Verkiezingsprogramma's 2025 overuitkering
BVNL wil het verschil tussen werken en een uitkering vergroten door uitkeringen te beperken voor mensen die kunnen werken, nieuwkomers en jongeren met een handicap. Het sociaal vangnet blijft bestaan voor wie niet kan werken, maar uitkeringen worden strenger en minder vanzelfsprekend toegekend, met nadruk op zelfredzaamheid en arbeidsparticipatie.
Strengere voorwaarden en beperkingen voor uitkeringen
BVNL vindt dat uitkeringen alleen bedoeld zijn voor mensen die echt niet kunnen werken, en wil misbruik en langdurige afhankelijkheid tegengaan. Er komen strengere eisen voor nieuwkomers, jongeren met een handicap en mensen die niet willen werken, om zo werk aantrekkelijker te maken dan een uitkering.
“Mensen die wél kunnen, maar niet willen werken worden gekort op hun bijstandsuitkering en op toeslagen (zoals huur- en zorgtoeslag). Mensen met meerdere verblijfstitels verliezen bij werkweigering hun Nederlandse verblijfstitel.”
“De praktijk van het automatisch toekennen van uitkeringen aan jongeren met een handicap na hun opleiding dient te worden beëindigd. In plaats daarvan komen er arbeidsmarktgerichte programma’s die de individuele sterke punten benadrukken om zelfredzaamheid te bevorderen en afhankelijkheid te voorkomen. Dit in lijn met het streven van BVNL om werk aantrekkelijker te maken dan uitkeringen.”
“Nieuwkomers hebben pas na 10 jaar arbeidsverleden recht op een bijstandsuitkering.”
“Geen Nederlands willen leren spreken betekent geen bijstandsuitkering. Voor sociale voorzieningen wordt een minimaal niveau van beheersing van de Nederlandse taal vereist.”
“Bijstandsuitkeringen en andere uitkeringen loskoppelen van het minimumloon, met uitzondering van de AOW.”
“Doorbetalen bij ziekteverzuim van een werknemer terugbrengen van 2 jaar naar maximaal 6 maanden. Na 6 maanden is iemand weer aan het werk of valt hij of zij terug naar de bijstand.”
“Het verschil tussen een uitkering en een baan moet fors worden vergroot. Werken moet weer lonen.”
“Het verschil tussen een uitkering en werk moet daarom worden vergroot en de armoedeval moet worden opgeheven.”
“Versoberde uitkering bij werkloosheid voor immigranten tijdens de eerste 5 jaar in Nederland.”
“De Nederlandse taal leren is een vereiste voor een woning of een uitkering.”
Sociaal vangnet blijft bestaan voor wie niet kan werken
Hoewel BVNL strengere eisen stelt aan uitkeringen, blijft er een vangnet voor mensen die niet (volledig) kunnen werken. Bestaande regelingen zoals de ziektewetuitkering blijven behouden.
“Er zal te allen tijde een adequaat sociaal vangnet blijven bestaan voor mensen die niet (volledig) kunnen werken. Regelingen zoals de ziektewetuitkering en andere regelingen blijven bestaan.”
Gemeenten verliezen uitkering bij niet uitvoeren rijksbeleid
BVNL koppelt de uitkering uit het Gemeentefonds aan het uitvoeren van rijksbeleid, als drukmiddel richting gemeenten.
“Gemeenten die weigeren rijksbeleid uit te voeren verliezen hun uitkering uit het Gemeentefonds.”
Stopzetten uitkeringen aan landen die niet meewerken aan terugkeer
BVNL wil uitkeringen naar landen die niet meewerken aan terugkeer van hun onderdanen stopzetten, als onderdeel van een streng migratiebeleid.
“Uitkeringen naar landen die niet meewerken aan terugkeer van hun inwoners worden stopgezet.”
De Partij voor de Dieren wil uitkeringen eerlijker, toegankelijker en minder bureaucratisch maken, met meer vertrouwen in de ontvanger en minder verplichtingen. Ze pleiten voor verhoging van uitkeringen, afschaffing van de kostendelersnorm en sollicitatieplicht, en het toegankelijker maken van arbeidsongeschiktheidsuitkeringen, zodat bestaanszekerheid en gelijkwaardigheid voorop staan.
Uitkeringen verhogen en eerlijker maken
De PvdD vindt dat uitkeringen zoals AOW, WIA, Wajong en bijstand moeten meestijgen met de lonen en dat de AOW-uitkering omhoog moet, vooral voor mensen met een klein of geen aanvullend pensioen. Ze willen dat het recht op uitkering niet langer afhankelijk is van inkomen of huishoudsamenstelling, zodat iedereen gelijkwaardig wordt behandeld.
“Uitkeringen zoals de AOW, WIA, Wajong en bijstand stijgen mee.”
“De AOW-uitkering gaat omhoog. Dit zorgt voor een beter pensioen, vooral voor mensen met een klein of geen aanvullend pensioen.”
“Op dit moment hebben mensen met een hoog inkomen vaker en langer recht op een uitkering dan mensen met een lager inkomen. Dat is onrechtvaardig. Een sociaal vangnet moet iedereen gelijkwaardig behandelen.”
“Mensen in hetzelfde huishouden hebben recht op dezelfde bijstandsuitkering als anderen, dus we schrappen de kostendelersnorm en partnertoets.”
Toegankelijkheid en versoepeling van uitkeringsregels
De partij wil het recht op arbeidsongeschiktheidsuitkeringen (WIA) verruimen, onnodige herindicaties schrappen, en de sollicitatieplicht voor ouderen en mantelzorgers afschaffen. Ook willen ze bijverdienen en giften ontvangen makkelijker maken voor mensen met een uitkering.
“Het recht op WIA wordt toegankelijker: vanaf 15% arbeidsongeschiktheid.”
“We schrappen onnodige herindicaties voor personen met een (levenslange) handicap en/of chronische ziekte.”
“We schaffen de sollicitatieplicht voor 60-plussers af. Ook werklozen die mantelzorg verlenen hoeven niet langer verplicht te solliciteren.”
“Bijverdienen wordt mogelijk voor mensen in de bijstand. De hoogte van het bedrag aan giften dat mensen met een uitkering op grond van de Participatiewet mogen ontvangen wordt verhoogd.”
“We eisen geen tegenprestatie meer van mensen met recht op bijstand.”
Toeslagen afschaffen en bestaanszeker inkomen
De PvdD streeft ernaar om alle toeslagen overbodig te maken door te zorgen dat iedereen een voldoende hoog inkomen heeft, zodat mensen niet afhankelijk zijn van ingewikkelde regelingen en controles.
“We maken uiteindelijk alle toeslagen overbodig. Ieder mens moet een voldoende hoog inkomen hebben om in de basisbehoeften te voorzien.”
Meer keuzevrijheid en flexibiliteit in AOW
De partij wil meer keuzevrijheid in de AOW-leeftijd, zodat mensen eerder kunnen stoppen met werken tegen een aangepaste uitkering, en flexibele of deeltijdpensioenopties krijgen.
“Wie eerder wil stoppen met werken, kan kiezen voor een evenredig aangepaste AOW-uitkering, mensen kunnen kiezen voor een flexibele pensioenleeftijd of een deeltijdpensioen.”
BIJ1 wil het uitkeringsstelsel radicaal vereenvoudigen, menselijker maken en de financiële positie van uitkeringsgerechtigden structureel verbeteren. Ze pleiten voor het afschaffen van sancties en tegenprestaties, het verhogen van de bijstandsuitkering gelijk met het minimumloon, en het regelluw maken van uitkeringen. Hun visie is gericht op vertrouwen, bestaanszekerheid en het wegnemen van stress en willekeur voor mensen met een uitkering.
Afschaffen van sancties, tegenprestaties en verrekeningen
BIJ1 vindt dat het huidige uitkeringssysteem te veel uitgaat van wantrouwen, straffen en boetes, wat leidt tot stress en onzekerheid bij uitkeringsgerechtigden. Ze willen deze elementen afschaffen en mensen in de bijstand juist stimuleren om parttime te werken zonder daarvoor gestraft te worden.
“Tegenprestaties en sancties voor mensen in de bijstand schaffen we af.”
“Ook stoppen de verrekeningen in de bijstand bij parttime inkomen. Zodat mensen in de bijstand in plaats dat ze hiervoor gestraft worden hun parttime inkomen juist kunnen gebruiken om weer op eigen benen te staan.”
“De wet gaat uit van wantrouwen richting mensen die recht hebben op uitkering en legt te veel nadruk op straffen en boetes. Dit zorgt voor onnodige angst, stress en wantrouwen bij mensen met een uitkering.”
Uitkeringen verhogen en regelluw maken
BIJ1 wil de bijstandsuitkering direct verhogen met het minimumloon en het uitkeringsstelsel vereenvoudigen door flexibele regels en minder bureaucratie. Ze willen dat uitkeringen in alle gemeenten gelijk zijn en dat de nadruk komt te liggen op persoonlijke ontwikkeling en kwaliteit van leven.
“Het minimumloon verhogen we direct naar € 19 per uur. Met een gelijke verhoging van de AOW (pensioen) en de bijstandsuitkering.”
“Uitkeringen worden regelluw (met flexibele regels).”
“Regelingen die inkomens ondersteunen trekken we gelijk in alle gemeenten.”
“De Participatiewet is onnodig ingewikkeld. Voor mensen die recht hebben op een uitkering en voor gemeentelijke uitvoeringsorganisaties.”
Meer vertrouwen en ondersteuning in plaats van controle
BIJ1 wil af van het controlerende karakter van het uitkeringssysteem en pleit voor een benadering gebaseerd op vertrouwen, persoonlijke regie en ondersteuning. Ze willen dat onafhankelijke artsen samen met de persoon zelf bepalen of iemand arbeidsongeschikt is, in plaats van het UWV.
“We werken (samen) vanuit vertrouwen.”
“En vooral het recht om zelf te bepalen als ze (voor een deel) arbeidsongeschikt zijn. Daarom doet het UWV geen medische keuringen meer bij arbeidsongeschiktheid, maar gaat dit in samenspraak met de persoon zelf en door onafhankelijke artsen.”
“De Sociale Recherche wordt afgeschaft.”
NSC wil uitkeringen koppelen aan het minimumloon, de duur van de WW handhaven, en het sociale zekerheidsstelsel vereenvoudigen zodat werken meer loont en bestaanszekerheid wordt versterkt. Ze pleiten voor een eerlijker en begrijpelijker arbeidsongeschiktheidsstelsel, het schrappen van onredelijke kortingen op uitkeringen bij informele hulp, en het afschaffen van de WGA-vervolguitkering. De partij wil daarnaast fouten in uitkeringsberekeningen snel herstellen en kwetsbare groepen beschermen tegen terugvorderingen.
Uitkeringen koppelen aan minimumloon en verhogen
NSC vindt bestaanszekerheid essentieel en wil dat uitkeringen meestijgen met het minimumloon, dat zelf omhoog gaat. Zo willen ze voorkomen dat mensen met een uitkering achterblijven bij de loonontwikkeling en zorgen ze dat uitkeringen toereikend zijn voor de dagelijkse kosten.
“We handhaven de koppeling van AOW en andere uitkeringen met het minimumloon zodat deze ook meegroeien met de gemiddelde stijging van de contractlonen.”
“Het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen gaan omhoog.”
“minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen moeten toereikend zijn om de dagelijkse kosten te kunnen betalen. We verhogen het minimumloon stapsgewijs naar € 18 en koppelen dit aan een stelselvernieuwing, zodat het loon weer de basis is van het inkomen.”
Duur WW-uitkering blijft maximaal twee jaar
NSC wil de maximale duur van de WW-uitkering handhaven op twee jaar, met meer gerichte begeleiding naar nieuw werk en omscholing, zodat mensen sneller weer inkomen uit arbeid krijgen.
“De duur van een werkloosheidsuitkering op basis van de Werkloosheidswet (WW) blijft gehandhaafd op maximaal twee jaar. We helpen mensen die in de WW terecht komen snel een nieuwe baan te vinden door hen eerder en gerichter te begeleiden.”
Hervormen arbeidsongeschiktheidsstelsel en afschaffen WGA-vervolguitkering
NSC wil het arbeidsongeschiktheidsstelsel grondig hervormen, de WIA eerlijker en begrijpelijker maken, en de WGA-vervolguitkering afschaffen. Ze willen dat uitkeringen in dit domein minder onzeker zijn en meer gericht op re-integratie.
Geen korting op uitkering bij informele hulp
NSC wil dat mensen niet gekort worden op hun uitkering als ze informele hulp ontvangen, zoals boodschappen van familie of vrienden. Ze vinden de huidige regels te streng en willen deze zoveel mogelijk schrappen.
“Het kan niet zo zijn dat mensen gekort worden op hun uitkering als ze bijvoorbeeld boodschappen krijgen van familie, vrienden of buren. Die regels gaan we zoveel mogelijk schrappen.”
Hersteloperaties bij fouten in uitkeringsberekeningen
NSC wil dat fouten in de berekening van uitkeringen, met name WIA, snel en zorgvuldig worden hersteld. Gedupeerden hoeven te veel ontvangen uitkering niet terug te betalen en nabetalingen mogen geen nadelige gevolgen hebben voor toeslagen.
“De hersteloperaties bij het UWV moeten snel, zorgvuldig en volledig worden afgerond. Daarbij is het essentieel dat de gemaakte fouten in de berekening van WIA-uitkeringen zoveel en zo snel mogelijk worden hersteld.”
“Mensen die door een fout van de overheid te veel WIA-uitkering hebben ontvangen, hoeven dit niet terug te betalen. Als mensen door de hersteloperatie recht hebben op een nabetaling, dan moet dat zo min mogelijk nadelige gevolgen hebben op bijvoorbeeld hun toeslagen.”
Strengere verplichtingen voor statushouders: direct werken, geen uitkering
NSC wil dat statushouders na inschrijving direct aan het werk gaan en niet terugvallen op een uitkering. Ze willen werk- en scholingsverplichtingen aanscherpen en belemmeringen voor werk wegnemen.
“Statushouders moeten na inschrijving bij een gemeente direct aan het werk gaan en niet terugvallen in een uitkering. We willen de verplichtingen tot werk en scholing flink aanscherpen...”
De VVD wil het verschil tussen werken en een uitkering vergroten, zodat werken altijd loont en uitkeringen niet aantrekkelijker zijn dan werk. Ze stellen voor om een uitkeringsplafond in te voeren, de koppeling tussen minimumloon en uitkeringen los te laten, strengere eisen te stellen aan bijstandsgerechtigden (zoals taaleisen en sollicitatieplicht), en lokale regelingen te harmoniseren. Het doel is om uitkeringen minder snel te laten stijgen dan lonen, misbruik te voorkomen en mensen te stimuleren om aan het werk te gaan.
Uitkeringsplafond en beperken stapeling regelingen
De VVD wil voorkomen dat mensen met uitkeringen en toeslagen meer te besteden hebben dan werkenden. Daarom stellen ze een maximum aan de totale steun per huishouden en willen ze de stapeling van regelingen beperken.
“We voeren een plafond in op de totale steun die één huishouden kan ontvangen. Dit uitkeringsplafond zorgt ervoor dat werken altijd loont. We nemen maatregelen om de stapeling van toeslagen en regelingen te beperken.”
“Het mag niet meer gebeuren dat iemand door een stapeling van uitkeringen en toeslagen meer te besteden heeft dan iemand die hard werkt om rond te komen.”
Loslaten koppeling uitkeringen en minimumloon
De VVD wil dat uitkeringen (behalve AOW en arbeidsongeschiktheidsregelingen) niet langer automatisch meestijgen met de lonen, maar alleen met de inflatie, zodat werkenden er meer op vooruitgaan dan uitkeringsgerechtigden.
“Wij laten deze koppeling los en herstellen het verschil tussen werk en uitkering. Voortaan stijgen de uitkeringen, behalve de AOW en regelingen voor arbeidsongeschikten, mee met de inflatie in plaats van met de lonen.”
Strengere eisen en handhaving bij bijstand
De VVD wil strengere eisen stellen aan bijstandsgerechtigden, zoals het voldoen aan taaleisen en het accepteren van passend werk. Gemeenten moeten hier streng op handhaven en bij niet-naleving volgt een korting op de uitkering.
“Wie onvoldoende Nederlands spreekt en geen moeite doet om dit te leren, wordt fors op de uitkering gekort. Er komt een extra korting bij het langdurig niet voldoen aan de taaleis. Uitkeringsgerechtigden die een geschikte baan weigeren, worden ook gekort.”
“Wie meer dan één keer passend werk weigert, moet gekort worden op de uitkering.”
Harmoniseren en beperken lokale regelingen
De VVD wil de verschillen tussen gemeenten in aanvullende regelingen voor uitkeringsgerechtigden verkleinen en waar nodig landelijke voorwaarden stellen, zodat werken overal meer loont dan een uitkering ontvangen.
“We hervormen deze lokale nivelleringsmachine door meer landelijke voorwaarden te stellen en regelingen waar nodig in te perken of landelijk te organiseren, zodat we ook bureaucratie verminderen. Het mag namelijk niet zo zijn dat werken voor een slechter inkomen zorgt dan een uitkering.”
Bijstand als tijdelijk vangnet, niet vrijblijvend
De VVD benadrukt dat de bijstand een tijdelijk vangnet moet zijn en geen vrijblijvend recht. Ze willen dat iedereen in de bijstand actief wordt geholpen richting werk, met intensieve begeleiding voor wie kansrijk is.
“De bijstand is niet vrijblijvend: Van iedereen in de bijstand verwachten we dat ze hun best doen om hun bijdrage te leveren aan Nederland.”
“We willen dat mensen in de bijstand, autochtoon of nieuwkomer, actief aan een baan worden geholpen, waarbij we naar Rotterdams model kiezen voor focus op intensieve hulp voor mensen die het meest kans hebben om snel aan het werk te gaan.”
Specifieke eisen voor statushouders en vrouwen in uitkering
De VVD wil dat statushouders direct een leerwerkplek of startbaan krijgen in plaats van een uitkering, en dat vrouwen in uitkeringsgezinnen zelfstandig worden geholpen richting werk.
“De VVD wil dat elke statushouder direct bij het krijgen van huisvesting een leerwerkplek of startbaan krijgt aangeboden en accepteert, in plaats van direct een uitkering.”
“Het moet landelijk de norm worden dat gemeenten vrouwen ook aan het werk helpen, als het gezin gebruik maakt van een uitkering.”
GroenLinks-PvdA wil het uitkeringsstelsel menselijker, eenvoudiger en rechtvaardiger maken, met hogere uitkeringen en minder bureaucratie. Ze pleiten voor een nieuw sociaal vangnet dat uitgaat van vertrouwen, automatische toekenning van rechten, en het schrappen van strenge verplichtingen en terugvorderingen. Het doel is bestaanszekerheid voor iedereen, met speciale aandacht voor mensen die buiten de boot vallen of door fouten van de overheid zijn benadeeld.
Hogere en menswaardige uitkeringen
GroenLinks-PvdA wil uitkeringen verhogen en garanderen dat iedereen kan rekenen op een fatsoenlijk bestaansminimum. Ze vervangen de Participatiewet door een nieuwe Wet op de bestaanszekerheid en willen dat inkomensondersteuning zoveel mogelijk automatisch wordt uitgekeerd.
“De huidige Participatiewet wordt vervangen door een nieuwe Wet op de bestaanszekerheid, die garandeert dat iedereen voldoende inkomen heeft om van te leven, en vertrekt vanuit vertrouwen in mensen.”
“We zorgen voor een bijstandsvoorziening die voorziet in een menswaardig bestaan, zowel in Europees- als in Caribisch Nederland. Naast hogere uitkeringen worden mensen actief gewezen op andere inkomensondersteuning waar zij recht op hebben, die zoveel mogelijk automatisch wordt uitgekeerd.”
Minder verplichtingen en meer vertrouwen voor uitkeringsgerechtigden
De partij wil het systeem versimpelen en uitgaan van vertrouwen in plaats van wantrouwen. Ze schaffen verplichtingen zoals de zoekplicht en taaleis af, schrappen de kostendelersnorm, en zorgen dat een vergissing niet direct tot een boete leidt.
“We stellen vertrouwen boven wantrouwen en schrappen verplichtingen zoals de zoekplicht voor jongeren en de taaleis. We dringen het aantal formulieren terug en zorgen dat een vergissing niet zomaar leidt tot een boete. De kostendelersnorm schaffen we af.”
Uitkeringen toegankelijker maken en bijverdienen mogelijk
GroenLinks-PvdA wil dat de stap uit de uitkering geen sprong in het diepe is. Ze maken het mogelijk om vanuit een uitkering bij te verdienen en bieden een terugvaloptie.
“Werk moet daarnaast lonen en de stap uit de uitkering mag geen sprong in het diepe zijn. Daarom zorgen we voor een terugvaloptie en maken we het mogelijk om vanuit een uitkering bij te verdienen.”
Geen terugvorderingen en herstel bij fouten overheid
De partij wil dat mensen niet in financiële problemen komen door fouten van de overheid. Terugvorderingen worden uitgesloten en er komt een belastingvrije compensatieregeling zonder impact op toeslagen.
“Daarnaast mogen mensen niet in financiële ellende terechtkomen omdat zij grote bedragen terug moeten betalen die ze te veel hebben ontvangen door fouten van de overheid. Terugvorderingen worden uitgesloten.”
“Hiervoor richten we een regeling in waarmee mensen belastingvrij gecompenseerd kunnen worden, zonder impact op toeslagen en andere regelingen.”
Rechtvaardige arbeidsongeschiktheids- en AOW-uitkeringen
GroenLinks-PvdA wil onrechtvaardigheden in het arbeidsongeschiktheidsstelsel aanpakken, de WIA-drempel verlagen en de AOW-uitkering verhogen tot het minimumloon.
Bestaanszekerheid voor niet-uitkeringsgerechtigden
De partij wil ook mensen die buiten het uitkeringsstelsel vallen, zoals chronisch zieken zonder recht op uitkering, bestaanszekerheid bieden.
“We zorgen voor bestaanszekerheid voor deze groep en ontwikkelkansen naar vermogen.”
Volt wil het huidige toeslagen- en uitkeringssysteem vervangen door een maandelijks basisinkomen voor iedereen, waarmee alle toeslagen en uitkeringen worden afgeschaft. Dit basisinkomen moet bestaanszekerheid bieden en het sociaal minimum verhogen, zodat niemand onder het bestaansminimum hoeft te leven. Daarnaast wil Volt de kostendelersnorm in de bijstand afschaffen en zelfstandigen toegang geven tot sociale uitkeringen als WW en WIA.
Basisinkomen vervangt alle uitkeringen en toeslagen
Volt stelt voor om het gehele systeem van toeslagen, uitkeringen en fiscale regelingen te vervangen door een universeel basisinkomen. Dit moet zorgen voor eenvoud, zekerheid en het wegnemen van armoede en onzekerheid. Het basisinkomen wordt per huishouden uitgekeerd, met extra bedragen voor volwassenen en kinderen, en alleenstaande ouders ontvangen een extra toeslag.
“Er komt een maandelijks basisinkomen dat alle toeslagen vervangt. Dit bestaat uit een vaste basisuitkering per huishouden. Boven op die basis wordt er per volwassene en per kind extra geld uitgekeerd. Ook alleenstaande ouders ontvangen extra geld boven op de basisuitkering.”
“We schaffen alle toeslagen, heffingskortingen, aftrekposten, vrijstellingen en de werkgevers- en werknemerspremies af. Al deze regelingen worden afgedekt door invoering van het nieuwe basisinkomen en door uitbreiding van de inkomstenbelasting met een aantal schijven.”
“Iedereen krijgt een basisinkomen.”
“De gestegen maandlasten voor huiseigenaren worden gecompenseerd met een lagere inkomstenbelasting en een basisinkomen.”
Sociaal minimum verhogen en bestaanszekerheid garanderen
Volt wil het sociaal minimum verhogen zodat het voldoende is om in de basisbehoeften te voorzien. Dit is bedoeld om armoede te bestrijden en te zorgen dat niemand onder het bestaansminimum leeft.
“Het sociaal minimum moet omhoog, zodat het voldoende is om bestaanszekerheid te garanderen. Dat moet in ieder geval hoog genoeg zijn om de eigen bijdrage in de zorg te kunnen betalen, je huis te verwarmen, je energierekening te betalen en een laptop en smartphone te betalen.”
“We breiden het aantal tariefschijven in box 1 van de inkomstenbelasting uit, en passen deze op zo’n manier aan dat niemand meer onder het sociaal minimum hoeft te leven.”
Zelfstandigen krijgen recht op WW, WAO en WIA
Volt wil dat zelfstandigen dezelfde rechten op sociale uitkeringen krijgen als werknemers in loondienst, zoals WW, WAO en WIA, en hiervoor ook premies betalen.
“Er komt één sociaal stelsel voor werkenden: zelfstandigen krijgen net als werknemers rechten binnen de WW, WAO en WIA. Dat betekent dat zij dezelfde bescherming krijgen als werknemers die in loondienst zijn, en dat zij hiervoor premies betalen.”
Kostendelersnorm in de bijstand volledig afschaffen
Volt wil de kostendelersnorm in de participatiewet volledig afschaffen, zodat samenwonen boven de 27 jaar niet meer leidt tot korting op de bijstandsuitkering.
“We schaffen de kostendelersnorm in de participatiewet volledig af, zodat ook boven de 27 jaar inwonen niet meer tot korting op de bijstand leidt.”
Grensarbeiders mogen kiezen waar ze uitkering aanvragen
Volt wil dat grensarbeiders die vijf jaar verzekerd zijn geweest in het land waar zij als laatste gewerkt hebben, mogen kiezen om daar hun werkloosheidsuitkering aan te vragen.
“Grensarbeiders die vijf jaar verzekerd zijn geweest in het land waar zij als laatste gewerkt hebben, zouden ervoor moeten kunnen kiezen om in datzelfde land een werkloosheidsuitkering aan te vragen.”
D66 wil uitkeringen verhogen zodat mensen een volwaardig bestaan kunnen leiden, en de stap van uitkering naar werk makkelijker maken. Ze pleiten voor een hoger minimumloon, een verhoging van de bijstand, en een eenvoudiger systeem dat bestaanszekerheid biedt, waarbij het huidige toeslagenstelsel wordt vervangen door een individueel basisbedrag. D66 wil dat inkomenssteun voldoende is om van rond te komen en dat het Rijk hiervoor verantwoordelijk is, zodat gemeenten niet hoeven bij te springen.
Bijstand en uitkeringen verhogen voor bestaanszekerheid
D66 vindt dat uitkeringen, zoals de bijstand, voldoende moeten zijn om zelfstandig te kunnen leven en wil deze koppelen aan het minimumloon. Ze willen bestaanszekerheid vergroten door inkomenssteun te verhogen en het systeem te vereenvoudigen, zodat minder mensen afhankelijk zijn van toeslagen.
“Werken moet lonen en de bijstand moet genoeg zijn om jezelf te kunnen redden en een fijn leven te leiden. We verhogen het minimumloon en het minimumjeugdloon. De bijstand stijgt in verhouding mee.”
“Inkomenssteun moet genoeg zijn om van rond te komen. Het Rijk is daarvoor verantwoordelijk, maar op dit moment moeten gemeenten vaak nog bijspringen om mensen van een volwaardig inkomen te voorzien. Dit moet anders.”
“Door de verhoging van het minimumloon en van de bijstand die daaraan gekoppeld is, zullen minder mensen afhankelijk zijn van toeslagen. Zo komt de basis weer op orde.”
Uitkeringen toegankelijker maken en overgang naar werk vergemakkelijken
D66 wil de stap van uitkering naar werk makkelijker maken, onder andere door vrijwilligers- of deeltijdwerk mogelijk te maken. Ze willen dat mensen met een uitkering beter kunnen deelnemen aan de arbeidsmarkt, met meer maatwerk en passend werk voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
“We maken de stap naar werk vanuit een uitkering makkelijker, bijvoorbeeld via vrijwillers- of deeltijdwerk.”
Huidige toeslagen vervangen door een individueel basisbedrag
D66 wil het complexe toeslagenstelsel afschaffen en vervangen door een individueel basisbedrag, zodat mensen meer zekerheid en eenvoud krijgen en minder afhankelijk zijn van losse regelingen.
Werkloosheidsuitkering (WW) aanpassen: hoger aan het begin, kortere duur
D66 wil de WW aanpassen zodat mensen die werkloos worden direct een hogere uitkering krijgen, maar de uitkeringsduur wordt korter omdat mensen tegenwoordig sneller nieuw werk vinden.
“Wie werkloos wordt, krijgt direct aan het begin een hogere uitkering, zodat de terugval in inkomen kleiner is. De duur van de uitkering wordt korter, omdat mensen tegenwoordig vaak sneller dan vroeger een nieuw werk vinden.”
Kamerverhuur zonder gevolgen voor uitkering (tijdelijke maatregel)
D66 stelt voor om tijdelijk kamerhuur toe te staan zonder dat dit negatieve gevolgen heeft voor de uitkering, om woningdelen te stimuleren.
“Iedereen mag één kamer verhuren zonder dat dat negatieve financiële gevolgen heeft voor een uitkering, de belasting, de huur of een hypotheek.”
BBB wil het sociale vangnet behouden voor wie het nodig heeft, maar pleit voor een eenvoudiger, menselijker en minder bureaucratische uitvoering van uitkeringen. Ze willen het UWV hervormen tot een eenvoudige uitkeringsinstantie en koppelen uitkeringen aan duidelijke voorwaarden, zoals het stimuleren van arbeidsparticipatie en het tegengaan van misbruik. BBB benadrukt bestaanszekerheid, maar vindt dat werken en meedoen altijd moeten lonen boven het ontvangen van een uitkering.
Sociale vangnet behouden, maar eenvoudiger en menselijker
BBB erkent het belang van uitkeringen als vangnet, maar vindt de uitvoering te bureaucratisch en wil deze vereenvoudigen. Het UWV moet een eenvoudige uitkeringsinstantie worden, met keuringen en begeleiding bij andere partijen. Het vangnet blijft bestaan, maar moet toegankelijker en minder complex zijn.
“Ons sociale vangnet is van grote waarde, maar de uitvoering is vaak bureaucratisch, afstandelijk en ondoorzichtig. Mensen verdwalen in regels, wachttijden en loketten.”
“Het UWV hervormen tot een eenvoudige uitkeringsinstantie. De huidige situatie is onhoudbaar. Uiteraard blijft een vangnet beschikbaar voor wie dat nodig heeft.”
“Sociale zekerheid moet een vangnet zijn voor wie het nodig heeft geen doolhof.”
“Het vangnet behouden: WW, Ziektewet en WIA blijven als vangnet overeind.”
Uitkering en participatie: werken en meedoen moet lonen
BBB vindt dat uitkeringen niet vrijblijvend mogen zijn en koppelt het recht op uitkering aan participatie, zoals werk, opleiding of vrijwilligerswerk. Wie niet wil meedoen, wordt gekort op uitkering en toeslagen.
“Nieuwkomers moeten een bijdrage leveren aan ons land. Binnen een jaar volgt iemand een opleiding, doet vrijwilligerswerk of heeft een betaalde baan. Wie dat weigert, wordt gekort op uitkeringen en toeslagen.”
Tegengaan van misbruik en gerichtheid op echte noodzaak
BBB wil uitkeringen alleen voor wie het echt nodig heeft en wil misbruik tegengaan, onder andere door strengere voorwaarden en beëindiging van uitkeringen bij misbruik of terugkeer naar het land van herkomst.
“Procedure beëindiging bij terugkeer land van herkomst. Als een asielzoeker of statushouder terugreist naar het land van herkomst, ongeacht de reden, wordt de procedure direct beëindigd of de verblijfsvergunning direct ingetrokken.”
AOW-uitkering beschermen
BBB wil de AOW-uitkering beschermen tegen extra belasting en handhaaft de koppeling aan het minimumloon.
“De AOWuitkeringen worden niet zwaarder belast dan nu het geval is en we handhaven de koppeling aan het wettelijk minimumloon.”
De ChristenUnie wil het uitkeringsstelsel eenvoudiger, rechtvaardiger en menselijker maken, met meer inkomenszekerheid en minder bureaucratie. Ze pleiten voor het afschaffen van de kostendelersnorm, het verbeteren van de WIA voor mensen met een gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid, en het handhaven van de WW-duur. Het uitgangspunt is een sociaal vangnet dat mensen ondersteunt zonder onnodige complexiteit of wantrouwen.
Eenvoudiger en rechtvaardiger sociaal vangnet
De ChristenUnie vindt het huidige uitkeringsstelsel te complex en soms onrechtvaardig, en wil het vereenvoudigen zodat mensen in kwetsbare situaties beter worden geholpen. Ze willen inkomensondersteuning en de overgang tussen uitkering en werk soepeler maken, met meer vertrouwen in plaats van wantrouwen.
“Ons sociale zekerheidsstelsel is bedoeld als vangnet voor momenten waarop het leven tegenzit: bij werkloosheid, ziekte, arbeidsongeschiktheid of ouderdom. In theorie is dat vangnet stevig, met voor elke situatie een passende regeling. Maar in de praktijk blijkt het systeem vaak complex en bureaucratisch.”
“Vereenvoudiging van inkomensondersteuning en versteviging van inkomenszekerheid (ook bij de overgang tussen dagbesteding, bijstand en betaald werk) moet daarbij de kern zijn.”
Afschaffen kostendelersnorm in de bijstand
De partij wil de kostendelersnorm in de Participatiewet afschaffen voor mensen die (tijdelijk) onderdak bieden aan anderen, om solidariteit niet te bestraffen en armoede te voorkomen.
