Verkiezingsprogramma's 2025 overtabak
DENK kiest voor een streng tabaksbeleid gericht op het beschermen van jongeren en het bevorderen van een rookvrije generatie. De partij wil de verkoop van tabak aan jongeren die na een bepaald jaar zijn geboren volledig verbieden, de leeftijdsgrens voor aankoop verhogen naar 21 jaar, accijnzen verhogen en de verkooplocaties beperken. Daarnaast zet DENK in op toegankelijke stoppen-met-rokenprogramma’s en ontmoediging van tabaksgebruik.
Verkoop van tabak aan jongeren verbieden
DENK wil een rookvrije generatie realiseren door de verkoop van tabak aan jongeren die na een bepaald jaar zijn geboren te verbieden. Hiermee wil de partij voorkomen dat nieuwe generaties beginnen met roken en zo de volksgezondheid verbeteren.
“Wij gaan voor een rookvrije generatie door de verkoop van tabak te verbieden voor jongeren die na een bepaald jaar geboren zijn en de volwassen leeftijd nog moeten bereiken.”
Leeftijdsgrens voor tabak verhogen naar 21 jaar
Om jongeren beter te beschermen tegen de schadelijke gevolgen van tabak, wil DENK de minimumleeftijd voor de verkoop van sigaretten verhogen van 18 naar 21 jaar. Dit sluit aan bij internationale trends en moet het voor jongeren moeilijker maken om aan tabak te komen.
“Wij verhogen per direct de leeftijd voor de verkoop van sigaretten en alcohol naar 21 jaar.”
Accijns op tabak verhogen
DENK wil het gebruik van tabak verder ontmoedigen door de accijnzen te verhogen. Dit maakt tabaksproducten duurder en ontmoedigt zo het gebruik, met name onder prijsgevoelige groepen zoals jongeren.
“Wij verhogen de accijns op alcohol en tabak.”
Verkooplocaties voor tabak beperken
Om de beschikbaarheid van tabak te verminderen, wil DENK het aantal locaties waar sigaretten verkocht mogen worden flink beperken. Dit moet het makkelijker maken om niet te roken en draagt bij aan een gezondere leefomgeving.
“de locaties voor de verkoop van sigaretten gaan we flink beperken.”
Stoppen-met-rokenprogramma’s toegankelijker maken
DENK vindt het belangrijk dat mensen die willen stoppen met roken goede ondersteuning krijgen. Daarom wil de partij stoppen-met-rokenprogramma’s beter toegankelijk maken.
“Stoppen met rokenprogramma’s gaan wij toegankelijker maken”
Het CDA kiest voor een streng tabaksbeleid gericht op het beschermen van de volksgezondheid. Ze willen de verkoop en het gebruik van tabak stapsgewijs terugdringen door onder meer het verhogen van de leeftijdsgrens, het invoeren van accijnzen, het beperken van verkooppunten en het generatierookverbod. De partij legt de nadruk op het laten meebetalen van de tabaksindustrie aan de maatschappelijke kosten en het ontmoedigen van tabaksgebruik, vooral onder jongeren.
Verkoop en gebruik van tabak stapsgewijs verbieden
Het CDA wil roken op termijn uitfaseren door een generatiegebonden rookverbod en het verhogen van de leeftijdsgrens voor tabaksverkoop naar 21 jaar. Hiermee willen ze vooral jongeren beschermen en toewerken naar een rookvrije generatie.
“We verhogen de leeftijdsgrens van tabaksverkoop naar 21 jaar en willen een generatiegebonden rookverbod waarbij we roken stapsgewijs verbieden.”
Beperken van tabaksverkooppunten en verbod op wegwerpvapes
Om de beschikbaarheid van tabak te verminderen, wil het CDA het aantal verkooppunten terugdringen en een verbod op wegwerpvapes invoeren. Dit moet het voor jongeren moeilijker maken om aan tabaksproducten te komen.
“We dringen het aantal tabaksverkooppunten terug, voeren een verbod in op wegwerpvapes”
Jaarlijkse accijnsverhoging en nieuwe afdracht voor tabaksindustrie
Het CDA wil tabaksgebruik verder ontmoedigen door een jaarlijkse indexatie van de accijns op tabak en e-sigaretten. Daarnaast moet de tabaksindustrie financieel bijdragen aan de maatschappelijke kosten van tabaksgebruik.
“We willen een jaarlijkse indexatie-accijns op tabak en accijns op e-sigaretten. We voeren een nieuwe afdracht in, zodat de tabaksindustrie gaat meebetalen aan de maatschappelijke kosten die zij zelf veroorzaken.”
Accijnzen en verbruiksbelastingen vanuit gezondheidsdoelstelling
Het CDA ziet accijnzen op tabak als instrument om de volksgezondheid te bevorderen, niet alleen als fiscale maatregel. Dit past in hun bredere visie op het beprijzen van ongezonde producten.
“Verbruiksbelastingen (bijvoorbeeld op suiker) en accijns (tabak, e-sigaretten, alcohol) heffen we vanuit een gezondheidsdoelstelling.”
De SP wil de tabaksindustrie stevig aanpakken door het verdienmodel te doorbreken en de volksgezondheid centraal te stellen. Ze pleiten voor een verbod op tabaksreclame, het beperken van verkooppunten en het hard aanpakken van verleiding richting jongeren. De partij ziet tabak als onderdeel van een bredere verslavingsindustrie die winst boven gezondheid stelt.
Verbod op tabaksreclame en beperken verkooppunten
De SP wil een algeheel verbod op reclames voor tabak en andere schadelijke producten, met speciale aandacht voor het beschermen van jongeren tegen verleiding. Daarnaast willen ze het aantal verkooppunten drastisch beperken om de toegankelijkheid van tabak te verminderen.
“Er komt een algeheel verbod op reclames voor schadelijke producten en verleiding richting jongeren wordt keihard aangepakt. We versterken de handhaving op illegaal aanbod en houden nieuwe verslavende producten buiten de deur.”
“Zo worden onze kinderen worden verleid met ongezonde vapes, daarom beperken we het aantal verkooppunten drastisch en maken een eind aan het verdienmodel van de vapeindustrie.”
Doorbreken van het verdienmodel van de tabaksindustrie
De SP stelt dat de winsten van de tabaksindustrie belangrijker worden gevonden dan volksgezondheid en wil dit veranderen door het verdienmodel van deze industrie aan te pakken.
“Net als bij de tabaksindustrie blijven winsten belangrijker dan volksgezondheid.”
“We pakken de verslavingsindustrie aan. Er zijn veel verslavende en schadelijke middelen waar veel geld aan verdiend wordt door de industrieën die dit produceren; denk bijvoorbeeld aan tabak, alcohol en drugs.”
De VVD wil het gebruik van tabak en (e-)sigaretten verder ontmoedigen, vooral onder jongeren, en zet in op preventie en het stimuleren van een rookvrije omgeving. De partij kiest voor voorlichting, het naleven van afspraken met fabrikanten, het stimuleren van rookvrije terreinen en het aanpakken van illegale verkoop van vapes, met name aan minderjarigen.
Rookvrij maken van omgevingen en ontmoedigen gebruik
De VVD streeft naar het verminderen van tabaksgebruik door het stimuleren van rookvrije terreinen en het geven van voorlichting over de schadelijke effecten van (e-)sigaretten. De partij ziet preventie als belangrijk instrument en wil dat organisaties rookvrije terreinen nastreven, zonder de individuele vrijheid te veel te beperken.
“We moedigen organisaties aan om een rookvrij terrein na te streven.”
“Leefstijl door (e-)sigaretten, te veel eten ongezond eten of niet bewegen moet voorkomen worden. Zo zal hier via creatieve voorlichtingscampagnes en via individuele (para)medische voorlichting of maatschappelijke begeleiding nadrukkelijk op gewezen moeten worden.”
Strengere aanpak illegale verkoop van vapes (en dus tabaksvervangers)
De VVD wil de illegale verkoop van vapes, vooral aan kinderen, hard aanpakken en de bevoegdheden van de NVWA uitbreiden om hierop te handhaven. Het in voorraad houden van vapes met smaakjes wordt verboden, waarmee de partij inzet op het beperken van de aantrekkelijkheid van deze producten voor jongeren.
“We pakken de handel in illegale verkoop van vapes aan. Als mensen vapes verkopen aan kinderen, straffen we ze hard. We breiden de bevoegdheden van de NVWA uit om toezicht te houden op de verkoop van vapes. Het in voorraad houden van vapes met smaakjes wordt verboden.”
“De NVWA krijgt de bevoegdheid om een doorzoeking te doen, als er sprake is van een vermoeden van illegale verkoop van vapes.”
