Verkiezingsprogramma's 2025 overstuderen
Volt wil studeren voor iedereen toegankelijk en betaalbaar maken, met een hogere basisbeurs, verplichte stagevergoeding en compensatie voor de ‘pechgeneratie’. Ze pleiten voor het afschaffen van collegegeld voor vitale sectoren, een renteplafond op studieleningen en het verlagen van financiële drempels. Hun visie is gericht op gelijke kansen, minder prestatiedruk en het versterken van het studentenleven.
Studeren betaalbaar en toegankelijk maken
Volt wil financiële drempels voor studeren wegnemen door de basisbeurs te verhogen, een verplichte stagevergoeding in te voeren, het collegegeld voor vitale sectoren af te schaffen en een renteplafond op studieleningen te verkennen. Hiermee willen ze studeren voor iedereen mogelijk maken, ongeacht achtergrond of inkomen.
“We maken studeren voor iedereen mogelijk. Studenten krijgen weer zekerheid en ruimte om zich te ontwikkelen. We verhogen de basisbeurs, zorgen voor een verplichte stagevergoeding en zetten ons in voor compensatie van de pechgeneratie. Daarnaast maken we opleidingen in sectoren met grote tekorten beter toegankelijk.”
“We houden op met het financieren van religieus onderwijs... Studeren toegankelijk voor iedereen”
“Volt pleit voor verkenning van de mogelijkheden voor invoering van een renteplafond van 2,5% op studieleningen. Met de huidige stijging van de rentestanden en de ontoereikende basisbeurs dreigt studeren op termijn onbetaalbaar te worden voor grote groepen jongeren.”
“We maken ons hard voor een rechtvaardige compensatie van de pechgeneratie door de rente op hun studieschuld terug te brengen naar 0% en zo de financiële druk op die jongeren te verlichten.”
“Zolang de plannen voor een basisinkomen nog niet zijn ingevoerd, verhogen we de basisbeurs conform het voorstel van het SER Jongerenplatform, inclusief inflatiecorrectie.”
“We beginnen met het afschaffen van het collegegeld voor opleidingen en studies die opleiden tot cruciale/vitale beroepen en sectoren, zoals ICT, techniek, bouw, onderwijs en zorg.”
“Volt zorgt ervoor dat mbo-studenten, onder dezelfde gunstige voorwaarden als studenten in het hoger onderwijs, aanspraak kunnen maken op een aanvullende beurs.”
“We verplichten een minimale stagevergoeding van 550 euro voor fulltime stages van zowel mbo-, hbo- als wo-opleidingen.”
Minder prestatiedruk en meer welzijn voor studenten
Volt wil de prestatiedruk onder studenten verminderen door het bindend studieadvies af te schaffen en te vervangen door een niet-bindend advies. Ze willen het studentenleven versterken en zorgen voor een veilige, toegankelijke digitale leeromgeving.
“Een bindend studieadvies (BSA) draagt bij aan de toenemende prestatiedruk voor studenten. Dit terwijl het mentale welzijn van deze groep al erg laag is. Volt wil daarom het bindend studieadvies omzetten in een niet-bindend studieadvies: aan het eind van het eerste jaar krijgen studenten een studieadvies van hun onderwijsinstelling, waarna ze zelf de keuze maken om al dan niet door te gaan.”
“Volt wil het verenigingsleven stevig verankeren in al het hoger onderwijs, door bijvoorbeeld studiepunten of bestuursbeurzen.”
“Studenten en docenten moeten veilig en toegankelijk kunnen werken in één digitale omgeving, met functies voor roosters, studiemateriaal, opdrachten, communicatie, toetsen en loopbaangegevens, zonder afhankelijk te zijn van commerciële platforms of softwarebedrijven.”
Gelijke kansen voor internationale en kwetsbare studenten
Volt wil dat studeren over de grens makkelijker wordt, internationale studenten beter worden ondersteund en vluchtelingenstudenten tegen EU-tarief kunnen studeren. Ook moeten ongedocumenteerde jongeren toegang krijgen tot hoger onderwijs.
“We versterken het Europese Universiteiten Initiatief waarbij universiteiten en hogescholen in heel de EU gezamenlijke opleidings- en studietrajecten vormgeven.”
“We zorgen voor plekken in het beroeps- en wetenschappelijk onderwijs voor studenten die zijn gevlucht uit landen waar democratie wordt ondermijnd. Zij studeren tegen hetzelfde tarief als een inwoner van de EU.”
“Ongedocumenteerde jongeren die in Nederland het basis- en/of middelbaar onderwijs hebben gevolgd, moeten toegang krijgen tot hoger onderwijs zodra ze achttien jaar worden. Dat betekent dat we afspraken maken met onderwijsinstellingen en het instellingscollegegeld dat niet-EU/ EER-studenten normaliter moeten betalen, verlagen naar het wettelijk collegegeld, naar voorbeeld van de pilot in Amsterdam.”
De Partij voor de Dieren wil studeren toegankelijker, betaalbaarder en minder stressvol maken, met meer ruimte voor persoonlijke ontwikkeling en minder financiële druk. Ze pleiten voor een hogere basisbeurs, verlaging van het collegegeld, betere psychische ondersteuning en het afschaffen van het bindend studieadvies. Hun visie is dat studeren niet alleen om rendement draait, maar om brede ontplooiing en welzijn van studenten.
Basisbeurs verhogen en collegegeld verlagen
De PvdD vindt de huidige basisbeurs te laag en het collegegeld te hoog, wat leidt tot financiële druk en ongelijkheid onder studenten. Ze willen de basisbeurs verhogen, het collegegeld fors verlagen en de compensatie voor de ‘pechgeneratie’ verbeteren, zodat studeren voor iedereen haalbaar wordt.
“De basisbeurs is veel te laag om zonder druk te kunnen studeren. Daarom verhogen we de basisbeurs naar minimaal 500 euro per maand voor uitwonende studenten en 130 euro per maand voor thuiswonende studenten.”
“Het collegegeld wordt fors verlaagd en voor alle studenten en opleidingen hetzelfde bedrag. Dit geldt ongeacht leeftijd, het aantal eerder gevolgde studies of behaalde diploma’s.”
“De compensatieregeling voor de ‘pechgeneratie’, de leenstelsel-studenten, wordt fors verruimd. De financiële positie van deze studenten wordt gelijk aan de studenten uit het huidige stelsel. De rente op studieschulden gaat structureel naar 0%.”
Financiële en praktische ondersteuning voor studenten
De partij wil de financiële en praktische drempels voor studenten verlagen door de ov-kaart om te zetten in een gift, verplichte stagevergoeding en het aanpakken van studentenverenigingen die over de schreef gaan.
“De ov-kaart voor studenten (mbo, hbo en universiteit) wordt omgezet in een gift en blijft geldig zolang de student studeert.”
“Werkgevers worden verplicht een stagevergoeding te betalen aan hun stagiairs van minimaal 500 euro per maand bij een stage in voltijd en naar rato bij deeltijd. Dit geldt voor zowel mbo-, hbo-, als wo-studenten.”
“Er wordt hard opgetreden tegen studentenverenigingen die herhaaldelijk de fout ingaan met vrouwonterende praktijken als bangalijsten, grensoverschrijdende ontgroeningsrituelen en ernstige verstoring van de openbare orde.”
Meer aandacht voor studentenwelzijn en psychische ondersteuning
De PvdD erkent de hoge druk waaronder studenten staan en wil meer aandacht voor psychische klachten, betere begeleiding en laagdrempelige toegang tot hulp.