“We schaffen de kostendelersnorm in de Participatiewet af voor mensen die tijdelijk of structureel onderdak bieden aan iemand in nood of bereid zijn om hun woning te delen met iemand anders.”
Verbetering WIA voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten
De ChristenUnie erkent dat mensen die minder dan 35% arbeidsongeschikt zijn nu buiten de WIA-uitkering vallen en vaak in de bijstand terechtkomen. Ze willen hiervoor een oplossing binnen de WIA of een verlicht bijstandsregime.
“Ook zoeken we een oplossing voor mensen die minder dan 35% arbeidsongeschikt zijn. Zij krijgen nu geen WIA-uitkering en eindigen vaak ziek in de bijstand. Dit vraagt om een oplossing in de WIA of een verlicht bijstandsregime.”
Handhaven en vereenvoudigen WW-uitkering
De partij is tegen het verkorten van de WW-duur en wil deze op twee jaar houden, met een vereenvoudiging van de regeling om misbruik en onduidelijkheid tegen te gaan.
Uitkeringstoegang voor BES-eilanden
De ChristenUnie wil dat inwoners van de BES-eilanden toegang krijgen tot een WW-uitkering en dat de bijstands- en AOW-regelingen daar gelijkgetrokken worden met Europees Nederland.
“We introduceren een WW-uitkering op de BES en streven ernaar de onderstand (bijstand) en AOV (AOW) in lijn te brengen met de regelingen zoals die in Europees Nederland gelden.”
De SP wil uitkeringen verhogen en koppelen aan het minimumloon, zodat niemand in armoede hoeft te leven en bestaanszekerheid gegarandeerd is. Ze pleiten voor een menswaardig en toegankelijk uitkeringsstelsel zonder dwangmaatregelen, met bijzondere aandacht voor groepen als zzp’ers, jonggehandicapten en ouderen. De partij wil het toeslagenstelsel overbodig maken door inkomens te verhogen en publieke voorzieningen gratis of betaalbaar te maken.
Uitkeringen verhogen en koppelen aan minimumloon
De SP vindt dat uitkeringen zoals bijstand, WIA, Wajong en AOW moeten meestijgen met het minimumloon, zodat mensen met een uitkering niet in armoede hoeven te leven. Dit moet zorgen voor meer bestaanszekerheid en minder afhankelijkheid van aanvullende toeslagen.
“Uitkeringen die gekoppeld zijn aan het minimumloon, zoals WIA, Wajong, bijstand en AOW stijgen mee met de verhoging van het minimumloon. Zo krijgen gepensioneerden meer te besteden en zorgen we voor een bijstand waarmee niemand in armoede hoeft te leven.”
“We garanderen een leefbaar inkomen door uitkeringen mee te laten stijgen met de verhoging van het minimumloon en de bijstand op een menswaardig niveau te brengen.”
Menswaardige en toegankelijke uitkeringen zonder dwang
De SP wil af van dwangmaatregelen en georganiseerd wantrouwen richting mensen in de bijstand. Ze pleiten voor een sociaal stelsel waarin mensen met een beperking recht hebben op begeleiding naar passend werk, en fouten van instanties zoals het UWV niet mogen leiden tot nadeel voor uitkeringsgerechtigden.
“Dwangmaatregelen helpen mensen niet en we stoppen met het georganiseerd wantrouwen van mensen in de bijstand.”
“Het herstellen van de fouten die het UWV heeft gemaakt heeft prioriteit. Met daarbij de garantie dat fouten die het UWV heeft gemaakt nooit mogen leiden tot (financieel) nadeel voor uitkeringsgerechtigden.”
Uitkering en sociale zekerheid voor zzp’ers en jonggehandicapten
De SP wil dat zzp’ers recht krijgen op pensioen en arbeidsongeschiktheidsuitkering, en dat jonggehandicapten een hogere Wajonguitkering ontvangen zonder te worden verwezen naar de bijstand.
Toeslagenstelsel overbodig maken door hogere inkomens en publieke voorzieningen
De SP wil het huidige toeslagenstelsel afschaffen door inkomens te verhogen en basisvoorzieningen zoals zorg, openbaar vervoer, onderwijs en kinderopvang gratis of betaalbaar te maken, zodat uitkeringen voldoende zijn en toeslagen niet meer nodig zijn.
“Het stelsel van toeslagen maken we overbodig. Door alle inkomens te verhogen en publieke taken weer publiek te organiseren, maken we het toeslagenstelsel overbodig.”
50PLUS beschouwt uitkeringen, met name de AOW, als een fundamenteel recht en pleit voor het behoud en de versterking ervan, vooral voor ouderen en mensen met een lang arbeidsverleden. De partij wil de AOW-uitkering onaantastbaar houden, koppelen aan het minimumloon, een dertiende maand invoeren, en een vervroegde uitkering (AOW-light) mogelijk maken voor mensen met zware beroepen of een lang arbeidsverleden.
AOW-uitkering behouden en versterken
50PLUS ziet de AOW-uitkering als het fundament van bestaanszekerheid voor ouderen en wil deze onaantastbaar houden. De partij wil de uitkering koppelen aan het minimumloon, een dertiende maand invoeren, en de mogelijkheid bieden tot een vervroegde uitkering voor mensen met zware beroepen of een arbeidsverleden van 40 jaar of langer. Hiermee wil 50PLUS voorkomen dat ouderen in armoede raken en hun bestaanszekerheid versterken.
“De AOW is het onaantastbare fundament van onze welvaartsstaat en blijft, wat 50PLUS betreft, staan als een huis.”
“De AOW-uitkering is er voor iedereen en blijft gekoppeld aan het wettelijk minimumloon.”
“Er wordt een dertiende maand ingevoerd voor AOW’ers, ter compensatie van het afschaffen van de Inkomensondersteuning-AOW (IO-AOW).”
“Recht op vervroegde uitkering (AOW-light) voor mensen met zware beroepen of een arbeidsverleden van 40 jaar of langer.”
Keuzevrijheid in pensioenuitkering
50PLUS wil gepensioneerden meer zeggenschap geven over hun pensioenuitkering, met name de keuze tussen een vaste en variabele uitkering. Dit moet zorgen voor meer maatwerk en recht doen aan individuele wensen en omstandigheden.
“Er komt reële zeggenschap over de keuze tussen een vaste en variabele uitkering voor gepensioneerden in de vorm van een opt-out.”
AOW-rechten arbeidsmigranten afkopen bij vertrek
Om administratieve lasten en onvindbare rechthebbenden te voorkomen, wil 50PLUS dat opgebouwde AOW-rechten van arbeidsmigranten worden afgekocht bij vertrek uit Nederland, zodat kleine uitkeringen op lange termijn niet hoeven te worden uitgekeerd.
“50PLUS wil dat deze AOW-rechten worden afgekocht bij vertrek uit Nederland. Het legt een te groot beslag op overheidsdiensten om soms tot 40 jaar later deze kleine uitkeringen te verzorgen bij de onvindbare rechthebbenden.”
De SGP vindt dat uitkeringen alleen bedoeld zijn als vangnet voor mensen die echt niet kunnen rondkomen en stimuleert werk boven uitkering. Ze willen de bijstandsuitkering verhogen en koppelen aan het minimumloon, de werkloosheidsuitkering hervormen, en de AOW flexibeler maken. Tegelijkertijd pleiten ze voor strengere toetsing op rechtmatigheid en het beperken van uitkeringen voor wie niet wil werken.
Alleen uitkering voor wie echt niet kan werken
De SGP stelt dat uitkeringen alleen bedoeld zijn voor mensen die niet in staat zijn om zelf in hun levensonderhoud te voorzien. Ze willen strengere toetsing om misbruik te voorkomen en het recht op bijstand laten vervallen voor wie niet wil werken. Dit moet de solidariteit en betaalbaarheid van het stelsel waarborgen.
“Alleen mensen die zelf echt niet kunnen rondkomen hebben recht op een uitkering. Voor wie wel kan maar niet wil werken, vervalt het recht op bijstand. Gemeenten en UWV krijgen middelen om hierop beter te toetsen.”
Bijstandsuitkering verhogen en koppelen aan minimumloon
De SGP erkent dat te veel mensen niet rondkomen van de bijstandsuitkering en wil deze daarom verhogen. De bijstand blijft gekoppeld aan het wettelijk minimumloon om de bestaanszekerheid te verbeteren.
“Te veel mensen komen niet rond van een bijstandsuitkering. De bijstand wordt daarom stapsgewijs verhoogd en blijft gekoppeld aan het wettelijk minimumloon.”
Werkloosheidsuitkering: hoger begin, kortere duur
Om de inkomensval bij werkloosheid te beperken, wil de SGP de werkloosheidsuitkering aanvankelijk hoger maken, maar deze sneller afbouwen en de totale duur beperken tot één jaar. Dit moet mensen stimuleren sneller weer aan het werk te gaan.
“De werkloosheidsuitkering begint hoger en wordt trapsgewijs afgebouwd, zodat de inkomensval bij werkloosheid kleiner wordt. De duur van de werkeloosheidsuitkering gaat naar één jaar, waarbij de opbouw van rechten over een langere periode verloopt.”
Flexibiliteit in AOW-uitkering
De SGP wil meer flexibiliteit in de AOW-uitkering, zodat mensen deze later kunnen laten ingaan in ruil voor hogere uitkeringen op latere leeftijd. Ook willen ze de pensioenleeftijd sterker koppelen aan de levensverwachting, inclusief de mogelijkheid tot verlaging.
“Naast eerder stoppen met werken, moet het ook mogelijk worden om de Algemene Ouderdomswet (AOW)-uitkering later in te laten gaan, waarbij de uitkeringen in latere jaren stijgen.”
“De SGP wil dat dit wel mogelijk wordt. Ook wordt de pensioenleeftijd weer sterker gekoppeld met de levensverwachting.”
Bescherming koopkracht gepensioneerden met alleen AOW
De SGP maakt zich zorgen over gepensioneerden die alleen een AOW-uitkering en eventueel een klein pensioen hebben. Zij willen hun koopkracht beschermen, gezien de stijgende prijzen.
“Bij sommige gepensioneerden bestaat de oudedagsvoorziening alleen uit een AOW-uitkering, eventueel aangevuld met een ‘klein pensioen’. Terwijl de prijzen stijgen, kunnen zij soms maar net de eindjes aan elkaar knopen. Hun koopkracht moet beschermd worden.”
DENK wil uitkeringen verhogen en koppelen aan het minimumloon om de koopkracht en bestaanszekerheid van mensen te waarborgen. Ze pleiten voor een eenvoudiger en rechtvaardiger sociaal stelsel, waarbij harde en discriminerende regelgeving wordt afgeschaft en het toeslagenstelsel wordt vervangen. Het doel is om armoede te bestrijden en inkomenszekerheid te vergroten, met bijzondere aandacht voor menselijke maat en gelijke behandeling.
Uitkeringen verhogen en koppelen aan minimumloon
DENK vindt dat uitkeringen, waaronder de bijstandsuitkering, voldoende moeten meestijgen met de prijzen en gekoppeld moeten blijven aan het minimumloon. Dit moet de koopkracht beschermen en het bestaansminimum beter laten aansluiten bij de werkelijke behoeften van mensen.
“Uitkeringen en bijstandsuitkeringen zullen voldoende stijgen met de prijzen om de koopkracht van mensen op peil te houden. De koppeling met het minimumloon blijft bestaan.”
“Het bestaansminimum wordt beter afgestemd op wat mensen werkelijk nodig hebben om rond te komen en de bijstandsuitkering in combinatie met toeslagen gaat hier aan voldoen.”
“Werkloosheidsuitkeringen en bijstandsuitkeringen zullen voldoende stijgen met de prijzen om de koopkracht van mensen op peil te houden. De koppeling met het minimumloon blijft bestaan.”
Eenvoudiger en rechtvaardiger sociaal stelsel, afschaffen harde en discriminerende regels
DENK wil het toeslagenstelsel vervangen door een eenvoudiger systeem en pleit voor het afschaffen van harde regelgeving in de sociale zekerheid die mensen benadeelt. Fraudebestrijding moet altijd met de menselijke maat en zonder afkomstgerelateerde gegevens plaatsvinden.
“Wij willen dat het toeslagenstelsel vervangen wordt door een stelsel dat eenvoudiger is. Wij blijven actief werken om harde regelgeving in de sociale zekerheid die leidt tot het benadelen van mensen af te schaffen.”
“Fraudebestrijding in de sociale zekerheid moet altijd met de menselijke maat voorop en afkomstgerelateerde gegevens worden hier nooit voor gebruikt.”
JA21 wil het uitkeringsstelsel beperken tot een sociaal vangnet dat mensen tijdelijk helpt zonder hen afhankelijk te maken. Ze pleiten voor het afschaffen van uitkeringsverdragen met landen die hun onderdanen niet terugnemen en willen het toeslagen- en uitkeringssysteem drastisch vereenvoudigen, zodat werken meer loont en afhankelijkheid van uitkeringen wordt ontmoedigd.
Uitkeringsverdragen opschorten bij weigering terugkeer
JA21 wil druk uitoefenen op landen die hun onderdanen niet terugnemen door uitkeringsverdragen met deze landen op te schorten. Dit moet de terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers bevorderen en misbruik van het Nederlandse uitkeringssysteem tegengaan.
“Als herkomstlanden na aankondiging weigeren hun onderdanen terug te nemen, moet Nederland een diplomatieke escalatieladder hanteren waarbinnen voorgesorteerd wordt op onder meer het weigeren van visa, het intrekken van landingsrechten, opschorten van uitkerings- en handelsverdragen en het algeheel stoppen van ontwikkelingshulp.”
Sociaal vangnet zonder afhankelijkheid
JA21 vindt dat het uitkeringsstelsel een tijdelijk vangnet moet zijn en geen systeem dat mensen langdurig afhankelijk maakt. Ze willen een overheid die faciliteert in plaats van belemmert, en een stelsel dat werken stimuleert boven het ontvangen van een uitkering.
“een sociaal vangnet dat mensen helpt zonder ze afhankelijk te maken.”
Toeslagen en uitkeringen vervangen door eenvoudiger toelagen
JA21 wil het huidige complexe toeslagen- en uitkeringssysteem vervangen door een eenvoudiger systeem van toelagen, zodat werken meer loont en de marginale druk omlaag gaat. Dit moet het aantrekkelijker maken om te werken in plaats van een uitkering te ontvangen.
“Werken weer laten lonen met een sterk vereenvoudigd stelsel van toelagen, dat niet primair inkomensafhankelijk is en waarmee de marginale druk fors omlaag gaat.”
“Wij schaffen het circus aan toeslagen en heffingskortingen af, en vervangen het door een simpel en transparant systeem van toelagen.”
De PVV wil het uitkeringsstelsel strenger maken door uitkeringen te stoppen bij fraude, crimineel gedrag of onvoldoende integratie, en door export van uitkeringen naar het buitenland te verbieden. De partij richt zich vooral op het tegengaan van misbruik en het behouden van uitkeringsgeld voor Nederlanders. Concrete voorstellen zijn het stopzetten van uitkeringen bij fraude, het beëindigen van uitkeringen voor mensen die geen Nederlands spreken, en het verbod op de export van uitkeringen.
Uitkering stopzetten bij fraude of crimineel gedrag
De PVV wil dat uitkeringen direct worden stopgezet bij fraude, crimineel gedrag of onverklaarbare rijkdom, om misbruik van het sociale stelsel te voorkomen. Dit moet ervoor zorgen dat uitkeringen alleen terechtkomen bij mensen die zich aan de regels houden.
“Als ze een uitkering hebben, wordt die onmiddellijk stopgezet.”
“De PVV is voorstander van een keiharde “patseraanpak”: wie bijvoorbeeld geen werk heeft en een uitkering ontvangt, maar wél in een nieuwe dikke auto rondrijdt of andere dure spullen heeft waarvan de herkomst niet verklaard kan worden, heeft een probleem. De uitkering wordt stopgezet; de spullen worden ingevorderd en de herkomst ervan onderzocht.”
Geen bijstand voor wie geen Nederlands spreekt
De PVV wil dat mensen die geen Nederlands spreken geen recht meer hebben op bijstand. Dit voorstel is bedoeld om integratie te bevorderen en te voorkomen dat mensen zonder taalvaardigheid langdurig afhankelijk blijven van een uitkering.
“Geen bijstand voor wie geen Nederlands spreekt”
Verbod op export van uitkeringen naar het buitenland
De PVV wil dat uitkeringen en toeslagen niet langer naar het buitenland worden overgemaakt. Dit moet ervoor zorgen dat het geld binnen Nederland blijft en alleen ten goede komt aan mensen die hier wonen.
“Verder stoppen we met de NPO, met de oneerlijke expatregeling en met de export van uitkeringen en toeslagen. Dat geld blijft in Nederland.”
FVD wil de toegang tot uitkeringen voor migranten sterk beperken en uitkeringen kunnen stopzetten voor activisten die de samenleving ontwrichten. Hun kernvisie is dat uitkeringen niet als aanzuigende factor voor migratie mogen dienen en niet mogen worden uitgekeerd aan mensen die volgens FVD misbruik maken van het systeem of de samenleving schaden.
Uitkeringen voor migranten beperken
FVD stelt dat migranten pas na tien jaar arbeid in Nederland recht moeten krijgen op uitkeringen, om te voorkomen dat Nederland aantrekkelijk is voor mensen die vooral van sociale voorzieningen willen profiteren. Dit moet de druk op het sociale stelsel verminderen en de kosten voor de samenleving beperken.
“We laten immigranten pas aanspraak maken op toeslagen en uitkeringen na tien jaar arbeid in Nederland, zodat Nederland niet meer aantrekkelijk is voor gelukszoekers.”
“Deze bedragen bestaan uit uitkeringen, toeslagen, zorg en andere voorzieningen. De rekening komt terecht bij de Nederlandse belastingbetaler, terwijl de samenleving intussen steeds meer onder druk staat...”
Uitkering stopzetten voor ontwrichtende activisten
FVD wil de wet aanpassen zodat uitkeringen kunnen worden stopgezet voor activisten die bewust de samenleving hinderen, bijvoorbeeld door blokkades of vernielingen. Hiermee wil de partij voorkomen dat belastinggeld terechtkomt bij mensen die volgens hen de orde verstoren.
“We passen de wet zodanig aan dat we uitkeringen kunnen stoppen voor activisten die de samenleving bewust hinderen, zoals door het blokkeren van snelwegen, vernielingen, etc., zodat wie overlast veroorzaakt niet wordt beloond met belastinggeld.”
Het CDA wil het uitkeringsstelsel eenvoudiger, eerlijker en meer gericht op het stimuleren van werk, met behoud van bestaanszekerheid voor wie niet kan werken. Ze stellen voor om het arbeidsongeschiktheidsstelsel te herzien tot één uitkering, tijdelijke terugkeermogelijkheden naar de uitkering te bieden voor werkenden, en bestaande rechten te waarborgen. De partij benadrukt samenwerking met sociale partners en maatwerk om mensen te ondersteunen richting werk.
Herziening arbeidsongeschiktheidsstelsel naar één uitkering
Het CDA wil het huidige stelsel voor arbeidsongeschiktheid vereenvoudigen en samenvoegen tot één uitkering voor zowel duurzame als niet-duurzame arbeidsongeschikten. Dit moet zorgen voor meer duidelijkheid, eerlijkheid en betere ondersteuning richting passend werk, zonder bestaande rechten aan te tasten.
“Voor een toekomstbestendig arbeidsongeschiktheidsstelsel maken we één uitkering voor duurzame en niet-duurzame arbeidsongeschikten; we tasten de rechten van bestaande uitkeringen niet aan. Dit werken we uit samen met de sociale partners.”
Tijdelijke terugkeermogelijkheid naar uitkering bij mislukte werkhervatting
Om de stap naar werk minder risicovol te maken voor mensen met een uitkering, wil het CDA dat zij tijdelijk kunnen terugkeren naar hun oude uitkering als het werken niet lukt. Dit moet de drempel verlagen om werk te accepteren en onzekerheid verminderen.
“Voor mensen met een uitkering die aan het werk gaan, willen we tijdelijke mogelijkheden om terug te keren naar de oude uitkering als het werken onverhoopt niet gaat. Zodat mensen durven kiezen voor een baan, ook als dat onzeker voelt, in plaats van de zekerheid van een uitkering.”