De ChristenUnie wil stevig inzetten op het terugdringen van tabaksgebruik, met als doel een rookvrije generatie. Ze pleiten voor een forse verhoging van accijnzen op tabak en nemen het Nieuw-Zeelandse model over, waarbij de verkoop van tabak blijvend verboden wordt aan iedereen geboren na 2008.
Forse accijnsverhoging op tabak
De ChristenUnie ziet accijnsverhoging als een effectief middel om tabaksgebruik te ontmoedigen en de volksgezondheid te bevorderen. Door tabak duurder te maken, willen ze het gebruik verder terugdringen, vooral onder jongeren.
“Accijnzen op tabak en alcohol gaan verder omhoog.”
Verkoopverbod tabak voor nieuwe generaties (Nieuw-Zeelandse model)
Om een rookvrije generatie te realiseren, kiest de ChristenUnie voor een structureel verbod op de verkoop van tabak aan iedereen geboren na 2008. Dit beleid is geïnspireerd op het Nieuw-Zeelandse model en moet ervoor zorgen dat jongeren nooit meer legaal tabak kunnen kopen.
“Voor het roken van tabak kiezen we voor het Nieuw-Zeelandse rookbeleid. Dat richt zich op een rookvrije generatie door de verkoop van tabak blijvend te verbieden aan iedereen geboren na 2008, en stapsgewijs de leeftijdsgrens te verhogen.”
Totaalverbod op verkoop van vapes
Naast tabak wil de ChristenUnie ook vapes volledig uitbannen, om te voorkomen dat jongeren overstappen op alternatieve nicotineproducten.
“Daarom willen wij een totaalverbod op de verkoop van vapes.”
FVD pleit voor maximale individuele vrijheid rondom tabak en verzet zich tegen overheidsbemoeienis en hoge belastingen op roken. De partij wil de accijns op tabak drastisch verlagen en horecaondernemers en sportkantines zelf laten bepalen of er gerookt mag worden. FVD ziet accijnzen en rookverboden als betutteling en wil deze terugdraaien om keuzevrijheid te herstellen.
Accijns op tabak fors verlagen
FVD wil de accijns op tabak met 75% verlagen om roken betaalbaarder te maken en grensoverschrijdende aankopen te voorkomen. De partij ziet hoge accijnzen als een vorm van gedragsbeïnvloeding waar zij principieel tegen is.
“Accijns op tabak verlagen met 75% We verlagen de accijns op tabak van €7,81 naar €2,00 voor een pakje van twintig sigaretten, zodat mensen niet hoeven uit te wijken naar het buitenland.”
Stoppen met betutteling en rookvrij beleid
FVD wil dat de overheid zich niet bemoeit met het rookbeleid van horeca en sportkantines en trekt steun voor het Preventieakkoord in. De partij vindt dat ondernemers en burgers zelf moeten bepalen of en waar er gerookt wordt.
“Dit betekent onder meer dat horecaondernemers en sportkantines de vrijheid terugkrijgen om hun eigen rookbeleid zelf te bepalen en de overheid zich niet bemoeit met persoonlijke keuzes.”
Rookruimtes op luchthavens herstellen
FVD wil verplichte rookruimtes op alle vliegvelden, zowel binnen als buiten de security zones, om de keuzevrijheid van reizigers te vergroten.
“We verplichten rookruimtes binnen en buiten de security zones op alle vliegvelden, zodat reizigers meer keuzevrijheid hebben.”
NSC wil het gebruik van tabak sterk terugdringen en streeft naar een rookvrije generatie in 2030. De partij stelt voor om het aantal verkooppunten van tabak (en vapes) zo snel mogelijk te beperken en tabaksspeciaalzaken aan te pakken, en wil daarnaast accijns op e-sigaretten invoeren. Hun beleid richt zich op het beschermen van de volksgezondheid, vooral onder jongeren.
Verkooppunten van tabak beperken richting rookvrije generatie
NSC wil het aantal verkooppunten van tabak en vapes drastisch verminderen om een rookvrije generatie te realiseren. Dit beleid is gericht op het ontmoedigen van tabaksgebruik, vooral onder jongeren, en het beschermen van de volksgezondheid.
“We streven naar een rookvrije generatie in 2030 door extra maatregelen, zoals het zo snel mogelijk beperken van verkooppunten (ook voor vapes) en tabaksspeciaalzaken.”
Accijns op e-sigaretten invoeren
Om het gebruik van ongezonde producten verder te ontmoedigen, wil NSC een nationale accijns op e-sigaretten invoeren. Dit sluit aan bij hun bredere inzet om ongezonde keuzes financieel minder aantrekkelijk te maken.
“Verder belasten we ongezonde suikerhoudende dranken zwaarder en voeren we een nationale accijns op e-sigaretten in.”
Preventie van tabaksgebruik bij jongeren
NSC benadrukt het belang van preventie van tabaksgebruik, met name bij jongeren, als onderdeel van een bredere inzet op een gezonde leefstijl en volksgezondheid.
“Al op jonge leeftijd moet geïnvesteerd worden in de juiste voeding, mentale gezondheid, goede mondhygiëne, sport en bewegen, het tegengaan van alcohol-, drugs- en tabaksgebruik, een veilig (t)huis en inkomenszekerheid.”
De SGP wil het gebruik van tabak verder ontmoedigen door strengere regulering en hogere belastingen. Ze pleiten voor een vergunningplicht voor tabaksverkoop, het verminderen van het aantal verkooppunten en het verhogen van accijnzen op tabak. De partij ziet het terugdringen van tabaksgebruik als een belangrijke stap om de volksgezondheid te beschermen, vooral jongeren.
Tabaksverkoop vergunningplichtig maken en verkooppunten verminderen
De SGP wil de beschikbaarheid van tabak beperken door de verkoop vergunningplichtig te maken en het aantal verkooppunten stapsgewijs te verminderen. Hiermee willen ze het voor met name jongeren moeilijker maken om aan tabak te komen en zo de volksgezondheid beschermen.
“Tabaksverkoop wordt vergunningplichtig. Het aantal verkooppunten neemt stapsgewijs af.”
Accijnzen op tabak verhogen
Om het gebruik van tabak verder te ontmoedigen, stelt de SGP voor de accijnzen op tabak te verhogen. Dit moet tabaksproducten minder aantrekkelijk en minder toegankelijk maken, vooral voor jongeren en kwetsbare groepen.
“Accijns op alcohol, tabak en vapen worden verhoogd.”
Preventie en voorlichting over gezondheidsschade door tabak
De SGP vindt het belangrijk dat ouders en tieners goed geïnformeerd worden over de gezondheidsschade van tabak. Voorlichting en preventie zijn volgens de partij essentieel om verslavingen te voorkomen.
“Ouders en tieners worden geïnformeerd over de gezondheidsschade door drugs, tabak en alcohol en over de gevaren van verslavingen van porno, sociale media, gokken en games.”
GroenLinks-PvdA kiest voor een streng tabaksbeleid gericht op het beschermen van de volksgezondheid, vooral van jongeren. Ze willen de tabaksindustrie financieel verantwoordelijk maken, accijnzen verhogen, rookvrije zones uitbreiden en een verbod op wegwerpvapes invoeren. De partij zet zich expliciet af tegen de invloed van de tabaksindustrie en wil illegale import strenger bestraffen.
Hogere accijnzen, meer rookvrije zones en verbod op wegwerpvapes
GroenLinks-PvdA wil het roken en vapen onder jongeren terugdringen door accijnzen te verhogen, rookvrije zones uit te breiden en wegwerpvapes te verbieden. Ze zien de tabaksindustrie als een actieve veroorzaker van verslaving bij jongeren en willen daarom ook de illegale import harder aanpakken.
“We strijden tegen de tabaksindustrie en voor een verbod op wegwerpvapes. Accijnzen gaan omhoog en rookvrije zones worden uitgebreid. Illegale import wordt harder bestraft.”
Tabaksindustrie financieel verantwoordelijk maken
De partij vindt dat de tabaksindustrie moet meebetalen aan de maatschappelijke schade die roken veroorzaakt. Dit willen ze realiseren via een speciale heffing.
“De tabaksindustrie wordt met een speciale heffing verplicht mee te betalen aan de schade die roken veroorzaakt.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) kiest voor een streng ontmoedigingsbeleid rondom tabak, gericht op het beschermen van mens, dier en milieu. Ze willen de verkoop van tabaksproducten sterk beperken, de prijzen verhogen, en sigarettenfilters verbieden vanwege hun milieu-impact. Hun visie is een rookvrije generatie en een drastische vermindering van tabaksgebruik en -afval.
Verkoop van tabak beperken en ontmoedigen
De PvdD wil de verkoop van tabaksproducten sterk beperken door deze alleen nog toe te staan in gespecialiseerde tabakszaken met een vergunning, en door de minimumleeftijd jaarlijks te verhogen zodat jongeren nooit beginnen met roken. Dit beleid is gericht op het realiseren van een rookvrije generatie en het beschermen van de volksgezondheid.
“We werken toe naar een rook-, vape en blowvrije generatie. De minimumleeftijd om tabaksproducten en vapes te mogen kopen wordt jaarlijks met één jaar verhoogd, zodat kinderen die na 2008 zijn geboren nooit gaan roken. De verkoop van (e)sigaretten en andere tabaksproducten wordt vergunningplichtig en kan alleen nog in tabakszaken. De prijzen worden substantieel verhoogd.”
Verbod op sigarettenfilters en rookvrije openbare ruimtes
Vanwege de milieuvervuiling door sigarettenfilters wil de PvdD deze volledig verbieden. Daarnaast streven ze naar meer rookvrije stranden, parken en natuurgebieden om zowel milieu als volksgezondheid te beschermen.
“Sigarettenfilters staan op nummer één in de top tien van gevonden zwerfafval. We verbieden de verkoop van sigarettenfilters en er komt een verbod op wegwerpvapes. Er komen meer rookvrije stranden, parken en natuurgebieden. Ook gebieden langs het water worden rookvrij.”
Volt wil het gebruik van tabak en vapes zo snel mogelijk terugdringen en streeft naar een rookvrije generatie. Ze stellen concrete maatregelen voor zoals het verhogen van accijnzen, het weren van lobbyisten uit de nicotine-industrie en het verplichten van importeurs om bij te dragen aan een nicotinefonds.
Rookvrije generatie en ontmoediging van tabaksgebruik
Volt zet zich in voor een rookvrije generatie door het gebruik van tabak en vapes actief te ontmoedigen. Ze willen dit bereiken met strengere regelgeving, financiële prikkels en het beperken van de invloed van de nicotine-industrie. Het doel is om de volksgezondheid te verbeteren en toekomstige generaties te beschermen tegen de schadelijke gevolgen van nicotinegebruik.
“We realiseren de rookvrije generatie zo snel mogelijk, voor zowel tabak als vapes. We verhogen accijnzen, weren lobbyisten van de nicotine-industrie en verplichten importeurs van nicotineproducten om een percentage van hun winst in een nicotinefonds te storten, dat kan worden aangewend om nicotinegebruik tegen te gaan.”
Ondersteuning bij stoppen met roken voor (aanstaande) ouders
Volt erkent het belang van ondersteuning bij het stoppen met roken, vooral voor (aanstaande) ouders. Door structurele middelen en training beschikbaar te stellen aan gemeenten en zorgprofessionals, willen ze voorkomen dat kinderen worden blootgesteld aan tabaksrook en de negatieve gevolgen daarvan.
“Volt garandeert dat (aanstaande) ouders laagdrempelige, professionele ondersteuning kunnen krijgen bij het stoppen met roken of vapen, bij alcohol- en drugsgebruik en bij mentale klachten rondom zwangerschap en geboorte. Gemeenten en zorgprofessionals krijgen hiervoor structurele middelen en training.”
D66 wil het roken van tabak verder ontmoedigen en de gezondheid van kinderen beschermen. Het belangrijkste concrete voorstel is het verbieden van roken in de auto als er kinderen aanwezig zijn, waarmee D66 inzet op het beperken van schadelijke blootstelling aan tabaksrook voor minderjarigen.
Verbod op roken in de auto met kinderen
D66 richt zich op het beschermen van kinderen tegen de schadelijke effecten van tabaksrook door roken in de auto te verbieden wanneer er kinderen aanwezig zijn. Dit voorstel is bedoeld om de volksgezondheid te verbeteren en kinderen te beschermen tegen passief roken in besloten ruimtes.
“Ook verbieden we roken in de auto als er kinderen in de auto zitten.”
Het verkiezingsprogramma van de PVV bevat geen concrete standpunten of beleidsvoorstellen met betrekking tot tabak. Tabak wordt slechts zijdelings genoemd in de context van gevangenisregimes, zonder verdere uitwerking of visie op tabaksbeleid voor de samenleving als geheel.
Verbod op roken in de gevangenis
De PVV wil roken in de gevangenis verbieden als onderdeel van een strenger gevangenisregime. Dit voorstel is uitsluitend gericht op gedetineerden en wordt gepresenteerd als onderdeel van het afschaffen van privileges in detentie.
“Afschaffing dagprogramma’s/knutselclubjes; geen spelcomputers, televisie of roken in de cel”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma