DENK ziet het thema als een overkoepelend kader voor hun verkiezingsprogramma, waarbij zij inzetten op gelijke kansen, bestrijding van discriminatie, en het vergroten van bestaanszekerheid. De partij doet dit met concrete voorstellen op het gebied van onderwijs, zorg, wonen, klimaat en armoedebestrijding, steeds met het doel om ongelijkheid te verkleinen en inclusiviteit te bevorderen. Hun visie is gericht op een samenleving waarin iedereen, ongeacht achtergrond, gelijke rechten en kansen heeft.
DENK beschouwt het creëren van gelijke kansen en het bestrijden van discriminatie als een fundamenteel thema dat de basis vormt voor hun beleid. Zij willen discriminatie uitbannen en gelijke behandeling voor iedereen waarborgen, omdat dit de fundamenten van de samenleving versterkt.
“DENK is opgericht om te strijden voor gelijke rechten voor iedereen. De strijd voor gelijkwaardigheid is ons bestaansrecht. Wij zijn het schild voor iedereen in Nederland die te kampen heeft met uitsluiting.”
“Ons doel is het compleet uitbannen van discriminatie uit onze samenleving.”
Het vergroten van bestaanszekerheid en het verkleinen van de kloof tussen arm en rijk zijn centrale thema’s voor DENK. Zij zien bestaanszekerheid als een hoofddoel en willen armoede actief bestrijden met concrete maatregelen.
“Het vergroten van bestaanszekerheid in ons land is daarom een hoofddoel voor de komende periode. DENK wil de verschillen tussen arm en rijk verkleinen door keihard in te zetten op het bestrijden van de armoede.”
“DENK wil dat het vergroten van de bestaanszekerheid en het bestrijden van armoede een topprioriteit wordt van de nieuwe regering.”
Onderwijs wordt door DENK gezien als een essentieel thema om gelijke kansen te realiseren en de samenleving te versterken. Investeren in onderwijs is volgens hen noodzakelijk om kansengelijkheid en sociale mobiliteit te bevorderen.
DENK maakt van toegankelijke, betaalbare en inclusieve zorg een belangrijk thema, omdat zij zorg als mensenrecht zien en willen dat het aansluit bij de diversiteit van de samenleving.
Klimaatverandering en duurzaamheid zijn voor DENK een belangrijk thema, waarbij zij inzetten op realistische en rechtvaardige oplossingen die de lasten eerlijk verdelen en de aarde beschermen voor toekomstige generaties.
BVNL ziet "thema" als een kernpunt waarbij individuele vrijheid, verantwoordelijkheid en een kleine, dienstbare overheid centraal staan. De partij pleit voor het terugdringen van overheidsbemoeienis, het versterken van individuele keuzevrijheid op medisch-ethisch vlak, en het afwijzen van collectivistische of ideologisch gedreven overheidsmaatregelen. Concrete voorstellen zijn onder meer het afschaffen van overheidsdwang bij persoonlijke keuzes, het vereenvoudigen van regelgeving, en het herstellen van nationale soevereiniteit.
BVNL stelt de vrijheid van het individu centraal en verzet zich tegen overheidsdwang, vooral op medisch-ethisch gebied. De partij vindt dat keuzes over het eigen lichaam, medische behandelingen en levensbeschouwing bij het individu horen, niet bij de staat. Dit standpunt adresseert de zorg over toenemende staatscontrole en het verlies van persoonlijke autonomie.
“Medisch-ethische keuzes horen bij het individu, niet bij de Staat. Belang Van Nederland verwerpt iedere vorm van overheidsdwang als het gaat om beslissingen over het eigen lichaam.”
“Vaccinatie of andere medische handelingen zijn altijd de exclusieve keuze van het individu en de overheid mag hier op geen enkele manier dwang of drang op uitoefenen.”
“De integriteit van het lichaam en de vrijheid om je eigen keuzes te maken zijn heilig.”
BVNL wil een kleinere overheid die zich beperkt tot kerntaken, regelgeving vereenvoudigt en de macht zo dicht mogelijk bij de burger legt. Dit standpunt is een reactie op wat de partij ziet als bureaucratische wildgroei, betutteling en verlies van vertrouwen in de overheid.
“BVNL wil een kleinere overheid, minder ambtenaren en minder bureaucratie.”
“Regels vanuit de overheid moeten zo simpel mogelijk zijn. De overheid moet betrouwbaar en stabiel zijn en zaken voor de lange termijn veiligstellen, zodat mensen en bedrijven daar op kunnen vertrouwen.”
“Wij geloven niet in een overheid die alles voor de burger bepaalt, maar in burgers die zelf aan het roer staan.”
BVNL pleit voor het herstellen van nationale soevereiniteit en het beperken van internationale verplichtingen die de eigen cultuur, vrijheid of beleid onder druk zetten. Dit standpunt komt voort uit zorgen over verlies van nationale identiteit en democratische controle.
“Landelijk wordt slechts geregeld wat landelijk niet lokaal geregeld kan worden en Nederland wordt op zoveel mogelijk gebieden weer soeverein.”
“Geen internationaal gezondheidsbeleid met mandaat voor ondemocratische organisaties zoals de WHO en verplichtingen voor lidstaten en nationale overheden.”
“De Europese Green Deal en het Klimaatakkoord zeggen we op, waaronder begrepen het CO2 handelssysteem ETS.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) benadert het "thema" als een overkoepelend uitgangspunt dat hun hele verkiezingsprogramma doordringt: een leefbare aarde en een radicaal ander perspectief staan centraal in al hun keuzes. Hun visie is ecocentrisch in plaats van egocentrisch, waarbij het welzijn van natuur, dier en mens leidend is, en niet de kortetermijnbelangen van de mens. Concrete voorstellen zijn gericht op systeemverandering, het centraal stellen van dierenrechten, en het bevorderen van een rechtvaardige, duurzame samenleving.
De PvdD stelt het thema van een leefbare aarde centraal in al haar beleid, waarbij niet de belangen van de mens, maar het welzijn van de hele planeet leidend is. Dit betekent een radicale omslag in denken en doen, waarbij ecocentraal handelen de norm wordt en systeemverandering noodzakelijk is om de aarde leefbaar te houden voor mens, dier en natuur.
“Een leefbare Aarde staat in al onze keuzes centraal, niet de kortetermijnbelangen van onze eigen soort. Ecocentraal in plaats van egocentraal.”
“Als mensheid staan we voor de grootste uitdaging in ons bestaan: de Aarde weer leefbaar maken voor al haar bewoners.”
“Radicaal ander perspectief”
Dierenrechten vormen een fundamenteel thema in het programma van de PvdD. De partij stelt de behoeften en wensen van dieren voorop en ziet de manier waarop mensen met dieren omgaan als een kernoorzaak van grote maatschappelijke problemen, waaronder klimaatverandering en verlies aan biodiversiteit.
De PvdD pleit voor een radicale systeemverandering waarbij het huidige systeem van uitbuiting en uitputting wordt vervangen door een economie en samenleving die in balans is met de natuur. Dit betekent grenzen stellen aan schadelijke activiteiten en kiezen voor circulaire processen, geïnspireerd door de natuur.
“Onze samenleving heeft zich ontwikkeld tot een wegwerpmaatschappij, ten koste van alles wat werkelijk belangrijk is. De balans moet dringend worden hersteld.”
“We zetten in op een circulaire economie, waarin we zuinig omgaan met grondstoffen.”
“Van uitputting naar evenwicht: radicaal kiezen voor groen”
Naast ecologie en dierenrechten benadrukt de PvdD het belang van een rechtvaardige samenleving, waarin democratie, rechtsstaat en gelijke behandeling centraal staan. Dit thema komt terug in hun inzet voor inclusie, diversiteit en het bestrijden van ongelijkheid.
“Een rechtvaardige samenleving. Democratie, rechtsstaat en gelijke behandeling”
BIJ1 ziet "thema" als een overkoepelend begrip voor hun beleidsterreinen, waarbij ze inzetten op radicale gelijkheid, inclusie en dekolonisatie in alle sectoren van de samenleving. Hun belangrijkste voorstellen zijn het dekoloniseren van onderwijs en cultuur, het centraal stellen van de mens in zorg en welzijn, en het waarborgen van zelfbeschikking en inclusie. BIJ1 streeft naar structurele veranderingen die gelijke uitkomsten, representatie en toegankelijkheid voor iedereen garanderen.
BIJ1 wil het onderwijs en de culturele sector structureel dekoloniseren en discriminatie bestrijden, met als doel gelijke uitkomsten voor iedereen, ongeacht achtergrond. Ze leggen nadruk op het erkennen van het koloniale verleden en het actief bestrijden van kansenongelijkheid en racisme in het onderwijs.
“Wij zetten niet in op gelijke kansen - wij eisen de kans op een gelijke uitkomst op voor iedereen. Wat je achtergrond ook is. We gaan veel investeren in het onderwijs en niet bezuinigen. Scholen moeten actief verantwoordelijkheid nemen en een veilige en inclusieve omgeving creëren voor al hun leerlingen. We zetten ons actief in voor het dekoloniseren van het onderwijs door structureel meer aandacht te besteden aan de koloniale geschiedenis.”
“De slavernij en koloniale geschiedenis krijgt een zichtbare plek in het lesmateriaal van het basis- en voortgezet onderwijs. Ook besteden we fors meer aandacht aan helden uit de (voormalige) koloniën. De manieren waarop het koloniale en slavernijverleden doorwerkt in het heden bespreken we structureel in alle lagen van het onderwijs.”
BIJ1 stelt de mens centraal in zorg, gezondheid en sport, met nadruk op toegankelijkheid, inclusie en het wegnemen van discriminatie. Ze willen zorg in publieke handen houden en inzetten op toegankelijke zorg voor iedereen, inclusief specifieke aandacht voor trans personen en het wegnemen van wachtlijsten.
“G. Zorg, gezondheid en sport: de mens centraal.”
“De zorg voor trans personen moet worden gezien als een reguliere vorm van medische zorg en moet worden meegenomen in het basiscurriculum van medische gezondheidsopleidingen. Hormoonbehandelingen moeten kunnen worden verstrekt vanuit de eerstelijnszorg.”
Zelfbeschikking en inclusie zijn kernwaarden voor BIJ1, met beleid gericht op seksuele vrijheid, genderdiversiteit, toegankelijkheid en het recht op een waardig levenseinde. Ze willen wettelijke barrières wegnemen en inclusieve voorzieningen garanderen.
“H. Zelfbeschikking en inclusie: jouw leven, jouw keuze.”
“De wens voor euthanasie mag nooit worden bepaald door gebrekkige zorg. In het hoofdstuk Zorg stellen wij daarom een scala aan maatregelen voor om de zorg in Nederland te verbeteren. BIJ1 gelooft daarbij in de volledige zelfbeschikking van ieder mens om te kiezen voor een waardige dood in eigen regie.”
BIJ1 streeft naar een inclusieve, diverse en toegankelijke kunst-, cultuur- en mediasector die de samenleving weerspiegelt en ruimte biedt aan alle perspectieven. Ze willen structureel meer fondsen beschikbaar stellen en discriminatie in deze sectoren bestrijden.
“We zetten ons in voor inclusieve en betaalbare onderwijs-, kunst-, cultuur- en mediasectoren die onze diverse samenleving weerspiegelen en ruimte bieden aan alle perspectieven.”
“We stellen structureel meer fondsen beschikbaar op het gebied van kunst, cultuur en media. We versimpelen de subsidie- en prestatievoorwaarden, waardoor meer makers aanspraak kunnen maken op deze fondsen.”
FVD ziet onderwijs en cultuur als fundamenten van nationale identiteit en pleit voor kennisoverdracht, keuzevrijheid en het weren van ideologische invloeden zoals 'woke' en transgender-ideologie uit scholen. Ze willen kleinere klassen, meer waardering voor vakonderwijs, bescherming van erfgoed en een cultuurbeleid gericht op traditie in plaats van modieuze projecten. Vrijheid van meningsuiting op universiteiten en het afschaffen van bureaucratische belemmeringen zijn centrale punten.
FVD wil terug naar onderwijs waarin kennis centraal staat, met kleinere klassen en meer professionele ruimte voor leraren. Ze vinden dat de nadruk te veel is verschoven naar sociale projecten en willen de kwaliteit van het onderwijs verhogen door bureaucratie te verminderen.
“Kinderen moeten de fundamenten van taal, rekenen en beschaafde omgang meekrijgen, maar de nadruk is de laatste decennia te veel verschoven naar sociale projecten en te weinig naar kennisoverdracht.”
“Daarom pleiten we voor kleinere klassen, hogere salarissen voor fulltime leraren en meer professionele ruimte en vertrouwen voor de leraar zelf.”
Keuzevrijheid in onderwijs is essentieel voor FVD. Ze willen artikel 23 van de Grondwet behouden zodat scholen hun eigen identiteit kunnen bewaken.
“Artikel 23 van de Grondwet moet behouden blijven, zodat bijzonder onderwijs de eigen identiteit kan bewaken en eigen”
FVD beschouwt woke-activisme en transgender-ideologie als schadelijk en wil deze uit scholen en media weren, inclusief een wettelijk verbod op transgender-propaganda en medische behandelingen bij minderjarigen.
“Wij willen paal en perk stellen aan deze ideologische indoctrinatie. Dat betekent een wettelijk verbod op transgender-propaganda in scholen en media, maar ook een verbod op hormoonbehandelingen en geslachtsoperaties bij minderjarigen.”
FVD wil het aanzien van vakmanschap herstellen en jongeren stimuleren om voor praktijkopleidingen te kiezen, gezien het tekort aan vakmensen en de maatschappelijke waarde van ambacht.
“Forum voor Democratie wil het tij keren door beroepsonderwijs weer de plaats te geven die het verdient. Een vak leren betekent financiële stabiliteit, persoonlijke trots en maatschappelijke betekenis.”
Cultuurbeleid moet gericht zijn op het bewaren en uitdragen van nationale geschiedenis, kunst en erfgoed, niet op modieuze of ideologische projecten.
“Subsidies moeten gericht zijn op het conserveren en restaureren van erfgoed en het uitdragen van onze cultuur, niet op modieuze of ideologische projecten.”
FVD wil universiteiten vrijwaren van cancel culture en diversiteitsbeleid, zodat het vrije debat en scherpe ideeën weer centraal staan.
“We verbieden cancel culture, diversity officers en safe spaces, zodat universiteiten weer plekken zijn voor vrij debat en scherpe ideeën.”
Het SP-verkiezingsprogramma behandelt het begrip "thema" niet als een opzichzelfstaand beleidsdomein, maar werkt haar visie uit via concrete, sociaal-economische en maatschappelijke onderwerpen. De partij kiest voor een uitgesproken focus op solidariteit, het bestrijden van ongelijkheid en het centraal stellen van de werkende klasse, met concrete voorstellen op het gebied van wonen, werk, zorg, onderwijs en klimaat. De kern van hun visie is dat structurele problemen alleen opgelost kunnen worden door collectieve voorzieningen, rechtvaardige verdeling en het terugdringen van marktwerking.
De SP ziet het tegengaan van tweedeling en het bevorderen van solidariteit als overkoepelend thema, dat doorwerkt in alle beleidsvoorstellen. Discriminatie wordt actief bestreden en sociale voorzieningen worden versterkt om iedereen gelijke kansen te bieden.
“We gaan tweedeling tegen en accepteren geen enkele vorm van discriminatie, door niemand. Discriminatie bestrijden we altijd en overal, op basis van klasse, kleur, gender, religie, seksuele voorkeur, leeftijd, woonplaats, beperking of wat ook.”
“Wij kiezen voor de belangen van de werkende klasse: de grote meerderheid van Nederland die hun inkomen verdient uit arbeid, uitkering of pensioen. Wij kiezen voor een einde aan armoede, want iedereen zou in welvaart moeten leven.”
De SP benadrukt het belang van publieke investeringen in onderwijs, zorg, sport en cultuur als fundament voor een rechtvaardige samenleving. Marktwerking wordt afgewezen ten gunste van collectieve, toegankelijke voorzieningen.
“We investeren in kinderopvang, sport, cultuur en schoolactiviteiten als publieke voorzieningen. Zo kunnen kinderen zich breed ontwikkelen en staan ouders er niet alleen voor.”
“We hebben allemaal weleens hulp nodig in ons leven. We moeten klaarstaan voor jongeren met goede jeugdzorg waar je op kunt vertrouwen. Daarom investeren we in de jeugdzorg en maken we deze zorg vrij van wachtlijsten, marktwerking en bureaucratie.”
De SP koppelt het klimaatbeleid expliciet aan sociale rechtvaardigheid en verzet zich tegen maatregelen die vooral de lagere inkomens treffen. De partij wil het kapitalisme terugdringen als bron van de klimaatcrisis.
“Verhoging van de belastingen, zoals een plastictaks of een vliegtaks, worden niet gevoeld door mensen met een hoog inkomen of veel vermogen die relatief veel uitstoot veroorzaken. Hoge prijzen maken het leven wel onbetaalbaar voor de werkende klasse, de grote meerderheid van Nederland die afhankelijk is van hun inkomen.”
“Een crisis die in zijn kern veroorzaakt wordt door het kapitalisme. Want zolang winst boven alles gaat, blijft het kapitalisme de bron van deze crisis en moeten we het kapitalisme dus terugdringen om ons klimaat en onze toekomst te redden.”
Het CDA benadrukt het belang van zorgvuldigheid en maatschappelijk debat bij medische ethische thema’s, met nadruk op de beschermwaardigheid van het leven. Ze zijn tegen de Wet Voltooid Leven, willen de Abortuswet ongewijzigd laten en pleiten voor meer onderzoek naar euthanasie onder jongeren. Het CDA wil maatschappelijke gesprekken stimuleren over de grenzen en consequenties van medische en technologische ontwikkelingen rondom leven en dood.
Het CDA vindt dat fundamentele vragen over leven en dood met grote zorgvuldigheid en in maatschappelijk en politiek verband besproken moeten worden. Ze willen dat de overheid sturing geeft vanuit het principe van beschermwaardigheid van het leven en pleiten voor een breed maatschappelijk gesprek over de ethische grenzen van medische technologie.
“Medische ethiek gaat over fundamentele vragen naar ons menszijn, leven en dood. In het politieke en maatschappelijke debat past daarin zorgvuldigheid. Nederland heeft een goede traditie om deze onderwerpen maatschappelijk en politiek te bespreken en te komen tot zorgvuldige en afgewogen wetgeving.”
“Het CDA wil een maatschappelijk gesprek voeren over grenzen, consequenties en mogelijkheden van deze ontwikkelingen. De overheid kan zo sturing geven vanuit het principe van fundamentele beschermwaardigheid van het leven.”
Het CDA kiest ervoor de huidige wetgeving rond abortus te behouden en geen verdere verruiming of inperking door te voeren.
“De Abortuswet blijft ongewijzigd.”
Het CDA is geen voorstander van de Wet Voltooid Leven en wil meer onderzoek naar de stijging van euthanasie onder jongeren, met aandacht voor de onderliggende oorzaken.
“We zijn geen voorstander van de Wet Voltooid Leven. De problematiek rondom euthanasie van jongeren onder de dertig volgen we nauw. We willen meer onderzoek naar de oorzaken van de stijging van het aantal gevallen.”
Het CDA wil dat ouderen hun wensen en behoeften voor de laatste levensfase vastleggen vanuit een zingevingsperspectief, en pleit voor een beweging van wilsverklaring naar wensverklaring.
“We zetten ons in voor een beweging van ‘wilsverklaring’ naar ‘wensverklaring’, waarbij ouderen hun zorgen, wensen en behoeften voor de laatste levensfase vanuit zingevingsperspectief vastleggen.”
De ChristenUnie erkent dat Nederland voor urgente, niet nieuwe maar steeds prangender thema’s staat zoals woningnood, klimaat, energie, landbouw en industrie. Hun visie is dat deze thema’s structurele, moedige keuzes en grootschalige investeringen vereisen, waarbij de grenzen van de schepping en het vertrouwen van inwoners centraal staan. De partij pleit voor doortastend beleid om Nederland “van het slot” te halen en benadrukt herstel van gemeenschappen, duurzaamheid en rechtvaardigheid als kernwaarden.
De ChristenUnie stelt dat grote thema’s als woningnood, energietransitie, klimaat, landbouw en industrie niet nieuw zijn, maar nu met grotere urgentie aangepakt moeten worden. Ze bekritiseren het uitblijven van structurele keuzes in het verleden en pleiten voor dappere, structurele maatregelen om Nederland uit de impasse te halen.
“woningnood, de overgang naar een duurzame energievoorziening, het klimaatvraagstuk, de toekomst van onze landbouw en industrie — het zijn geen nieuwe thema’s, maar de urgentie ervan is groter dan ooit.”
“Jarenlang zijn problemen ontkend of vooruitgeschoven. In plaats van structurele keuzes te maken, koos men voor geitenpaadjes.”
“Het kabinet dat na de verkiezingen aantreedt, moet Nederland van het slot halen. Met dappere keuzes, doortastend beleid, grootschalige investeringen”
De partij verbindt de aanpak van deze thema’s aan herstel van vertrouwen in de overheid en het respecteren van de grenzen van de schepping. Ze zien het negeren van deze grenzen en het ondermijnen van vertrouwen als oorzaak van de huidige impasse.
“We hebben de grenzen van de schepping genegeerd, het vertrouwen van onze inwoners ondermijnd en noodzakelijke investeringen vooruitgeschoven.”
De ChristenUnie structureert haar programma rond deze grote thema’s, die als leidraad dienen voor hun beleid en voorstellen. Dit blijkt uit de inhoudsopgave en de manier waarop thema’s als zorg, schepping, economie, werk, rechtvaardigheid en migratie centraal staan.
“Hoofdstuk 6 Zorg voor de schepping... Hoofdstuk 7 Groene en toekomstbestendige economie... Hoofdstuk 8 Waardevol werk en een einde aan armoede... Hoofdstuk 9 Grenzen stellen, vrijheid winnen... Hoofdstuk 10 Rechtvaardigheid wereldwijd”
De PVV verzet zich fel tegen onderwijs over thema’s als gender, klimaat en seksuele diversiteit, die zij als “linkse indoctrinatie” bestempelt. De partij wil terug naar traditioneel, gestructureerd onderwijs met nadruk op basisvaardigheden als rekenen, taal en geschiedenis, en pleit voor politiek neutrale leraren. Thema’s buiten de basisvaardigheden, zoals politiek en maatschappelijke onderwerpen, horen volgens de PVV thuis bij de ouders en niet op school.
De PVV beschouwt onderwijs over thema’s als gender, klimaat en seksuele diversiteit als ongewenste indoctrinatie en wil deze onderwerpen volledig weren uit het onderwijs. De partij stelt dat scholen zich moeten beperken tot basisvaardigheden en dat opvoeding over maatschappelijke thema’s aan ouders is.
“Geen onderwijs over gender, klimaat of andere linkse indoctrinatie, maar terug naar de basisvaardigheden: rekenen, taal, geschiedenis.”
“De Week van de Lentekriebels – symbool van seksuele woke-indoctrinatie – schaffen we af in het basisonderwijs.”
“Alles wat niet met basisvaardigheden te maken heeft, zoals politiek, is opvoeding en dus aan de ouders.”
De PVV wil dat leraren politiek neutraal zijn en zich uitsluitend richten op het aanleren van basisvaardigheden. Volgens de partij moeten leraren kinderen leren hóé ze moeten denken, niet wát ze moeten denken, en moeten maatschappelijke thema’s buiten het curriculum blijven.
50PLUS benadrukt dat zij bij alle thema’s de belangen van ouderen en toekomstige generaties ouderen centraal stelt. Hun programma benoemt expliciet dat thema’s als inkomen, wonen, zorg, veiligheid, migratie, mobiliteit, economie, onderwijs en internationale veiligheid allemaal worden benaderd vanuit het perspectief van ouderen, met concrete voorstellen per thema. De kern van hun visie is dat beleid altijd moet bijdragen aan de zichtbaarheid, invloed en waardigheid van de oudere generatie.
50PLUS stelt dat bij elk maatschappelijk thema het belang van de huidige en toekomstige generatie ouderen voorop moet staan. Dit onderscheidt hun benadering van andere partijen, omdat zij expliciet generaties verbinden en ouderen als uitgangspunt nemen bij beleidsvorming.
Het programma van 50PLUS is opgebouwd rond een reeks duidelijk benoemde thema’s, waarbij voor elk thema concrete beleidsvoorstellen worden gedaan die direct relevant zijn voor ouderen.
“Onze vier belangrijke kernpunten. 1. Inkomen & koopkracht (AOW, pensioen & belastingen) 2. Wonen en bouwen 3. Gezondheidszorg & ouderenzorg 4. Veiligheid en digitale weerbaarheid 5. Migratie 6. Verkeer & mobiliteit 7. Economie & ecologie 8. Onderwijs, cultuur, sport en publieke omroep 9. Internationale veiligheid”
“Natuurlijk zijn er veel meer onderwerpen belangrijk voor nu en straks. Denk aan onderwijs, verkeer, defensie, migratie, middenstand, klimaat en milieu, landbouw en nog veel meer.”
Het NSC-verkiezingsprogramma is opgebouwd rond een reeks duidelijk afgebakende thema’s, elk met eigen concrete beleidsvoorstellen. De partij kiest voor een thematische benadering waarbij onderwerpen als bestaanszekerheid, wonen, bestuur, samenleving, onderwijs, zorg, leefomgeving en veiligheid centraal staan. NSC benadrukt het belang van inhoudelijke discussie en langetermijnvisie per thema, met als doel echte oplossingen te bieden voor maatschappelijke problemen.
NSC stelt dat politieke keuzes per thema gebaseerd moeten zijn op inhoud, kennis en open debat, om zo tot echte oplossingen te komen. De partij bekritiseert het gebrek aan diepgaande discussie en pleit voor meer expertise en minder politieke ophef.
“Goed bestuur begint met een andere politieke cultuur in de Kamer. Al jaren ontbreekt het aan voldoende inhoud en diepgaand debat in de Kamer. Daardoor blijft de aanpak van grote, maatschappelijke problemen uit.”
“Alleen met kennis en inhoud kan de politiek problemen oplossen. De Kamer moet daarom meer gebruikmaken van denktanks, experts en mensen met praktijkervaring.”
Voor elk thema presenteert NSC concrete beleidsvoorstellen, waarmee de partij zich onderscheidt van vage of algemene beleidsvoornemens. Elk hoofdstuk bevat specifieke maatregelen die direct inspelen op het betreffende maatschappelijke probleem.
Volt ziet "thema" als een essentieel onderdeel van toekomstgericht beleid, waarbij thema’s als klimaat, ruimtelijke ordening, onderwijs en gelijkwaardigheid integraal en samenhangend worden benaderd. De partij pleit voor het expliciet opnemen van belangrijke thema’s zoals mentale gezondheid, inclusiviteit en digitale geletterdheid in beleid en onderwijs, en benadrukt het belang van inspraak en samenhang tussen verschillende beleidsterreinen. Volt wil dat thema’s niet los worden gezien, maar structureel worden meegenomen in besluitvorming en beleidsontwikkeling.
Volt vindt dat uitdagingen en thema’s niet los van elkaar moeten worden aangepakt, maar juist in samenhang. Dit betekent dat bij aanbestedingen, ruimtelijke ordening en beleidsontwikkeling thema’s als mentale gezondheid, leefklimaat en inspraak van belanghebbenden expliciet moeten worden meegenomen. Dit voorkomt versnippering en zorgt voor toekomstbestendig beleid.
“Alle uitdagingen van deze tijd hangen met elkaar samen. Bij aanbestedingen en besluitvorming op landelijk niveau m.b.t. ruimtelijke ordening, mobiliteit, water, groen, energietransitie, klimaatadaptatie, sport en (her)ontwikkeling van gebieden moet de Rijksoverheid ook fysieke en mentale gezondheidsaspecten en een gezond leefklimaat in de criteria betrekken.”
“We willen dat de Rijksoverheid aan gemeenten handvatten meegeeft om bij vaststelling van de omgevings- en beleidsvisies inspraak van mensen te versterken en naar voren te halen. Zo nemen we wensen en ideeën van belanghebbenden eerder mee en verkleinen we de kans op weerstand later bij bouwprojecten in het gebied.”
Volt pleit ervoor dat het onderwijs niet alleen kennis overdraagt, maar ook inspeelt op actuele maatschappelijke thema’s. Het curriculum moet ruimte bieden voor thema’s als inclusieve maatschappij, gezondheid en digitale vaardigheden, zodat leerlingen beter voorbereid zijn op een veranderende samenleving.
“Hierbij zijn een inclusieve maatschappij, emotionele en fysieke gezondheid en digitale geletterdheid belangrijke thema’s.”
BBB ziet "thema" als een aanduiding voor ideologische onderwerpen en verplichte programma’s in het onderwijs die volgens hen afleiden van basisvaardigheden. Ze willen dat scholen zich richten op lezen, schrijven, rekenen en vakmanschap, en zijn kritisch op het opnemen van ideologische thema’s in het curriculum. BBB pleit voor minder aandacht voor dergelijke thema’s en meer focus op praktische en essentiële kennis.
BBB vindt dat het onderwijs te veel tijd besteedt aan ideologische thema’s en verplichte programma’s die weinig bijdragen aan de ontwikkeling van basisvaardigheden. Ze willen dat scholen zich weer richten op essentiële kennis en vakmanschap, en pleiten voor het schrappen van overmatig burgerschapsonderwijs en andere ideologische thema’s.
“Kostbare onderwijstijd gaat verloren aan verplichte programma’s zoals de Week van de Lentekriebels, overmatig burgerschapsonderwijs of ideologische thema’s die weinig bijdragen aan de ontwikkeling van basisvaardigheden.”
“Onderwijs moet gericht zijn op kwaliteit, duidelijkheid en maatwerk, zodat ieder kind passend onderwijs krijgt.”
GroenLinks-PvdA benadert het thema als een verzameling van maatschappelijke uitdagingen, die zij in hun programma als afzonderlijke, concrete beleidsterreinen behandelen. Ze structureren hun verkiezingsprogramma rond duidelijke themahoofdstukken zoals klimaat, wonen, onderwijs en zorg, en koppelen daar specifieke beleidsmaatregelen aan. De partij benadrukt dat solidariteit en gelijke kansen de rode draad vormen in hun benadering van elk thema.
De partij stelt solidariteit centraal als het overkoepelende uitgangspunt bij de uitwerking van alle thema’s. Dit betekent dat hun voorstellen binnen elk thema gericht zijn op het verkleinen van ongelijkheid en het versterken van sociale samenhang.
De VVD benadrukt het belang van thematische netwerken en expertise binnen de partij bij het opstellen van hun verkiezingsprogramma. Ze zien thematische input als essentieel voor het formuleren van liberale missies en het maken van noodzakelijke keuzes voor Nederland.
De VVD betrekt actief haar thematische netwerken en leden bij het ontwikkelen van het verkiezingsprogramma, omdat zij geloven dat brede expertise en verschillende invalshoeken leiden tot betere, meer gedragen beleidsvoorstellen. Dit wordt gezien als een kracht van de partij en als waarborg voor inhoudelijke kwaliteit en liberale kernwaarden.
D66 ziet "thema" als een belangrijk uitgangspunt bij het opstellen van hun verkiezingsprogramma, waarbij ze input van leden, thema-afdelingen en specialisten benutten. De partij benadrukt dat hun beleid mede tot stand komt door samenwerking met deze "thema afdelingen" en experts, maar doet verder geen concrete beleidsvoorstellen specifiek over "thema" zelf.
D66 betrekt thema-afdelingen en verschillende specialisten uit de partij bij het opstellen van het verkiezingsprogramma, om zo relevante kennis en perspectieven te integreren. Dit wordt gepresenteerd als een manier om het programma te verrijken, maar er worden geen specifieke beleidsmaatregelen of inhoudelijke standpunten over "thema" zelf genoemd.
“Bij het opstellen van dit programma hebben we in de eerste plaats gebruikgemaakt van de input van onze leden, thema afdelingen en verschillende specialisten in onze partij.”
JA21 structureert haar verkiezingsprogramma rond vijf samenhangende thema’s die als leidraad dienen voor hun beleid. De partij legt nadruk op herstel van zeggenschap, beperking van migratie, en behoud van Nederlandse waarden, met concrete voorstellen zoals meer referenda, streng migratiebeleid en versterking van democratische controle. Deze thema’s vormen de kern van hun visie op een veilig, vrij en welvarend Nederland.
JA21 presenteert vijf met elkaar samenhangende thema’s die de basis vormen voor hun gehele verkiezingsprogramma. Deze thema’s zijn bedoeld om richting te geven aan hun beleid en de Nederlandse samenleving te laten floreren.
“Wij presenteren ambitieuze en haalbare plannen op basis van vijf met elkaar samenhangende thema’s die als een rode draad door de hoofdstukken van dit programma lopen. Onze vijf thema’s zijn: 1. Herstel van zeggenschap, democratische controle en vrijheid. JA21 wil invloed teruggeven aan de Nederlandse burger. ... 2. Grenzen stellen aan migratie en behoud van onze...”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma