Verkiezingsprogramma's 2025 overstudenten
De Partij voor de Dieren wil de financiële en psychische druk op studenten structureel verlagen door onder meer verhoging van de basisbeurs, verlaging van het collegegeld, en het omzetten van de ov-kaart in een gift. Daarnaast zet de partij in op betere studentenhuisvesting, meer zeggenschap voor studenten in het onderwijsbestuur, en versterking van studentenwelzijn en begeleiding. Hun visie is dat studeren ruimte moet bieden voor persoonlijke ontwikkeling, zonder dat studenten onder onnodige stress of financiële zorgen gebukt gaan.
Basisbeurs verhogen, collegegeld verlagen, ov-kaart als gift
De PvdD vindt de huidige financiële druk op studenten te hoog en wil deze structureel verlagen. Ze pleiten voor een hogere basisbeurs, fors lager collegegeld voor iedereen, en het omzetten van de ov-kaart in een gift zolang de student studeert. Dit moet studeren toegankelijker maken en de ongelijkheid tussen studenten verminderen.
“De basisbeurs is veel te laag om zonder druk te kunnen studeren. Daarom verhogen we de basisbeurs naar minimaal 500 euro per maand voor uitwonende studenten en 130 euro per maand voor thuiswonende studenten.”
“Het collegegeld wordt fors verlaagd en voor alle studenten en opleidingen hetzelfde bedrag. Dit geldt ongeacht leeftijd, het aantal eerder gevolgde studies of behaalde diploma’s.”
“De ov-kaart voor studenten (mbo, hbo en universiteit) wordt omgezet in een gift en blijft geldig zolang de student studeert.”
Eerlijke compensatie voor leenstelsel-generatie en rente op 0%
De partij erkent de ongelijkheid tussen de 'pechgeneratie' (studenten onder het leenstelsel) en huidige studenten en wil deze rechtzetten. De compensatieregeling wordt fors verruimd en de rente op studieschulden gaat structureel naar 0%.
“De compensatieregeling voor de ‘pechgeneratie’, de leenstelsel-studenten, wordt fors verruimd. De financiële positie van deze studenten wordt gelijk aan de studenten uit het huidige stelsel. De rente op studieschulden gaat structureel naar 0%.”
Studentenwelzijn en psychische ondersteuning versterken
De PvdD wil de psychische druk op studenten verminderen door preventie, betere begeleiding en meer studentenpsychologen. Jaarlijkse metingen en laagdrempelige toegang tot hulp moeten het welzijn van studenten verbeteren.
“Er komt een jaarlijkse meting naar het studentenwelzijn in het kader van preventie, vroegsignalering en taboedoorbreking.”
“Het aanbod van studentenpsychologen wordt verruimd, zodat studenten op een redelijke termijn hulp kunnen inroepen.”
Betaalbare en duurzame studentenhuisvesting
De partij erkent het tekort aan studentenwoningen en wil dit oplossen door snel duurzame woningen te realiseren, bij voorkeur in leegstaande gebouwen, en waar nodig flexwoningen in te zetten.
“Het tekort aan studentenwoningen wordt opgelost door snel duurzame woningen te realiseren, bij voorkeur in leegstaande (kantoor)gebouwen. Waar een nijpend tekort is, kunnen flexwoningen worden ingezet, mits ze duurzaam en volledig herbruikbaar zijn.”
Meer zeggenschap en democratisering in het hoger onderwijs
De PvdD wil dat studenten meer invloed krijgen op hun onderwijsinstelling. Bestuurders moeten gekozen worden en studenten krijgen meer inspraak in medezeggenschapsraden.
“Mbo-instellingen, hogescholen en universiteiten worden gedemocratiseerd: studenten en docenten krijgen meer invloed in de medezeggenschapsraden. Bestuurders worden gekozen, in plaats van benoemd door de minister.”
Stagevergoeding verplicht stellen
Om uitbuiting te voorkomen en studenten eerlijk te belonen, wil de partij een verplichte stagevergoeding van minimaal 500 euro per maand voor voltijdstages, ook voor mbo-, hbo- en wo-studenten.
“Werkgevers worden verplicht een stagevergoeding te betalen aan hun stagiairs van minimaal 500 euro per maand bij een stage in voltijd en naar rato bij deeltijd. Dit geldt voor zowel mbo-, hbo-, als wo-studenten.”
Flexstuderen en betere overstapmogelijkheden
De PvdD wil het makkelijker maken voor studenten om hun studie te combineren met andere activiteiten en om van studierichting te wisselen, zonder onnodige financiële nadelen.
“Flexstuderen maakt het voor studenten gemakkelijker hun studie een jaar te combineren met een bestuursfunctie of medezeggenschapsraad, mantelzorg of ander maatschappelijk werk, zonder dat jaar het volledige bedrag aan collegegeld kwijt te zijn.”
“Door nauwere samenwerking tussen het voortgezet onderwijs, mbo, hbo en wo verbeteren we de mogelijkheden voor studenten om van richting te wisselen en elders in te stromen.”
Afschaffen bindend studieadvies en betere begeleiding
De partij wil het bindend studieadvies afschaffen en studenten persoonlijke begeleiding bieden, zodat bijzondere omstandigheden niet leiden tot onnodige uitval.
“Het bindend studieadvies wordt afgeschaft. In plaats daarvan krijgen studenten voortaan een persoonlijke en onderbouwde terugkoppeling.”
“Iedere student krijgt een studentbegeleider toegewezen met wie op regelmatige basis studie-resultaten worden besproken. Daarnaast krijgt iedere student directe en laagdrempelige toegang tot een studieadviseur, studentendecaan en vertrouwenspersoon.”
Strenger optreden tegen misstanden bij studentenverenigingen
De PvdD wil hard optreden tegen studentenverenigingen die zich schuldig maken aan vrouwonterende of grensoverschrijdende praktijken, inclusief het opleggen van tijdelijke of definitieve verboden.
“Er wordt hard opgetreden tegen studentenverenigingen die herhaaldelijk de fout ingaan met vrouwonterende praktijken als bangalijsten, grensoverschrijdende ontgroeningsrituelen en ernstige verstoring van de openbare orde. Hierbij worden zowel tijdelijke als definitieve verboden niet geschuwd.”
Verantwoord beleid buitenlandse studenten en Engelstalig onderwijs
De partij wil het aantal buitenlandse studenten afstemmen op beschikbare huisvesting en onderwijskwaliteit, en verantwoord beleid voeren rond Engelstalig onderwijs.
“Het aantal buitenlandse studenten dat wordt aangetrokken moet worden afgestemd op beschikbare huisvesting voor studenten en het borgen van de onderwijskwaliteit.”
De SP wil studeren toegankelijk en betaalbaar maken voor iedereen, met een focus op het afschaffen van het leenstelsel, het verhogen van de basisbeurs en het gratis maken van onderwijs. Ze keren zich tegen de marktlogica in het hoger onderwijs, willen minder afhankelijkheid van internationale studenten en pleiten voor eerlijke stagevergoedingen en meer studentenhuisvesting. Studenten moeten meer inspraak krijgen en beschermd worden tegen schulden en discriminatie.
Studeren gratis en toegankelijk maken
De SP vindt dat studeren geen schuldenval mag zijn en dat onderwijs op alle niveaus gratis moet worden. Ze willen het leenstelsel definitief afschaffen, de basisbeurs verhogen, de rente op studieleningen op 0% zetten en ruimhartige compensatie voor de 'schulden-generatie'. Ook moet studiemateriaal gratis worden.
“Iedere student krijgt een hogere basisbeurs, zodat studeren geen schuldenval meer is. Het leenstelsel schaffen we definitief af. De generatie die daaronder viel krijgt een ruimhartige compensatie. De rente op studieleningen wordt permanent op 0 procent gezet.”
“We beginnen met het schrappen van het lesgeld voor mbostudenten en maken daarna ook studeren op hogescholen en universiteiten gratis.”
“Verplichte schoolboeken gratis. Voor voortgezet onderwijs, mbo en hbo worden schoolboeken verstrekt zonder kosten voor de leerling of student.”
“Ook ander verplicht studiemateriaal wordt vergoed, zoals de scharen bij een kappersopleiding of laptop bij de opleiding tot grafisch ontwerper.”
Minder afhankelijkheid van internationale studenten en Engelstalig onderwijs
De SP wil dat universiteiten en hogescholen niet langer afhankelijk zijn van het werven van internationale studenten voor hun financiering. Ze willen de instroom van internationale studenten beperken, opleidingen in het Nederlands behouden en marktlogica uit het onderwijs weren.
“Onderwijsinstellingen werven internationale studenten niet om de wetenschap te verrijken, maar omdat het geld oplevert. Overvolle collegezalen en Engelse opleidingen zijn voor veel universiteiten en hogescholen een verdienmodel geworden en dat gaat ten koste van de toegankelijkheid en kwaliteit van het onderwijs.”
“We zorgen ervoor dat instellingen niet langer afhankelijk zijn van internationale werving om financieel rond te komen. Tegelijk brengen we de instroom beter in balans en blijft elke opleiding volledig in het Nederlands te volgen.”
“In Nederland is de hoeveelheid studiemigranten enorm toegenomen. We moeten investeren in universiteiten en hogescholen zodat zij niet afhankelijk zijn van hun inkomsten uit het aantrekken van internationale studenten. Daarnaast moet een deel van het studieaanbod, vooral wat betreft bacheloropleidingen, verplicht in het Nederlands gegeven worden.”
Eerlijke stagevergoedingen en aanpak stagediscriminatie
De SP wil dat stagiairs een minimale stagevergoeding krijgen zodat ze geen schulden hoeven te maken, en dat stagediscriminatie wordt aangepakt met een zwarte lijst voor discriminerende bedrijven.
“Stagiairs krijgen voortaan een minimale stagevergoeding, zodat zij geen schulden hoeven te maken.”
“Stagiairs zijn geen gratis werknemers. Stagiairs moeten een eerlijke vergoeding krijgen zodat zij zich niet in de schulden hoeven te steken.”
“Stagediscriminatie pakken wij aan. Er komt een zwarte lijst met bedrijven die discrimineren. Deze bedrijven krijgen geen orders meer vanuit de overheid en worden beboet.”
Betaalbare studentenhuisvesting
De SP wil meer betaalbare kamers voor studenten realiseren, met recht op huurtoeslag, en leegstaande kantoren ombouwen tot woningen voor studenten en werkende jongeren.
Meer inspraak voor studenten in het onderwijs
Studenten moeten volgens de SP maximale inspraak krijgen in het bestuur van universiteiten en onderwijsvernieuwing, zodat het onderwijs democratischer en kleinschaliger wordt.
“We willen maximale inspraak van studenten en (onderwijs)medewerkers. Dat kan met een meer democratisch bestuursmodel: kleinschalige instellingen met een dienstbare schoolleiding.”
“Grote onderwijshervormingen worden nooit meer topdown over de hoofden van docenten en scholieren doorgevoerd. We regelen formele inspraak en instemming via de medezeggenschap, zodat onderwijsvernieuwing altijd gedragen wordt door de mensen in de klas.”
Volt wil studeren toegankelijker en betaalbaarder maken voor iedereen, met speciale aandacht voor financiële zekerheid, eerlijke stagevergoedingen en het welzijn van studenten. De partij pleit voor een hogere basisbeurs, verplichte stagevergoeding, compensatie van de pechgeneratie en betere huisvesting. Volt zet daarnaast in op het verlagen van drempels voor internationale en mbo-studenten en het versterken van het studentenleven.
Hogere basisbeurs, verplichte stagevergoeding en compensatie pechgeneratie
Volt wil de financiële druk op studenten verlagen door de basisbeurs te verhogen, een verplichte stagevergoeding in te voeren en de pechgeneratie te compenseren. Hiermee wil Volt studeren betaalbaar houden en prestatiedruk verminderen.
“We verhogen de basisbeurs, zorgen voor een verplichte stagevergoeding en zetten ons in voor compensatie van de pechgeneratie.”
“Volt pleit voor verkenning van de mogelijkheden voor invoering van een renteplafond van 2,5% op studieleningen. Met de huidige stijging van de rentestanden en de ontoereikende basisbeurs dreigt studeren op termijn onbetaalbaar te worden voor grote groepen jongeren.”
“We maken ons hard voor een rechtvaardige compensatie van de pechgeneratie door de rente op hun studieschuld terug te brengen naar 0% en zo de financiële druk op die jongeren te verlichten.”
“We verplichten een minimale stagevergoeding van 550 euro voor fulltime stages van zowel mbo-, hbo- als wo-opleidingen. Een fulltime stage moet gelijkwaardig beloond worden. Studenten die fulltime stage lopen kunnen daarnaast niet nog een bijbaantje hebben. Op deze manier hoeft er niet onnodig veel geleend te worden door studenten.”
Betaalbare en toegankelijke huisvesting voor studenten
Volt erkent het woningtekort onder studenten en wil betaalbare, veilige en toegankelijke huisvesting stimuleren. Dit moet de stress en onzekerheid rondom wonen verminderen.
“Het tekort aan woningen dwingt bijvoorbeeld studenten tot lange reistijden of onzekere woonsituaties. We maken het woningdelen voor iedereen eenvoudiger, bijvoorbeeld door gemeenten te helpen om hospitaverhuur te stimuleren.”
“We investeren in innovatieve en coöperatieve leef- en woonvormen. Niet alleen voor studenten en senioren, maar voor iedereen die in meer sociale samenhang wil leven.”
“We pleiten ervoor dat iedereen een veilige en toegankelijke verblijfplaats heeft. De veiligheid en het (psychische) welzijn van kwetsbare mensen, zoals kinderen, gezinnen, lhbtqia+’ers en mensen beschikbaar voor spoedzoekers en studenten.”
Gelijke behandeling en ondersteuning voor mbo-studenten
Volt wil dat mbo-studenten dezelfde rechten en ondersteuning krijgen als studenten in het hoger onderwijs, onder andere door gelijke aanvullende beurs en toegang tot het studentenleven.
“Volt zorgt ervoor dat mbo-studenten, onder dezelfde gunstige voorwaarden als studenten in het hoger onderwijs, aanspraak kunnen maken op een aanvullende beurs. Dit doen we door de aanspraakgrond voor de aanvullende beurs voor mbo-studenten gelijk te trekken met die voor hbo- en wo-studenten (ouderlijk verzamelinkomen tot 70.000 euro).”
“Zo zorgen we ervoor dat meedoen aan het studentenleven ook voor mbo-studenten makkelijk en normaal wordt.”
Minder prestatiedruk en meer welzijn voor studenten
Volt wil de prestatiedruk en het mentale welzijn van studenten verbeteren door het bindend studieadvies af te schaffen en het studentenleven te versterken.
“Een bindend studieadvies (BSA) draagt bij aan de toenemende prestatiedruk voor studenten. Dit terwijl het mentale welzijn van deze groep al erg laag is. Volt wil daarom het bindend studieadvies omzetten in een niet-bindend studieadvies: aan het eind van het eerste jaar krijgen studenten een studieadvies van hun onderwijsinstelling, waarna ze zelf de keuze maken om al dan niet door te gaan.”
“Volt wil het verenigingsleven stevig verankeren in al het hoger onderwijs, door bijvoorbeeld studiepunten of bestuursbeurzen.”
Toegankelijkheid en ondersteuning voor internationale studenten
Volt wil internationale studenten beter ondersteunen en drempels verlagen, onder andere door de arbeidsnorm te verlagen en het welzijn te monitoren.
“Volt pleit voor meer lokaal maatwerk in de werving van internationale studenten in plaats van een algehele wervingsstop.”
“Volt ziet erop toe dat de Rijksoverheid de zogenoemde 56-uursarbeidsnorm voor internationale studenten om in aanmerking te komen voor studiefinanciering, verlaagt naar 32 uur, in lijn met Europese wet- en regelgeving.”
“De monitoring van het welzijn onder internationale studenten moet verbeterd worden, onder andere op het gebied van huisvesting, mentale gezondheid en sociaal-economische omstandigheden.”
D66 wil de positie van studenten structureel verbeteren door financiële lasten te verlichten, gelijke kansen te bieden aan mbo-, hbo- en wo-studenten, en hun welzijn te versterken. De partij stelt voor om de basisbeurs te verhogen, studentenhuisvesting uit te breiden, de rente op studieschulden te maximeren en te investeren in mentale gezondheid en eerlijke stages. D66 streeft naar een studietijd waarin studenten kunnen leren en leven zonder buitensporige stress of schulden.
Hogere basisbeurs en gelijke aanvullende beurs
D66 wil studenten financieel ondersteunen door de basisbeurs te verhogen en gelijke aanvullende beurzen te bieden aan mbo-, hbo- en wo-studenten. Dit moet de financiële druk verlagen en gelijke kansen bevorderen.
“D66 verhoogt de basisbeurs met €166 euro per maand, zodat studenten beter kunnen rondkomen. Een mbo-student krijgt dezelfde aanvullende beurs als een student aan de hogeschool of universiteit.”
“Studenten krijgen meer zekerheid, zoals met een hogere aanvullende beurs voor mbo’ers en meer studentenhuisvesting.”
Maximale rente op studieschuld en compensatie pechgeneratie
Om te voorkomen dat studenten met hoge schulden starten aan hun werkende leven, wil D66 de rente op studieschulden beperken en de zogenoemde pechgeneratie compenseren.
“De rente op de studieschulden zetten we vast op maximaal 2,5%. Zo hoeven studenten hun werkende leven niet te beginnen met een hoge rekening. De ‘pechgeneratie’ betaalt geen rente over de studieschuld.”
Meer en toegankelijke studentenhuisvesting
D66 erkent het tekort aan betaalbare studentenwoningen en wil fors investeren in studentenhuisvesting voor alle typen studenten, inclusief het ombouwen van bestaande gebouwen en versoepelen van regels.
“We bouwen veel meer studentenhuizen voor alle studenten: mbo, hbo en wo. Bestaande gebouwen worden omgebouwd naar studentenhuizen. We versoepelen de regels voor kamerverhuur. We maken het makkelijk om huizen te splitsen en te delen.”
“Mbo-studenten krijgen dezelfde toegang tot studentenhuisvesting, dezelfde voordelen voor studenten en toegang tot sport, cultuur en verenigingen als hbo en wo-studenten.”
“Voor jongeren en studenten bouwen we vooral huizen met gemeenschappelijke ruimtes. Zo kunnen meer mensen wonen op dezelfde plek én zulke huizen zorgen voor meer verbinding en sociale steun.”
Investeren in mentale gezondheid en begeleiding
D66 wil de mentale druk op studenten verlagen door te investeren in studentpsychologen en onderwijsinstellingen een zorgplicht te geven voor begeleiding en loopbaanoriëntatie.
“We investeren in studentpsychologen. Onderwijsinstellingen krijgen een zorgplicht. Zij moeten studenten die dat nodig hebben ondersteuning en begeleiding bieden. Ook bieden ze loopbaanoriëntatie en –begeleiding, zodat studenten beter voorbereid zijn op hun toekomst.”
Eerlijke stagevergoeding en aanpak stagediscriminatie
D66 wil een wettelijke minimum stagevergoeding voor alle studenten en een streng beleid tegen stagediscriminatie, zodat stages eerlijk en toegankelijk zijn.
“Wij willen een eerlijke stagevergoeding voor elke student. Daarom komt er een wettelijke minimum stagevergoeding, die werkgevers betalen. Er mag geen verschil bestaan tussen stages in het mbo, hbo en wo. We accepteren geen stagediscriminatie en voeren daarom een geen-pardon beleid. Elke onderwijsinstelling krijgt een meldpunt voor stagediscriminatie.”
Passender bindend studieadvies (BSA)
D66 wil het bindend studieadvies flexibeler maken om onnodige stress bij studenten te voorkomen en maatwerk mogelijk te maken.
“We maken het bindend studieadvies (BSA) passender en effectiever. In de huidige vorm zorgt het BSA vaak voor onnodige stress en helpt het studenten niet altijd vooruit. Daarom krijgen onderwijsinstellingen de mogelijkheid om samen met de medezeggenschap een passend BSA te formuleren, per opleiding.”
Sterkere medezeggenschap voor studenten
D66 wil studenten meer invloed geven binnen onderwijsinstellingen door landelijke regels voor vergoedingen en faciliteiten te verbeteren.
“D66 wil sterkere medezeggenschap van studenten en docenten. Daarom komen er landelijk betere regels voor vergoedingen, faciliteiten en voorwaarden.”
FVD wil het hoger onderwijs selectiever en Nederlandstaliger maken, met meer focus op kwaliteit en minder op kwantiteit. Ze willen de instroom van internationale studenten beperken, de basisbeurs verhogen, de studenten-OV-kaart verruimen, en studieschulden niet laten meetellen bij hypotheekaanvragen. Studenten moeten volgens FVD beter ondersteund worden, maar vooral Nederlandse studenten krijgen prioriteit.
Strengere selectie en minder internationalisering in hoger onderwijs
FVD vindt dat het niveau van het hoger onderwijs is uitgehold door massaliteit en internationalisering. Ze willen strengere toelatingseisen, het Nederlands als voertaal herstellen, en het aantal internationale studenten sterk beperken zodat universiteiten zich richten op Nederlandse studenten.
“Het aantal internationale studenten moet sterk worden beperkt, zodat universiteiten zich in de eerste plaats richten op Nederlandse studenten en cultuur.”
“We herstellen het Nederlands als hoofdtaal in het wetenschappelijk onderwijs, zodat studenten zich allereerst in hun eigen taal op hoog niveau leren uitdrukken.”
“We verhogen de toelatingseisen voor universiteiten en hogescholen, zodat alleen gemotiveerde en talentvolle studenten worden toegelaten.”
“We beperken het aantal internationale studenten en stoppen met actief werven, zodat Nederlandse studenten voorrang krijgen.”
“We schaffen voorrangsregelingen voor internationale studenten af en geven Nederlandse studenten juist meer toegang tot huisvesting.”
Hogere basisbeurs en ruimere studenten-OV-kaart
FVD wil studeren betaalbaarder maken door de basisbeurs te verhogen en de studenten-OV-kaart uit te breiden naar zowel doordeweeks als het weekend.
Studieschuld niet meetellen bij hypotheekaanvraag
Om starters op de woningmarkt te helpen, wil FVD dat studieschulden niet worden meegenomen bij hypotheekaanvragen.
Betere nachtverbindingen voor studenten
FVD wil het openbaar vervoer verbeteren, specifiek ook voor studenten die ’s nachts reizen.
“We verbeteren de nachtverbindingen tussen de grote steden, zodat studenten, reizigers en nachtwerkers veilig en makkelijk thuiskomen.”
BVNL wil de positie van Nederlandse studenten versterken door het aantal buitenlandse studenten fors te beperken, zodat Nederlandse studenten meer kans krijgen op een opleidingsplek en een studentenwoning. Daarnaast pleit BVNL voor het betaalbaar maken van opleidingen, het terugbrengen van de basisbeurs, en het tegengaan van ideologische indoctrinatie in het hoger onderwijs. Hun visie is gericht op het herstellen van kansen en het verbeteren van de mentale en financiële positie van studenten.
Beperking buitenlandse studenten ten gunste van Nederlandse studenten
BVNL ziet het grote aantal buitenlandse studenten als oorzaak van schaarste op de woningmarkt en concurrentie om opleidingsplekken. Door het aantal buitenlandse studenten sterk te beperken, wil BVNL de kansen voor Nederlandse studenten op een studentenwoning en opleidingsplek vergroten.
“Door een sterke beperking van het aantal buitenlandse studenten, krijgen Nederlandse studenten veel meer kans op een studentenwoning. Studentenhuizen worden weer toegestaan.”
“Scholen en universiteiten zetten in op minder buitenlandse studenten die met Nederlandse studenten concurreren voor een opleidingsplek en studentenkamer.”
“Minder buitenlandse studenten, waardoor Nederlandse studenten meer kans krijgen op een opleidingsplek of een studentenkamer.”
“Huurtoeslag (huursubsidie) schaffen we af, maar zolang deze regeling bestaat is hij alleen beschikbaar voor Nederlanders, niet voor expats en buitenlandse studenten.”
Opleidingen betaalbaar maken en basisbeurs herstellen
BVNL vindt dat studeren betaalbaar moet zijn en dat de afschaffing van de basisbeurs studenten onnodig in de schulden heeft gestort. Ze willen investeren in de jeugd en de gemaakte fouten herstellen.
Onderwijs zonder ideologische indoctrinatie
BVNL wil dat het hoger onderwijs zich richt op waarheidsvinding, kritisch denken en vrijheid van meningsuiting, en dat ideologische indoctrinatie (zoals woke-isme) verdwijnt.
“Woke-isme en ideologische indoctrinatie moet verdwijnen uit het hoger onderwijs, waar waarheidsvinding, kritisch nadenken, discussie en vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel moeten staan.”
“We gaan leerlingen en studenten weer leren hoe ze moeten denken en niet wat ze moeten denken.”
Herstel van mentale gezondheid en kansen voor studenten
BVNL erkent de negatieve impact van het coronabeleid op studenten en wil investeren in het herstel van leerachterstanden en mentale problemen.
“Maar laten we niet onderschatten wat voor gevolgen al deze beleidskeuzes in zijn geheel hebben gehad op de mentale gezondheid van jonge mensen. Daarom moeten we juist nu weer investeren in onze jeugd en onze toekomst. BVNL vindt dat we weer oog moeten hebben voor jonge Nederlanders. Hiervoor moeten eerst de gemaakte fouten hersteld worden.”
NSC erkent de problemen waar studenten mee te maken hebben, zoals huisvesting, studieschulden en de toegankelijkheid van het hoger onderwijs. Ze willen onder andere de basisbeurs behouden, de huisvesting verbeteren, een verplichte stagevergoeding invoeren, en de instroom van internationale studenten beperken. Hun visie is gericht op het versterken van de positie van Nederlandse studenten en het waarborgen van betaalbaarheid en toegankelijkheid.
Verbeteren en betaalbaar maken van studentenhuisvesting
NSC ziet het tekort aan betaalbare studentenhuisvesting als een groot probleem dat de ontwikkeling van studenten belemmert. Ze willen regio’s ondersteunen bij het realiseren van betaalbare woonruimte op en rond campussen.
“Huisvesting van studenten in mbo, hbo en wo is een groot probleem. Steeds meer studenten wonen noodgedwongen nog thuis en missen zo een belangrijke stap naar zelfregie en volwassenheid. We steunen regio’s met plannen voor ‘betaalbaar wonen op de campus/rondom instellingen’.”
Behoud en bescherming van de basisbeurs
Toegankelijkheid van het hoger onderwijs is voor NSC essentieel. Daarom blijven ze voorstander van de basisbeurs en willen ze de regels rondom studiefinanciering voor buitenlandse studenten aanscherpen.
“Verder moet de toegankelijkheid van het hoger onderwijs worden gewaarborgd, daarom blijven we voorstander van de basisbeurs.”
“We willen een wachttijd instellen voor het recht op een studiebeurs. En de regels in de EU zo aanpassen dat er voor EU-studenten pas bij veel meer werkuren recht ontstaat op een Nederlandse beurs.”
Verplichte belastingvrije stagevergoeding voor studenten
NSC wil dat alle mbo-, hbo- en wo-studenten tijdens hun stage een minimumvergoeding ontvangen, zodat stages eerlijker en toegankelijker worden.
“We voeren een verplichte belastingvrije stagevergoeding in voor mbo-, hbo- en wo-studenten, die € 450 per maand bedraagt. Dit is ook het minimum voor een fulltime stage.”
Structurele aanpak studieschulden pechgeneratie
NSC erkent de problematiek van de pechgeneratie en wil de rente op hun studieschuld definitief op 0% bevriezen.
“Naast de gerealiseerde extra tegemoetkoming voor studenten uit de pechgeneratie, willen we dat voor studenten die in die periode hun studieschuld hebben opgebouwd de rente definitief op 0% bevroren wordt.”
Beperken instroom internationale studenten en terug naar Nederlands als voertaal
NSC wil de instroom van internationale studenten beperken tot wat de huisvesting en opleidingscapaciteit aankan, en opleidingen weer standaard in het Nederlands aanbieden.
“De instroom van buitenlandse studenten wordt gerelateerd aan de beschikbare capaciteit aan woonruimte en opleidingsplaatsen in studentensteden.”
“Opleidingen in het hoger onderwijs worden standaard weer in de Nederlandse taal aangeboden om het aantal internationale studenten te verminderen.”
“We willen af van de doorgeslagen behoefte van onderwijsinstellingen om zoveel mogelijk (internationale) studenten aan te trekken.”
Verbeteren financiële transparantie en bewustwording bij studieleningen
NSC wil studenten beter informeren over hun leenpositie door een DUO-app te ontwikkelen die direct inzicht geeft in leenbedrag en terugbetaling.
“Een DUO-app moet studenten direct inzicht geven in hun leenbedrag en wat dit betekent voor toekomstige terugbetaling. Zo verbeteren we de voorlichting over studieleningen en helpen we studenten bewustere financiële keuzes te maken.”
De SGP maakt zich zorgen over het welzijn van studenten en wil hun positie verbeteren door onder andere betere huisvesting, strengere eisen aan taalbeheersing voor internationale studenten, en meer aandacht voor studerende moeders en mantelzorgers. De partij pleit voor een versterking van het Nederlands als voertaal in het hoger onderwijs, een fatsoenlijke stagevergoeding, en concrete maatregelen om studentenwelzijn en deelname aan het studentenleven te bevorderen. De SGP ziet studentenhuisvesting en studentenwelzijn als urgente thema’s en wil daar gericht op inzetten.
Strengere eisen en meer Nederlands voor internationale studenten
De SGP wil de instroom van internationale studenten beter reguleren en de beheersing van het Nederlands onder studenten en docenten versterken. Dit moet de kwaliteit van het onderwijs en de integratie verbeteren, en de druk op voorzieningen verminderen.
“Er komen strengere normen voor beheersing van het Nederlands door buitenlandse studenten en docenten.”
“De Nederlandse taal wordt versterkt als voertaal in het hoger onderwijs, zeker in de bacheloropleiding.”
“De gezamenlijke inzet van instellingen om hun Engelstalige opleidingen kritisch door te lichten en waar gepast om te zetten in Nederlandse opleidingen wordt verder versterkt door bestuurlijke afspraken met de minister.”
Studentenwelzijn en ondersteuning van specifieke groepen
De SGP erkent de groeiende zorgen over het welzijn van studenten en wil extra ondersteuning bieden aan kwetsbare groepen, zoals studerende moeders en mantelzorgers. Ook moet deelname aan het studentenleven en medezeggenschap beter gefaciliteerd worden.
“We maken ons zorgen over het welzijn van studenten en de werkdruk van docenten.”
“Studiepunten en studentenwelzijn verdienen allebei aandacht. Er komt een actieplan voor ondersteuning van studerende moeders en andere mantelzorgers.”
“Collegegeldvrij studeren wordt bij iedere instelling beter gefaciliteerd om deelname aan het studentenleven en een bijdrage aan de medezeggenschap te ondersteunen.”
Betaalbare en voldoende studentenhuisvesting
De SGP ziet het tekort aan studentenwoningen en de hoge huurprijzen als een urgent probleem. Zij wil leegstaande kantoorpanden ombouwen tot studentenhuisvesting om de krapte snel te verlichten.
“Het tekort aan woningen voor studenten is nijpend. Daarbij komt dat de huurprijzen vaak enorm hoog zijn. Er is actie nodig! Het ombouwen van leegstaande kantoorpanden naar studentenhuisvesting kan hier een oplossing bieden.”
Fatsoenlijke stagevergoeding voor alle studenten
De SGP vindt dat alle studenten recht hebben op een eerlijke stagevergoeding, om zo ongelijkheid te voorkomen en stages aantrekkelijker te maken.
“Alle studenten verdienen een fatsoenlijke stagevergoeding.”
Uitschrijving bij ernstig wangedrag
De SGP wil dat studenten die zich ernstig misdragen of intimiderend gedrag vertonen, door het bevoegd gezag kunnen worden uitgeschreven van hun onderwijsinstelling.
“Studenten die zich ernstig misdragen en intimiderend gedrag vertonen worden door het bevoegd gezag uitgeschreven.”
BBB wil de positie van studenten verbeteren door de studieschuld te beperken, studentenhuisvesting te verbeteren en de instroom van internationale studenten te reguleren. Ze pleiten voor een hogere eigen bijdrage voor langstudeerders, meer sociale veiligheid op universiteiten en het stimuleren van regionale spreiding van onderwijs. De partij legt nadruk op toegankelijkheid, betaalbaarheid en een veilige, Nederlandstalige leeromgeving.
Plafond op studieschuld en hypotheektoegang
BBB wil de financiële druk op studenten verminderen, vooral voor de zogenoemde pechgeneratie, door een maximum aan de studieschuld te overwegen en te zorgen dat deze schuld niet meetelt bij hypotheekaanvragen. Dit moet de toegankelijkheid tot de woningmarkt voor afgestudeerden verbeteren.
“Bekeken wordt of het mogelijk is een plafond te stellen aan de studieschuld van studenten uit de pechgeneratie. De studieschuld hoort niet te worden meegenomen bij een hypotheekaanvraag.”
Hogere eigen bijdrage voor langstudeerders
Om studievertraging te ontmoedigen en publieke middelen doelmatiger in te zetten, wil BBB het collegegeld verhogen voor studenten die fors uitlopen in hun studie. Dit moet tijdige afronding stimuleren en ruimte scheppen voor investeringen in onderwijskwaliteit.
“Daarom willen we een hogere eigen bijdrage gaan vragen van studenten die fors uitlopen in hun studie. Door het collegegeld voor langstudeerders te verhogen, stimuleren we tijdige afronding van opleidingen, maken we ruimte voor investeringen in onderwijskwaliteit en verlagen we de kosten voor de belastingbetaler.”
Verbeteren en versoepelen van studentenhuisvesting
BBB erkent het belang van goede studentenhuisvesting voor studie en welzijn. Ze willen meer gemeenschappelijke ruimtes en versoepeling van verhuurregels om het aanbod te vergroten en vereenzaming tegen te gaan.
Regie op instroom internationale studenten en Nederlands als voertaal
BBB wil de instroom van internationale studenten per instelling reguleren, met het belang van de regio als leidraad. Ze pleiten voor meer numerus fixus en het beschermen van Nederlands als voertaal, met uitzondering van onvermijdelijke Engelstalige opleidingen.
“De toegankelijkheid voor internationale studenten moet per onderwijsinstelling worden bekeken. Het belang voor de regio en het bestaan van deze onderwijsinstellingen moet leidend zijn. Wij zien meer in een uitbreiding van ‘numerus fixus’ en zeker niets in de ‘toets anderstalig onderwijs’.”
Sociale veiligheid en vrijheid van meningsuiting op universiteiten
BBB vindt het essentieel dat studenten zich veilig voelen op universiteiten, met ruimte voor debat en verschillen van mening. Onderwijsinstellingen moeten daadkrachtig optreden tegen haatdragende demonstraties.
“Universiteiten horen plekken te zijn waar studenten en docenten zich veilig voelen om te spreken, te twijfelen en van mening te verschillen.”
“Bij antisemitische of andere haatdragende demonstraties en vernielingen dienen onderwijsinstellingen onmiddellijk daadkrachtig op te treden.”
Vrijwillige Defensie-minor voor studenten
BBB wil studenten in MBO, HBO en WO de mogelijkheid bieden tot een vrijwillige Defensie-minor van een halfjaar, met vergoeding en erkende studiepunten, om maatschappelijke betrokkenheid en veiligheid te stimuleren.
“Alle studenten (MBO, HBO, WO) krijgen de mogelijkheid tot een vrijwillig halfjaar in dienst, met vergoeding en erkende studiepunten (ECT’s).”
Het CDA erkent het belang van studenten voor de samenleving en wil hun positie versterken door concrete maatregelen op het gebied van studentenhuisvesting, financiële lasten, en het stimuleren van excellentie. De partij zet in op betere huisvesting, flexibeler studeren, ondersteuning bij studieschulden, en een selectief beleid voor internationale studenten, met oog voor regionale verschillen en maatschappelijke impact.
Betere en meer betaalbare studentenhuisvesting
Het CDA wil de huisvestingsproblematiek van studenten aanpakken door samenwerking tussen gemeenten, onderwijsinstellingen en woningcorporaties, en door tijdelijke contracten weer mogelijk te maken. Dit moet leiden tot meer passende en betaalbare woonruimte voor studenten.
“Het CDA wil dat gemeenten, universiteiten, hogescholen en woningcorporaties samen investeren in passende studentenhuisvesting met specifieke aandacht voor ontmoetingsruimten. We maken tijdelijke contracten voor studenten weer mogelijk en creëren huisvesting door de kostendelersnorm af te schaffen.”
“Waar kleine verhuurders onevenredig worden geraakt door het verbod op tijdelijke huurcontracten met name voor studenten, bezien we gerichte verruimingen waar zowel huurder als verhuurder mee kunnen leven.”
Flexibeler studeren en ruimte voor maatschappelijke inzet
Het CDA wil studenten meer ruimte geven om naast hun studie maatschappelijke activiteiten te ontplooien, door flexstuderen mogelijk te maken en het collegegeld per vak te laten betalen. Dit verlaagt de druk op studenten en stimuleert hun maatschappelijke betrokkenheid.
“Studenten krijgen meer ruimte voor activiteiten naast hun studie. Daarom maken we flexstuderen mogelijk. Door collegegeld per vak te kunnen betalen, verlagen we de druk voor studenten die zich op een positieve manier inzetten voor de samenleving, bijvoorbeeld als jonge mantelzorger, vrijwilliger, bestuurslid of topsporter.”
Ondersteuning bij studieschulden leenstelselgeneratie
Het CDA erkent de problematiek van hoge studieschulden bij de leenstelselgeneratie en wil werkgevers stimuleren om te helpen bij het terugbetalen van deze schulden.
“Een grote groep studenten van de leenstelselgeneratie heeft schulden opgebouwd die met de huidige regels nooit volledig terugbetaald gaan worden. We maken het aantrekkelijker voor werkgevers om te helpen bij het terugbetalen van studieschulden.”
Selectief beleid voor internationale studenten
Het CDA wil het aantal internationale studenten per regio en opleiding beter reguleren, rekening houdend met regionale behoeften en druk op voorzieningen. Ook wordt een verplichte cursus Nederlands voor buitenlandse studenten ingevoerd.
“De behoefte aan internationale studenten verschilt per regio en per opleiding. In sommige regio’s zijn internationale studenten nodig om een opleiding in stand te houden, in andere regio’s is er een hoge druk op maatschappelijke voorzieningen, huisvesting en studentengemeenschappen. Wij ontwikkelen samen met het onderwijsveld een visie op aantallen internationale studenten per regio, op bekostiging en op betekenis voor regionale ecosystemen.”
“Voor studenten uit het buitenland vormt een verplichte cursus Nederlands onderdeel van de propedeuse.”
Stimuleren van excellentie via beursprogramma
Het CDA wil prestaties van studenten waarderen door een beursprogramma voor excellente studenten in te stellen.
“We waarderen prestaties. Er komt een beursprogramma voor excellente studenten.”
Stagevergoeding en leer-werktrajecten
Het CDA wil een wettelijke stagevergoeding invoeren voor stages in het mbo en hoger onderwijs en het aantal leer-werktrajecten uitbreiden.
“Daarnaast voeren we een wettelijke stagevergoeding in voor stages in het mbo en hoger onderwijs. Tevens zetten we in op het uitbreiden van leer-werktrajecten.”
De ChristenUnie vindt dat het opleiden van Nederlandse studenten de kerntaak is van Nederlandse universiteiten en wil het aantal internationale studenten beperken om druk op voorzieningen te verminderen. Daarnaast zet de partij in op meer en betaalbare studentenkamers, en wil zij studenten in studentenhuizen toegang geven tot huursubsidie.
Minder internationale studenten aan Nederlandse universiteiten
De ChristenUnie wil het aantal internationale studenten terugdringen, omdat de toestroom te groot is geworden en dit leidt tot druk op voorzieningen. De partij vindt dat universiteiten zich primair moeten richten op Nederlandse studenten en dat Nederlandstalig onderwijs het uitgangspunt moet zijn.
“Het opleiden van Nederlandse studenten vormt de kerntaak van Nederlandse universiteiten; we zetten daarom in op vermindering van het aantal studiemigranten.”
“Het aantal internationale studenten is echter enorm toegenomen en legt in sommige steden een te grote druk op beschikbare voorzieningen.”
“We passen het financieringsmodel aan om te voorkomen dat internationale studenten nodig zijn voor het voortbestaan van studies of instellingen.”
Meer en betaalbare studentenkamers
De ChristenUnie wil het woningtekort onder studenten aanpakken door meer studentenkamers te bouwen en hospitaverhuur aantrekkelijker te maken. Ook wil de partij dat studenten in studentenhuizen toegang krijgen tot huursubsidie.
“We bouwen studentenkamers zodat studenten in de stad kunnen wonen waar ze studeren en hun sociale leven opbouwen.”
“We maken hospitaverhuur weer aantrekkelijk, onder andere door huurbescherming bij hospitaverhuur te laten gelden zolang de huurder studeert.”
“Door de belastingdruk op verhuurd vastgoed in box 3 te verlagen, wordt het verhuren van studentenhuizen voor particuliere eigenaren weer aantrekkelijk.”
“We willen dat ook bewoners van studentenkamers toegang krijgen tot deze subsidie.”
Integratie en taallessen voor internationale studenten
De partij wil dat internationale studenten beter integreren door verplichte taallessen en huisvesting in traditionele studentenhuizen, georganiseerd door onderwijsinstellingen.
“We stimuleren integratie van studenten via verplichte taallessen en meer studentenkamers in traditionele studentenhuizen, georganiseerd door de ontvangende onderwijsinstellingen.”
JA21 wil het hoger onderwijs selectiever en Nederlandstaliger maken, met minder buitenlandse studenten en meer focus op kwaliteit en maatschappelijke relevantie. Ze pleiten voor voorrang voor Nederlandse studenten bij inschrijving en huisvesting, het terugdringen van ‘pretstudies’, en het tegengaan van ideologische beïnvloeding in het onderwijs. De partij wil dat universiteiten en hogescholen een veilige, activisme-vrije omgeving bieden waar studenten zich breed kunnen ontwikkelen.
Selectievere toelating en hogere eisen aan studenten
JA21 vindt dat de lat in het onderwijs omhoog moet en dat studenten meer moeten worden uitgedaagd. Toelating tot opleidingen moet selectiever, en doorstroom naar hogere niveaus moet mogelijk blijven voor wie dat verdient. Dit moet de kwaliteit van het onderwijs en de aansluiting op de arbeidsmarkt verbeteren.
“JA21 is van oordeel dat de kwaliteit van het onderwijs wordt gediend door hoge en heldere eisen aan leerlingen en studenten te stellen. Zij moeten weer worden uitgedaagd te presteren. De teneur in het huidige onderwijs waarbij de eisen steeds worden verlaagd moet wat JA21 betreft worden gekeerd. Er moet aan de poort van een onderwijsgang goed worden gekeken of iemand het niveau aan kan. Zo niet, dan wordt hij niet toegelaten.”
“Tegelijkertijd moet iemand die eerst op een lager niveau instroomt de mogelijkheid krijgen eenvoudig door te stromen naar een hogere vervolgopleiding.”
Minder buitenlandse studenten, voorrang voor Nederlandse studenten
JA21 wil de instroom van buitenlandse studenten beperken en Nederlandse studenten voorrang geven bij inschrijving en huisvesting. Dit moet de druk op de woningmarkt verminderen en de toegankelijkheid van het hoger onderwijs voor Nederlandse studenten vergroten.
“Minder instroom van buitenlandse studenten en voorrang bij inschrijving en huisvesting van Nederlandse studenten;”
“Het financieringsmodel zorgt er ook voor dat het werven van internationale studenten een verdienmodel is geworden. Dat gaat ten koste van Nederlandse studenten, bijvoorbeeld door de enorme druk op de woning- en kamermarkt.”
Nederlands als voertaal in het hoger onderwijs
JA21 wil het Nederlands weer centraal stellen als academische taal, met uitzondering van internationaal gerichte studies. Dit moet de diepgang en kwaliteit van het onderwijs voor studenten waarborgen.
“Het Nederlands weer centraal staat als de taal waarin in het onderwijs wordt gegeven op universiteit en hogeschool (uitzonderingen daargelaten).”
“Het gebruik van Engels als taal waarin het onderwijs wordt gegeven, leidt veelal tot een verarming van de academische vorming omdat studenten en docenten ondanks goede kennis van het Engels zich toch minder genuanceerd en breed kunnen uitdrukken. Dit gaat ten koste van de diepgang van het onderwijs.”
Activisme-vrij en veilige omgeving voor studenten
JA21 wil dat universiteiten en hogescholen vrij zijn van activisme en ideologische beïnvloeding, zodat studenten zich veilig en breed kunnen ontwikkelen. Besturen moeten pal staan voor de veiligheid van alle studenten, met speciale aandacht voor Joodse studenten.
“De docent moet zijn persoonlijke of maatschappelijke overtuigingen niet aan zijn studenten opdringen. JA21 is van oordeel dat de universiteiten en HBO-instellingen moeten zorgen voor een veilige omgeving bijvoorbeeld door kaders te stellen wat betreft het ‘activisme-vrij’ zijn van de collegebanken en gebouwen, door uit te spreken dat ideologische beïnvloeding niet wordt getolereerd en bij schending tot ontslag kan leiden, door tijdig in te grijpen wanneer actiegroepen het onderwijsproces verstoren door de onderwijsgebouwen binnen te dringen en vernielingen aan te richten én schade op de daders te verhalen.”
“De besturen van de Nederlandse universiteiten en hogescholen dienen pal te staan voor al hun Joodse studenten die zonder intimidatie het lesprogramma moeten kunnen volgen.”
BIJ1 wil het hoger onderwijs volledig gratis maken, de basisbeurs fors verhogen en studieschulden van de 'pechgeneratie' kwijtschelden. Studenten krijgen recht op een verplichte stagevergoeding en meer democratische inspraak binnen onderwijsinstellingen. Het programma legt nadruk op toegankelijkheid, financiële ontlasting en gelijke kansen voor alle studenten.
Collegegeld afschaffen, basisbeurs verhogen, studieschuld kwijtschelden
BIJ1 ziet financiële drempels als een groot obstakel voor studenten en wil deze wegnemen door het collegegeld af te schaffen, de basisbeurs te verhogen en studieschulden kwijt te schelden. Dit moet studeren toegankelijk maken voor iedereen, ongeacht achtergrond of inkomen.
“Het collegegeld schaffen we af: beroepsonderwijs en de universiteit worden gratis. De basisbeurs maken we fors hoger naar een leefbaar niveau, voor inwonende en uitwonende studenten. Studieschulden van de ‘pechgeneratie’ schelden we kwijt.”
“We schaffen collegegeld af: al het onderwijs wordt gratis. Alle studieschulden van de ‘pechgeneratie’ schelden we volledig kwijt.”
Verplichte stagevergoeding voor alle studenten
Om uitbuiting tegen te gaan en gelijke kansen te bevorderen, wil BIJ1 een verplichte stagevergoeding voor studenten op alle onderwijsniveaus. Dit voorkomt dat studenten zonder financiële steun worden buitengesloten van stages.
“Er komt een verplichte stagevergoeding voor studenten van alle onderwijsniveaus. Stagiairs verdienen minimaal een minimumloon voor gewerkte uren.”
Meer democratische inspraak voor studenten in onderwijsbestuur
BIJ1 wil dat studenten meer zeggenschap krijgen in het bestuur van onderwijsinstellingen door democratische verkiezingen en vertegenwoordiging op centraal en facultair niveau. Dit moet leiden tot eerlijker en inclusiever beleid binnen het hoger onderwijs.
“Besturen en raden van toezicht van mbo’s, hogescholen en universiteiten worden democratisch verkozen. Dat gebeurt via democratisch verkozen raden van medewerkers en studenten, op centraal en facultair niveau.”
“Elke instelling krijgt een diversiteitscommissie en er komen diversiteitsquota in alle onderwijs- en bestuurslagen in het theoretisch en wetenschappelijk onderwijs.”
Internationale studenten niet weren
BIJ1 verzet zich tegen het weren van internationale studenten en wil dat internationalisering op een rechtvaardige manier wordt gebalanceerd, zonder dat internationale studenten hiervan de dupe worden.
“Wetten om internationale studenten uit het hoger onderwijs te weren wordt geschrapt. We kijken binnen hoger onderwijsinstellingen naar duurzame en rechtvaardige manieren om internationalisering binnen het onderwijs te balanceren. Zonder dat dit alleen te kosten gaat van internationale studenten en medewerkers.”
Studenten niet langer uitgesloten van vaste huurcontracten
BIJ1 wil dat studenten niet langer worden uitgesloten van de Wet Vaste Huurcontracten, zodat zij meer zekerheid krijgen op de woningmarkt.
“Studenten worden niet meer uitgezonderd op de Wet Vaste Huurcontracten.”
DENK wil het hoger onderwijs betaalbaarder en toegankelijker maken voor studenten, met bijzondere aandacht voor financiële lasten en gelijke kansen. De partij pleit voor het afschaffen van rente op studieschulden, volledige compensatie voor de pechgeneratie, verhoging van de basisbeurs, en een wettelijk recht op een stagevergoeding. DENK richt zich op het wegnemen van financiële en sociale drempels zodat studenten optimaal kunnen studeren.
Afschaffen rente en volledige compensatie studieschuld
DENK vindt dat de financiële druk op studenten moet worden verminderd door de rente op studieschulden af te schaffen en de pechgeneratie volledig te compenseren. Hiermee wil de partij het onrecht van het leenstelsel herstellen en studeren toegankelijker maken.
Verhoging basisbeurs en ruimere aanvullende beurs
Om studeren betaalbaarder te maken, wil DENK de basisbeurs verhogen en de inkomensgrenzen voor de aanvullende beurs verruimen. Zo komen meer studenten in aanmerking voor financiële ondersteuning.
“Verhoging van de basisbeurs en verruiming van inkomensgrenzen voor de aanvullende beurs, zodat meer studenten hiervoor in aanmerking komen.”
Recht op stagevergoeding en landelijke stagegarantie
DENK wil dat studenten recht krijgen op een eerlijke stagevergoeding en dat er een landelijke garantie op stageplekken komt. Dit moet financiële ongelijkheid tegengaan en de toegankelijkheid van stages verbeteren.
Toetsen en afschaffen oneerlijke selectieprocedures
Om gelijke kansen te waarborgen, wil DENK dat selectie-instrumenten van hbo- en wo-instellingen worden getoetst op bias en ongelijkheid, en dat procedures die ongelijkheid veroorzaken worden afgeschaft.
“Hbo en wo-instellingen worden verplicht om hun selectie-instrumenten te toetsen op bias en ongelijkheid. Selectieprocedures die ongelijkheid in de hand werken worden afgeschaft.”
Makkelijkere toegang voor Caribische studenten
DENK wil dat Caribische studenten eenvoudiger toegang krijgen tot Nederland en onderwijsinstellingen, om zo hun kansen op hoger onderwijs te vergroten.
“Krijgen Caribische studenten makkelijker toegang tot Nederland en tot onderwijsinstellingen om te kunnen studeren.”
GroenLinks-PvdA wil de positie van studenten versterken door financiële ondersteuning te verbeteren, gelijke rechten voor mbo-, hbo- en wo-studenten te waarborgen en stagediscriminatie actief tegen te gaan. Ze pleiten voor een hogere basisbeurs, eerlijke stagevergoedingen en gelijke toegang tot studentenvoorzieningen, ongeacht het opleidingsniveau. De partij ziet studenten als volwaardige deelnemers aan het onderwijs en de samenleving, met recht op gelijke kansen en bescherming.
Hogere basisbeurs en financiële ondersteuning
GroenLinks-PvdA erkent dat financiële stress het welzijn van studenten onder druk zet en wil dit verminderen door de basisbeurs te verhogen en maatwerk te bieden bij hypotheken voor starters met een studieschuld. Dit moet de toegankelijkheid van het hoger onderwijs vergroten en de financiële positie van studenten verbeteren.
“We verhogen daarom het inkomen voor mbo-, hbo- en wo-studenten. Minderjarige mbo-studenten die niet meer thuis wonen krijgen ook een basisbeurs. Er komt meer maatwerk voor starters bij het aanvragen van een hypotheek in geval van een studieschuld.”
Gelijke rechten en kansen voor alle studenten
De partij streeft naar gelijke behandeling van mbo-, hbo- en wo-studenten, zowel binnen als buiten het onderwijs. Dit betekent onder andere gelijke toegang tot introductieweken en studentenverenigingen, en het aanpakken van discriminatie.
“We willen gelijke rechten voor alle studenten, of je nu mbo-, hbo- of een wo-opleiding volgt. Mbo-studenten krijgen dezelfde mogelijkheden als andere studenten als het gaat om bijvoorbeeld de introductieweek en lidmaatschap bij studenten-, sport-, of gezelligheidsverenigingen.”
Eerlijke stagevergoeding en aanpak stagediscriminatie
GroenLinks-PvdA wil dat alle stagiairs, ongeacht opleidingsniveau, een eerlijke vergoeding ontvangen en dat stagediscriminatie wordt bestreden. Door stagematching en duidelijke regelgeving moeten studenten gelijke kansen krijgen op een stageplek.
“Stagiairs verdienen ongeacht hun opleidingsniveau een eerlijke stagevergoeding van 750 euro per maand bij fulltime dienstverband. We verduidelijken hun rechten zodat ze niet tussen onderwijs- en arbeidswetgeving in vallen.”
“Er wordt op onderwijsinstellingen verplicht gewerkt met stagematching, waar studenten een stageplek krijgen toegewezen.”
“Stagebedrijven die discrimineren verliezen hun erkenning.”
De PVV wil het hoger onderwijs vooral richten op Nederlandse studenten en pleit voor het beperken van buitenlandse studenten. Ze willen bacheloropleidingen volledig in het Nederlands geven en studiemigratie maximaal inperken, omdat het onderwijs volgens hen primair voor Nederlanders bedoeld is.
Bacheloropleidingen volledig in het Nederlands
De PVV vindt dat het hoger onderwijs zich moet richten op Nederlandse studenten en dat het gebruik van de Nederlandse taal in bacheloropleidingen verplicht moet zijn. Hiermee willen ze de instroom van buitenlandse studenten beperken en de toegankelijkheid voor Nederlandse studenten vergroten.
Maximale beperking van buitenlandse studenten
De PVV wil het aantal buitenlandse studenten sterk terugdringen, omdat zij vinden dat het Nederlandse onderwijs niet bedoeld is voor studenten die na hun studie weer vertrekken. Dit moet de druk op het onderwijs en de woningmarkt verminderen en de kwaliteit en toegankelijkheid voor Nederlandse studenten waarborgen.
Strenge aanpak bij gewelddadige demonstraties door studenten
De PVV stelt harde maatregelen voor tegen studenten (en medewerkers) die betrokken zijn bij gewelddadige demonstraties in het onderwijs. Buitenlandse studenten die zich hieraan schuldig maken, worden direct teruggestuurd naar hun thuisland.
“Bij gewelddadige demonstraties draaien de daders op voor alle schade. Buitenlandse studenten, docenten, bestuurders en directieleden die meedoen of dit gedogen, gaan zonder pardon terug naar hun thuisland.”
De VVD wil studenten sneller laten afstuderen en beter laten aansluiten op de arbeidsmarkt, met financiële prikkels zoals een kortstudeerbonus en lagere collegegelden voor studies in tekortsectoren. Ze willen het aantal internationale studenten beperken tot sectoren met arbeidsmarktkrapte en studentenhuisvesting toegankelijker maken door landelijke regels en flexibele huurcontracten. De kern van hun visie is dat studenten sneller, doelgerichter en met betere arbeidsmarktkansen hun studie doorlopen, zonder onnodige vertraging of belemmeringen.
Kortstudeerbonus en focus op arbeidsmarktperspectief
De VVD wil studenten stimuleren om nominaal af te studeren en sneller de arbeidsmarkt op te gaan, onder andere met een financiële bonus. Daarnaast willen ze het collegegeld verlagen voor studies in sectoren met personeelstekorten en het aantal studieplaatsen beperken bij opleidingen met weinig arbeidsmarktperspectief.
“Wie nominaal afstudeert en daarmee snel aan de slag kan op de arbeidsmarkt, krijgt een kortstudeerbonus. Hbo- en wo-bachelorstudenten die nominaal afstuderen (binnen vier jaar hbo en binnen drie jaar wo) krijgen een bonus.”
“We maken studies in tekortsectoren zoals onder andere tech, zorg, onderwijs, veiligheid en klimaat aantrekkelijker door het collegegeld te verlagen. We beperken de studieplaatsen van studies waar evident geen (goed) arbeidsmarktperspectief is.”
“We stimuleren hogescholen en universiteiten om op te leiden voor de arbeidsmarktbehoefte en laten een deel van de bekostiging afhangen van het baanperspectief van afgestudeerde studenten.”
Landelijke versoepeling regels studentenhuisvesting
De VVD wil studentenhuisvesting toegankelijker maken door landelijke regels in te voeren, gemeentelijke vergunningseisen grotendeels af te schaffen en flexibele huurcontracten mogelijk te maken die aansluiten bij de studieduur.
“We schaffen gemeentelijke vergunningseisen voor studentenhuisvesting grotendeels af en hanteren één landelijk kader, zodat studenten makkelijker een kamer kunnen vinden. Ook maken we het mogelijk om flexibele huurcontracten af te sluiten die aansluiten bij de studieduur.”
Sociale veiligheid op onderwijsinstellingen
De VVD benadrukt het belang van sociale veiligheid voor studenten op onderwijsinstellingen en wil dat de onderwijsinspectie hier explicieter op toeziet.
“Onderwijsinstellingen moeten veilig zijn voor álle studenten. De onderwijsinspectie krijgt een explicietere rol in het toezien op deze veiligheid.”
50PLUS ziet buitenlandse studenten vooral in het kader van migratie en legt de verantwoordelijkheid voor hun huisvesting en beperking van hun aantal bij onderwijsinstellingen. Ze willen dat universiteiten en hogescholen medeverantwoordelijk worden voor het huisvesten van buitenlandse studenten en pleiten voor het beperken van het aantal studiemigranten, mede door deze verantwoordelijkheid te vergroten.
Universiteiten verantwoordelijk voor huisvesting en beperking studiemigratie
50PLUS vindt dat universiteiten en hogescholen medeverantwoordelijk moeten zijn voor het huisvesten van buitenlandse studenten en dat deze verantwoordelijkheid zal leiden tot een beperking van het aantal studiemigranten. Dit moet overbelasting van systemen voorkomen en de instroom van studiemigranten reguleren.
AOW-rechten voor tijdelijke studenten afkopen bij vertrek
50PLUS wil dat buitenlandse studenten die tijdelijk in Nederland wonen, tijdens hun verblijf AOW-rechten opbouwen, maar dat deze rechten bij vertrek uit Nederland worden afgekocht. Dit voorkomt langdurige administratieve lasten voor kleine uitkeringen aan mensen die niet meer in Nederland wonen.
“Arbeidsmigranten en studenten die tijdelijk in Nederland wonen, bouwen tijdens hun verblijf hier AOW-rechten op. 50PLUS wil dat deze AOW-rechten worden afgekocht bij vertrek uit Nederland.”
Hoger onderwijs in principe in het Nederlands
50PLUS wil dat hoger en universitair onderwijs in beginsel in het Nederlands wordt aangeboden, met alleen bij uitzondering onderwijs in andere talen. Dit raakt buitenlandse studenten direct, omdat het hun toegang tot Engelstalige opleidingen beperkt.
“Hoger en universitair onderwijs wordt in beginsel in het Nederlands aangeboden. Er kunnen bijzondere redenen zijn voor uitzonderingen.”