Verkiezingsprogramma's 2025 overWat wil JA21 met betrekking tot Europa en de invloed van Brussel op nationale regelgeving
De PVV wil de invloed van Brussel op Nederlandse regelgeving fors beperken en pleit voor het terughalen van nationale soevereiniteit, vooral op het gebied van asiel, immigratie, natuur- en stikstofbeleid. De partij wil opt-outs afdwingen, vetorechten actief inzetten, en is tegen verdere overdracht van bevoegdheden en uitbreiding van de EU. Concrete voorstellen zijn onder meer het afdwingen van een opt-out op asiel en immigratie, het opzeggen van internationale verdragen, en het stoppen van extra financiële bijdragen aan de EU.
Opt-out op asiel en immigratie afdwingen
De PVV wil dat Nederland via het inzetten van vetorechten en het weigeren van EU-bijdragen een opt-out op asiel- en immigratiebeleid afdwingt. Dit standpunt komt voort uit de wens om nationale controle te herwinnen over migratie en asiel, omdat men vindt dat Europese regels Nederland te veel beperken en benadelen.
“In Brussel zullen we door het inzetten van veto’s of het weigeren van de te hoge Nederlandse bijdrage aan de EU-begroting een opt-out op asiel en immigratie afdwingen.”
“Opt-out op asiel en immigratie bij de EU afdwingen met inzet vetorecht”
“Nederland moet al het mogelijke vetoën, waaronder de EU-begroting, om zo een opt-out op asiel en immigratie en soepeler natuur- en stikstofbeleid te dwingen en de EU van binnenuit op de schop te nemen.”
Nationale soevereiniteit herstellen en bevoegdheden terughalen
De PVV wil geen verdere overdracht van bevoegdheden en geld naar Brussel, maar juist bestaande bevoegdheden terughalen. De partij ziet de EU als een bedreiging voor de nationale soevereiniteit en wil daarom vetorechten behouden en versterken.
“Dat betekent: niet nóg meer bevoegdheden en miljarden overhevelen naar Brussel, maar juist terughalen. Onze vetorechten behouden we, herstellen we in ere én zetten we in”
“Soeverein Nederland, geen geopolitieke Europese superstaat”
“Niet nóg meer miljarden en bevoegdheden overhevelen naar Brussel, maar juist terughalen”
Opzeggen van internationale verdragen die nationale regels beperken
De PVV wil internationale verdragen die volgens hen de nationale beleidsvrijheid beperken, zoals het VN-Vluchtelingenverdrag en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, opzeggen. Dit is bedoeld om Nederland volledige zeggenschap te geven over migratie en nationaliteitsbeleid.
“Ook gaan we alle verdragen die ons dwarsbomen – zoals het VN-Vluchtelingenverdrag, het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en het Europees Verdrag inzake Nationaliteit – opzeggen.”
“Opzeggen VN-Vluchtelingenverdrag, Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, Europees Verdrag inzake Nationaliteit en andere verdragen die ons dwarsbomen”
Tegen uitbreiding en verdere integratie van de EU
De PVV is fel tegen verdere uitbreiding van de EU en tegen het overhevelen van meer bevoegdheden naar Brussel. De partij wil toetredingsonderhandelingen met kandidaat-lidstaten direct beëindigen en is tegen Europese belastingen en eurobonds.
“Wij zijn tegen elke verdere uitbreiding van de EU. De toetredingsonderhandelingen met Turkije en alle andere kandidaat-lidstaten moeten direct en definitief worden verbroken.”
“Geen EU-uitbreiding; alle toetredingsonderhandelingen verbreken”
“Geen eurobonds, geen Europese belastingen, geen digitale euro”
Versoepeling van Brusselse regels op natuur, stikstof en landbouw
De PVV wil dat Nederland in Brussel versoepeling van Europese regels op het gebied van natuur, stikstof en landbouw afdwingt, onder andere door het inzetten van het vetorecht. Dit is bedoeld om de nationale economie en woningbouw te stimuleren.
“Dus wat ons betreft slaan we in Brussel met de vuist op tafel en eisen we versoepeling van de regels – van de Vogel- en de Habitatrichtlijn tot en met de verplichte emissiereductie. Ook willen we het aantal gebieden met een Natura 2000-status verminderen – of gebieden verkleinen. Net als bij ons streven om tot een opt-out voor immigratie en asiel te komen, zetten we hier ons vetorecht in.”
“Versoepeling van de Brusselse regels; verminderen van het aantal natuurgebieden met Natura 2000-status en/of verkleinen van gebieden”
Stoppen of verminderen van Nederlandse financiële bijdragen aan de EU
De PVV wil de Nederlandse bijdrage aan de EU fors verminderen, omdat men vindt dat Nederland te veel betaalt en te weinig terugkrijgt. Dit wordt als drukmiddel ingezet om nationale belangen te beschermen.
“Ook willen we miljarden minder afdragen aan de Europese Unie. We zijn al jaren de grootste nettobetaler aan Brussel. En ze willen bij elke begroting meer en meer. Het is genoeg!”
“Nederland behoort tot de grootste nettobetalers, maar wat krijgen we ervoor terug: een Unie die steeds meer macht naar zich toetrekt en ons alles tot in de puntjes dicteert.”
JA21 wil de invloed van Brussel op nationale regelgeving fors beperken en pleit voor een Europese Unie die zich uitsluitend richt op economische samenwerking en het respecteren van nationale soevereiniteit. Ze zijn tegen verdere overdracht van bevoegdheden aan de EU, willen bevoegdheden juist terughalen naar de lidstaten, en pleiten voor minder EU-regelgeving, een kleinere EU-begroting en meer parlementaire controle op Europese besluiten.
EU terug naar kerntaken: alleen economische samenwerking
JA21 vindt dat de EU zich moet beperken tot haar oorspronkelijke kerntaken van economische samenwerking en dat politieke integratie en uitbreiding van Brusselse bevoegdheden moeten worden teruggedraaid. Ze zien de huidige invloed van Brussel op nationale regelgeving als te groot en schadelijk voor de Nederlandse soevereiniteit en economie.
“De Europese Unie moet zich leren beperken. De EU moet terug naar haar kerntaken waarmee we onze soevereiniteit behouden en economische groei kunnen veiligstellen.”
“Geen enkele stap richting een federaal Europa, en dus ook geen verdragswijzigingen die tot verdere overdracht van bevoegdheden leiden. Er moet juist ruimte ontstaan om bevoegdheden terug te geven aan lidstaten.”
“De Europese Unie is een samenwerkingsverband dat zichzelf moet leren beperken. JA21 pleit voor een Unie die zich weer richt op haar oorspronkelijke kracht: economische samenwerking en respect voor de soevereiniteit van lidstaten.”
Strikte beperking en terughalen van Brusselse invloed op nationale regelgeving
JA21 wil dat de EU geen nieuwe bevoegdheden krijgt, bestaande bevoegdheden teruggeeft aan de lidstaten, en dat nationale parlementen meer zeggenschap krijgen over Europese regelgeving. Ze willen dat ministers geen EU-besluiten mogen steunen zonder parlementair mandaat en dat subsidiariteit beter wordt bewaakt.
“Er moet strikt worden nagezien op verdere uitdijing en soevereiniteitsoverdracht. Sterker nog, de Europese Unie moet via afdwingbare besluiten in de Raad bevoegdheden teruggeven aan de lidstaten.”
“Ministers en staatssecretarissen mogen geen Europese besluiten steunen zonder een mandaat van het parlement.”
“Naast de reeds ingebouwde controlemechanismen in de rapportages door ministeries moeten de Eerste en Tweede Kamer betere handvatten krijgen om subsidiariteit te waarborgen binnen Europese verordeningen en richtlijnen.”
Minder EU-regelgeving en lagere EU-begroting
JA21 wil een kleinere EU-begroting, minder Brusselse regelgeving en geen Europese belastingen. Ze zijn tegen gezamenlijke EU-schulden en willen dat de EU zich onthoudt van industriepolitiek en andere niet-kerntaken.
“De EU-begroting moet juist krimpen, nadat het jarenlang enkel heeft kunnen toenemen. De EU moet snijden in bestaande uitgaven, zoals de sociale cohesiefondsen om meer ruimte te maken voor private investeringen in innovatie en economische groei. JA21 is principieel tegen Europese belastingen.”
“Geen gezamenlijke Europese schulden, in welke vorm dan ook.”
“Geen Europese industriepolitiek zoals voorgesteld onder de 'Clean Industrial Deal'.”
“Rigoureuze deregulering van beperkende EU-wetgeving die onze ondernemers en industrie al te lang vastzet. Alleen zo herstellen we de concurrentiekracht van Nederland en geven we ondernemerschap weer de ruimte.”
Behoud vetorecht en blokkeren verdere EU-integratie
JA21 wil het vetorecht van lidstaten behouden, geen EU-lidmaatschap voor Turkije, en toetreding van de EU tot het EVRM blokkeren. Ze willen dat Nederland actief het eigen nationale belang verdedigt binnen de EU.
FVD wil dat Nederland volledig de soevereiniteit over nationale regelgeving herwint door uit de Europese Unie te stappen (NEXIT) en internationale verdragen ondergeschikt te maken aan Nederlandse wetten. Ze pleiten voor het schrappen van grondwetsartikelen die Europese en internationale regelgeving direct boven nationaal recht plaatsen, en willen geen verdere bevoegdheidsoverdracht aan Brussel zolang Nederland nog EU-lid is.
Uittreden uit de EU en herstel van nationale soevereiniteit
FVD ziet de EU als een bedreiging voor de Nederlandse democratie en beleidsvrijheid, omdat Brussel steeds meer nationale regelgeving bepaalt. Ze willen daarom een ordentelijke NEXIT en toetreding tot de EFTA, zodat Nederland weer volledig over eigen wetten, grenzen en beleid kan beslissen.
“Forum voor Democratie wil dat Nederland zelf zijn eigen regels kan maken, zijn eigen grenzen kan beschermen en zijn eigen allianties kan sluiten. De Europese Unie maakt dat alles onmogelijk. Daarom streven we naar een intelligente uittreding uit de Europese Unie, waarna we ons aansluiten bij de Europese Vrijhandelsassociatie, net als Zwitserland, Noorwegen en IJsland.”
“Wij willen: » Intelligente uittreding uit de EU (NEXIT) We verlaten de Europese Unie op een ordentelijke manier, zodat Nederland weer volledige controle krijgt over zijn wetten, grenzen en beleid.”
“Het Nederlands belang raakt steeds verder ondergesneeuwd in de wirwar van belangen die in Brussel worden afgewogen. Als klein land worden wij voortdurend overstemd door de veel grotere landen in de Unie. Voor het behoud van onze democratie en onze welvaart acht Forum voor Democratie het van essentieel belang om als Nederland de Europese Unie te verlaten (NEXIT) en ons aan te sluiten bij de EFTA...”
Schrappen van directe werking internationaal/EU-recht boven nationale wet
FVD wil de artikelen 93 en 94 uit de Grondwet schrappen, zodat internationale en Europese verdragen niet langer automatisch boven Nederlandse wetgeving staan. Dit moet voorkomen dat rechters beleid afdwingen op basis van internationale afspraken die niet democratisch zijn vastgesteld.
“We schrappen de artikelen 93 en 94 van de Grondwet, en zetten daarmee het monistisch stelsel om in een dualistisch stelsel, zoals in Duitsland en de Verenigde Staten. Internationale verdragen worden hierdoor pas geldig nadat ze door het Nederlandse parlement zijn omgezet in een nationale wet.”
“» Schrappen van artikelen 93 en 94 van de Grondwet We beëindigen de directe werking van internationaal recht in het Nederlandse stelsel, zodat verdragen niet langer automatisch boven onze nationale wetten staan en rechters onze nationale wetten daar ook niet langer aan kunnen ‘toetsen’.”
“Niet langer moet de rechter op de stoel van de wetgever kunnen zitten: we beëindigen de toetsing aan internationale verdragen en schrappen de mogelijkheid om op basis van het ‘algemeen belang’ naar de rechter te stappen en bepaald gewenst beleid af te dwingen (vgl. Urgenda).”
Geen verdere soevereiniteitsoverdracht aan Brussel
Zolang Nederland nog EU-lid is, wil FVD geen enkele nieuwe overdracht van nationale bevoegdheden aan de EU accepteren. Dit om te voorkomen dat de invloed van Brussel op Nederlandse regelgeving verder toeneemt.
“» Geen verdere soevereiniteitsoverdracht Zolang Nederland nog lid is van de EU, accepteren we geen enkele nieuwe overdracht van bevoegdheden naar Brussel.”
Zelfstandige handelsverdragen, geen EU-handelsakkoorden
FVD wil dat Nederland weer zelfstandig handelsverdragen sluit, zonder inmenging van de EU, omdat multilaterale EU-akkoorden het Nederlandse belang ondergeschikt maken aan grotere lidstaten.
“Nederland heeft belang bij internationale samenwerking en een open economie, maar niet bij multilaterale verdragen die door de EU worden uitonderhandeld. In zulke akkoorden – zoals CETA of MERCOSUR – worden 27 nationale belangen op één hoop gegooid en worden Nederlandse handelsbelangen vaak ondergeschikt gemaakt aan die van grotere landen als Duitsland en Frankrijk.”
“Handelsverdragen sluiten we voortaan zelf, zonder EU-bemoeienis...”
Verzet tegen Brusselse regelgeving op specifieke terreinen
FVD verzet zich expliciet tegen Brusselse regels op het gebied van landbouw, visserij, klimaat en digitale soevereiniteit, omdat deze volgens hen de Nederlandse belangen en vrijheid schaden.
“De Green Deal, de EU-Nitraatrichtlijn, vangstbeperkingen en verboden op innovatie zoals pulsvisserij hebben geleid tot een ongelijk speelveld. Buitenlandse producten mogen wél met bepaalde middelen en methodes worden geproduceerd en vervolgens op onze markt belanden, terwijl Nederlandse boeren diezelfde middelen wordt ontzegd.”
“We werken in Europees verband aan het afschaffen van de Green Deal die de boerenstand kortwiekt, zolang het bestaat wordt het in Nederland niet gehandhaaft - inclusief het CO2-handelssysteem (ETS).”
“We verzetten ons tegen de Digitale Euro (CBDC) en andere systemen die onze vrijheid beperken.”
NSC wil Europese samenwerking beperken tot waar het echt meerwaarde heeft en nationale soevereiniteit beschermen tegen te veel invloed van Brussel. Ze pleiten voor een parlementair instemmingsrecht op EU-regelgeving, strikte toepassing van het subsidiariteitsbeginsel, en verzet tegen verdere machtsoverdracht aan de EU, gezamenlijke schulden en belastingheffing. De Tweede Kamer moet actiever en eerder betrokken worden bij Europese besluitvorming.
Nationale soevereiniteit beschermen tegen Brusselse invloed
NSC vindt dat Nederland baas moet blijven over eigen taken, bevoegdheden en budgetten, en verzet zich tegen verdere Europese integratie (“ever closer union”). Europese maatregelen mogen alleen als ze aantoonbaar effectiever zijn dan nationale alternatieven.
“Taken, bevoegdheden en budgetten blijven van ons, deze nationale soevereiniteit bewaken we.”
“De EU mag alleen maatregelen nemen als die doeltreffender zijn dan nationale, regionale of lokale maatregelen (het subsidiariteitsbeginsel).”
“We zijn tegen de ‘ever closer union’.”
Parlementair instemmingsrecht op EU-regelgeving
NSC wil dat Europese regels alleen in Nederland gelden als de meerderheid van het parlement instemt, en dat de Tweede Kamer veel actiever en eerder betrokken wordt bij EU-initiatieven en onderhandelingen.
“Europese regels mogen niet als voldongen feiten neerdalen op Nederland, maar kunnen alleen worden ingevoerd als de meerderheid van het Nederlandse parlement het ermee eens is. We willen een parlementair instemmingsrecht in de Europawet verankeren.”
“De regering moet de Tweede Kamer tijdig en actief betrekken bij nieuwe initiatieven van de EU en bij mandaten voor onderhandelingen.”
“De mening van de Kamer moet veel nadrukkelijker worden meegenomen in het standpunt van de regering in de formele als informele (voor)fases van het Europese besluitvormingsproces, inclusief de Eurogroep.”
Strikte toetsing van EU-beleid op subsidiariteit en proportionaliteit
NSC wil dat de Tweede Kamer EU-beleid en regelgeving actiever toetst op subsidiariteit, proportionaliteit en verwachte effecten, met voldoende tijd en ondersteuning.
“De Tweede Kamer moet EU-beleid en -regelgeving actiever toetsen op subsidiariteit, proportionaliteit en verwachte effecten.”
“We vinden het van belang dat de Tweede Kamer bij grote en potentieel verstrekkende nieuwe EU-initiatieven een rapporteur benoemt. Voor deze taak moet voldoende tijd en ondersteuning beschikbaar zijn.”
Tegen gezamenlijke Europese schulden en belastingheffing
NSC verzet zich tegen een transferunie, gezamenlijke schulden (zoals eurobonds) en Europese belastingheffing. Lidstaten moeten zelf verantwoordelijk blijven voor hun financiën en begrotingsdiscipline.
“Belastingheffing blijft voorbehouden aan de lidstaten. We zijn tegen nieuwe gezamenlijke Europese schulden, tegen “eurobonds” en andere constructies waarmee schulden van EU-lidstaten gemeenschappelijk worden.”
“Als landen zich daar niet aan houden moeten daar consequenties aan verbonden worden zoals het achterhouden van EU-gelden.”
“We zijn tegenstander van een toename van de afdracht aan de meerjarenbegroting (MFK) vanaf 2027.”
Pensioenfondsen niet inzetten voor Europese investeringen
NSC wil dat Nederlandse pensioenfondsen niet verplicht worden om te investeren in Europese projecten via Brusselse regelgeving.
“Brussel mag de Nederlandse pensioenfondsen niet als geldmachine voor investeringen in Europa gebruiken in het kader van de Europese Spaar- en Investeringsunie. Pensioenfondsen moeten zelf de keuze houden waar ze het kapitaal van deelnemers beleggen, om rendement en een goed pensioen te waarborgen.”
BBB wil dat Nederland weer meer zeggenschap krijgt over nationale regelgeving en pleit voor minder macht en invloed van Brussel. De partij verzet zich tegen verdere overdracht van bevoegdheden aan de EU, wil geen federaal Europa, en eist een strenge subsidiariteitstoets zodat alleen strikt noodzakelijke zaken op Europees niveau worden geregeld. BBB wil daarnaast minder financiële bijdragen aan de EU, meer nationale controle op Europese besluitvorming, en het schrappen van extra Nederlandse regels bovenop EU-wetgeving.
Geen verdere overdracht van bevoegdheden aan Brussel
BBB vindt dat de EU zich moet beperken tot praktische samenwerking en dat Nederland geen extra soevereiniteit of bevoegdheden aan Brussel mag afstaan. De partij verzet zich tegen een federaal Europa en wil dat nationale belangen voorop blijven staan.
“Geen federaal Europa. Geen verdere overdracht van Nederlandse bevoegdheden en soevereiniteit aan Brussel.”
“BBB staat voor eenheid in verscheidenheid en voor een strenge subsidiariteitstoets. Dit betekent dat Europa alleen die zaken regelt die strikt noodzakelijk zijn en aantoonbaar beter op Europees niveau werken dan wanneer lidstaten dat zelf doen.”
“BBB komt op internationaal vlak op voor de belangen van de vier landen waaruit het Koninkrijk der Nederlanden (afgekort Nederland) bestaat... BBB staat voor verstandige samenwerking in de Europese Unie waarbij keuzes die Nederland zelf kan maken niet in Brussel dienen te worden genomen.”
Minder Brusselse regels en geen nationale koppen
BBB vindt dat Europese regelgeving vaak te ver gaat en nationale beleidsruimte beperkt. De partij wil een rem op onuitvoerbare EU-regels, geen extra Nederlandse regels bovenop EU-wetgeving, en meer flexibiliteit om eigen keuzes te maken.
“Rem op onuitvoerbare verduurzaming. BBB wil een rem op de verstikkende en onuitvoerbare EU richtlijnen ten aanzien van verduurzaming (zoals bijhouden van CO2 administratie en plastic tax) en andere regelgeving.”
“Geen nationale koppen op Europees beleid. Extra nationale regels bovenop EU wetgeving worden zoveel mogelijk geschrapt.”
“Nederland moet weer soeverein kunnen kiezen wat werkt. Nationale belangen moeten voorop staan, niet Brusselse dogma’s.”
Meer nationale controle op Europese besluitvorming
BBB wil dat Nederlandse ministers in Brussel gebonden zijn aan een dwingend mandaat van de Tweede Kamer, zodat de nationale democratie meer grip krijgt op Europese besluitvorming.
“Om die reden pleit BBB voor de invoering van een dwingend onderhandelingsmandaat voor Europese wetgevingsvoorstellen, zoals dat gebruikelijk is in het Deense en het Duitse Parlement. Het door de Tweede Kamer verleende mandaat bepaalt de ruimte van de minister bij onderhandelingen en stemmingen op Europees niveau.”
Minder financiële bijdragen aan de EU
BBB wil dat Nederland minder geld naar de EU stuurt, streng toezicht op EU-uitgaven, en geen gezamenlijke schulden of Europese belastingen.
“Hand op de knip. Afbouw van bijdragen aan de EU moet worden voortgezet. Het nieuwe Meerjarig Financieel Kader (MFK) voor de periode 2027-2032 mag niet boven het huidige plafond uitkomen en de korting voor Nederland op de afdracht van 1,9 miljard euro moet worden gehandhaafd en geïndexeerd.”
“BBB wil geen giften, gemeenschappelijke schulden, Eurobonds en Europese belastingen om uitgaven mee te financieren zoals voor klimaat of Defensie.”
Kritisch op uitbreiding en integratie van de EU
BBB wil pas praten over uitbreiding of verdere integratie van de EU als er eerst orde op zaken is gesteld in Brussel en is kritisch op het automatisch toekennen van de euro aan nieuwe lidstaten.
“Eerst orde op zaken stellen in Brussel, dan pas praten over uitbreiding en verdere integratie.”
“Euro alleen voor wie zich bewijst. EU-lidmaatschap geeft nooit automatisch recht op het voeren van de euro als munteenheid. Daarvoor moet niet alleen aan de betreffende voorwaarden voor deelname aan de euro worden voldaan, maar deze moeten ook door alle leden strikt worden nageleefd.”
BVNL wil de Nederlandse soevereiniteit herstellen en de invloed van Brussel op nationale regelgeving fors beperken. Zij pleiten voor een bindend referendum over het EU-lidmaatschap, opt-ins en opt-outs bij EU-regels, en het stopzetten van verdere overdracht van bevoegdheden aan de EU. Nederland moet volgens BVNL zelf kunnen beslissen over beleidsterreinen als asiel, stikstof, landbouw en visserij, en Brusselse regels alleen uitvoeren als deze het Nederlandse belang dienen.
Stoppen met overdracht van soevereiniteit aan de EU
BVNL vindt dat Nederland weer soeverein moet worden en dat de overdracht van zeggenschap aan ongekozen supranationale organen zoals de EU moet stoppen. Zij willen dat Nederland zijn eigen koers kan varen, vooral als het Nederlandse belang botst met Brusselse regelgeving.
“We moeten stoppen met het overhevelen van zeggenschap naar ongekozen supranationale organen zoals de WHO, de EU, de VN en de NAVO.”
“Daar waar het Nederlands belang haaks staat op Brusselse regelgeving zullen wij Brussel informeren dat Nederland zijn eigen soevereine koers vaart.”
“Voor zover nodig zullen we de EU melden dat we voortaan weer onze eigen koers varen op het gebied van landbouw en visserij. Desnoods zetten we ons vetorecht in.”
Bindend referendum over EU-lidmaatschap
BVNL wil dat Nederlanders zich via een bindend referendum kunnen uitspreken over het EU-lidmaatschap. Zij vinden economische samenwerking prima, maar willen geen verdere politieke integratie of overdracht van bevoegdheden.
“Een bindend referendum over het EU-lidmaatschap. Economische samenwerking binnen een Europese Economische Gemeenschap (EEG) is prima en vrijhandel is een groot goed. Maar de overdracht van soevereiniteit naar de EU moet stoppen en we moeten de mogelijkheid krijgen tot opt-ins en opt-outs.”
Mogelijkheid tot opt-ins en opt-outs bij EU-regels
BVNL wil dat Nederland per beleidsterrein kan kiezen of het meedoet aan EU-regels (opt-in/opt-out), zodat nationale autonomie behouden blijft.
“Binnen de EU moet worden gewerkt met opt-ins en opt-outs, zodat landen zelf kunnen bepalen of ze meedoen aan een bepaalde regeling of niet.”
EU-lidmaatschap heroverwegen bij gebrek aan nationale zeggenschap
Als Nederland niet meer zeggenschap krijgt over belangrijke beleidsterreinen zoals asiel en stikstof, wil BVNL het EU-lidmaatschap inruilen voor een losser associatieverdrag.
“Indien Nederland niet meer zeggenschap krijgt over het asielbeleid en het stikstofbeleid dan kunnen we het EU-lidmaatschap verruilen voor een associatieverdrag.”
Alleen Brusselse regels uitvoeren als ze het Nederlandse belang dienen
BVNL wil dat regels en wetgeving uit Brussel alleen worden geïmplementeerd als ze het Nederlandse belang dienen en niet leiden tot extra bureaucratie.
“Regels en wetgeving uit Brussel die een groter beslag leggen op het ambtenarenapparaat zullen pas worden geïmplementeerd indien dit beslag wordt gecompenseerd met minder regels en minder inzet van ambtenaren op andere terreinen.”
“Handelsakkoorden worden alleen geratificeerd als deze het belang van Nederland dienen.”
Betalingen aan de EU opschorten bij gebrek aan transparantie
BVNL wil betalingen aan de EU opschorten totdat de Europese Rekenkamer de uitgaven heeft goedgekeurd op doelmatigheid en rechtmatigheid.
“Betalingen aan de EU worden opgeschort totdat de Europese Rekenkamer de uitgaven van de EU heeft goedgekeurd op doelmatigheid en rechtmatigheid.”
Nederland niet langer hoogste nettobetaler aan de EU
BVNL vindt dat Nederland niet langer de hoogste nettobetaler per hoofd van de bevolking aan de EU mag zijn.
“Nederland moet niet meer de hoogste nettobetaler per hoofd van de bevolking van de EU zijn.”
Verzet tegen specifieke Brusselse wetgeving
BVNL verzet zich tegen specifieke Brusselse wetten die zij schadelijk achten voor Nederland, zoals de EU-Natuurherstelwet.
“De EU-Natuurherstelwet kan de prullenbak in. Deze wetgeving zal Nederland onleefbaar maken en zorgt ervoor dat nog geen bosje madeliefjes geplukt kan, of hond uitgelaten mag worden in de berm.”
De SGP wil dat de Europese Unie zich terugtrekt op haar kerntaken en minder invloed uitoefent op nationale regelgeving, met meer ruimte voor soevereiniteit van lidstaten. Ze pleiten voor het schrappen van onwerkbare Brusselse regels, het beperken van de EU-begroting, en het tegengaan van verdere politieke integratie. De SGP verzet zich tegen gezamenlijke schulden, een Europees leger, en wil dat Nederland leidend blijft in wetgeving en begrotingscontrole.
Minder Brusselse regels en meer nationale soevereiniteit
De SGP vindt dat de EU te veel regels oplegt die de nationale beleidsruimte beperken en wil een forse reductie van deze regeldruk. Ze willen dat Nederland een schraplijst aanlegt voor Europese regels die averechts werken of te veel ingrijpen op nationale soevereiniteit, en dat lidstaten meer vrijheid krijgen om niet mee te doen aan bepaalde EU-beleidsterreinen.
“Het leeuwendeel van de regeldruk komt uit de Brusselse beleidstorens. Bij de EU wordt aangedrongen op het aanpakken van onwerkbare regels en ambities, bijvoorbeeld ten aanzien van de Green Deal en Europese Natuurherstelverordening.”
“Nederland legt een schraplijst aan voor Europese regels die averechts werken, ons land benadelen, te veel regeldruk opleveren of te veel op nationale soevereiniteit ingrijpen.”
“Lidstaten krijgen meer vrijheid om via zogenaamde ‘opt-outs’ niet langer mee te doen aan samenwerking op bepaalde beleidsterreinen, zoals gezondheidszorg en gezinsbeleid.”
Terug naar kerntaken en beperken EU-integratie
De SGP wil dat de EU zich beperkt tot haar oorspronkelijke economische kerntaken en zich niet verder ontwikkelt tot een politieke unie. Ze verzetten zich tegen de term 'steeds hechter wordende Unie', willen geen Europese leningen of gezamenlijke schulden, en eisen dat verdragswijzigingen strenger worden goedgekeurd.
“De EU houdt zich zuiver aan de geldende verdragsbepalingen. De term ‘steeds hechter wordende Unie’ wordt geschrapt.”
“Er komen geen Europese leningen of gezamenlijke schuldeninstrumenten.”
“Europese verdragen moeten met tweederde meerderheid worden goedgekeurd in beide Kamers der Staten-Generaal.”
Beperken EU-begroting en afdrachten
De SGP wil de EU-begroting beperken tot onder 1% van het BBP en de Nederlandse afdrachten verlagen. Ze zijn tegen verhogingen van de EU-begroting en willen dat overschotten of ondoelmatige bestedingen leiden tot lagere afdrachten.
“Nederland zet in op het beperken van het EU-meerjarenbegroting tot onder 1% van ons bruto binnenlands product (BBP) en minder Nederlandse afdrachten.”
“De forse verhoging van de EU-begroting zoals onlangs voorgesteld door de Europese Commissie is volgens de SGP absurd en misplaatst. Nederland is een nettobetaler en moet zich hier zéker tegen verzetten.”
Geen Europees leger, NAVO blijft leidend
De SGP verzet zich tegen een Europees leger en wil dat de NAVO de belangrijkste veiligheidspartner blijft. Besluitvorming over militaire inzet moet nationaal blijven.
“De SGP wil echter geen Europees leger en vindt de nieuwe Europese Defensiecommissaris ongewenst. Niet Brussel, maar Den Haag blijft besluiten over het uitzenden van troepen.”
Geen Europese belastingen of eurobonds
De SGP wil dat belastingen een nationale bevoegdheid blijven en verzet zich tegen eurobonds, extra opkoopprogramma’s en gezamenlijke schulden in Europees verband.
“Er komen daarnaast in Europees verband geen extra opkoopprogramma’s, geen extra leningen en geen gemeenschappelijke schulden (eurobonds). Belastingen blijven een nationale bevoegdheid.”
Geen Nexit, tenzij EU radicaal verandert
De SGP acht een Nexit nu onwenselijk, maar sluit het niet uit als de EU zich in een ongewenste richting ontwikkelt.
“Dat maakt een Nexit politiek en economisch gezien onwenselijk, tenzij verregaande ontwikkelingen in de Europese Unie een heroverweging hiervan noodzakelijk maken.”
GroenLinks-PvdA wil de Europese Unie versterken door meer bevoegdheden naar Brussel te verschuiven, onder andere door het afschaffen van nationale veto’s en het versterken van het Europees Parlement. Ze pleiten voor meer Europese sturing op sociaal, economisch en technologisch beleid, en willen dat de EU harder optreedt tegen lidstaten die de rechtsstaat ondermijnen. Hun visie is dat Europese samenwerking noodzakelijk is voor democratie, veiligheid, duurzaamheid en strategische autonomie, ook als dat ten koste gaat van nationale zeggenschap.
Meer macht naar Brussel en minder nationale veto’s
GroenLinks-PvdA vindt dat de EU slagvaardiger moet worden door nationale veto’s af te schaffen op belangrijke terreinen zoals belasting- en buitenlandbeleid. Ze willen het Europees Parlement meer macht geven als medewetgever en controleur van de Europese Commissie. Dit betekent een duidelijke verschuiving van nationale naar Europese besluitvorming, waarmee de invloed van Brussel op nationale regelgeving toeneemt.
Harder optreden tegen lidstaten die de rechtsstaat ondermijnen
De partij wil dat de EU strenger optreedt tegen landen die democratische waarden schenden, door het makkelijker te maken hun stemrecht op te schorten en subsidies te bevriezen. Dit versterkt de centrale macht van Brussel ten opzichte van nationale regeringen.
Meer Europese sturing op sociaal en economisch beleid
GroenLinks-PvdA wil dat de EU meer ruimte krijgt om sociale rechten, werknemersrechten en publieke voorzieningen te beschermen, en pleit voor een sociale vooruitgangsclausule in Europese verdragen. Ze willen ook meer Europese investeringen in technologie, defensie en strategische autonomie.
“Binnen de EU moet voldoende ruimte zijn voor publieke sturing waar dat nodig is, bijvoorbeeld op het gebied van werknemersrechten, volkshuisvesting, zorg en openbaar vervoer.”
“We pleiten voor een sociale vooruitgangsclausule in Europese verdragen die sociale rechten beschermt.”
“We zetten in op hervorming van de begroting zodat er meer ruimte komt voor investeringen in kennis, innovatie, defensie en infrastructuur.”
Vergroten van strategische en digitale autonomie via Europese regelgeving
De partij wil dat Europa minder afhankelijk wordt van externe partijen, onder meer door Europese productie van cruciale goederen, strengere regels voor import, en investeringen in digitale infrastructuur. Dit vraagt om meer Europese regelgeving en coördinatie.
“De EU is voor te veel goederen te afhankelijk van externe partners. Daarom zorgen we voor meer diverse toeleveringsketens, gaan we efficiënter om met energie en grondstoffen en produceren we meer cruciale goederen zelf.”
“We bouwen hun macht af door te investeren in Europese digitale infrastructuur, een eigen Cloud en veilige AI.”
De VVD wil Europese samenwerking vooral inzetten voor veiligheid en economische groei, maar is kritisch op verdere overdracht van nationale bevoegdheden aan Brussel. Ze pleiten voor minder en eenvoudiger EU-regelgeving, geen federale EU, en het beperken van nationale 'koppen' op Europese regels. De VVD accepteert Europese invloed alleen als het aantoonbaar in het Nederlands belang is, en wil dat Nederland leidend blijft in het beschermen van nationale soevereiniteit binnen de EU.
Kritisch op overdracht nationale bevoegdheden aan Brussel
De VVD verzet zich tegen een sluipende overdracht van nationale bevoegdheden en een federale EU. Europese samenwerking moet pragmatisch zijn en alleen plaatsvinden als het aantoonbaar in het belang is van Nederland, met behoud van nationale zeggenschap.
“Wij verzetten ons tegen een sluipende overdracht van nationale bevoegdheden en een federale glijbaan. Nationale bevoegdheden worden wat de VVD betreft dan ook alleen overgedragen als dit aantoonbaar in het belang is van onze veiligheid en economie.”
“We hebben alleen meer Europese integratie nodig als het Nederland en Europa veiliger en welvarender maakt.”
Minder en eenvoudiger EU-regelgeving, geen nationale koppen
De VVD wil dat Europese regelgeving wordt vereenvoudigd en dat Nederland geen strengere regels oplegt dan Brussel vraagt. Dit moet innovatie bevorderen en de concurrentiepositie van Nederlandse bedrijven beschermen.
“De regelgeving uit Brussel heeft vaak goede doelen, zoals het inzichtelijk maken van verborgen milieukosten, maar regelgeving remt tegelijkertijd vaak innovatie... We maken ons daarom in de EU hard voor onder andere het versoepelen van de Artificiële Intelligentie-verordening (AI-act), General Data Protection Regulation (GDPR), Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), Corporate Sustainability Due Dilligence Directive en de Regulation on Deforestation-free products (EUDR).”
“Dit betekent ook geen strengere nationale koppen bovenop EU-beleid.”
“We beperken koppen op EU-wetgeving, en interpreteren regels niet onnodig strenger dan in andere EU-lidstaten. We doen dus niet meer dan dat de EU-van ons vraagt.”
Flexibele samenwerking en geen federale EU
De VVD wil een flexibele EU waarin landen in wisselende coalities kunnen samenwerken, zonder dat alle landen verplicht zijn tot dezelfde mate van integratie. Ze zijn tegen een federale EU en willen dat Nederland leidend is in coalities van gelijkgezinde landen.
“Europese samenwerking moet flexibel genoeg zijn om met coalities van gelijkgezinde landen vooruit te gaan.”
“De VVD staat open voor een EU met meerdere snelheden, waarin coalities van gelijkgezinde landen, zoals Nederland, Duitsland, Frankrijk en Scandinavische staten, samen verder kunnen integreren op terreinen als defensie, veiligheid, innovatie of samen hardere afspraken kunnen maken op migratie.”
EU alleen als het Nederland sterker maakt
De VVD accepteert Europese invloed alleen als het aantoonbaar bijdraagt aan de veiligheid, economie of concurrentiekracht van Nederland. Ze willen dat de EU zich richt op kerntaken en niet verder uitbreidt zonder duidelijke meerwaarde.
“We zijn kritisch op elke nieuwe overdracht van bevoegdheden en willen dat de EU zich richt op haar kerntaken.”
De SP wil de invloed van Brussel op nationale regelgeving fors beperken en pleit voor het behoud van nationale soevereiniteit binnen de EU. Zij zijn tegen een federaal Europa, willen meer democratische controle, en eisen dat lidstaten zelf kunnen beslissen over publieke voorzieningen, begrotingen en militaire inzet. Concrete voorstellen zijn het behouden van vetorecht, het terughalen van bevoegdheden naar lidstaten, en het voorleggen van verdragswijzigingen aan de bevolking via referenda.
Behoud van nationale soevereiniteit en vetorecht
De SP vindt dat nationale democratieën centraal moeten blijven staan en verzet zich tegen verdere overdracht van bevoegdheden aan Brussel. Zij willen het vetorecht behouden en zijn tegen een federaal Europa, zodat lidstaten zelf kunnen beslissen over hun beleid en regelgeving.
“Wij geloven in Europese samenwerking waarbij soevereiniteit van de lidstaten behouden blijft. De nationale democratieën blijven bij ons centraal staan.”
“De SP is voor Europese samenwerking, maar tegen een federaal Europa. Het vetorecht van landen blijft behouden, ook in de buitenlandraad.”
Beperken van Brusselse inmenging in nationale begrotingen en publieke voorzieningen
De SP wil dat Brussel geen zeggenschap heeft over democratisch vastgestelde begrotingen en publieke diensten. Lidstaten moeten zelf kunnen bepalen hoe zij hun publieke sector organiseren, zonder opgelegde privatiseringen of begrotingsnormen vanuit de EU.
“Europa mag lidstaten niet langer verplichten hun publieke voorzieningen in de uitverkoop te doen. Lidstaten moeten weer de mogelijkheid krijgen zaken als openbaar vervoer, gezondheidszorg en energie zelf en democratisch te organiseren.”
“De Europese Commissie mag democratisch vastgestelde begrotingen niet zomaar meer afkeuren op basis van het stabiliteits en groeipact.”
Meer democratische controle en referendum over verdragswijzigingen
De SP vindt de EU onvoldoende democratisch en wil dat belangrijke besluiten, zoals verdragswijzigingen of uitbreiding van de EU, aan de bevolking worden voorgelegd via referenda. Zij pleiten voor het verkleinen van de Europese Commissie en het teruggeven van bevoegdheden aan het Europees Parlement en de lidstaten.
“Daarom wil de SP een wijziging van de Europese verdragen. De Europese Commissie wordt verkleind en moet bevoegdheden afstaan aan het Europees Parlement en de lidstaten. Het nieuwe verdrag wordt in een referendum voorgelegd aan de bevolking.”
“Daarnaast moet een uitbreiding met nieuwe lidstaten in een referendum aan de bevolking worden voorgelegd.”
Tegen meer monetaire bevoegdheden en Europese schulden
De SP is tegen het uitbreiden van monetaire bevoegdheden van de EU en tegen gezamenlijke Europese schulden. Zij willen dat lidstaten hun eigen economische beleid kunnen voeren zonder Brusselse inmenging.
“De SP verzet zich tegen meer monetaire bevoegdheden voor de EU. Dat betekent ook dat wij tegen gemeenschappelijke Europese schulden zijn.”
50PLUS wil dat Nederland zich strikt houdt aan Europese afspraken en geen extra nationale regels toevoegt, met als doel de invloed van Brussel op nationale regelgeving te beperken. Ze pleiten voor het beperken van het takenpakket van de EU, het tegengaan van verspilling en het versoberen van de arbeidsvoorwaarden van EU-ambtenaren. De partij benadrukt dat Europese regelgeving niet verder mag gaan dan noodzakelijk en dat Nederland geen koploper moet zijn met strengere nationale regels.
Geen extra nationale regels bovenop Europese afspraken
50PLUS vindt dat Nederland niet verder moet gaan dan de Europese regelgeving vereist, om zo de invloed van Brussel te beperken en de concurrentiepositie van Nederland te beschermen. Ze willen voorkomen dat Nederland zichzelf extra beperkingen oplegt die niet in Europees verband zijn afgesproken.
Takenpakket en uitgaven EU beperken
De partij wil het takenpakket van de EU beperken, verspilling tegengaan en het Europese ambtenarenapparaat verkleinen. Hiermee wil 50PLUS de invloed van Brussel op nationale regelgeving en uitgaven minimaliseren.
Behoedzaam begrotingsbeleid binnen Europese afspraken
50PLUS wil dat het Nederlandse begrotingsbeleid binnen de grenzen van de Europese afspraken blijft, maar zonder extra nationale verzwaringen. Dit standpunt is gericht op het behouden van nationale controle over de financiën, binnen de kaders van de EU.
“Een behoedzame ontwikkeling van het begrotingstekort binnen de grenzen van de Europese begrotingsafspraken.”
BIJ1 wil de invloed van Brussel op nationale regelgeving sterk beperken en pleit voor meer democratische controle binnen de EU. Ze verwerpen Europese regels die marktwerking en liberalisering afdwingen, willen nationale soevereiniteit op sociaal, economisch en klimaatgebied herstellen, en streven naar een EU die werkt voor mensen in plaats van multinationals.
Nationale soevereiniteit boven Brusselse marktregels
BIJ1 verzet zich tegen Europese wetgeving die nationale overheden dwingt tot liberalisering, marktwerking en het beperken van democratisch ingrijpen. Ze willen dat lidstaten vrij zijn om hun economie en samenleving radicaal eerlijk, klimaatrechtvaardig en democratisch te organiseren, zonder inmenging van Brussel namens de belangen van de superrijken.
“Lidstaten moeten vrij zijn om hun economie radicaal eerlijk, klimaatrechtvaardig en democratisch te organiseren Zonder ingrepen van Brussel namens belangen van de kleine groep superrijken.”
“We kaarten alle Europese wetten en regels aan die zorgen voor liberalisering en die de ruimte voor democratisch ingrijpen van de overheid in de economie beperkt.”
EU democratiseren en macht verschuiven naar Europees Parlement
BIJ1 wil de EU democratischer maken door het Europees Parlement een belangrijkere rol te geven in wetgeving en door meer transparantie te eisen van de Europese Raad, Raad van de EU en de Europese Commissie.
“De EU wordt veel democratischer. Het Europees Parlement krijgt een belangrijkere rol bij het maken van wetten en regels. De Europese Raad, Raad van de Europese Unie, de Europese Commissie en andere vormen van onderhandelingen worden transparant.”
Stoppen met lobby en claimrechten voor bedrijven
BIJ1 wil de invloed van multinationals en industrieën op EU-wetgeving beëindigen en is tegen verdragen die bedrijven claimrechten geven. Ze willen dat Nederland niet instemt met dergelijke verdragen en dat de EU deze intrekt.
“Lobbyen door multinationals en industrieën verbieden we. Nederland stemt ook niet in met verdragen die bedrijven een claimrecht geven en stuurt de EU erop aan deze in te trekken.”
Klimaat en sociale rechten centraal in EU-regelgeving
BIJ1 wil dat klimaat, natuur en sociale rechten een centrale plek krijgen in EU-wetten en -regels, en dat er sociale wetten komen voor een bestaansminimum in de hele EU.
Het CDA wil een sterk Europa dat zich richt op samenwerking voor veiligheid, economie en klimaat, maar pleit voor meer ruimte voor nationale invulling en minder centralisatie vanuit Brussel. Ze zijn kritisch op te veel Europese bemoeienis en willen dat Europese regelgeving beter aansluit bij nationale en lokale behoeften, zonder extra Nederlandse regels bovenop EU-wetgeving. Concrete voorstellen zijn onder andere het beperken van centralisatie van EU-fondsen, het niet toevoegen van een 'Nederlandse kop' op Europese regels, en het behouden van maatwerk voor lidstaten.
Geen Nederlandse kop op Europese regels
Het CDA vindt dat Europese regelgeving niet onnodig moet worden verzwaard met extra nationale regels. Ze willen dat Nederland zich beperkt tot de Europese afspraken en geen aanvullende eisen stelt, om zo de regeldruk te verminderen en het speelveld gelijk te houden.
“Maar dan zetten we in principe geen Nederlandse kop op Europese regels. Wij steunen de initiatieven van de Europese Commissie om rapportages te versimpelen.”
Behoud van nationale inspraak en maatwerk bij EU-regelgeving
Het CDA wil voorkomen dat centralisatie van Europese fondsen en regelgeving leidt tot minder inspraak en minder afstemming op lokale of nationale behoeften. Ze pleiten voor het behoud van maatwerk voor lidstaten, vooral op terreinen als landbouw en regionale ontwikkeling.
Kritisch op ‘one size fits all’-aanpak vanuit Brussel
Het CDA is tegen uniforme Europese regelgeving die geen rekening houdt met nationale verschillen, bijvoorbeeld op het gebied van landbouw en milieu. Ze willen dat Europese regels ruimte laten voor nationale aanpassingen.
“De ‘one size fits all’-aanpak voor de gehele Unie is in het verleden als middelvoorschrift vormgegeven, maar dit beantwoordt niet aan de grote verscheidenheid aan bodem- en waterkwaliteit binnen de EU.”
Versimpeling en harmonisatie van Europese regelgeving
Het CDA wil Europese regelgeving en rapportages versimpelen en harmoniseren, zodat deze duidelijker en efficiënter worden voor bedrijven en overheden. Dit moet de regeldruk verminderen en de uitvoering verbeteren.
D66 wil de Europese Unie versterken door meer gezamenlijke, uniforme regelgeving en diepgaande integratie, waarbij Nederland een voortrekkersrol speelt. Ze pleiten voor minder nationale uitzonderingen, afschaffing van het vetorecht, een grotere Europese begroting en meer democratische controle op EU-niveau. D66 ziet Europese samenwerking als essentieel voor veiligheid, economie en het beschermen van waarden, en wil de invloed van Brussel juist vergroten en centraliseren.
Eén Europese regelgeving in plaats van nationale varianten
D66 vindt dat de huidige praktijk, waarbij landen Europese richtlijnen verschillend implementeren, leidt tot versnippering en inefficiëntie. Ze willen vaker één gezamenlijke Europese regel (verordening) die direct in alle lidstaten geldt, om zo duidelijkheid en gelijkheid te bevorderen en nationale uitzonderingen te minimaliseren.
“De Europese regels moeten simpeler en duidelijker. Nu maken landen vaak elk hun eigen versie van een Europese richtlijn. Het resultaat daarvan is dat er 27 verschillende regels komen. D66 wil vaker één gezamenlijke Europese regel die overal geldt: de verordening.”
Afschaffen van het nationale vetorecht
D66 wil het vetorecht van individuele lidstaten in de EU afschaffen, omdat dit volgens hen besluitvorming belemmert en Europa kwetsbaar maakt voor blokkades door één land.
“Eén land kan nu sancties tegen Rusland blokkeren, zoals Hongarije. Dat maakt Europa kwetsbaar. Daarom wil D66 af van het vetorecht.”
Vergroten van de Europese begroting en gezamenlijke investeringen
D66 pleit voor een veel grotere Europese begroting, gefinancierd met eigen Europese inkomstenbronnen en gezamenlijke leningen, zodat de EU meer slagkracht krijgt en minder afhankelijk is van nationale bijdragen.
“Met een Europese begroting die twee keer zo groot is, kunnen we samen écht een veranderende wereld aan. Dit doen we met eigen Europese inkomstenbronnen. Het geld gaat naar investeringen die iedereen aangaan, zoals in defensie, groene energie en vitale voorzieningen als havens.”
Meer democratische controle en federalisering van de EU
D66 wil de EU verder federaliseren, met meer democratische legitimiteit en controle. Ze pleiten voor directe verkiezing van de Commissievoorzitter en meer macht voor het Europees Parlement.
“Europa moet het boegbeeld van democratie zijn. Daarom wil D66 dat Europeanen de Commissievoorzitter rechtstreeks kunnen kiezen en het Europees Parlement individuele Eurocommissarissen kan wegsturen als dat moet. D66 is voorstander van diepgaande Europese integratie, en steunt de verdere federalisering van de EU.”
Europese oplossingen voor grensoverschrijdende problemen
D66 ziet Europese samenwerking als noodzakelijk voor het aanpakken van grote uitdagingen zoals energie, innovatie, veiligheid en het tegengaan van machtige bedrijven. Ze willen dat Nederland hierin het voortouw neemt en pleiten voor meer Europese autonomie en strategische onafhankelijkheid.
“Met D66 neemt Nederland het voortouw in Europa. Te vaak verzanden we in Haagse regelruzies en blokkades. Dat kost tijd, geld en vertrouwen. Het is tijd voor Europese oplossingen, zoals voor schone energie, innovatie, eerlijke kansen en stabiliteit in een instabiele wereld.”
Volt wil de Europese Unie hervormen tot een federale, democratische unie waarin Brussel meer macht krijgt ten koste van nationale veto’s en nationale regelgeving. Ze pleiten voor het afschaffen van het vetorecht, het versterken van het Europees Parlement en het rechtstreeks kunnen aanvechten van nationale wetten bij het Europese Hof. Volt wil dat Europese regelgeving en waarden leidend zijn boven nationale regels, met meer directe invloed vanuit Brussel op lidstaten.
Afschaffen van nationaal vetorecht en federale EU
Volt wil het nationale vetorecht afschaffen en de EU omvormen tot een federale democratie, zodat nationale belangen niet langer Europese besluitvorming kunnen blokkeren. Dit betekent dat Brussel meer directe invloed krijgt op nationale regelgeving en dat Europese wetgeving voorrang krijgt.
“We schaffen het vetorecht af, zodat nationale leiders hun eigenbelang niet meer boven het belang van ons allemaal kunnen stellen. De EU wordt een echte federale democratie.”
“Het Europees Parlement krijgt het recht om wetsvoorstellen te doen en het vetorecht verdwijnt. Zo kan één leider niet langer het gezamenlijk belang blokkeren.”
Europees Parlement krijgt meer macht over wetgeving
Volt wil dat het Europees Parlement het recht van initiatief krijgt en zelf wetsvoorstellen kan indienen, waardoor Europese wetgeving meer in handen komt van democratisch gekozen volksvertegenwoordigers in Brussel in plaats van nationale regeringen.
“Het Europees Parlement krijgt het recht van initiatief: het kan zelf wetsvoorstellen indienen. Zo brengen we Europese wetgeving in handen van democratisch gekozen volksvertegenwoordigers.”
Europese toetsing en overruling van nationale wetgeving
Volt wil dat burgers nationale wetten rechtstreeks bij het Europese Hof van Justitie kunnen aanvechten, en dat het Hof nationale wetten kan vernietigen als ze in strijd zijn met Europese verdragen. Zo wordt de invloed van Brussel op nationale regelgeving vergroot en de rechtsstaat op Europees niveau versterkt.
“Daarom geven we burgers het recht om nationale wetten rechtstreeks aan te vechten bij het Hof van Justitie van de EU. We zorgen hierbij voor de beschikbaarheid van voldoende financiële middelen. Het Hof krijgt de bevoegdheid om nationale wetten nietig te verklaren als zij in strijd zijn met de Europese verdragen.”
Verankering EU-lidmaatschap in de Nederlandse Grondwet
Volt wil het Nederlandse EU-lidmaatschap vastleggen in de Grondwet, zodat het moeilijker wordt om nationale regelgeving boven Europese regels te stellen of uit de EU te stappen.
“Het Nederlandse lidmaatschap van de EU moet worden vastgelegd in onze Grondwet. Verankering in de Grondwet geeft ons meer zekerheid over onze Europese toekomst.”
DENK is pragmatisch voor Europese samenwerking, maar benadrukt het belang van nationale soevereiniteit en parlementaire inspraak bij EU-regelgeving. Ze willen hervorming van de EU om het democratische gehalte te vergroten en zijn tegen een Europees leger, waarbij Nederland altijd zelf beslist over inzet van militairen.
Nationale soevereiniteit behouden bij EU-regelgeving
DENK wil dat Nederland zeggenschap houdt over nationale regelgeving en dat het parlement inspraak heeft bij Europese besluiten. Ze zijn voor samenwerking als het meerwaarde heeft, maar willen niet dat Brussel te veel invloed krijgt op hoe Nederland wordt bestuurd.
“Wij hechten aan het borgen van inspraak van ons nationale parlement bij EU regelgeving en hechten aan het behouden van onze soevereine zeggenschap over hoe ons land wordt bestuurd.”
EU democratischer en strenger op rechtsstaat
DENK pleit voor hervorming van de EU om het democratische gehalte te vergroten en strengere handhaving van rechtsstatelijke afspraken binnen de Unie.
“Wij zijn voor een hervorming van de EU waarbij het democratische gehalte van de EU wordt vergroot en er op het gebied van de rechtsstaat strenger gehandhaafd wordt op de vraag of landen binnen de EU zich gedragen conform de afspraken.”
Geen Europees leger, wel defensiesamenwerking
DENK ondersteunt Europese defensiesamenwerking, maar verwerpt de oprichting van een Europees leger. Nederland moet altijd zelf kunnen beslissen over de inzet van militairen.
“Wij zijn een voorstander van Europese defensiesamenwerking, maar geen voorstander van een Europees leger. Wij moeten altijd zelf blijven bepalen of onze militairen worden ingezet.”
Flexibele begrotingsregels, geen belemmering voor welvaart
DENK wil een stabiele financiële Unie, maar vindt dat begrotingsregels ruimte moeten bieden voor investeringen in brede welvaart en niet alleen gericht moeten zijn op discipline.
“Wij hechten aan een stabiele financiële Unie, maar de begrotingsregels mogen vooruitgang niet belemmeren. Dat betekent dat wij het handhaven op begrotingsdiscipline steunen en tegelijkertijd met een open houding kijken naar het bieden van ruimte voor uitgaven die de brede welvaart bevorderen.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) wil dat Europese samenwerking zich beperkt tot grensoverschrijdende problemen en dat nationale parlementen de controle houden over belangrijke beleidsterreinen. Ze zijn kritisch op Brusselse invloed, pleiten voor meer nationale zeggenschap over publieke diensten, belastingen en sociale zekerheid, en willen dat nationale parlementen het laatste woord hebben over Europese verdragen.
Nationale zeggenschap over publieke diensten en sociale zekerheid
PvdD vindt dat zaken als sociale zekerheid, belastinginning, pensioenen en gezondheidszorg nationale bevoegdheden moeten blijven, met democratische controle door de Tweede Kamer. Europese inmenging op deze terreinen wordt kritisch beoordeeld, tenzij het daadwerkelijk bijdraagt aan sociale of ecologische vooruitgang.
“De inrichting van ons sociale zekerheidssysteem, inning en besteding van belastinggeld, ons pensioenstelsel, de gezondheidszorg en andere publieke diensten, vinden we in beginsel nationale bevoegdheden. De democratische controle hierop is aan de Tweede Kamer.”
“De EU stopt met regels die marktwerking opdringen aan de publieke sector. Publieke diensten blijven wat ons betreft zoveel mogelijk in overheidshanden om het algemeen belang te dienen.”
Nationale parlementen beslissen over Europese verdragen
PvdD wil dat nationale parlementen het onderhandelingsmandaat en de uiteindelijke goedkeuring van Europese vrijhandelsverdragen in handen hebben, om de nationale democratische zeggenschap te waarborgen en de invloed van Brussel te beperken.
“Wij willen dat het onderhandelingsmandaat voor de Europese Commissie aan nationale parlementen wordt voorgelegd. Ook het laatste woord ligt wat ons betreft bij de parlementen: verdragen mogen pas in werking treden na goedkeuring van alle nationale parlementen van de EU.”
Kritische beoordeling van Europese regelgeving
PvdD beoordeelt Europese voorstellen op nationale beleidsdomeinen kritisch en is alleen constructief als plannen daadwerkelijk zorgen voor sociale of ecologische vooruitgang.
“De Partij voor de Dieren beoordeelt Europese voorstellen op deze beleidsterreinen daarom kritisch, maar we zijn constructief wanneer plannen daadwerkelijk zorgen voor sociale of ecologische vooruitgang.”
De ChristenUnie wil Europese samenwerking beperken tot kerntaken en pleit voor het principe van subsidiariteit: nationale soevereiniteit staat voorop en Brussel mag zich niet bemoeien met beleidsterreinen zonder EU-mandaat. Ze zijn kritisch op uitbreiding van EU-invloed, willen geen overdracht van bevoegdheden op gebieden als gezondheidszorg en onderwijs, en verzetten zich tegen een grotere EU-begroting.
Nationale soevereiniteit en subsidiariteit centraal
De ChristenUnie vindt dat besluiten zoveel mogelijk op nationaal niveau moeten worden genomen en verzet zich tegen Brusselse bemoeienis op terreinen waar de EU geen mandaat heeft. Dit standpunt adresseert de zorg dat Europese regelgeving nationale autonomie ondermijnt en benadrukt het belang van heldere bevoegdheidsverdeling.
“Voor de ChristenUnie is subsidiariteit het uitgangspunt: besluiten worden genomen op het laagst mogelijke niveau, zo dicht mogelijk bij mensen. Wij verzetten ons tegen Europese bemoeizucht op terreinen waar de EU geen mandaat heeft, zoals gezondheidszorg, medische ethiek, onderwijs of woningbouw.”
Geen uitbreiding EU-begroting en bevoegdheden
De ChristenUnie is tegen het vergroten van de EU-begroting en wil dat Europese samenwerking dienstbaar blijft aan de lidstaten, niet andersom. Dit standpunt komt voort uit de wens om te voorkomen dat Brussel meer macht en financiële middelen naar zich toetrekt ten koste van nationale parlementen.
“De voorgenomen uitbreiding van de EU-begroting is niet acceptabel. De ChristenUnie is voorstander van Europese samenwerking die dienstbaar is aan lidstaten, niet andersom.”
Tweede Kamer beslist met tweederdemeerderheid over EU-verdragswijzigingen
Om nationale controle te waarborgen, wil de ChristenUnie dat bij wijzigingen in EU-verdragen de Tweede Kamer met een tweederdemeerderheid moet instemmen. Dit voorkomt dat bevoegdheden ongemerkt naar Brussel verschuiven.
“Bij wijzigingen in de EU-verdragen besluit de Tweede Kamer met tweederdemeerderheid.”