Het ChristenUnie-programma bevat weinig concrete aanknopingspunten waar JA21 en PvdA-GL het overduidelijk over eens zijn. Beide partijen delen echter een voorkeur voor het bouwen van meer betaalbare woningen en het versterken van leefbaarheid in wijken, hoewel hun motieven en accenten verschillen. Daarnaast is er brede steun voor het structureel aanpakken van armoede, met bijzondere aandacht voor kinderarmoede.
Zowel JA21 als PvdA-GL willen de woningnood aanpakken door fors meer betaalbare woningen te bouwen. Dit wordt gezien als essentieel voor het oplossen van sociale problemen en het bevorderen van leefbare buurten.
Beide partijen vinden het onacceptabel dat kinderen in armoede opgroeien en willen structurele maatregelen om armoede terug te dringen, met het sociaal minimum als leidraad.
Er is overeenstemming over het belang van investeren in leefbaarheid, het behouden van voorzieningen en het versterken van sociale samenhang in wijken en dorpen.
“Bij woningbouwprojecten moet vanaf het begin ruimte worden gereserveerd voor ontmoeting: kerken, buurthuizen, verenigingsgebouwen en maatschappelijk vastgoed zoals huisarts- en hulpverleningspraktijken.”
“We zetten in op een integrale versterking van de leefbaarheid door verouderde wijken te vernieuwen, sociale samenhang te bevorderen en kansen voor jongeren te vergroten.”
NSC benoemt in haar programma enkele thema’s waarover brede politieke overeenstemming bestaat, waaronder het belang van bestaanszekerheid, een betrouwbare overheid en investeringen in de regio. Zowel JA21 als PvdA-GL delen op hoofdlijnen de wens voor meer betaalbare woningen, een sterke sociale basis en het versterken van de positie van burgers tegenover de overheid. Concrete voorstellen die deze partijen kunnen verbinden zijn onder meer het investeren in regio’s, het verbeteren van bestaanszekerheid en het versterken van democratische controle.
Zowel JA21 als PvdA-GL zijn het eens over het belang van investeren in regio’s buiten de Randstad en het eerlijk verdelen van middelen en voorzieningen. Dit moet de leefbaarheid en economische kansen in heel Nederland vergroten en regionale ongelijkheid tegengaan.
“Investeringen in wegen en spoorlijnen moeten in balans zijn tussen de Randstad en de regio. Nederland. We kiezen voor gerichte investeringen in verbindingen buiten de Randstad om de regio bereikbaar te houden/maken en groei te bevorderen.”
“We pleiten voor structurele investeringen in regio’s die al jarenlang te maken hebben met sociale en economische achterstanden.”
Beide partijen onderschrijven het belang van bestaanszekerheid als kerntaak van de overheid, met aandacht voor werk, inkomen en betaalbare woningen. Dit sluit aan bij hun gedeelde kritiek op het neoliberale beleid en de wens om mensen meer zekerheid te bieden.
“Bestaanszekerheid is een grondwettelijke taak van de overheid. Mensen moeten (zicht op) werk hebben en financieel kunnen rondkomen.”
“We vechten daarom voor verandering, een betere en betrouwbare overheid. En we willen mensen zekerheid bieden. Mensen kunnen alleen volwaardig meedoen aan de maatschappij als er een stevige bodem onder hun bestaan ligt.”
JA21 en PvdA-GL delen de wens voor meer transparantie, open debat en versterking van de democratische controle, zowel op nationaal als lokaal niveau. Dit uit zich in voorstellen voor betere informatievoorziening, inspraak en het versterken van de positie van volksvertegenwoordigers.
“Goed bestuur begint met een andere politieke cultuur in de Kamer. Al jaren ontbreekt het aan voldoende inhoud en diepgaand debat in de Kamer.”
“Een goed functionerende lokale en provinciale democratie vraagt om een goede ondersteuning van de volksvertegenwoordiging bij zijn controlerende taak, onder meer door een stevige griffie en onafhankelijke Rekenkamers. Ook moet er voldoende inspraak zijn voor burgers, bijvoorbeeld via een bindend correctief referendum op lokaal niveau.”
De VVD benoemt in haar programma enkele thema’s waar zowel JA21 als PvdA-GL zich in kunnen vinden, zoals het belang van een sterke Europese samenwerking op het gebied van veiligheid en het beschermen van de rechtsstaat binnen de EU. Beide partijen delen daarnaast de wens om Europese middelen effectiever in te zetten en zijn kritisch op landen die de rechtsstaat ondermijnen. Concrete beleidsvoorstellen richten zich op het versterken van Europese defensiesamenwerking en het koppelen van EU-subsidies aan naleving van rechtsstatelijke principes.
Zowel JA21 als PvdA-GL erkennen het belang van Europese samenwerking op het gebied van veiligheid en defensie, zonder direct te pleiten voor een Europees leger. De nadruk ligt op pragmatische samenwerking tussen gelijkgezinde landen en het versterken van de Europese pijler binnen de NAVO.
“De VVD kiest voor een militair zelfstandiger Europa. De VS blijft een onmisbare bondgenoot, maar Europese landen moeten meer verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen veiligheid. Dit doen we door pragmatisch met gelijkgezinden landen de dure systemen aan te schaffen die nodig zijn voor commandovoering over grootschalige militaire operaties waarvoor we nu te afhankelijk zijn van de VS.”
“We hebben Europa nodig om ons veilig te houden in een onzekere wereld. We willen dat Europese landen meer samenwerken op veiligheidsgebied, bijvoorbeeld met een Europese veiligheidsraad.”
Beide partijen zijn het erover eens dat EU-subsidies niet naar landen mogen gaan die de rechtsstaat ondermijnen. Ze pleiten voor het strenger handhaven van EU-regels en het inzetten van sancties tegen landen die zich niet aan de afspraken houden.
“Ook willen we dat Hongarije harder wordt gekort op Europese subsidies zolang het land de rechtsstaat ondermijnt en banden onderhoudt met Poetin.”
“Europese samenwerking is noodzakelijk om onze veiligheid te waarborgen, onze economie concurrerend te houden en invloed van onbetrouwbare autocratische grootmachten tegen te gaan. Daarom is het van groot belang dat lidstaten zich houden aan de afspraken en de principes van de rechtsstaat.”
Er is overeenstemming over het effectiever inzetten van Europese middelen, met een focus op innovatie, defensie en strategische autonomie in plaats van traditionele subsidies.
“De focus moet verschuiven van ineffectieve cohesiegelden en subsidies aan traditionele sectoren naar investeringen in innovatie, defensie en veiligheid, en strategische autonomie.”
SGP benoemt in haar programma enkele thema’s waarover brede politieke overeenstemming bestaat, maar er zijn weinig concrete punten waar JA21 en PvdA-GL het aantoonbaar over eens zijn. De fragmenten bevatten vooral SGP-specifieke standpunten; slechts op het gebied van woningbouw en openbaar vervoer zijn er mogelijk raakvlakken, maar deze blijven algemeen en weinig onderscheidend.
Zowel JA21 als PvdA-GL zijn voorstander van het aanpakken van de woningnood door meer betaalbare woningen te bouwen, een standpunt dat ook in het SGP-programma terugkomt. Dit is een breed gedeeld politiek doel, maar de uitwerking verschilt per partij.
“Jarenlang is volkshuisvesting als een markt gezien. De SGP ziet dat de markt helaas niet alles even goed oppakt. Zo is er een groot tekort aan betaalbare (huur)woningen. Volkshuisvesting wordt daarom weer echt een verantwoordelijkheid van overheden, woningcorporaties en bedrijfsleven.”
“De huidige woningnood vraagt om doorbraken op dit gebied. Concreet: Extra (lokale) eisen staan ten dienste aan het aanpakken van de woningnood en zijn geen onnodig vertragende factoren.”
Het belang van goed, betaalbaar en toegankelijk openbaar vervoer wordt door vrijwel alle partijen onderschreven, inclusief JA21 en PvdA-GL. SGP benoemt dit expliciet, maar de mate van ambitie en invulling verschilt.
“Het openbaar vervoer (ov) is een publieke dienst die overal op orde moet blijven. Oók in het landelijk gebied! We maken ons grote zorgen over de verschraling van het busvervoer op onder meer het platteland: in 5 jaar tijd is dit met 10% afgenomen. Het Rijk moet daarom extra investeren in betaalbaar en voldoende ov.”
“De SGP wil het openbaar vervoer stimuleren, onder meer door het betaalbaar houden van ov-tickets.”
JA21 en PvdA-GL zijn het op vrijwel geen enkel belangrijk beleidsdomein fundamenteel eens; hun programma’s verschillen sterk in visie en aanpak. Slechts op enkele zeer algemene punten, zoals het belang van investeren in openbaar vervoer en het waarborgen van goede zorg voor kwetsbare groepen, is er mogelijk enige overlap, maar zelfs daar verschillen de accenten en uitwerkingen aanzienlijk. Concrete, substantiële overeenkomsten in beleidsvoorstellen zijn in het JA21-programma nauwelijks te vinden.
Beide partijen erkennen het belang van goed openbaar vervoer en zijn voor extra investeringen om verschraling van het aanbod te voorkomen. Dit is een van de weinige punten waar hun programma’s elkaar raken, hoewel de motivatie en verdere invulling verschillen.
“Om het huidige aanbod op peil te houden is een extra investering nodig van circa 0,04 % van het BBP om verdere verschraling te voorkomen. JA21 wil dat het huidige aanbod niet verder verschraalt en staat dus voor deze extra investering in het openbaar vervoer.”
Zowel JA21 als PvdA-GL benadrukken het belang van goede zorg en ondersteuning voor ouderen, zwakkeren en mensen die niet volledig zelfredzaam zijn. De uitwerking en het beleid verschillen echter sterk, maar het onderliggende principe van aandacht voor deze groepen is een gedeeld uitgangspunt.
“De waardigheid van en zorg voor ouderen en zwakkeren vindt JA21 van fundamenteel belang. Een morele en beschaafde samenleving erkent dit en behandelt deze mensen goed.”
“Gemeenten zijn op basis van deze wet verantwoordelijk voor de ondersteuning van mensen die niet (volledig) zelfredzaam zijn. ... Dit vindt JA21 dusdanig belangrijk dat hier niet verder op bezuinigd mag worden.”
Het CDA-verkiezingsprogramma bevat weinig concrete aanknopingspunten waaruit blijkt waar JA21 en PvdA-GL het over eens zijn. De meeste voorstellen zijn te algemeen of specifiek CDA-gekleurd. Slechts op het gebied van investeringen in infrastructuur en het belang van een sterke economie zijn er mogelijk gedeelde uitgangspunten, maar deze blijven vaag en niet onderscheidend.
Zowel JA21 als PvdA-GL erkennen het belang van investeren in infrastructuur en het versterken van de economie, hoewel hun motieven en accenten verschillen. Dit is een breed gedeeld politiek uitgangspunt, maar het CDA benoemt het expliciet als basis voor een welvarend Nederland.
“We investeren in mensen via leven lang ontwikkelen. Want een eerlijke en sterke economie is de basis voor een welvarend Nederland, nu en in de toekomst.”
“We investeren in de basis op orde. Veel bruggen, tunnels, viaducten, sluizen en spoorwegen naderen het einde van hun technische levensduur. Onderhoud, vervanging en renovatie daarvan is van groot belang om Nederland in beweging te houden.”
GroenLinks-PvdA en JA21 zijn het op hoofdlijnen eens over het belang van investeren in defensie en het nakomen van NAVO-verplichtingen, hoewel hun motieven en accenten verschillen. Beide partijen erkennen de noodzaak van internationale samenwerking voor veiligheid en autonomie van Nederland. Concrete beleidsvoorstellen die overlappen zijn gericht op gerichte investeringen in defensie en het versterken van de positie van Nederland binnen internationale allianties.
Beide partijen vinden dat Nederland zijn NAVO-afspraken moet nakomen en gericht moet investeren in defensie om de nationale en Europese veiligheid te waarborgen. Dit standpunt komt voort uit de gedeelde zorg over internationale instabiliteit en de noodzaak om de autonomie van Nederland te beschermen. Hoewel GroenLinks-PvdA daarnaast sterk inzet op diplomatie en ontwikkelingssamenwerking, is het kernpunt van defensie-investeringen een concreet raakvlak met JA21.
“We komen onze afspraken in de NAVO na en investeren gericht in onze defensie.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma