Verkiezingsprogramma's 2025 overwat doet Ja21 voor de woningmarkt?
BVNL wil de woningmarkt sterk dereguleren en liberaliseren, met minder overheidsbemoeienis en meer ruimte voor marktwerking. De partij pleit voor het afschaffen van huurregulering, versoepeling van bouwregels, het stoppen van het stikstofbeleid, en het beperken van immigratie om de druk op de woningmarkt te verlagen. Hun kernvisie is dat minder regels en meer vrijheid voor burgers en marktpartijen leiden tot meer en betaalbaardere woningen.
Overheid trekt zich terug uit de woningmarkt
BVNL ziet overheidsregulering als de belangrijkste oorzaak van het woningtekort en wil dat de overheid zich grotendeels terugtrekt. Zij willen bestaande huurwetten en regulering afschaffen en pleiten voor vrije contracten en meer ruimte voor marktwerking.
“De overheid trekt zich terug uit de woningmarkt.”
“De Wet betaalbare huur wordt afgeschaft.”
“De Wet goed verhuurderschap wordt afgeschaft omdat het geen positieve effecten heeft en alleen maar leidt tot meer bureaucratie.”
“Contracten worden weer vrij en tijdelijke huurovereenkomsten worden weer toegestaan.”
Minder regels en snellere bouwprocedures
BVNL wil het bouwen van woningen makkelijker maken door vergunningen te versoepelen, regels te schrappen en procedures te versnellen. Dit moet direct leiden tot meer woningen, vooral door splitsen, optoppen en transformatie van bestaande gebouwen.
“Maak het splitsen van grote woningen in kleinere woningen vergunningsvrij. Dit leidt onmiddellijk tot meer woningen, zonder dat hiervoor extra ruimte wordt gebruikt.”
“Pas landelijk bestemmingsplannen aan, zodat extra verdiepingen op bestaande gebouwen kunnen worden gebouwd (het zogenaamde optoppen) en bouw überhaupt meer in de hoogte om kostbare ruimte te besparen.”
“Maak het transformeren van bedrijfsruimtes naar woningen makkelijker.”
“Verbeter, vereenvoudig en versnel het vergunningsproces voor bouwvergunningen.”
“Het Bouwbesluit wordt sterk vereenvoudigd.”
Immigratie beperken om woningdruk te verlagen
BVNL stelt dat de hoge instroom van migranten de woningnood verergert en wil daarom een asielstop en immigratiebeperkende maatregelen. Volgens de partij zou zonder immigratie het woningtekort verdwijnen.
“Voer een asielstop in. De Nederlandse bevolking krimpt, dus zonder immigratie zou er een overschot zijn aan woningen en zouden de huur- en koopprijzen kelderen.”
“De vraag naar woningen is geëxplodeerd door een netto migratiesaldo van meer dan 100.000 mensen gemiddeld per jaar.”
“Om weer betaalbaar te kunnen wonen, moeten vraag en aanbod op de woningmarkt weer in balans komen door meer woningen te bouwen en immigratiebeperkende maatregelen te nemen.”
Meer ruimte voor woningdelen en studentenhuizen
BVNL wil woningdelen en studentenhuizen weer toestaan, zodat bestaande woonruimte efficiënter wordt benut, vooral in steden met veel jongeren.
“Sta woningdelen en studentenhuizen weer toe en de druk op de woningmarkt zal, in elk geval in steden met veel jongeren, enorm afnemen.”
Afschaffen van de kostendelersnorm
De partij wil de kostendelersnorm afschaffen, zodat mensen kunnen samenwonen zonder gekort te worden op hun uitkering, wat het delen van woonruimte aantrekkelijker maakt.
“Schaf de kostendelersnorm af, zodat mensen kunnen samenwonen zonder een deel van hun uitkering te verliezen.”
Stoppen met het stikstofbeleid en andere bouwbelemmeringen
BVNL ziet het stikstofbeleid en andere milieuregels als onnodige obstakels voor woningbouw en wil deze afschaffen om sneller te kunnen bouwen.
“Stop met het onnodige stikstofbeleid en geef weer vergunningen af.”
“Door alle beperkende overheidsmaatregelen, zoals de bureaucratische stikstofbouwstop, de CO2-paniek, duurzaamheidseisen, de exorbitante uitbreiding van de bouwvoorschriften in de afgelopen 25 jaar, verplichte warmtepompen, gasloos bouwen, en de 40/40/20-verplichting werden er in de afgelopen jaren te weinig woningen gebouwd waardoor het aanbod achterbleef op de vraag. Deregulering en minder overheidsbemoeienis is de oplossing.”
Verlaging overdrachtsbelasting en afschaffing huurtoeslag
BVNL wil de overdrachtsbelasting verlagen en huurtoeslag afschaffen (of beperken tot Nederlanders zolang deze bestaat), om de woningmarkt te stimuleren en het systeem te vereenvoudigen.
Volt wil de woningmarkt structureel hervormen door fors meer betaalbare woningen te bouwen, bestaande bouw beter te benutten en wonen duurzaam en toegankelijk te maken voor iedereen. De partij zet in op nationale regie, het stimuleren van innovatieve woonvormen, het afbouwen van fiscale voordelen voor koopwoningen en het aanpakken van speculatie en leegstand. Volt kiest voor concrete maatregelen gericht op doorstroming, betaalbaarheid en verduurzaming, met oog voor starters, senioren en kwetsbare groepen.
Nationale regie en versnelling woningbouw
Volt pleit voor een sterke rol van de overheid in het aansturen en versnellen van woningbouw, met duidelijke landelijke kaders en financiële middelen. Het doel is om het woningtekort structureel aan te pakken en de bouw van 1 miljoen woningen mogelijk te maken.
“Het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening krijgt een structureel budget waarmee het doel van 1 miljoen woningen bouwen ook echt gehaald kan worden.”
“Zo creëren we één landelijk stelsel van uniforme spelregels voor de (ver-)bouw van nieuwe en bestaande woningen, waarop maar heel beperkt uitzonderingen mogelijk zijn.”
“De instrumenten en fondsen krijgen een financiële injectie, zodat het doel van 100.000 woningen per jaar realistisch wordt.”
Meer betaalbare woningen en doorstroming bevorderen
Volt wil meer betaalbare huur- en koopwoningen realiseren, doorstroming stimuleren en het makkelijker maken voor starters en doorstromers om een woning te vinden. Ook wordt ingezet op innovatieve woonvormen en het aanpakken van knelpunten voor specifieke groepen.
“Volt wil meer betaalbare koopwoningen voor starters met een middeninkomen, door versnelde uitbreiding van het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen.”
“We bevorderen doorstroom op de huizenmarkt, zoals met afspraken in nieuwbouwprojecten, om voor een deel van de middenhuur- en koopwoningen voorrang te geven aan doorstromers vanuit de sociale huursector.”
“Volt pleit voor een nationaal doorstroomoffensief dat het voor senioren ook echt aantrekkelijk maakt om door te stromen naar een passende woning.”
“We investeren in innovatieve en coöperatieve leef- en woonvormen. Niet alleen voor studenten en senioren, maar voor iedereen die in meer sociale samenhang wil leven.”
Fiscale hervormingen en aanpak speculatie/leegstand
Volt wil fiscale prikkels die woningprijzen opdrijven afbouwen en speculatie en leegstand tegengaan, zodat woningen betaalbaar blijven en sneller beschikbaar komen.
“We bouwen de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait zo snel mogelijk af en verplaatsen de eigen woning stapsgewijs naar box 3.”
“Om sneller meer ruimte beschikbaar te maken voor nieuwbouw en de kosten van bouwprojecten en nieuwe woningen te verlagen wil Volt het speculeren met bouwgrond tegengaan. Dat doen we door de waardevermeerdering van bijvoorbeeld landbouwgrond die voor bouwgrond bestemd wordt fiscaal te belasten.”
“Volt pleit daarom voor de Vlaamse aanpak, een methode waarbij leegstand wordt aangepakt met een jaarlijks stijgende gemeentelijke belasting.”
Betaalbaarheid en huurregulering versterken
Volt wil de betaalbaarheid van wonen waarborgen door huurregulering uit te breiden, streng te handhaven op eerlijke huurprijzen en wooncoöperaties te stimuleren.
“Volt is voorstander van de uitbreiding van de huurregulering naar het middensegment.”
“Volt wil meer controles op eerlijke huurprijzen, ook als er wordt gewisseld van huurder. De gemeente moet proactief controles uitvoeren en boetes uitdelen als verhuurders de maximale huurprijzen niet respecteren.”
“We versterken de regelgeving voor wooncoöperaties met kwaliteitsbewaking, toezicht en kaders voor de huur.”
Duurzaam en circulair bouwen stimuleren
Volt legt de nadruk op duurzaam, circulair en klimaatneutraal bouwen, met ambitieuze normen voor nieuwbouw en renovatie, en het stimuleren van innovatieve bouwmethoden.
Bestaande bouw beter benutten en woningdelen stimuleren
Volt wil bestaande woningen beter benutten door splitsen, optoppen en woningdelen te vergemakkelijken, en het delen van woningen financieel aantrekkelijker te maken.
“De Rijksoverheid ontwikkelt in samenspraak met regionale overheden en partners in de huisvesting een landelijke stimuleringsmaatregel voor het splitsen, optoppen, aanplinten, bijplaatsen en transformeren van bestaande bebouwingen.”
“We maken het woningdelen voor iedereen eenvoudiger, bijvoorbeeld door gemeenten te helpen om hospitaverhuur te stimuleren.”
“Ook moet het delen van een woning financieel aantrekkelijker gemaakt worden, onder andere door de kostendelersnorm af te schaffen.”
FVD wil de woningmarkt hervormen door fors meer woningen te bouwen, het schrappen van klimaat- en stikstofregels, en het beperken van sociale huur. Ze geven voorrang aan Nederlanders bij woningtoewijzing, behouden fiscale voordelen voor eigen woningbezit, en willen verhuurders meer vrijheid geven. De kern van hun visie is een vrije, toegankelijke woningmarkt met minder overheidsbemoeienis en meer kansen voor koop en middenhuur.
Jaarlijks 100.000 woningen bouwen, regels schrappen
FVD wil het woningtekort oplossen door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen en belemmerende regels af te schaffen. Ze richten zich op het versnellen van nieuwbouw door duurzaamheidseisen en stikstofregels te schrappen, zodat bouwen goedkoper en sneller wordt.
“We bouwen snel 100.000 woningen per jaar, schrappen beknellende klimaat- en stikstofregels, en stoppen gedwongen verduurzaming om kapitaal vrij te maken voor nieuwbouw.”
“We bouwen jaarlijks 100.000 nieuwe woningen met voorrang voor Nederlanders, zodat het woningtekort verdwijnt.”
“Milieu- en stikstofregels die bouw vertragen schaffen we af, en ook verplichte duurzaamheids- en energielabel eisen verdwijnen.”
Voorrang voor Nederlanders, beperking sociale huur
FVD wil het aandeel sociale huurwoningen verkleinen en Nederlanders voorrang geven boven statushouders. Ze stoppen met het verplicht huisvesten van statushouders in de sociale sector en willen dat private projecten niet langer verplicht sociale woningen bouwen.
“Sociale huurwoningen worden beperkt, met voorrang voor Nederlanders boven statushouders.”
“We stoppen met het huisvesten van statushouders in de sociale sector en geven Nederlanders altijd voorrang.”
“We verkleinen het aandeel sociale huurwoningen, zodat de markt gezonder wordt en minder afhankelijk van de overheid.”
“We stoppen met de verplichting voor private projecten om sociale woningen te bouwen, zodat bouwen weer rendabel wordt.”
Fiscale stimulans voor koopwoningen en starters
FVD wil het eigen woningbezit stimuleren door fiscale voordelen te behouden en uit te breiden. Ze willen de hypotheekrenteaftrek verhogen, de eigen woning in box 1 houden, de overdrachtsbelasting verlagen en de startersvrijstelling uitbreiden.
“De eigen woning blijft in box 1, onbelast, met een lage overdrachtsbelasting van 2% en een startersvrijstelling. Hypotheekrenteaftrek blijft, met een hoger aftrektarief, zodat wonen betaalbaar wordt en blijft.”
“We behouden de hypotheekrenteaftrek en brengen het maximale aftrektarief terug omhoog naar 52%.”
“We zetten de overdrachtsbelasting vast op 2%, ook voor bedrijven en investeerders, zodat de woningmarkt toegankelijk blijft voor iedereen.”
“We schrappen de leeftijds- en woningprijsgrens uit de startersvrijstelling; de eerste woning is altijd vrij van overdrachtsbelasting, zodat kopen bereikbaar wordt voor iedereen.”
Meer vrijheid voor verhuurders, afschaffen Wet Betaalbare Huur
FVD wil de huurmarkt liberaliseren door de Wet Betaalbare Huur af te schaffen en verhuurders volledige vrijheid te geven in de keuze van huurders. Dit moet het aanbod in het middensegment vergroten en investeringen in huurwoningen stimuleren.
“We schaffen de Wet Betaalbare Huur af om de huurmarkt te vitaliseren en geven verhuurders vrije keuze in huurders.”
“De Wet Betaalbare Huur is een aanval op het eigendomsrecht en leidt tot minder aanbod. Wij schaffen deze wet af, zodat verhuurders weer durven investeren en middenhuurwoningen terugkeren. Verhuurders bepalen zelf wie hun huurder is.”
Studieschuld niet meetellen bij hypotheekaanvraag
FVD wil dat studieschulden niet langer meetellen bij hypotheekaanvragen, zodat starters makkelijker een huis kunnen kopen.
Stimuleren van generatiewoningen en verkoop corporatiewoningen
FVD wil generatiewoningen stimuleren en huurders de kans geven hun corporatiewoning te kopen, om zo het eigen woningbezit te vergroten en families te ondersteunen.
DENK wil de woningmarkt grondig hervormen door fors meer betaalbare woningen te bouwen, huren te reguleren en de overheid een centrale rol te geven. De partij zet in op het versnellen van woningbouw, het beschermen van huurders, het stimuleren van betaalbare koopopties en het tegengaan van discriminatie. DENK richt zich op sociale rechtvaardigheid en het waarborgen van betaalbare huisvesting voor iedereen.
Jaarlijks 100.000 betaalbare woningen bouwen
DENK wil het woningtekort snel oplossen door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, met een nadruk op betaalbaarheid. De overheid krijgt een centrale, sturende rol via een Rijkswoningbouwfonds, een Rijksbouwbedrijf en een fulltime minister met verregaande bevoegdheden. Procedures worden versneld en belemmerende regelgeving wordt geschrapt.
“Wij willen sneller en meer bouwen. Het doel is om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen.”
“Er komt een Rijkswoningbouwfonds waarin we meer geld reserveren om de bouw van betaalbare woningen te stimuleren.”
“We richten een Rijksbouwbedrijf op dat de verantwoordelijkheid krijgt om woningbouwprojecten te ontwikkelen.”
“Er komt een fulltime Minister van Volkshuisvesting. Deze Minister krijgt verregaande bevoegdheden, zoals het bindend kunnen aanwijzen van locaties waar woningbouw gerealiseerd moet worden.”
“We gaan drastisch procedures versnellen. Dat betekent dat overbodige en belemmerende regelgeving verdwijnt.”
Huurprijsbescherming en huurregulering uitbreiden
DENK wil huurders beter beschermen door huurprijsbescherming te behouden en uit te breiden, huren te reguleren en misstanden zoals te hoge huren en slechte woningkwaliteit aan te pakken. De overheid krijgt meer bevoegdheden om huurprijzen te bewaken en te bevriezen indien nodig.
“Wij willen dat de huurprijsbescherming wordt behouden en uitgebreid. Dit betekent dat wij willen dat alle huurders kunnen afdwingen dat zij een rechtvaardige huur betalen.”
“Wij staan voor regulering van de huren. De huren worden bevroren indien de huurstijgingen te veel op de koopkracht van mensen drukken.”
“Op de langere termijn mogen de huren niet harder stijgen dan het inkomen van mensen, zodat huurstijgingen niet drukken op de portemonnee. De overheid krijgt de bevoegdheden om dit te bewaken.”
“Bij woningen die niet voldoen aan kwaliteitseisen of slecht zijn geïsoleerd, worden huurstijgingen verboden.”
Meer investeren in sociale huur en verruimen toegang
DENK wil het aandeel sociale huur vergroten door meer te investeren in woningcorporaties, heffingen af te schaffen en de inkomensgrenzen te verruimen zodat meer mensen in aanmerking komen.
“Wij willen meer investeren in sociale huur. Dat betekent dat woningcorporaties meer budget krijgen. Heffingen voor woningcorporaties, zoals de ATAD, worden afgeschaft. Meer mensen komen in aanmerking voor een sociale huurwoning. De inkomensgrenzen worden verruimd.”
Betaalbare koopopties en rentevrije hypotheken
Om koopwoningen toegankelijker te maken, wil DENK rentevrije (halal) hypotheken voor iedereen beschikbaar maken en huurkoopconstructies stimuleren.
“Om ervoor te zorgen dat een koopwoning voor iedereen beschikbaar is, gaat de overheid er zorg voor dragen dat er ook rentevrije hypotheken beschikbaar komen. Deze rentevrije – of halalhypotheek wordt voor iedereen beschikbaar.”
“Wij nemen ook maatregelen om de huurkoopconstructie beter beschikbaar te maken op de woningmarkt, zodat meer mensen van deze variant gebruik kunnen maken om een woning te verkrijgen.”
Afschaffen kostendelersnorm en bevorderen woningdelen
DENK wil meer woningruimte creëren door de kostendelersnorm en andere regels die woningdelen belemmeren af te schaffen.
“We schaffen de kostendelersnorm af en andere regels die woningdelen belemmeren worden ook afgeschaft. Hiermee komt er meer woningruimte beschikbaar.”
Tegengaan van woningmarktdiscriminatie
DENK wil discriminatie op de woningmarkt streng aanpakken met hogere straffen, mysteryguest-onderzoeken en het uit het beroep zetten van discriminerende makelaars.
D66 wil de woningmarkt eerlijker, betaalbaarder en duurzamer maken door fors te investeren in nieuwbouw (waaronder tien nieuwe steden), het stimuleren van doorstroming, het afbouwen van belastingvoordelen voor woningbezit en het versterken van huurdersrechten. De partij kiest voor wettelijke quota voor sociale huur, meer regie van de overheid, en het aanpakken van speculatie en belemmerende regels om sneller en betaalbaarder te bouwen.
Tien nieuwe steden bouwen en fors investeren in woningbouw
D66 wil het woningtekort structureel aanpakken door grootschalige nieuwbouw, waaronder tien nieuwe steden, vooral bij bestaande steden en ov-knooppunten. Dit moet zorgen voor meer betaalbare woningen voor verschillende doelgroepen en het versterken van bestaande gemeenschappen.
“D66 wil tien nieuwe steden bouwen, vooral bij bestaande steden of kernen en bij grote ov-knooppunten.”
“We maken jaarlijks €2 miljard euro vrij om de woningbouw uit het slop te halen.”
“We bouwen deze nieuwe steden gemengd. Er komen goedkope koopwoningen, middenhuur woningen, sociale huurwoningen, woningen voor ouderen en voor jongeren.”
Wettelijke quota en meer regie voor sociale huur en doelgroepen
D66 wil wettelijk vastleggen dat bij nieuwbouw minstens 30% sociale huur komt in elke gemeente en bouwquota voor jongeren, studenten en ouderen. Zo wordt de woningmarkt eerlijker en krijgen kwetsbare groepen meer kans op een betaalbare woning.
Afbouwen belastingvoordelen woningbezit en stimuleren betaalbaarheid
D66 wil het belastingvoordeel van woningbezit afbouwen, beleggers zwaarder belasten en de verschillen tussen huurders en kopers verkleinen. Dit moet de huizenprijzen afremmen en de betaalbaarheid vergroten.
“We bouwen het belastingvoordeel van woningbezit af en gaan beleggers meer belasten.”
“We verkleinen de verschillen in fiscale voordelen tussen huurders en mensen met een koopwoning. Dit doen we onder andere via de afbouw van de hypotheekrenteaftrek, verlaging van het btw-tarief op nieuwbouw en aanscherping van het eigenwoningforfait voor de duurste huizen.”
Versnellen procedures en aanpakken grondspeculatie
D66 wil bezwaarprocedures versnellen en gemeenten meer mogelijkheden geven om grondspeculatie tegen te gaan, zodat bouwprojecten sneller van start kunnen en betaalbare woningen gerealiseerd worden.
“Op dit moment lopen veel woningbouwprojecten vast door allerlei lange procedures voor bezwaar en beroep. Het recht om bezwaar te maken is nu vaak sterker dan het recht op een woning. D66 wil dit in balans brengen. Daarom maken we bezwaarprocedures sneller.”
“Gemeenten meer ruimte om zelf grond te kopen en te ontwikkelen. Ook krijgen gemeenten meer mogelijkheden om grondspeculaties te voorkomen.”
Stimuleren doorstroming en nieuwe woonvormen
D66 wil de doorstroming bevorderen door meer woningen voor ouderen te bouwen, een Nationale Doorstroombank op te richten en tijdelijke crisismaatregelen voor woningdelen in te voeren. Zo komen er meer woningen vrij voor starters en gezinnen.
“We richten een Nationale Doorstroombank op. Die geeft oudere mensen zekerheid over hun toekomstige woonlasten als zij verhuizen naar een kleinere, passende woning.”
“D66 stelt een tijdelijke crisisregel in. Iedereen mag één kamer verhuren zonder dat dat negatieve financiële gevolgen heeft voor een uitkering, de belasting, de huur of een hypotheek.”
Versterken huurdersrechten en verduurzaming
D66 wil huurders meer bescherming bieden, investeren in verduurzaming van huurwoningen en verhuurders verplichten om huizen met een slecht energielabel te verbeteren.
BBB wil de woningmarkt vlot trekken door minder regels, meer regionale maatwerkoplossingen en het stimuleren van nieuwbouw, vooral voor starters, middeninkomens en senioren. De partij zet in op het schrappen van belemmerende regelgeving, het versnellen van bouwprocedures, het eerlijker toewijzen van woningen en het aantrekkelijker maken van verhuur, zonder verhuurders weg te jagen. BBB wil daarnaast migratie beperken om de druk op de woningmarkt te verlagen.
Minder regels en snellere bouwprocedures
BBB vindt dat overregulering woningbouw vertraagt en wil procedures vereenvoudigen, regels schrappen en gemeenten beperken in het stellen van extra eisen. Zo moet sneller en goedkoper gebouwd kunnen worden, met meer ruimte voor lokale initiatieven.
“De procedures voor het starten van bouwprojecten worden verkort en vereenvoudigd. Regels voor nieuwe woningen, zoals het bouwbesluit en duurzaamheidseisen blijven de komende jaren gelijk om zekerheid te bieden aan bouwers en kopers. Gemeenten met hun welstandscommissies en provincies mogen geen extra eisen stellen aan te bouwen woningen, tenzij zij dit vanwege publiek belang zelf bekostigen.”
“Aan commissie STOER (Schrappen Tegenstrijdige en Overbodige Regelgeving) die korte metten maakt met onnodige regels.”
Meer betaalbare woningen voor starters, middeninkomens en senioren
BBB wil meer betaalbare woningen realiseren, met nadruk op sociale huur, middenhuur en koopwoningen voor starters en doorstromers. Ook wordt ingezet op gerichte woningtoewijzing en het stimuleren van doorstroming door seniorenwoningen.
“Wij streven ernaar dat twee van de drie nieuwe huizen in elke regio daadwerkelijk betaalbaar worden. Maximaal 30 procent daarvan is sociale huur. Woningcorporaties worden gestimuleerd om weer 30.000 sociale huurwoningen per jaar te bouwen. Wat BBB betreft, komen er meer woningen voor de middengroepen.”
“Bij de toewijzing van koop en huurwoningen geven we voorrang aan mensen met een lokale binding, urgentie of mensen die een belangrijke bijdrage leveren aan de gemeenschap, denk aan onderwijzers, zorgpersoneel en politiemensen.”
“Er komen starterscontracten zodat verhuren aan starters op de woningmarkt aantrekkelijker wordt.”
“We willen maatregelen om ouderen te helpen zelfstandig te blijven wonen. Dit vraagt zowel in de dorpen als in de steden versnelde bouw van seniorenwoningen, met ruimte voor ontmoeting en gezamenlijke voorzieningen.”
Vergunningsvrij splitsen en benutten bestaande woningvoorraad
Om sneller meer woningen te creëren, wil BBB het splitsen en delen van bestaande woningen vergunningsvrij maken en herbestemming van leegstaande panden vergemakkelijken.
“BBB zet in op het vergunningsvrij delen en splitsen van woningen die zich daarvoor lenen. Bijbouwen moet gemakkelijker worden.”
“Leegstaande panden ombouwen tot woningen, zoals voormalige boerderijen, kantoren en fabrieken, moet makkelijker worden.”
“Woningdelen, het splitsen van woningen en kamerverhuur en hospitaverhuur worden eenvoudiger en aantrekkelijker gemaakt.”
Afschaffen Wet betaalbare huur en verhuur aantrekkelijker maken
BBB wil de Wet betaalbare huur afschaffen omdat deze volgens de partij het aanbod van huurwoningen vermindert. Regels voor verhuurders moeten eerlijker en voorspelbaarder worden, zodat particuliere verhuur aantrekkelijk blijft.
“We willen de Wet betaalbare huur dan ook afschaffen omdat deze leidt tot het aanzienlijk verminderen van huurwoningen. Want veel particuliere verhuurders verkopen hun woningen, mede door strengere regels.”
“We willen regels aanpassen zodat verhuurders woningen blijven aanbieden in plaats van verkopen. Denk aan eerlijkere puntentellingen voor huurprijzen (woningwaardering), bijvoorbeeld geen strafpunten meer voor het ontbreken van buitenruimte.”
Migratie beperken om druk op woningmarkt te verlagen
BBB ziet migratie als een belangrijke oorzaak van de woningnood en wil de instroom beperken, onder andere door het afschaffen van voorrang voor statushouders bij sociale huur.
“Het indammen van de migratiestroom en een halt aan de ongecontroleerde hoeveelheid asielzoekers draagt bij aan het verminderen van de druk op de woningmarkt.”
“BBB maakt een einde aan voorrang voor statushouders bij het toekennen van sociale huurwoningen. Iedereen sluit achteraan in de rij van woningzoekers, ook statushouders.”
NSC wil de woningmarkt hervormen door fors meer betaalbare woningen te bouwen, huurders beter te beschermen en speculatie en grondspeculatie tegen te gaan. De partij pleit voor strakke regie van de overheid, snelle bouwprocedures, en concrete maatregelen zoals een huurregister, maximale huurverhogingen en het stimuleren van doorstroming. De kern van hun visie is dat wonen weer betaalbaar en bereikbaar moet worden voor iedereen, met bijzondere aandacht voor starters, middeninkomens en kwetsbare groepen.
Versnellen en vergroten van betaalbare woningbouw
NSC ziet het woningtekort als een uitvoeringscrisis en wil jaarlijks 100.000 woningen bouwen, waarvan een groot deel sociaal en betaalbaar. De overheid moet regie nemen, procedures versnellen en barrières voor nieuwbouw wegnemen.
“Het is nodig om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen (waarvan 30% sociaal en 2/3de betaalbaar, maatwerk per regio).”
“We investeren € 2 miljard extra in een versnellingsfonds voor de woningmarkt. Met het geld worden woningbouwprojecten sneller uitgewerkt, concrete knelpunten aangepakt en vergunningen eerder verleend.”
“De minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening houdt regie op de volkshuisvesting en krijgt een taakstelling voor het aantal woningen dat jaarlijks gebouwd moeten worden.”
Beschermen van huurders en tegengaan van speculatie
NSC wil huurders beschermen door maximale huurverhogingen, het aanpakken van ongewenst verhuurgedrag en het tegengaan van speculatie met woningen. Er komt een huurregister en extra handhaving.
“Om huren betaalbaar te houden, worden huurverhogingen in de sociale sector gemaximeerd op inflatie. Voor midden-huur en de vrije sector geldt een maximum van inflatie plus 1%.”
“We zorgen voor voldoende gemeentelijke handhavingscapaciteit zodat deze wetten effect hebben in de praktijk. Ook komt er een landelijk huurregister waarin gemeenten in elk geval kunnen zien wie actief zijn op de particuliere huurmarkt, welke huizen ze verhuren en wat de punten van deze huizen zijn.”
“Wie een koophuis binnen drie jaar na aankoop doorverkoopt, moet een heffing op overdrachtsbelasting betalen. Zo maken we speculatie met woningen minder aantrekkelijk en worden prijzen minder opgedreven.”
Bevorderen van doorstroming en innovatieve woonvormen
NSC wil de doorstroming op de woningmarkt bevorderen door woningruil, het splitsen en transformeren van bestaande gebouwen, en het stimuleren van collectieve en flexibele woonvormen.
“Op het moment dat iemand te groot woont, moet het mogelijk worden om van woning te ruilen met iemand die te klein woont. Dit zien we als gewenste woningruil.”
“Het moet eenvoudiger worden om woningen te splitsen, op te toppen, of om leegstaande kantoorpanden te transformeren naar woonruimte. Waar mogelijk vergunningsvrij.”
“We stimuleren hospitaverhuur door de kamervrijstelling te verhogen en tijdelijke verhuur makkelijker te maken.”
Aanpakken van grondspeculatie en inzet van grondbeleid
NSC wil grondspeculatie tegengaan en publieke waarde veiligstellen bij gebiedsontwikkeling. Overheden moeten actief sturen op grondprijzen en waardestijgingen.
“Er komt een gemeentelijke heffing om grondspeculatie tegen te gaan. Als grond in waarde stijgt, moet dat extra geld gaan naar de gebiedsontwikkeling of sociale woningbouw.”
“Grondinstrumentarium moet ingezet worden om tot taxatie van de waarde van grond te komen op basis van huidig gebruik. Waardestijgingen die uitsluitend voortkomen uit bestemmingswijzigingen worden afgeroomd voor het publieke belang.”
Vergroten investeringscapaciteit van woningcorporaties en investeerders
NSC wil het voor woningcorporaties en investeerders aantrekkelijker maken om te bouwen door fiscale maatregelen en garanties.
“Om investeren in woningbouw te stimuleren nemen we belastingmaatregelen die de investeringscapaciteit van woningbouwcorporaties en private investeerders vergroten.”
“Daarnaast willen we het voor corporaties weer mogelijk maken om lage- en midden- huurwoningen te bouwen. Dit onder heldere voorwaarden en met garanties van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) en verruimde Europese staatssteunregels.”
De SGP wil de woningmarkt aanpakken door fors meer woningen te bouwen, met nadruk op betaalbaarheid en doorstroming voor starters, senioren en middeninkomens. Ze pleiten voor meer regie van de overheid, het verminderen van belemmerende regels, en het beperken van de vraag door onder andere strenger migratiebeleid. De SGP ziet volkshuisvesting als een kerntaak van de overheid en wil concrete maatregelen zoals snellere bouwprocedures, meer variatie in woonvormen en het stimuleren van eigen woningbezit.
Meer woningen bouwen in alle segmenten
De SGP vindt dat de woningnood vooral opgelost moet worden door het bouwen van meer woningen, zowel binnen- als buitenstedelijk, met aandacht voor starters, senioren en sociale huur. Ze willen dat het Rijk regie voert, maar gemeenten ruimte geeft voor lokale initiatieven.
“De enorme woningnood vraagt om meer woningen en een daadkrachtige aanpak.”
“Er wordt in alle segmenten gebouwd. Het Rijk ziet daarop toe. De SGP wil namelijk dat er een gevarieerd aanbod van bijvoorbeeld starterswoningen, betaalbare woningen en woningen voor senioren is.”
“Er wordt niet alleen binnenstedelijk, maar ook buitenstedelijk gebouwd.”
Minder belemmerende regels en snellere procedures
De SGP wil bouwprocedures versnellen en regels schrappen die woningbouw vertragen. Ze pleiten voor minder bezwaarprocedures en een stikstofvrijstelling voor woningbouwprojecten.
“Te vaak vormen goedbedoelde regels een belemmering. Waar mogelijk wordt hierin gesnoeid en vereenvoudigd. De huidige woningnood vraagt om doorbraken op dit gebied.”
“Er komt een stikstofvrijstelling voor woningbouwprojecten.”
“Het aantal bezwaarprocedures wordt verminderd door de voorwaarde te stellen dat een bezwaarmaker een zienswijze bij de gemeente moet hebben ingediend.”
Overheidsplicht: volkshuisvesting en regie
De SGP vindt dat de overheid weer de verantwoordelijkheid voor volkshuisvesting moet nemen, omdat de markt tekortschiet in het bieden van betaalbare woningen.
“Jarenlang is volkshuisvesting als een markt gezien. De SGP ziet dat de markt helaas niet alles even goed oppakt. Zo is er een groot tekort aan betaalbare (huur)woningen. Volkshuisvesting wordt daarom weer echt een verantwoordelijkheid van de overheid, uiteraard samen en met hulp van alle andere betrokkenen.”
Vraag beperken door strenger migratiebeleid
De SGP wil de vraag naar woningen beperken door onder andere een strenger migratiebeleid, omdat demografische ontwikkelingen zoals immigratie de woningnood vergroten.
“Zo hebben demografische ontwikkelingen grote impact. Te denken valt aan immigratie. Dit vereist een strenger migratiebeleid.”
Betaalbaarheid en financiering voor starters en middeninkomens
De SGP wil de financieringsmogelijkheden voor starters en eenverdieners niet onnodig beperken en pleit voor maatregelen die eigen woningbezit stimuleren zonder de prijzen verder op te drijven.
Meer variatie in woonvormen en doorstroming
De SGP stimuleert nieuwe woonvormen, zoals knarrenhofjes, kangoeroewoningen, tiny houses en flexwoningen, om doorstroming te bevorderen en verschillende doelgroepen te bedienen.
“We stimuleren nieuwe woonvormen en zorgen ervoor dat het woonaanbod gevarieerd is.”
“Tijdelijke woningen, tiny houses en flexwoningen zijn een oplossing om op korte termijn de krapte op te vangen.”
“Er komt een gevarieerd woonaanbod van passende woonvormen voor ouderen, zoals ‘knarrenhofjes’ of ‘kangoeroewoningen’ waar ouderen en jongeren samen leven en elkaar ondersteunen.”
Het CDA wil de woningmarkt toegankelijker en betaalbaarder maken door jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, met nadruk op betaalbare woningen voor starters, gezinnen en ouderen. Ze pleiten voor minder regels, snellere procedures, het geleidelijk afbouwen van de hypotheekrenteaftrek, en het stimuleren van doorstroming en verduurzaming. De partij zet in op landelijke regie, meer bouwlocaties, en het aanpakken van leegstand en belemmerende regelgeving.
Minimaal 100.000 woningen per jaar bouwen, twee derde betaalbaar
Het CDA wil het woningtekort aanpakken door fors meer woningen te bouwen, met een duidelijke focus op betaalbaarheid en specifieke doelgroepen zoals starters, gezinnen en ouderen. Dit moet de doorstroming bevorderen en jongeren de kans geven in hun eigen regio te blijven wonen.
“We willen een stabiele productie van minimaal honderdduizend woningen per jaar. Het uitgangspunt is twee derde betaalbaar waarvan 30 procent sociale huur. Zo is er in elke gemeente altijd een derde vrije ruimte voor dure huur- en koopwoningen. Met speciale aandacht voor starters, gezinnen en ouderen.”
“Het principe van ‘straatje erbij’ wordt uitgebreid tot een volwaardig programma voor ‘buurtje erbij’ of ‘wijkje erbij’, zodat jongeren in hun eigen dorp kunnen blijven wonen en we niet alleen huizen, maar ook gemeenschappen bouwen.”
Minder regels en snellere procedures voor woningbouw
Het CDA wil juridische en bureaucratische belemmeringen verminderen om sneller te kunnen bouwen. Dit omvat het verkorten van bezwaarprocedures, standaardiseren van bouwregels, en het schrappen van bovenwettelijke eisen.
Geleidelijke afbouw hypotheekrenteaftrek, opbrengst naar lagere inkomstenbelasting
Om de woningmarkt eerlijker en betaalbaarder te maken, wil het CDA de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen over dertig jaar. De opbrengsten worden direct gebruikt om de inkomstenbelasting te verlagen, zodat de lasten eerlijker verdeeld worden.
“Daarom bouwen we de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af. De opbrengsten gebruiken we een op een om de inkomstenbelasting te verlagen.”
“De geleidelijke afbouw vindt plaats over een lange transitieperiode van dertig jaar, zodat huiseigenaren die met de aftrek rekening hebben gehouden in hun financiële planning, niet in de knel komen.”
Aanpak leegstand en invoering bouwplicht
Het CDA wil leegstand tegengaan door een leegstandsheffing in te voeren en gemeenten te stimuleren om werk te maken van de leegstandsverordening. Daarnaast komt er een bouwplicht bij het verlenen van een omgevingsvergunning.
“We introduceren een leegstandsheffing in de wet: nu staan nog te veel panden onnodig leeg. We stimuleren gemeenten werk te maken van de leegstandsverordening. Bij het verlenen van een omgevingsvergunning komt er een bouwplicht binnen maximaal twee jaar.”
Doorstroming bevorderen en levensloopbestendige woningen bouwen
Het CDA wil de doorstroming op de woningmarkt stimuleren, onder andere door meer levensloopgeschikte woningen voor ouderen te bouwen en praktische en financiële belemmeringen voor doorstroming weg te nemen.
“We stimuleren de doorstroming in de woningmarkt. Dit begint bij het bouwen van voldoende levensloopgeschikte woningen voor ouderen. Daarnaast zetten we in op het wegnemen van praktische en financiële bezwaren voor doorstroming.”
Meer huurwoningen in het middensegment en betaalbare huren
Het CDA zet in op het bouwen van meer huurwoningen in het middensegment, zodat essentiële beroepsgroepen toegang krijgen tot passende woningen. Ze willen de huren betaalbaar houden, met inflatievolgend huurbeleid voor sociale huur.
“We zetten fors in op het bouwen van nieuwe huurwoningen in het middensegment. Dit is nodig zodat groepen als leraren, verpleegkundigen en politieagenten toegang krijgen tot een passende woning.”
“Voor sociale huur kiezen we voor inflatievolgend huurbeleid. Huurders en verhuurders hebben zo voor een lange termijn zekerheid over hun woonlasten.”
Gemeenten meer mogelijkheden voor grondbeleid en sociale grondprijzen
Het CDA wil gemeenten meer mogelijkheden geven om grondposities te verwerven en sociale grondprijzen te rekenen, ondersteund door een nationale grondfaciliteit of grondbank.
“We maken meer grondposities mogelijk voor gemeenten, op basis van een afwegingskader. Het Rijk ondersteunt met een grondfaciliteit of Nationale Grondbank. Er moet ruimte komen in het gemeentelijk grondbeleid om sociale grondprijzen te kunnen rekenen.”
Het VVD-verkiezingsprogramma zet vol in op het vergroten van het woningaanbod door grootschalige nieuwbouw, het schrappen van regels en het stimuleren van zowel koop- als huurwoningen. De partij wil centrale regie vanuit het Rijk, meer betaalbare woningen voor starters en middeninkomens, en minder belemmeringen voor particuliere investeerders. De kern van hun visie is: bouwen, bouwen, bouwen, met minder regels en meer ruimte voor marktwerking.
Grootschalig bouwen met centrale regie
De VVD wil het woningtekort oplossen door fors meer woningen te bouwen, met landelijke sturing en minder lokale belemmeringen. Het Rijk krijgt de regie, er komen dertig nieuwe grootschalige woonwijken, en gemeenten worden gestimuleerd of geholpen om bouwdoelen te halen.
“De manier om het woningtekort op te lossen is door meer te bouwen. Daarom gaan we vanuit het Rijk grote woonwijken met betaalbare huizen aanwijzen.”
“We bouwen dertig nieuwe grootschalige woonwijken met sturing vanuit Den Haag en maken het voor gemeenten makkelijker om veel meer huizen te laten bouwen.”
“Het Rijk krijgt de regie op de ruimtelijke ordening en bouwproductie terug. Gemeenten die bouwrecords breken krijgen een financiële bonus om in nieuwe woningbouwplannen te investeren.”
Schrappen van bouw- en huurregels
De VVD wil belemmerende regelgeving voor bouwen, splitsen, woningdelen en verhuur fors verminderen. Dit moet de bouwproductie versnellen en het aanbod vergroten, vooral in de private huursector.
“We gaan flink schrappen in bouwregels en nemen maatregelen die de betaalbaarheid van koop- én huurhuizen vergroten. De rem op bouwen, transformeren en herbestemmen moet eraf.”
“We schrappen de Wet betaalbare huur, de lokale zelfbewoningsplicht en het verbod op tijdelijke contracten.”
“Belemmerende regelgeving wordt aangepakt om dit mogelijk te maken.”
Meer betaalbare koop- en huurwoningen voor starters en middeninkomens
De VVD richt zich op het bouwen van betaalbare koop- en huurwoningen, met speciale aandacht voor starters en middeninkomens. Er komen wettelijke quota voor betaalbare koopwoningen en maatregelen om starters te helpen met sparen en hypotheken.
“Hierin leggen we vast dat overheidsgeld met name naar betaalbare koopwoningen gaat. Per regio bestaan bouwprojecten voor 25% uit betaalbare koopwoningen.”
“We willen dat starters makkelijker kunnen sparen voor een huis. Daarom willen we dat starters geld specifiek kunnen oormerken buiten de heffingsvrije voet voor de koop van een eigen huis.”
“We bouwen veel meer betaalbare huurwoningen en maken hier heldere afspraken over met investeerders en corporaties.”
Stimuleren van particuliere investeringen en doorstroming
De VVD wil het aantrekkelijker maken voor particulieren om te investeren in huurwoningen en doorstroming bevorderen, onder meer door lagere overdrachtsbelasting en het toestaan van verkoop van sociale huurwoningen aan huurders.
“Ook voor particulieren moet het aantrekkelijk worden om te investeren in huurwoningen en verhuur moet weer lonen. Daartoe onderzoeken wij of we de overdrachtsbelasting voor woningen die na de overdracht verhuurd gaan worden kunnen verlagen.”
“Elke huurder met voldoende inkomen moet desgewenst de mogelijkheid krijgen om bij de eigen woningcorporatie een grondgebonden sociale huurwoning te kopen.”
50PLUS richt zich op het oplossen van de woningnood door vooral te bouwen voor ouderen, zodat zij kunnen doorstromen naar levensloopbestendige woningen en zo ruimte vrijmaken voor andere groepen. De partij pleit voor het herinvoeren van het Ministerie voor Volkshuisvesting, het realiseren van 290.000 levensloopbestendige woningen, en het stimuleren van innovatieve woonvormen zoals woonhofjes en aanleunwoningen. Hun visie is dat doorstroming van ouderen de sleutel is tot een beter functionerende woningmarkt voor alle generaties.
Bouwen voor ouderen om doorstroming te bevorderen
50PLUS ziet het bouwen van levensloopbestendige woningen voor ouderen als dé oplossing voor de woningnood, omdat dit de doorstroming op de woningmarkt op gang brengt. Door ouderen passende huisvesting te bieden, komen bestaande woningen vrij voor jongeren en andere doelgroepen. De partij benadrukt dat het falende beleid van de afgelopen decennia, met te weinig aandacht voor seniorenhuisvesting, moet worden rechtgezet.
“Bouwen voor oud is de komende jaren de oplossing voor woningnood onder jongeren.”
“Als ouderen kunnen doorstromen naar geschikte, levensbestendige en betaalbare huisvesting op de juiste locaties, dan kan de bestaande woningvoorraad efficiënter worden benut.”
“De doelstelling van 290.000 levensloopbestendige woningen wordt gefaseerd gerealiseerd met oog voor netcongestie en bouwcapaciteit om de doorstroming weer écht op gang te krijgen.”
Herinvoeren Ministerie voor Volkshuisvesting
Om regie te voeren op de woningmarkt en de bouwopgave te realiseren, wil 50PLUS het Ministerie voor Volkshuisvesting opnieuw instellen. Dit moet zorgen voor centrale aansturing en het aanpakken van de woningnood, met speciale aandacht voor ouderen.
“Het Ministerie voor Volkshuisvesting wordt weer in het leven geroepen.”
Stimuleren van innovatieve en kleinschalige woonvormen
50PLUS wil nieuwe woonvormen stimuleren die aansluiten bij de behoeften van ouderen, zoals woonhofjes en woonzorgcomplexen. Hiermee wordt niet alleen zelfstandigheid en zorg gecombineerd, maar ook de sociale samenhang bevorderd.
Bevorderen van bezitsvorming voor jongeren
Naast de focus op ouderen, wil 50PLUS jongeren helpen sneller een eigen woning te kopen door bezitsvorming te stimuleren en een spaarregeling in te voeren. Dit moet de toegankelijkheid van de koopmarkt voor jongeren vergroten.
JA21 wil de woningmarkt vlot trekken door minder regeldruk, snellere procedures en het versoepelen van huurcontracten. Ze leggen nadruk op het beperken van bevolkingsgroei via migratie, het bouwen naar demografische behoefte, en het verbeteren van de koopkansen voor jonge gezinnen met fiscale stimulansen en creatieve eigendomsmodellen. Hun kernvisie is dat de overheid vooral moet faciliteren en belemmeringen voor woningbouw en verhuur moet wegnemen.
Huurmarkt flexibeler maken en regeldruk verlagen
JA21 wil het huuraanbod snel vergroten door tijdelijke contracten voor bredere doelgroepen toe te staan, het woningwaarderingsstelsel aan te passen en fiscale/regeldruk te verlichten. Dit moet binnen enkele maanden leiden tot een flexibeler huuraanbod zonder bestaande huurders te benadelen.
“Het op korte termijn ontgrendelen van de huurmarkt door bijvoorbeeld het toestaan van tijdelijke contracten voor bredere doelgroepen, directe aanpassingen van het woningwaarderingsstelsel, (tijdelijke) fiscale en regeldruk verlichting waardoor binnen enkele maanden een grotere, flexibeler huuraanbod ontstaat zonder bestaande huurders te benadelen.”
Snellere bouw door versoepeling stikstof- en juridische regels
JA21 wil woningbouw versnellen door snellere juridische en bestuurlijke routes en tijdelijke vrijstelling van woningbouwprojecten van het stikstofbeleid.
“Snellere juridische en bestuurlijke routes realiseren. JA21 pleit voor een herziening of uitbreiding van de crisis- en herstelwet specifiek voor stikstof waarbij woningbouw en infrastructuur als dringend belang projecten worden aangewezen en tijdelijk kunnen worden vrijgesteld.”
Koopwoning bereikbaar maken voor jonge gezinnen
JA21 ziet het als prioriteit om jonge gezinnen met een laag of gemiddeld inkomen te helpen aan een koopwoning, onder andere via fiscale stimulansen en huurkoopconstructies.
“JA21 wil daarom met een samenhangend pakket komen van maatregelen zoals fiscale stimulansen en creatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop, om de acute woningnood voor jonge gezinnen te verlichten.”
Bevolkingsgroei beperken om woningdruk te verminderen
JA21 koppelt de woningnood direct aan bevolkingsgroei door migratie en wil deze groei juridisch beperken, onder andere met migratieplafonds.
“Een beleid ontwikkelen om de bevolkingsgroei van Nederland te beperken. Dat betekent onder meer het juridisch verankeren van migratie plafonds en scherpe selectie van arbeidsmigratanten en gezinshereniging.”
Bouwen naar demografische behoefte en regionale verschillen
JA21 wil dat de woningproductie wordt afgestemd op demografische trends, met oog voor vergrijzing, regionale verschillen en tijdelijke/flexibele woonoplossingen waar nodig.
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma