Verkiezingsprogramma's 2025 oververplichte kosten klimaat
Volt kiest voor het expliciet doorberekenen van klimaatschade en -kosten aan vervuilers en consumenten via belastingen, heffingen en wettelijke verplichtingen. Ze willen dat de overheid en bedrijven verplicht rekening houden met klimaatkosten, en dat duurzame keuzes financieel aantrekkelijker worden gemaakt, terwijl de lasten eerlijk verdeeld worden. Concrete voorstellen zijn onder meer CO₂-heffingen, het afschaffen van fossiele subsidies, verplichte verduurzamingseisen en het verplichten van duurzame materialen en zonnepanelen.
Vervuiler betaalt via CO₂-heffingen en belastingmaatregelen
Volt wil dat de kosten van klimaatverandering direct worden doorberekend aan vervuilers en consumenten via belastingen en heffingen, zodat de werkelijke milieuschade wordt meegenomen in de prijs van producten en diensten. Dit moet leiden tot verstandiger gedrag en een eerlijkere verdeling van de lasten, waarbij de opbrengsten deels worden ingezet voor verduurzaming van kwetsbare groepen.
“We dichten de gaten van CO₂-beprijzing door het belastingstelsel te hervormen, zodat voor alle Nederlandse broeikasgasuitstoot een minimale CO₂-prijs geldt. Deze prijs heeft in ieder geval de hoogte van de huidige Europese belasting voor de grootste vervuilers (ETS-prijs). Volt is zich bewust van de hogere kosten die dit met zich meebrengt voor verbruikers en laat de opbrengsten vloeien naar snellere verduurzaming en alternatieven voor inwoners en bedrijven.”
“We nemen de gevolgen van klimaatverandering mee in overheidsplannen via een klimaattoets bij nieuwe projecten en houden daarbij rekening met klimaatrechtvaardigheid. Bij het maken van beleid wegen we de kosten mee die we maken als we niets doen.”
“Nieuw klimaatbeleid dat invloed heeft op de portemonnee moet getoetst worden op het eerlijk verdelen van de lasten. Ook moet er gekeken worden naar de kosten voor de volgende generaties van het lenen van geld voor fondsen: dit wordt voorkomen door de vervuiler nu te laten betalen.”
“We werken toe naar een stelsel waarbij een gedeelte van de inkomsten van CO₂-heffingen (o.a. belasting en ETS) beschikbaar gesteld wordt om de verduurzaming te financieren bij inwoners die dit zelf niet kunnen betalen.”
“We zorgen ervoor dat de vervuiler betaalt. Daarom heffen we alle vrijstellingen op de energiebelasting en accijnsvrijstellingen op. De belasting op leidingwater, afvalstoffen, kolen en gas wordt verhoogd. Door milieukosten in rekening te brengen, zullen producenten en consumenten verstandiger omgaan met het verbruik van primaire grondstoffen.”
“We belasten al het gebruik van hulpbronnen. Daarom komt er een uniform vast btw-tarief voor alle goederen en diensten. Alle uitzonderingen, inclusief het 0%-tarief en lage btw-tarief, schaffen we af.”
Verplichte verduurzaming en kosten voor bedrijven en consumenten
Volt stelt wettelijke verplichtingen in voor verduurzaming, zoals het verplicht gebruik van duurzame materialen, het indienen van klimaatplannen door bedrijven, en het gefaseerd verplichten van zonnepanelen. Deze maatregelen brengen directe kosten met zich mee voor bedrijven en consumenten, maar zijn volgens Volt noodzakelijk voor een leefbare toekomst.
“De EU is een belangrijke afzetmarkt en daarom verplichten we het gebruik van duurzame grondstoffen in producten.”
“Bedrijven in de financiële sector worden verplicht tot het indienen van een klimaatplan, waaruit blijkt wanneer en hoe zij hun bedrijfsvoering in lijn brengen met het Klimaatakkoord van Parijs.”
“We voeren getrapt een verplichting van zonnepanelen op alle oppervlaktedaken in.”
“De energiebesparingsplicht die nu al geldt voor bedrijven wordt uitgebreid naar verhuurders van woningen. We brengen de grote verhuurders en woningcorporaties nu al onder de verplichting, op termijn worden ook kleinere verhuurders toegevoegd.”
Afschaffen fossiele subsidies en uitzonderingen
Volt wil alle fossiele subsidies en belastingvrijstellingen voor vervuilers afschaffen, waardoor bedrijven en grootverbruikers verplicht hogere kosten gaan dragen voor hun klimaatimpact.
“We stoppen per direct met fossiele subsidies in Nederland én in de EU. Op dit moment besteedt Nederland miljarden aan fossiele vrijstellingen en subsidies aan vervuilers.”
“We faseren alle uitzonderingen op de energiebelasting uit - zoals de verlaging van de belasting op aardgas en elektriciteit voor grootverbruikers.”
“We schaffen de vrijstellingen en verlagingen van belasting voor grootproducenten van afvalstoffen en grootverbruikers van kolen, aardgas, leidingwater en grondwater af.”
FVD wil alle verplichte kosten en regels rond klimaatbeleid volledig schrappen, omdat zij deze als extreem, ineffectief en schadelijk voor burgers en bedrijven beschouwen. Ze pleiten voor het intrekken van de klimaatwet, het opzeggen van het Parijsakkoord, het stoppen van de energietransitie en het terugdraaien van klimaatgerelateerde belastingen en verplichtingen. Volgens FVD moeten de miljarden die nu aan klimaatbeleid worden uitgegeven, direct terug naar de burger via lastenverlichting.
Volledig schrappen van klimaatbeleid en kosten
FVD stelt dat het huidige klimaatbeleid leidt tot torenhoge, verplichte kosten voor burgers en bedrijven zonder merkbaar effect op het klimaat. Ze willen alle klimaatplannen, -wetten en internationale verplichtingen beëindigen, zodat burgers niet langer worden opgezadeld met deze kosten.
“Onder het mom van CO2-reductie zijn belastingen en heffingen extreem gestegen, waardoor burgers en bedrijven met torenhoge kosten worden geconfronteerd.”
“De huidige klimaatdoelen zijn onhaalbaar en vooral schadelijk. Alleen al voor Nederland bedragen de kosten meer dan €1.000 miljard – omgerekend €230.000 per huishouden.”
“We stoppen volledig met de energietransitie, zodat ons land niet langer wordt opgezadeld met onbetaalbaar en zinloos klimaatbeleid.”
“We stoppen alle klimaatplannen en de €1.000 miljard die we daarmee besparen (omgerekend €230.000 per huishouden) geven we terug aan de hardwerkende Nederlander in de vorm van lastenverlichting.”
“We trekken de Klimaatwet in en zeggen het Parijsakkoord op.”
“We schaffen alle klimaatregels, zodat energie weer betaalbaar en betrouwbaar wordt.”
Afschaffen van specifieke klimaatverplichtingen en rapportages
FVD wil concrete verplichtingen en administratieve lasten voor burgers en bedrijven schrappen, zoals rapportageverplichtingen en deelname aan Europese emissiehandelssystemen.
“We schaffen de verplichting af om CO2-uitstoot van werknemers bij te houden, zodat ondernemers verlost worden van zinloze bureaucratie.”
“We werken in Europees verband aan het afschaffen van de Green Deal; en tot die tijd negeert Nederland de daarin vervatte regels en beperkingen - inclusief het CO2-handelssysteem (ETS).”
“We stellen bedrijven in de haven vrij van het Europese CO2-emissiehandelssysteem (ETS) en stikstofregels, zodat de haven onbeperkt kan uitbreiden en floreren.”
Klimaatbelastingen en subsidies terugdraaien
FVD wil alle klimaatgerelateerde belastingen, heffingen en subsidies afschaffen of terugdraaien, zodat de energierekening voor burgers en bedrijven fors daalt.
“We verlagen energiebelastingen en draaien de ODE-verhoging terug, zodat de energierekening fors daalt.”
“Elke vorm van subsidie op de aanleg van zonnepanelen op daken wordt ingetrokken.”
“We verlagen de energiebelastingen naar het niveau van voor het tijdperk Rutte (de belasting op elektriciteit van €0,12 naar €0,11 per kWh; en de belasting op gas van €0,70 naar € 0,17 per m³), zodat de energierekening weer omlaag kan.”
De PVV verwerpt verplichte kosten en maatregelen rond klimaatbeleid volledig en wil alle financiële lasten en verplichtingen voor burgers en bedrijven op dit vlak schrappen. De partij pleit voor het afschaffen van subsidies, verplichtingen en wetten die leiden tot hogere energiekosten of investeringen in verduurzaming, en wil in plaats daarvan inzetten op betaalbare energie en leveringszekerheid. Verplichte verduurzaming van woningen, voertuigen of bedrijven wordt expliciet afgewezen.
Afschaffen van verplichte verduurzamingsmaatregelen en kosten
De PVV is fel tegen elke vorm van verplichte verduurzaming die leidt tot extra kosten voor burgers of bedrijven, zoals de verplichte warmtepomp, het verplicht van het gas af gaan, of het opleggen van nieuwe duurzaamheidseisen. De partij ziet deze verplichtingen als onbetaalbaar, ineffectief en betuttelend, en wil ze daarom volledig schrappen.
“Geen verplichte warmtepomp, niet verplicht van het gas af”
“We stoppen met de energietransitie... We gaan niet verplicht van het gas af, houden onze kolen- en gascentrales open...”
“Er komen geen verplichte warmtepomp en geen nieuwe duurzaamheidseisen; we gaan ook niet verplicht van het gas af.”
Schrappen van klimaatsubsidies, heffingen en klimaatwetten
De PVV wil alle financiële instrumenten die klimaatmaatregelen afdwingen of stimuleren, zoals subsidies, heffingen en klimaatwetten, afschaffen. Dit betreft onder meer het schrappen van de SDE++-subsidie, de CO2-heffing, het Klimaatfonds en het intrekken van de Klimaatwet. De partij ziet deze instrumenten als oorzaak van hoge lasten en onnodige kosten voor burgers en bedrijven.
“SDE++ en andere klimaatsubsidies schrappen”
“CO2-heffing afschaffen”
“We trekken ons terug uit het VN-Klimaatakkoord van Parijs en trekken de Klimaatwet in. We schrappen het Klimaatfonds en doeken het Klimaatberaad op.”
“We schrappen alle uitgaven uit het Klimaatfonds.”
Verlaging van energiebelasting en btw op energie
De PVV wil de energierekening verlagen door de btw op energie te verlagen en de energiebelasting te verminderen, als reactie op de gestegen kosten door klimaatmaatregelen. De partij beschouwt energie als een basisbehoefte en vindt het onacceptabel dat burgers door klimaatbeleid in energiearmoede raken.
Stoppen met verplicht elektrisch rijden en zero-emissiezones
De PVV verzet zich tegen elke verplichting tot elektrisch rijden, het verbod op brandstofauto’s en het instellen van zero-emissiezones, omdat deze leiden tot hoge kosten voor automobilisten en ondernemers. De partij wil deze verplichtingen en verboden volledig afschaffen.
“Geen rekeningrijden, geen verbod op de verkoop van brandstofauto’s, niet verplicht elektrisch rijden”
“Afschaffen van alle zero-emissiezones, overal in het land”
“Het alternatief is een peperdure elektrische auto – maar wie dat niet kan betalen, kan zijn zaak opdoeken. De PVV wil af van alle zero-emissiezones, overal in het land.”
BBB is kritisch op verplichte klimaatkosten voor burgers en bedrijven en wil dat klimaatbeleid haalbaar, betaalbaar en effectief is. Ze pleiten voor het schrappen van nationale extra heffingen, het afschaffen van subsidies op verlieslatende technieken, en het stoppen van maatregelen die leiden tot hoge lasten zonder aantoonbaar effect. BBB wil dat de rekening van klimaatbeleid niet automatisch bij burgers en het mkb terechtkomt en verzet zich tegen onrealistische of dure verplichtingen.
Schrappen van nationale extra klimaatheffingen en -regels
BBB wil geen nationale koppen op Europees klimaatbeleid en is tegen extra nationale CO₂-heffingen of aanvullende verplichtingen die de kosten voor burgers en bedrijven verhogen. Ze vinden dat Nederland niet verder moet gaan dan Europese afspraken, omdat dit leidt tot hogere lasten zonder aantoonbaar klimaateffect en economische schade.
“Het afschaffen van nationale koppen op Europees klimaatbeleid (zoals extra CO₂heffing).”
“Stoppen met extra CO₂-heffing voor industrie. De Nederlandse industrie staat onder grote druk door oplopende kosten, internationale concurrentie en een onzeker investeringsklimaat. BBB wil de extra nationale CO₂ heffing voor de industrie daarom terugdraaien.”
“Geen nationale koppen op Europees beleid.”
Klimaatbeleid moet haalbaar, betaalbaar en niet ideologisch zijn
BBB vindt dat klimaatbeleid niet mag leiden tot onbetaalbare oplossingen of onrealistische ambities. Ze willen schrappen in regels die niet werken en eisen een eerlijke kostenverdeling, waarbij de rekening niet steeds bij burgers en het mkb terechtkomt.
“Klimaatbeleid moet haalbaar, uitvoerbaar en betaalbaar zijn. We herzien afspraken als ze leiden tot onrealistische ambities of onbetaalbare oplossingen.”
“Eerlijke kostenverdeling waarborgen: de rekening mag niet steeds bij burgers en het mkb terecht komen.”
“De energietransitie slaagt alleen als burgers en bedrijven over voldoende, betaalbare energie beschikken.”
Stoppen met subsidies op verlieslatende technieken en dure klimaatmaatregelen
BBB wil vanaf 2026 stoppen met de SDE++-subsidies en dure megaprojecten, en pleit voor een technologie-neutrale aanpak waarbij bedrijven en huishoudens zelf kiezen hoe ze verduurzamen, zonder afhankelijkheid van subsidies of verplichtingen die tot hoge kosten leiden.
Afschaffen van zero-emissiezones en dure verplichtingen voor mobiliteit
BBB wil een verbod op zero-emissiezones en is tegen maatregelen die ondernemers en burgers verplichten tot hoge uitgaven aan voertuigen of ontheffingen, omdat deze kosten niet in verhouding staan tot het klimaateffect.
“Verbod op Zero-emissie zones. Deze zones zijn zeer schadelijk voor ondernemers in de binnen steden die onrendabele hoge uitgaven moeten doen en niet meer bevoorraad kunnen worden.”
“Zeroemissiezones weren voertuigen die niet aan dure eisen voldoen, waardoor mkb’ers, marktkooplieden, ambulante handelaren en kermisexploitanten worden buitengesloten. Ontheffingen zijn kostbaar en tijdrovend.”
BVNL is fel tegen het opleggen van verplichte klimaatkosten aan burgers en bedrijven. Zij willen alle vormen van verplichte verduurzaming, subsidies, fondsen en Europese klimaatverplichtingen afschaffen of beëindigen, en stellen dat duurzaamheid een vrije keuze moet zijn zonder financiële dwang vanuit de overheid. Hun kernvisie is dat klimaatmaatregelen nooit tot extra lasten of verplichtingen mogen leiden voor burgers en bedrijven.
Geen verplichte verduurzamingsmaatregelen of kosten
BVNL verzet zich tegen elke vorm van verplichte verduurzaming of kostenverhoging voor burgers en bedrijven in het kader van klimaatbeleid. Zij vinden dat verduurzaming een vrije keuze moet zijn en dat de overheid geen financiële of technische verplichtingen mag opleggen.
“Huiseigenaren mogen bij aankoop van een huis nooit worden verplicht om extra maatregelen voor verduurzaming te nemen.”
“Hybride systemen worden niet verplicht in 2026 en gasgestookte CV-ketels blijven toegestaan. Warmtepompen worden niet verplicht.”
“Duurzaamheid mag nooit een obsessie worden. Technisch en financieel rendement is leidend.”
Stoppen met klimaatfondsen, subsidies en Europese verplichtingen
BVNL wil alle klimaatgerelateerde fondsen, subsidies en Europese verplichtingen beëindigen, omdat deze leiden tot verplichte kosten voor burgers en bedrijven. Zij vinden dat klimaatbeleid niet via financiële dwang mag worden afgedwongen.
“Er wordt een einde gemaakt aan het gebruik van fondsen, zoals het stikstoffonds en het klimaatfonds. Alle bedragen moeten via de Rijksbegroting lopen en onderworpen zijn aan parlementaire controle.”
“Het klimaatfonds van € 35 miljard wordt ontmanteld.”
“Subsidies worden zoveel mogelijk gestopt.”
“De Europese Green Deal en het Klimaatakkoord zeggen we op, waaronder begrepen het CO2 handelssysteem ETS.”
Verlaging en afschaffing van klimaatgerelateerde belastingen
BVNL wil bestaande klimaatgerelateerde belastingen en accijnzen verlagen of afschaffen, omdat zij deze zien als onnodige verplichte kosten voor burgers en bedrijven.
“De accijnzen op benzine, gas en diesel moeten drastisch omlaag.”
“De energiebelastingen worden minimaal verlaagd naar het EU-gemiddelde, maar bij voorkeur nog lager of zelfs helemaal afgeschaft.”
“Er komt geen vliegtaks, vleestaks, suikertaks of andere belastingen waarmee de overheid gedragsveranderingen probeert af te dwingen.”
D66 wil klimaatkosten eerlijk en voorspelbaar maken door verplichte verduurzaming te combineren met financiële bescherming voor burgers. Ze stellen verplichte verduurzamingseisen aan woningen en industrie, maar koppelen dit aan het principe dat huishoudens er per saldo niet op achteruit mogen gaan en dat kosten eerlijk verdeeld worden. D66 kiest voor een systeem waarin de vervuiler betaalt, maar kwetsbare groepen worden ondersteund.
Verplichte verduurzaming van woningen en industrie
D66 wil dat verduurzaming niet vrijblijvend is: verhuurders en bedrijven worden verplicht te investeren in verduurzaming, maar huishoudens mogen hier financieel niet de dupe van worden. De partij wil dat de kosten van de energietransitie eerlijk verdeeld worden en dat investeringen in verduurzaming niet leiden tot hogere maandlasten voor bewoners.
“Verhuurders worden verplicht om huizen met een slecht energielabel te verbeteren. Ze mogen die investering op termijn terugverdienen via een bescheiden huurverhoging, maar wel zodat huurders er per saldo altijd op vooruitgaan.”
“We maken het makkelijker voor mensen om duurzamer te leven, zonder extra maandlasten. Mensen kunnen bijvoorbeeld hun huis isoleren of gaan rijden in een elektrische auto zónder dat dit elke maand extra geld kost. De lening hiervoor wordt afbetaald uit de lagere energiekosten.”
“Bij de bouw van woningen, infrastructuur en industrie moet verplicht rekening worden gehouden met wateroverlast, hitte, droogt en bodemdaling. Dit klimaatadaptief bouwen wordt de norm.”
Eerlijke verdeling en bescherming tegen hoge klimaatkosten
D66 erkent dat klimaatmaatregelen kosten met zich meebrengen, maar wil deze eerlijk verdelen en kwetsbare groepen beschermen. Ze pleiten voor subsidies, noodfondsen en het zichtbaar maken van vermeden klimaatschade als investering, zodat niemand door verplichte klimaatmaatregelen in financiële problemen komt.
“De klimaatcrisis raakt ons allemaal, maar niet iedereen even hard. Daarom zorgt D66 voor een eerlijke verdeling van de kosten en de opbrengsten van de energietransitie.”
“We ondersteunen mensen met lage inkomens bij verduurzaming van hun woning. Denk aan subsidies, persoonlijk advies en energiecoaches. Zo daalt de energierekening en stijgt het wooncomfort.”
“Voor de vele mensen voor wie de rekening nú al onbetaalbaar is, maakt D66 het Noodfonds Energie structureel en het budget groter. Zo blijft niemand in de kou terwijl we de energietransitie versnellen.”
“Het voorkomen van klimaatschade maken we ook zichtbaar als vermeden kosten.”
Vervuiler betaalt: Klimaatkosten voorspelbaar en verplicht maken voor bedrijven
D66 wil dat bedrijven verplicht investeren in verduurzaming en dat vervuiling een voorspelbare prijs krijgt. Door het invoeren van een vlaktaks op energie en het stellen van duidelijke einddata voor fossiele technieken, worden klimaatkosten voor bedrijven verplicht en transparant.
“D66 stelt duidelijke grenzen aan vervuilende industrie. Duurzaamheid is de norm en vervuiling krijgt een voorspelbare prijs: de ‘echte’ prijs. Vervuilende bedrijven zullen hierdoor fors investeren in een energiezuinige en schone productie.”
“Om de fossiele subsidies sneller af te bouwen wordt een vlaktaks voor energiebelasting op aardgas en elektriciteit ingevoerd. Dit ter vervanging van het degressieve stelsel van energiebelasting.”
“We stellen per sector een duidelijke einddatum voor fossiele technieken en we maken duidelijke plannen voor de overstap naar duurzame alternatieven. Zo weten bedrijven waar ze aan toe zijn en kunnen investeerders duurzame keuzes maken.”
Het CDA wil klimaatmaatregelen betaalbaar en voorspelbaar houden voor inwoners en ondernemers, met speciale aandacht voor lagere inkomens en het voorkomen van onevenredige lasten. Ze zijn tegen extra nationale CO₂-heffingen voor bedrijven en kiezen voor Europese afstemming, terwijl gemeenten wel verplicht verduurzamingsplannen per wijk moeten maken. De partij zet in op financiële ondersteuning, subsidies en investeringen om de kosten van de klimaattransitie te spreiden en behapbaar te houden.
Gemeenten verplichten tot verduurzamingsplannen per wijk
Het CDA wil dat gemeenten verplicht verduurzamingsplannen per wijk opstellen, wat kan leiden tot indirecte kosten voor bewoners via gemeentelijk beleid of uitvoering. Dit is een van de weinige expliciete verplichtingen richting burgers in het programma.
“Gemeenten maken verplicht een verduurzamingsplan per wijk.”
Geen extra nationale CO₂-heffing voor bedrijven
Het CDA is expliciet tegen het opleggen van extra nationale CO₂-heffingen bovenop Europese verplichtingen, om te voorkomen dat bedrijven extra kosten maken en mogelijk vertrekken uit Nederland.
Klimaatkosten voorspelbaar en behapbaar houden voor inwoners
Het CDA benadrukt dat klimaatbeleid voorspelbaar moet zijn en de kosten voor inwoners behapbaar moeten blijven, met speciale aandacht voor lagere inkomens. Dit betekent dat ze terughoudend zijn met het opleggen van verplichte kosten aan burgers zonder voldoende ondersteuning.
“Dat alles vraagt om een langetermijnvisie, met voorspelbaar beleid, behapbare kosten voor inwoners en een gelijk Europees speelveld voor ondernemers wanneer zij verduurzamen.”
“Bij het maken van energiebeleid moet de impact van maatregelen op lagere inkomens altijd worden meegenomen.”
Financiële ondersteuning en subsidies voor klimaatmaatregelen
In plaats van verplichte kosten, kiest het CDA voor het ondersteunen van inwoners en ondernemers met subsidies, fondsen en investeringen om verduurzaming mogelijk te maken en de lasten te verlichten.
“Wij willen stabiel en duidelijk (financieel) beleid om de verantwoordelijkheid van inwoners en ondernemers te ondersteunen in adaptatie en transitie, bijvoorbeeld als het gaat om isolatie, zonnepanelen, warmtepompen en eventuele nieuwe technieken.”
“We houden investeringen in de energietransitie ook voor huishoudens langdurig aantrekkelijk.”
“We vereenvoudigen subsidies en besluitvorming om bij VvE’s verduurzaming mogelijk te maken.”
“We doen wat nodig is om Nederland van het stikstofslot te halen: we investeren in innovatie en natuurherstel uit een goed gevuld stikstoffonds. We bieden de agrarische sector een toekomst en helpen financieel met de transitie.”
De ChristenUnie vindt dat de kosten van klimaatmaatregelen eerlijk verdeeld moeten worden, waarbij de vervuiler betaalt en kwetsbare huishoudens worden ondersteund. Ze pleiten voor het beprijzen van vervuiling, het afschaffen van fossiele subsidies, en het invoeren van verplichte normen en heffingen, maar willen onnodige regeldruk en oneerlijke lasten voor burgers voorkomen. Concrete voorstellen zijn onder meer het belasten van vervuilende producten, het invoeren van verplichte energielabels en hybride warmtepompen, en het dempen van stijgende energiekosten voor huishoudens.
Vervuiler betaalt via beprijzing en heffingen
De ChristenUnie wil dat de werkelijke kosten van vervuiling worden doorberekend aan producenten en consumenten, zodat duurzame keuzes aantrekkelijker worden. Dit gebeurt via belastingen op vervuilende producten, het afschaffen van fossiele subsidies, en het steviger belasten van milieuvervuiling. Het doel is om bedrijven en consumenten te stimuleren tot duurzamer gedrag, zonder dat de kosten onevenredig bij kwetsbare groepen terechtkomen.
“We willen dat die kosten worden meegerekend, zodat de werkelijke prijs (‘true price’) van producten wordt betaald. Dat stimuleert bedrijven om duurzame en eerlijk geproduceerde producten aan te bieden.”
“We werken toe naar een evenwichtigere belasting van uitstoot en vervuiling. Daarbij houden we rekening met al bestaande Europese beprijzingsmechanismen.”
“Andere fiscale voordelen die leiden tot extra broeikasgasemissies, ook wel fossiele subsidies genoemd, schaffen we af. Milieuvervuiling gaat steviger belast worden, bijvoorbeeld met een NOx-heffing.”
“We belonen duurzamere productie door het invoeren van een belasting op vervuilende verpakkingen. We gaan grond- en leidingwater beter belasten.”
Verplichte normen en sturing voor verduurzaming woningen
De partij stelt verplichte maatregelen voor om woningen te verduurzamen, zoals het verplicht stellen van energielabels en het opnieuw invoeren van de normering voor hybride warmtepompen. Hiermee willen ze de energietransitie versnellen, maar wel met aandacht voor betaalbaarheid en uitvoerbaarheid voor bewoners.
“Bij isoleren wordt gezond ventileren de norm. Slecht geïsoleerde huizen pakken we met voorrang aan, straat voor straat, zonder ingewikkelde procedures of subsidieaanvragen, met verplichte sturing op energielabels.”
“De geschrapte normering voor hybride warmtepompen voeren we weer in per 2029.”
Demping van stijgende energiekosten voor huishoudens
De ChristenUnie erkent dat klimaatmaatregelen kunnen leiden tot hogere vaste lasten, zoals nettarieven. Ze willen deze kostenstijging dempen, vooral voor huishoudens met een krappe beurs, door langere afschrijvingstermijnen en extra investeringen in het energienet.
“De netkosten stijgen komende jaren flink. Dat heeft gevolgen voor de energierekening van zowel huishoudens als bedrijven. We zetten in op een gelijk speelveld met buurlanden en we hebben in het bijzonder aandacht voor de energierekening van huishoudens met een krappe beurs. Via langere afschrijvingstermijnen en het stapsgewijs aflossen van de lening, dempen we de snelle stijging van nettarieven.”
“Er komt gerichte inkomensondersteuning voor huishoudens met energiearmoede (bijvoorbeeld via een noodfonds).”
Nationale heffingen alleen aanvullend op Europees beleid
De partij is kritisch op nationale extra heffingen bovenop Europese klimaatmaatregelen, omdat dit kan leiden tot verplaatsing van vervuiling en oneerlijke lasten. Ze willen dat nationale verplichtingen alleen worden ingevoerd als ze effectief zijn en geen weglek veroorzaken.
“Nationale heffingen bovenop Europese maatregelen zijn niet altijd effectief, omdat vervuiling in sommige gevallen niet minder wordt, maar simpelweg verplaatst. Dergelijke effecten moeten worden meegewogen bij beleidsvorming.”
De Partij voor de Dieren wil dat de kosten van klimaatmaatregelen vooral bij grote vervuilers, bedrijven en vermogenden komen te liggen, en niet bij burgers met een laag inkomen. Ze pleiten voor verplichte belastingen, heffingen en investeringen gericht op het versneld terugdringen van uitstoot, waarbij kwetsbare groepen worden ontzien en bedrijven financieel verantwoordelijk worden gemaakt voor hun klimaatimpact.
Verplichte klimaatkosten voor grote vervuilers en bedrijven
PvdD stelt voor om de grootste vervuilers en bedrijven wettelijk te verplichten tot het betalen van hogere belastingen, heffingen en het opstellen van klimaatplannen. Hiermee willen ze de kosten van de klimaattransitie eerlijker verdelen en bedrijven financieel verantwoordelijk maken voor hun uitstoot.
“We voeren een klimaatbelasting in voor de grootste vermogens, op basis van de Groene Belastinggids.”
“De grote vervuilers en financiële instellingen krijgen een klimaatplicht. Dit betekent dat zij een overtuigend klimaatplan maken om hun uitstoot in de hele keten terug te dringen.”
“De nationale CO2-heffing wordt verhoogd en uitgebreid naar alle broeikasgassen en sectoren om ervoor te zorgen dat CO2-uitstoot voldoende en snel genoeg daalt. Gratis ETS-rechten worden ingetrokken.”
“We voeren een progressieve winstbelasting in waarbij de tarieven afhankelijk zijn van de CO2-uitstoot, in lijn met de Groene Belastinggids.”
“Vervuilers gaan meer betalen. We voeren de nationale CO₂-heffing opnieuw in en verhogen deze sneller, laten de belasting op ongerecycled plastic betalen door plasticproducenten, introduceren een progressieve vliegtaks voor veelvliegers en privéjets en voeren een giftaks in op milieuschadelijke transacties.”
Wettelijk vastleggen van hoge publieke klimaatuitgaven
PvdD wil wettelijk vastleggen dat een aanzienlijk deel van het nationaal inkomen verplicht wordt besteed aan klimaatmaatregelen, waarmee ze structurele publieke investeringen afdwingen.
Verplichte verduurzaming en lastenverdeling bij woningen
De partij wil dat verduurzaming van woningen verplicht wordt, maar dat de kosten hiervan niet op huurders worden afgewenteld. Verhuurders mogen pas huur verhogen na isolatie, en huurders hoeven niet te betalen voor verplichte energiebesparende investeringen.
“Verhuurders mogen pas huur verhogen na verplichte isolatie van hun woningen, en huurders draaien nooit op voor verplichte energiebesparende investeringen van de verhuurder.”
Progressieve energiebelasting: grootverbruikers betalen meer
PvdD wil een progressieve energiebelasting invoeren waarbij grootverbruikers relatief meer betalen, en mensen met lage inkomens worden ontzien. Zo worden de verplichte kosten van klimaatmaatregelen eerlijker verdeeld.
“We introduceren een progressieve energiebelasting die mensen met lage inkomens ontziet en ervoor zorgt dat grootverbruikers meer gaan betalen.”
De SGP is kritisch over het opleggen van verplichte klimaatkosten aan burgers en bedrijven en pleit voor betaalbaarheid, haalbaarheid en een eerlijk speelveld met het buitenland. Ze willen nationale koppen op Europese klimaatregels en extra lasten voor huishoudens en industrie zoveel mogelijk voorkomen, en zetten in op vrijwillige of terugverdienbare verduurzaming, met bescherming van kwetsbare groepen tegen hoge energielasten.
Nationale koppen en extra lasten voorkomen
De SGP wil voorkomen dat Nederland strengere of duurdere klimaatmaatregelen oplegt dan omliggende landen, om concurrentienadeel en extra kosten voor burgers en bedrijven te vermijden. Ze zijn tegen nationale koppen op Europese regels en pleiten voor het beperken van extra lasten, vooral voor de industrie.
“Nationale koppen op het Europese emissiehandelssysteem voor CO2 worden zoveel mogelijk voorkomen.”
“De netkosten voor de industrie mogen niet doorstijgen. Omliggende landen geven hun industrie nog steeds korting op de nettarieven. Die Volume Correctie Regeling komt hier ook terug.”
“De concurrentiepositie van de Nederlandse industrie verslechtert zienderogen. Zelfs de kostenverschillen met omliggende landen lopen op door stijgende nettarieven en een nationale CO2-heffing boven op het Europese emissiehandelssysteem. De nettarieven moeten omlaag, de CO2-heffing van tafel.”
Geen verplichte, onhaalbare verduurzaming voor burgers
De SGP is tegen het verplicht opleggen van verduurzamingsmaatregelen aan burgers als deze niet haalbaar en betaalbaar zijn. Ze willen dat verduurzaming voor iedereen mogelijk blijft en pleiten voor vrijwillige of terugverdienbare financiering, met bescherming van kwetsbare huishoudens.
“Er wordt toegewerkt naar de hybride warmtepomp als standaard in plaats van de cv-ketel, mits het voor iedereen haalbaar en betaalbaar wordt gemaakt.”
“Het is belangrijk dat de betaalbaarheid van de alternatieve warmtevoorziening én van eventuele woningaanpassingen hiervoor goed in beeld is gebracht voordat gemeenten overgaan tot het afsluiten van wijken van het aardgasnet.”
“De gemeente investeert bijvoorbeeld bij armlastige huishoudens, in isolatie en andere verduurzamingsmaatregelen. Die huishoudens profiteren van een lagere energierekening en betalen via een gerichte baatbelasting de investeringen over een lange termijn terug.”
Bescherming kwetsbare huishoudens tegen hoge energielasten
De SGP wil dat klimaatmaatregelen niet leiden tot onbetaalbare energierekeningen voor huishoudens. Ze pleiten voor een sociaal tarief, een maximum energieprijs voor kwetsbare groepen en het voorkomen dat energiebelasting huishoudens klemzet.
“Energie is een eerste levensbehoefte. De energiebelasting voor kleinverbruikers mag een prikkel zijn om zuinig aan te doen, maar moet huishoudens niet klemzetten. Er komt een sociaal tarief, een maximum energieprijs, voor kwetsbare huishoudens.”
“De energiebelasting voor kleinverbruikers mag een prikkel zijn om zuinig aan te doen, maar mag huishoudens niet klemzetten. De SGP wil een sociaal tarief, een maximum energieprijs, voor kwetsbare huishoudens.”
Geen wettelijke CO2-reductiedoelen, wel verantwoordelijkheid
De SGP verzet zich tegen het wettelijk vastleggen van harde CO2-reductiedoelen die kunnen leiden tot onrealistische verplichtingen en kosten. Ze erkennen de noodzaak tot verduurzaming, maar willen flexibiliteit en realisme in de aanpak.
“Maar niet door ons wettelijk vast te pinnen op concrete doelen voor reductie van de CO2-uitstoot, zoals 55% in 2030. Daarvoor is de situatie te complex.”
De SP is fel tegen het opleggen van verplichte klimaatkosten aan gewone mensen en wil dat de lasten van klimaatbeleid niet bij huishoudens, maar bij grote vervuilers terechtkomen. Ze pleiten voor collectieve, publiek gefinancierde verduurzaming, automatische huurverlaging bij slecht geïsoleerde woningen, en het verlagen van energiebelastingen voor huishoudens. Klimaatmaatregelen moeten de bestaanszekerheid vergroten en mogen niet leiden tot hogere lasten voor mensen met lage en middeninkomens.
Geen verplichte klimaatkosten voor huishoudens
De SP verzet zich tegen het doorschuiven van klimaatkosten naar burgers, vooral mensen met lage en middeninkomens. Ze willen dat klimaatbeleid niet leidt tot hogere lasten voor gewone mensen, maar juist hun bestaanszekerheid vergroot. Klimaatmaatregelen moeten collectief en eerlijk worden gefinancierd, zodat iedereen kan meedoen zonder extra financiële druk.
“Verhoging van de belastingen, zoals een plastictaks of een vliegtaks, worden niet gevoeld door mensen met een hoog inkomen of veel vermogen die relatief veel uitstoot veroorzaken. Hoge prijzen maken het leven wel onbetaalbaar voor de werkende klasse, de grote meerderheid van Nederland die afhankelijk is van hun inkomen uit arbeid, uitkering, of pensioen. Tweedeling door klimaatbeleid staan wij niet toe.”
“We laten zien dat de klimaattransitie voor iedereen werkt, niet alleen voor wie het al kan betalen.”
“Geen individuele verantwoordelijkheid, maar gezamenlijk georganiseerde en gefinancierde maatregelen zoals zonnepanelen op alle geschikte daken, het verduurzamen van woningen, circulair grondstoffengebruik en schonere productie.”
Automatische huurverlaging bij slecht geïsoleerde woningen
Om te voorkomen dat huurders opdraaien voor de kosten van verduurzaming, wil de SP dat huurders in slecht geïsoleerde woningen automatisch minder huur betalen zolang de woning niet is verduurzaamd. Dit voorkomt dubbele lasten van hoge huur én hoge energiekosten.
“Daarom zorgen wij ervoor dat huurders in woningen met een slecht energielabel (E, F of G) automatisch minder huur gaan betalen zolang de woning nog niet is verduurzaamd.”
“We zorgen ervoor dat mensen met een slecht geïsoleerde woning niet langer worden opgezadeld met zowel een hoge huur als hoge energiekosten.”
Energiebelasting omlaag voor huishoudens, omhoog voor grootverbruikers
De SP wil de energiebelasting voor huishoudens en kleine bedrijven verlagen en deze juist verhogen voor grootverbruikers, zodat de kosten van klimaatbeleid eerlijker verdeeld worden en huishoudens niet extra worden belast.
“We verlagen de energiebelasting voor huishoudens en kleine bedrijven en verhogen deze voor grootverbruikers. Mensen met een laag inkomen houden tot wel honderd euro per jaar extra over. Ook middeninkomens profiteren. Alleen de top 10 procent hoogste inkomens betalen iets meer, omdat zij ook het meest uitstoten.”
Collectieve, publiek gefinancierde verduurzaming
De SP wil dat verduurzaming van woningen en energievoorziening collectief en publiek wordt georganiseerd en gefinancierd, zodat de kosten niet individueel bij burgers terechtkomen en iedereen toegang krijgt tot betaalbare, duurzame energie.
“Wij verlagen de energierekening van huishoudens door zonnepanelen op alle geschikte daken te leggen. Dit moet publiek gefinancierd en georganiseerd worden. Het voordeel moet bij mensen zelf en de buren terechtkomen.”
“Met publieke regie en meer democratische zeggenschap. Zo zorgen we voor schone energie, sterke publieke voorzieningen en bestaanszekerheid voor iedereen.”
De VVD is tegen het opleggen van nieuwe verplichte klimaatkosten aan burgers en bedrijven en wil geen extra lasten of verplichtingen bovenop het bestaande Europese beleid. De partij kiest voor vrijwillige verduurzaming, het schrappen van nationale koppen op Europees beleid, en het verlagen van energie- en elektriciteitskosten om de betaalbaarheid te waarborgen. Verduurzaming moet volgens de VVD haalbaar en betaalbaar zijn, zonder dat mensen of bedrijven worden geconfronteerd met extra verplichte kosten.
Geen nieuwe verplichte verduurzamingskosten voor burgers
De VVD wil woningeigenaren de vrijheid geven om zelf te kiezen of zij hun huis verduurzamen en legt geen nieuwe verplichtingen op. De partij kiest voor stimulering via fiscale voordelen in plaats van verplichtingen, om onnodige kosten voor burgers te voorkomen.
Geen extra nationale lasten of beperkingen bovenop Europees klimaatbeleid
De VVD wil geen nationale koppen op Europees klimaatbeleid en is tegen extra nationale verplichtingen of kosten die het verdienvermogen en de concurrentiepositie van Nederland schaden. De partij wil alleen voldoen aan Europese verplichtingen en geen extra lasten opleggen.
“We schrappen waar mogelijk nationale koppen op Europees beleid. We willen geen nieuw Europees beleid dat het verdienvermogen en de internationale concurrentie positie van Nederland schaden.”
“De overheid moet beschikbaarheid, betrouwbaarheid en betaalbaarheid faciliteren, niet voor extra lasten of beperkingen zorgen.”
Schrappen van nationale CO2-heffing voor bedrijven
De VVD wil de nationale CO2-heffing voor bedrijven afschaffen omdat deze leidt tot hogere kosten en een ongelijk speelveld binnen Europa. In plaats daarvan zet de partij in op een Europees systeem om verplichte kosten voor bedrijven te beperken.
“Nederland kent als enige land binnen de EU een nationale CO2-heffing. Dit creëert een ongelijk speelveld voor bedrijven. ... Daarom schrappen we de heffing en gaan we met de sector op zoek naar een alternatief systeem, waarbij we ons inzetten voor één Europees systeem voor duurzame industrie en mijnbouw en waarmee we een gelijk speelveld waarborgen.”
Verlagen van energie- en elektriciteitskosten
De VVD wil de energierekening en elektriciteitskosten verlagen om te voorkomen dat klimaatbeleid leidt tot hogere vaste lasten voor burgers en bedrijven. De partij kiest voor maatregelen als het verlagen van energiebelasting en het bieden van compensatie aan sectoren met hoge elektriciteitskosten.
“Om ervoor te zorgen dat energie voor huishoudens betaalbaarder wordt, verlagen we de energiebelasting.”
“We verlagen de hoge elektriciteitskosten: De overheid moet beschikbaarheid, betrouwbaarheid en betaalbaarheid faciliteren, niet voor extra lasten of beperkingen zorgen.”
“We kiezen ervoor om pragmatische beleidskeuzes te maken als bijvoorbeeld slimmer inkopen, betere regels en lagere belastingen. Ook, verlengen we de IKC, een compensatieregeling voor sectoren met hoge elektriciteitskosten.”
50PLUS is kritisch over nationale, verplichte klimaatkosten en wil geen extra lasten opleggen aan burgers of bedrijven bovenop Europese afspraken. Ze verzetten zich tegen nationale verplichtingen zoals de verplichte installatie van warmtepompen of het afsluiten van gas, tenzij er volwaardige en betaalbare alternatieven zijn, en pleiten voor het beperken van klimaatmaatregelen tot Europees niveau om de betaalbaarheid en concurrentiepositie te waarborgen.
Geen nationale verplichtingen bovenop Europese klimaatregels
50PLUS vindt dat Nederland geen extra nationale verplichtingen of kosten moet opleggen voor klimaatbeleid, bovenop wat Europees is afgesproken. Ze willen nationale verplichtingen zoals CO2-heffingen of verplichte verduurzamingsmaatregelen voorkomen, tenzij deze op Europees niveau zijn afgesproken en uitvoerbaar zijn zonder de betaalbaarheid of concurrentiepositie te schaden.
“Dus geen nationale CO2-heffingen en geen extra regels bovenop de Europese afspraken.”
“Gezamenlijk klimaatbeleid op Europees of wereldwijd niveau, anders is het niet effectief.”
“Uitfasering van het nationale klimaatbeleid, nadat gezamenlijk is besloten om het Europese beprijzen van CO2 op te schalen.”
“Het optimaal beprijzen van CO2 op Europees niveau, zodat CO2-reductie wordt versneld zonder de concurrentiepositie van Nederland aan te tasten.”
Geen verplichte warmtepompen of gasafsluiting zonder betaalbaar alternatief
50PLUS is tegen het verplicht stellen van dure verduurzamingsmaatregelen voor burgers, zoals de verplichte installatie van warmtepompen of het afsluiten van gas, zolang er geen volwaardige en betaalbare alternatieven zijn. Dit standpunt is direct gericht tegen het opleggen van hoge, verplichte klimaatkosten aan huishoudens.
“Geen verplichting voor warmtepompen of afsluiting van gas, zonder volwaardige, passende én betaalbare alternatieven.”
Kritiek op hoge kosten en symboolpolitiek in nationaal klimaatbeleid
50PLUS beschouwt het huidige nationale klimaatbeleid als te duur en ineffectief, en ziet het als een 'peperduur speeltje' dat vooral leidt tot hoge kosten en bureaucratie zonder voldoende resultaat. Ze pleiten voor het terugdringen van deze kosten en het maken van andere keuzes.
GroenLinks-PvdA wil verplichte klimaatkosten vooral bij grote vervuilers en verhuurders leggen, niet bij gewone mensen. Ze stellen voor om bedrijven die veel uitstoten extra te laten betalen en verhuurders te verplichten tot verduurzaming, terwijl huishoudens juist financieel ondersteund worden bij verduurzaming. De partij benadrukt dat de kosten van de klimaattransitie eerlijk verdeeld moeten worden, met de nadruk op het principe ‘de vervuiler betaalt’.
Grote vervuilers betalen verplichte klimaatkosten
GroenLinks-PvdA vindt dat bedrijven die veel CO₂ uitstoten, verplicht moeten meebetalen aan de kosten van de duurzaamheidstransitie. Dit voorkomt dat de rekening bij gewone mensen terechtkomt en stimuleert bedrijven om sneller te verduurzamen.
“We laten grote vervuilers een eerlijke bijdrage leveren aan de kosten van de duurzaamheidstransitie. Dat doen wij door het principe van ‘de vervuiler betaalt’ centraal te stellen in al ons klimaatbeleid. Dat bedrijven die veel CO₂ uitstoten, meer gaan meebetalen aan de kosten van de duurzaamheidstransitie, is wat ons betreft niet meer dan logisch.”
“De rekening hoort bij de grote vervuilers te liggen, niet bij mensen die het minste bijdragen aan klimaatverandering.”
“Grote vervuilende bedrijven gaan eerlijk belasting betalen over vervuilende uitstoot. Fossiele subsidies bouwen we af.”
Verplichte verduurzaming en kosten voor verhuurders
De partij wil verhuurders verplichten om woningen te verduurzamen, met financiële consequenties als zij dit niet doen. Zo worden huurders beschermd tegen hoge energiekosten en worden de lasten van de klimaattransitie niet bij hen gelegd.
“Huurders van wie de huisbaas de woning niet isoleert krijgen korting op de huur.”
“Wij leggen de verantwoordelijkheid waar die hoort: bij de verhuurder. Woningcorporaties geven we voldoende financiering om zo snel mogelijk alle corporatiewoningen te verduurzamen. [...] Slechte energielabels worden verplicht uitgefaseerd, ook in de private huursector, zodat de energierekening van huurders omlaag gaat, en woningen op tijd gereed zijn om over te stappen op een warmtepomp of warmtenet. Een uitgefaseerd energielabel geeft huurders recht op een tochtkorting die via de huurcommissie kan worden opgeëist.”
Strengere verplichtingen en normering voor bedrijven
Naast financiële prikkels komen er bindende verplichtingen en normen voor bedrijven om energie te besparen en te verduurzamen. Bedrijven die niet voldoen, riskeren terugbetaling van steun of andere consequenties.
“Naast financiële prikkels komt er ook stevige normering, bijvoorbeeld een uitbreiding van de energiebesparingsplicht en bindende besparingsdoelen per sector.”
“Er komt een deadline voor het opstellen van een klimaatplan en als bedrijven zich niet houden aan afspraken wordt terugbetaling geëist.”
NSC wil verplichte klimaatkosten voor huishoudens zoveel mogelijk beperken en eerlijk verdelen, met nadruk op betaalbaarheid en uitvoerbaarheid van de energietransitie. Ze pleiten voor het afbouwen van fossiele subsidies voor bedrijven, het invoeren van een sociaal energietarief, en het waarborgen van financiële steun voor wie verduurzaming niet zelf kan betalen. De partij is kritisch op extra nationale lasten bovenop Europese klimaatmaatregelen en wil huishoudens beschermen tegen stijgende verplichte kosten.
Huishoudens ontzien bij verplichte klimaatkosten
NSC vindt dat de energietransitie betaalbaar en toegankelijk moet zijn voor iedereen, en dat huishoudens niet onevenredig belast mogen worden door verplichte klimaatmaatregelen. Ze willen de kosten voor huishoudens verlagen, een sociaal tarief invoeren, en financiële steun bieden aan wie verduurzaming niet zelf kan betalen.
“We letten sterk op een eerlijke verdeling van de kosten van het elektriciteitsnet tussen bedrijven en huishoudens. Huishoudens moeten daarbij zoveel mogelijk worden ontzien, zodat de energierekening betaalbaar blijft. Daarom verlagen we de kosten voor huishoudens.”
“We voeren een sociaal tarief in op de energiebelasting, waardoor het verwarmen van uw huis goedkoper wordt.”
“Wie de energierekening echt niet kan betalen, kan een beroep doen op het energienoodfonds dat structureel beschikbaar komt.”
“De energietransitie moet voor huishoudens en bedrijven uitvoerbaar en betaalbaar zijn. Financiële steun kan nodig zijn als private investeringen een te lange terugverdientijd hebben of niet van de grond komen, zoals bij huurwoningen, publieke gebouwen, de energie-intensieve industrie en het mkb.”
Afbouwen fossiele subsidies en hogere kosten voor vervuilende bedrijven
NSC wil dat bedrijven meer gaan betalen voor hun CO2-uitstoot en dat belastingkortingen op fossiele brandstoffen worden afgebouwd. De opbrengsten hiervan moeten worden ingezet voor investeringen in energiebesparing en hernieuwbare energie.
“Vanaf 2026 zullen veel vrije rechten vervallen en zal de uitstoot door de industrie snel duurder worden. Hiermee worden ook de belastingkortingen op fossiele brandstoffen deels afgebouwd. Met de opbrengsten kunnen private investeringen in energiebesparing en hernieuwbare energie in eigen land gestimuleerd worden.”
“De nationale ‘fossiele subsidies’ die grote bedrijven ontvangen in de vorm van vrijstellingen en degressieve tarieven in de energiebelasting willen we in Europees verband afbouwen.”
Geen extra nationale lasten bovenop Europese klimaatmaatregelen
NSC is kritisch op het opleggen van extra nationale verplichtingen of kosten bovenop Europese klimaatmaatregelen. Ze willen voorkomen dat Nederlandse bedrijven en burgers onnodig extra worden belast ten opzichte van andere EU-landen.
“We beperken de nationale ‘koppen’ op de Europese aanpak als het gaat om reductiedoelen, tempo, subsidies en belastingen. We willen ervoor waken dat het effect van een maatregel is dat de CO2 emissies zich naar een ander land verplaatsen.”
BIJ1 vindt dat de kosten van klimaatbeleid niet bij gewone burgers mogen liggen, maar bij de grootste vervuilers. De partij pleit voor volledige publieke financiering van woningisolatie en energietransitie, zodat burgers niet met verplichte klimaatkosten worden geconfronteerd. Hun kernvisie is klimaatrechtvaardigheid: klimaatmaatregelen mogen bestaanszekerheid niet aantasten en moeten eerlijk worden verdeeld.
Kosten klimaatbeleid naar grote vervuilers, niet burgers
BIJ1 stelt dat klimaatbeleid niet mag leiden tot extra (verplichte) kosten voor gewone mensen, maar juist voor grote vervuilers. Dit is een fundamentele keuze om bestaanszekerheid te beschermen en klimaatrechtvaardigheid te waarborgen.
“De kosten van klimaatbeleid worden niet langer gedragen door gewone burgers maar door grote vervuilers. Klimaatbeleid gaat niet langer ten koste van bestaanszekerheid.”
“Alle benodigde klimaatmaatregelen worden voortaan getoetst op klimaatrechtvaardigheid. Dat betekent dat de kosten van klimaatbeleid worden gedragen door de grootste vervuilers.”
Volledige publieke bekostiging woningisolatie en energietransitie
BIJ1 wil dat isolatie en verduurzaming van woningen volledig door de overheid worden betaald, zonder kosten voor bewoners. Hiermee voorkomen ze dat burgers verplicht worden te investeren of schulden aan te gaan voor klimaatmaatregelen.
Geen subsidies of kostenafwenteling op burgers via marktmechanismen
De partij verwerpt marktgebaseerde oplossingen waarbij burgers eerst moeten investeren of waarbij kosten via de markt bij hen terechtkomen. Ze willen publieke investeringen en collectief eigendom.
DENK is kritisch op het opleggen van verplichte klimaatkosten aan burgers en wil klimaatmaatregelen vooral betaalbaar en rechtvaardig houden. De partij wijst expliciet extra belastingen of heffingen voor consumenten af en legt de nadruk op het laten bijdragen van grote vervuilers. DENK wil dat verduurzaming leidt tot lagere lasten voor huishoudens en investeert in toegankelijke regelingen voor verduurzaming zonder burgers op extra kosten te jagen.
Geen verplichte extra klimaatkosten voor burgers
DENK verzet zich tegen het opleggen van extra klimaatgerelateerde kosten aan consumenten, zoals belastingen op vlees, suiker of plastic, omdat dit volgens hen ongelijkheid vergroot. Ze willen dat klimaatbeleid niet leidt tot betutteling of financiële lasten voor burgers, maar juist betaalbaarheid en uitvoerbaarheid centraal stelt.
“Klimaatbeleid is hard nodig, maar mag geen middel worden om burgers betuttelend te bejegenen of op de kosten te jagen. Daarom komt er géén belasting op vlees, géén extra heffing op suiker en géén toeslag op plastic verpakkingen. Deze heffingen vergroten de ongelijkheid.”
“Wij houden deze maatregelen betaalbaar en uitvoerbaar voor de burgers in het land.”
Grote vervuilers betalen meer, niet huishoudens
DENK wil dat de kosten van klimaatmaatregelen vooral bij grote vervuilende bedrijven komen te liggen, door hogere energiebelasting, CO2-heffingen en het verplichten van duurzame energieopwekking. Huishoudens moeten juist profiteren van verduurzaming via lagere energiekosten en subsidies.
“Grote vervuilers gaan eerlijker bijdragen. Bedrijven in de commerciële sector die veel energie verbruiken, gaan relatief méér energiebelasting en opslag voor duurzame energie betalen. Met een CO2-heffing voor de grootste vervuilers geven we een extra stimulans om te verduurzamen.”
“Lagere energiekosten voor huishoudens. Huishoudens profiteren van verduurzaming door een lagere energierekening. De overheid ondersteunt dit actief, met name door méér subsidies beschikbaar te stellen voor het isoleren van huurwoningen en zonnepanelen voor particulieren.”
Betaalbare verduurzaming en toegankelijke regelingen
DENK wil investeren in verduurzaming van woningen en mobiliteit, maar altijd met oog voor betaalbaarheid en toegankelijkheid, vooral voor lage en middeninkomens. Verplichte kosten voor burgers worden vermeden; in plaats daarvan komen er subsidies en toegankelijke regelingen.
“Wij gaan investeren in elektrisch rijden. Er komt een toegankelijke regeling om elektrisch rijden betaalbaar te maken voor lage en middeninkomens.”
“Wij willen fors investeren in verduurzaming van woningen. Naast dat wij hiermee bijdragen aan de klimaatdoelstellingen, worden de woonlasten voor mensen hiermee beperkt.”
JA21 verzet zich tegen verplichte klimaatkosten voor burgers en bedrijven en wil nationale belastingen, heffingen en regelgeving bovenop Europese klimaatmaatregelen afschaffen of voorkomen. De partij kiest voor betaalbaarheid en betrouwbaarheid als uitgangspunt, wil geen belastingen of pressiemiddelen om gedrag te sturen, en pleit voor het schrappen van bestaande klimaatgerelateerde lasten zoals de ODE en nationale CO2-heffingen.
Geen nationale klimaatheffingen of extra klimaatregelgeving
JA21 wil geen nationale verplichtingen of kosten bovenop Europese klimaatmaatregelen, om zo de energierekening en lasten voor burgers en bedrijven te verlagen. Ze vinden dat Nederland niet verder moet gaan dan Europese afspraken en willen bestaande nationale heffingen afschaffen. Dit standpunt is gericht op het voorkomen van extra financiële druk door klimaatbeleid.
Geen belastingen of pressiemiddelen voor duurzame levensstijl
JA21 is tegen het gebruik van belastingen als middel om burgers te dwingen tot duurzamer gedrag. Ze willen geen fiscale prikkels die mensen verplichten tot een andere levensstijl en willen bestaande klimaatgerelateerde belastingen schrappen.
Betaalbaarheid als uitgangspunt, geen torenhoge kosten
JA21 stelt betaalbaarheid centraal in het energie- en klimaatbeleid en verzet zich tegen maatregelen die leiden tot hoge kosten voor burgers en bedrijven. Ze willen geen symboolpolitiek of beleid dat leidt tot stijgende lasten.
“Zo beschermen we onze samenleving en onze welvaart, zonder ons land op te zadelen met torenhoge kosten en symboolpolitiek.”
“Het ideologisch gedreven energiebeleid raakt Nederlandse gezinnen en bedrijven flink in de portemonnee. Het aandeel belastingen als onderdeel van de totale energierekening is in Nederland het hoogste van Europa.”