Verkiezingsprogramma's 2025 overvrouwen veiligheid
De VVD erkent vrouwenveiligheid als een urgent maatschappelijk probleem, met bijzondere aandacht voor femicide, huiselijk geweld, eergerelateerd geweld en straatintimidatie. De partij stelt een reeks concrete maatregelen voor, zoals een integrale aanpak van vrouwenmoord, het strafbaar stellen van psychisch geweld, het invoeren van Clare’s law, en strengere straffen voor eergerelateerd geweld. De kern van hun visie is dat vrouwen in Nederland veilig moeten kunnen leven, zowel thuis als op straat, en dat de overheid actief moet optreden tegen geweld en onderdrukking van vrouwen.
Integrale aanpak tegen femicide en geweld tegen vrouwen
De VVD wil vrouwenmoord (femicide) en daaraan gerelateerd geweld krachtig bestrijden door preventie, betere signalering, strengere wetgeving en snellere interventie. De partij ziet het als noodzakelijk om psychisch geweld strafbaar te stellen, een 24/7-meldpunt op te richten, en potentiële daders sneller uit huis te plaatsen. Ook wordt ingezet op het delen van informatie tussen instanties en het invoeren van Clare’s law, zodat partners kunnen nagaan of iemand een gewelddadig verleden heeft.
“Er komt een integrale aanpak tegen vrouwenmoord met specifieke aandacht voor de daaraan voorafgaande rode vlaggen zoals online, economisch en psychisch geweld.”
“Er komt een 24/7-hulplijn meldpunt femicide waar signalen van rode vlaggen voor femicide sneller en beter worden opgepakt.”
“Partners en mensen in hun omgeving die vermoedens hebben van mogelijk geweld krijgen, naar voorbeeld van de Britse Clare’s law, de mogelijkheid om bij de politie na te vragen of iemand een gewelddadig verleden heeft.”
“Ook stellen we psychisch geweld strafbaar, zodat controle en intieme terreur als een van de rode vlaggen van femicide, zelfstandig strafbaar worden gesteld.”
Strengere aanpak van eergerelateerd geweld en schadelijke praktijken
De VVD wil dat de strafrechtketen strenger optreedt tegen eergerelateerd geweld, genitale verminking en vrouwenonderdrukking binnen gesloten gemeenschappen. Dit omvat een meldplicht voor professionals, extra training voor grenspersoneel, zwaardere straffen voor eergerelateerd motief, en een verbod op maagdenvlieshersteloperaties.
“De VVD wil een meldplicht voor zorg en onderwijs bij signalen van genitale verminking of eergerelateerd geweld.”
“De VVD wil dat de strafrechtketen veel strenger optreedt tegen schadelijke praktijken binnen gesloten gemeenschappen, zoals eerwraak.”
“Er komt een ophogingsgrond bij veroordelingen voor strafbare feiten waar sprake is van een eergerelateerd motief: Net als bij veroordelingen voor strafbare feiten waar sprake is van een terroristisch motief, willen wij dat bij veroordelingen voor strafbare feiten waar sprake is van een eergerelateerd motief extra zwaar wordt gestraft.”
“In Nederland beschikken vrouwen zelf over hun lichaam. Medische handelingen die voortkomen uit eer of onderdrukking van vrouwen, zoals ‘maagdenvliesherstel’, zijn onverenigbaar met onze waarden.”
Hardere aanpak van straatintimidatie en digitale stalking
De VVD wil straatintimidatie en digitale stalking effectiever bestrijden door daderprofielen, meer cameratoezicht en een eenduidige aanpak van stalking, met specifieke aandacht voor digitale vormen.
Economische zelfstandigheid en bescherming tegen dwang
De VVD benadrukt het belang van economische zelfstandigheid voor vrouwen, zodat zij niet afhankelijk zijn van man, familie of gemeenschap, en zelfstandig hulp kunnen zoeken bij werk, inkomen en schulden.
“De VVD wil dat vrouwen altijd zelfstandig met de gemeente kunnen spreken over werk, inkomen en schulden, zonder tussenkomst van man, familie of gemeenschap.”
Sekswerk: regulering en bescherming tegen uitbuiting
De VVD wil sekswerk reguleren om dwang en uitbuiting te voorkomen en vrouwen in deze sector beter te beschermen, onder meer door een toegankelijke meldstructuur.
“We willen dat sekswerk goed wordt gereguleerd, met respect voor persoonlijke keuzevrijheid van mensen. Sekswerk moet een vrije en weloverwogen keuze zijn, zonder dwang of uitbuiting. We stimuleren een veilige en toegankelijke meldstructuur, zodat signalen van misstanden snel en effectief kunnen worden opgepakt.”
JA21 erkent dat vrouwenveiligheid onder druk staat door huiselijk geweld, seksuele intimidatie, eerwraak en genitale verminking. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals het uit huis plaatsen van daders, investeren in opvanglocaties, landelijke uitrol van beschermingsmiddelen voor slachtoffers, en het juridisch aanpakken van daders. JA21 wil dat niet het slachtoffer, maar de dader zijn leven moet aanpassen, en pleit voor stevige, daadkrachtige interventies en betere samenwerking tussen instanties.
Daders uit huis plaatsen en opvang voor slachtoffers
JA21 vindt dat slachtoffers van huiselijk geweld, vaak vrouwen, niet langer hun leven moeten aanpassen aan de dader. In plaats daarvan moet de dader uit huis worden geplaatst en stevig worden aangepakt, terwijl er meer opvang voor slachtoffers komt. Dit moet de veiligheid en zelfbeschikking van vrouwen vergroten.
“Niet het slachtoffer, maar de dader moet uit huis worden geplaatst, stevige begeleiding krijgen en, bij veroordeling, de gevangenis in.”
“Investeren in meer opvanglocaties voor slachtoffers van huiselijk geweld en voor het Centrum Seksueel Geweld.”
“Afkoelhuizen voor daders, zodat slachtoffers van huiselijk geweld in hun eigen huis kunnen blijven en daders in afwachting van hun zaak op een afgeschermde locatie zitten.”
