Verkiezingsprogramma's 2025 overwaarom overwegen we AI?
Volt overweegt AI omdat het kansen biedt voor innovatie, efficiëntie en het versterken van de digitale autonomie, maar stelt strikte voorwaarden aan ethiek, transparantie en mensenrechten. De partij wil AI inzetten om maatschappelijke uitdagingen aan te pakken, zoals administratieve lasten, onderwijs, zorg en klimaat, mits dit gebeurt met waarborgen voor privacy, non-discriminatie en publieke controle. Volt pleit voor Europese samenwerking, open technologie en publieke regie om AI in te zetten in het belang van de samenleving.
AI inzetten voor maatschappelijke innovatie en efficiëntie
Volt ziet AI als een middel om processen te verbeteren, innovatie te stimuleren en maatschappelijke uitdagingen aan te pakken, zoals in de zorg, het onderwijs, de overheid en het bedrijfsleven. Tegelijkertijd benadrukt Volt dat AI altijd in dienst moet staan van de samenleving en niet mag leiden tot nieuwe vormen van ongelijkheid of afhankelijkheid.
“Kunstmatige intelligentie (AI) moet altijd worden ingezet in het belang van de samenleving. We bouwen aan een mooie en veilige digitale toekomst.”
“We zetten in op het benutten van de kansen die digitale en hybride zorgvernieuwingen bieden, onder andere door het stimuleren van de toepassing van AI en e-health in de zorg.”
“Volt steunt de bouw van de AI-fabriek in Groningen. Deze fabriek moet actief ingezet worden om ondernemers te helpen AI op een ethisch verantwoorde en innovatieve manier in te zetten. Bijvoorbeeld bij het efficiënter maken van bedrijfsprocessen waardoor werkdruk en kosten kunnen verminderen.”
“We onderzoeken de mogelijkheden van het inzetten van AI en andere technologieën bij het tegengaan van klimaatverandering, bijvoorbeeld op het gebied van handhaving en toezicht.”
“We pleiten ervoor om sectoren, waar veel automatisering plaatsvindt, extra te begeleiden bij het omscholen van werknemers. Het is belangrijk dat werken eerlijk blijft lonen.”
“We zetten kunstmatige intelligentie (AI) in om de administratieve en personele lastendruk bij inkoopprocessen te verlagen, bijvoorbeeld bij offertebeoordelingen en het beantwoorden van vragen. Dit vergroot ook de objectiviteit van de offertebeoordelingen, waardoor het aanbestedingsproces rechtvaardiger wordt.”
Waarborgen van ethiek, transparantie en mensenrechten bij AI
Volt benadrukt dat AI alleen verantwoord kan worden ingezet als er strikte waarborgen zijn voor ethiek, transparantie, privacy en non-discriminatie. Dit voorkomt misbruik, zoals discriminatie of schending van grondrechten, en zorgt ervoor dat AI ten goede komt aan iedereen.
“AI en algoritmen die door de overheid en in de uitvoering gebruikt worden om beslissingen te nemen die invloed hebben op mensen, moeten verplicht getoetst worden aan grondrechten en ethische kaders.”
“Algoritmen, inclusief daarop gebaseerde kunstmatige intelligentie (AI), mogen niet discrimineren en moeten transparant en herleidbaar zijn. Daarom worden alle algoritmes openbaar gemaakt in het algoritmeregister en vooraf getoetst op mensenrechten en non-discriminatie, zeker bij gebruik in handhaving en toezicht.”
“De mens moet centraal blijven staan en het laatste woord hebben bij beslissingen. AI die de overheid inzet, voldoet altijd aan de AI-verordening en de Europese eisen en waarden.”
“Voor Nederlanders moet het duidelijk zijn hoe zij AI in kunnen zetten en hoe ze risico’s kunnen vermijden. In overeenkomst met de AVG moet het transparant zijn hoe persoonlijke data worden gebruikt en of de content die ze te zien krijgen gegenereerd is door AI.”
Versterken van digitale autonomie en Europese samenwerking
Volt wil AI inzetten om de digitale autonomie van Nederland en Europa te versterken, zodat we minder afhankelijk zijn van niet-EU-landen en grote technologiebedrijven. Dit gebeurt door te investeren in open technologie, Europese standaarden en samenwerking.
“Nederland moet voorop lopen in de samenwerking met andere EU-landen bij de ontwikkeling van AI. De overheid neemt een sturende rol aan bij het vertalen van de wet- en regelgeving over verantwoorde innovaties, zodat de kaders voor lokale overheden en het bedrijfsleven praktisch en toepasbaar zijn.”
“Als onderdeel van de strategie voor digitale autonomie worden de meest geavanceerde, transparante en betrouwbare AI-modellen ontwikkeld. De technologie wordt opgebouwd uit opensource-componenten en getraind met betrouwbare data van de overheid en de maatschappij.”
“EU-bedrijven die alternatieven ontwikkelen voor Amerikaanse cloud-, AI- en cybersecuritydiensten worden erkend als innovatieve spelers en krijgen betere toegang tot financiering.”
“Door risico’s te delen en gericht te investeren in innovaties zoals AI, kwantum en biotech, zorgen we dat talent in Europa blijft en bedrijven sneller groeien.”
Bevorderen van AI-geletterdheid en publieke controle
Volt vindt het belangrijk dat burgers, jongeren en ambtenaren AI begrijpen en kritisch kunnen beoordelen, zodat zij weerbaar zijn tegen desinformatie en misbruik, en actief kunnen deelnemen aan de digitale samenleving.
“Door Nederlanders proactief te informeren en te onderwijzen over AI, bijvoorbeeld door middel van chatbots op basis van GPT-NL, vergroten we de AI-geletterdheid van Nederlanders.”
“Volt pleit ervoor dat middelbare scholieren leren over kunstmatige intelligentie (AI) en hoe deze technologie verantwoord wordt ingezet.”
“Er moet een verplichte basistraining komen voor politici en ambtenaren op het gebied van digitale vaardigheden en AI.”
“Volt pleit voor AI-geletterdheid binnen het vak mediawijsheid. Door kinderen en jongeren te leren omgaan met alle vormen van media [...] zullen zij beter mee kunnen komen in de samenleving en worden ze weerbaarder tegen desinformatie en nepnieuws.”
D66 overweegt AI omdat het grote kansen biedt voor innovatie, economische groei en maatschappelijke vooruitgang, maar ziet ook serieuze risico’s voor werkgelegenheid, veiligheid en democratie. De partij wil digitale autonomie waarborgen door minder afhankelijk te zijn van buitenlandse techbedrijven en kiest voor Europese, waardengedreven AI-oplossingen. D66 investeert in een sterke nationale en Europese ICT-sector en benadrukt het belang van menselijke controle en democratische grip op AI.
Digitale autonomie en minder afhankelijkheid van buitenlandse techbedrijven
D66 wil AI inzetten om digitale onafhankelijkheid te vergroten en te voorkomen dat Nederland afhankelijk wordt van buitenlandse (vooral Amerikaanse en Chinese) techbedrijven die niet altijd de Nederlandse of Europese waarden delen. Dit is essentieel voor de bescherming van data, democratie en veiligheid.
“De strijd om de dominantie op het gebied van AI in de wereld is in volle gang. Nederland en Europa dreigen nog afhankelijker te worden van vijandige of ongewenste machten.”
“We zorgen voor digitale onafhankelijkheid, van de cloud en infrastructuur tot apps en algoritmes. We kiezen voor Europese oplossingen en stevige handhaving van Europese regels.”
“Een bewindspersoon voor Technologie en Innovatie krijgt onder meer de taak om het Rijk en publieke sectoren los te maken van grote techbedrijven uit Amerika en China.”
AI als motor voor innovatie, economie en maatschappelijke vooruitgang
D66 ziet AI als een kans om de economie te versterken, innovatie te stimuleren en maatschappelijke uitdagingen aan te pakken, mits dit gebeurt op basis van Europese waarden en met menselijke controle. AI moet bijdragen aan publieke sectoren zoals zorg en onderwijs, maar mag niet leiden tot verlies van controle of ethische normen.
“AI biedt enorme kansen, maar zorgt ook voor risico’s voor werk, veiligheid en democratie.”
“We investeren in innovatieve start-ups en scale-ups in software. Dat is goed voor onze veiligheid én voor een sterke positie van de Nederlandse economie.”
“Nederland wordt koploper in Europa in waardengedreven en verantwoorde AI.”
“We bouwen daarom onze eigen kennis en kracht op het gebied van AI op, op basis van Europese waarden en standaarden.”
“Ons uitgangspunt voor deze technologieën is betekenisvolle menselijke controle.”
Bescherming tegen risico’s van AI voor democratie, veiligheid en welzijn
D66 erkent de risico’s van AI, zoals discriminatie, verslaving, verlies van privacy en bedreiging van democratische waarden. Daarom pleit de partij voor strenge regulering, onafhankelijke controle en bescherming van burgers, vooral kinderen, tegen schadelijke effecten van AI en algoritmes.
“Niet aan AI die discrimineert of mensen de mond snoert. En zeker niet aan buitenlandse machten die ons kunnen afsluiten van onze eigen data.”
“D66 staat voor democratische grip en onafhankelijke controle op ons digitale bestaan. Digitale autonomie is daarvoor cruciaal.”
“We zorgen dat deze toezichthouders genoeg capaciteit hebben om sterk te handhaven.”
“Daarom beschermt D66 het welzijn, de ontwikkeling en de online leefwereld van kinderen tegen verslaving, slechtere leerprestaties en misdrijven.”
NSC overweegt AI vooral vanuit de noodzaak om burgers te beschermen tegen de risico’s van AI, zoals privacyschending, deepfakes en machtsmisbruik door grote technologiebedrijven. Tegelijk ziet NSC kansen voor AI op het gebied van economische groei, digitale autonomie en overheidsdienstverlening, mits dit veilig, transparant en met waarborgen voor privacy gebeurt. De partij pleit voor strenge regulering, soevereine AI-modellen, investeringen in talent en infrastructuur, en het stimuleren van verantwoord gebruik van AI.
Bescherming van burgers tegen AI-risico’s
NSC wil AI reguleren om burgers te beschermen tegen privacyschending, deepfakes, desinformatie en machtsmisbruik door grote technologiebedrijven. De partij ziet AI als een bedreiging voor de persoonlijke levenssfeer en grondrechten als er geen strenge handhaving en wetgeving is.
“Burgers staan nog te vaak machteloos tegen AI-toepassingen die een grote impact hebben op hun persoonlijke levenssfeer. Er moet strengere handhaving zijn op de bestaande regels.”
“Steeds meer mensen hebben er last van dat hun gelijkenis door middel van AI wordt misbruikt voor deepfake-porno, om desinformatie te verspreiden en om anderen online op te lichten. Dit probleem moet effectief worden aangepakt.”
“Grootschalige privacyschendingen van groepen burgers door tech-reuzen en de online advertentie-industrie zijn een grove en bewuste schending van de grondrechten. We vinden dat er een wettelijke basis moet komen om deze bedrijven via het strafrecht aan te pakken.”
Digitale autonomie en soevereine AI-modellen
NSC benadrukt het belang van digitale autonomie en het gebruik van soevereine of lokaal draaiende AI-modellen om afhankelijkheid van buitenlandse techbedrijven te verminderen en privacy te waarborgen.
“We moeten voorkomen dat de overheid data van onze burgers voedt aan de tech-reuzen omdat zij hun AI-modellen daarop trainen. De overheid moet wanneer het nuttig is zeker gebruik maken van AI-toepassingen, maar hierbij omwille van de veiligheid en privacy bij voorkeur kiezen voor soevereine of lokaal draaiende AI-modellen.”
“Onze overheid moet niet vanuit het buitenland met één decreet digitaal kunnen worden platgelegd. De risicovolle afhankelijkheid van de Nederlandse overheid van de Amerikaanse cloud moet daarom met spoed worden afgebouwd.”
Transparantie en wetenschappelijke standaarden voor AI-gebruik
NSC wil dat het gebruik van AI en algoritmen door de overheid transparant, toetsbaar en wetenschappelijk verantwoord is, om fouten, discriminatie en onrecht te voorkomen.
“Het gebruik van algoritmen en automatische beoordelingen kan leiden tot ernstige en onherstelbare fouten. We komen met een verplichte wetenschappelijke standaard voor het gebruik van modellen, rekeninstrumenten en algoritmen door de overheid. Deze standaard moet openbaar en navolgbaar zijn.”
“Algoritmische risicoprofilering moet periodiek onderworpen worden aan een kwalitatieve en kwantitatieve toets om te voorkomen dat mensen gediscrimineerd worden of ten onrechte als fraudeur worden aangemerkt. Vastlegging in het algoritmeregister wordt verplicht.”
Economische kansen: investeren in AI-talent en infrastructuur
NSC ziet AI ook als een kans voor economische groei en innovatie, en wil investeren in AI-talent, een AI-fabriek en een Nederlands taalmodel om het mkb en strategische sectoren te versterken.
“We investeren in technisch talent. Daarbij zetten we extra in op de instroom in mbo-, hbo- en wo-opleidingen voor strategische sectoren die echt om mensen staan te springen zoals de halfgeleiderindustrie, AI en energietechnologie.”
“We steunen de oprichting van een AI-fabriek in Groningen die rekenkracht, data en talent beschikbaar maakt voor het mkb en strategische sectoren.”
“Er wordt een Nederlandse AI-faciliteit in Groningen gebouwd. Dit moet leiden tot een ecosysteem waarop bedrijfsleven, wetenschap en overheid zo zijn aangesloten dat het bijdraagt aan de brede welvaart van de regio. We ondersteunen daarnaast de ontwikkeling van GPT-NL als Nederlands taalmodel.”
