Volt wil een volwassen en concurrerend startupklimaat creëren door gerichte publieke investeringen, betere toegang tot (Europese) financiering en het stimuleren van durfkapitaal. De partij zet in op fiscale voordelen, medewerkersparticipatie, innovatiehubs en een centrale rol voor een Nationale Investeringsbank. Volt koppelt deze maatregelen expliciet aan het behouden van startups binnen Europa en het versnellen van duurzame en technologische innovatie.
Volt vindt dat de overheid een leidende rol moet nemen in het financieren en ondersteunen van startups, met nadruk op Europese samenwerking en het vergroten van durfkapitaal. Dit moet het Nederlandse en Europese startup-ecosysteem versterken en voorkomen dat innovatieve bedrijven naar het buitenland vertrekken.
“De overheid neemt een leidende en sturende rol op zich in de ontwikkeling van een volwassen start-upklimaat door niet alleen gerichter maar ook méér te investeren in start-ups. Dit doet de overheid zowel via de Nationale Investeringsbank, zogenaamde incubators en innovatiehubs.”
“Volt biedt start-ups en scale-ups verschillende mogelijkheden voor gerichte ondersteuning, afhankelijk van de behoeften in de verschillende ontwikkelingsfases.”
“Nederland sluit actief aan bij Europese programma’s zoals STEP, IPCEI en het toekomstige European Sovereignty Fund, zodat we samen met andere lidstaten investeren in strategische technologieën voor een duurzame en concurrerende Europese economie.”
“We verbeteren de toegang van start-ups en scale-ups tot Europese financiering door procedures bij het European Investment Fund (EIF) en andere investeringsinstrumenten binnen de EIB-groep te vereenvoudigen en versnellen.”
“Onder de Nationale Investeringsbank wordt het instrumentarium voor durfkapitaal fors uitgebreid. Er komen meer middelen vrij voor start-ups, scale-ups en mkb om innovatie te stimuleren.”
“We creëren een Nederlands cofinancieringsfonds om deelname aan Europese innovatiefondsen makkelijker te maken en het aanvraagproces los te trekken van de ministeries.”
“We verkennen de opties voor het aanbieden van meer mogelijkheden tot het financieren van start-ups tegen een risicovrije rente. Zo helpt de overheid start-ups door de kritieke ontwikkelingsfase.”
“Het aandeel van durfkapitaal in Nederland moet en kan verder worden vergroot.”
Volt wil startups aantrekkelijker maken voor investeerders en medewerkers door fiscale voordelen en het mogelijk maken van aandelenopties voor personeel. Dit moet talent aantrekken en behouden, en zorgt ervoor dat opbrengsten binnen het startup-ecosysteem circuleren.
“Er worden fiscale stimuleringsregelingen voor start-ups uitgewerkt, waardoor expertise en kennis uit de praktijk beter benut wordt bij investeringen in jonge bedrijven.”
“We maken medewerkersparticipatie in de vorm van aandelenopties mogelijk. Hierdoor zijn werknemers meer gebonden aan een bedrijf en zullen zij minder snel weer vertrekken. Dit zorgt ervoor dat vooral scale- en start-ups een concurrerende vergoeding kunnen bieden, waardoor hun personeel niet vertrekt naar grotere markten zoals de Verenigde Staten.”
“Het invoeren van een medewerkersparticipatieregeling zorgt overigens ook voor een beter start-upecosysteem, omdat werknemers de verkregen opbrengsten weer kunnen herinvesteren in de volgende generatie bedrijven.”
Volt wil fysieke en organisatorische infrastructuur verbeteren door innovatiehubs en een centraal loket, zodat startups sneller kunnen groeien zonder grote kapitaalinvesteringen en makkelijker toegang krijgen tot relevante informatie en ondersteuning.
“We helpen deze ondernemers door voorzieningen zoals kantoren, testopstellingen en kleinschalige productie beschikbaar en betaalbaar te maken in de vorm van innovatiehubs.”
“We zetten in op de ontwikkeling van innovatiehubs om bestaande systemen te versterken waarbij we rekening houden met regionale spreiding.”
“Er komt één centraal loket (een one stop-shop) voor innovatieve en sociaal maatschappelijke ondernemers waar zij terecht kunnen met hun vragen over bijvoorbeeld subsidieaanvragen.”
Volt pleit voor een geharmoniseerd juridisch kader en een Europese rechtsvorm, zodat startups eenvoudiger grensoverschrijdend kunnen opereren en sneller kunnen opschalen binnen de interne markt.
