Verkiezingsprogramma's 2025 overuitkeringen
De Partij voor de Dieren (PvdD) wil uitkeringen eerlijker, toegankelijker en minder bureaucratisch maken, met meer vertrouwen in de ontvanger. Ze pleiten voor verhoging en gelijktrekking van uitkeringen, afschaffing van strenge verplichtingen en het uiteindelijk overbodig maken van toeslagen door inkomens te verhogen.
Uitkeringen verhogen en gelijktrekken
PvdD vindt dat uitkeringen zoals AOW, WIA, Wajong en bijstand moeten meestijgen met de lonen en dat het recht op uitkering eerlijker verdeeld moet worden, ongeacht inkomen of huishoudsituatie. Ze willen bestaande ongelijkheden en belemmeringen in het uitkeringsstelsel aanpakken.
“Uitkeringen zoals de AOW, WIA, Wajong en bijstand stijgen mee.”
“Op dit moment hebben mensen met een hoog inkomen vaker en langer recht op een uitkering dan mensen met een lager inkomen. Dat is onrechtvaardig. Een sociaal vangnet moet iedereen gelijkwaardig behandelen.”
“Mensen in hetzelfde huishouden hebben recht op dezelfde bijstandsuitkering als anderen, dus we schrappen de kostendelersnorm en partnertoets.”
Toegankelijkheid en versoepeling van uitkeringsregels
De partij wil de toegang tot uitkeringen verruimen, onnodige verplichtingen en controles afschaffen, en het vertrouwen in uitkeringsgerechtigden herstellen. Dit moet leiden tot minder stress, meer autonomie en betere ondersteuning.
“Het recht op WIA wordt toegankelijker: vanaf 15% arbeidsongeschiktheid.”
“We eisen geen tegenprestatie meer van mensen met recht op bijstand.”
“We schaffen de sollicitatieplicht voor 60-plussers af. Ook werklozen die mantelzorg verlenen hoeven niet langer verplicht te solliciteren.”
“Bijverdienen wordt mogelijk voor mensen in de bijstand.”
“De hoogte van het bedrag aan giften dat mensen met een uitkering op grond van de Participatiewet mogen ontvangen wordt verhoogd.”
Toeslagen afschaffen door inkomens te verhogen
PvdD streeft ernaar om het toeslagenstelsel overbodig te maken door inkomens structureel te verhogen, zodat iedereen zonder aanvullende regelingen in de basisbehoeften kan voorzien.
“We maken uiteindelijk alle toeslagen overbodig. Ieder mens moet een voldoende hoog inkomen hebben om in de basisbehoeften te voorzien.”
Uitkeringen voor mensen met een beperking verbeteren
De partij wil het vangnet voor mensen met een beperking herstellen en verbeteren, met meer mogelijkheden voor dagbesteding, werk en begeleiding.
Experimenten met basisinkomen uitbreiden
PvdD wil pilots met vormen van basisinkomen uitbreiden als alternatief voor het huidige uitkeringsstelsel.
“We breiden pilots met verschillende vormen van een basisinkomen, zoals een vast bedrag per maand of een negatieve inkomstenbelasting, uit.”
D66 wil het huidige stelsel van uitkeringen en toeslagen grondig hervormen om bestaanszekerheid te vergroten en het systeem eenvoudiger en eerlijker te maken. Ze pleiten voor het vervangen van toeslagen door een individueel basisbedrag, het verhogen van het minimumloon en de bijstand, en het aanpassen van de werkloosheidsuitkering. D66 streeft naar een sociaal vangnet dat mensen daadwerkelijk ondersteunt en stimuleert om vooruit te komen.
Toeslagen vervangen door individueel basisbedrag
D66 vindt het huidige toeslagenstelsel te complex en onzeker, en wil dit vervangen door een individueel basisbedrag voor iedereen. Dit moet zorgen voor meer bestaanszekerheid en minder afhankelijkheid van ingewikkelde regelingen.
“Op de lange termijn vervangen we de toeslagen door een basisbedrag voor iedereen”
“gaat het toeslagenstelsel drastisch op de schop en komt er een individueel basisbedrag voor terug.”
“Het individuele basisbedrag zorgt ervoor dat het inkomen van mensen op peil blijft. Zo ontstaat eindelijk een systeem dat meer bestaanszekerheid biedt.”
Minimumloon en bijstand verhogen
D66 wil het minimumloon en de daaraan gekoppelde bijstand verhogen, zodat werken meer loont en uitkeringen voldoende zijn om van rond te komen. Dit moet armoede tegengaan en zorgen dat minder mensen afhankelijk zijn van aanvullende regelingen.
“We verhogen het minimumloon en het minimumjeugdloon. De bijstand stijgt in verhouding mee.”
“Door de verhoging van het minimumloon en van de bijstand die daaraan gekoppeld is, zullen minder mensen afhankelijk zijn van toeslagen.”
“Werken moet lonen en de bijstand moet genoeg zijn om jezelf te kunnen redden en een fijn leven te leiden.”
Werkloosheidsuitkering (WW) aanpassen
D66 wil de WW aanpassen zodat mensen bij werkloosheid direct een hogere uitkering krijgen, maar de uitkeringsduur wordt korter. Dit sluit beter aan bij de huidige arbeidsmarkt, waar mensen sneller nieuw werk vinden.
“Wie werkloos wordt, krijgt direct aan het begin een hogere uitkering, zodat de terugval in inkomen kleiner is. De duur van de uitkering wordt korter, omdat mensen tegenwoordig vaak sneller dan vroeger een nieuw werk vinden.”
Uitkeringen moeten voldoende zijn, verantwoordelijkheid bij het Rijk
D66 vindt dat inkomenssteun voldoende moet zijn om van rond te komen en dat het Rijk hiervoor verantwoordelijk is, niet de gemeenten. Gemeenten moeten niet hoeven bijspringen waar het Rijk tekortschiet.
“Inkomenssteun moet genoeg zijn om van rond te komen. Het Rijk is daarvoor verantwoordelijk, maar op dit moment moeten gemeenten vaak nog bijspringen om mensen van een volwaardig inkomen te voorzien. Dit moet anders.”
Uitkeringen toegankelijker maken via minder regels en menselijke maat
D66 wil het uitkeringsstelsel eenvoudiger en menselijker maken, zodat mensen niet verdwalen in regels en sneller geholpen worden. Ze willen de menselijke maat terugbrengen en het recht op vergissen wettelijk vastleggen.
Overgang naar één regeling voor kinderen (samenvoegen kindgebonden budget en kinderbijslag)
D66 wil de verschillende regelingen voor kinderen samenvoegen tot één duidelijke bijdrage, zodat het systeem eenvoudiger wordt.
“Het kindgebonden budget en de kinderbijslag voegen we samen. Zo gaan we van drie ingewikkelde regelingen naar één duidelijke bijdrage voor ouder en kind.”
GroenLinks-PvdA wil het uitkeringsstelsel menselijker, zekerder en toegankelijker maken, met minder bureaucratie en meer vertrouwen in uitkeringsgerechtigden. Ze pleiten voor het versoepelen van regels, het bieden van ontwikkelkansen en het herstellen van fouten uit het verleden. Concrete voorstellen zijn onder meer het afschaffen van de kostendelersnorm, het mogelijk maken om bij te verdienen vanuit een uitkering, het verhogen van de AOW-uitkering, en het compenseren van slachtoffers van UWV-fouten.
Uitkeringen menselijker en toegankelijker maken
GroenLinks-PvdA wil het uitkeringsstelsel hervormen zodat mensen niet langer worden gewantrouwd, maar ondersteund. Ze willen verplichtingen en bureaucratie verminderen, fouten herstellen en zorgen dat mensen niet in armoede belanden door systeemfouten of strenge regels.
“We stellen vertrouwen boven wantrouwen en schrappen verplichtingen zoals de zoekplicht voor jongeren en de taaleis. We dringen het aantal formulieren terug en zorgen dat een vergissing niet zomaar leidt tot een boete. De kostendelersnorm schaffen we af.”
“We willen dat mensen weer zelf kunnen bouwen op hun loon of uitkering, zonder ingewikkelde formulieren of angst voor terugvorderingen.”
“Door fouten van het UWV hebben tienduizenden mensen een te lage, te hoge of helemaal geen uitkering gekregen... De aangerichte schade moet worden hersteld. Hiervoor richten we een regeling in waarmee mensen belastingvrij gecompenseerd kunnen worden, zonder impact op toeslagen en andere regelingen. Terugvorderingen worden uitgesloten.”
Uitkeringen als springplank, niet als valkuil
De partij wil dat uitkeringen mensen ondersteunen bij het vinden van (betaald of onbetaald) werk, zonder dat de stap uit de uitkering een financieel risico vormt. Ze maken bijverdienen mogelijk en bieden een terugvaloptie.
“Werk moet daarnaast lonen en de stap uit de uitkering mag geen sprong in het diepe zijn. Daarom zorgen we voor een terugvaloptie en maken we het mogelijk om vanuit een uitkering bij te verdienen.”
“We bieden passende begeleiding naar betaald werk. Mensen voor wie regulier werk (nog) niet haalbaar is, worden begeleid naar vrijwilligerswerk, een sociale werkvoorziening, beschut werk en basisbanen.”
Hogere en rechtvaardigere uitkeringen voor specifieke groepen
GroenLinks-PvdA wil uitkeringen verhogen en toegankelijker maken voor ouderen, mensen met een beperking en langdurig zieken. Ze willen de AOW koppelen aan het minimumloon, de WIA-drempel verlagen en bestaanszekerheid bieden aan niet-uitkeringsgerechtigden.
“We verhogen de AOW-uitkering gekoppeld aan het minimumloon, zodat ouderen rond kunnen komen en in rust kunnen genieten van hun oude dag.”
“Zo verlagen we de WIA-drempel.”
“We zorgen voor bestaanszekerheid voor deze groep [niet-uitkeringsgerechtigden] en ontwikkelkansen naar vermogen.”
“Jongeren met een handicap moeten de ruimte krijgen om te werken naar vermogen zonder de angst om in armoede te belanden wanneer werken niet meer gaat.”
Langdurige en zekere inkomensbescherming bij werkloosheid
De partij wil de duur van de WW verlengen en het eerste jaar in de bijstand versoepelen, zodat mensen zich kunnen richten op persoonlijke ontwikkeling zonder angst voor verlies van spaargeld of huis.
“Wij staan voor een langdurige WW van twee jaar. We verlengen de kortdurende WW voor mensen die een half jaar hebben gewerkt, van drie naar zes maanden.”
“Het eerste jaar in de bijstand staat in het teken van persoonlijke ontwikkeling en groei. Er gelden lichtere eisen waardoor mensen zich geen zorgen hoeven te maken over het behoud van hun spaargeld, auto of hun huis.”
De SP wil uitkeringen verhogen door ze direct te koppelen aan het minimumloon, zodat niemand in armoede hoeft te leven. Ze pleiten voor een menselijker en minder wantrouwend sociaal zekerheidsstelsel, met betere toegang tot uitkeringen voor arbeidsongeschikten, jongeren en zzp’ers, en het afschaffen van dwangmaatregelen en discriminatie. De partij wil het toeslagenstelsel overbodig maken door publieke voorzieningen gratis of betaalbaar te maken.
Uitkeringen stijgen mee met het minimumloon
De SP wil dat alle uitkeringen die gekoppeld zijn aan het minimumloon, zoals WIA, Wajong, bijstand en AOW, automatisch meestijgen met de verhoging van het minimumloon. Hiermee willen ze armoede tegengaan en bestaanszekerheid garanderen.
“De uitkeringen stijgen mee. Uitkeringen die gekoppeld zijn aan het minimumloon, zoals WIA, Wajong, bijstand en AOW stijgen mee met de verhoging van het minimumloon. Zo krijgen gepensioneerden meer te besteden en zorgen we voor een bijstand waarmee niemand in armoede hoeft te leven.”
“Alle gekoppelde uitkeringen stijgen mee.”
Menselijker sociaal zekerheidsstelsel en minder dwang
De SP wil af van het wantrouwen en de dwangmaatregelen richting mensen met een uitkering, en pleit voor een sociale zekerheid die uitgaat van vertrouwen en begeleiding. Ze willen fouten van het UWV niet op mensen verhalen en de toegang tot uitkeringen verbeteren, vooral voor arbeidsongeschikten en jongeren.
“Van gefaalde Participatiewet naar sociale zekerheid. Dwangmaatregelen helpen mensen niet en we stoppen met het georganiseerd wantrouwen van mensen in de bijstand.”
“Jonggehandicapten kunnen rekenen op een nieuwe en hogere Wajonguitkering. Jonggehandicapten die niet in hun eigen inkomen kunnen voorzien, worden daardoor niet meer verwezen naar de bijstand.”
“Het herstellen van de fouten die het UWV heeft gemaakt heeft prioriteit. Met daarbij de garantie dat fouten die het UWV heeft gemaakt nooit mogen leiden tot (financieel) nadeel voor uitkeringsgerechtigden.”
“De arbeidsongeschiktheidsverzekering (WIA) maken we beter. Vanaf 15 procent arbeidsongeschiktheid krijg je recht op een WIA-uitkering, moeilijk objectiveerbare aandoeningen worden erkend en het schattingsbesluit passen we aan zodat lagere inkomens niet langer gediscrimineerd worden.”
Zzp’ers recht op arbeidsongeschiktheidsuitkering
De SP wil dat zzp’ers collectief en publiek verzekerd worden voor arbeidsongeschiktheid, zodat ook zij niet in armoede hoeven te leven als ze niet kunnen werken.
“Zzp’ers hebben recht op pensioen en arbeidsongeschiktheidsuitkering. We moeten goed zorgen voor onze zzp’ers. Daarom gaan we collectief en publiek zorgen voor een oplossing, zodat zij zich kunnen verzekeren voor arbeidsongeschiktheid en voor hun pensioen. Zo geven we zzp’ers de zekerheid dat zij niet in armoede hoeven te leven.”
Toeslagenstelsel overbodig maken
De SP wil het toeslagenstelsel afschaffen door inkomens te verhogen en publieke voorzieningen gratis of betaalbaar te maken, zodat mensen niet langer afhankelijk zijn van ingewikkelde toeslagen.
“Het stelsel van toeslagen maken we overbodig. Door alle inkomens te verhogen en publieke taken weer publiek te organiseren, maken we het toeslagenstelsel overbodig. Als zorg, het openbaar vervoer, onderwijs en de kinderopvang voortaan gratis zijn en basisbehoeften als wonen en energie betaalbaar zijn, dan hoeven we geen ingewikkelde toeslagen meer uit te keren.”
AOW-leeftijd omlaag en koppeling aan minimumloon
De SP wil de AOW-leeftijd verlagen naar 65 jaar en de AOW direct koppelen aan het minimumloon, zodat ouderen eerder kunnen stoppen met werken en meer te besteden hebben.
BBB wil het sociale vangnet behouden voor wie het nodig heeft, maar pleit voor een eenvoudiger, menselijker en minder bureaucratische uitvoering van uitkeringen. Ze willen het UWV hervormen tot een eenvoudige uitkeringsinstantie, de loondoorbetaling bij ziekte voor kleine werkgevers verkorten, en uitkeringen en toeslagen korten bij nieuwkomers die niet meedoen aan de samenleving. De partij benadrukt dat uitkeringen een vangnet moeten zijn, geen doolhof, en koppelt bestaanszekerheid primair aan werk.
Sociale vangnet behouden, uitvoering vereenvoudigen
BBB vindt het sociale vangnet belangrijk, maar wil de uitvoering minder bureaucratisch en toegankelijker maken. Ze willen het UWV beperken tot een uitkeringsinstantie en keuringen en begeleiding uitbesteden, zodat mensen niet verdwalen in regels en loketten. Het vangnet (WW, Ziektewet, WIA) blijft bestaan, maar moet eenvoudiger en menselijker.
“Ons sociale vangnet is van grote waarde, maar de uitvoering is vaak bureaucratisch, afstandelijk en ondoorzichtig. Mensen verdwalen in regels, wachttijden en loketten.”
“Het UWV hervormen tot een eenvoudige uitkeringsinstantie. De huidige situatie is onhoudbaar. Uiteraard blijft een vangnet beschikbaar voor wie dat nodig heeft. Keuringen en arbeidsmarkt begeleiding worden overgeheveld naar zelfstandige partijen met kennis van zaken.”
“Sociale zekerheid moet een vangnet zijn voor wie het nodig heeft geen doolhof.”
“Het vangnet behouden: WW, Ziektewet en WIA blijven als vangnet overeind.”
Kortere loondoorbetaling bij ziekte, publieke uitkering tweede jaar
BBB wil de loondoorbetaling bij ziekte voor kleine werkgevers terugbrengen naar één jaar. In het tweede jaar komt er een publieke voorziening voor inkomensbescherming, zodat werkgevers minder risico lopen en werknemers niet zonder uitkering vallen.
“Eerlijker ziekteregime voor werkgevers: loondoorbetaling terug naar één jaar. BBB wil de verplichting voor kleinere werkgevers om bij ziekte twee jaar lang loon door te betalen terugbrengen naar één jaar.”
“In het tweede ziektejaar komt er een publieke voorziening voor inkomensbescherming, met ruimte voor reintegratie. Zo blijft de werknemer niet in de kou staan, maar nemen we werkgevers wél een onredelijk risico uit handen.”
Uitkeringen en toeslagen korten bij nieuwkomers die niet meedoen
BBB wil dat nieuwkomers actief bijdragen aan de samenleving. Wie weigert te werken, een opleiding te volgen of vrijwilligerswerk te doen, wordt gekort op uitkeringen en toeslagen.
“Nieuwkomers moeten een bijdrage leveren aan ons land. Binnen een jaar volgt iemand een opleiding, doet vrijwilligerswerk of heeft een betaalde baan. Wie dat weigert, wordt gekort op uitkeringen en toeslagen.”
AOW-uitkeringen niet zwaarder belasten
BBB wil dat de AOW-uitkeringen niet zwaarder worden belast dan nu en handhaaft de koppeling aan het wettelijk minimumloon.
“De AOWuitkeringen worden niet zwaarder belast dan nu het geval is en we handhaven de koppeling aan het wettelijk minimumloon.”
“AOW-uitkeringen worden niet zwaarder belast.”
BVNL wil het verschil tussen werken en het ontvangen van een uitkering fors vergroten en uitkeringen minder toegankelijk maken voor mensen die kunnen werken, vooral voor nieuwkomers en jongeren. Het toeslagenstelsel moet worden afgeschaft, uitkeringen worden losgekoppeld van het minimumloon, en strengere eisen worden gesteld aan het recht op uitkeringen, zoals taaleisen en arbeidsverplichtingen. Het sociaal vangnet blijft alleen bestaan voor mensen die echt niet kunnen werken.
Uitkeringen alleen voor wie niet kan werken
BVNL vindt dat uitkeringen alleen bedoeld zijn voor mensen die niet (volledig) kunnen werken; wie wel kan werken, moet daartoe worden aangespoord en anders gekort worden. Dit moet de armoedeval tegengaan en werken aantrekkelijker maken dan een uitkering.
“Mensen die wél kunnen, maar niet willen werken worden gekort op hun bijstandsuitkering en op toeslagen (zoals huur- en zorgtoeslag).”
“Het verschil tussen een uitkering en een baan moet fors worden vergroot. Werken moet weer lonen.”
“Het verschil tussen een uitkering en werk moet daarom worden vergroot en de armoedeval moet worden opgeheven.”
Strengere toegangseisen voor nieuwkomers en jongeren
BVNL wil dat nieuwkomers en jongeren niet automatisch recht hebben op uitkeringen; er gelden strengere voorwaarden zoals een langdurig arbeidsverleden, taaleisen en arbeidsmarktgerichte trajecten.
“Nieuwkomers hebben pas na 10 jaar arbeidsverleden recht op een bijstandsuitkering.”
“Geen Nederlands willen leren spreken betekent geen bijstandsuitkering. Voor sociale voorzieningen wordt een minimaal niveau van beheersing van de Nederlandse taal vereist.”
“De praktijk van het automatisch toekennen van uitkeringen aan jongeren met een handicap na hun opleiding dient te worden beëindigd. In plaats daarvan komen er arbeidsmarktgerichte programma’s die de individuele sterke punten benadrukken om zelfredzaamheid te bevorderen en afhankelijkheid te voorkomen.”
Uitkeringen loskoppelen van minimumloon
BVNL wil uitkeringen (behalve AOW) loskoppelen van het minimumloon, zodat verhogingen van het minimumloon niet automatisch leiden tot hogere uitkeringen.
“Bijstandsuitkeringen en andere uitkeringen loskoppelen van het minimumloon, met uitzondering van de AOW.”
Afschaffen toeslagenstelsel en Belastingdienst geen uitkeringsorganisatie meer
BVNL wil het toeslagenstelsel afschaffen en de Belastingdienst weer beperken tot het innen van belastingen, niet het uitkeren van toeslagen of uitkeringen.
“Het toeslagenstelsel afschaffen waardoor de Belastingdienst weer gewoon een organisatie wordt die belastingen int en geen uitkeringsorganisatie meer is.”
Geen uitkeringen naar landen die niet meewerken aan terugkeer
BVNL wil uitkeringen naar landen die niet meewerken aan de terugkeer van hun onderdanen stopzetten.
“Uitkeringen naar landen die niet meewerken aan terugkeer van hun inwoners worden stopgezet.”
NSC wil uitkeringen koppelen aan het minimumloon, de bestaanszekerheid waarborgen en het stelsel eenvoudiger en eerlijker maken. Ze verhogen het minimumloon (en dus de uitkeringen), willen toeslagen afbouwen, en richten zich op snelle re-integratie en begeleiding naar werk. Tegelijkertijd pleiten ze voor herstel van fouten in uitkeringssystemen en bescherming van kwetsbare groepen.
Uitkeringen koppelen aan minimumloon en verhogen
NSC vindt bestaanszekerheid essentieel en wil dat uitkeringen meestijgen met het minimumloon, dat stapsgewijs wordt verhoogd. Zo willen ze voorkomen dat mensen met een uitkering achterblijven bij de loonontwikkeling en zorgen ze dat uitkeringen toereikend zijn voor de dagelijkse kosten.
“We handhaven de koppeling van AOW en andere uitkeringen met het minimumloon zodat deze ook meegroeien met de gemiddelde stijging van de contractlonen.”
“Het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen gaan omhoog.”
“Het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen moeten toereikend zijn om de dagelijkse kosten te kunnen betalen. We verhogen het minimumloon stapsgewijs naar € 18 en koppelen dit aan een stelselvernieuwing, zodat het loon weer de basis is van het inkomen.”
Uitkeringen eenvoudiger en eerlijker maken, toeslagen afbouwen
NSC wil het uitkeringsstelsel vereenvoudigen en eerlijker maken door toeslagen af te bouwen en het systeem zo in te richten dat werken altijd loont. Ze willen het stelsel begrijpelijker maken en de afhankelijkheid van toeslagen verminderen.
“We hervormen het stelsel van belastingen en toeslagen. Het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen gaan omhoog. Tegelijk bouwen we toeslagen af, te beginnen bij de zorgtoeslag en de kinderopvangtoeslag.”
“We verlagen de belasting op arbeid. We vereenvoudigen het systeem van toeslagen en fiscale kortingen zo dat mensen meer overhouden van iedere extra verdiende euro.”
Snelle re-integratie en begeleiding bij werkloosheidsuitkering
NSC wil dat mensen met een werkloosheidsuitkering snel weer aan het werk gaan door gerichte begeleiding en omscholing. De maximale duur van de WW blijft twee jaar, maar de focus ligt op snelle terugkeer naar werk.
“De duur van een werkloosheidsuitkering op basis van de Werkloosheidswet (WW) blijft gehandhaafd op maximaal twee jaar. We helpen mensen die in de WW terecht komen snel een nieuwe baan te vinden door hen eerder en gerichter te begeleiden.”
Herstel van fouten en bescherming bij uitkeringssystemen
NSC erkent problemen bij de uitvoering van uitkeringsregelingen (zoals de WIA) en wil herstel voor gedupeerden. Mensen die door fouten te veel uitkering ontvingen, hoeven dit niet terug te betalen, en nabetalingen mogen niet nadelig uitpakken.
“De hersteloperaties bij het UWV moeten snel, zorgvuldig en volledig worden afgerond. Daarbij is het essentieel dat de gemaakte fouten in de berekening van WIA-uitkeringen zoveel en zo snel mogelijk worden hersteld. Mensen die door een fout van de overheid te veel WIA-uitkering hebben ontvangen, hoeven dit niet terug te betalen.”
Geen korting op uitkering bij informele hulp
NSC wil dat mensen niet gekort worden op hun uitkering als ze informele hulp ontvangen, zoals boodschappen van familie of vrienden.
“Het kan niet zo zijn dat mensen gekort worden op hun uitkering als ze bijvoorbeeld boodschappen krijgen van familie, vrienden of buren. Die regels gaan we zoveel mogelijk schrappen.”
Strengere eisen en minder uitkeringen voor statushouders
NSC wil dat statushouders direct aan het werk gaan na inschrijving bij de gemeente en niet terugvallen in een uitkering. Ze willen de verplichtingen tot werk en scholing voor deze groep aanscherpen.
“Statushouders moeten na inschrijving bij een gemeente direct aan het werk gaan en niet terugvallen in een uitkering. We willen de verplichtingen tot werk en scholing flink aanscherpen...”
De VVD wil uitkeringen beperken en strenger maken, zodat werken altijd meer loont dan een uitkering ontvangen. Ze stellen voor om een uitkeringsplafond in te voeren, de koppeling tussen minimumloon en uitkeringen los te laten, strengere eisen te stellen aan bijstandsgerechtigden (zoals taaleisen en sollicitatieplicht), en lokale regelingen te harmoniseren. Het doel is om uitkeringen minder aantrekkelijk te maken dan werken en misbruik te voorkomen.
Uitkeringsplafond: Werken moet altijd meer lonen
De VVD wil voorkomen dat mensen met uitkeringen en toeslagen meer te besteden hebben dan werkenden. Daarom voeren ze een uitkeringsplafond in en beperken ze de stapeling van regelingen, zodat werken financieel aantrekkelijker wordt dan in de uitkering blijven.
“Het mag niet meer gebeuren dat iemand door een stapeling van uitkeringen en toeslagen meer te besteden heeft dan iemand die hard werkt om rond te komen. We voeren een plafond in op de totale steun die één huishouden kan ontvangen.”
“We nemen maatregelen om de stapeling van toeslagen en regelingen te beperken.”
Loslaten koppeling uitkeringen en minimumloon
De VVD wil dat uitkeringen (behalve AOW en arbeidsongeschiktheidsregelingen) niet langer meestijgen met de lonen, maar alleen met de inflatie. Zo willen ze het verschil tussen werken en een uitkering vergroten.
“Wij laten deze koppeling los en herstellen het verschil tussen werk en uitkering. Voortaan stijgen de uitkeringen, behalve de AOW en regelingen voor arbeidsongeschikten, mee met de inflatie in plaats van met de lonen.”
Strengere eisen en handhaving bij bijstand
De VVD wil strengere eisen stellen aan bijstandsgerechtigden, zoals het verplicht leren van Nederlands en het accepteren van passend werk. Gemeenten moeten hier streng op handhaven en bij niet-naleving volgt een korting op de uitkering.
“Wie onvoldoende Nederlands spreekt en geen moeite doet om dit te leren, wordt fors op de uitkering gekort. Er komt een extra korting bij het langdurig niet voldoen aan de taaleis. Uitkeringsgerechtigden die een geschikte baan weigeren, worden ook gekort.”
“We willen dat gemeenten hier streng op handhaven, te vaak gebeurt dat nu niet.”
Harmoniseren en beperken lokale regelingen
De VVD wil de verschillen tussen gemeenten in aanvullende regelingen voor uitkeringsgerechtigden verkleinen en waar nodig landelijke voorwaarden stellen, zodat werken overal meer loont dan een uitkering.
“We hervormen deze lokale nivelleringsmachine door meer landelijke voorwaarden te stellen en regelingen waar nodig in te perken of landelijk te organiseren, zodat we ook bureaucratie verminderen. Het mag namelijk niet zo zijn dat werken voor een slechter inkomen zorgt dan een uitkering.”
Activering en sancties voor statushouders en nieuwkomers
De VVD wil dat statushouders direct aan het werk gaan of een leerwerkplek accepteren in plaats van direct een uitkering te ontvangen. Wie niet meewerkt aan integratie of taallessen, wordt gekort op de uitkering.
“De VVD wil dat elke statushouder direct bij het krijgen van huisvesting een leerwerkplek of startbaan krijgt aangeboden en accepteert, in plaats van direct een uitkering.”
“Statushouders die niet komen opdagen bij de taalles of verzuimen naar examens te komen moeten een boete betalen of worden gekort op de uitkering.”
De ChristenUnie wil het uitkeringsstelsel eenvoudiger, menselijker en rechtvaardiger maken, met meer inkomenszekerheid en minder bureaucratie. Ze pleiten voor het afschaffen van de kostendelersnorm, het vereenvoudigen van de WIA en WW, en het verbeteren van het vangnet voor mensen die buiten de boot vallen. De partij zet in op vertrouwen in plaats van wantrouwen en wil dat uitkeringen bijdragen aan volwaardige participatie in de samenleving.
Afschaffen kostendelersnorm
De ChristenUnie wil de kostendelersnorm in de Participatiewet afschaffen voor mensen die (tijdelijk) onderdak bieden aan anderen, omdat deze norm mensen ontmoedigt om te helpen en samen te wonen. Dit moet het sociale vangnet versterken en armoede tegengaan.
“We schaffen de kostendelersnorm in de Participatiewet af voor mensen die tijdelijk of structureel onderdak bieden aan iemand in nood of bereid zijn om hun woning te delen met iemand anders.”
Eenvoudiger en rechtvaardiger arbeidsongeschiktheidsregelingen (WIA)
Het huidige stelsel voor arbeidsongeschiktheid is volgens de ChristenUnie te ingewikkeld en soms onrechtvaardig. Ze willen de regelingen uniformeren, een maatwerkregeling voor terminaal zieken invoeren en een oplossing bieden voor mensen die nu buiten de WIA vallen.
“We uniformeren de verschillende regelingen in de WIA en introduceren een maatwerkregeling voor mensen die terminaal ziek zijn. Ook zoeken we een oplossing voor mensen die minder dan 35% arbeidsongeschikt zijn. Zij krijgen nu geen WIA-uitkering en eindigen vaak ziek in de bijstand.”
Terugdraaien verkorting WW-duur en vereenvoudigen WW
De ChristenUnie wil de aangekondigde verkorting van de WW-duur terugdraaien en de WW vereenvoudigen, zodat kwetsbare groepen beter beschermd zijn en misbruik wordt tegengegaan.
Hervormen en vereenvoudigen van de Participatiewet
De partij wil de Participatiewet op termijn grondig hervormen, met als doel inkomensondersteuning eenvoudiger en inkomenszekerheid steviger te maken, vooral bij de overgang tussen dagbesteding, bijstand en werk.
“Vereenvoudiging van inkomensondersteuning en versteviging van inkomenszekerheid (ook bij de overgang tussen dagbesteding, bijstand en betaald werk) moet daarbij de kern zijn.”
Voorspelbaar inkomen en afschaffen toeslagen
De ChristenUnie wil het toeslagenstelsel vervangen door slimmere alternatieven, zodat mensen vooraf duidelijkheid hebben over hun inkomen en niet worden geconfronteerd met grote naheffingen of nabetalingen.
“We willen een eenvoudiger systeem voor inkomen en toeslagen waarbij mensen van tevoren duidelijkheid hebben over hun inkomen. Daarom vervangen we de toeslagen door slimmere alternatieven.”
Uitkeringen op de BES-eilanden gelijk trekken met Europees Nederland
De partij streeft ernaar de uitkeringen op de BES-eilanden (zoals WW, bijstand en AOW) in lijn te brengen met de regelingen in Europees Nederland.
“We introduceren een WW-uitkering op de BES en streven ernaar de onderstand (bijstand) en AOV (AOW) in lijn te brengen met de regelingen zoals die in Europees Nederland gelden.”
JA21 wil het uitkeringsstelsel beperken tot een sociaal vangnet dat mensen helpt zonder ze afhankelijk te maken, en pleit voor een drastische vereenvoudiging van het toeslagen- en toelagensysteem. De partij streeft naar lagere lasten op arbeid, minder inkomensafhankelijke regelingen en een grotere nadruk op eigen verantwoordelijkheid, zodat werken meer loont dan het ontvangen van uitkeringen.
Uitkeringen als tijdelijk vangnet, niet als afhankelijkheid
JA21 ziet uitkeringen primair als een tijdelijk vangnet en wil voorkomen dat mensen langdurig afhankelijk worden van de overheid. De partij vindt dat het huidige systeem te veel afhankelijkheid creëert en pleit voor meer eigen verantwoordelijkheid.
“een sociaal vangnet dat mensen helpt zonder ze afhankelijk te maken.”
“De overheid is veel te sturend in onze economie. Voor ieder probleem worden nieuwe regelingen en subsidies bedacht. Dit maakt mensen afhankelijk en belemmert hun keuzevrijheid. JA21 gelooft dat de meeste mensen in staat zijn voor zichzelf te zorgen en dat zij daarin een eigen verantwoordelijkheid dragen.”
Afschaffen van het huidige toeslagen- en heffingskortingensysteem, invoering van eenvoudige toelagen
JA21 wil het complexe systeem van toeslagen en heffingskortingen afschaffen en vervangen door een simpel, transparant systeem van toelagen dat niet primair inkomensafhankelijk is. Dit moet de marginale druk verlagen en werken aantrekkelijker maken dan het ontvangen van uitkeringen.
“Wij schaffen het circus aan toeslagen en heffingskortingen af, en vervangen het door een simpel en transparant systeem van toelagen.”
“Werken weer laten lonen met een sterk vereenvoudigd stelsel van toelagen, dat niet primair inkomensafhankelijk is en waarmee de marginale druk fors omlaag gaat.”
Strengere voorwaarden voor uitkeringen aan migranten
JA21 wil voorkomen dat migranten zonder werk in Nederland blijven en uitkeringen ontvangen. Bij verlies van werk moet de verblijfsgrond vervallen en is terugkeer het uitgangspunt, niet het blijven in Nederland met een uitkering.
Opschorten van uitkeringsverdragen bij weigering terugkeer uitgeprocedeerde asielzoekers
JA21 wil druk uitoefenen op herkomstlanden die hun onderdanen niet terugnemen door onder andere het opschorten van uitkeringsverdragen.
“Als herkomstlanden na aankondiging weigeren hun onderdanen terug te nemen, moet Nederland een diplomatieke escalatieladder hanteren waarbinnen voorgesorteerd wordt op onder meer het weigeren van visa, het intrekken van landingsrechten, opschorten van uitkerings- en handelsverdragen en het algeheel stoppen van ontwikkelingshulp.”
BIJ1 wil uitkeringen eerlijker, eenvoudiger en menselijker maken, met minder regels en meer vertrouwen in de ontvanger. Ze pleiten voor verhoging van de bijstandsuitkering, afschaffing van sancties en tegenprestaties, en het regelluw maken van uitkeringen zodat mensen meer eigen regie krijgen. Hun visie is dat uitkeringen een recht zijn, niet een middel tot controle of straf.
Bijstandsuitkering verhogen en koppelen aan minimumloon
BIJ1 wil de bijstandsuitkering direct verhogen en structureel meestijgen met het minimumloon, zodat mensen niet in armoede hoeven te leven. Dit moet bestaanszekerheid bieden en het verschil tussen werken en uitkering eerlijker maken.
“Het minimumloon verhogen we direct naar € 19 per uur. Met een gelijke verhoging van de AOW (pensioen) en de bijstandsuitkering.”
Afschaffen van sancties, tegenprestaties en verrekeningen
De partij wil een einde maken aan het straffen van mensen met een uitkering, door sancties, tegenprestaties en verrekeningen bij parttime werk af te schaffen. Dit verlaagt stress en stimuleert mensen om (deels) te werken zonder angst voor verlies van uitkering.
“Tegenprestaties en sancties voor mensen in de bijstand schaffen we af.”
“Ook stoppen de verrekeningen in de bijstand bij parttime inkomen. Zodat mensen in de bijstand in plaats dat ze hiervoor gestraft worden hun parttime inkomen juist kunnen gebruiken om weer op eigen benen te staan.”
Uitkeringen regelluw en menselijk maken
BIJ1 wil de uitkeringssystematiek vereenvoudigen, met minder regels en meer vertrouwen, zodat mensen niet onnodig in onzekerheid of stress verkeren. De nadruk verschuift van controle naar ondersteuning en kwaliteit van leven.
“Uitkeringen worden regelluw (met flexibele regels).”
“De Participatiewet is onnodig ingewikkeld. Voor mensen die recht hebben op een uitkering en voor gemeentelijke uitvoeringsorganisaties. Dit geeft onduidelijkheid, wat leidt tot fouten bij gebruikers. En ook tot willekeur bij het uitvoeren.”
Afschaffen van de kostendelersnorm en partnertoets
Om samenwonen en mantelzorg niet te bestraffen, wil BIJ1 de kostendelersnorm en partnertoets in uitkeringswetten afschaffen. Dit maakt het makkelijker voor mensen met een uitkering om samen te wonen zonder gekort te worden.
“Weg met de kostendelersnorm↗. Ook de partnertoets en inkomensafhankelijke bijdragen uit wetten zoals de Participatiewet schaffen we af.”
Volt wil het huidige uitkerings- en toeslagenstelsel vervangen door een maandelijks basisinkomen voor iedereen, waarmee alle bestaande toeslagen en uitkeringen worden afgeschaft. Het sociaal minimum wordt verhoogd en de kostendelersnorm in de bijstand wordt afgeschaft. Zelfstandigen krijgen dezelfde uitkeringsrechten als werknemers, en grensarbeiders krijgen meer keuzevrijheid in waar zij hun uitkering aanvragen.
Basisinkomen vervangt alle uitkeringen en toeslagen
Volt stelt voor om het hele systeem van uitkeringen, toeslagen en fiscale regelingen te vervangen door een maandelijks basisinkomen voor iedereen. Dit moet zorgen voor eenvoud, zekerheid en het tegengaan van armoede, en wordt gefaseerd ingevoerd en getest op haalbaarheid.
“Er komt een maandelijks basisinkomen dat alle toeslagen vervangt. Dit bestaat uit een vaste basisuitkering per huishouden. Boven op die basis wordt er per volwassene en per kind extra geld uitgekeerd. Ook alleenstaande ouders ontvangen extra geld boven op de basisuitkering.”
“We schaffen alle toeslagen, heffingskortingen, aftrekposten, vrijstellingen en de werkgevers- en werknemerspremies af. Al deze regelingen worden afgedekt door invoering van het nieuwe basisinkomen en door uitbreiding van de inkomstenbelasting met een aantal schijven.”
“Het sociaal minimum moet omhoog, zodat het voldoende is om bestaanszekerheid te garanderen. Dat moet in ieder geval hoog genoeg zijn om de eigen bijdrage in de zorg te kunnen betalen, je huis te verwarmen, je energierekening te betalen en een laptop en smartphone te betalen.”
Kostendelersnorm in de bijstand wordt afgeschaft
Volt wil de kostendelersnorm in de participatiewet volledig afschaffen, zodat samenwonen boven de 27 jaar niet meer leidt tot korting op de bijstandsuitkering.
“We schaffen de kostendelersnorm in de participatiewet volledig af, zodat ook boven de 27 jaar inwonen niet meer tot korting op de bijstand leidt.”
Zelfstandigen krijgen recht op WW, WAO en WIA
Volt wil dat zelfstandigen dezelfde uitkeringsrechten krijgen als werknemers, zodat zij ook beschermd zijn bij werkloosheid of arbeidsongeschiktheid.
“Er komt één sociaal stelsel voor werkenden: zelfstandigen krijgen net als werknemers rechten binnen de WW, WAO en WIA. Dat betekent dat zij dezelfde bescherming krijgen als werknemers die in loondienst zijn, en dat zij hiervoor premies betalen.”
Grensarbeiders mogen kiezen waar zij uitkering aanvragen
Volt wil dat grensarbeiders die vijf jaar verzekerd zijn geweest in het land waar zij als laatste gewerkt hebben, mogen kiezen om daar hun werkloosheidsuitkering aan te vragen.
“Grensarbeiders die vijf jaar verzekerd zijn geweest in het land waar zij als laatste gewerkt hebben, zouden ervoor moeten kunnen kiezen om in datzelfde land een werkloosheidsuitkering aan te vragen.”
50PLUS beschouwt uitkeringen, met name de AOW, als een fundamenteel recht en pleit voor het behoud en de verbetering ervan, vooral voor ouderen en mensen met een lang arbeidsverleden. De partij wil de AOW-uitkering versterken, koppelen aan het minimumloon, een dertiende maand invoeren, en een vervroegde uitkering (AOW-light) mogelijk maken voor mensen met zware beroepen of een lang arbeidsverleden. Daarnaast wil 50PLUS voorkomen dat kleine AOW-uitkeringen aan vertrokken arbeidsmigranten tot in lengte van jaren moeten worden uitgekeerd.
AOW-uitkering behouden en versterken
50PLUS ziet de AOW als het fundament van bestaanszekerheid voor ouderen en wil deze onaantastbaar houden, verbeteren en uitbreiden. De partij wil de AOW-uitkering voor iedereen behouden, koppelen aan het minimumloon, een dertiende maand invoeren, en een vervroegde uitkering (AOW-light) mogelijk maken voor mensen met zware beroepen of een arbeidsverleden van 40 jaar of langer.
“De AOW is het onaantastbare fundament van onze welvaartsstaat en blijft, wat 50PLUS betreft, staan als een huis.”
“De AOW-uitkering is er voor iedereen en blijft gekoppeld aan het wettelijk minimumloon.”
“Er wordt een dertiende maand ingevoerd voor AOW’ers, ter compensatie van het afschaffen van de Inkomensondersteuning-AOW (IO-AOW).”
“Recht op vervroegde uitkering (AOW-light) voor mensen met zware beroepen of een arbeidsverleden van 40 jaar of langer.”
Uitkeringen aan arbeidsmigranten beperken
50PLUS wil voorkomen dat kleine AOW-uitkeringen aan arbeidsmigranten die Nederland verlaten, tot decennia later moeten worden uitgekeerd. De partij stelt voor dat opgebouwde AOW-rechten bij vertrek uit Nederland worden afgekocht.
“Arbeidsmigranten en studenten die tijdelijk in Nederland wonen, bouwen tijdens hun verblijf hier AOW-rechten op. 50PLUS wil dat deze AOW-rechten worden afgekocht bij vertrek uit Nederland. Het legt een te groot beslag op overheidsdiensten om soms tot 40 jaar later deze kleine uitkeringen te verzorgen bij de onvindbare rechthebbenden.”
Het CDA wil het uitkeringsstelsel eenvoudiger, eerlijker en meer gericht op het stimuleren van werk, met behoud van bestaanszekerheid voor wie niet kan werken. Ze pleiten voor het samenvoegen van uitkeringen voor arbeidsongeschikten, het bieden van terugkeermogelijkheden naar een uitkering bij mislukte werkhervatting, en automatische uitbetaling van toeslagen om onzekerheid en fouten te verminderen. De partij benadrukt samenwerking met sociale partners en maatwerk om armoede en financiële kwetsbaarheid te bestrijden.
Eén uitkering voor alle arbeidsongeschikten
Het CDA wil het arbeidsongeschiktheidsstelsel hervormen door duurzame en niet-duurzame arbeidsongeschiktheidsuitkeringen samen te voegen tot één regeling. Dit moet het systeem eenvoudiger, duidelijker en eerlijker maken, en meer gericht op re-integratie en passend werk, zonder bestaande rechten aan te tasten.
“Voor een toekomstbestendig arbeidsongeschiktheidsstelsel maken we één uitkering voor duurzame en niet-duurzame arbeidsongeschikten; we tasten de rechten van bestaande uitkeringen niet aan.”
Tijdelijke terugkeer naar uitkering bij mislukte werkhervatting
Om de stap naar werk minder risicovol te maken voor uitkeringsgerechtigden, wil het CDA dat mensen die vanuit een uitkering aan het werk gaan, tijdelijk kunnen terugkeren naar hun oude uitkering als het werken niet lukt. Dit moet de drempel verlagen om werk te accepteren.
“Voor mensen met een uitkering die aan het werk gaan, willen we tijdelijke mogelijkheden om terug te keren naar de oude uitkering als het werken onverhoopt niet gaat. Zodat mensen durven kiezen voor een baan, ook als dat onzeker voelt, in plaats van de zekerheid van een uitkering.”
Automatische uitbetaling van toeslagen en inkomensregelingen
Het CDA wil toeslagen en inkomensregelingen automatisch uitkeren om fouten, terugvorderingen en onzekerheid te voorkomen. Dit draagt bij aan financiële voorspelbaarheid en vermindert administratieve lasten voor uitkeringsgerechtigden.
Landelijke harmonisatie van aanvullende regelingen voor bijstand en lage inkomens
Het CDA vindt het onwenselijk dat de hoogte van aanvullende regelingen voor mensen met een bijstandsuitkering of laag inkomen afhankelijk is van de gemeente. Ze willen landelijke harmonisatie om ongelijkheid en onzekerheid te verminderen.
“Veel gemeenten hebben aanvullende regelingen voor mensen in de bijstand of met een laag inkomen. Deze regelingen verschillen enorm en het is niet wenselijk dat de gemeente waar je woont bepalend is in hoeverre je kunt rondkomen en werken kan lonen. We willen daarom in overleg met...”
De PVV wil uitkeringen en sociale voorzieningen vooral beperken tot Nederlanders en stelt strenge eisen aan toegang voor niet-Nederlanders. Ze willen de export van uitkeringen naar het buitenland stoppen en uitkeringen intrekken bij fraude of onvoldoende integratie, met name gericht op niet-westerse allochtonen en statushouders.
Uitkeringen alleen voor Nederlanders en integrerende migranten
De PVV stelt dat uitkeringen niet bedoeld zijn voor mensen die niet bijdragen aan Nederland of onvoldoende integreren. Ze willen uitkeringen beperken tot mensen die de Nederlandse taal spreken en fraude streng bestraffen. Dit standpunt richt zich vooral op het tegengaan van misbruik door niet-westerse allochtonen en statushouders.
“Geen bijstand voor wie geen Nederlands spreekt”
“Ondertussen bezwijkt onze verzorgingsstaat onder niet-westerse allochtonen die profiteren van onze uitkeringen en woningen. Een derde van de statushouders zit na negen jaar nog steeds in de bijstand; meer dan de helft van de bijstandsontvangers in ons land zijn niet-westerse allochtonen.”
“De uitkering wordt stopgezet; de spullen worden ingevorderd en de herkomst ervan onderzocht.”
Stoppen met export van uitkeringen en toeslagen
De PVV wil voorkomen dat Nederlandse uitkeringen en toeslagen naar het buitenland worden overgemaakt. Dit moet ervoor zorgen dat het geld in Nederland blijft en alleen ten goede komt aan mensen die hier wonen.
“Verder stoppen we met de NPO, met de oneerlijke expatregeling en met de export van uitkeringen en toeslagen. Dat geld blijft in Nederland.”
Directe sancties bij fraude of misbruik door statushouders
De PVV wil dat statushouders die frauderen of misbruik maken van sociale voorzieningen, zoals uitkeringen of sociale huurwoningen, direct hun verblijfsvergunning verliezen. Hiermee willen ze misbruik van het sociale stelsel ontmoedigen.
“Statushouders die frauderen (zoals illegale onderverhuur), op vakantie gaan naar het land van herkomst of werk of een woning weigeren, raken direct hun verblijfsvergunning kwijt”
DENK wil uitkeringen verhogen zodat de koopkracht van mensen op peil blijft en het bestaansminimum beter aansluit bij de werkelijke kosten van het leven. Ze pleiten voor het behoud van de koppeling met het minimumloon, het vereenvoudigen van het toeslagenstelsel, en het afschaffen van harde, discriminerende regels in de sociale zekerheid. Hun visie is gericht op bestaanszekerheid, armoedebestrijding en een menselijker uitvoering van sociale uitkeringen.
Uitkeringen meestijgen met prijzen en minimumloon
DENK vindt dat uitkeringen, waaronder de bijstandsuitkering, voldoende moeten stijgen met de prijzen om de koopkracht te waarborgen. De koppeling met het minimumloon blijft behouden, zodat het bestaansminimum aansluit bij wat mensen echt nodig hebben. Dit moet armoede tegengaan en bestaanszekerheid vergroten.
“Uitkeringen en bijstandsuitkeringen zullen voldoende stijgen met de prijzen om de koopkracht van mensen op peil te houden. De koppeling met het minimumloon blijft bestaan. Het bestaansminimum wordt beter afgestemd op wat mensen werkelijk nodig hebben om rond te komen en de bijstandsuitkering in combinatie met toeslagen gaat hier aan voldoen.”
“Werkloosheidsuitkeringen en bijstandsuitkeringen zullen voldoende stijgen met de prijzen om de koopkracht van mensen op peil te houden. De koppeling met het minimumloon blijft bestaan.”
Toeslagenstelsel vervangen en menselijkere sociale zekerheid
DENK wil het huidige toeslagenstelsel vervangen door een eenvoudiger systeem en pleit voor het afschaffen van harde regelgeving die mensen benadeelt. Fraudebestrijding moet altijd met de menselijke maat en zonder afkomstgerelateerde gegevens plaatsvinden.
“Wij willen dat het toeslagenstelsel vervangen wordt door een stelsel dat eenvoudiger is. Wij blijven actief werken om harde regelgeving in de sociale zekerheid die leidt tot het benadelen van mensen af te schaffen. Fraudebestrijding in de sociale zekerheid moet altijd met de menselijke maat voorop en afkomstgerelateerde gegevens worden hier nooit voor gebruikt.”
Volledig herstel voor slachtoffers toeslagenaffaire
DENK stelt volledig herstel voor slachtoffers van de toeslagenaffaire centraal, met eenvoudige procedures, onafhankelijke beoordeling en kwijtschelding van schulden voor getroffen kinderen.
“Volledig herstel voor slachtoffers van de toeslagenmisdaad moet centraal komen te staan. Procedures worden simpeler, het personeel wordt uitgebreid en er komt één duidelijk en rechtvaardig schadeproces met vaste bedragen, onafhankelijke beoordeling en menselijke ondersteuning. DUO schulden van uithuisgeplaatste kinderen worden volledig kwijtgescholden.”
De SGP vindt dat uitkeringen alleen bedoeld zijn voor mensen die écht niet kunnen rondkomen en stimuleert werk boven uitkering. Ze willen de bijstand verhogen tot het minimumloon, de duur van de WW beperken tot één jaar, en strenger toetsen op misbruik. Tegelijkertijd pleiten ze voor bescherming van de koopkracht van kwetsbare gepensioneerden met alleen AOW.
Alleen uitkering voor wie niet kan werken
De SGP wil dat uitkeringen alleen beschikbaar zijn voor mensen die echt niet in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien. Ze willen misbruik tegengaan door strengere toetsing en het recht op bijstand te laten vervallen voor wie niet wil werken.
“Alleen mensen die zelf echt niet kunnen rondkomen hebben recht op een uitkering. Voor wie wel kan maar niet wil werken, vervalt het recht op bijstand. Gemeenten en UWV krijgen middelen om hierop beter te toetsen.”
Bijstand verhogen en koppelen aan minimumloon
De partij erkent dat veel mensen niet rondkomen van de bijstandsuitkering en wil deze daarom verhogen en koppelen aan het wettelijk minimumloon.
“Te veel mensen komen niet rond van een bijstandsuitkering. De bijstand wordt daarom stapsgewijs verhoogd en blijft gekoppeld aan het wettelijk minimumloon.”
Kortere en aflopende WW-uitkering
De SGP wil de werkloosheidsuitkering (WW) aantrekkelijker maken bij aanvang, maar de duur beperken tot één jaar en rechten over een langere periode laten opbouwen.
“De werkloosheidsuitkering begint hoger en wordt trapsgewijs afgebouwd, zodat de inkomensval bij werkloosheid kleiner wordt. De duur van de werkeloosheidsuitkering gaat naar één jaar, waarbij de opbouw van rechten over een langere periode verloopt.”
Bescherming koopkracht kwetsbare gepensioneerden
Voor ouderen met alleen AOW en een klein pensioen wil de SGP de koopkracht beschermen, omdat zij moeite hebben de eindjes aan elkaar te knopen.
“Bij sommige gepensioneerden bestaat de oudedagsvoorziening alleen uit een AOW-uitkering, eventueel aangevuld met een ‘klein pensioen’. Terwijl de prijzen stijgen, kunnen zij soms maar net de eindjes aan elkaar knopen. Hun koopkracht moet beschermd worden.”
FVD wil de toegang tot uitkeringen voor immigranten sterk beperken en koppelt het recht op sociale voorzieningen aan langdurige arbeid in Nederland. Ze stellen dat uitkeringen voor migranten een grote financiële last vormen en willen deze beperken om de aantrekkelijkheid van Nederland voor migranten te verminderen.
Toegang tot uitkeringen voor immigranten beperken
FVD wil dat immigranten pas na tien jaar arbeid in Nederland recht krijgen op uitkeringen en toeslagen. Dit moet voorkomen dat migranten naar Nederland komen om van het sociale stelsel te profiteren en de kosten voor de Nederlandse samenleving beperken.
“We laten immigranten pas aanspraak maken op toeslagen en uitkeringen na tien jaar arbeid in Nederland, zodat Nederland niet meer aantrekkelijk is voor gelukszoekers.”
Uitkeringen aan migranten als maatschappelijke kostenpost
FVD benadrukt dat uitkeringen aan migranten een groot deel uitmaken van de kosten die migratie met zich meebrengt. Ze gebruiken deze berekeningen om hun restrictieve migratie- en remigratiebeleid te onderbouwen.
“Deze bedragen bestaan uit uitkeringen, toeslagen, zorg en andere voorzieningen.”
“Een Somalische migrant kost de Nederlandse samenleving gemiddeld €688.000 over zijn hele leven, een Syrische migrant gemiddeld €375.000. Deze bedragen bestaan uit uitkeringen, toeslagen, zorg en andere voorzieningen.”