“Er moet hard gewerkt worden aan een cultuur waarin psychische klachten tijdens de studie bespreekbaar zijn. Ook is het zaak om de financiële druk op studenten permanent te verlagen.”
“Het aanbod van studentenpsychologen wordt verruimd, zodat studenten op een redelijke termijn hulp kunnen inroepen.”
“Er komt een jaarlijkse meting naar het studentenwelzijn in het kader van preventie, vroegsignalering en taboedoorbreking.”
Flexstuderen en betere overstapmogelijkheden
De partij wil het makkelijker maken om studeren te combineren met andere activiteiten en overstappen tussen opleidingen te vergemakkelijken.
“Flexstuderen maakt het voor studenten gemakkelijker hun studie een jaar te combineren met een bestuursfunctie of medezeggenschapsraad, mantelzorg of ander maatschappelijk werk, zonder dat jaar het volledige bedrag aan collegegeld kwijt te zijn.”
“Door nauwere samenwerking tussen het voortgezet onderwijs, mbo, hbo en wo verbeteren we de mogelijkheden voor studenten om van richting te wisselen en elders in te stromen.”
Afschaffen bindend studieadvies en betere begeleiding
De PvdD wil het bindend studieadvies afschaffen en studenten beter begeleiden met persoonlijke ondersteuning.
“Het bindend studieadvies wordt afgeschaft. In plaats daarvan krijgen studenten voortaan een persoonlijke en onderbouwde terugkoppeling.”
“Iedere student krijgt een studentbegeleider toegewezen met wie op regelmatige basis studie-resultaten worden besproken. Daarnaast krijgt iedere student directe en laagdrempelige toegang tot een studieadviseur, studentendecaan en vertrouwenspersoon.”
FVD wil studeren selectiever, Nederlandstaliger en betaalbaarder maken door strengere toelatingseisen, beperking van internationale studenten, verhoging van de basisbeurs en het niet meetellen van studieschuld bij hypotheekaanvragen. Ze willen universiteiten focussen op kwaliteit en Nederlandse studenten, en studeren financieel toegankelijk houden. De partij verzet zich tegen massaliteit, nivellering en internationalisering in het hoger onderwijs.
Strengere toelating en focus op kwaliteit
FVD vindt dat het niveau van het hoger onderwijs is uitgehold door massaliteit en te lage toelatingseisen. Ze willen universiteiten en hogescholen selectiever maken, met meer nadruk op motivatie en talent, en output-financiering afschaffen zodat instellingen niet langer op kwantiteit maar op kwaliteit sturen.
“Daarom pleiten wij voor strengere toelatingseisen, het stoppen van output-financiering en het terugbrengen van de Nederlandse taal als voertaal in het academisch onderwijs. Het aantal internationale studenten moet sterk worden beperkt, zodat universiteiten zich in de eerste plaats richten op Nederlandse studenten en cultuur.”
“Tegelijkertijd zijn toelatingseisen te laag en worden studenten nauwelijks geselecteerd op motivatie en talent. Hierdoor wordt het niveau uitgehold en daalt de waarde van een universitair diploma.”
“We verhogen de toelatingseisen voor universiteiten en hogescholen, zodat alleen gemotiveerde en talentvolle studenten worden toegelaten.”
Studeren betaalbaar maken: hogere basisbeurs en ruimere OV-kaart
FVD wil studeren financieel toegankelijk houden door de basisbeurs te verhogen en te indexeren, en de studenten-OV-kaart uit te breiden naar weekenden. Zo willen ze voorkomen dat studeren onbetaalbaar wordt en studenten zich vrij kunnen verplaatsen.
“Tot slot willen we studenten sterker ondersteunen met een hogere basisbeurs en een ruimere OV-kaart. Zo versterken we de kwaliteit, de toegankelijkheid en de vrijheid van ons hoger onderwijs.”
“We verhogen de basisbeurs en indexeren deze met de inflatie, zodat studeren weer betaalbaar wordt.”
“We maken de studenten-OV-kaart zowel doordeweeks als in het weekend geldig, zodat studenten zich vrij kunnen verplaatsen.”
Studieschuld niet meetellen bij hypotheekaanvraag
FVD wil dat studieschulden geen belemmering vormen voor starters op de woningmarkt. Ze stellen dat studieschuld niet mag meetellen bij hypotheekaanvragen, omdat deze volgens hen risicoloos is voor banken.
Beperking instroom internationale studenten en Nederlands als voertaal
FVD wil het aantal internationale studenten sterk beperken en het Nederlands herstellen als hoofdtaal in het hoger onderwijs. Dit moet de toegankelijkheid voor Nederlandse studenten vergroten en de Nederlandse cultuur en taal beschermen.
“Het aantal internationale studenten moet sterk worden beperkt, zodat universiteiten zich in de eerste plaats richten op Nederlandse studenten en cultuur.”
“We herstellen het Nederlands als hoofdtaal in het wetenschappelijk onderwijs, zodat studenten zich allereerst in hun eigen taal op hoog niveau leren uitdrukken.”
“We beperken het aantal internationale studenten en stoppen met actief werven, zodat Nederlandse studenten voorrang krijgen.”
“We schaffen voorrangsregelingen voor internationale studenten af en geven Nederlandse studenten juist meer toegang tot huisvesting.”
De ChristenUnie vindt dat studeren vooral gericht moet zijn op het opleiden van Nederlandse studenten, met behoud van een gevarieerd en kwalitatief hoogstaand aanbod in het hoger onderwijs. Ze willen het aantal internationale studenten beperken, investeren in studentenkamers en de financiering van het hoger onderwijs rechtvaardiger maken. Hun visie is dat studeren toegankelijk, betaalbaar en gericht op maatschappelijke bijdrage moet zijn.
Minder internationale studenten, focus op Nederlandse studenten
De ChristenUnie ziet het opleiden van Nederlandse studenten als de kerntaak van universiteiten en wil het aantal internationale studenten beperken om druk op voorzieningen te verminderen. Ze pleiten voor Nederlandstalig bacheloronderwijs als uitgangspunt en willen alleen gericht internationale studenten aantrekken waar dat nodig is voor specifieke sectoren.
“Het opleiden van Nederlandse studenten vormt de kerntaak van Nederlandse universiteiten; we zetten daarom in op vermindering van het aantal studiemigranten.”
“Nederland verwelkomt talent uit het buitenland, maar is geen (bekostigde) opleidingsplaats voor iedere student die zich meldt. Dit legt in sommige steden een te grote druk op beschikbare voorzieningen.”
“Het aanbieden van Nederlandstalig bacheloronderwijs is het uitgangspunt.”
“We passen het financieringsmodel aan om te voorkomen dat internationale studenten nodig zijn voor het voortbestaan van studies of instellingen.”
Meer en betaalbare studentenkamers
De ChristenUnie wil het woningtekort voor studenten aanpakken door meer studentenkamers te bouwen en hospitaverhuur aantrekkelijker te maken. Ze willen dat studenten in de stad kunnen wonen waar ze studeren en toegang krijgen tot huursubsidie.
“We bouwen studentenkamers zodat studenten in de stad kunnen wonen waar ze studeren en hun sociale leven opbouwen.”
“We maken hospitaverhuur weer aantrekkelijk, onder andere door huurbescherming bij hospitaverhuur te laten gelden zolang de huurder studeert.”
“We willen dat ook bewoners van studentenkamers toegang krijgen tot deze subsidie.”
Rechtvaardiger financiering hoger onderwijs
De partij wil het financieringssysteem van het hoger onderwijs aanpassen zodat studentenaantallen minder zwaar wegen en instellingen meer financiële zekerheid krijgen. Dit moet de kwaliteit van onderwijs en onderzoek ten goede komen.
“Een beter en rechtvaardiger systeem om instellingen in het hoger onderwijs te financieren is daarom nodig. In de nieuwe bekostiging worden studentenaantallen minder belangrijk, de vaste voet van instellingen groter en de variabele voet kleiner.”
“Overheadkosten worden verminderd, zodat er meer ruimte is voor onderwijs en onderzoek.”
Bescherming en ondersteuning van kleine studies
De ChristenUnie vindt het belangrijk dat kleine studies, zoals talen en techniek, behouden blijven vanwege hun onmisbare functie voor het hoger onderwijs. Ze willen gerichte ondersteuning en coördinatie om deze disciplines te waarborgen.
“Over de hele breedte van het hbo en wo zijn er kleine studies (talen, techniek) die in de knel komen. Toch vervullen ze een wezenlijke en onmisbare functie voor (een gevarieerd aanbod van) het hoger onderwijs. Er is gerichte ondersteuning en coördinatie nodig om bepaalde disciplines, bijvoorbeeld in de geesteswetenschappen, te behouden voor Nederland.”
GroenLinks-PvdA wil studeren toegankelijker en eerlijker maken door gelijke rechten voor alle studenten, een hogere basisbeurs en het aanpakken van stagediscriminatie. Ze investeren in onderzoek, innovatie en een leven lang leren, en streven naar meer stabiliteit en minder concurrentie in het hoger onderwijs. De partij legt nadruk op kansengelijkheid, financiële ondersteuning en het tegengaan van discriminatie binnen het onderwijs.
Gelijke rechten en ondersteuning voor alle studenten
GroenLinks-PvdA streeft naar gelijke kansen voor mbo-, hbo- en wo-studenten, inclusief gelijke toegang tot studentenvoorzieningen en een hogere basisbeurs. Ze willen financiële stress verminderen en de positie van studenten versterken, ongeacht hun opleidingsniveau.
“We willen gelijke rechten voor alle studenten, of je nu mbo-, hbo- of een wo-opleiding volgt. Mbo-studenten krijgen dezelfde mogelijkheden als andere studenten als het gaat om bijvoorbeeld de introductieweek en lidmaatschap bij studenten-, sport-, of gezelligheidsverenigingen.”
“We verhogen daarom het inkomen voor mbo-, hbo- en wo-studenten. Minderjarige mbo-studenten die niet meer thuis wonen krijgen ook een basisbeurs.”
Eerlijke stagevergoeding en aanpak stagediscriminatie
De partij wil dat alle stagiairs, ongeacht hun studieniveau, een eerlijke vergoeding krijgen en dat stagediscriminatie streng wordt aangepakt. Dit moet de toegankelijkheid van stages vergroten en gelijke kansen waarborgen.
“Stagiairs verdienen ongeacht hun opleidingsniveau een eerlijke stagevergoeding van 750 euro per maand bij fulltime dienstverband.”
“Er wordt op onderwijsinstellingen verplicht gewerkt met stagematching, waar studenten een stageplek krijgen toegewezen.”
“Stagebedrijven die discrimineren verliezen hun erkenning.”
Investeren in onderzoek, innovatie en leven lang leren
GroenLinks-PvdA investeert fors in wetenschappelijk onderzoek en stimuleert een leven lang leren voor iedereen, inclusief om- en bijscholing. Dit moet de productiviteit verhogen en inspelen op maatschappelijke en technologische veranderingen.
“We investeren fors in wetenschappelijk onderzoek. We werken toe naar de Lissabon-doelstelling om 3 procent van ons nationaal inkomen aan onderzoek en innovatie te besteden.”
“Er komt een leerrecht voor iedere Nederlander voor om- en bijscholing.”
“In samenwerking met het bedrijfsleven zorgt de overheid voor een ontwikkelbudget. Zo kan het hele werkzame leven ingezet worden op het volgen van opleidingen en cursussen.”
Minder concurrentie en meer stabiliteit in het hoger onderwijs
De partij wil dat financiering van universiteiten en hogescholen minder afhankelijk wordt van het aantal diploma’s, zodat instellingen zich kunnen richten op kwaliteit en stabiliteit in plaats van concurrentie.
“De financiering van het onderwijs op universiteiten en hogescholen wordt minder afhankelijk van het aantal uitgereikte diploma’s. Er komt meer zekerheid en stabiliteit in financiering, zodat universiteiten en hogescholen sneller vaste contracten kunnen aanbieden.”
“We steunen de voorstellen vanuit de hogescholen en universiteiten om beter te sturen op de internationalisering van het onderwijsaanbod.”
DENK wil studeren toegankelijker en betaalbaarder maken voor iedereen, met bijzondere aandacht voor kansengelijkheid en het wegnemen van financiële drempels. De partij pleit voor het afschaffen van rente op studieschulden, volledige compensatie voor de pechgeneratie, hogere beurzen en het aanpakken van selectieprocedures die ongelijkheid veroorzaken. Daarnaast zet DENK in op betere stagevoorwaarden en het bestrijden van stagediscriminatie.
Studeren betaalbaar en toegankelijk maken
DENK vindt dat studeren voor iedereen mogelijk moet zijn, ongeacht achtergrond of inkomen. Ze willen financiële barrières wegnemen door investeringen in het hoger onderwijs, het afschaffen van rente op studieschulden, volledige compensatie voor de pechgeneratie en het verhogen van beurzen. Ook moeten selectieprocedures eerlijker worden.
“Extra investeringen in het hoger onderwijs, zodat wij studenten het beste onderwijs bieden en Nederland een sterke kenniseconomie blijft.”
“Afschaffen van rente op studieschulden. Die moet terug naar nul procent en daar blijven.”
“Volledige compensatie voor de pechgeneratie. Gedeeltelijke compensatie doet geen recht aan het onrecht.”
“Verhoging van de basisbeurs en verruiming van inkomensgrenzen voor de aanvullende beurs, zodat meer studenten hiervoor in aanmerking komen.”
“Hbo en wo-instellingen worden verplicht om hun selectie-instrumenten te toetsen op bias en ongelijkheid. Selectieprocedures die ongelijkheid in de hand werken worden afgeschaft.”
Betere stagevoorwaarden en bestrijding stagediscriminatie
DENK wil dat studenten eerlijke kansen krijgen tijdens hun studie, met een wettelijk recht op een passende stagevergoeding, een landelijke stagegarantie en harde aanpak van stagediscriminatie. Dit moet bijdragen aan gelijke kansen tijdens de studie en bij de overgang naar de arbeidsmarkt.
“Er komt een wettelijk recht op passende stagevergoeding. Studenten krijgen recht op €750 bij een fulltime stage.”
“Een stageplek, geregeld via een landelijke stagegarantie.”
“Stagediscriminatie keihard aanpakken, met mysteryguest onderzoeken, sancties voor bedrijven en naming & shaming bij bewezen discriminatie.”
Toegang tot studeren voor Caribische studenten
DENK wil dat Caribische studenten makkelijker toegang krijgen tot Nederland en onderwijsinstellingen om te kunnen studeren, waarmee ze internationale kansengelijkheid bevorderen.
“Krijgen Caribische studenten makkelijker toegang tot Nederland en tot onderwijsinstellingen om te kunnen studeren.”
JA21 wil het hoger onderwijs selectiever, Nederlandstaliger en meer gericht op maatschappelijke en economische relevantie maken. Ze pleiten voor minder buitenlandse studenten, het terugdringen van ‘pretstudies’, en het centraal stellen van het Nederlands als voertaal, met uitzondering van internationale studies. De partij wil financiering baseren op kwaliteit en maatschappelijke impact, en voorrang geven aan Nederlandse studenten bij inschrijving en huisvesting.
Selectiever toelaten en hogere eisen stellen
JA21 vindt dat het onderwijs te toegankelijk is geworden en dat de eisen te laag liggen. Ze willen strengere selectie aan de poort en studenten uitdagen om te presteren, zodat alleen geschikte studenten instromen en het niveau omhoog gaat.
“JA21 is van oordeel dat de kwaliteit van het onderwijs wordt gediend door hoge en heldere eisen aan leerlingen en studenten te stellen. Zij moeten weer worden uitgedaagd te presteren. De teneur in het huidige onderwijs waarbij de eisen steeds worden verlaagd moet wat JA21 betreft worden gekeerd. Er moet aan de poort van een onderwijsgang goed worden gekeken of iemand het niveau aan kan. Zo niet, dan wordt hij niet toegelaten.”
Minder buitenlandse studenten en voorrang voor Nederlanders
JA21 ziet de instroom van internationale studenten als problematisch, onder andere vanwege druk op de woningmarkt en het verdienmodel van instellingen. Ze willen de instroom beperken en Nederlandse studenten voorrang geven bij inschrijving en huisvesting.
“Minder instroom van buitenlandse studenten en voorrang bij inschrijving en huisvesting van Nederlandse studenten;”
“Het financieringsmodel zorgt er ook voor dat het werven van internationale studenten een verdienmodel is geworden. Dat gaat ten koste van Nederlandse studenten, bijvoorbeeld door de enorme druk op de woning- en kamermarkt.”
Nederlands als voertaal in het hoger onderwijs
JA21 wil het Nederlands weer centraal stellen als academische taal, omdat het gebruik van Engels volgens hen leidt tot verarming van de academische vorming. Alleen voor internationaal gerichte studies maken ze een uitzondering.
“Het Nederlands weer centraal staat als de taal waarin in het onderwijs wordt gegeven op universiteit en hogeschool (uitzonderingen daargelaten).”
“Het gebruik van Engels als taal waarin het onderwijs wordt gegeven, leidt veelal tot een verarming van de academische vorming omdat studenten en docenten ondanks goede kennis van het Engels zich toch minder genuanceerd en breed kunnen uitdrukken.”
Financiering op basis van kwaliteit en maatschappelijke impact
JA21 wil af van financiering op basis van studentenaantallen en pleit voor een model dat instellingen beloont voor kwaliteit en maatschappelijke relevantie, zodat het aanbod beter aansluit op de arbeidsmarkt.
“Een financieringsmodel op basis van kwaliteit, relevantie en maatschappelijke impact i.p.v. op basis van het aantal studenten;”
“Voorts dient de financiering te worden gebaseerd op kwaliteit en maatschappelijke impact. Het Rijk moet sturen door de bekostiging afhankelijk te maken van of voldaan wordt aan een maatschappelijke behoefte of vraag vanuit het bedrijfsleven.”
Terugdraaien bezuinigingen op wetenschappelijk onderwijs
JA21 wil de recente bezuiniging op het wetenschappelijk onderwijs van €500 miljoen ongedaan maken om de kwaliteit van het hoger onderwijs te waarborgen.
NSC wil studeren toegankelijker en betaalbaarder maken, met meer aandacht voor studentenhuisvesting, het beperken van internationalisering en het versterken van de Nederlandse taal in het hoger onderwijs. Ze pleiten voor behoud van de basisbeurs, strengere regels voor buitenlandse studenten, betere financiële voorlichting en een focus op aansluiting van het onderwijs bij de Nederlandse samenleving. De partij wil studeren minder afhankelijk maken van financiële en taalbarrières, en de maatschappelijke relevantie van het hoger onderwijs vergroten.
Betaalbare studentenhuisvesting en toegankelijkheid
NSC erkent het tekort aan studentenhuisvesting en de gevolgen daarvan voor de zelfstandigheid van studenten. Ze willen betaalbaar wonen op en rond campussen stimuleren en de toegankelijkheid van het hoger onderwijs waarborgen door de basisbeurs te behouden.
“Huisvesting van studenten in mbo, hbo en wo is een groot probleem. Steeds meer studenten wonen noodgedwongen nog thuis en missen zo een belangrijke stap naar zelfregie en volwassenheid. We steunen regio’s met plannen voor ‘betaalbaar wonen op de campus/rondom instellingen’. Dit heeft ook een positief effect op de beschikbaarheid van woningen elders in de stad. Verder moet de toegankelijkheid van het hoger onderwijs worden gewaarborgd, daarom blijven we voorstander van de basisbeurs.”
Strengere regels en beperking voor internationale studenten
NSC wil de instroom van internationale studenten beperken door opleidingen weer standaard in het Nederlands aan te bieden, uitzonderingen te beperken, en strengere voorwaarden te stellen aan studiefinanciering voor EU-studenten. Ook willen ze het collegegeld voor niet-EU studenten verhogen en dubbele financiering tegengaan.
“Opleidingen in het hoger onderwijs worden standaard weer in de Nederlandse taal aangeboden om het aantal internationale studenten te verminderen. Uitzonderingen voor sommige studies blijven mogelijk, maar ook dan is aandacht voor de Nederlandse taal nodig zodat internationale studenten kunnen bijdragen aan onze samenleving.”
“We willen een wachttijd instellen voor het recht op een studiebeurs. En de regels in de EU zo aanpassen dat er voor EU-studenten pas bij veel meer werkuren recht ontstaat op een Nederlandse beurs.”
“Een aantal buitenlandse studenten krijgt behalve een beurs in Nederland ook financiële steun van hun eigen regering. We maken dat onmogelijk. Er komen zware boetes voor studenten die in twee landen studiefinanciering krijgen.”
“Het collegegeld voor studenten van buiten Europa wordt significant verhoogd. Ook hier zijn uitzonderingen mogelijk voor studies die van vitaal belang zijn voor Nederland.”
Verbeteren van financiële voorlichting en aanpak studieschuld
NSC wil studenten beter informeren over studieleningen en de gevolgen daarvan, en de rente op studieschulden voor de 'pechgeneratie' bevriezen.
“Een DUO-app moet studenten direct inzicht geven in hun leenbedrag en wat dit betekent voor toekomstige terugbetaling. Zo verbeteren we de voorlichting over studieleningen en helpen we studenten bewustere financiële keuzes te maken.”
“We erkennen de onevenredige studieschulden waar studenten uit de pechgeneratie mee te maken hebben gekregen. Naast de gerealiseerde extra tegemoetkoming voor studenten uit de pechgeneratie, willen we dat voor studenten die in die periode hun studieschuld hebben opgebouwd de rente definitief op 0% bevroren wordt.”
Hoger onderwijs weer verankeren in de Nederlandse samenleving
NSC wil het hoger onderwijs minder losgezongen maken van Nederlandse beleidsvraagstukken en de maatschappelijke relevantie vergroten, onder andere door opleidingen in het Nederlands en meer aandacht voor Nederlandse problemen.
“Hogescholen en universiteiten spelen een essentiële rol in de opleiding en het onderzoek. Toch is de afstand tussen het hoger onderwijs en de samenleving in de afgelopen jaren te groot geworden. Door het groeiende aantal internationale studenten, de dominantie van het Engels en het ontbreken van voldoende open debat, is het hoger onderwijs te veel losgezongen van Nederlandse beleidsvraagstukken. Daarom willen we het hoger onderwijs weer sterker verankeren in onze samenleving.”
“Het hoger onderwijs moet weer meer aandacht hebben voor de oplossingen van problemen en uitdagingen in ons eigen land. We versterken het onderzoek dat gericht is op Nederlandse beleidsvraagstukken.”
De SP wil studeren volledig toegankelijk en schuldenvrij maken door het afschaffen van het leenstelsel, het verhogen van de basisbeurs en het uiteindelijk gratis maken van mbo, hbo en universitair onderwijs. Hun visie is dat studeren een recht is en geen schuldenval mag zijn, zodat iedereen die dat wil en kan, zonder financiële drempels kan studeren. De partij pleit daarnaast voor een ruimhartige compensatie voor de 'schulden-generatie' en het permanent op 0% zetten van de rente op studieleningen.
Studeren gratis en schuldenvrij maken
De SP vindt dat studeren geen financiële drempels mag kennen en wil daarom het onderwijs van mbo tot universiteit gratis maken. Het leenstelsel wordt afgeschaft, de basisbeurs verhoogd en studenten die onder het leenstelsel vielen krijgen compensatie. Zo wil de partij voorkomen dat studeren leidt tot schulden en wil zij gelijke kansen voor iedereen, ongeacht achtergrond of inkomen.
“Studeren moet toegankelijk zijn voor iedereen die dat kan en wil. Iedere student krijgt een hogere basisbeurs, zodat studeren geen schuldenval meer is. Het leenstelsel schaffen we definitief af. De generatie die daaronder viel krijgt een ruimhartige compensatie. De rente op studieleningen wordt permanent op 0 procent gezet.”
“We beginnen met het schrappen van het lesgeld voor mbostudenten en maken daarna ook studeren op hogescholen en universiteiten gratis. Het is pure willekeur dat basis en middelbaar onderwijs gratis zijn, maar mbo, hbo en universiteit niet.”
“Onderwijs moet gratis zijn. Dankzij een lange strijd is de basisbeurs terug. Wij hebben altijd gestreden tegen de afschaffing en zetten ons nu in voor het verhogen van de studiebeurs en voor onderwijs waarbij niemand wordt uitgesloten door de omvang van zijn portemonnee. Er moet een ruimhartige compensatie komen voor de schulden generatie en de rente moet naar 0 procent.”
Studeren als recht, niet als marktproduct
De SP beschouwt studeren als een recht en een publieke investering, niet als een marktproduct of kostenpost. Zij verzet zich tegen de commercialisering van het onderwijs en wil dat kennis en leren voor iedereen toegankelijk zijn, zonder commerciële druk of bureaucratische belemmeringen.
“Onderwijs en wetenschap zijn geen kostenposten of marktproducten, maar investeringen in de toekomst van ons land.”
“Daarom maken we studeren weer toegankelijk en betaalbaar voor iedereen, investeren we in onafhankelijk onderzoek en geven we de ruimte terug aan mensen met kennis van zaken.”
“Leren is een recht en kennis is van ons allemaal.”
Eerlijke en toegankelijke randvoorwaarden voor studenten
De SP wil dat studeren niet alleen financieel, maar ook praktisch toegankelijk is. Dit betekent onder andere gratis schoolboeken, vergoeding van verplicht studiemateriaal en gratis openbaar vervoer, zodat studenten niet worden uitgesloten door bijkomende kosten.
“Verplichte schoolboeken gratis. Voor voortgezet onderwijs, mbo en hbo worden schoolboeken verstrekt zonder kosten voor de leerling of student. Er is een hele industrie ontstaan voor het aankopen van verplichte schoolboeken. We zorgen ervoor dat onze studenten hier niet de dupe van worden. Ook ander verplicht studiemateriaal wordt vergoed, zoals de scharen bij een kappersopleiding of laptop bij de opleiding tot grafisch ontwerper.”
“Wij willen het openbaar vervoer gratis maken voor de gebruikers. Zo kan iedereen reizen naar werk, onderwijs, vrienden en familie.”
De VVD wil studeren sterker richten op aansluiting bij de arbeidsmarkt en sneller afstuderen stimuleren. Ze pleiten voor lagere collegegelden in tekortsectoren, een bonus voor studenten die nominaal afstuderen, en het beperken van studieplaatsen bij opleidingen met weinig arbeidsmarktperspectief. Ook willen ze het aantal internationale studenten beperken tot sectoren waar tekorten zijn.
Collegegeld verlagen en studieplaatsen beperken op arbeidsmarktperspectief
De VVD wil het studeren aantrekkelijker maken in sectoren met tekorten door het collegegeld te verlagen en het aantal studieplaatsen te beperken bij opleidingen zonder goed arbeidsmarktperspectief. Hiermee willen ze studenten sturen richting kansrijke beroepen en verspilling van publieke middelen voorkomen.
“We maken studies in tekortsectoren zoals onder andere tech, zorg, onderwijs, veiligheid en klimaat aantrekkelijker door het collegegeld te verlagen. We beperken de studieplaatsen van studies waar evident geen (goed) arbeidsmarktperspectief is.”
Kortstudeerbonus en vertragingsbijdrage
Om studietempo te verhogen en snelle instroom op de arbeidsmarkt te bevorderen, introduceert de VVD een bonus voor studenten die nominaal afstuderen. Instellingen die studenten te lang laten studeren, betalen een vertragingsbijdrage, met uitzonderingen voor bijzondere omstandigheden.
“Wie nominaal afstudeert en daarmee snel aan de slag kan op de arbeidsmarkt, krijgt een kortstudeerbonus. Hbo- en wo-bachelorstudenten die nominaal afstuderen (binnen vier jaar hbo en binnen drie jaar wo) krijgen een bonus.”
“Instellingen die hun studenten te lang over hun studie laten doen, betalen een vertragingsbijdrage. Daarbij zorgen we voor waarborgen dat studenten die langer de tijd nodig hebben vanwege bijvoorbeeld ziekte, topsport, ondernemerschap, bestuurlijke taken of mantelzorg, daardoor niet benadeeld worden.”
Sturing op studenteninstroom en bekostiging op arbeidsmarktperspectief
De VVD wil dat de overheid meer stuurt op de verdeling van studenten over opleidingen en dat een deel van de bekostiging afhankelijk wordt van het arbeidsmarktperspectief van afgestudeerden. Dit moet zorgen voor betere aansluiting tussen studie en arbeidsmarkt.
“Om de aansluiting op de arbeidsmarkt te verbeteren gaat de overheid meer sturen op de verdeling van aantallen studenten over opleidingen. De bekostiging moet gebaseerd worden op de capaciteit.”
“We stimuleren hogescholen en universiteiten om op te leiden voor de arbeidsmarktbehoefte en laten een deel van de bekostiging afhangen van het baanperspectief van afgestudeerde studenten.”
Beperken instroom internationale studenten tot tekortsectoren
De VVD wil het aantal internationale studenten beperken tot sectoren waar tekorten zijn, om zo de druk op onderwijsinstellingen te verlagen en gericht talent aan te trekken.
“We kunnen het aantal internationale studenten niet ongericht laten groeien. Daarom moeten we dat beperken tot studenten, wetenschappers en kenniswerkers in vakgebieden waar we een tekort hebben en die we hard nodig hebben zoals technologie, bètawetenschappen, AI en wiskunde.”
“We beperken het aantal internationale studenten in andere sectoren met inachtneming van de onderscheidende profielen van de universiteiten en hogescholen.”
Bindend studieadvies behouden
De VVD wil het bindend studieadvies behouden als instrument om uitval te voorkomen en studiesucces te stimuleren, waarbij instellingen zelf de invulling bepalen.
“Bindend studieadvies blijft behouden: Onderwijsinstellingen mogen zelf een geschikt bindend studieadvies blijven kiezen. Hierdoor voorkomen we uitval en stimuleren we studiesucces.”
Het CDA ziet studeren als een brede vorming waarbij kennis, talentontwikkeling en maatschappelijke betrokkenheid centraal staan. Ze willen studeren toegankelijker maken door flexstuderen, betere studentenhuisvesting, een beurs voor excellente studenten en het aanpakken van studieschulden. Ook is er aandacht voor de rol van internationale studenten, regionale spreiding en samenwerking tussen onderwijs en werkgevers.
Flexstuderen en maatschappelijke betrokkenheid stimuleren
Het CDA wil studeren flexibeler maken zodat studenten meer ruimte krijgen voor activiteiten naast hun studie, zoals mantelzorg of vrijwilligerswerk. Dit verlaagt de druk op studenten en stimuleert maatschappelijke inzet.
“Studenten krijgen meer ruimte voor activiteiten naast hun studie. Daarom maken we flexstuderen mogelijk. Door collegegeld per vak te kunnen betalen, verlagen we de druk voor studenten die zich op een positieve manier inzetten voor de samenleving, bijvoorbeeld als jonge mantelzorger, vrijwilliger, bestuurslid of topsporter.”
Aanpak studieschulden leenstelselgeneratie
Het CDA erkent de problematiek van hoge studieschulden bij de leenstelselgeneratie en wil werkgevers stimuleren om te helpen bij het aflossen van deze schulden.
“Een grote groep studenten van de leenstelselgeneratie heeft schulden opgebouwd die met de huidige regels nooit volledig terugbetaald gaan worden. We maken het aantrekkelijker voor werkgevers om te helpen bij het terugbetalen van studieschulden.”
Studentenhuisvesting verbeteren
Het CDA vindt dat studentensteden echte gemeenschappen moeten zijn en wil investeren in betaalbare en passende studentenhuisvesting, inclusief het mogelijk maken van tijdelijke contracten.
“Het CDA wil dat gemeenten, universiteiten, hogescholen en woningcorporaties samen investeren in passende studentenhuisvesting met specifieke aandacht voor ontmoetingsruimten. We maken tijdelijke contracten voor studenten weer mogelijk en creëren huisvesting door de kostendelersnorm af te schaffen.”
Beursprogramma voor excellente studenten
Het CDA wil prestaties waarderen door een beursprogramma op te zetten voor excellente studenten.
“Er komt een beursprogramma voor excellente studenten.”
Regie op internationale studenten en regionale spreiding
Het CDA wil een visie ontwikkelen op het aantal internationale studenten per regio en afspraken maken over het aantal studenten dat na afstuderen in Nederland blijft werken, met aandacht voor regionale behoeften en druk op voorzieningen.
“De behoefte aan internationale studenten verschilt per regio en per opleiding. In sommige regio’s zijn internationale studenten nodig om een opleiding in stand te houden, in andere regio’s is er een hoge druk op maatschappelijke voorzieningen, huisvesting en studentengemeenschappen. Wij ontwikkelen samen met het onderwijsveld een visie op aantallen internationale studenten per regio, op bekostiging en op betekenis voor regionale ecosystemen.”
“We maken met het onderwijsveld en werkgevers afspraken over het aantal studenten dat in Nederland na hun studie blijft werken.”
Verplichte cursus Nederlands voor buitenlandse studenten
Het CDA wil dat buitenlandse studenten verplicht een cursus Nederlands volgen als onderdeel van hun propedeuse.
“Voor studenten uit het buitenland vormt een verplichte cursus Nederlands onderdeel van de propedeuse.”
D66 wil studeren toegankelijker en eerlijker maken door financiële drempels te verlagen, studentenwelzijn te verbeteren en gelijke kansen te bieden aan mbo-, hbo- en wo-studenten. De partij stelt voor de basisbeurs te verhogen, de rente op studieschulden te maximeren, het bindend studieadvies te versoepelen en studentenhuisvesting uit te breiden. D66 benadrukt het belang van een studietijd waarin studenten kunnen leren én leven zonder torenhoge schulden.
Hogere basisbeurs en gelijke financiële ondersteuning
D66 wil studeren betaalbaarder maken door de basisbeurs te verhogen en financiële gelijkheid te creëren tussen mbo-, hbo- en wo-studenten. Dit moet de stress over geld verminderen en de toegankelijkheid van het hoger onderwijs vergroten.
“D66 verhoogt de basisbeurs met €166 euro per maand, zodat studenten beter kunnen rondkomen. Een mbo-student krijgt dezelfde aanvullende beurs als een student aan de hogeschool of universiteit.”
Maximale rente op studieschuld en compensatie pechgeneratie
Om te voorkomen dat studenten met een zware schuldenlast hun werkende leven beginnen, wil D66 de rente op studieschulden beperken en de zogenoemde pechgeneratie compenseren.
“De rente op de studieschulden zetten we vast op maximaal 2,5%. Zo hoeven studenten hun werkende leven niet te beginnen met een hoge rekening. De ‘pechgeneratie’ betaalt geen rente over de studieschuld.”
Afschaffen bindend studieadvies (BSA) in huidige vorm
D66 wil het huidige, strenge bindend studieadvies vervangen door een begeleidend systeem, zodat studenten meer ruimte krijgen om hun studiepad te bepalen zonder onnodige druk.
“We schaffen het bindend studieadvies (BSA) in zijn huidige, rigide vorm af. Het wordt vervangen door een systeem van begeleidend studieadvies, waarbij de regie ligt bij de opleidingen zelf.”
Verbeteren studentenwelzijn en mentale gezondheid
D66 erkent de mentale druk waaronder studenten staan en wil investeren in studentpsychologen en preventie om het welzijn van studenten te verbeteren.
“We verbeteren het studentenwelzijn. We investeren in studentpsychologen en zetten daarnaast meer in op preventie.”
Meer studentenhuisvesting voor alle studenten
Om het woningtekort onder studenten aan te pakken, wil D66 fors meer studentenwoningen bouwen en regels versoepelen voor kamerverhuur en het delen van woningen.
“We bouwen veel meer studentenhuizen voor alle studenten: mbo, hbo en wo. Bestaande gebouwen worden omgebouwd naar studentenhuizen. We versoepelen de regels voor kamerverhuur. We maken het makkelijk om huizen te splitsen en te delen.”
Eerlijke stagevergoeding en gelijke toegang tot voorzieningen
D66 wil een wettelijke minimum stagevergoeding voor alle studenten en gelijke toegang tot studentenvoorzieningen voor mbo’ers, hbo’ers en wo’ers.
“Wij willen een eerlijke stagevergoeding voor elke student. Daarom komt er een wettelijke minimum stagevergoeding, die werkgevers betalen. Er mag geen verschil bestaan tussen stages in het mbo, hbo en wo.”
“Mbo-studenten krijgen dezelfde toegang tot studentenhuisvesting, dezelfde voordelen voor studenten en toegang tot sport, cultuur en verenigingen als hbo en wo-studenten.”
BBB wil studeren doelmatiger en toegankelijker maken, met meer nadruk op praktijkgericht onderwijs en regionale spreiding. Ze pleiten voor hogere collegegelden voor langstudeerders, beperken de studieschuld, en willen het onderwijsaanbod beter laten aansluiten op de arbeidsmarkt en regionale behoeften. Internationale studenten en de Nederlandse taal krijgen bijzondere aandacht, evenals betaalbare studentenhuisvesting en de Open Universiteit als herkansing voor volwassenen.
Hogere bijdrage voor langstudeerders
BBB wil studeren efficiënter maken door studenten die fors uitlopen in hun studie een hogere eigen bijdrage te laten betalen. Dit moet tijdige afronding stimuleren en publieke middelen doelmatiger inzetten.
“Daarom willen we een hogere eigen bijdrage gaan vragen van studenten die fors uitlopen in hun studie. Door het collegegeld voor langstudeerders te verhogen, stimuleren we tijdige afronding van opleidingen, maken we ruimte voor investeringen in onderwijskwaliteit en verlagen we de kosten voor de belastingbetaler.”
Plafond op studieschuld en geen toetsing bij hypotheek
BBB wil de financiële druk op studenten beperken door een plafond op de studieschuld te onderzoeken en te zorgen dat deze niet wordt meegenomen bij hypotheekaanvragen.
“Bekeken wordt of het mogelijk is een plafond te stellen aan de studieschuld van studenten uit de pechgeneratie. De studieschuld hoort niet te worden meegenomen bij een hypotheekaanvraag.”
Toegankelijkheid en numerus fixus voor internationale studenten
BBB wil de instroom van internationale studenten per instelling beoordelen, met nadruk op regionale belangen en uitbreiding van numerus fixus, en is tegen de toets anderstalig onderwijs.
“De toegankelijkheid voor internationale studenten moet per onderwijsinstelling worden bekeken. Het belang voor de regio en het bestaan van deze onderwijsinstellingen moet leidend zijn. Wij zien meer in een uitbreiding van ‘numerus fixus’ en zeker niets in de ‘toets anderstalig onderwijs’.”
Nederlands als norm in het hoger onderwijs
BBB wil dat Nederlands de voertaal blijft in het hoger onderwijs, met Engels alleen waar strikt noodzakelijk.
“Hoewel Engels belangrijk is in internationale samenwerking, blijft Nederlands onze voertaal die actief wordt beschermd. Alle academische disciplines bieden Nederlandstalig onderwijs aan op universiteiten en hogescholen. Gebruik van Engels is toegestaan wanneer dit voor de betreffende studie onontkoombaar is.”
Betaalbare studentenhuisvesting met gemeenschappelijke ruimtes
BBB erkent het belang van studentenhuisvesting voor studie en welzijn, en wil dat deze voldoende gemeenschappelijke ruimtes biedt.
“Een studentenkamer is belangrijk om deel te nemen aan je studie en ook voor je persoonlijke ontwikkeling en het welzijn. Wij vinden het belangrijk dat studentenhuisvesting voorziet in gemeenschappelijke ruimtes, waardoor studenten aanspraak hebben en niet vereenzamen.”
Open Universiteit als herkansing betaalbaar houden
BBB wil dat de Open Universiteit als herkansing voor volwassenen betaalbaar blijft.
“De Open Universiteit vraagt extra aandacht. Dit instituut biedt als enige een herkansing voor iedereen die vroeger geen kans heeft gehad om het reguliere HBO of WO te volgen. BBB wil dat deze mogelijkheid betaalbaar blijft voor de deelnemers.”
De SGP wil het studeren toegankelijker en relevanter maken door meer aandacht te geven aan studentenwelzijn, het faciliteren van collegegeldvrij studeren, en het versterken van de Nederlandse taal in het hoger onderwijs. Ze pleiten voor betere ondersteuning van studerende moeders en mantelzorgers, en willen dat de bacheloropleiding meer aansluit op de arbeidsmarkt. Praktijkgericht onderwijs en een leven lang leren krijgen een centrale plek, met oog voor regionale behoeften en kleine opleidingen.
Meer ondersteuning en welzijn voor studenten
De SGP erkent de groeiende zorgen over studentenwelzijn en wil concrete maatregelen nemen om studeren toegankelijker te maken, vooral voor groepen met extra zorgtaken. Ze willen dat instellingen collegegeldvrij studeren beter faciliteren en dat er een actieplan komt voor studerende moeders en mantelzorgers.
“Studiepunten en studentenwelzijn verdienen allebei aandacht. Er komt een actieplan voor ondersteuning van studerende moeders en andere mantelzorgers. Collegegeldvrij studeren wordt bij iedere instelling beter gefaciliteerd om deelname aan het studentenleven en een bijdrage aan de medezeggenschap te ondersteunen.”
Versterken van de Nederlandse taal en selectie in het hoger onderwijs
De SGP wil het gebruik van de Nederlandse taal in het hoger onderwijs versterken en het aantal Engelstalige opleidingen kritisch terugdringen. Ze pleiten voor strengere taaleisen voor buitenlandse studenten en docenten, en willen dat de bacheloropleiding meer als eindopleiding wordt gezien, met minder vanzelfsprekende doorstroom naar de master.
“De Nederlandse taal wordt versterkt als voertaal in het hoger onderwijs, zeker in de bacheloropleiding. De gezamenlijke inzet van instellingen om hun Engelstalige opleidingen kritisch door te lichten en waar gepast om te zetten in Nederlandse opleidingen wordt verder versterkt door bestuurlijke afspraken met de minister. Er komen strengere normen voor beheersing van het Nederlands door buitenlandse studenten en docenten.”
“De academische bacheloropleiding wordt steeds meer als relevante eindopleiding voor de arbeidsmarkt gepositioneerd. Het volgen van een academische master is geen automatisme, maar bedoeld voor degenen die zich wetenschappelijk verder willen ontwikkelen.”
Praktijkgericht onderwijs en leven lang leren stimuleren
De SGP wil praktijkgericht onderwijs en stages stimuleren, zowel in het mbo, hbo als in de academische bachelor. Ook wordt leven lang leren als wettelijke opdracht opgenomen, zodat studeren en bijscholen gedurende het hele leven mogelijk blijft.
“Bij de academische bacheloropleiding wordt de mogelijkheid geboden om een praktische stageminor te volgen in samenwerking met het hbo. Zo wordt de bacheloropleiding relevanter voor de arbeidsmarkt.”
“Leven lang leren wordt opgenomen als wettelijke opdracht voor het mbo en hbo. Het kan een bijdrage leveren aan het oplossen van uitdagingen en knelpunten op de arbeidsmarkt en biedt studenten en werkenden kansen om zich verder te scholen.”
Bescherming van kleine en levensbeschouwelijke opleidingen
De SGP vindt dat de overheid moet waarborgen dat er altijd een minimumaanbod blijft van studies als Nederlands, Frans en Duits, en dat er bijzondere aandacht is voor levensbeschouwelijke universiteiten en kleine opleidingen.
“De overheid waarborgt en faciliteert instellingen om te zorgen dat altijd een minimum aan opleidingen-aanbod beschikbaar is voor studies zoals Nederlands, Frans en Duits, gezien de wettelijke status van deze studies. Bijzondere aandacht is er ook voor de levensbeschouwelijke universiteiten.”
BIJ1 wil studeren volledig toegankelijk en betaalbaar maken door het collegegeld af te schaffen, studieschulden kwijt te schelden en de basisbeurs fors te verhogen. Ze pleiten voor een inclusieve en toegankelijke onderwijsomgeving, met extra ondersteuning voor studenten met een handicap en verplichte stagevergoedingen. Hun visie is dat studeren een recht is voor iedereen, ongeacht achtergrond of inkomen.
Collegegeld afschaffen en studieschulden kwijtschelden
BIJ1 vindt dat studeren gratis moet zijn en dat financiële drempels moeten verdwijnen. Ze willen het collegegeld afschaffen, de basisbeurs verhogen naar een leefbaar niveau en studieschulden van de 'pechgeneratie' kwijtschelden. Dit moet studeren voor iedereen mogelijk maken, ongeacht financiële situatie.
“Het collegegeld schaffen we af: beroepsonderwijs en de universiteit worden gratis. De basisbeurs maken we fors hoger naar een leefbaar niveau, voor inwonende en uitwonende studenten. Studieschulden van de ‘pechgeneratie’ schelden we kwijt.”
“We schaffen collegegeld af: al het onderwijs wordt gratis. Alle studieschulden van de ‘pechgeneratie’ schelden we volledig kwijt.”
Verplichte stagevergoeding voor alle studenten
BIJ1 wil dat alle studenten tijdens hun studie recht hebben op een eerlijke stagevergoeding, minimaal het minimumloon. Dit voorkomt uitbuiting en zorgt dat ook studenten zonder financiële steun kunnen studeren.
“Er komt een verplichte stagevergoeding voor studenten van alle onderwijsniveaus. Stagiairs verdienen minimaal een minimumloon voor gewerkte uren.”
Onderwijs toegankelijker maken voor mensen met een handicap
BIJ1 streeft naar een onderwijsomgeving waarin mensen met een handicap volwaardig kunnen studeren. Ze willen extra ondersteuning, het recht op thuisstudie en meer online colleges om barrières weg te nemen.
“We werken aan toegankelijk onderwijs door het recht op thuisstudie vast te leggen. Ook komt er meer (onafhankelijke) ondersteuning, zodat mensen met een handicap beter en naar eigen wensen kunnen studeren. Bijvoorbeeld door online colleges te faciliteren.”
Toegang tot hoger onderwijs vergemakkelijken voor werkenden
BIJ1 wil dat ook werkenden makkelijker kunnen gaan studeren, bijvoorbeeld via schakelprogramma’s zoals pre-masters. Zo wordt studeren niet alleen voor jongeren, maar ook voor volwassenen toegankelijker.
“De toegang tot het theoretisch en wetenschappelijk onderwijs maken we makkelijker. Bijvoorbeeld door drempels voor werkende mensen weg te nemen, en door schakelprogramma’s zoals pre-masters.”
BVNL wil studeren betaalbaar maken voor Nederlandse studenten en hun kansen op een opleidingsplek en studentenwoning vergroten door het aantal buitenlandse studenten sterk te beperken. De partij pleit voor het stimuleren van zowel theoretische als praktische opleidingen en het terugdringen van ideologische invloeden in het hoger onderwijs. De kern van hun visie is dat studeren toegankelijk, kwalitatief en vrij van politieke indoctrinatie moet zijn.
Sterke beperking buitenlandse studenten voor meer kansen Nederlandse studenten
BVNL ziet het grote aantal buitenlandse studenten als een probleem voor de toegankelijkheid van studieplekken en studentenwoningen voor Nederlandse jongeren. Door het aantal buitenlandse studenten sterk te beperken, wil BVNL de druk op de woningmarkt en het onderwijs verminderen en de kansen voor Nederlandse studenten vergroten.
“Door een sterke beperking van het aantal buitenlandse studenten, krijgen Nederlandse studenten veel meer kans op een studentenwoning. Studentenhuizen worden weer toegestaan.”
“Minder buitenlandse studenten, waardoor Nederlandse studenten meer kans krijgen op een opleidingsplek of een studentenkamer.”
“Scholen en universiteiten zetten in op minder buitenlandse studenten die met Nederlandse studenten concurreren voor een opleidingsplek en studentenkamer.”
Studeren moet gestimuleerd en betaalbaar zijn
BVNL vindt dat het volgen van opleidingen, zowel theoretisch als praktisch, actief gestimuleerd en financieel haalbaar moet zijn voor jongeren. Dit is volgens de partij noodzakelijk om de negatieve gevolgen van recente crises voor de "pechgeneratie" te herstellen en te investeren in de toekomst van Nederland.
“Het volgen van opleidingen, zowel theoretisch als praktisch, moet gestimuleerd worden en betaalbaar zijn.”
Geen ideologische indoctrinatie in het hoger onderwijs
BVNL wil dat het hoger onderwijs zich richt op waarheidsvinding, kritisch denken en vrijheid van meningsuiting, zonder politieke of ideologische beïnvloeding. Dit moet de kwaliteit en onafhankelijkheid van het onderwijs waarborgen.
“Woke-isme en ideologische indoctrinatie moet verdwijnen uit het hoger onderwijs, waar waarheidsvinding, kritisch nadenken, discussie en vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel moeten staan.”
De PVV wil het hoger onderwijs vooral richten op Nederlandse studenten en pleit voor het beperken van studiemigratie. Ze willen dat bacheloropleidingen weer volledig in het Nederlands worden gegeven en het aantal buitenlandse studenten maximaal beperken.
Bacheloropleidingen volledig in het Nederlands
De PVV vindt dat het hoger onderwijs primair bedoeld is voor Nederlandse studenten en wil daarom dat bacheloropleidingen niet langer in het Engels worden aangeboden. Dit moet de toegankelijkheid voor Nederlandse studenten vergroten en de instroom van buitenlandse studenten beperken.
Maximale beperking van het aantal buitenlandse studenten
De partij ziet de groei van buitenlandse studenten als een probleem, omdat zij vaak na hun studie vertrekken en zo weinig bijdragen aan Nederland. Daarom wil de PVV het aantal buitenlandse studenten sterk beperken.
50PLUS richt zich op het beperken van studiemigratie en het waarborgen van de Nederlandse taal in het hoger onderwijs. De partij wil dat universiteiten en hogescholen medeverantwoordelijk worden voor het aantal buitenlandse studenten en hun huisvesting, en pleit voor het aanbieden van hoger onderwijs in het Nederlands, met slechts beperkte uitzonderingen.
Beperking van studiemigratie en verantwoordelijkheid onderwijsinstellingen
50PLUS wil het aantal studiemigranten beperken door universiteiten en hogescholen medeverantwoordelijk te maken voor de instroom en huisvesting van buitenlandse studenten. Dit moet overbelasting van systemen voorkomen en de druk op voorzieningen verminderen.
Hoger onderwijs in het Nederlands als uitgangspunt
De partij vindt dat hoger en universitair onderwijs in principe in het Nederlands moet worden aangeboden, om de toegankelijkheid voor Nederlandse studenten te waarborgen en integratie te bevorderen. Uitzonderingen zijn alleen mogelijk bij bijzondere redenen.
“Hoger en universitair onderwijs wordt in beginsel in het Nederlands aangeboden. Er kunnen bijzondere redenen zijn voor uitzonderingen.”