“We nemen het voortouw bij de invoering van het 28ste regime waarmee Europese groeibedrijven toegang krijgen tot één set duidelijke regels. Zo kunnen zij eenvoudiger grensoverstijgend opereren, sneller opschalen binnen de interne markt en concurreren op wereldniveau.”
“We voeren een Europese rechtsvorm voor innovatieve bedrijven en sluiten aan bij bestaande initiatieven, zoals EU-Inc. Hierdoor wordt oprichting, governance en het verkrijgen van startkapitaal door heel de EU makkelijker gemaakt. Het stroomlijnen van het juridische kader stimuleert transnationaal handelen en is in het bijzonder gunstig voor het startup-ecosysteem.”
Volt wil voorkomen dat veelbelovende startups in strategische sectoren worden overgenomen door buitenlandse partijen, door betere toegang tot financiering en gerichte investeringsfondsen voor deep-tech en AI.
“Nederland moet inzetten op durfkapitaal voor deep-tech en AI-start-ups. We pleiten voor zowel een Nederlands als een EU-investeringsfonds die zich op ethische en open technologieën richten om te voorkomen dat start-ups in AI, quantum computing en cybersecurity, vanwege moeilijk toegang tot opschalingsfinanciering, vaak verkocht worden aan buitenlandse partijen of nog erger: buiten de EU gevestigde bedrijven.”
FVD noemt startups niet expliciet in haar verkiezingsprogramma, maar zet sterk in op het stimuleren van ondernemerschap en het verminderen van regels en lasten voor MKB en ZZP, wat indirect ook relevant is voor startups. De partij wil een kleinere overheid, lagere belastingen, minder bureaucratie en meer ruimte voor innovatie, zodat ondernemers – waaronder potentiële startups – makkelijker kunnen starten en groeien.
FVD wil het ondernemingsklimaat verbeteren door lasten en bureaucratie te verlagen, zodat het aantrekkelijker wordt om te starten en te groeien als ondernemer. Dit raakt startups direct, omdat zij vaak te maken krijgen met complexe regelgeving en hoge lasten in de beginfase.
“Onze visie is helder: het moet weer aantrekkelijk en haalbaar worden om ondernemer te zijn. Dat betekent minder bemoeienis van de overheid en meer vertrouwen in de eigen kracht van ondernemers.”
“Ambitie moet lonen: ruimte voor ondernemerschap, belastingen omlaag. Forum voor Democratie ziet een bruisend Nederland voor zich waar ambitie wordt beloond en hard werken altijd loont.”
“Een kleine, dienstbare overheid en minder bureaucratie maken de weg vrij voor ondernemers om te innoveren en te groeien.”
FVD stelt een aantal concrete fiscale maatregelen voor die het starten van een bedrijf aantrekkelijker maken, zoals een hogere zelfstandigenaftrek, een belastingvrije voet en het schrappen van bepaalde verplichtingen en regels.
“We verhogen de zelfstandigenaftrek voor ZZP-ers naar €15.000, zodat hard werken loont.”
“We schrappen de Anti-ZZP wet, zodat ZZP-ers zelf kunnen beslissen voor wie ze werken en aan wie ze factureren.”
“We voeren een belastingvrije voet in van €30.000,- voor alle werkenden en gepensioneerden...”
“We verhogen de VPB-grens naar €1 miljoen...”
FVD wil innovatie stimuleren door minder regels, het stimuleren van nieuwe technologieën en het verbeteren van de digitale infrastructuur, wat gunstig kan zijn voor startups in de techsector.
“We investeren in top-openbaar vervoer met langere treinen en meer bushaltes, ook in de regio. Een nieuwe luchthaven in de Noordzee en innovaties zoals hyperloops en supersnel glasvezelinternet maken Nederland toekomstbestendig.”
“Breed gebruik van AI stimuleren. We zetten kunstmatige intelligentie in binnen de overheid, zodat productiviteit stijgt en minder ambtenaren nodig zijn.”
“We onderzoeken de mogelijkheden voor een Bijzondere Economische Zone met lage belastingen en afgeschaalde regelgeving in de Cariben, zodat de eilanden aantrekkelijk worden voor investeerders, ondernemers en pensionado’s.”
D66 ziet startups als essentiële motoren voor innovatie en economische groei, en wil het ondernemersklimaat verbeteren zodat startups makkelijker kunnen starten, groeien en verduurzamen. De partij stelt voor om de toegang tot financiering te vergemakkelijken, regeldruk te verminderen, en te investeren in innovatieve startups en scale-ups, met speciale aandacht voor technologische innovatie en samenwerking tussen kennisinstellingen en bedrijven. D66 wil zo een aantrekkelijk vestigingsklimaat creëren waarin vernieuwers de ruimte krijgen.
D66 wil het voor startups aantrekkelijker maken om te starten en te groeien door het verminderen van regeldruk, het vereenvoudigen van vergunningen en het verbeteren van toegang tot financiering. Dit moet zorgen dat innovatieve starters de plek kunnen innemen van minder productieve bedrijven en dat Nederland aantrekkelijk blijft voor vernieuwend ondernemerschap.
“D66 maakt het aantrekkelijker om een bedrijf te starten of te laten groeien. Veel ondernemers maken zich zorgen over de regeldruk en de verlening van vergunningen. Dat gaan we simpeler maken.”
“We zorgen voor sterke voorwaarden: van makkelijkere toegang tot financiering tot eenvoudigere regels.”
“We versterken het vestigingsklimaat, zoals met een eerlijk en eenvoudig belastingstelsel, en met minder en stabiele regels.”
D66 wil investeren in innovatieve startups en scale-ups, met nadruk op technologische innovatie en samenwerking tussen kennisinstellingen, startups en gevestigde bedrijven. De partij ziet dit als noodzakelijk om de Nederlandse en Europese economie te versterken en minder afhankelijk te zijn van grote buitenlandse techbedrijven.
“We investeren in innovatieve start-ups en scale-ups in software. Dat is goed voor onze veiligheid én voor een sterke positie van de Nederlandse economie.”
“Voor de sleuteltechnologieën vormen we regio’s waarin kennisinstellingen, start-ups en gevestigde bedrijven elkaar sterker maken en samenwerken.”
D66 wil dat Nederlandse innovaties, waaronder startups, makkelijker kunnen groeien binnen Europa en toegang krijgen tot Europese financiering. Dit moet bijdragen aan een sterkere positie van Nederlandse startups op de Europese markt.
“We zorgen dat Nederlandse innovaties makkelijk kunnen groeien binnen Europa. Én we helpen ze aan financiering via de Europese kapitaalmarkt.”
D66 ziet startups als belangrijke spelers in de transitie naar een groene en innovatieve economie. Door startups te ondersteunen, wil de partij bijdragen aan duurzame groei en het oplossen van maatschappelijke uitdagingen.
“Van winkelstraat tot startup, van grafisch ontwerper tot elektricien: D66 helpt ondernemers groot en klein vooruit met een bruisend ondernemersklimaat.”
“Van de bakker op de hoek tot de innovatieve startup: ondernemers helpen ons vooruit. Zij verdienen meer steun en ruimte met een gezond ondernemersklimaat.”
JA21 noemt startups niet expliciet, maar hun beleid richt zich op het creëren van een aantrekkelijk ondernemersklimaat door minder regeldruk, eenvoudiger belastingen en het stimuleren van innovatie en digitalisering. De partij wil vooral het mkb en innovatieve bedrijven (waaronder startups) faciliteren door bureaucratie te verminderen, investeren in digitale vaardigheden en het makkelijker maken om te investeren. Specifieke maatregelen voor startups ontbreken, maar de algemene lijn is: ruimte geven aan ondernemers en innovatie, met minder overheidsbemoeienis.
JA21 wil het ondernemersklimaat verbeteren door regeldruk te verminderen, bureaucratie terug te dringen en het belastingstelsel te vereenvoudigen. Dit moet het voor startups en innovatieve bedrijven makkelijker maken om te groeien, te investeren en te innoveren.
“Mkb maximaal faciliteren door het eenvoudiger te maken om te investeren in het mkb, en regeldruk en rapportageverplichtingen te verminderen.”
“Minder regeldruk door een minister voor Overheidsefficiëntie en Autonomie aan te stellen die met een harde reductiedoelstelling een einde maakt aan de toenemende regeldruk en met de stofkam door bestaande wet- en regelgeving gaat.”
“Regeldruk terugdringen door met de stofkam door huidige wet- en regelgeving te gaan en overbodige regelgeving te schrappen. Voor elke nieuwe regel moet een oude regel verdwijnen.”
JA21 ziet digitalisering en innovatie als essentieel voor economische groei en wil ondernemers, vooral het mkb, ondersteunen bij de digitale transitie. De partij pleit voor eenvoudige regelgeving, een nationale strategie en investeringen in digitale vaardigheden.
“Ondernemers de ruimte geven om voorop te lopen in digitalisering door eenvoudige en eenduidige regelgeving.”
“Het gebruik van AI in de praktijk stimuleren, vooral in het mkb, door in te zetten op slimme data-analyse, automatisering en AI-oplossingen die ondernemers echt helpen. Aan ethische kaders hebben we niet genoeg, het uitgangspunt is productiviteit.”
“Versnipperd beleid en talloze loketten voor bedrijven die willen digitaliseren voorkomen met een nationale strategie waarin het bedrijfsleven gezamenlijk optrekt met de overheid en kennisinstituten.”
JA21 wil het belastingstelsel vereenvoudigen en aantrekkelijker maken voor ondernemers, zodat investeren en innoveren wordt gestimuleerd. Dit moet ook startups en groeibedrijven ten goede komen.
“Ondernemen weer lonend maken door de lasten op ondernemers en familiebedrijven te verlagen en een fiscaal aantrekkelijk klimaat te creëren.”
“Een eenvoudige vennootschapsbelasting voor alle ondernemingen door het huidige tweeschijvenstelsel (19% en 25,8%) te vervangen door één helder tarief van 20% voor alle ondernemingen.”
De VVD wil van Nederland een aantrekkelijke plek maken voor startups en scale-ups door het wegnemen van belemmeringen, het verbeteren van toegang tot groeikapitaal en het stimuleren van innovatie. Ze stellen voor om een investeringsmaatschappij op te richten, fiscale stimulansen te bieden en regelgeving te versoepelen, zodat innovatieve bedrijven sneller kunnen groeien en concurreren op internationaal niveau.
De VVD ziet toegang tot financiering als een belangrijk knelpunt voor startups en scale-ups en wil dit oplossen door een nationale investeringsmaatschappij op te richten. Ook moeten Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) voldoende middelen krijgen en wordt gekeken naar fiscale stimulansen voor particuliere investeringen.
“We richten een investeringsmaatschappij op gericht op het verstrekken van groeikapitaal aan start- en scale-ups in het hele land. Zij kunnen dan tegen gunstige voorwaarden geld lenen of garanties krijgen om in Nederland door te groeien.”
“Ook Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen spelen een cruciale rol in het ondersteunen van start-ups en scale-ups, daarom zorgen we ervoor dat deze ROM’s voldoende publieke middelen en investeringsruimte hebben om deze rol te vervullen.”
“We willen het fiscaal stimuleren dat alle Nederlanders kunnen investeren in start- en scale-ups en kijken daarbij bijvoorbeeld naar een aftrekpost in de inkomstenbelasting.”
De VVD wil belemmerende regelgeving verminderen en samenwerking tussen startups, kennisinstellingen en overheid bevorderen. Ze pleiten voor het aanpassen van regels rond intellectueel eigendom en het toepassen van succesvolle regionale aanpakken, zoals Project Beethoven, op andere plekken.
“We ondersteunen daarvoor gericht start- en scale-ups. Bijvoorbeeld door regels over intellectueel eigendom vanuit kennisinstellingen aan te passen. Zo maken we het aantrekkelijker om met een goed idee vanuit een kennisinstelling een onderneming te starten.”
“We passen de aanpak van Project Beethoven in Eindhoven toe op andere plaatsen. Deze aanpak clustert startende en gevestigde bedrijven, kennisinstellingen en de overheid. Hiermee investeren we in de randvoorwaarden voor groei. De rode loper voor start- en scale-ups gaat uit.”
De VVD vindt dat Europese regelgeving innovatie en de groei van startups te veel belemmert en wil zich in de EU inzetten voor versoepeling van relevante wetgeving, met expliciet oog voor de positie van start- en scale-ups.
“We maken ons daarom in de EU hard voor onder andere het versoepelen van de Artificiële Intelligentie-verordening (AI-act), General Data Protection Regulation (GDPR), Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), Corporate Sustainability Due Dilligence Directive en de Regulation on Deforestation-free products (EUDR).”
“Hierbij hebben we expliciet oog voor de positie van start- en scale-ups.”
De VVD wil het voor startups aantrekkelijker maken om werknemers te laten meedelen in de winst en waardestijging van het bedrijf, door het belastingtarief te verlagen en het moment van belastingbetaling uit te stellen.
“De VVD heeft afgelopen periode geregeld dat het voor start- en scale-ups aantrekkelijker wordt dit aan te bieden, door het belastingtarief te verlagen en het moment van het betalen van de benodigde belasting naar achteren te schuiven.”
De ChristenUnie wil de toegang tot groeikapitaal voor start-ups en scale-ups verbeteren en zet in op een innovatievriendelijk ondernemersklimaat met minder regeldruk. Ze pleiten voor een nationale investeringsbank, betere toegang tot non-bancaire financiering en stimuleren ondernemerschap vanuit het onderwijs, specifiek gericht op jonge ondernemers en innovatieve bedrijven.
De ChristenUnie erkent dat start-ups en scale-ups moeite hebben met het verkrijgen van groeikapitaal en wil dit verbeteren via publieke en private investeringen, non-bancaire financiers en een nationale investeringsbank. Dit moet innovatie stimuleren en bijdragen aan een toekomstbestendige economie.
De partij wil ondernemerschap onder jongeren bevorderen door het onderwijs beter te verbinden met het bedrijfsleven en door afspraken over intellectueel eigendom van innovaties tijdens de studie mogelijk te maken. Dit moet jonge ondernemers en start-ups helpen sneller te groeien en innoveren.
“We investeren volop in het beroepsonderwijs en geven ruimte aan jonge ondernemers.”
“We stimuleren ondernemerschap vanuit het hoger en wetenschappelijk onderwijs, bijvoorbeeld door het mogelijk maken van afspraken over het intellectueel eigendom van tijdens een studie ontwikkelde innovaties.”
De ChristenUnie ziet regeldruk en onvoorspelbaar beleid als obstakels voor start-ups en innovatieve bedrijven. Ze willen deze barrières actief aanpakken om het ondernemersklimaat te verbeteren.
“Het uitblijven van (snelle) vergunningverlening, een gebrek aan netcapaciteit en veel regeldruk staan een goed ondernemersklimaat in de weg. Deze obstakels worden met vaart aangepakt...”
BBB erkent startups als essentieel voor innovatie en economische groei in Nederland en wil hun doorgroei en financiering vergemakkelijken. De partij stelt voor om juridische drempels te verlagen, fiscaal voordeel voor werknemers te behouden, en onderzoekt de oprichting van een Nationale Investeringsbank gericht op innovatieve bedrijven. BBB wil zo een ondernemingsklimaat creëren waarin startups makkelijker kunnen starten, groeien en bijdragen aan de Nederlandse economie.
BBB ziet dat startups vaak vastlopen in complexe en dure juridische trajecten bij investeringen en overnames. Om dit te verhelpen, wil de partij standaardmodellen ontwikkelen die breed toepasbaar zijn, zodat startups eenvoudiger kunnen doorgroeien en kosten besparen.
“Startups en groeibedrijven moeten niet vast lopen in dure juridische trajecten bij investeringen of overnames. BBB wil dat de overheid samen met brancheverenigingen en ontwikkelmaatschappijen breed toepasbare standaardmodellen ontwikkelt en beschikbaar stelt voor investeringsrondes, participaties en exits. Dat verlaagt de drempel, vergroot het vertrouwen en bespaart onnodige kosten.”
BBB vindt het belangrijk dat werknemers van startups kunnen meedelen in het succes van het bedrijf. Mede dankzij BBB is het fiscaal aantrekkelijker gemaakt voor werknemers om winst te delen, en de partij wil onderzoeken of dit voordeel ook voor werknemers van andere bedrijven kan gelden.
“Mede dankzij BBB is het voor werknemers van startende bedrijven fiscaal aantrekkelijker gemaakt om mee te delen in de winst; ze betalen een lager tarief op het moment dat zij deze winst daadwerkelijk genieten.”
Om de toegang tot risicodragend kapitaal voor innovatieve startups te verbeteren, onderzoekt BBB de oprichting van een Nationale Investeringsbank. Deze bank moet zich richten op deeptech, agrotech, energietechniek en industriële toepassingen die bijdragen aan strategische autonomie en werkgelegenheid.
“We onderzoeken de oprichting van een Nationale Investeringsbank (NIB) in Nederland. Deze NIB krijgt een duidelijke taak in het beschikbaar stellen van risicodragend kapitaal voor innovatieve bedrijven in deeptech, agrotech, energietechniek en industriële toepassingen die bijdragen aan strategische autonomie en werkgelegenheid in de maakindustrie in Nederland.”
BBB wil dat pensioenfondsen, regionale ontwikkelmaatschappijen en de overheid gezamenlijk investeren in Nederlandse groeibedrijven, zodat er meer durfkapitaal beschikbaar komt voor startups en scale-ups.
“BBB wil dat pensioenfondsen, regionale ontwikkelmaatschappijen en de overheid gezamenlijk investeren in Nederlandse groeibedrijven.”
Het CDA ziet startups als een belangrijke motor voor innovatie en economische groei, en wil hun ontwikkeling stimuleren door betere toegang tot financiering, minder regeldruk en aantrekkelijkere arbeidsvoorwaarden. De partij stelt voor om een Nationale Investeringsbank op te richten, winstdeling te verbeteren en regionale ecosystemen te versterken, zodat startups makkelijker kunnen groeien en investeren in nieuwe technologieën. Het CDA legt nadruk op samenwerking tussen overheid, onderwijs en bedrijfsleven om een gunstig klimaat voor startups te creëren.
Het CDA wil de toegang tot kapitaal voor startups en scale-ups verbeteren door bestaande overheidsinstellingen samen te voegen tot één krachtige Nationale Investeringsbank. Dit moet investeringen in de risicovolle vroege fase van techbedrijven stimuleren en private investeerders aantrekken.
“We ontwikkelen Invest NL, Invest International en onderdelen van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) door tot een Nationale Investeringsbank: één sterke overheidsinvesteringspartner, een brede nationale financierings- en ontwikkelingsinstelling met slagkracht en kapitaal. Daarmee stimuleren we ook private investeerders om in de meest risicovolle vroege fase van veelbelovende techbedrijven te investeren.”
Het CDA wil het voor startups en scale-ups makkelijker maken om werknemers aan zich te binden door betere regelingen voor winstdeling. Dit moet het aantrekkelijker maken om bij een startup te werken en het groeipotentieel van deze bedrijven vergroten.
“We willen een betere regeling voor winstdeling, zodat start- en scale-ups makkelijker werknemers aan zich kunnen binden.”
Het CDA benadrukt het belang van regionale samenwerkingen tussen onderwijsinstellingen, grote bedrijven, beginnende start-ups, lokale overheden en regionale ontwikkelingsmaatschappijen. Door deze ecosystemen te versterken, wil het CDA innovatie en groei van startups bevorderen.
“We stimuleren regionale ecosystemen, samenwerkingen tussen onderwijsinstellingen, grote bedrijven, beginnende start-ups, lokale overheden en de regionale ontwikkelingsmaatschappijen.”
Het CDA erkent dat regeldruk een belemmering vormt voor startups en wil deze verminderen door rapportages te versimpelen en overlap te voorkomen. Dit moet het ondernemersklimaat verbeteren en startups meer ruimte geven om te groeien.
“We komen met een versterkt programma om regeldruk aan te pakken, rapportages te versimpelen en overlap te voorkomen.”
DENK noemt startups niet expliciet in haar verkiezingsprogramma en heeft geen specifiek startupbeleid. Wel zijn er enkele algemene voorstellen voor kleine ondernemers, zoals een publieke kredietbank en lastenverlaging, die indirect relevant kunnen zijn voor startups. Concrete, onderscheidende maatregelen gericht op het stimuleren van startups ontbreken.
DENK wil de toegang tot financiering voor kleine ondernemers verbeteren, wat in beperkte mate relevant kan zijn voor startups die moeite hebben met bankleningen. Het voorstel richt zich echter niet specifiek op innovatieve of snelgroeiende bedrijven, maar op het bredere MKB.
“We richten een publieke kredietbank op voor kleine ondernemers. Die verstrekt eerlijke leningen aan ondernemers die bij gewone banken geen kans krijgen.”
Om ondernemerschap te stimuleren, stelt DENK voor de lasten voor kleine bedrijven te verlagen en een betaalbaar vangnet bij ziekte te bieden. Dit kan de drempel voor startende ondernemers verlagen, maar is niet specifiek toegespitst op startups.
GroenLinks-PvdA ziet startups als motoren van innovatie en economische groei, vooral in de tech-sector. Ze willen Nederland aantrekkelijker maken voor startups door gerichte stimulering, toegang tot financiering, en het creëren van experimenteerruimte, met bijzondere aandacht voor technologische en digitale innovatie.
GroenLinks-PvdA wil de groei van startups en scale-ups bevorderen, met nadruk op innovatieve bedrijven in de tech-sector. Ze erkennen het belang van deze bedrijven voor de toekomst van de economie en willen barrières voor groei en experimenteren wegnemen, onder andere door investeringen en een open houding ten opzichte van nieuwe beloningsvormen.
“We maken Nederland aantrekkelijk voor startups en bieden scale-ups de mogelijkheid om uit te breiden. We kijken met een open houding naar nieuwe manieren van het betalen van werknemers voor deze bedrijven.”
“In Nederland omarmen we het ecosysteem van innovatieve mkb’ers en stimuleren start-ups in de tech-sector.”
De partij wil een actieve rol van de overheid in het creëren van experimenteerruimte voor startups, met name op het gebied van kunstmatige intelligentie. Dit moet innovatie versnellen en de digitale autonomie van Nederland versterken.
“We investeren in de komst van een AI-fabriek in Groningen, waar start-ups en overheden vrijuit kunnen experimenteren met nieuwe toepassingen.”
NSC noemt startups niet expliciet, maar hun beleid rond innovatie, mkb en ondernemerschap raakt indirect aan de startup-sector. De partij wil vooral de randvoorwaarden voor innovatieve bedrijven verbeteren, met aandacht voor financiering in de risicovolle beginfase, het versterken van regionale innovatieclusters en het behouden van bestaande fiscale voordelen voor innovatie. Concrete voorstellen richten zich op het ondersteunen van doorgroei van jonge bedrijven en het voorkomen van kennisvlucht.
NSC erkent dat de risicovolle beginfase en doorgroei naar een volwaardig bedrijf cruciaal zijn voor innovatieve bedrijven, waaronder startups. Ze willen voldoende fondsen beschikbaar stellen en innovatiepilots stimuleren, vooral bij verduurzaming, om te voorkomen dat kennis en bedrijvigheid uit Nederland verdwijnen.
“Bijzondere aandacht moet er zijn voor de risicovolle beginfase, het doorgroeien naar een volwaardig bedrijf en het voorkomen van weglekken van kennis en bedrijvigheid. Hiervoor moeten voldoende fondsen beschikbaar zijn. Ook geven we ruimte aan innovatiepilots, vooral bij verduurzamingsprojecten die de meeste prikkels nodig hebben om op gang te komen.”
NSC ziet bestaande fiscale instrumenten als essentieel voor innovatieve bedrijven, waaronder startups, en wil deze behouden om innovatie en R&D in Nederland te stimuleren.
“De Wet bevordering speur- en ontwikkelingswerk (WBSO) en de Innovatiebox zijn instrumenten die het voor grotere bedrijven aantrekkelijk maken om hun innovaties en R&D in Nederland te concentreren. We handhaven deze belastingvoordelen en zien ze als essentieel voor het innovatieve mkb en grote bedrijven.”
De partij wil regionale samenwerking tussen bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden (triple helix) versterken, met specifieke aandacht voor innovatieclusters in onder andere Groningen, Enschede, Delft en Eindhoven. Dit moet de ontwikkeling en doorgroei van innovatieve bedrijven, waaronder startups, bevorderen.
“We ondersteunen marktgerichte productontwikkeling en regionale innovatieclusters, zoals in Groningen, Enschede, Delft en Eindhoven. Naast financiering gaat het hierbij vooral om gezamenlijke inzet op strategie, internationalisering en digitalisering.”
De SGP erkent het belang van startups voor economische groei en innovatie en wil het voor investeerders aantrekkelijker maken om in startups te investeren. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals het herinvoeren van de durfkapitaalregeling, verbeterde garantiestellingen en de introductie van de winwin-lening om financiering voor startups en snelgroeiende bedrijven met hoog risico te stimuleren.
De SGP wil investeren in startups aantrekkelijker maken door fiscale regelingen en betere toegang tot financiering. Hiermee wil de partij het probleem aanpakken dat startups en snelgroeiende bedrijven vaak moeilijk aan kapitaal komen, vooral als ze risicovol zijn. De focus ligt op het stimuleren van particuliere investeringen en het verbreden van het financieringsaanbod.
“De durfkapitaalregeling keert terug, zodat het verstrekken van financiering aan startups en snelgroeiende bedrijven met veel potentie en een hoog risico wordt gestimuleerd.”
“Het wordt aantrekkelijker slapend spaargeld te steken in een bedrijf van familie of vrienden door introductie van de winwin-lening.”
“Er komen verbeterde garantiestellingen voor kleine kredieten en grote financiers, zoals pensioenfondsen, worden gestimuleerd hun geld hierin te steken.”
De SP erkent het belang van startende bedrijven voor innovatie en de economie, maar ziet dat zij vaak moeilijk toegang krijgen tot financiering en ondersteuning. Hun belangrijkste concrete voorstel is het oprichten van een Nationale Investeringsbank voor het mkb, zodat kleine en startende bedrijven makkelijker kunnen lenen. De partij wil daarnaast regels en bureaucratie voor kleine bedrijven versimpelen en praktische hulp bieden, maar stelt hier sociale en duurzame voorwaarden tegenover.
De SP wil een Nationale Investeringsbank oprichten die specifiek gericht is op het midden- en kleinbedrijf, inclusief startende bedrijven. Hiermee wil de partij het probleem aanpakken dat startende ondernemers vaak moeilijk aan financiering komen, en innovatie stimuleren. De bank moet niet alleen zelf leningen verstrekken waar de markt tekortschiet, maar ook ondernemers helpen bij het vinden van andere financieringsmogelijkheden, bijvoorbeeld uit Europese fondsen.
“Met een Nationale Investeringsbank voor het mkb kunnen kleine en startende bedrijven, evenals bedrijven die hun succesvolle diensten willen opschalen, gemakkelijker lenen.”
“Een goede mkbbank ondersteunt ondernemers bij het opbouwen van hun zaak en stimuleert vernieuwing en innovatie. Deze bank kan niet alleen zelf financieren waar de financiële sector tekortschiet, ze kan ook mogelijkheden voor ondernemers samenbrengen, bijvoorbeeld waar het gaat om Europese fondsen en kredieten.”
De SP wil dat regels en bureaucratie voor kleine bedrijven, waaronder startups, eenvoudiger worden gemaakt. Daarnaast moet de overheid praktische ondersteuning bieden via helpdesks en adviesloketten, zodat ondernemers niet vastlopen op complexe regelgeving. Dit verlaagt de drempel om een bedrijf te starten en te laten groeien.
“De regels en bureaucratie voor kleine bedrijven moeten versimpeld worden. Dit doen we zonder afbreuk te doen aan de doelstellingen hiervan. De Rijksoverheid moet zorgen voor Ondernemershelpdesks waar kleine ondernemers geholpen worden om de regels te begrijpen en hieraan te voldoen. Ook komt er een (juridisch) adviesloket om kleine bedrijven te helpen met complexe, maar belangrijke regelgeving...”
BIJ1 wil dat nieuwe bedrijven standaard als werknemerscoöperaties worden opgericht, in plaats van traditionele startups met een klassieke eigendomsstructuur. Het programma legt de nadruk op collectief eigendom en democratische zeggenschap van werknemers, en stelt voor om dit wettelijk te verankeren. Startups in de klassieke zin (innovatieve, snelgroeiende bedrijven met investeerders) worden niet expliciet genoemd of gestimuleerd; de focus ligt op sociale en coöperatieve ondernemingsvormen.
BIJ1 wil dat startups en andere nieuwe bedrijven niet langer als klassieke BV of NV worden opgericht, maar standaard als werknemerscoöperatie. Dit moet zorgen voor meer zeggenschap en eerlijkere verdeling van winst en macht onder werknemers, en is bedoeld als structurele hervorming van het ondernemingsklimaat.
BVNL ziet startups als belangrijke motoren voor innovatie en economische groei en wil een aantrekkelijk vestigingsklimaat creëren waarin startups kunnen floreren, met name op het gebied van technologie en cybersecurity. De partij pleit voor minder regels, fiscale stimulansen en investeringen in onderzoek en ontwikkeling om startups te ondersteunen en Nederland als koploper te positioneren.
BVNL wil het ondernemersklimaat verbeteren door minder regels, lagere belastingen en het stimuleren van innovatie, zodat startups kunnen groeien en bijdragen aan de economie. Specifiek wordt ingezet op het aantrekken van cybersecurity-startups en het bevorderen van samenwerking tussen bedrijven, startups en academici.
“Innovatie via vrije markt: Een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor cybersecurity-startups creëert banen en stimuleert veilige, transparante systemen.”
“We willen een innovatievriendelijk klimaat creëren waarin bedrijven, startups en academici kunnen gedijen. Door investeringen in onderzoek en ontwikkeling te vergroten en samenwerking tussen publieke en private partijen te bevorderen, zullen we onze positie als voorloper op het gebied van technologie versterken.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma