Verkiezingsprogramma's 2025 overWat zeggen de partijen over het beleid 1063677430?
JA21 wil het migratie- en asielbeleid fors aanscherpen, met nadruk op nationale zeggenschap, strikte grensbewaking en het beperken van asiel- en arbeidsmigratie. De partij pleit voor het juridisch verankeren van migratieplafonds, het strikt toepassen van bestaande Europese regels, en het fors verlagen van het aantal toegekende asielverzoeken. Hun visie is dat Nederland zelf de controle over migratie moet hernemen om de druk op samenleving, verzorgingsstaat en woningmarkt te verlichten.
Strikte grensbewaking en nationale zeggenschap over migratie
JA21 vindt dat Nederland de controle over de eigen grenzen moet terugnemen en pleit voor intensievere grensbewaking, het juridisch vastleggen van migratieplafonds en het beperken van migratie tot wat Nederland aankan. Dit is volgens de partij noodzakelijk vanwege de overbelasting van de samenleving en het falen van het huidige migratiebeleid.
“Grensbewaking intensiveren: uitbreiding capaciteit Marechaussee om permanente grenscontroles aan de binnengrenzen conform artikel 25 van de Schengengrenscode en artikel 72 van het Verdrag Betreffende de Werking van de Europese Unie mogelijk te maken zolang de asielcrisis voortduurt.”
“Een beleid ontwikkelen om de bevolkingsgroei van Nederland te beperken. Dat betekent onder meer het juridisch verankeren van migratie plafonds en scherpe selectie van arbeidsmigranten en gezinshereniging.”
“JA21 herziet de knellende internationale verdragen en legt de soevereiniteit over onze grenzen weer waar hij hoort: bij ons Nederlandse parlement.”
Striktere asielprocedures en fors lager inwilligingspercentage
JA21 wil het aantal toegekende asielverzoeken fors verlagen door het loslaten van het 'voordeel van de twijfel', striktere toepassing van de Dublinverordening en het vervangen van het eenstatusstelsel door een tweestatusstelsel. Hiermee wil de partij misbruik van het asielsysteem tegengaan en de druk op opvang en integratie verminderen.
“Het inwilligingspercentage van asielverzoeken fors omlaag: loslaten ‘voordeel van de twijfel’-principe, beter en vaker onderzoeken van asielaanvragen, daartoe investeren we in de IND en de rechtspraak.”
“Einde aan ‘asielhoppen’: directe strikte naleving van het principe dat asielzoekers asiel moeten aanvragen in het eerste veilige land op hun route (conform de Dublinverordening), terugsturen van asielzoekers die doorreizen naar Nederland.”
“Vervangen van het eenstatusstelsel door een tweestatusstelsel zodat rechten (onder andere op het gebied van gezinshereniging) van vluchtelingen niet meer automatisch van toepassing zijn op subsidiair beschermden.”
Strenge selectie en beperking van arbeids- en gezinsmigratie
JA21 wil arbeids- en gezinsmigratie beperken door strenge selectie, hogere inkomenseisen en het voorkomen van vermenging met asielmigratie. De partij ziet alleen ruimte voor hoogopgeleide kennismigranten met duidelijke meerwaarde voor Nederland.
“Voorkomen dat arbeids- en asielmigratie vermengd raken: het hebben van een baan mag niet (alsnog) leiden tot het verkrijgen van een asielstatus.”
“Hoogopgeleide kennismigranten met economische en maatschappelijke meerwaarde voor Nederland welkom heten.”
“Het aantal huwelijkspartners dat een persoon gedurende zijn leven kan laten overkomen beperken tot maximaal één.”
“De inkomenseis waaraan de ontvangende partner in Nederland moet voldoen ophogen naar een modaal inkomen.”
“Verhoging van de leeftijdsgrens naar 25 jaar voor beide partners.”
De SGP erkent de woningnood als urgent probleem en pleit voor het versnellen van woningbouw door het verminderen van belemmerende regels en procedures. Ze willen extra lokale eisen alleen toestaan als die de woningbouw niet vertragen, bezwaarprocedures beperken, en een stikstofvrijstelling voor woningbouwprojecten invoeren. De partij benadrukt het belang van een gevarieerd woningaanbod, het stimuleren van eigenwoningbezit, en het verbeteren van de betaalbaarheid zonder prijsopdrijving.
Minder regels en snellere procedures voor woningbouw
De SGP wil juridische en administratieve belemmeringen voor woningbouw verminderen om sneller woningen te kunnen realiseren. Ze vinden dat extra eisen en bezwaarprocedures alleen mogen als ze de bouw niet onnodig vertragen, en pleiten voor een stikstofvrijstelling voor woningbouwprojecten. Dit moet de woningnood aanpakken en de positie van woningzoekenden versterken.
“Extra (lokale) eisen staan ten dienste aan het aanpakken van de woningnood en zijn geen onnodig vertragende factoren.”
“Juridische procedures moeten ruimte krijgen, zolang het niet leidt tot traineren van projecten.”
“Er komt een stikstofvrijstelling voor woningbouwprojecten.”
“Ook wordt het aantal bezwaarprocedures verminderd door de voorwaarde te stellen dat een bezwaarmaker een zienswijze bij de gemeente moet hebben ingediend.”
Betaalbaarheid en financiering verbeteren zonder prijsopdrijving
De SGP wil de betaalbaarheid van woningen verbeteren door financiële instrumenten in te zetten die geen prijsopdrijving veroorzaken. Ze zijn geen voorstander van het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek, maar staan open voor herziening ervan, mits dit geen nadelige gevolgen heeft voor eigenwoningbezit.
“De inzet van financiële instrumenten die (zonder prijsopdrijving) de betaalbaarheid van woningen verbeteren en woonkansen verhogen wordt gestimuleerd.”
“De SGP is geen voorstander van afschaffing van de hypotheekrenteaftrek, maar staat niet afwijzend tegenover een herziening ervan.”
“Het uitgangspunt blijft dat eigenwoningbezit wordt bevorderd.”
Meer aandacht voor woningzoekenden en gevarieerd aanbod
De SGP vindt dat bij procedures niet alleen de belangen van huizenbezitters, maar ook die van woningzoekenden moeten worden meegewogen. Ze willen een gevarieerd woonaanbod en stimuleren nieuwe woonvormen om aan de wensen van verschillende groepen te voldoen.
“In deze procedures wordt niet alleen de mening van de huizenbezitter, maar ook de positie van de woningzoekende meer meegenomen.”
“We stimuleren nieuwe woonvormen en zorgen ervoor dat het woonaanbod gevarieerd is.”
“Een gezonde huursector is gebaat bij helderheid en vooral bij een ruimer aanbod.”
DENK pleit voor een krachtig overheidsingrijpen om het woningtekort op te lossen, met als speerpunt het versneld bouwen van jaarlijks 100.000 woningen en het versterken van betaalbaarheid en toegankelijkheid. De partij wil procedures drastisch versnellen, een Rijkswoningbouwfonds en Rijksbouwbedrijf oprichten, en huur- en koopbescherming uitbreiden. Hun visie is gericht op het rechtvaardig en snel realiseren van voldoende, betaalbare woningen voor iedereen.
Jaarlijks 100.000 woningen bouwen en procedures versnellen
DENK wil het woningtekort snel oplossen door fors meer en sneller te bouwen, ondersteund door een Rijkswoningbouwfonds en een Rijksbouwbedrijf. De partij wil belemmerende regelgeving schrappen en procedures versnellen, inclusief het beperken van bezwaarmogelijkheden, om de bouwproductie te verhogen.
“Wij willen sneller en meer bouwen. Het doel is om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen.”
“Er komt een Rijkswoningbouwfonds waarin we meer geld reserveren om de bouw van betaalbare woningen te stimuleren.”
“We richten een Rijksbouwbedrijf op dat de verantwoordelijkheid krijgt om woningbouwprojecten te ontwikkelen.”
“We gaan drastisch procedures versnellen. Dat betekent dat overbodige en belemmerende regelgeving verdwijnt. Ook wordt er gekeken naar de mogelijkheden om bezwaarmogelijkheden tegen woningbouwprojecten te verminderen, de termijnen te versnellen”
Verregaande regie en bevoegdheden voor de overheid
DENK wil dat de overheid de regie stevig in handen neemt, met een fulltime minister die bindend locaties kan aanwijzen voor woningbouw en bevoegdheden krijgt om betaalbaarheid te bewaken. Dit moet zorgen voor daadkrachtig en rechtvaardig woonbeleid.
Betaalbaarheid en bescherming voor huurders en kopers
DENK wil huurprijsbescherming uitbreiden, investeert in verduurzaming, en stelt rentevrije hypotheken beschikbaar om wonen betaalbaar te houden. Ook worden maatregelen genomen tegen uitbuiting en discriminatie op de woningmarkt.
“Wij willen dat de huurprijsbescherming wordt behouden en uitgebreid. Dit betekent dat wij willen dat alle huurders kunnen afdwingen dat zij een rechtvaardige huur betalen.”
“Om ervoor te zorgen dat een koopwoning voor iedereen beschikbaar is, gaat de overheid er zorg voor dragen dat er ook rentevrije hypotheken beschikbaar komen. Deze rentevrije – of halalhypotheek wordt voor iedereen beschikbaar.”
Meer investeren in sociale huur en verruimen van toegang
DENK wil meer investeren in sociale huurwoningen, heffingen voor woningcorporaties afschaffen en inkomensgrenzen verruimen zodat meer mensen in aanmerking komen voor sociale huur.
“Wij willen meer investeren in sociale huur. Dat betekent dat woningcorporaties meer budget krijgen. Heffingen voor woningcorporaties, zoals de ATAD, worden afgeschaft. Meer mensen komen in aanmerking voor een sociale huurwoning. De inkomensgrenzen worden verruimd.”
De Partij voor de Dieren pleit voor een fundamenteel andere aanpak van het woonbeleid, waarbij woningen niet langer als handelswaar worden gezien maar als basisrecht. Ze willen meer sociale huurwoningen, het faciliteren van nieuwe woonvormen zoals cohousing, en verduurzaming van de woningvoorraad, met bijzondere aandacht voor klimaatbestendige locaties en het tegengaan van speculatie en verdozing van het landschap.
Woningen zijn om in te wonen, niet om te speculeren
De PvdD stelt dat huizen geen handelswaar mogen zijn en dat het woonbeleid gericht moet zijn op het recht op wonen, niet op winst. Ze willen speculatie tegengaan en de overheid meer regie geven om de grondwettelijke taak voor woongelegenheid waar te maken.
Meer sociale huurwoningen en doorstroming bevorderen
De partij wil het aandeel sociale huurwoningen fors vergroten en doorstroming stimuleren, zodat wachtlijsten korter worden en verschillende doelgroepen beter bediend worden.
Nieuwe woonvormen en cohousing faciliteren
PvdD wil het makkelijker maken om met meer dan twee mensen een hypotheek af te sluiten, zodat cohousing en diverse gezinsconstructies mogelijk worden.
“Het moet makkelijker worden een hypotheek af te sluiten met meer dan twee mensen, en dit moet bij alle hypotheekverstrekkers kunnen. Op die manier wordt ‘cohousing’ mogelijk gemaakt en kunnen verschillende gezinsconstructies gefaciliteerd worden.”
Stop op verdozing en bouwen op klimaatbestendige locaties
De partij wil een bouwstop op distributiecentra, megadatacentra en grote kantoorpanden, en woningen alleen bouwen op klimaatbestendige locaties, niet in laaggelegen polders.
Overheid ondersteunt verduurzaming en energieneutraliteit
De overheid moet actief helpen bij het verduurzamen van woningen, onder meer door ondersteuning van VvE’s en het stimuleren van energieneutrale huizen.
De VVD wil de regeldruk en bureaucratie bij de overheid fors verminderen en kiest voor een kleinere, effectievere overheid die minder geld uitgeeft en transparanter werkt. Ze stellen voor om wet- en regelgeving aantoonbaar te schrappen, procedures te versnellen en besparingsdoelen te stellen, zodat de overheid efficiënter functioneert en de lasten niet bij burgers of ondernemers terechtkomen. De partij benadrukt dat de overheid zichzelf moet hervormen en versimpelen om Nederland welvarend en toekomstbestendig te houden.
Wet- en regelgeving aantoonbaar schrappen
De VVD wil dat alle ministeries verplicht worden om per kabinetsperiode aantoonbaar wet- en regelgeving te schrappen of te versimpelen. Dit moet de regeldruk en complexiteit bij de overheid verminderen en de samenleving meer ademruimte geven.
“Met de Wet op regeldruk- en complexiteitsvermindering verplichten we alle departementen om per kabinetsperiode aantoonbaar wet- en regelgeving te schrappen of te versimpelen.”
Minder uitgeven, niet lasten verhogen
De VVD kiest ervoor om te bezuinigen op overheidsuitgaven in plaats van de lasten voor burgers en ondernemers te verhogen. De partij wil dat de overheidsuitgaven niet harder groeien dan de economie, zodat de rekening niet bij werkenden of ondernemers terechtkomt.
“We maken geld vrij om de economie flink te laten groeien, zodat we ook in de toekomst een welvarend land zijn. Om dat te kunnen betalen, kiest de VVD voor minder uitgeven in plaats van hogere belastingen.”
“Zo leggen we de rekening niet bij hardwerkende Nederlanders of ondernemers neer, maar bij de overheid zelf. We willen dat overheidsuitgaven niet harder groeien dan de economie.”
Extra bezuinigingsronde en verspillingsaudits
De VVD stelt een extra bezuinigingsronde voor op het overheidsapparaat en wil verspillingsaudits invoeren om verspilling tegen te gaan en de overheid efficiënter te maken.
“Er komt een extra bezuinigingsronde op het overheidsapparaat en we voeren verspillingsaudits in.”
Minder ambtenaren en efficiëntere overheid
De VVD wil het aantal ambtenaren fors verminderen en het Ministerie van Binnenlandse Zaken meer macht geven om de operatie effectieve overheid uit te voeren. Dit moet leiden tot een efficiëntere inrichting van organisaties en minder onnodige werkzaamheden.
“Met de operatie effectieve overheid zorgen we ervoor dat er flink minder ambtenaren nodig zijn.”
“We willen dat het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties doorzettingsmacht krijgt om de operatie effectieve overheid uit te voeren, om organisaties efficiënter in te richten en om samenwerking tussen organisaties vlot te trekken.”
Minder onderzoeksmoties en beperking Wet open overheid
De VVD wil het aantal onderzoeksmoties in de Tweede Kamer beperken en de reikwijdte van de Wet open overheid verkleinen om onnodige regel- en lastendruk voor overheden en uitvoeringsorganisaties tegen te gaan.
“We steunen zelf minder onderzoeksmoties in de Tweede Kamer.”
“Om vele ambtenaren niet onnodig aan het werk te houden beperken we de reikwijdte van de Wet open overheid, die is doorgeslagen.”
“Bij de komende evaluatie van deze wet zetten we in op het tegengaan van onnodige regel- en lastendruk voor (decentrale) overheden en uitvoeringsorganisaties, zonder afbreuk te doen aan het belang van transparantie van de overheid.”
NSC benadrukt het belang van een voorspelbaar, langjarig en investeringsgericht woningbouwbeleid, met nadruk op het bouwen van sociale en betaalbare huur- en koopwoningen. De partij wil strikte afspraken met woningcorporaties, het versnellen van procedures en het vergroten van de investeringscapaciteit van corporaties en investeerders. Hun visie is gericht op het structureel oplossen van de wooncrisis door duidelijke doelen, minder belemmeringen en meer financiële ruimte voor woningbouw.
Langjarige prestatieafspraken met woningcorporaties
NSC wil verplichte, langjarige afspraken maken met woningcorporaties over de bouw van nieuwe woningen tot 2035, gekoppeld aan heldere regionale doelen. Dit moet zorgen voor voorspelbaarheid en continuïteit in het woningbouwbeleid, met nadruk op sociale huur en betaalbare midden-huur en -koopwoningen.
“We willen langjarige verplichte afspraken maken met woningbouwcorporaties over de bouw van nieuwe woningen tot 2035. Deze prestatieafspraken tussen Rijk en woningcorporaties zijn gekoppeld aan heldere woningbouwdoelen per regio. Die doelen zijn gebaseerd op de woonwensen. We zetten nadrukkelijk in op de bouw van sociale huurwoningen en betaalbare midden-huur en -koopwoningen.”
Versnellen van woningbouwprocedures en vergunningen
Om de wooncrisis aan te pakken, wil NSC procedures versnellen en bezwaar- en beroepsmogelijkheden beperken. Gemeenten krijgen extra middelen om bouwprocessen te versnellen, en de minister kan ingrijpen bij geschillen.
“Locaties die vanwege de wooncrisis zeer snel moeten worden bebouwd volgen een verkorte (bezwaar)procedure. Provincies krijgen een belangrijke stem in het aanwijzen van deze versnellingslocaties.”
“De gemeentelijke goedkeuring van bouwplannen wordt aan strikte termijnen gebonden en de mogelijkheden voor bezwaar en beroep worden ingeperkt. Waar nodig geven we gemeenten mensen, kennis en middelen om processen te versnellen.”
“We investeren € 2 miljard extra in een versnellingsfonds voor de woningmarkt. Met het geld worden woningbouwprojecten sneller uitgewerkt, concrete knelpunten aangepakt en vergunningen eerder verleend.”
Vergroten investeringscapaciteit van corporaties en investeerders
NSC wil fiscale heffingen voor woningcorporaties verlagen of afschaffen en belastingmaatregelen nemen om investeringen in woningbouw te stimuleren. Ook wordt gepleit voor Europese uitzonderingen op staatssteunregels voor middenhuur.
“Om ervoor te zorgen dat woningcorporaties ook in de toekomst kunnen investeren in duurzame woningbouw worden voor corporaties fiscale heffingen die bedoeld zijn voor commerciële partijen, op korte termijn verlaagd of afgeschaft.”
“Daarnaast willen we het voor corporaties weer mogelijk maken om lage- en midden- huurwoningen te bouwen. Dit onder heldere voorwaarden en met garanties van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) en verruimde Europese staatssteunregels.”
“Om investeren in woningbouw te stimuleren nemen we belastingmaatregelen die de investeringscapaciteit van woningbouwcorporaties en private investeerders vergroten.”
“Daarom willen we een Europese uitzondering op staatssteunregels voor midden-huur (vergelijkbaar met de vrijstelling voor sociale diensten van algemeen economisch belang DAEB) en een Europees Woningfonds.”
BIJ1 pleit voor een radicaal ander woonbeleid waarin betaalbaarheid, overheidsregie en sociale rechtvaardigheid centraal staan. De partij wil huren verlagen, 1 miljoen sociale woningen bouwen, leegstand streng aanpakken en grond terughalen uit handen van speculanten. Hun visie is dat wonen een recht is, geen markt, en dat de overheid de regie moet nemen om dit te waarborgen.
Huren verlagen en maximumprijzen invoeren
BIJ1 vindt dat huren te hoog zijn door marktwerking en huisjesmelkers, en wil daarom bindende maximumprijzen voor alle woningen, ook in de vrije sector, met terugwerkende kracht. Dit moet wonen betaalbaar maken en woekerwinsten tegengaan.
“We zorgen dat huisjesmelkers niet méér huur aan jou kunnen rekenen dan eerlijk is, met bindende maximumprijzen voor elke woning. Te hoge huren maken we lager. Ook in de vrije sector, met terugwerkende kracht.”
1 miljoen sociale woningen bouwen via Nationaal Bouwbedrijf
De partij wil fors investeren in sociale woningbouw door een Nationaal Bouwbedrijf op te richten dat woningen bouwt voor mensen, niet voor winst. Projectontwikkelaars die alleen dure koopwoningen willen bouwen, worden buitenspel gezet.
“Een Nationaal Bouwbedrijf bouwt woningen voor mensen, niet voor winst. Zo zetten wij de projectontwikkelaars die weigeren om betaalbaar te bouwen, omdat ze alleen verdienen aan te dure koopwoningen, buitenspel.”
Strenge aanpak van leegstand en speculatie
Leegstand wordt zwaar beboet en uiteindelijk leidt langdurige leegstand tot onteigening. Grond en woningen worden teruggehaald uit handen van speculanten en ingezet voor sociale woningbouw.
“Wie een woning onnodig leeg laat staan, betaalt een boete van 2,8% van de WOZ-waarde per maand (100% van de waarde in 3 jaar). Na 3 jaar onteigenen (terugpakken) we de woning en wijzen die toe aan mensen om te wonen.”
“Kostbare bouw- en landbouwgrond hoort niet in handen van speculanten zoals ASR, die 46.000 hectare oppotten en dat gebruiken om de overheid te chanteren. Deze grond pakken we terug en gebruiken we voor de bouw van sociale woningen.”
Woningcorporaties volledig onder overheidscontrole en democratisering
BIJ1 wil woningcorporaties weer volledig onder controle van de overheid brengen en democratiseren, zodat bewonerscommissies bindende zeggenschap krijgen over beleid en investeringen.
“Woningcorporaties komen weer volledig onder controle van de overheid en maken we democratisch. Bewonerscommissies krijgen een vooraanstaande, bindende rol in het maken van de regels. Inclusief recht op instemmen met begrotingen en investeringen.”
Toegankelijke en groene woonomgeving, inclusief voor mensen met een handicap
De partij wil dat zoveel mogelijk woningen geschikt worden gemaakt voor mensen met een handicap, en dat woonwijken groener worden om hittestress en oversterfte in arme wijken tegen te gaan.
“Zo veel mogelijk bestaande- en nieuwbouwwoningen maken we geschikt voor mensen met een handicap. Het VN-verdrag↗ Handicap is hierin het uitgangspunt.”
“We maken onze woonomgeving veel groener. Vooral in versteende wijken. Hiermee pakken we hittestress en oversterfte in vooral de armere wijken aan.”
Het CDA kiest in haar verkiezingsprogramma voor een beleid gericht op het beheersbaar maken van migratie, met nadruk op strengere asielprocedures, uitvoering van de spreidingswet en het strafbaar stellen van niet meewerkende uitgeprocedeerde asielzoekers. De partij wil asielaanvragen buiten Europa laten plaatsvinden, tijdelijke asielvergunningen invoeren en gezinshereniging beperken tot het kerngezin. Het CDA beoogt zo grip te krijgen op migratie en de kosten en chaos in de asielopvang te verminderen.
Asielaanvragen buiten Europa en strengere asielprocedures
Het CDA wil asielaanvragen buiten Europa laten plaatsvinden om mensensmokkel te stoppen en de instroom te reguleren. Daarnaast pleit de partij voor tijdelijke asielvergunningen, beperking van gezinshereniging tot het kerngezin en het onmogelijk maken van het stapelen van asielverzoeken. Dit beleid is bedoeld om migratie beheersbaar te maken en de druk op de opvang te verlagen.
“Wij willen een nieuw internationaal asielsysteem. Asielaanvragen gebeuren buiten Europa, zodat mensensmokkel stopt.”
“We steunen een nieuw veilig derde land-concept waarmee asielaanvragen ook in een veilig derde land buiten de EU worden onderzocht en het huidige bandencriterium wordt losgelaten in overeenstemming met de geldende verdragen.”
“We zijn voorstander van de maatregelen uit de Asielnoodmaatregelenwet waarin we kiezen voor tijdelijke asielvergunningen, gezinshereniging terugbrengen tot het kerngezin, de voornemenprocedure bij de IND afschaffen, uitbreiding van de ongewenstverklaring en de maatregelen die het stapelen van asielverzoeken onmogelijk maakt.”
Uitvoering spreidingswet en strafbaar stellen niet meewerken terugkeer
Het CDA wil de spreidingswet uitvoeren om de opvang van asielzoekers eerlijker te verdelen en de hoge kosten en chaos in de asielopvang te beëindigen. Daarnaast wordt het niet meewerken aan terugkeer door uitgeprocedeerde asielzoekers strafbaar gesteld, om terugkeer te bevorderen en illegaal verblijf te ontmoedigen.
“We voeren de spreidingswet uit, zodat de chaos in de asielopvang stopt en er een einde komt aan de extreem hoge kosten aan hotels voor asielopvang.”
“Uitgeprocedeerde asielzoekers die niet meewerken aan terugkeer maken zich strafbaar.”
“Het is strafbaar voor uitgeprocedeerde asielzoekers om niet mee te werken aan terugkeer naar het land van herkomst.”
Alleen werkbare migratiewetten invoeren
Het CDA benadrukt dat in Nederland alleen migratiewetten worden ingevoerd die daadwerkelijk uitvoerbaar zijn en bijdragen aan het beheersbaar maken van migratie.
“In Nederland voeren we alleen werkbare wetten in die migratie beheersbaar maken.”
De PVV is uitgesproken kritisch over beleid 1063677430, dat zij associëren met hoge uitgaven aan asielopvang, opvang van Oekraïners, ontwikkelingshulp en afdrachten aan de EU. Hun belangrijkste voorstellen zijn het volledig stoppen van asielopvang, ontwikkelingshulp en het fors beperken van uitgaven aan de EU, om zo miljarden te besparen en deze middelen in te zetten voor Nederlandse burgers. De kern van hun visie is dat Nederland weer op de eerste plaats moet komen, met een strikte focus op nationale belangen en het terugdringen van internationale verplichtingen.
Volledige asielstop en terugsturen Oekraïense mannen
De PVV wil een totale asielstop en het terugsturen van Oekraïense mannen, omdat zij de kosten voor asielopvang en opvang van Oekraïners als onacceptabel hoog beschouwen. Dit beleid moet miljarden besparen en de druk op Nederland verminderen.
“We sluiten onze grenzen voor alle asielzoekers en sturen Oekraïense mannen terug naar Oekraïne. Alleen al dit jaar besteden we € 6 miljard aan de asielopvang en € 3 miljard aan de opvang van Oekraïners.”
“Sinds 2010 zijn er bijna 500.000 asielzoekers naar Nederland gekomen. De asielinstroom – inclusief de opvang van Oekraïners – kost alleen al dit jaar meer dan € 9 miljard!”
Stoppen met ontwikkelingshulp en EU-afdrachten
De PVV wil per direct stoppen met ontwikkelingshulp en miljarden minder afdragen aan de Europese Unie. Zij zien deze uitgaven als verspilling en willen het geld inzetten voor Nederlandse burgers.
“De PVV stopt ook met ontwikkelingshulp. Elk jaar maken we vele miljarden over naar Afrika. Ook willen we miljarden minder afdragen aan de Europese Unie.”
“Alleen al in 2025 wordt er meer dan € 7 miljard aan ontwikkelingshulp verkwanseld! ... Geen cent meer naar Afrika, het Midden-Oosten of andere kansloze projecten.”
“Niet nóg meer miljarden en bevoegdheden overhevelen naar Brussel, maar juist terughalen”
Snijden in overheidsuitgaven en subsidies
De PVV wil fors bezuinigen op het ambtenarenapparaat en ondoelmatige fiscale subsidies voor het bedrijfsleven, om hun voorstellen te financieren en de overheidsuitgaven te beperken.
“Verder zetten we het mes in het uitdijende ambtenarenapparaat. Het aantal rijksambtenaren is van 100.000 fte (in 2012) doorgegroeid naar 150.000. Dat kan met zoveel minder. Ook snijden we fors in de vele ondoelmatige fiscale subsidies voor het bedrijfsleven.”
Stoppen met de NPO en expatregeling
De PVV wil stoppen met de financiering van de NPO en de expatregeling, als onderdeel van hun bredere bezuinigingsbeleid.
“Verder stoppen we met de NPO, met de oneerlijke expatregeling en met de export van uitkeringen”
50PLUS pleit voor een streng en onderscheidend migratiebeleid, waarbij tijdelijke arbeids- en studiemigranten geen blijvende aanspraak op AOW-rechten opbouwen. De partij wil dat opgebouwde AOW-rechten bij vertrek uit Nederland worden afgekocht, om administratieve lasten en langdurige uitkeringsverplichtingen te voorkomen. Werkgevers en onderwijsinstellingen krijgen meer verantwoordelijkheid bij respectievelijk arbeids- en studiemigratie, met als doel het aantal migranten te beperken.
Streng migratiebeleid met onderscheid naar type migratie
50PLUS wil een streng migratiebeleid dat onderscheid maakt tussen asiel, arbeids- en studiemigratie om overbelasting van systemen te voorkomen. De partij streeft naar een gemeenschappelijk Europees asielbeleid met versterkte buitengrenzen en opvang in de regio als norm.
Afkoop van AOW-rechten bij vertrek arbeids- en studiemigranten
Om langdurige administratieve lasten en kleine uitkeringen aan onvindbare rechthebbenden te voorkomen, wil 50PLUS dat arbeids- en studiemigranten hun opgebouwde AOW-rechten afkopen bij vertrek uit Nederland.
“Arbeidsmigranten en studenten die tijdelijk in Nederland wonen, bouwen tijdens hun verblijf hier AOW-rechten op. 50PLUS wil dat deze AOW-rechten worden afgekocht bij vertrek uit Nederland.”
“Het legt een te groot beslag op overheidsdiensten om soms tot 40 jaar later deze kleine uitkeringen te verzorgen bij de onvindbare rechthebbenden.”
Meer verantwoordelijkheid voor werkgevers en onderwijsinstellingen
De partij wil dat werkgevers en onderwijsinstellingen mede verantwoordelijk worden voor respectievelijk arbeids- en studiemigratie, om het aantal migranten te beperken.
“Bij arbeidsmigratie dient de verantwoordelijkheid mede bij de werkgevers gelegd te worden. Bij studiemigratie zijn de universiteiten en hogescholen medeverantwoordelijk. Dat zal leiden tot een gezonde beperking van het aantal arbeids- en studiemigranten.”
De ChristenUnie benadrukt het belang van solide overheidsfinanciën en verantwoord begrotingsbeleid, waarbij investeringen vooral gericht zijn op zaken die zich terugverdienen, zoals woningbouw en infrastructuur. Ze willen geen consumptieve uitgaven financieren met extra schuld en onderstrepen het belang van transparantie, CPB-doorrekeningen en het hanteren van brede welvaartsindicatoren in het begrotingsproces. Het Stabiliteits- en Groeipact en het beheersen van het begrotingstekort zijn leidend in hun visie.
Solide overheidsfinanciën en verantwoord begrotingsbeleid
De ChristenUnie vindt dat overheidsuitgaven verantwoord moeten zijn en niet ten koste mogen gaan van toekomstige generaties. Ze willen investeren in zaken die het land structureel versterken, zoals woningbouw en infrastructuur, en zijn tegen het financieren van consumptieve uitgaven met extra schuld. Transparantie en het gebruik van onafhankelijke CPB-doorrekeningen zijn essentieel, evenals het hanteren van brede welvaartsindicatoren in plaats van alleen BBP-groei. Het Stabiliteits- en Groeipact en een beheersbaar begrotingstekort zijn belangrijke uitgangspunten.
“In tegenstelling tot het huidige kabinet gaan we geen consumptieve uitgaven financieren met meer schuld, maar stoppen we juist geld in investeringen die zich terugverdienen, zoals woningbouw, infrastructuur en energienetten. Solide en houdbare overheidsfinancien zijn een randvoorwaarde voor de duurzame bloei van ons land.”
“De ChristenUnie staat voor transparante en verstandige politiek. Daarom laten we onze keuzes in kaart brengen door de onafhankelijke experts van het CPB.”
“De ChristenUnie wil dat bredewelvaartsindicatoren een prominentere rol spelen in het begrotingsproces en de politieke besluitvorming. BBP-groei als heilige graal ontneemt het zicht op wat echt telt voor mensen en wordt daarom minder leidend.”
“De ChristenUnie onderstreept het Stabiliteits- en Groeipact, en de bijbehorende richtlijnen voor begrotingstekorten en de overheidsschuld. Liever koersen we op een lager (structureel) tekort.”
“Een overheid die veel consumptieve uitgaven doet in een oververhitte economie, jaagt de inflatie aan. De ChristenUnie kiest er daarom niet voor om met geleend geld onnodige financiële cadeautjes uit te delen. Liever investeren we in zaken die zich op termijn terugverdienen of de economie structureel versterken.”
D66 pleit voor een fundamentele hervorming van het toeslagenstelsel door het te vervangen met één individueel basisbedrag, zodat het systeem eenvoudiger, eerlijker en minder foutgevoelig wordt. Ze willen toeslagen afschaffen, het minimumloon verhogen en de bijstand daaraan koppelen, zodat minder mensen afhankelijk zijn van toeslagen. De kern van hun visie is het vergroten van bestaanszekerheid en het herstellen van vertrouwen in de overheid door eenvoud en menselijkheid centraal te stellen.
Toeslagenstelsel vervangen door individueel basisbedrag
D66 wil het huidige, complexe toeslagenstelsel afschaffen en vervangen door een eenvoudig, individueel basisbedrag. Dit moet het systeem begrijpelijker maken, het risico op fouten en terugvorderingen verminderen en meer bestaanszekerheid bieden. Het voorstel adresseert het probleem van onzekerheid en wantrouwen bij burgers door de huidige toeslagen.
“En we schaffen het doolhof van de toeslagen af: in plaats daarvan komt er één vast bedrag.”
“Daarom gaat het toeslagenstelsel drastisch op de schop en komt er een individueel basisbedrag voor terug.”
“Ook de zorgtoeslag schaffen we af. Het individuele basisbedrag zorgt ervoor dat het inkomen van mensen op peil blijft. Zo ontstaat eindelijk een systeem dat meer bestaanszekerheid biedt.”
Minder mensen afhankelijk van toeslagen door hoger minimumloon
D66 wil het minimumloon verhogen en de bijstand daaraan koppelen, zodat minder mensen afhankelijk zijn van toeslagen. Dit voorstel is bedoeld om de basis op orde te brengen en de afhankelijkheid van ingewikkelde regelingen te verminderen.
“Door de verhoging van het minimumloon en van de bijstand die daaraan gekoppeld is, zullen minder mensen afhankelijk zijn van toeslagen. Zo komt de basis weer op orde.”
Eenvoudigere regelingen voor ouders en kinderen
D66 wil het kindgebonden budget en de kinderbijslag samenvoegen tot één duidelijke bijdrage, zodat ouders niet meer te maken hebben met meerdere ingewikkelde regelingen. Dit moet het systeem overzichtelijker maken en de bestaanszekerheid van gezinnen vergroten.
“Het kindgebonden budget en de kinderbijslag voegen we samen. Zo gaan we van drie ingewikkelde regelingen naar één duidelijke bijdrage voor ouder en kind.”
GroenLinks-PvdA wil speculatie met grond en woningen stevig aanpakken en de winsten van speculanten ten goede laten komen aan de samenleving. Ze pleiten voor het afromen van speculatiewinsten, invoering van een landelijke opkoopbescherming en het actief terugbrengen van grond in publieke handen. Hun kernvisie is dat woningen bedoeld zijn om in te wonen, niet om winst mee te maken.
Speculatiewinsten afromen ten gunste van de samenleving
GroenLinks-PvdA vindt dat de waardestijging van grond bij bestemmingswijziging niet naar speculanten moet gaan, maar naar de samenleving. Dit moet bijdragen aan meer middelen voor woningbouw en het tegengaan van ongelijkheid door grondspeculatie.
“De winsten van grondspeculanten gaan we afromen en inzetten voor woningbouw.”
“We vinden dat deze speculatiewinsten ten goede moeten komen aan de samenleving. Een eerlijk deel van deze speculatiewinst vloeit terug naar de samenleving, zodat we het kunnen gebruiken voor woningbouw.”
Landelijke opkoopbescherming tegen speculatie
Om te voorkomen dat woningen worden opgekocht door beleggers en speculanten, wil GroenLinks-PvdA een landelijke opkoopbescherming invoeren. Dit moet ervoor zorgen dat woningen beschikbaar blijven voor mensen die er daadwerkelijk willen wonen, met speciale aandacht voor starters.
Grond terug in publieke handen
De partij wil actief grond opkopen zodat deze weer in publieke handen komt. Dit moet het mogelijk maken om sneller en doelgerichter woningen te bouwen en de schaarse ruimte eerlijker te verdelen.
“Daarom gaan we actief grond opkopen zodat grond weer in publieke handen komt...”
BBB pleit voor het afschaffen van nationale koppen op Europees beleid en wil een gelijk speelveld voor de agrarische sector, waarbij beleid haalbaar, betaalbaar en uitvoerbaar moet zijn. De partij benadrukt het belang van realisme en rechtszekerheid voor boeren, tuinders en vissers, en wil geen extra nationale regels bovenop EU-wetgeving. BBB kiest voor praktische, uitvoerbare regels die de sector niet onnodig belasten.
Afschaffen nationale koppen op Europees beleid
BBB vindt dat extra nationale regels bovenop EU-wetgeving moeten worden geschrapt om een gelijk speelveld te creëren voor de agrarische en visserijsector. Dit voorkomt dat Nederlandse ondernemers worden benadeeld ten opzichte van hun Europese concurrenten en zorgt voor meer rechtszekerheid en voorspelbaarheid in het beleid.
“Geen nationale koppen op Europees beleid. Extra nationale regels bovenop EU wetgeving worden zoveel mogelijk geschrapt. Zo krijgen we een gelijk speelveld voor de agrarische en visserijsector. Er komen ook geen nieuwe nationale regels bovenop EU wetgeving.”
“Realisme in beleid. Beleid moet haalbaar, betaalbaar en uitvoerbaar zijn. Spelregels worden niet tijdens de wedstrijd veranderd, zodat agrarische ondernemers, voedselproducenten en vissers langjarige zekerheid krijgen.”
Gelijk speelveld en importbeperkingen
BBB wil dat Nederland geen voedselproducten importeert die hier niet mogen worden geproduceerd, om zo een eerlijk speelveld te waarborgen voor Nederlandse producenten.
“Internationaal gelijk speelveld. We importeren geen voedselproducten voor menselijke consumptie die we hier niet mogen produceren.”
Rechtszekerheid en vertrouwen voor agrarische ondernemers
BBB benadrukt het belang van vertrouwen, ruimte en rechtszekerheid voor boeren, tuinders, vissers en telers, en wil beleid dat werkt in de praktijk.
“Boeren, tuinders, vissers en telers verdienen vertrouwen en ruimte om hun werk goed te doen. BBB kiest voor beleid dat werkt in de praktijk, met respect voor vakkennis, innovatie en rechtszekerheid.”
Forum voor Democratie (FVD) verwerpt het huidige beleid rondom het laten doorrekenen van verkiezingsprogramma’s door het Centraal Planbureau (CPB) en kiest ervoor hun programma niet te laten doorrekenen. Ze vinden de CPB-doorrekening irrelevant omdat deze alleen voorstellen binnen bestaande beleidskaders meeneemt en fundamentele koerswijzigingen uitsluit; FVD pleit daarom voor een radicale herziening van beleid zonder zich te conformeren aan deze rekenmethodiek.
Afwijzen van CPB-doorrekening bij fundamentele koerswijzigingen
FVD stelt dat het CPB alleen voorstellen doorrekent die binnen de huidige beleidskaders passen, waardoor fundamentele veranderingen – zoals het stopzetten van immigratie, klimaat- en stikstofbeleid – buiten beschouwing blijven. Volgens FVD maakt dit de CPB-doorrekening betekenisloos voor hun programma, dat juist inzet op zulke koerswijzigingen.
“Met de huidige doorrekeningssystematiek is echter iets grondig mis. Want het Centraal Planbureau wil enkel voorstellen in overweging nemen die binnen de huidige beleidskaders vallen.”
“Zodoende hebben we ervoor gekozen ons programma niet aan het CPB voor te leggen. De uitkomst van hun ‘doorrekening’ zou immers volstrekt betekenisloos zijn en vermoedelijk vooral verwarring zaaien omdat de hoofdrichting erdoor uit het zicht verdwijnt.”
Pleidooi voor fundamentele beleidsherziening buiten CPB-kaders
FVD vindt dat verkiezingen moeten gaan over de vraag of het huidige beleid – zoals klimaatbeleid, sluiting van het Groninger gasveld en immigratie – fundamenteel herzien moet worden. Ze stellen dat het CPB deze vragen niet kan beantwoorden en dat hun programma daarom niet past binnen de CPB-systematiek.
“Wij vinden dat we ons bij verkiezingen met zijn allen moeten afvragen: was datgene wat we tot nu toe hebben gedaan eigenlijk wel zo verstandig? Of moeten we ons beleid wellicht fundamenteel herzien? Als dat soort vragen buiten de reikwijdte van het CPB vallen - wat héb je dan aan een ‘doorrekening’?”
Kritiek op CPB als technocratisch en pleidooi voor afschaffing
FVD ziet het CPB als een technocratisch orgaan dat democratische keuzes belemmert en stelt voor het CPB geheel af te schaffen, zodat beleid niet langer door technocraten wordt bepaald.
“We schaffen achterhaalde adviesorganen zoals CPB, SCP, SER en PBL af, zodat beleid niet langer wordt bepaald door technocraten en lobbyclubs.”
Volt pleit voor een grondige hervorming van het Nederlandse bestuur en democratie, gericht op meer transparantie, deskundigheid en burgerinvloed. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals het uitbreiden van de Tweede Kamer, het invoeren van een parlementaire wetsverkenning en het verplicht stellen van een lobbyregister. Volt wil zo het vertrouwen in de politiek herstellen en de democratie toekomstbestendig maken.
Tweede Kamer uitbreiden naar 250 zetels
Volt vindt de huidige Tweede Kamer te klein om de complexiteit van hedendaagse vraagstukken aan te kunnen en wil daarom het aantal zetels fors verhogen. Dit moet leiden tot betere vertegenwoordiging, meer deskundigheid en een effectievere controle op de regering.
“We breiden de Tweede Kamer uit van 150 naar 250 zetels. Onze Tweede Kamer is namelijk te klein,”
Parlementaire wetsverkenning invoeren
Om de kwaliteit van wetgeving te verbeteren en uitvoerbaarheid te waarborgen, wil Volt dat de Kamer al in een vroeg stadium adviezen van uitvoeringsorganisaties en de samenleving verzamelt. Dit voorkomt onuitvoerbare wetten en vergroot de betrokkenheid van burgers en experts.
“Wij pleiten voor het invoeren van een parlementaire wetsverkenning. Hiermee krijgt de Tweede Kamer bij het ontwikkelen van nieuwe wetgeving al vroeg de gelegenheid om de beoogde wetgeving op hoofdlijnen te (laten) onderzoeken en adviezen van uitvoeringsorganisaties en de samenleving te verzamelen.”
Verplicht lobbyregister invoeren
Volt wil de transparantie rond belangenvertegenwoordiging vergroten door een verplicht en onafhankelijk lobbyregister naar Iers model. Dit moet duidelijk maken wie toegang heeft tot de macht en voorkomen dat lobbyactiviteiten buiten het zicht van de samenleving plaatsvinden.
“We voeren een verplicht lobbyregister in, naar Iers model. Nederland loopt achter op het gebied van transparantie rond belangenvertegenwoordiging. [...] Daarom willen we dat er eindelijk een verplicht en onafhankelijk register komt, waarin lobbyactiviteiten, betrokken partijen, relevante beleidstrajecten en gespreksonderwerpen inzichtelijk worden gemaakt en openbaar doorzoekbaar zijn.”
Recht voor uitvoeringsorganisaties op ‘rode kaart’ bij onuitvoerbaar beleid
Volt wil uitvoeringsorganisaties het formele recht geven om onuitvoerbaar beleid te signaleren, zodat het kabinet verplicht wordt tot heroverweging of aanpassing. Dit moet beleidsblindheid voorkomen en burgers beter beschermen.
“We geven uitvoeringsorganisaties het recht om een ‘rode kaart’ te trekken tegen onuitvoerbaar beleid. Als wetgeving burgers structureel in de knel brengt, moeten uitvoeringsorganisaties dit formeel kunnen signaleren. Zo’n rode kaart verplicht het kabinet tot reactie, heroverweging of aanpassing van het beleid.”
BVNL wil het beleid 1063677430, oftewel de Wet ter voorkoming van Witwassen en Financieren van Terrorisme (WWFT), volledig afschaffen. Zij vinden dat deze wet nauwelijks criminelen pakt, maar wel grote blokkades opwerpt voor financiering en ondernemers onnodig belemmert. Deregulering en het terugdringen van bureaucratie staan centraal in hun visie.
WWFT volledig afschaffen
BVNL beschouwt de WWFT als ineffectief en schadelijk voor ondernemers en het verkrijgen van financiering. Volgens de partij leidt de wet tot veel bureaucratie en belemmert het de economie, terwijl het nauwelijks bijdraagt aan het bestrijden van criminaliteit. BVNL kiest daarom voor volledige afschaffing van de WWFT.
“De Wet op Witwassen en Financiering Terrorisme (WWFT) wordt afgeschaft.”
“Vereenvoudig de WWFT, de Wet ter voorkoming van Witwassen en Financieren van Terrorisme. Deze wet leidt tot enorme blokkades bij het verkrijgen van financieringen, en er worden nauwelijks criminelen door gepakt.”
De SP is uitgesproken tegen het verhogen van de militaire uitgaven naar de zogenoemde "Trumpnorm" van vijf procent van het BBP, omdat dit volgens hen leidt tot bezuinigingen op zorg, onderwijs en sociale zekerheid. In plaats daarvan pleit de SP voor het stoppen van militarisering en het investeren in sociale voorzieningen en solidariteit.
Tegen verhoging militaire uitgaven naar Trumpnorm
De SP verzet zich fel tegen het beleid om de militaire uitgaven te verhogen tot vijf procent van het BBP ("Trumpnorm"), omdat dit volgens hen de welvaartsstaat ondermijnt en leidt tot bezuinigingen op essentiële publieke sectoren. Zij zien deze militarisering als schadelijk voor de economie, samenleving en veiligheid, en pleiten voor een koers gericht op vrede en sociale investeringen.
“Partijleiders van Timmermans tot en met Wilders hebben zich gecommitteerd aan de Trumpnorm van vijf procent. Het gaat hierbij om het astronomische bedrag van 35 miljard euro per jaar extra. Dit leidt nu al en zal nog meer leiden tot bezuinigingen op onze zorg, onderwijs en sociale zekerheid. Partijen die anders beweren, houden de mensen in het land voor de gek.”
“hoe, in slechts enkele maanden, onze welvaartsstaat wordt omgebouwd tot een oorlogsmachine. Het maakt onze wereld niet veiliger, het verzwakt onze economie en beschadigt onze samenleving. We zullen er alles aan moeten doen om dit te stoppen.”