Verkiezingsprogramma's 2025 overstarterswoningen
De SGP erkent dat starters grote moeite hebben om een betaalbare woning te vinden en wil daarom het aanbod van starterswoningen vergroten door meer en sneller te bouwen, met nadruk op gevarieerd en betaalbaar aanbod. De partij pleit voor het wegnemen van belemmerende regels, het stimuleren van innovatieve bouwmethoden, en het verbeteren van financieringsmogelijkheden voor starters. De SGP ziet een actieve rol voor zowel het Rijk als lokale overheden om de woningnood onder starters aan te pakken.
Meer en sneller bouwen van starterswoningen
De SGP vindt het onacceptabel dat starters nauwelijks een huis kunnen kopen en wil daarom het woningaanbod snel vergroten, met specifieke aandacht voor starterswoningen. Dit moet door zowel binnenstedelijk als buitenstedelijk te bouwen, het benutten van bestaande voorraad, en het stimuleren van innovatieve bouwmethoden.
“Starters kunnen nauwelijks een huis kopen... We willen dat er snel meer woningen gebouwd worden en dat we dus geen kansen onbenut laten.”
“De SGP wil namelijk dat er een gevarieerd aanbod van bijvoorbeeld starterswoningen, betaalbare woningen en woningen voor senioren is. De meeste aandacht gaat daarbij eerst uit naar het segment waar de nood het hoogst is.”
“Er wordt niet alleen binnenstedelijk, maar ook buitenstedelijk gebouwd.”
“De SGP wil dat we de bestaande woningvoorraad veel beter gaan benutten door optoppen, splitsen en hospitaverhuur mogelijk te maken.”
“Industrieel bouwen wordt aantrekkelijker gemaakt. Bijvoorbeeld door de keuringen te versimpelen en door te werken met een landelijk keurmerk per type woning.”
Minder belemmerende regels en snellere procedures
De SGP stelt dat regels en procedures vaak onnodig vertragend werken voor de bouw van starterswoningen. Zij willen deze regels vereenvoudigen en bezwaarprocedures beperken om sneller te kunnen bouwen.
“Bouwregels moeten meewerken en niet tegenwerken. Te vaak vormen goedbedoelde regels een belemmering. Waar mogelijk wordt hierin gesnoeid en vereenvoudigd.”
“Het aantal bezwaarprocedures verminderd door de voorwaarde te stellen dat een bezwaarmaker een zienswijze bij de gemeente moet hebben ingediend.”
Verbeteren financieringsmogelijkheden voor starters
De SGP wil dat de financieringsruimte voor starters niet onnodig wordt beperkt en dat hypotheeknormen beter aansluiten op persoonlijke omstandigheden, zodat starters meer kans maken op een eigen woning.
“De SGP wil de financiering voor bijvoorbeeld starters en eenverdieners niet onnodig inperken. In de berekening van de financieringsruimte voor hypotheken moet daarom rekening worden gehouden met een uitgavenpatroon dat recht doet aan de persoonlijke omstandigheden.”
De VVD wil het voor starters makkelijker maken om een eerste koopwoning te bemachtigen door meer betaalbare koopwoningen te bouwen, financiële instrumenten zoals startershypotheken te stimuleren en het sparen voor een huis fiscaal aantrekkelijker te maken. De partij ziet het vergroten van het eigen woningbezit onder starters als een plicht en zet in op landelijke regie, minder regels en gerichte inzet van overheidsgeld voor betaalbare koopwoningen. Concrete voorstellen zijn onder andere het uitbreiden van het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen, het stimuleren van startershypotheken en het invoeren van huissparen.
Meer betaalbare koopwoningen bouwen voor starters
De VVD wil het woningaanbod voor starters vergroten door een fors aandeel betaalbare koopwoningen in nieuwbouwprojecten verplicht te stellen en overheidsgeld hierop te richten. Dit moet starters meer kansen geven op de koopmarkt en het eigen woningbezit stimuleren.
“Per regio bestaan bouwprojecten voor 25% uit betaalbare koopwoningen. Alle overige (projectmatige) betaalbaarheidseisen laten we in principe los om de bouw aan te jagen.”
“We zetten Rijksmiddelen vooral in voor de bouw van betaalbare koopwoningen.”
“Daarom gaan we eigen woningbezit onder starters fors stimuleren.”
Financiële ondersteuning: startershypotheken en huissparen
De VVD wil starters financieel ondersteunen door het gebruik van startershypotheken en hypotheken met langere looptijden te stimuleren, en door het sparen voor een huis fiscaal aantrekkelijker te maken. Dit moet de maandlasten verlagen en het eigen huis bereikbaar maken voor starters.
“Om starters te helpen bij het kopen van hun eerste huis en hun maandlasten te verlagen, stimuleren we het gebruik van startershypotheken en hypotheken met een langere looptijd.”
“Ook willen we het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uitbreiden, zodat meer starters toegang krijgen tot een betaalbare koopwoning.”