Landelijke uitrol van beschermingsmiddelen en juridische instrumenten
JA21 wil slachtoffers van stalking, huiselijk geweld en seksuele straatintimidatie beter beschermen door technologische en juridische middelen landelijk beschikbaar te maken. Dit omvat onder andere het slachtofferdevice, de StopApp, en een Nederlandse variant van ‘Claire’s Law’.
“Verder uitrollen van het slachtofferdevice en de StopApp over heel Nederland, zodat slachtoffers van stalking, huiselijk geweld of seksuele straatintimidatie beter beschermd worden tegen daders.”
“Een Nederlandse variant van ‘Claire’s Law’, een Engelse wet waarbij mensen bij de politie kunnen navragen of een partner of ex-partner een verleden heeft van huiselijk geweld, stalking of misbruik.”
“Het juridisch mogelijk maken om de gemaakte financiële kosten als gevolg van huiselijk geweld te verhalen op de veroordeelde pleger.”
Specifieke aandacht voor eerwraak, genitale verminking en gesloten gemeenschappen
JA21 benoemt expliciet de problematiek van eerwraak, huwelijksdwang en genitale verminking, vooral binnen gesloten gemeenschappen met een migratieachtergrond. De partij wil wettelijke instrumenten zoals uitreisverboden en intrekking van verblijfsvergunningen inzetten om vrouwen te beschermen.
“Blijvende aandacht en een gerichte aanpak tegen groepen – met name gesloten gemeenschappen met een migratieachtergrond – waar veelvuldig sprake is van eerwraak, huwelijksdwang, eergerelateerd geweld en/of genitale verminking.”
“Een wettelijke grondslag creëren waardoor rechters een uitreisverbod op kunnen leggen bij vermoedens van genitale verminking, conform de motie Eerdmans.”
“Dat huiselijk geweld als grond kan worden gebruikt voor intrekking van de verblijfsvergunning.”
Gelijkwaardigheid man en vrouw bevorderen via onderwijs
JA21 wil de gelijkwaardigheid van man en vrouw actief uitdragen in het onderwijs en kinderen weerbaarder maken tegen seksueel misbruik, geweld en pesten. Dit moet bijdragen aan een cultuur waarin vrouwen zich veiliger voelen.
“De gelijkwaardigheid tussen man en vrouw actief uitdragen in ons onderwijs en kinderen op de basisschool en middelbare school weerbaarder maken tegen seksueel misbruik, geweld, pesten en het aanzetten tot crimineel gedrag.”
Volt erkent vrouwenveiligheid als een urgent maatschappelijk probleem en zet in op een integrale aanpak van geweld tegen vrouwen, met speciale aandacht voor femicide en huiselijk geweld. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals structurele financiering van opvang en nazorg, landelijke invoering van het High Risk Team-model, bewustwordingscampagnes en betere samenwerking tussen instanties. Volt wil geweld tegen vrouwen niet als privéprobleem zien, maar als een collectieve verantwoordelijkheid van overheid en samenleving.
Structurele aanpak van geweld tegen vrouwen en femicide
Volt beschouwt geweld tegen vrouwen, waaronder femicide, als een structureel maatschappelijk probleem dat daadkrachtig en samenhangend beleid vereist. De partij pleit voor preventie, vroegtijdige signalering, betere samenwerking tussen instanties, structurele financiering van opvang en nazorg, en bewustwordingscampagnes. Hiermee wil Volt vrouwen daadwerkelijk beschermen en de overdracht van huiselijk geweld tussen generaties stoppen.
“Femicide is de meest extreme vorm van structureel geweld tegen vrouwen en vraagt om daadkrachtig en samenhangend beleid. Volt zet structureel in op de preventie van (ex-)partnergeweld en bescherming van (potentiële) slachtoffers, met een integrale aanpak als uitgangspunt.”
“We voeren landelijk het High Risk Team-model in, waarbij risico’s op (dodelijk) geweld tijdig worden gesignaleerd en betrokken instanties gezamenlijk optreden.”
“Er komt een structurele financiering van opvang en nazorg, zodat vrouwen veilig kunnen vluchten en zelfstandig een nieuw leven kunnen opbouwen.”
“Er komen ook bewustwordingscampagnes en educatie over relationeel geweld, genderrollen en gelijkwaardigheid.”
“Ook richten we een crisishulplijn op om femicide te voorkomen. Via het landelijke crisisnummer 116 word je geholpen door specialisten, op momenten dat je echt in gevaar bent en hulp nodig hebt om in veiligheid te komen.”
“Volt wil dat geweld tegen vrouwen niet gezien wordt als privéprobleem, maar als een maatschappelijk probleem en dat de overdracht van huiselijk geweld na één generatie stopt.”
“Er moet extra bescherming zijn voor vrouwen in kwetsbare posities. Bijna de helft van de Nederlandse vrouwen heeft aangegeven na haar 15e levensjaar slachtoffer te zijn geworden van lichamelijk of seksueel geweld.”
Extra bescherming en maatschappelijke erkenning voor vrouwen in kwetsbare posities
Volt benadrukt dat vrouwen in kwetsbare posities extra bescherming nodig hebben en dat geweld tegen vrouwen breed maatschappelijk erkend moet worden. De partij wil dat Nederland internationale verdragen tegen geweld en intimidatie op het werk bekrachtigt en dat gendergelijkheid in organisaties transparant wordt gemaakt en actief wordt nagestreefd.
“Er moet extra bescherming zijn voor vrouwen in kwetsbare posities.”
“Daarnaast moeten zij, als er geen sprake is van gendergelijkheid, een gendergelijkheidsplan hebben om voor die gelijkheid te gaan zorgen.”
“Daarbij wil Volt dat Nederland het verdrag tegen geweld en intimidatie op het werk bekrachtigt.”
GroenLinks-PvdA erkent dat vrouwen in Nederland disproportioneel te maken hebben met onveiligheid, seksisme en geweld, en stelt concrete maatregelen voor om hun veiligheid te vergroten. De partij wil onder meer femicide en huiselijk geweld strenger aanpakken, straatintimidatie harder bestraffen, de positie van slachtoffers verbeteren en investeren in zedenpolitie en preventie. Hun visie is dat vrouwen zich overal veilig moeten kunnen voelen, zowel in de publieke als de private sfeer, en dat structurele ongelijkheid en discriminatie actief bestreden moeten worden.
Strengere aanpak van femicide, huiselijk geweld en stalking
GroenLinks-PvdA erkent femicide als een ernstig probleem dat vaak voorafgegaan wordt door stalking en mishandeling. Ze willen signalen eerder herkennen, stalking volwaardig strafbaar maken en psychisch geweld en niet-fatale verwurging als aparte strafbare feiten opnemen. Hiermee beogen ze vrouwen beter te beschermen tegen dodelijk en ernstig geweld.
“Femicide: Het doden van een vrouw omdat zij vrouw is, gebeurt bijna wekelijks in Nederland. Aan femicide gaat vaak stalking, bedreiging en mishandeling vooraf. Dergelijke signalen moeten beter herkend en bestreden worden. Vaak komt hulp te laat. Stalking maken we volwaardig strafbaar zonder dat eerst aangifte nodig is. Psychisch geweld en niet-fatale verwurging worden een apart strafbaar feit.”
Harder optreden tegen straatintimidatie en seksueel geweld
De partij wil dat vrouwen zich veilig voelen op straat en in de publieke ruimte. Ze stellen voor om asociaal straatgedrag, waaronder het lastigvallen van vrouwen, harder aan te pakken met hogere boetes, verplichte gedragscursussen en gebiedsverboden. Ook wordt geïnvesteerd in betere opsporing en vervolging van zedendelicten.
“Veilig over straat. Of het nu gaat om het lastigvallen van vrouwen, het uitschelden van homo’s of discriminerende teksten, de publieke ruimte moet een veilige ruimte zijn. Asociaal straatgedrag wordt harder aangepakt en daders krijgen voortaan te maken met verplichte gedragscursussen bovenop hun straf, hogere boetes en gebiedsverboden.”
“Wij zetten in op betere opsporing en vervolging van zedendelicten, met speciale aandacht voor de positie van slachtoffers. We investeren in de zedenpolitie.”
Preventie en bestrijding van discriminatie, seksisme en vrouwenhaat
GroenLinks-PvdA ziet discriminatie, seksisme en vrouwenhaat als structurele oorzaken van onveiligheid voor vrouwen. Ze willen deze problemen bij de wortel aanpakken via preventie, dialoog en het doorbreken van rolpatronen, met speciale aandacht voor online vrouwenhaat en straatintimidatie.
“We strijden daarom tegen alle vormen van discriminatie, seksisme en geweld tegen vrouwen, waaronder femicide. Haat begint niet bij het bekladden van een synagoge of moskee, of met het verbranden van een regenboogvlag. Het begint met woorden. Naast een stevige aanpak van daders zetten we daarom in op preventie en dialoog.”
“Vrouwenhaat floreert op sociale media en het merendeel van de vrouwen ervaart intimidatie op straat. We zetten daarom alles op alles om discriminatie te voorkomen.”
Verbeteren van slachtofferrechten en hulpverlening
De partij wil de positie van vrouwelijke slachtoffers van geweld versterken door hun rechten in het strafproces uit te breiden, anonimiteit beter te waarborgen en ruimhartiger te zijn met schadevergoeding. Ook wordt de hulpverlening versterkt.
“We versterken de rechten van slachtoffers in strafzaken. We geven slachtoffers voortaan ook spreekrecht bij OM-strafbeschikkingen. We kiezen voor ruimhartigheid bij schadevergoeding aan slachtoffers en nabestaanden en vereenvoudigen de regels voor schadevergoeding. We waarborgen de anonimiteit van slachtoffers in het strafproces beter, en zorgen dat slachtoffers beter geïnformeerd worden over het verloop van een strafzaak.”
“We versterken hulpverlening, pakken misstanden aan en hebben aandacht voor zedenwetgeving, zie hoofdstuk ‘Justitie en Veiligheid’.”
Bescherming van vrouwen bij abortusklinieken
GroenLinks-PvdA wil het recht op abortus versterken en vrouwen beschermen tegen intimidatie bij klinieken.
“We zetten in op goede hulpverlening en nazorg voor wie een abortus laat uitvoeren en we beschermen vrouwen tegen intimidatie bij klinieken.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) erkent vrouwenveiligheid als een urgent maatschappelijk probleem, met bijzondere aandacht voor het bestrijden van femicide, partnergeweld en seksueel geweld. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals strafverzwaring, betere opvang, training van politie en justitie, en een nationale strategie voor vrouwengezondheid. Hun visie is gericht op preventie, bescherming van slachtoffers en het versterken van de positie van vrouwen in de samenleving.
Femicide en partnergeweld zwaarder aanpakken
PvdD wil femicide (vrouwenmoord) als aparte vorm van geweld erkennen en met gerichte maatregelen stevig aanpakken. Dit omvat strafverzwaring voor partnergeweld, strafbaarstelling van psychisch geweld, training van politie en justitie, en ingrijpen ook zonder aangifte. De partij ziet dit als noodzakelijk om vrouwen structureel beter te beschermen tegen ernstig geweld.
“Bij politie en justitie komt meer aandacht voor vrouwenmoord (femicide), dat wordt erkend als een aparte vorm van geweld. Femicide wordt stevig aangepakt met gerichte maatregelen. Niet-fatale wurging en psychisch geweld, zoals controleren, uitschelden, dreigen of isoleren van familie en vrienden, worden strafbaar. Partnergeweld krijgt een strafverzwarende bepaling en politie en justitie worden getraind in het vroegtijdig herkennen van signalen.”
“De politie, het Openbaar Ministerie en burgemeesters grijpen in bij duidelijke aanwijzingen van (seksueel) partnergeweld, ook als het slachtoffer geen aangifte doet of de aangifte intrekt. Er komt een landelijke aanpak met een 24/7 meldpunt, snelle toegang tot hulp en publiekscampagnes om bewustwording te vergroten. Er is hierbij speciale aandacht voor (stief)moederdoding en (stief)dochterdoding.”
Toegankelijke opvang en hulp voor slachtoffers huiselijk geweld
De partij wil dat het voor slachtoffers van huiselijk geweld veel makkelijker wordt om melding te maken en te vluchten naar een crisisopvang. Er moeten meer noodopvangplekken komen, waar ook huisdieren welkom zijn. Dit verlaagt de drempel voor vrouwen om daadwerkelijk hulp te zoeken en te ontsnappen aan een onveilige situatie.
“Het moet voor slachtoffers van huiselijk geweld veel makkelijker worden om melding te maken en te vluchten naar een crisisopvang. Daarvoor moeten er meer noodopvangplekken gerealiseerd worden. Ook huisdieren zijn daar welkom.”
“In opvanghuizen voor slachtoffers van huiselijk geweld is ook plaats voor hun huisdieren, als dat nodig is. Als dat op korte termijn niet mogelijk is, worden huisdieren opgevangen in gastgezinnen.”
Nationale strategie vrouwengezondheid
PvdD pleit voor een nationale strategie vrouwengezondheid met concrete maatregelen en een passend budget. Dit is bedoeld om de gezondheid van vrouwen te verbeteren en indirect hun veiligheid te vergroten, bijvoorbeeld door betere zorg en ondersteuning bij relaties, intimiteit en seksualiteit.
Seksueel geweld en grensoverschrijdend gedrag bestrijden
De partij wil seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld actief bestrijden, met speciale aandacht voor kwetsbare groepen. Dit draagt bij aan de veiligheid van vrouwen en andere gemarginaliseerde groepen.
“Seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld worden bestreden. Bi+, trans en non-binaire personen, neurodivergente personen en mensen met een beperking worden relatief vaak slachtoffer.”
Het CDA erkent vrouwenveiligheid als een urgent maatschappelijk probleem, met bijzondere aandacht voor femicide, straatintimidatie en geweld tegen vrouwen. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals een Nationaal Actieplan tegen femicide, meer bevoegdheden voor boa’s bij straatintimidatie, betere monitoring en opvang, en het versterken van bewustwording en preventie. CDA benadrukt dat vrouwen zich veilig moeten kunnen voelen in zowel de openbare als online ruimte, en dat dit een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de hele samenleving is.
Nationaal Actieplan tegen femicide en geweld
Het CDA wil de structurele onveiligheid van vrouwen, waaronder femicide, krachtig aanpakken met een Nationaal Actieplan. Dit plan richt zich op bewustwording, preventie, monitoring en het versterken van opvang en bescherming, en betrekt de hele samenleving bij het signaleren en tegengaan van geweld tegen vrouwen.
“We willen een Nationaal Actieplan in lijn met de campagne ‘Wij eisen de nacht op, laat vrouwen veilig thuiskomen’. Met een stevige aanpak van femicide, met vergroot bewustzijn van schadelijke opvattingen en aandacht voor het herkennen van rode vlaggen die kunnen leiden tot geweld, bedreiging en intimidatie.”
“De inspanningen beperken zich niet tot dader en slachtoffer, maar doen een beroep op de hele samenleving. Hieronder vallen SIRE-campagnes, het versterken van bevoegdheden van boa’s, het herijken van de strafmaat, beter monitoren van femicide, bescherming en versterken van de opvang, maar ook het voeren van gesprekken aan de keukentafel, op de werkplek en binnen verenigingen.”
“Systemen die melding maken van mishandeling in de privésfeer moeten daarom aan elkaar gekoppeld worden zodat bij een nieuwe melding meteen zichtbaar is dat er een trend is.”
Meer bevoegdheden voor boa’s bij straatintimidatie
Om vrouwen veiliger te laten voelen in de openbare ruimte, wil het CDA dat speciaal opgeleide boa’s de bevoegdheid krijgen om plegers van straatintimidatie direct te beboeten. Dit moet de pakkans vergroten en de drempel voor daders verhogen.
“Om de pakkans te vergroten moeten onder andere speciaal opgeleide boa’s bevoegdheden krijgen om plegers van straatintimidatie te beboeten, zoals in een aantal steden al gebeurt.”
Veiliger maken van openbare en online ruimte
Het CDA erkent dat vrouwen zich vaak onveilig voelen in zowel de fysieke als digitale wereld. De partij wil samen met maatschappelijke organisaties maatregelen nemen om deze ruimtes veiliger te maken, zodat vrouwen zonder angst zichzelf kunnen zijn.
“Er worden, in samenspraak met maatschappelijke organisaties, maatregelen genomen om de openbare en online ruimte veiliger te maken voor iedereen die onveiligheid ervaart, zoals vrouwen en LHBTQIA+’ers zodat zij zonder angst zichzelf kunnen zijn.”
Bescherming van vrouwen in publieke functies
Het CDA benoemt specifiek de veiligheid van vrouwen in publieke functies, zoals politici en journalisten, en wil geweld tegen hen bestrijden via preventie, bescherming, vervolging en beleidscoördinatie.
“Geweld tegen vrouwen in publieke functies wordt bestreden langs vier assen: preventie, bescherming, vervolging en beleidscoördinatie.”
De ChristenUnie erkent dat veel vrouwen zich onveilig voelen op straat en thuis, en stelt dat iedereen zich vrij en veilig moet kunnen bewegen. De partij wil investeren in meer zichtbare politie, betere straatverlichting, strengere aanpak van straatintimidatie en huiselijk geweld, en betere ondersteuning en opvang voor slachtoffers van geweld tegen vrouwen.
Meer veiligheid op straat voor vrouwen
De ChristenUnie benoemt expliciet dat veel vrouwen zich ‘s avonds niet veilig voelen op straat en wil dit aanpakken door fysieke maatregelen en handhaving. Het doel is dat iedereen, ongeacht geslacht, zich zonder angst kan bewegen in de openbare ruimte.
“Veel vrouwen durven ‘s avonds niet alleen over straat te lopen of bereiden zich voor om alleen op weg te gaan door het delen van hun live locatie met een naaste. Dit is niet oké. Iedereen, jong of oud, man of vrouw, moet veilig over straat kunnen zonder angst om lastig gevallen te worden.”
“We onderzoeken of intimiderend groepsgedrag strafbaar gesteld kan worden. De ChristenUnie wil dat gemeenten actief optreden tegen structurele overlast. We investeren in goede straatverlichting, meer handhaving en zichtbare politie in de buurt.”
Strengere aanpak van huiselijk geweld, eerwraak en femicide
De partij erkent het hoge aantal vrouwelijke slachtoffers van huiselijk geweld, eerwraak en femicide, en wil de drempels voor melden verlagen, opvang en ondersteuning verbeteren, en streng straffen combineren met preventie en therapie voor daders.
“Teveel volwassenen en kinderen zijn jaarlijks slachtoffer van ernstig geweld in huiselijke kring, straatintimidatie, seksueel geweld, femicide of van eerwraak. Ook worden in Nederland veel vrouwen vermoord door – vaak – hun (ex-)partner. Dit is onverteerbaar.”
“Om het tij te keren, verlagen we drempels om geweld of stalking te melden, zorgen we voor gezinsgerichte ondersteuning en opvangplaatsen voor slachtoffers, maken het voor instanties eenvoudiger om gegevens uit te wisselen ter bevordering van de veiligheid en versterken we de Centra voor Seksueel Geweld.”
“We leren van de aanpak uit andere landen om femicide te voorkomen.”
“Daders van huiselijk geweld en eerwraak worden streng gestraft en met begeleiding en therapie willen we spiralen en patronen van geweld, die soms van generatie op generatie worden doorgegeven, doorbreken.”
NSC erkent vrouwenveiligheid als een urgent maatschappelijk probleem, met bijzondere aandacht voor huiselijk geweld, femicide en schadelijke traditionele praktijken. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals aparte strafbaarstelling van psychisch geweld, versterking van meldpunten, en strafrechtelijke vervolging van daders van eergerelateerd geweld en genitale verminking. NSC wil slachtoffers beter beschermen en structurele oorzaken van geweld tegen vrouwen aanpakken.
Aparte strafbaarstelling en aanpak van psychisch geweld en femicide
NSC ziet femicide en psychisch geweld als structurele problemen die onvoldoende worden onderkend en aangepakt. De partij wil een aparte strafbaarstelling voor psychisch geweld, betere signalering door hulpverleners, en inzet van systemische methoden om relationeel geweld te voorkomen. Dit moet vrouwen beter beschermen tegen geweld in huiselijke kring en de opmaat naar femicide tijdig signaleren.
“Femicide is geen incident, maar een structureel maatschappelijk probleem dat zichtbaar moet worden gemaakt en moet worden aangepakt.”
“Er komt daarom een aparte strafbaarstelling voor het plegen van psychisch geweld, zodat handelingen voorafgaand aan femicide, maar ook ander psychisch geweld als homo-conversiehandelingen, effectief aangepakt kunnen worden.”
“De signalen in aanloop naar zo’n vreselijke gebeurtenis worden nog te weinig en te laat onderkend door hulpverleners.”
“Nieuw Sociaal Contract pleit voor het inzetten van de methode ‘Veilig in een Onveilige Wereld’, ook binnen de hulpverlening en jeugdzorg. Deze methode biedt handvatten om op systemisch niveau te kijken naar relationeel geweld, manipulatie en controle die vaak de opmaat vormen voor femicide.”
Versterking van meldpunten en landelijke coördinatie huiselijk geweld
NSC wil de bescherming van slachtoffers van huiselijk geweld verbeteren door meldpunten te versterken, opvolging van meldingen te waarborgen en een landelijke coördinator aan te stellen. Dit moet leiden tot snellere en effectievere hulp voor vrouwen die slachtoffer zijn van geweld.
“Meldpunten moeten worden versterkt, waarbij meldingen die binnenkomen afdoende worden opgevolgd. Daarnaast komt er een landelijke coördinator Huiselijk Geweld voor toezicht op onder meer de naleving van de meldcode.”
Strafrechtelijke vervolging van schadelijke traditionele praktijken
De partij spreekt zich expliciet uit tegen praktijken als huwelijksdwang, genitale verminking, eerwraak en polygamie, en wil deze strafrechtelijk vervolgen. Hiermee wil NSC meisjes en jonge vrouwen beschermen tegen geweld en onderdrukking binnen bepaalde gemeenschappen.
“We accepteren geen praktijken die haaks staan op onze waarden en vrijheden, zoals huwelijksdwang, genitale verminking, eerwraak, lijfstraffen binnen de opvoeding of polygamie. Om een einde te maken aan deze praktijken in Nederland en om meisjes en jonge vrouwen te beschermen bieden we voorlichting, hulp en gaan we daders strafrechtelijk vervolgen.”
De PVV ziet vrouwenveiligheid vooral als een probleem van straatonveiligheid, waarbij vrouwen zich niet veilig voelen door criminaliteit en overlast, met name van allochtone jongeren. Hun belangrijkste concrete voorstellen zijn het legaliseren van pepperspray voor zelfverdediging en het fors verhogen van politie-inzet en straffen. De partij koppelt vrouwenveiligheid expliciet aan immigratie en criminaliteit, en stelt harde maatregelen voor om vrouwen te beschermen.
Legaliseren van pepperspray voor vrouwen
De PVV wil dat vrouwen zich beter kunnen verdedigen tegen geweld op straat en noemt specifiek dat veel vrouwen zich nu onveilig voelen. Door pepperspray te legaliseren, moeten vrouwen zich weer veilig kunnen voelen in het openbaar.
“Verder wil de PVV pepperspray legaliseren. Het kan niet zo zijn dat bijna de helft van de vrouwen ’s avonds met een sleutelbos in de hand als wapen over straat loopt, omdat ze bang zijn slachtoffer te worden van een misdrijf. Vrouwen moeten zich altijd kunnen verdedigen!”
“Legaliseren verkoop en gebruik van pepperspray vanaf 18 jaar”
Meer politie en strengere straffen tegen straatgeweld
De PVV stelt dat vrouwen vaak niet meer over straat durven door criminaliteit en overlast, vooral door allochtone jongeren. De partij wil fors meer politie op straat, een zerotolerancebeleid en strengere straffen om de veiligheid van vrouwen te vergroten.
“Groepen minderjarige Syriërs terroriseren onze steden: geweld, overlast en intimidatie. Vrouwen durven vaak niet meer over straat.”
“Onze wijken en straten moeten weer veilig worden. Er komt fors meer blauw op straat, met name in probleemwijken. Wij willen 10.000 extra agenten.”
“Wij willen een zerotoleranceaanpak. Dat betekent: criminelen opsporen, oppakken, vastzetten en keihard straffen.”
Islam als bedreiging voor vrouwenrechten
De PVV koppelt vrouwen(on)veiligheid aan de islam en stelt dat vrouwen in de islam als tweederangsburgers worden behandeld. Dit wordt gepresenteerd als een fundamentele bedreiging voor vrouwenrechten en veiligheid in Nederland.
“In de islam is alles en iedereen ondergeschikt aan de sharia. Vrouwen zijn tweederangsburgers die moeten zwijgen en gehoorzamen aan mannen.”
De SP erkent geweld tegen vrouwen als een ernstig probleem en stelt concrete maatregelen voor om de veiligheid van vrouwen te vergroten. De partij wil een actieplan tegen geweld tegen vrouwen, een antifemicidewet, betere signalering van dreigend geweld, en meer hulp en opvang voor slachtoffers. Seksueel geweld, intimidatie en uitbuiting worden expliciet afgewezen en aangepakt met strengere wetgeving en ondersteuning.
Actieplan en wetgeving tegen geweld en femicide
De SP wil geweld tegen vrouwen structureel aanpakken door middel van een actieplan en specifieke wetgeving, gericht op preventie, vroegtijdige signalering en het aanpakken van grondoorzaken. Dit beleid is bedoeld om te voorkomen dat vrouwen slachtoffer worden van (dodelijk) geweld en om slachtoffers beter te beschermen.
“We ondersteunen dit beleid met een actieplan tegen geweld tegen vrouwen en een antifemicidewet, waarbij ook wordt gekeken naar succesvolle voorbeelden in andere landen.”
“Femicide moeten we voorkomen. Geen vrouw mag zich onveilig voelen. Signalen van dreigend geweld moeten sneller worden herkend en er wordt op tijd ingegrepen, ook moet er een aanpak komen die naar grondoorzaken kijkt.”
Strafbaarstelling en harde aanpak van seksueel geweld en uitbuiting
De SP pleit voor het strafbaar stellen van seksuele handelingen zonder wederzijdse instemming, het hard aanpakken van eerwraak, huwelijksdwang en genitale verminking, en het beschermen van vrouwen tegen seksuele intimidatie en uitbuiting. Hiermee wil de partij de veiligheid van vrouwen in alle levensdomeinen vergroten.
“We beschermen de rechten van vrouwen. Seksueel geweld en intimidatie worden niet getolereerd. Iedereen moet zich in Nederland veilig kunnen voelen op straat, op de werkvloer en in de privésfeer. Seksuele intimidatie, machtsmisbruik en uitbuiting zijn onacceptabel.”
“We steunen het strafbaar stellen van seksuele handelingen zonder wederzijdse instemming en sextortion (afpersing met expliciete beelden). Eerwraak, huwelijksdwang, genitale verminking en hiertoe oproepen worden hard aangepakt.”
Meer hulp en opvang voor slachtoffers van seksueel geweld
De SP wil investeren in betere zorg, mentale ondersteuning en voldoende opvangplekken voor vrouwen die slachtoffer zijn van seksueel geweld. Slachtoffers mogen niet financieel worden belast voor de benodigde zorg.
“We verbeteren de zorg voor slachtoffers van seksueel geweld door hier meer in te investeren. We bieden hen ook meer mentale ondersteuning om te voorkomen dat zij op lange wachtlijsten in de ggz belanden. Mensen die seksueel geweld hebben meegemaakt mogen ook nóóit een rekening gepresenteerd krijgen als zij daardoor zorg nodig hebben. We zorgen voor genoeg financiering en plekken bij de vrouwenopvang.”
FVD beschouwt veiligheid als een basisvoorwaarde voor vrijheid, maar benoemt nergens expliciet vrouwenveiligheid of specifieke maatregelen voor de veiligheid van vrouwen. Hun voorstellen richten zich op algemene criminaliteitsbestrijding, zwaardere straffen voor gewelds- en zedendelicten, en meer politie op straat, zonder onderscheid naar geslacht of specifieke aandacht voor vrouwen. Concrete beleidsmaatregelen voor vrouwenveiligheid ontbreken in het programma.
Zwaardere straffen voor gewelds- en zedendelicten
FVD wil minimumstraffen invoeren voor gewelds- en zedendelicten en zwaardere straffen voor recidivisten, met als doel criminaliteit te ontmoedigen en slachtoffers beter te beschermen. Hoewel dit beleid niet specifiek op vrouwen is gericht, raakt het in de praktijk vaak aan vrouwenveiligheid vanwege de aard van veel zedendelicten.
“Voor gewelds- en zedendelicten willen we minimumstraffen invoeren, waarvan rechters slechts bij hoge uitzondering kunnen afwijken.”
“Zwaardere straffen voor ernstige gewelds- en zedendelicten en recidivisten eerder vastzetten, zodat misdadigers weten dat criminaliteit écht consequenties heeft.”
Meer politie op straat en minder bureaucratie
FVD pleit voor meer politiecapaciteit, heropening van politiebureaus en minder bureaucratie, zodat agenten zich kunnen richten op hun kerntaken. Dit moet leiden tot veiligere straten voor iedereen, maar er wordt geen specifieke link gelegd met vrouwenveiligheid.
De SGP erkent het belang van vrouwenveiligheid vooral in de context van bescherming tegen specifieke vormen van geweld en uitbuiting, zoals vrouwenbesnijdenis, eerwraak en prostitutie. Hun belangrijkste concrete voorstellen zijn het strafbaar stellen van prostitutiebezoek, een totaalverbod op betaalde seks, en bescherming tegen vrouwenbesnijdenis en eerwraak. De partij benadert vrouwenveiligheid primair vanuit een moreel en beschermend perspectief, met nadruk op het voorkomen van uitbuiting en onderdrukking.
Bescherming tegen vrouwenbesnijdenis, eerwraak en uitbuiting
De SGP wil vrouwen en meisjes expliciet beschermen tegen schadelijke traditionele praktijken en seksuele uitbuiting. Dit standpunt richt zich op het voorkomen van geweld en onderdrukking die vrouwen specifiek treffen, door strengere wetgeving en handhaving. De partij ziet deze bescherming als noodzakelijk om kwetsbare vrouwen te behoeden voor ernstige vormen van misbruik en geweld.
“Vrouwen en meisjes worden beschermd tegen vrouwenbesnijdenis, eerwraak en andere vormen van onderdrukking.”
“Er komt een totaalverbod op betaalde seks om seksuele uitbuiting en exploitatie van kwetsbare mensen voor seksuele doeleinden effectief tegen te gaan.”
“Zowel prostitutiebezoek als het uitbaten van prostituees wordt strafbaar.”
Urgentie bij huisvesting voor zwangere vrouwen
De SGP erkent dat vrouwen in kwetsbare situaties, zoals tijdens of direct na de zwangerschap, extra bescherming en ondersteuning nodig hebben. Door een urgentiecategorie in de Huisvestingswet te creëren, wil de partij de veiligheid en stabiliteit van deze vrouwen vergroten, zodat zij niet zonder onderdak komen te zitten.
“In de Huisvestingswet wordt een urgentiecategorie toegevoegd voor vrouwen die tijdens de zwangerschap of direct na de geboorte van hun kind geen woonruimte kunnen vinden.”
BBB erkent dat de veiligheid van vrouwen in Nederland onder druk staat door toenemende intimidatie, geweld en femicide, en vindt dat dit niet genegeerd mag worden. De partij benoemt expliciet het belang van vrije en veilige bewegingsruimte voor vrouwen en wil schadelijke praktijken zoals eergerelateerd geweld, vrouwenbesnijdenis en uithuwelijking krachtig aanpakken, onder meer via het strafrecht en inburgering. Concrete beleidsmaatregelen blijven echter grotendeels algemeen geformuleerd.
Vrijheid en veiligheid voor vrouwen centraal stellen
BBB benadrukt dat vrouwen zich in Nederland vrij en veilig moeten kunnen bewegen, ongeacht kleding of woonplaats, en maakt zich zorgen over de toename van intimidatie, geweld en femicide. De partij noemt deze problemen expliciet en stelt dat ze niet genegeerd mogen worden, maar blijft vaag over concrete oplossingen.
“In Nederland horen vrouwen zich vrij te kunnen bewegen, ongeacht wat ze dragen of waar ze wonen. Toch neemt het aantal meldingen van intimidatie en geweld tegen vrouwen toe. Femicide (het doden van vrouwen omdat ze vrouw zijn) is een groeiend probleem. Dat kunnen, willen en mogen we niet negeren.”
“Vrijheid en veiligheid voor vrouwen. In Nederland horen vrouwen zich vrij te kunnen bewegen, ongeacht wat ze dragen of waar ze wonen. Toch neemt het aantal meldingen van intimidatie en geweld tegen vrouwen toe. Femicide (het doden van vrouwen omdat ze vrouw zijn) is een groeiend probleem. Dat kunnen, willen en mogen we niet negeren.”
Aanpak van schadelijke praktijken tegen vrouwen
BBB benoemt specifiek de toename van schadelijke praktijken zoals eergerelateerd geweld, vrouwenbesnijdenis en uithuwelijking, en wil deze aanpakken via het inburgerings- en integratietraject en het strafrecht. Hiermee richt de partij zich op het tegengaan van geweld en onderdrukking van vrouwen binnen bepaalde (met name islamitische) gemeenschappen.
“De invloeden vanuit de extremistisch islamitische hoek nemen toe tegen vrouwen in ons land. Eergerelateerd geweld, vrouwenbesnijdenis en uithuwelijking nemen al jaren toe. Hier willen we een speciale aanpak in zowel het inburgerings en integratietraject als in het strafrecht.”
BIJ1 ziet vrouwenveiligheid als onderdeel van een bredere visie op collectieve veiligheid, bestaanszekerheid en het bestrijden van structurele ongelijkheid. De partij pleit voor het decriminaliseren van sekswerk en het creëren van veilige werkplekken voor sekswerkers, en wil woonomgevingen expliciet toegankelijk en veilig maken voor vrouwen. BIJ1 richt zich op het aanpakken van structurele oorzaken van onveiligheid, in plaats van op repressie en politie-inzet.
Sekswerk decriminaliseren en veilige werkplekken
BIJ1 beschouwt de veiligheid van sekswerkers, van wie een groot deel vrouw is, als een prioriteit. Door volledige decriminalisering en het creëren van veilige werkplekken wil de partij sekswerkers beschermen tegen uitbuiting en onveiligheid. Dit wordt gezien als een concrete stap om vrouwenveiligheid te vergroten binnen een kwetsbare beroepsgroep.
“Sekswerk decriminaliseren we volledig. De rechten van sekswerkers trekken we gelijk met de arbeidsrechten van andere zelfstandige ondernemers en werknemers. Zo zorgen we dat hun positie structureel beter wordt. Sekswerkers kunnen aanspraak maken op goede zorg en ondersteuning en ze worden beschermd tegen uitbuiting en onveiligheid.”
“We moedigen gemeenten aan om lokaal voldoende veilige werkplekken voor sekswerkers aan te bieden. Zo voorkomen we dat gemeenten een eigen beleid van criminalisering voeren.”
Toegankelijke en veilige woonomgeving voor vrouwen
BIJ1 erkent dat de fysieke woonomgeving een rol speelt in de veiligheid van vrouwen. De partij wil dat nieuwe en bestaande woningen worden getoetst op toegankelijkheid, waaronder specifiek voor vrouwen, om zo de veiligheid en het gevoel van veiligheid te vergroten.
“Ook testen we nieuwe wijken op toegankelijkheid. Waaronder toegankelijkheid voor vrouwen, jongeren en mensen van kleur.”
BVNL erkent dat vrouwen, samen met andere groepen, extra risico lopen op straatgeweld en intimidatie, en stelt harde maatregelen voor om hun veiligheid te vergroten. De partij wil onder meer undercoveragenten met bodycams inzetten en onvoorwaardelijke gevangenisstraffen opleggen bij intimidatie. Daarnaast pleit BVNL voor het weren van biologische mannen uit vrouwenspecifieke ruimtes om de veiligheid van vrouwen te waarborgen.
Undercoveragenten en strenge straffen tegen intimidatie
BVNL wil straatgeweld en intimidatie, waar vrouwen vaak slachtoffer van zijn, krachtig bestrijden door undercoveragenten met bodycams in te zetten en onvoorwaardelijke gevangenisstraffen op te leggen. Dit moet direct bijdragen aan een veiliger straatbeeld voor vrouwen en andere kwetsbare groepen.
“Ten einde straatgeweld en intimidatie, waar vooral jongeren, vrouwen, homo’s en Joden onder lijden, aan te pakken worden grootschalig undercoveragenten met bodycams ingezet. Bij intimidatie volgen onvoorwaardelijke gevangenisstraffen.”
Uitsluiting van biologische mannen uit vrouwenspecifieke ruimtes
Om de veiligheid en privacy van vrouwen te beschermen, wil BVNL voorkomen dat biologische mannen toegang krijgen tot vrouwensporten, -kleedkamers, -gevangenissen en andere voor vrouwen bedoelde ruimtes. Dit standpunt is expliciet gericht op het waarborgen van de fysieke en sociale veiligheid van vrouwen.
“Biologische mannen worden niet toegelaten in vrouwensporten, vrouwenkleedkamers, vrouwengevangenissen en ander voor vrouwen bedoelde ruimten.”
D66 erkent dat vrouwen in Nederland nog steeds te maken hebben met onveiligheid, zoals intimidatie, mishandeling en femicide, en stelt hun veiligheid centraal in het beleid. De partij wil investeren in preventie, betere opsporing en hulpverlening, en benadrukt de rol van mannen in het tegengaan van geweld tegen vrouwen. Internationaal zet D66 zich in voor de implementatie van VN-resolutie 1325 over vrouwen, vrede en veiligheid.
Investeren in preventie, opsporing en hulp bij geweld tegen vrouwen
D66 wil geweld tegen vrouwen, waaronder intimidatie, mishandeling en femicide, krachtig aanpakken door te investeren in expertise bij politie en zorg, het vergroten van maatschappelijk bewustzijn en het trainen van professionals. De partij ziet ook een sleutelrol voor mannen om actief grenzen te stellen en misstanden te bespreken, om zo herhaling te voorkomen.
“We investeren in expertise bij de (zeden)politie en in de zorg, zodat signalen van geweld achter de voordeur en seksueel geweld herkend en serieus worden genomen, daders worden gestopt en slachtoffers op tijd hulp krijgen. Femicide moet worden voorkomen. We zien daarbij een sleutelrol voor mannen: vaders, broers, vrienden en collega’s die grenzen stellen, het gesprek aan gaan en niet langer zwijgen bij misstanden. We vergroten het maatschappelijk bewustzijn, trainen professionals en werken met daders om herhaling te voorkomen.”
Internationale inzet voor vrouwen, vrede en veiligheid
D66 maakt zich internationaal hard voor gendergelijkheid en de bescherming van vrouwen in conflictgebieden, door de implementatie van VN-resolutie 1325 structureel onderdeel te maken van vredesmissies, diplomatie en defensie.
“D66 wil dat gendergelijkheid een vast onderdeel is van vredesmissies, diplomatie en defensie, in Nederland en in EU en NAVO-verband. Daarom maakt Nederland zich hard voor de implementatie van resolutie 1325 van de Verenigde Naties die gaat over vrouwen, vrede en veiligheid.”
DENK stelt vrouwenveiligheid centraal door een zero tolerance-beleid tegen geweld en femicide te bepleiten, met zwaardere straffen en betere handhaving. Ze willen een Nationaal Coördinator tegen Geweld tegen Vrouwen, investeren in veilige straten en laagdrempelige meldmogelijkheden, en inzetten op bewustwording tegen vrouwonvriendelijke stereotypen. Hun aanpak is concreet, met nadruk op strengere straffen, betere bescherming en maatschappelijke bewustwording.
Zero tolerance en strengere aanpak geweld tegen vrouwen
DENK wil geweld tegen vrouwen en femicide krachtig bestrijden door strengere straffen, betere handhaving en een nationale coördinatie. Ze zien dit als noodzakelijk om vrouwen daadwerkelijk te beschermen en de veiligheid op straat te vergroten. De partij koppelt dit aan structurele investeringen in veilige straten en het makkelijker maken van meldingen.
“Wij willen zero tolerance van geweld tegen vrouwen en femicide. Er komt een Nationaal Coördinator tegen Geweld tegen Vrouwen die een nationaal plan gaat opstellen. Er komen veel zwaardere straffen en er wordt geïnvesteerd in handhaving. Wij maken budget vrij voor veilige straten en laagdrempelige meldmogelijkheden.”
Bewustwordingscampagne tegen vrouwonvriendelijke stereotypen
Naast repressieve maatregelen zet DENK in op preventie door middel van bewustwording. Ze willen met campagnes vrouwonvriendelijke stereotypen tegengaan, omdat ze erkennen dat maatschappelijke beeldvorming bijdraagt aan onveiligheid en discriminatie van vrouwen.
“Met een bewustwordingscampagne gaan wij vrouwonvriendelijke stereotypen tegen.”
50PLUS erkent vrouwenonveiligheid en vrouwenmoord als urgente problemen en pleit voor specifieke maatregelen om deze aan te pakken. Het programma noemt expliciet het nemen van maatregelen tegen vrouwenonveiligheid, maar blijft verder vaag over de aard van deze maatregelen. Concrete uitwerking of specifieke beleidsvoorstellen ontbreken, waardoor het standpunt vooral als intentieverklaring functioneert.
Maatregelen tegen vrouwenonveiligheid en vrouwenmoord
50PLUS benoemt expliciet het probleem van vrouwenonveiligheid en vrouwenmoord en stelt dat hier maatregelen tegen genomen moeten worden. De partij erkent hiermee het belang van veiligheid voor vrouwen, maar werkt niet uit welke concrete acties of beleidsmaatregelen zij voorstelt. Het blijft bij een algemene toezegging zonder verdere specificatie.
“Maatregelen tegen vrouwenonveiligheid en vrouwenmoord.”