Arbeidsmarkt en AI: bijscholing en wendbaarheid
NSC erkent dat AI grote en onzekere effecten op de arbeidsmarkt zal hebben en wil bedrijven stimuleren om personeel bij te scholen zodat zij wendbaar blijven.
“We voorzien dat de doorontwikkeling van kunstmatige intelligentie (AI) grote en onzekere effecten zal hebben op de arbeidsmarkt, zowel in positieve als in negatieve zin. Bedrijven moeten gestimuleerd worden om hun personeel bij te scholen zodat zij wendbaar met deze veranderingen om kunnen gaan.”
De VVD ziet kunstmatige intelligentie (AI) als een essentiële groeitechnologie die Nederland economisch sterker, innovatiever en minder afhankelijk van andere landen kan maken. Ze willen AI inzetten om economische groei te stimuleren, de overheid en zorg efficiënter te maken, en maatschappelijke uitdagingen zoals arbeidsmarktkrapte en digitalisering aan te pakken. De partij pleit voor forse investeringen, het stimuleren van innovatie, en het verminderen van belemmerende regelgeving rond AI.
Vol inzetten op AI voor economische groei en onafhankelijkheid
De VVD wil fors investeren in AI om Nederland technologisch leidend te maken en minder afhankelijk van de VS en China. AI wordt gezien als een motor voor economische groei, innovatie en werkgelegenheid, met speciale aandacht voor start-ups, scale-ups en het mkb.
“Kunstmatige intelligentie heeft de toekomst. Het is tijd dat we meer redeneren vanuit kansen, dan vanuit angst. We doen daarom investeringen in kunstmatige intelligentie via de investeringsagenda voor nationale groei en de investeringsmaatschappij. Anders worden we sterk afhankelijk van de VS en China.”
“Door de inzet op kunstmatige intelligentie krijgt het hele land een impuls.”
“We zetten vol in op kunstmatige intelligentie.”
“Zo kunnen we technologische leiders worden in plaats van volgers.”
AI inzetten voor een efficiëntere en klantvriendelijkere overheid
De VVD ziet AI als een kans om de overheid effectiever, klantgerichter en minder bureaucratisch te maken. Door AI te omarmen, wil de partij de kwaliteit en efficiëntie van overheidsdiensten verhogen en falende ICT-projecten voorkomen.
“We zien kunstmatige intelligentie als kans en niet alleen als risico. Daarom zetten we vol in op de efficiëntie- en kwaliteitsslag die kunstmatige intelligentie ons kan bieden en scholen we ambtenaren op grote schaal om.”
“AI kan zorgen voor een revolutie bij de overheid, maar dan moet de overheid wel om leren gaan met techniek.”
AI als oplossing voor arbeidsmarktkrapte en innovatie in zorg en onderwijs
De VVD beschouwt AI als een middel om personeelstekorten op te vangen, innovatie te versnellen en de kwaliteit van zorg en onderwijs te verbeteren. Digitalisering en AI moeten administratieve lasten verlagen en arbeidsuren besparen.
“Digitalisering, robotisering en kunstmatige intelligentie zullen de komende decennia welzijn en gezondheid op veel vlakken verbeteren en de administratieve bureaucratie verminderen, arbeidsuren besparen en de kwaliteit van de zorg verbeteren.”
“Om de afhankelijkheid van arbeidsmigratie zoveel mogelijk te beperken moet de overheid bedrijven actief helpen om in te zetten op robotisering en automatisering.”
“Dankzij nieuwe onderzoeksmethoden en innovatieve alternatieven zoals de inzet van AI kunnen dierproeven vervangen, verminderd of verfijnd worden.”
Minder belemmerende regelgeving voor AI en innovatie
De VVD wil Europese en nationale regelgeving versoepelen om innovatie met AI niet te remmen. Ze pleiten voor minder complexe regels en meer ruimte voor experimenten.
GroenLinks-PvdA overweegt AI omdat het kansen biedt voor maatschappelijke vooruitgang, zoals efficiënter werken, innovatie en het versterken van publieke diensten, mits dit gebeurt met publieke controle en bescherming van mensenrechten. Tegelijkertijd waarschuwt de partij voor de risico’s van AI, zoals discriminatie, ongelijkheid, privacy-schendingen en misbruik, en stelt daarom strenge voorwaarden aan het gebruik van AI. De partij wil investeren in verantwoorde, transparante en eerlijke AI die bijdraagt aan de samenleving, en pleit voor Europese autonomie op het gebied van digitale technologie.
Investeren in AI voor maatschappelijke vooruitgang
GroenLinks-PvdA ziet AI als een middel om de samenleving te verbeteren, bijvoorbeeld door innovatie, efficiënter werken en het oplossen van personeelstekorten. De partij wil AI inzetten waar het publieke waarde toevoegt, maar alleen onder publieke controle en met oog voor gelijkheid en vrijheid.
“We creëren eerlijke algoritmes, versterken onze veiligheid en investeren in kunstmatige intelligentie die bijdraagt aan de samenleving. Zo voorkomen we dat de ongelijkheid toeneemt en beschermen we onze vrijheden.”
“We gaan slimmer werken door te investeren in innovatie en digitalisering waar dat kan. Zo verhogen we onze productiviteit, waardoor we mensen vrijspelen voor sectoren waar de tekorten groot zijn, zoals de in de technieksector, de bouw- en installatiesector, de kinderopvang, het onderwijs en de zorg.”
“We zetten samen met vakbonden in op fijner en efficiënter werken met AI, en platformwerkers hebben recht op sociale zekerheid, zie hoofdstuk ‘Werk, Inkomen en Economie’.”
“We investeren in de komst van een AI-fabriek in Groningen, waar start-ups en overheden vrijuit kunnen experimenteren met nieuwe toepassingen. Dat gebeurt met respect voor het privacy- en auteursrecht, en met een eerlijke beloning van alle deelnemers.”
Strenge voorwaarden en bescherming tegen AI-risico’s
De partij erkent de risico’s van AI, zoals discriminatie, privacy-schendingen en misbruik, en stelt daarom strenge eisen aan het gebruik van AI. Dit omvat het verbieden van riskante AI-systemen, het waarborgen van transparantie, het beschermen van mensenrechten en het voorkomen van discriminatie.
“Naast de kansen van AI, zijn we ons bewust van de risico’s. We verbieden riskante AI-systemen, zoals systemen voor realtime gezichts- of emotieherkenning.”
“AI-gegenereerde content moet altijd als zodanig herkenbaar zijn, met duidelijke bronvermelding. Het verplicht afstaan van data voor het trainen van AI-modellen is niet toegestaan.”
“Besluiten met grote impact mogen nooit volledig door een algoritme of AI worden genomen.”
“We verbeteren het toezicht op hoe de overheid data gebruikt en privacy beschermt. Bestaande toezichthouders, zoals de Autoriteit Persoonsgegevens, krijgen meer bevoegdheden, expertise en middelen om algoritmen en systemen te controleren op transparantie, uitlegbaarheid, proportionaliteit en discriminatie.”
Europese digitale autonomie en minder afhankelijkheid van Big Tech
GroenLinks-PvdA wil AI inzetten om de digitale autonomie van Europa te vergroten en de afhankelijkheid van Amerikaanse en Chinese techbedrijven te verminderen. Dit moet leiden tot meer controle over technologie en bescherming van publieke waarden.
“Nederland kent veel innovatieve ICT-bedrijven, maar is toch afhankelijk van Amerikaanse en Chinese leveranciers. Samen met Europese partners maken we haast met het bouwen van Europese alternatieven en het stallen van data op Europees grondgebied.”
“Europa is te afhankelijk van Amerikaanse tech-giganten. We bouwen hun macht af door te investeren in Europese digitale infrastructuur, een eigen Cloud en veilige AI.”
De SGP overweegt AI vanwege de grote maatschappelijke impact en het potentieel voor innovatie, maar stelt strikte ethische, menselijke en soevereiniteitsvoorwaarden. AI mag alleen worden ingezet als publieke waarden, ethische kaders en menselijke controle gewaarborgd zijn, met bijzondere aandacht voor privacy, transparantie en technologische onafhankelijkheid van Nederland. Concrete voorstellen zijn onder meer het instellen van ethische commissies, het investeren in eigen AI-capaciteit en het beschermen van kwetsbare groepen.
Menselijke controle en ethische kaders centraal
De SGP vindt dat AI alleen verantwoord kan worden ingezet als de eindbeslissing altijd bij de mens ligt en ethische principes als proportionaliteit, subsidiariteit, dataminimalisatie en transparantie worden gevolgd. Dit voorkomt dat AI de menselijke waardigheid ondermijnt of leidt tot een te controlerende overheid.
“De potentie van AI is groot. Het is van belang dat rekening gehouden wordt met ethische kaders en publieke waarden. AI-systemen moeten voldoen aan de principes van proportionaliteit, subsidiariteit, dataminimalisatie en transparantie. De eindbeslissing moet altijd bij een mens liggen.”
“Kunstmatige intelligentie (AI) dient zich te verhouden tot een onderliggend mensbeeld. De mens beschikt over een ziel, verstand en geest, maar AI niet. Bijbels gezien is de mens daarom de enige die moreel verantwoordelijk gehouden kan worden voor de functie die technologie vervult. Ook zijn we ervoor beducht dat AI leidt tot een te grote controlerende overheid.”
Bescherming van privacy, transparantie en eigenaarschap
AI mag niet leiden tot verlies van privacy of ondoorzichtige besluitvorming. De SGP wil dat algoritmes herleidbaar zijn, deepfakes verboden worden en burgers eigenaarschap over hun data behouden.
“Algoritmes moeten altijd te herleiden zijn zodat beslissingen en de manier waarop deze tot stand gekomen zijn duidelijk en controleerbaar blijven.”
“Er komt een verbod op het creëren en verspreiden van deepfakes. Burgers krijgen, naar Deens voorbeeld, op grond van de Auteurswet copyright op hun eigen lichaam, gezichtskenmerken en stem.”
“De SGP wil toe naar zoveel mogelijk ‘individueel eigenaarschap’ van data. Niet de autofabrikant en het energiebedrijf, maar de auto- en de woningbezitter moeten bepalen wat er met ‘hun’ data gebeurt.”
Technologische soevereiniteit en onafhankelijkheid
De SGP wil investeren in eigen AI-capaciteit om te voorkomen dat Nederland afhankelijk wordt van buitenlandse grootmachten als China en de VS. Dit moet de technologische soevereiniteit van Nederland waarborgen.
“Nederland moet ook zelf investeren in kunstmatige intelligentie om te voorkomen dat China en de VS alle touwtjes in handen krijgen.”
“Nederland heeft meer technologische soevereiniteit nodig. De SGP wil daarom investeren in regionale productiecapaciteit voor nieuwe technologieën zoals een AI-fabriek in Groningen, waarbij het Nederlands belang prevaleert boven Europees belang.”
Bescherming van kwetsbare groepen, zoals kinderen
AI mag nooit worden ingezet om kinderen te misleiden, te dwingen of uit te buiten. De SGP stelt extra bescherming voor deze groep voor.
Menswaardige toepassing van AI in de zorg
AI in de zorg is alleen acceptabel als het menselijke karakter van zorg behouden blijft en de toepassing menswaardig is.
“Bij het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) in de zorg moet een menswaardige toepassing centraal staan. Niet elke doktersafspraak kan zomaar digitaal.”
Het CDA ziet AI als een essentiële technologie voor economische groei, wetenschappelijke vooruitgang en geopolitieke positie, en wil daarom investeren in eigen AI-ontwikkeling en digitale autonomie. Tegelijkertijd benadrukt het CDA het belang van digitale ethiek, verantwoord gebruik en het verminderen van afhankelijkheid van niet-Europese techbedrijven. Concrete voorstellen zijn onder meer het stimuleren van Europese AI-ontwikkeling, het verankeren van AI-ethiek in onderwijs en het inzetten van AI voor efficiëntere overheid en zorg.
Investeren in AI voor economische en geopolitieke positie
Het CDA beschouwt AI als een strategische technologie die noodzakelijk is om economisch concurrerend te blijven, wetenschappelijke vooruitgang te boeken en geopolitieke invloed te behouden, vooral ten opzichte van de VS en China. Daarom wil het CDA investeren in eigen AI-ontwikkeling, Europese chipproductie en digitale autonomie.
“Kunstmatige intelligentie (AI) ontwikkelt zich snel tot een drijvende kracht achter economische macht, wetenschappelijke vooruitgang en geopolitieke invloed. Europa bevindt zich op een knooppunt in de wereldwijde AI-race, maar loopt achter op de VS en China.”
“We stimuleren doorontwikkeling van het Nederlands ‘large language-model’ GPT-NL als basis voor AI. Ook stimuleren we de bouw van Europees-autonome datacentra. En we steunen de komst van een AI-fabriek in Noord-Nederland en essentiële softwaretoepassingen.”
“We willen minder afhankelijk worden van Big Tech buiten Europa. Daarom investeren we in digitale autonomie, bijvoorbeeld door als Europa eigen cloud-toepassingen te maken, en met gelijkgestemde landen te bouwen aan de versterking van de Europese chipsector.”
“Binnen het groeifonds komt ruimte voor investeringen in sleuteltechnologieën met een sterke focus op AI.”
Verankeren van digitale ethiek en verantwoord gebruik
Het CDA vindt het belangrijk dat AI op een ethisch verantwoorde manier wordt ingezet, met aandacht voor transparantie, privacy en mediawijsheid. Daarom wil de partij AI-ethiek en kennis over algoritmes structureel opnemen in onderwijs en bedrijven stimuleren tot verantwoord gebruik.
“Wij willen een betere verankering van digitale ethiek: AI-ethiek, het begrijpen van algoritmes, mediawijsheid en cyberveiligheid in funderend en vervolgonderwijs en bibliotheken. Ook bedrijven, vooral het mkb, dragen bij door hun medewerkers te scholen en toepassingen verantwoord in te zetten.”
Efficiëntere overheid en publieke dienstverlening met AI
Het CDA ziet kansen om AI in te zetten voor het versnellen en verbeteren van overheidsprocessen, zoals vergunningsprocedures en belastingaangiftes, om zo de uitvoeringslast te verlagen en de dienstverlening te verbeteren.
AI voor innovatie en kostenbeheersing in de zorg
Het CDA wil AI inzetten om datagestuurd werken en innovatie in de zorg te bevorderen, met als doel de zorg toekomstbestendig en betaalbaar te houden. Opleidingen moeten aandacht besteden aan de kansen en risico’s van AI in de zorg.
JA21 overweegt AI vooral om economische groei, productiviteit en kostenbesparing te realiseren, met name in de zorg, het bedrijfsleven, defensie en de politie. De partij ziet AI als noodzakelijk om internationale achterstand te voorkomen, de arbeidsmarkt te ondersteunen en de stijgende zorgkosten te beheersen. Hun voorstellen richten zich op het actief stimuleren van AI-toepassingen, het vergroten van kennis op bestuursniveau en het prioriteren van productiviteit boven ethische kaders.
AI inzetten om zorgkosten te beheersen en innovatie te stimuleren
JA21 ziet AI als essentieel om de stijgende zorgkosten op te vangen en innovatie in de zorg te versnellen. Ze willen dat instellingen AI actief omarmen en kennis op bestuursniveau vergroten, omdat de potentie van AI in de zorg groot is maar een cultuuromslag vereist.
“AI en innovatie prioriteren om toekomstige stijgingen van zorgkosten op te vangen.”
“AI actief omarmen en kennis van AI op bestuursniveau vergroten.”
“Van kunstmatige intelligentie wordt veel verwacht. In rap tempo worden de AI-applicaties in de Nederlandse samenleving gebruikt. De potentie lijkt enorm.”
AI stimuleren voor economische groei en productiviteit
JA21 beschouwt AI als een motor voor economische groei en productiviteit, vooral in het mkb. Ze willen dat Nederland een topspeler wordt in technologie en dat ondernemers de ruimte krijgen om te innoveren, waarbij productiviteit het uitgangspunt is boven ethische kaders.
“Het gebruik van AI in de praktijk stimuleren, vooral in het mkb, door in te zetten op slimme data-analyse, automatisering en AI-oplossingen die ondernemers echt helpen. Aan ethische kaders hebben we niet genoeg, het uitgangspunt is productiviteit.”
“Digitalisering en kunstmatige intelligentie bieden enorme kansen voor onze economie, maar dan moet de overheid wel meebewegen en ondernemers de ruimte geven om te groeien en te innoveren.”
AI inzetten voor efficiëntere politie en defensie
JA21 wil AI inzetten om de politie efficiënter te laten werken en de krijgsmacht te moderniseren. Dit moet bijdragen aan meer blauw op straat en het toepassen van de nieuwste technologieën in defensie.
“Meer blauw op straat. Dat betekent: de politiecapaciteit maximaal uitbreiden, maar ook efficiënter gaan werken. Dit willen we onder meer doen door te investeren in kunstmatige intelligentie (AI)...”
“De krijgsmacht moet op innovatieve wijze de laatste technologische ontwikkelingen toepassen in de organisatie, waaronder met de integratie van drones en AI.”
AI als strategisch antwoord op internationale concurrentie en afhankelijkheid
JA21 waarschuwt dat Nederland achterop dreigt te raken als het niet investeert in AI en digitalisering, zeker nu andere landen grote stappen zetten. AI wordt gezien als noodzakelijk om digitale soevereiniteit te waarborgen en afhankelijkheid van buitenlandse techbedrijven te verminderen.
“Terwijl andere landen grote investeringen doen in digitalisering en kunstmatige intelligentie, dreigt Nederland achterop te raken.”
“Zorgen voor digitale soevereiniteit. Europa en Nederland mogen niet volledig afhankelijk zijn van Amerikaanse of Chinese techbedrijven. We investeren in strategische technologie en digitale veiligheid.”
De Partij voor de Dieren overweegt AI uitsluitend als deze aantoonbaar bijdraagt aan publieke doelen zoals dierenwelzijn, natuurherstel en armoedebestrijding, en onder strikte publieke en democratische controle staat. Ze waarschuwen voor de existentiële en systemische risico’s van AI, pleiten voor transparantie, ethische toetsing en ecologische grenzen, en willen AI inzetten ten dienste van mens, dier en planeet, niet van winstmaximalisatie. Alleen toepassingen die verenigbaar zijn met duurzame en sociaal rechtvaardige principes worden toegestaan.
AI alleen inzetten voor publieke doelen
De PvdD wil AI uitsluitend inzetten als deze aantoonbaar bijdraagt aan publieke belangen zoals dierenwelzijn, natuurherstel, energiebesparing, betere zorg of armoedebestrijding. Elke toepassing wordt vooraf getoetst op ecologische impact en moet transparant zijn over energie- en waterverbruik. Commerciële inzet van AI is alleen toegestaan als deze verenigbaar is met duurzame en sociaal rechtvaardige principes.
“De overheid zet AI alleen in als de toepassing aantoonbaar bijdraagt aan publieke doelen, zoals dierenwelzijn, natuurherstel, energiebesparing, betere zorg of armoedebestrijding. Elke voorgenomen toepassing wordt vooraf getoetst op ecologische impact. Transparantie over energie- en waterverbruik van AI-systemen is verplicht.”
“AI mag uitsluitend commercieel worden ingezet wanneer de toepassing verenigbaar is met duurzame en sociaal rechtvaardige principes. Toepassingen die bijdragen aan ongelijkheid, overconsumptie en gedragsmanipulatie vallen daar niet onder en krijgen in Nederland geen ruimte.”
Publieke en democratische controle op AI
AI mag zich niet ontwikkelen onder de regie van grote techbedrijven gericht op winstmaximalisatie; in plaats daarvan moet AI onder publieke en democratische controle komen, met nadruk op mensenrechten, ecologische grenzen en sociale rechtvaardigheid. De overheid moet zeggenschap krijgen over AI-infrastructuur en het ontwerp en de regulering van de technologie.
“De Partij voor de Dieren wil dat AI snel onder publieke en democratische controle komt, met nadrukkelijke aandacht voor ecologische grenzen, mensenrechten, dierenwelzijn, mededogen en sociale rechtvaardigheid.”
“De overheid, nationaal én Europees, moet zeggenschap krijgen over zowel de AI-infrastructuur (zoals datacenters) als over het ontwerp en de regulering van de technologie zelf.”
“De regie over essentiële AI-infrastructuur komt in publieke handen.”
AI inzetten vereist transparantie en ethische toetsing
De PvdD benadrukt dat AI-systemen transparant moeten zijn over onzekerheid, energieverbruik en hun werking. Toepassingen die invloed hebben op mensenlevens moeten vooraf worden getoetst op beheersbaarheid, ethiek, lichamelijke integriteit, privacy en anti-discriminatie.
“Daarom moet het voor gebruikers altijd duidelijk zijn dat AI-antwoorden onjuist kunnen zijn. Transparantie over onzekerheid is essentieel om misleiding en maatschappelijke schade te voorkomen.”
“Alle AI-systemen die invloed hebben op mensenlevens, inclusief systemen die worden ingezet ten behoeve van de veiligheid, worden aan de voorkant ontworpen en later getoetst op beheersbaarheid, ethiek, lichamelijke integriteit en privacy. Deze systemen moeten aantoonbaar anti-discriminatoir zijn.”
Structureel AI-veiligheidsonderzoek en internationale samenwerking
De partij erkent de existentiële risico’s van AI en wil structureel investeren in AI-veiligheidsonderzoek, aanjager zijn van Europese regelgeving, en pleiten voor internationale verdragen en toezicht.
“Nederland erkent publiekelijk de systemische en existentiële risico’s van AI en investeert structureel in AI-veiligheidsonderzoek. Daarnaast worden we aanjager van een daadkrachtige uitvoering van de Europese AI act, en pleiten we voor een internationaal AI-veiligheidsverdrag en AI-toezichtsautoriteit.”
De SP overweegt AI vooral vanuit een kritische en beschermende houding: AI mag alleen worden ingezet als mensenrechten, privacy en transparantie gewaarborgd zijn, en mag nooit leiden tot discriminatie of ontmenselijking. De partij pleit voor strenge regulering, menselijke controle bij belangrijke besluiten, en het beperken van de macht van grote techbedrijven. AI wordt slechts positief overwogen als het arbeidsproductiviteit verhoogt bij zwaar en repeterend werk, maar altijd onder strikte voorwaarden.
Strenge regulering en transparantie van AI
De SP wil AI alleen toestaan als het duidelijk is wanneer iets door AI is gemaakt, en als het gebruik ervan niet leidt tot misbruik, schending van auteursrechten of privacy. Regulering is nodig om deepfakes, datamisbruik en machtsconcentratie tegen te gaan.
“Kunstmatige Intelligentie maakt het steeds moeilijker om te achterhalen wat echt en wat nep is; wat door mensen is gemaakt of door AI-software. Dit kan leiden tot misbruik, zoals bij deepfake porno of het gebruik van kunst en kennis van anderen zonder betaling. Daarom is strenge regulering nodig. Het moet altijd duidelijk zijn wanneer iets door AI is gemaakt.”
Menselijke controle bij besluiten met impact
De SP stelt dat AI en algoritmes nooit zelfstandig beslissingen mogen nemen over mensen als het gaat om zaken met grote impact, zoals uitkeringen of overheidsdiensten. Menselijke betrokkenheid en uitlegbaarheid zijn verplicht.
“Bij beslissingen die impact hebben op iemands leven, bijvoorbeeld bij de aanvraag voor een uitkering, blijven altijd mensen betrokken. We staan niet toe dat dergelijke beslissingen volledig geautomatiseerd worden via algoritmes.”
“In het contact met je overheid krijg je het recht om een mens te spreken over jouw zaak en word je nooit overgeleverd aan een digitaal systeem of algoritmische besluitvorming.”
AI alleen als mensenrechten en privacy gewaarborgd zijn
AI mag niet leiden tot discriminatie, profilering of schending van privacy. De SP verbiedt het gebruik van AI en algoritmes als mensenrechten niet gegarandeerd kunnen worden.
“De inzet van algoritmen, Kunstmatige Intelligentie en geautomatiseerde besluitvorming om fraude op te sporen en besluiten te nemen is niet langer toegestaan wanneer mensenrechten niet gewaarborgd kunnen worden.”
“Stop digitale discriminatie vanuit de overheid. Risicoprofilering en AI mogen niet leiden tot discriminatie.”
AI voor arbeidsproductiviteit bij zwaar werk (onder strikte voorwaarden)
De SP ziet een beperkte positieve rol voor AI: het verhogen van arbeidsproductiviteit bij zwaar en repeterend werk, mits dit niet ten koste gaat van rechten of menselijke waardigheid.
“Met een Innovatiewet zetten we in op onderzoek, onderwijs en vakopleidingen, AI, automatisering en robotisering voor zwaar en repeterend werk. Zo verhogen we de arbeidsproductiviteit en stappen we op de sneltrein naar de economie van de toekomst.”
50PLUS overweegt AI vooral om het leven van ouderen te vergemakkelijken, hun zelfstandigheid te vergroten en de zorg te verbeteren. Ze zien AI als een kans om digitale dienstverlening toegankelijker en veiliger te maken, mits de overheid de regie houdt en digitale inclusie waarborgt. Concrete voorstellen zijn het inzetten van AI ten dienste van ouderen en het verbeteren van digitale coördinatie door de overheid.
AI inzetten voor het welzijn en de zelfstandigheid van ouderen
50PLUS ziet AI als een middel om het leven van ouderen makkelijker te maken, de zorg te verbeteren en ouderen langer zelfstandig te laten wonen. De partij benadrukt dat technologische innovatie ouderen moet ondersteunen, niet buitensluiten, en dat de overheid hierin een coördinerende rol moet nemen.
“Kunstmatige Intelligentie (AI) in dienst van ouderen. AI biedt enorme kansen voor ouderen. 50PLUS omarmt technologie die het leven makkelijker maakt, zorg verbetert en ouderen langer zelfstandig laat wonen.”
“Digitale zaken en AI-implementatie worden door de overheid beter gecoördineerd.”
AI en digitale innovatie voor betere dienstverlening en veiligheid
AI en digitale innovatie worden overwogen om de digitale veiligheid te vergroten en de dienstverlening aan burgers te verbeteren. 50PLUS ziet automatisering en moderne technologie als noodzakelijk om de gebruikservaring te verbeteren en de samenleving weerbaarder te maken tegen digitale bedreigingen.
“Brede automatisering met behulp van de modernste technische hulpmiddelen kan leiden tot betere dienstverlening en een prettige gebruikservaring voor bewoners en bijvoorbeeld patiënten.”
“Digitale veiligheid heeft grote urgentie. Er komen digitaal steeds sneller en meer bedreigingen op ons af.”
AI als randvoorwaarde voor economische en technologische vooruitgang
AI wordt genoemd als een essentiële factor voor het behouden en aantrekken van grote bedrijven en het meedoen aan de internationale high-tech revolutie. 50PLUS koppelt de noodzaak van meer elektriciteitsopwekking direct aan de kansen die AI biedt voor de Nederlandse economie.
“Meer elektriciteit opwekken is nodig als Nederland wil meedoen met de revolutie van high-tech en artificiële intelligentie. Door het oplossen van knelpunten kunnen we grote bedrijven behouden en aantrekken.”
De ChristenUnie overweegt AI vanwege zowel de kansen voor maatschappelijke vooruitgang (zoals betere zorg en innovatie) als de risico’s voor privacy, rechtsstaat en ethiek. Ze pleiten voor duidelijke ethische kaders, transparantie en regie van de overheid, met specifieke aandacht voor AI in de zorg en het rechtssysteem. Concrete voorstellen zijn onder meer het waarborgen van privacy, het uitsluiten van commercieel datagebruik, en het verplicht stellen van een algoritmeregister.
Duidelijke ethische kaders en overheidsregie bij AI
De ChristenUnie ziet AI als een grote maatschappelijke uitdaging met potentieel ontwrichtende gevolgen, vooral voor de rechtsstaat. Daarom vinden ze dat AI alleen verantwoord kan worden ingezet als er duidelijke ethische kaders zijn en de overheid regie voert. Dit is nodig om risico’s te beheersen en kansen voor maatschappelijke vooruitgang te benutten.
“De opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) is een van de grootste maatschappelijke uitdagingen van onze tijd, met potentieel ontwrichtende gevolgen voor onder andere de rechtsstaat. Daarom vindt de ChristenUnie dat dit duidelijke ethische kaders en regie van de overheid vraagt.”
“De overheid moet grenzen stellen waar het gaat om de inzet van technieken en de regulering van ons digitale maatschappelijke verkeer, bijvoorbeeld bij het gebruik van kunstmatige intelligentie en algoritmes.”
Transparantie en controle op algoritmes
De partij benadrukt het belang van transparantie over het gebruik van AI en algoritmes, zodat burgers weten hoe deze systemen werken en welke invloed ze hebben. Dit moet onder meer via een verplicht algoritmeregister.
“Het algoritmeregister wordt uitgebreid en verplicht gesteld, zodat transparant is hoe algoritmes worden ingezet.”
AI als hulpmiddel in de zorg, mits privacy en menselijke maat geborgd zijn
AI wordt gezien als een kans voor betere detectie en innovatie in de zorg, maar alleen als de privacy van patiënten wordt beschermd en de arts eindverantwoordelijk blijft. Commercieel gebruik van data is uitgesloten.
“Kunstmatige intelligentie kan een middel tot mogelijke detectie zijn voor een arts, zolang de arts eindverantwoordelijk blijft en het middel niet interfereert met de goede relatie tussen arts en patiënt.”
“Voorwaarde is dat de privacy van patiënten wordt geborgd en commercieel gebruik van data uitgesloten.”
DENK overweegt AI vooral vanwege de risico’s voor mensenrechten, discriminatie en privacy. Hun belangrijkste voorstellen zijn het invoeren van een algoritmewet met strenge waarborgen, het verbieden van afkomstgerelateerde kenmerken in algoritmen, en het versterken van toezicht en transparantie. De kern van hun visie is dat AI alleen acceptabel is als het mensenrechten beschermt en discriminatie voorkomt.
Strenge waarborgen tegen discriminatie en schending van mensenrechten
DENK ziet AI en algoritmen als een risico voor fundamentele rechten, vooral op het gebied van discriminatie en eerlijke behandeling. Ze willen AI alleen toestaan als er strenge wettelijke waarborgen zijn die mensenrechten beschermen en discriminatie uitsluiten.
“De toenemende toepassing van algoritmen en risicomodellen raakt aan fundamentele rechten. Daarom maken wij ons hard voor de bescherming van digitale mensenrechten: het recht op eerlijke behandeling, op privacy en op bescherming tegen machtsmisbruik door technologie”
“Er komt een algoritmewet. In deze wet worden waarborgen voor mensenrechten bij algoritmen verplicht. Het gebruik van afkomstgerelateerde kenmerken in algoritmen en risicoprofielen wordt verboden. Ook worden strenge eisen ingevoerd die verplicht stellen dat algoritmes op non discriminatoire wijze worden ontworpen, getest én gecontroleerd.”
Transparantie en toezicht op AI-systemen
DENK benadrukt dat AI-systemen transparant moeten zijn en onder streng toezicht moeten staan om misbruik en machtsconcentratie te voorkomen. Ze willen een verplicht algoritmeregister en meer middelen voor de Autoriteit Persoonsgegevens.
“Algoritmes worden transparant. Er komt een verplicht algoritmeregister, dat geldt voor zowel overheden als bedrijven die algoritmen inzetten.”
“Sterker toezicht door de Autoriteit Persoonsgegevens. De AP krijgt extra middelen, bredere bevoegdheden en diepgaande expertise op het gebied van kunstmatige intelligentie.”
Betere bescherming van privacy tegen AI-misbruik
DENK ziet AI als een bedreiging voor privacy, vooral door de handel in persoonsgegevens en de macht van grote technologiebedrijven. Ze willen AI alleen inzetten als privacy beter wordt beschermd en de macht van bigtech wordt ingeperkt.
“Wij willen inzetten op betere waarborgen van de online privacy. Dat betekent dat handel in persoonsgegevens aan banden wordt gelegd en de macht van de bigtech bedrijven Europees moet worden ingeperkt.”
BBB overweegt de inzet van AI om de overheid efficiënter, transparanter en toekomstbestendig te maken, met nadruk op verantwoorde toepassing en menselijk toezicht. Ze zien AI als middel om publieke dienstverlening te verbeteren, innovatie te stimuleren en digitale soevereiniteit te waarborgen. Concrete voorstellen zijn onder andere het verantwoord inzetten van AI door de overheid, investeren in een Nederlands AI-netwerk en het beperken van risico’s en afhankelijkheid van buitenlandse technologie.
Verantwoorde inzet van AI door de overheid
BBB wil AI inzetten om de overheid efficiënter en toekomstbestendig te maken, maar benadrukt dat dit verantwoord, transparant en onder menselijk toezicht moet gebeuren. Het doel is risico’s te beperken en publieke dienstverlening te verbeteren, zonder de autonomie van burgers uit het oog te verliezen.
“De overheid zet AI op een verantwoorde en doelmatige manier in, met nadruk op transparantie, menselijk toezicht en het beperken van risico’s.”
“Om de overheid voor te bereiden op toekomstige digitale vraagstukken.”
Investeren in een Nederlands AI-netwerk
BBB ziet AI als strategisch belangrijk voor innovatie, economische groei en nationale veiligheid. Daarom willen ze investeren in een eigen Nederlands AI-netwerk, zodat Nederland minder afhankelijk is van buitenlandse technologie en beter kan inspelen op technologische ontwikkelingen.
“Nederland investeert via Defensie structureel in de ontwikkeling van het Nederlandse AInetwerk waaronder de AIfabriek in Groningen en lokale AIhubs.”
Digitale soevereiniteit en beperking afhankelijkheid big tech
BBB overweegt AI mede om de digitale autonomie van Nederland te versterken en de afhankelijkheid van internationale techreuzen te verminderen. Ze willen dat technologie, waaronder AI, altijd in dienst staat van mensen en niet leidt tot verlies van publieke controle.
“Voor BBB staat technologie altijd in dienst van mensen, niet andersom. [...] BBB erkent ook de noodzaak om de monopoliepositie van big tech te bekritiseren en een strategisch leveranciersbeleid te voeren om afhankelijkheid te verminderen.”
BVNL overweegt kunstmatige intelligentie (AI) vooral als middel om innovatie, economische groei en digitale veiligheid te stimuleren, mits privacy en grondrechten gewaarborgd blijven. Ze willen investeren in AI-onderzoek en -toepassingen, maar stellen duidelijke grenzen: AI mag geen bedreiging vormen voor privacy en moet zorgvuldig worden ingezet, bijvoorbeeld in het onderwijs. De partij benadrukt dat AI een welkome innovatie is, zolang deze de vrijheid en veiligheid van burgers versterkt.
Investeren in AI voor innovatie en economische groei
BVNL ziet AI als een kans om het innovatieklimaat te versterken en de concurrentiepositie van Nederland te verbeteren. Door te investeren in onderzoek en samenwerking tussen bedrijven, startups en academici, wil de partij technologische vooruitgang stimuleren.
“BVNL zet zich in voor de stimulering van onderzoek en innovatie op het gebied van kunstmatige intelligentie en andere digitale technologieën zoals quantumtechnologie. We willen een innovatievriendelijk klimaat creëren waarin bedrijven, startups en academici kunnen gedijen.”
“Door investeringen in onderzoek en ontwikkeling te vergroten en samenwerking tussen publieke en private partijen te bevorderen, zullen we onze positie als voorloper op het gebied van technologie versterken.”
AI alleen bij waarborging van privacy en grondrechten
BVNL stelt als harde voorwaarde dat AI geen gevaar mag vormen voor privacy en fundamentele rechten. De partij benadrukt dat de overheid zorgvuldig moet omgaan met AI, vooral bij toepassingen in het onderwijs, en dat privacy altijd beschermd moet blijven.
“Artificial Intelligence (AI) is een welkome innovatie, mits er zorgvuldig mee wordt omgegaan. Het is een taak voor de overheid om na te gaan hoe AI bijvoorbeeld kan worden geïncorporeerd in het onderwijs. Privacy is een groot goed en AI mag geen gevaar worden voor onze privacy.”
AI inzetten voor digitale veiligheid en weerbaarheid
BVNL ziet AI als een hulpmiddel om digitale veiligheid en weerbaarheid te vergroten, mits dit gebeurt met respect voor transparantie en privacy. Ze willen investeren in technologieën die bijdragen aan cybersecurity en bescherming tegen cybercriminaliteit.
“Nederland streeft naar een digitale toekomst waarin vrijheid en veiligheid samengaan. Burgers en bedrijven zijn verantwoordelijk voor hun online activiteiten, maar missen vaak kennis hoe hier veilig mee om te gaan. ... Met toenemende cyberdreigingen zoals ransomware biedt BVNL een visie op digitale weerbaarheid via marktwerking, zelfregulering en technologieën zoals blockchain, zonder bureaucratie. Dit versterkt overheden en bedrijven, waarborgt transparantie, privacy en vertrouwen in een digitale economie.”
FVD overweegt het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) vooral om de overheid efficiënter te maken en de productiviteit te verhogen, waardoor minder ambtenaren nodig zijn. Daarnaast wil FVD AI integreren in beroepsopleidingen zodat vakmensen beter voorbereid zijn op de toekomst en hun positie op de arbeidsmarkt wordt versterkt. De partij ziet AI als een middel om innovatie te stimuleren, maar benadrukt dat praktijkgerichte beroepen toekomstbestendig blijven ondanks de opkomst van AI.
Overheid efficiënter maken met AI
FVD wil AI inzetten binnen de overheid om de productiviteit te verhogen en het aantal benodigde ambtenaren te verminderen. Dit wordt gezien als een manier om de overheid te moderniseren en efficiënter te laten functioneren.
AI integreren in beroepsonderwijs
FVD wil AI en nieuwe technologieën integreren in beroepsopleidingen, zodat vakmensen leren werken met moderne tools en hun positie op de arbeidsmarkt wordt versterkt. Dit moet jongeren voorbereiden op een arbeidsmarkt waarin AI een steeds grotere rol speelt.
“We integreren nieuwe technologie en AI in beroepsopleidingen, zodat vakmensen leren werken met moderne tools en hun positie op de arbeidsmarkt wordt versterkt.”
Praktijkberoepen blijven toekomstbestendig ondanks AI
FVD benadrukt dat de opkomst van AI de herwaardering van vakmanschap urgent maakt, omdat AI veel administratieve banen zal vervangen, maar praktijkgerichte beroepen voorlopig niet.
“Ook de opkomst van kunstmatige intelligentie maakt de herwaardering van vakmanschap urgent. Spoedig zal AI veel administratieve banen vervangen, maar voorlopig zien wij computers nog geen hamer vasthouden, geen lasnaad leggen of patiënt verzorgen.”
BIJ1 is zeer kritisch over het gebruik van AI en overweegt AI vooral in de context van risico’s en ethische grenzen, met een nadruk op het verbieden van AI voor militaire doeleinden. Het programma noemt geen positieve beleidsvoorstellen voor AI-toepassingen, maar legt de nadruk op het voorkomen van schadelijke inzet, vooral in de wapenindustrie.
Verbod op AI voor militaire doeleinden
BIJ1 wil het ontwikkelen en gebruiken van AI-systemen voor militaire doeleinden direct stoppen, omdat zij AI als een risico zien voor vrede en veiligheid. De partij beschouwt de inzet van AI in de wapenindustrie als onwenselijk en pleit voor het heroriënteren van technische kennis naar civiele toepassingen.
“Daarbij komt er direct een stop op het ontwikkelen en gebruiken van AI-systemen voor militaire doeleinden.”
De PVV overweegt de inzet van kunstmatige intelligentie (AI) specifiek om de administratieve druk in de zorg te verlagen, met als doel het tekort aan zorgpersoneel te verlichten en zorgverleners meer tijd te geven voor hun kerntaken. Hun belangrijkste voorstel is het slim inzetten van AI om bureaucratie te verminderen, zodat zorgverleners efficiënter kunnen werken en het werkplezier toeneemt. De kern van hun visie is dat technologische innovatie als AI vooral een middel is om praktische problemen in de zorg op te lossen, niet een doel op zich.
Slimme inzet van AI om administratiedruk in de zorg te verlagen
De PVV ziet het grote tekort aan zorgpersoneel en de hoge administratieve lasten als een urgent probleem. Door kunstmatige intelligentie slim in te zetten, willen ze de bureaucratie verminderen zodat zorgverleners meer tijd hebben voor directe zorg en hun werkplezier toeneemt. AI wordt dus overwogen als instrument om de zorg efficiënter en aantrekkelijker te maken voor personeel.
“Met slimme inzet van kunstmatige intelligentie verlagen we de administratiedruk.”