“We willen dat starters makkelijker kunnen sparen voor een huis. Daarom willen we dat starters geld specifiek kunnen oormerken buiten de heffingsvrije voet voor de koop van een eigen huis. Dit is voor ons een belangrijk onderdeel van de hervorming van box 3.”
Minder regels en snellere bouwprocedures
De VVD ziet het verminderen van regels en het versnellen van bouwprocedures als essentieel om het woningaanbod voor starters te vergroten. Door landelijke regie en het schrappen van belemmerende regelgeving moet sneller gebouwd kunnen worden.
BVNL ziet het woningtekort, waaronder het gebrek aan starterswoningen, vooral als gevolg van overheidsbemoeienis, immigratie en regelgeving. Hun belangrijkste voorstellen zijn het dereguleren van de woningmarkt, het vergunningsvrij splitsen van woningen, het faciliteren van grondgebonden eengezinswoningen, en het afschaffen van beperkende wetten, zodat het aanbod snel kan toenemen en starters meer kansen krijgen.
Vergunningsvrij splitsen en optoppen van woningen
BVNL wil het splitsen van grote woningen in kleinere woningen vergunningsvrij maken en het optoppen van bestaande gebouwen toestaan. Dit moet direct leiden tot meer (starters)woningen zonder extra ruimtebeslag, zodat starters sneller een betaalbare woning kunnen vinden.
“Maak het splitsen van grote woningen in kleinere woningen vergunningsvrij. Dit leidt onmiddellijk tot meer woningen, zonder dat hiervoor extra ruimte wordt gebruikt.”
“Pas landelijk bestemmingsplannen aan, zodat extra verdiepingen op bestaande gebouwen kunnen worden gebouwd (het zogenaamde optoppen) en bouw überhaupt meer in de hoogte om kostbare ruimte te besparen.”
Minder regels en afschaffen beperkende wetgeving
BVNL stelt dat overheidsmaatregelen de woningmarkt verstoren en wil daarom diverse wetten afschaffen en het vergunningsproces vereenvoudigen. Dit moet het bouwen van (starters)woningen versnellen en betaalbaarder maken.
Faciliteren van grondgebonden eengezinswoningen
BVNL wil de bouw van grondgebonden eengezinswoningen met tuin faciliteren in plaats van ruimte te geven aan windmolens en zonne-akkers. Dit vergroot het aanbod van woningen die aantrekkelijk zijn voor starters.
“Faciliteer de bouw van grondgebonden eengezinswoningen met een tuin, in plaats van windmolens en zonne-akkers.”
Overheid trekt zich terug uit de woningmarkt
BVNL vindt dat de overheid zich moet terugtrekken uit de woningmarkt, zodat marktpartijen sneller en efficiënter woningen, waaronder starterswoningen, kunnen realiseren.
“De overheid trekt zich terug uit de woningmarkt.”
NSC erkent dat starters grote moeite hebben om een betaalbare woning te vinden en wil dit oplossen door meer betaalbare koop- en huurwoningen te bouwen, specifiek gericht op starters. Ze stellen concrete maatregelen voor zoals het stimuleren van startersleningen, het verlagen van de grens voor betaalbare koopwoningen, en het handhaven van de vrijstelling van overdrachtsbelasting voor starters.
Meer betaalbare koop- en huurwoningen voor starters
NSC ziet het tekort aan betaalbare woningen als een belangrijke oorzaak van de problemen voor starters op de woningmarkt. Ze willen de bouw van betaalbare koop- en huurwoningen versnellen en starters specifieke voordelen bieden, zodat zij makkelijker kunnen instromen.
“Door het enorme tekort aan woningen stijgen de huren snel en is een koopwoning onbereikbaar geworden voor starters en middeninkomens.”
“Nieuw Sociaal Contract zet daarbij vol in op de bouw van sociale huurwoningen en betaalbare huur- en koopwoningen zodat iedereen een passend huis kan vinden.”
“Het is van groot belang dat marktpartijen in beweging komen om meer (betaalbare) koopwoningen en woningen in het segment van de midden-huur te bouwen. Dat helpt starters maar ook ouderen die een kleinere woning zoeken.”
“We verlagen het bedrag wat er verstaan wordt onder een betaalbare koopwoning, zodat ook eenverdieners toegang krijgen tot de woningmarkt. We stimuleren startersleningen, koopgarantconstructies en erfpachtalternatieven, waaraan het Rijk meebetaalt. We handhaven voor starters de vrijstelling van de overdrachtsbelasting.”
“We bouwen meer starterswoningen.”
Beperken van speculatie en beschermen van starters
NSC wil speculatie op de woningmarkt tegengaan om starters betere kansen te geven. Door fiscale maatregelen en regulering van de markt willen ze voorkomen dat woningen aan starters worden onttrokken door beleggers of speculanten.
BIJ1 noemt starterswoningen niet expliciet, maar hun woonbeleid richt zich sterk op het vergroten van het aanbod betaalbare woningen voor jongeren en mensen met lage inkomens, wat starters direct raakt. De partij wil een nationaal bouwbedrijf oprichten voor grootschalige bouw van sociale huurwoningen, jongerenwoningen ontwikkelen met jongeren zelf, en de woningmarkt volledig uit de commerciële sfeer halen. BIJ1 kiest voor structurele publieke regie, afschaffing van speculatie en prioriteit voor betaalbaar wonen boven winst.
Grootschalige bouw van betaalbare (starters)woningen
BIJ1 wil het woningaanbod voor starters vergroten door een nationaal bouwbedrijf op te richten dat zich richt op betaalbare, kwalitatieve woningen voor jongeren en mensen met lage inkomens. Dit moet de marktwerking en speculatie door commerciële partijen doorbreken en starters meer kans geven op een woning.
“De prioriteit ligt bij het realiseren van passende, betaalbare woningen voor jongeren, ouderen en mensen met lage inkomens.”
“Het nationaal bouwbedrijf en de woningcorporaties leveren woningen op die betaalbaarder, beter en toekomstbestendiger zijn dan alles wat de commerciële sector de afgelopen decennia heeft voortgebracht.”
Ontwikkeling van jongerenwoningen met inspraak van jongeren
Specifiek voor jonge starters wil BIJ1 een nationale jeugdstrategie waarbij jongeren zelf betrokken worden bij de ontwikkeling van nieuwe jongerenwoningen. Dit moet de toegang tot de woningmarkt voor starters verbeteren.
Woningmarkt uit commerciële sfeer, focus op sociale behoefte
BIJ1 wil de macht van commerciële partijen en speculanten op de woningmarkt beëindigen, zodat woningen weer gebouwd en toegewezen worden op basis van sociale behoefte, niet winst. Dit creëert meer kansen voor starters die nu vaak worden verdrongen door beleggers.
“De overheid bepaalt weer wat, waar en voor wie er gebouwd wordt op basis van sociale behoefte en noodzaak, niet marktwaarde.”
“Nieuwe woningbouw mag voortaan alleen nog plaatsvinden op publieke grond. Die grond blijft permanent in collectief eigendom en wordt beheerd onder democratische controle van bewoners en lokale volkshuisvestingsorganisaties.”
DENK erkent dat starters op de woningmarkt ernstig worden benadeeld door de huidige woningcrisis en wil dat de overheid fors ingrijpt om betaalbare woningen, waaronder starterswoningen, te realiseren. De partij stelt voor om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen, procedures te versnellen, en een groot aandeel betaalbare koop- en huurwoningen te garanderen, zodat starters meer kans maken op een woning. DENK wil daarnaast innovatieve financieringsvormen zoals rentevrije hypotheken en huurkoopconstructies toegankelijker maken voor starters.
Jaarlijks 100.000 betaalbare woningen bouwen
DENK ziet het tekort aan betaalbare woningen als een van de grootste uitdagingen voor starters en wil dat de overheid jaarlijks 100.000 woningen bouwt, met een groot aandeel betaalbare koop- en huurwoningen. Dit moet starters meer kansen geven op de woningmarkt.
“Nieuwbouwwoningen worden voor recordprijzen verkocht. Starters blijven met lege handen achter.”
“Het doel is om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen.”
“Een wettelijke norm in te voeren voor meer betaalbare woningen. Hierbij moet 50% bestaan uit sociale huur en koopwoningen, 40% betaalbare middenhuur en koop, en 10% hoger segment.”
Versnellen en versoepelen van procedures voor woningbouw
Om sneller woningen, waaronder starterswoningen, te realiseren, wil DENK procedures drastisch versnellen en belemmerende regelgeving schrappen. Dit moet het aanbod voor starters sneller vergroten.
“We gaan drastisch procedures versnellen. Dat betekent dat overbodige en belemmerende regelgeving verdwijnt. Ook wordt er gekeken naar de mogelijkheden om bezwaarmogelijkheden tegen woningbouwprojecten te verminderen, de termijnen te versnellen...”
Toegankelijk maken van alternatieve financieringsvormen
DENK wil dat koopwoningen voor starters bereikbaar worden door alternatieve financieringsvormen zoals rentevrije hypotheken en huurkoopconstructies breed beschikbaar te maken.
“Om ervoor te zorgen dat een koopwoning voor iedereen beschikbaar is, gaat de overheid er zorg voor dragen dat er ook rentevrije hypotheken beschikbaar komen. Deze rentevrije – of halalhypotheek wordt voor iedereen beschikbaar.”
“Wij nemen ook maatregelen om de huurkoopconstructie beter beschikbaar te maken op de woningmarkt, zodat meer mensen van deze variant gebruik kunnen maken om een woning te verkrijgen.”
De Partij voor de Dieren erkent dat starters, met name jongeren en éénpersoonshuishoudens, grote moeite hebben om een eerste betaalbare woning te vinden. Hun belangrijkste voorstellen zijn het stimuleren van de bouw en transformatie van kleinere, betaalbare woningen en het tegengaan van speculatie en huisjesmelkerij, zodat woningen weer beschikbaar en betaalbaar worden voor starters. De partij wil de woningmarkt hervormen door volkshuisvesting centraal te stellen en investeerders te beperken, zodat starterswoningen daadwerkelijk bij de doelgroep terechtkomen.
Meer betaalbare éénpersoonswoningen en doorstroming stimuleren
De PvdD wil het woningaanbod voor starters vergroten door bestaande gebouwen te transformeren, woningen te splitsen en doorstroming te bevorderen, met speciale aandacht voor éénpersoonshuishoudens en jongeren. Dit moet het tekort aan starterswoningen direct aanpakken en jongeren meer kans geven op een eerste woning.
“Het optoppen en splitsen van bestaande woningen en het stimuleren van doorstroming. Hiermee kunnen vooral veel éénpersoonswoningen gecreëerd worden.”
“We willen dat studenten betaalbaar op kamers kunnen en dat jonge gezinnen een huur- of koopwoning vinden die bij hun gezins-situatie past.”
“Dat jongeren steeds meer moeite hebben om hun eerste huis te kopen is geen natuurwet, maar een politieke keuze.”
Beperken van speculatie en investeerders op de woningmarkt
De partij stelt dat investeerders en speculanten starters uit de markt drukken en wil daarom maatregelen nemen om woningen weer bereikbaar te maken voor starters, onder andere door het beperken van het aantal panden voor particuliere verhuurders en het dwingend maken van het woningwaarderingsstelsel.
“Investeerders bouwen nu vooral graag grote dure woningen, omdat daar het meeste geld aan te verdienen valt. De overheid moet ingrijpen en ervoor zorgen dat er gebouwd wordt waar echt behoefte aan is.”
“We beperken het aantal panden dat een particuliere verhuurder mag verhuren.”
“We maken het woningwaardenstelsel (WWS) dwingend, zodat we excessieve huurprijzen tegengaan en voorkomen dat huisbazen het puntensysteem voor kamers omzeilen.”
De SP wil starterswoningen bereikbaar maken door fors te investeren in betaalbare huur- en koopwoningen voor starters, jongeren en gezinnen. Ze willen prijsopdrijving tegengaan, leegstand aanpakken en opbrengsten uit het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek investeren in huisvesting voor starters. De kern van hun visie is dat wonen een recht is, geen marktproduct, en dat starters weer een eerlijke kans moeten krijgen op een betaalbare woning.
Grote investering in betaalbare woningen voor starters
De SP ziet het tekort aan betaalbare woningen voor starters als een urgent probleem en wil dit oplossen door fors te investeren in nieuwbouw, het ombouwen van leegstaande panden en het ondersteunen van wooncoöperaties. Starters moeten zo weer een eerlijke kans krijgen op een woning.
“We bouwen extra woningen voor jongeren en starters, realiseren toegankelijke ouderenwoningen en zorgen voor betaalbaar begeleid wonen voor wie dat nodig heeft. Niemand valt buiten de boot.”
“Gebouwen die nu leegstaan, worden zo snel mogelijk bewoonbaar gemaakt voor jongeren, starters, dak en thuisloze mensen en andere woningzoekenden.”
“Dat geld investeren we in betaalbare huurwoningen, wooncoöperaties en huisvesting voor starters. Zodat iedereen weer een kans krijgt op een goede en betaalbare woning.”
“Met dit geld bouwen we honderdduizenden betaalbare, duurzame huurwoningen van hoge kwaliteit, zonder winstoogmerk. Voor starters, gezinnen en ouderen in buurten waar je prettig woont en graag blijft.”
Prijsopdrijving tegengaan en hypotheekrenteaftrek afbouwen
De SP stelt dat fiscale voordelen zoals de hypotheekrenteaftrek starters benadelen door prijsopdrijving. Ze willen deze regeling voor dure woningen versneld afbouwen en de opbrengsten investeren in starterswoningen.
“Weg met prijsopdrijving, investeren in starterswoningen. Hoe meer belastingvoordeel je krijgt bij het kopen van een huis, hoe meer mensen kunnen lenen en hoe harder de huizenprijzen stijgen. Dat is precies wat de hypotheekrenteaftrek doet: ze maakt huizen niet goedkoper, maar juist duurder.”
“Voor de komende vier jaar garanderen we deze regeling voor woningen tot 600 duizend euro, maar boven dit bedrag bouwen we de hypotheekrenteaftrek direct versneld af. Zo komt er jaarlijks 5 tot 6 miljard euro vrij. Dat geld investeren we in betaalbare huurwoningen, wooncoöperaties en huisvesting voor starters.”
BBB erkent dat starters grote moeite hebben om een woning te vinden en wil hun positie op de woningmarkt versterken. De partij stelt voor om starterscontracten in te voeren voor huurwoningen en tijdelijke doorstroomwoningen te realiseren, zodat starters sneller toegang krijgen tot betaalbare huisvesting. BBB pleit daarnaast voor minder regels en meer maatwerk, zodat starters in zowel stad als dorp meer kansen krijgen op een passende woning.
Starterscontracten voor huurwoningen
BBB wil het voor verhuurders aantrekkelijker maken om woningen aan starters te verhuren door het invoeren van speciale starterscontracten. Dit moet de toegang tot de woningmarkt voor starters verbeteren en het aanbod vergroten.
“Er komen starterscontracten zodat verhuren aan starters op de woningmarkt aantrekkelijker wordt.”
Tijdelijke doorstroomwoningen voor starters
Om starters sneller aan een woning te helpen, wil BBB inzetten op tijdelijke doorstroomwoningen. Dit biedt starters een eerste stap op de woningmarkt en bevordert de doorstroming.
“Denk aan tijdelijke doorstroomwoningen voor starters, gescheiden mensen en statushouders.”
Gerichte woningtoewijzing met voorrang voor starters
BBB wil woningen gericht toewijzen, waarbij starters (naast andere groepen) voorrang kunnen krijgen. Dit moet ervoor zorgen dat starters daadwerkelijk meer kans maken op een woning in hun eigen regio.
Minder regels en meer maatwerk voor starters
BBB vindt dat minder regels en meer regionale flexibiliteit nodig zijn om starterswoningen mogelijk te maken. Door bureaucratie te verminderen en maatwerk toe te passen, krijgen starters meer kansen.
“Door regels te versoepelen en woningen gericht toe te wijzen, zetten we in op praktisch en doelgericht resultaat. Een resultaat dat aansluit bij de financiële mogelijkheden van de mensen om wie het gaat.”
FVD wil het voor starters structureel makkelijker en betaalbaarder maken om een eerste woning te kopen. Ze pleiten voor een volledige startersvrijstelling van overdrachtsbelasting zonder leeftijds- of woningprijsgrens, het niet meetellen van studieschuld bij hypotheekaanvragen, en het versnellen van woningbouw door het schrappen van belemmerende regels. Hun visie is dat bezit van een eigen woning een fundamenteel recht is en starters niet onnodig belemmerd mogen worden.
Startersvrijstelling overdrachtsbelasting zonder beperkingen
FVD wil dat starters altijd vrijgesteld zijn van overdrachtsbelasting bij aankoop van hun eerste woning, ongeacht leeftijd of woningwaarde. Hiermee willen ze de drempel voor starters verlagen en het kopen van een eerste huis bereikbaar maken voor iedereen.
“We schrappen de leeftijds- en woningprijsgrens uit de startersvrijstelling; de eerste woning is altijd vrij van overdrachtsbelasting, zodat kopen bereikbaar wordt voor iedereen.”
“Overdrachtsbelasting wordt voor iedereen, inclusief bedrijven, 2%, met een startersvrijstelling voor iedereen die een eerste woning koopt, ongeacht leeftijd of woningwaarde.”
Studieschuld niet meetellen bij hypotheekaanvraag
FVD wil dat studieschulden niet langer worden meegeteld bij het aanvragen van een hypotheek. Dit moet het voor starters met een studieschuld makkelijker maken om een huis te kopen.
“We tellen studieschulden niet mee bij hypotheekaanvragen, deze zijn immers risicoloos voor de bank omdat ze gepauzeerd kunnen worden, zodat starters sneller een huis kunnen kopen.”
Versnellen woningbouw en schrappen belemmerende regels
FVD wil jaarlijks 100.000 woningen bouwen en belemmerende klimaat- en stikstofregels schrappen. Dit moet het woningaanbod vergroten en starters meer kansen geven op de woningmarkt.
“We bouwen snel 100.000 woningen per jaar, schrappen beknellende klimaat- en stikstofregels, en stoppen gedwongen verduurzaming om kapitaal vrij te maken voor nieuwbouw.”
Huurgeschiedenis meewegen bij hypotheekaanvraag
FVD wil dat een goede huurgeschiedenis wordt meegewogen bij hypotheekaanvragen, zodat starters die al hoge huur kunnen betalen ook makkelijker een hypotheek krijgen.
“We wegen de huurgeschiedenis van de laatste drie jaar mee bij hypotheekaanvragen. Mensen die vergelijkbare huurlasten hebben kunnen dragen, kunnen dezelfde hypotheeklast dragen.”
50PLUS ziet het oplossen van de woningnood voor jongeren vooral in het bouwen van levensloopbestendige woningen voor ouderen, zodat doorstroming op gang komt en bestaande woningen vrijkomen voor starters. Concrete voorstellen voor het direct bouwen van starterswoningen ontbreken; de partij richt zich primair op het stimuleren van bezitsvorming en het faciliteren van doorstroming via seniorenhuisvesting.
Doorstroming bevorderen door bouwen voor ouderen
50PLUS gelooft dat het bouwen van levensloopbestendige woningen voor ouderen de sleutel is om starterswoningen vrij te spelen, omdat ouderen dan hun huidige woningen verlaten en deze beschikbaar komen voor jongeren. De partij ziet het gebrek aan seniorenhuisvesting als een oorzaak van de huidige woningnood onder jongeren.
Stimuleren van bezitsvorming en sparen voor jongeren
Naast doorstroming wil 50PLUS jongeren ondersteunen bij het kopen van een woning door bezitsvorming te stimuleren en een spaarregeling in te voeren, maar er worden geen concrete maatregelen genoemd voor het bouwen van starterswoningen zelf.
Het CDA erkent dat starters moeite hebben om een betaalbare woning te vinden en wil de woningmarkt toegankelijker maken voor deze groep. Hun belangrijkste voorstellen zijn het bouwen van meer betaalbare woningen met speciale aandacht voor starters, het stimuleren van doorstroming, en het geleidelijk afbouwen van de hypotheekrenteaftrek om de koopmarkt eerlijker te maken. Het CDA wil zo de kansen voor starters vergroten en de woningmarkt structureel verbeteren.
Meer betaalbare woningen bouwen met aandacht voor starters
Het CDA wil jaarlijks 100.000 woningen bouwen, waarvan een groot deel betaalbaar moet zijn, met expliciete aandacht voor starters. Hiermee willen ze het woningtekort aanpakken en starters meer kansen geven op de woningmarkt.
“Het uitgangspunt is twee derde betaalbaar waarvan 30 procent sociale huur. Zo is er in elke gemeente altijd een derde vrije ruimte voor dure huur- en koopwoningen. Met speciale aandacht voor starters, gezinnen en ouderen.”
Woningmarkt toegankelijker maken door fiscale aanpassingen
Het CDA erkent dat starters vaak tussen wal en schip vallen door fiscale verschillen tussen huren en kopen. Ze willen de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afbouwen en de opbrengsten gebruiken om de inkomstenbelasting te verlagen, zodat starters meer kans krijgen op een koopwoning.
“Veel starters verdienen te veel voor een betaalbare huurwoning, maar te weinig voor de hypotheek om een fatsoenlijk huis te kopen. Ze zitten vast. De huizenprijzen worden opgedreven door grote (fiscale) verschillen tussen huren en kopen, die in het nadeel uitpakken voor huurders en starters op de woningmarkt.”
“Ons expliciete doel is de woningmarkt toegankelijker en betaalbaarder te maken. Daarom bouwen we de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af.”
Stimuleren van doorstroming om starters meer kansen te geven
Het CDA wil de doorstroming op de woningmarkt bevorderen, onder meer door het bouwen van levensloopgeschikte woningen voor ouderen. Hierdoor komen bestaande woningen vrij voor starters.
“We stimuleren de doorstroming in de woningmarkt. Dit begint bij het bouwen van voldoende levensloopgeschikte woningen voor ouderen.”
De ChristenUnie wil starters meer kansen geven op de woningmarkt door het bouwen van betaalbare woningen en het specifiek reserveren van sociale huur- en koopwoningen voor starters. Ze pleiten voor uitbreiding van fondsen en het aanpakken van belemmeringen die starters, waaronder de leenstelselgeneratie, ervaren bij het kopen van een huis.
Gemeenten reserveren sociale huurwoningen voor starters
De ChristenUnie vindt dat starters op de woningmarkt te weinig kansen krijgen en wil dat gemeenten een deel van de nieuw te bouwen sociale huurwoningen expliciet voor starters reserveren. Dit moet starters helpen sneller een eigen plek te vinden.
“Gemeenten kunnen een deel van de nieuw te bouwen sociale huurwoningen reserveren voor starters.”
Uitbreiding Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen voor starters
Om starters ook op de koopmarkt te helpen, wil de ChristenUnie het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uitbreiden. Daarnaast willen ze de specifieke problemen van starters, zoals de leenstelselgeneratie, onderzoeken en aanpakken.
“Daarom breiden we het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uit, zodat ook starters eindelijk een kans krijgen op de koopmarkt. We onderzoeken de moeilijkheden van starters op de woningmarkt en nemen daarbij de positie van de leenstelselgeneratie mee.”
Meer betaalbare woningen bouwen, ook voor starters
De ChristenUnie ziet het bouwen van betaalbare woningen als essentieel om starters meer kansen te geven. Ze willen dat minstens twee derde van de nieuwbouw betaalbaar is, waaronder 30% sociale huur, en investeren extra in woningbouw.
“We willen dat wonen weer betaalbaar wordt voor iedereen. Daarom zorgen we dat minstens twee derde van de nieuw te bouwen huizen betaalbaar is, waaronder 30 procent sociale huur.”
“We bouwen waar dat kan eerst binnen de dorpen en steden. Vooral in dorpen stimuleren we uitbreidingen met ‘een buurtje erbij’, zodat jongeren en starters in hun eigen dorp kunnen blijven wonen.”
GroenLinks-PvdA wil starters actief ondersteunen bij het verkrijgen van een betaalbare koopwoning door concrete financiële hulp en het aanpakken van prijsopdrijvende mechanismen op de woningmarkt. Ze stellen een startersfonds voor dat tot 30% van de koopprijs financiert en willen de huizenprijsstijgingen beperken door onder andere de hypotheekrenteaftrek af te bouwen. Hun visie is dat jongeren en starters weer een eerlijke kans moeten krijgen op een eigen woning, zodat de doorstroming op de woningmarkt op gang komt.
Startersfonds voor betaalbare koopwoningen
GroenLinks-PvdA wil een speciaal fonds oprichten dat starters helpt bij het financieren van hun eerste koopwoning, om zo de drempel tot eigendom te verlagen. Dit fonds financiert tot 30% van de koopprijs, wat starters direct ondersteunt en de doorstroming bevordert.
“We stellen meer geld beschikbaar om starters te helpen bij het financieren van hun eerste koopwoning. Dat doen we via een startersfonds dat tot 30% van de koopprijs financiert. Bij verkoop betaalt de starter dit deel terug aan het fonds.”
Bescherming en eerlijkere kansen voor starters
De partij wil starters beschermen tegen risicovolle praktijken en oneerlijke concurrentie op de woningmarkt. Ze pleiten voor transparantere biedingsprocessen, een bedenktermijn en het tegengaan van misleiding door makelaars.
“Starters worden nu gedwongen risico’s te nemen, zoals bieden zonder voorbehoud van financiering of zonder bouwkundige keuring. Daarom willen we de bescherming van starters uitbreiden. Voortaan krijgen huizenkopers standaard het recht op een bedenktermijn van twee weken. Net als in Noorwegen worden alle biedingen openbaar.”
Huizenprijzen betaalbaar houden voor starters
GroenLinks-PvdA erkent dat de stijgende huizenprijzen starters buitenspel zetten en wil daarom prijsopdrijvende factoren aanpakken, zoals de hypotheekrenteaftrek. Dit moet koopwoningen weer bereikbaar maken voor starters.
“We willen koopwoningen weer bereikbaar maken voor starters. Daarom gaan we de huizenprijsstijgingen beperken. De hypotheekrenteaftrek drijft de prijzen op en mensen met de duurste huizen profiteren het meest. Daarom gaan we de hypotheekrenteaftrek stapsgewijs afbouwen.”
Voorrang en binding voor jongeren/starters
De partij wil het voor jongeren makkelijker maken om een woning te vinden in hun eigen regio door gemeenten meer mogelijkheden te geven om woningen toe te wijzen aan mensen met lokale binding.
“We maken het makkelijker voor gemeenten om mensen met binding met de stad of het dorp een woning toe te wijzen.”
De PVV wil het woningtekort aanpakken door fors extra te investeren in de bouw van betaalbare koopwoningen, waaronder starterswoningen. Ze pleiten voor snellere procedures, minder regels en het schrappen van voorrang voor statushouders, zodat starters en andere Nederlanders meer kans maken op een betaalbare woning.
Forse extra bouw van betaalbare koopwoningen voor starters
De PVV erkent dat starters nauwelijks nog een betaalbare koopwoning kunnen vinden en wil daarom fors investeren in de bouw van betaalbare koopwoningen, expliciet ook voor starters. Dit moet starters meer kansen geven op de woningmarkt, waar zij nu vaak buiten de boot vallen.
“We bouwen sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen – voor starters, gezinnen, alleenstaanden en ouderen – mét voldoende ruimte voor de auto.”
Snellere procedures en minder regels voor woningbouw
Om de bouw van starterswoningen te versnellen, wil de PVV kortere vergunningprocedures, minder bezwaar- en beroepsmogelijkheden en het schrappen van extra bouweisen. Dit moet ervoor zorgen dat nieuwe woningen, waaronder voor starters, sneller beschikbaar komen.
“Kortere en snellere vergunningverlening en procedures; tijdelijk beperken van de mogelijkheden tot bezwaar en beroep tegen woningbouw waar een omgevingsplan vastligt”
“Schrappen en vereenvoudigen van bouweisen; geen nieuwe duurzaamheidseisen, geen verplichte warmtepomp, niet verplicht van het gas”
Geen voorrang meer voor statushouders bij sociale huur
De PVV stelt dat het onacceptabel is dat statushouders voorrang krijgen op sociale huurwoningen, waardoor starters en andere Nederlanders langer moeten wachten. Door deze voorrang te schrappen, wil de partij de kansen voor starters vergroten.
“Nooit meer voorrang op sociale huurwoningen voor statushouders – ook niet met urgentie”
Volt wil starterswoningen toegankelijker en betaalbaarder maken, vooral voor starters met een middeninkomen. Ze stellen voor om het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uit te breiden, doorstroom op de woningmarkt te bevorderen en hypotheekregels voor starters te versoepelen. Hun visie is gericht op structurele maatregelen die starters daadwerkelijk meer kansen geven op de woningmarkt.
Uitbreiding Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen voor starters
Volt wil meer betaalbare koopwoningen voor starters realiseren door het bestaande fonds uit te breiden en te versterken. Dit moet starters met een middeninkomen helpen om sneller een eigen woning te kunnen kopen.
“Volt wil meer betaalbare koopwoningen voor starters met een middeninkomen, door versnelde uitbreiding van het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen.”
Bevorderen doorstroom om woningen voor starters vrij te maken
Volt ziet het stimuleren van doorstroom, met name van ouderen naar passende woningen, als een manier om woningen vrij te maken voor starters. Door doorstroomoffensieven en terugkoopregelingen komen er meer woningen beschikbaar voor jonge gezinnen en starters.
“Zo komen er woningen vrij voor andere woningzoekenden, zoals jonge gezinnen en starters.”
“Volt pleit voor een nationaal doorstroomoffensief dat het voor senioren ook echt aantrekkelijk maakt om door te stromen naar een passende woning. Zo komen er woningen vrij voor andere woningzoekenden, zoals jonge gezinnen en starters.”
Hypotheekregels versoepelen voor starters met studieschuld
Volt wil dat het aflossen van een studieschuld geen negatieve invloed meer heeft op het maximale leenbedrag van starters op de woningmarkt. Dit moet de toegang tot een koopwoning voor jonge starters vergemakkelijken.
“Het maandelijks aflossen van een studieschuld mag geen impact hebben op het maximale leenbedrag van een starter op de woningmarkt.”
D66 erkent dat starters grote moeite hebben om een eerste woning te vinden en wil dit oplossen door meer betaalbare woningen te bouwen en de toegang tot hypotheken voor starters te vergemakkelijken. Ze stellen voor om de studieschuld niet meer mee te laten tellen bij hypotheekaanvragen en willen het makkelijker maken voor starters om een hypotheek te krijgen als hun lasten lager zijn dan hun huidige huur. Daarnaast zet D66 in op het bouwen van gemengde wijken met betaalbare koopwoningen, specifiek ook voor starters.
Hypotheektoegang voor starters versoepelen
D66 wil het voor starters makkelijker maken om een huis te kopen door de hypotheekregels aan te passen. Ze willen dat de studieschuld niet meer meetelt bij de hypotheekaanvraag en dat starters die kunnen aantonen dat hun hypotheeklast lager is dan hun huidige huur, eenvoudiger een hypotheek kunnen krijgen. Dit moet de drempel voor starters verlagen en hun kansen op de woningmarkt vergroten.
Meer betaalbare koopwoningen bouwen in gemengde wijken
D66 wil het woningaanbod voor starters vergroten door bij nieuwbouwprojecten expliciet goedkope koopwoningen op te nemen, naast andere woningtypen. Door gemengde wijken te bouwen, zorgen ze ervoor dat starters, jongeren en andere doelgroepen meer kans maken op een betaalbare woning.
“We bouwen deze nieuwe steden gemengd. Er komen goedkope koopwoningen, middenhuur woningen, sociale huurwoningen, woningen voor ouderen en voor jongeren.”
JA21 vindt dat starters, en met name jonge gezinnen, momenteel nauwelijks kans maken op een betaalbare koopwoning en wil deze groep met prioriteit helpen. De partij stelt voor om fiscale stimulansen, creatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop, en het afschaffen van de overdrachtsbelasting in te zetten om starterswoningen toegankelijker te maken. Hun visie is dat het perspectief op een eigen huis voor jonge gezinnen essentieel is voor een gezonde en sterke samenleving.
Fiscale stimulansen en creatieve eigendomsmodellen voor starters
JA21 wil de acute woningnood voor jonge gezinnen verlichten door gerichte maatregelen die het kopen van een starterswoning haalbaarder maken. Ze zien het gebrek aan betaalbare starterswoningen als een urgent probleem dat leidt tot uitzichtloosheid en zelfs vertrek uit Nederland, en willen daarom met fiscale voordelen en alternatieve koopconstructies ingrijpen.
“JA21 wil daarom met een samenhangend pakket komen van maatregelen zoals fiscale stimulansen en creatieve eigendomsmodellen zoals huurkoop, om de acute woningnood voor jonge gezinnen te verlichten.”
“Jonge gezinnen met een relatief laag gezamenlijk inkomen kunnen vaak de gemiddelde starterswoning niet betalen.”
Afschaffen overdrachtsbelasting voor particuliere woningen
Om de doorstroming op de woningmarkt te bevorderen en starters te helpen, wil JA21 de overdrachtsbelasting volledig afschaffen. Dit verlaagt de kosten bij aankoop van een woning, wat starters direct financieel voordeel oplevert.
“De overdrachtsbelasting voor particuliere woningen geheel afschaffen, hetgeen ook de doorstroming zal bevorderen.”