeringsorganisaties mogen ‘rode kaart’ trekken bij onuitvoerbaar beleid
Volt wil dat uitvoeringsorganisaties formeel kunnen signaleren wanneer beleid onuitvoerbaar is en burgers structureel in de knel brengt. Dit moet beleidsblindheid voorkomen en de positie van burgers beschermen door het kabinet te verplichten tot heroverweging of aanpassing van beleid.
“We geven uitvoeringsorganisaties het recht om een ‘rode kaart’ te trekken tegen onuitvoerbaar beleid. Als wetgeving burgers structureel in de knel brengt, moeten uitvoeringsorganisaties dit formeel kunnen signaleren. Zo’n rode kaart verplicht het kabinet tot reactie, heroverweging of aanpassing van het beleid.”
Verplicht lobbyregister voor meer transparantie
Volt wil een verplicht en onafhankelijk lobbyregister invoeren om transparantie rond belangenvertegenwoordiging te vergroten en inzicht te geven in wie toegang heeft tot de macht.
“We voeren een verplicht lobbyregister in, naar Iers model. ... Daarom willen we dat er eindelijk een verplicht en onafhankelijk register komt, waarin lobbyactiviteiten, betrokken partijen, relevante beleidstrajecten en gespreksonderwerpen inzichtelijk worden gemaakt en openbaar doorzoekbaar zijn.”