Verkiezingsprogramma's 2025 oversp startup
Volt wil een sterk startupklimaat creëren door gerichte overheidsinvesteringen, betere toegang tot (durf)kapitaal en het wegnemen van belemmeringen voor groei en innovatie. De partij zet in op een Nationale Investeringsbank, fiscale stimulansen, medewerkersparticipatie en aansluiting bij Europese fondsen om startups te ondersteunen en te voorkomen dat innovatieve bedrijven naar het buitenland vertrekken. Volt benadrukt maatwerk, regionale spreiding en samenwerking binnen Europa als kern van hun visie.
Overheid investeert actief in startups en durfkapitaal
Volt vindt dat de overheid een leidende rol moet nemen in het financieren van startups, onder meer via een Nationale Investeringsbank en door het vergroten van durfkapitaal. Dit moet het tekort aan investeringen in innovatieve bedrijven oplossen en bijdragen aan een concurrerende, duurzame economie.
“De overheid neemt een leidende en sturende rol op zich in de ontwikkeling van een volwassen start-upklimaat door niet alleen gerichter maar ook méér te investeren in start-ups.”
“We richten een Nationale Investeringsbank (NIB) op met voldoende publieke middelen, toegang tot de kapitaalmarkt middels staatsgarantie en een breed mandaat om de Nederlandse investeringsopgave te kunnen realiseren.”
“Onder de Nationale Investeringsbank wordt het instrumentarium voor durfkapitaal fors uitgebreid. Er komen meer middelen vrij voor start-ups, scale-ups en mkb om innovatie te stimuleren.”
“We trekken meer durfkapitaal uit de private sector aan, doordat de overheid zelf ook meer investeert in start-ups. Het aandeel van durfkapitaal in Nederland moet en kan verder worden vergroot.”
Verbeteren toegang tot Europese en regionale fondsen
Volt wil dat startups eenvoudiger toegang krijgen tot Europese en regionale financiering door procedures te vereenvoudigen, cofinancieringsfondsen op te richten en regionale fondsen te versterken. Dit moet het voor startups makkelijker maken om te groeien binnen Europa.
“We verbeteren de toegang van start-ups en scale-ups tot Europese financiering door procedures bij het European Investment Fund (EIF) en andere investeringsinstrumenten binnen de EIB-groep te vereenvoudigen en versnellen.”
“We creëren een Nederlands cofinancieringsfonds om deelname aan Europese innovatiefondsen makkelijker te maken en het aanvraagproces los te trekken van de ministeries.”
“Ten behoeve van verduurzaming en innovatie wil Volt regionale fondsen extra middelen geven om durfkapitaal te kunnen uitlenen aan ondernemers en burgerinitiatieven.”
Fiscale stimulansen en medewerkersparticipatie voor startups
Volt stelt voor om startups fiscaal te stimuleren en medewerkersparticipatie via aandelenopties mogelijk te maken. Dit moet startups aantrekkelijker maken voor talent en investeerders, en bijdragen aan een sterker startup-ecosysteem.
“Er worden fiscale stimuleringsregelingen voor start-ups uitgewerkt, waardoor expertise en kennis uit de praktijk beter benut wordt bij investeringen in jonge bedrijven.”
“We maken medewerkersparticipatie in de vorm van aandelenopties mogelijk. Hierdoor zijn werknemers meer gebonden aan een bedrijf en zullen zij minder snel weer vertrekken.”
Innovatiehubs, regionale spreiding en maatwerkondersteuning
Volt wil innovatiehubs ontwikkelen, regionale spreiding bevorderen en maatwerkondersteuning bieden aan startups in verschillende groeifases. Dit moet de groei van innovatieve bedrijven versnellen en kennis sneller naar de markt brengen.
“We helpen deze ondernemers door voorzieningen zoals kantoren, testopstellingen en kleinschalige productie beschikbaar en betaalbaar te maken in de vorm van innovatiehubs.”
“Volt biedt start-ups en scale-ups verschillende mogelijkheden voor gerichte ondersteuning, afhankelijk van de behoeften in de verschillende ontwikkelingsfases. Dit zorgt voor meer maatwerk en betere resultaten.”
Voorkomen van uitverkoop van startups aan niet-EU partijen
Volt wil voorkomen dat veelbelovende startups in strategische sectoren door gebrek aan financiering worden overgenomen door buitenlandse partijen, door te investeren in deep-tech en AI-startups en het opzetten van (Europese) investeringsfondsen.
“Nederland moet inzetten op durfkapitaal voor deep-tech en AI-start-ups. We pleiten voor zowel een Nederlands als een EU-investeringsfonds die zich op ethische en open technologieën richten om te voorkomen dat start-ups in AI, quantum computing en cybersecurity, vanwege moeilijk toegang tot opschalingsfinanciering, vaak verkocht worden aan buitenlandse partijen of nog erger: buiten de EU gevestigde bedrijven.”
JA21 wil het ondernemersklimaat in Nederland aantrekkelijker maken voor startups en innovatieve bedrijven door regeldruk te verminderen, digitalisering te stimuleren en het belastingstelsel te vereenvoudigen. De partij pleit voor directe aftrekbaarheid van R&D-kosten, één helder vennootschapsbelastingtarief, en minder bureaucratie, zodat startups en innovatieve ondernemers meer ruimte krijgen om te groeien. Hun visie is gericht op het faciliteren van ondernemerschap en innovatie, met een focus op productiviteit en digitale soevereiniteit.
Minder regeldruk en eenvoudiger regelgeving voor startups
JA21 ziet overmatige regeldruk en bureaucratie als een belangrijke belemmering voor startups en innovatieve bedrijven. Door regelgeving te vereenvoudigen en te verminderen, wil de partij het makkelijker maken om te ondernemen en te innoveren, zodat startups sneller kunnen groeien.
“Ondernemers de ruimte geven om voorop te lopen in digitalisering door eenvoudige en eenduidige regelgeving.”
“Mkb maximaal faciliteren door het eenvoudiger te maken om te investeren in het mkb, en regeldruk en rapportageverplichtingen te verminderen.”
“Regeldruk terugdringen door met de stofkam door huidige wet- en regelgeving te gaan en overbodige regelgeving te schrappen. Voor elke nieuwe regel moet een oude regel verdwijnen.”
Directe stimulans voor innovatie en digitalisering
JA21 wil innovatie en digitalisering bij startups en het mkb stimuleren door directe aftrekbaarheid van R&D-kosten en het praktisch toepassen van AI. De partij vindt dat productiviteit centraal moet staan, niet alleen ethische kaders, en wil investeren in digitale vaardigheden en strategische technologie.
“Innovatie stimuleren door bedrijfskosten voor R&D direct aftrekbaar te maken, wat een impuls geeft aan innovatie en investeringen in onderzoek en ontwikkeling.”
“Het gebruik van AI in de praktijk stimuleren, vooral in het mkb, door in te zetten op slimme data-analyse, automatisering en AI-oplossingen die ondernemers echt helpen. Aan ethische kaders hebben we niet genoeg, het uitgangspunt is productiviteit.”
“Investeren in digitale vaardigheden. Onze arbeidsmarkt moet klaargestoomd worden voor de nieuwe digitale revolutie waar wij nu middenin zitten. Werknemers moeten bijblijven.”
Eenvoudiger en voorspelbaar belastingstelsel voor ondernemingen
JA21 wil het belastingstelsel fundamenteel hervormen om het eenvoudiger en eerlijker te maken voor alle ondernemingen, inclusief startups. Door één helder vennootschapsbelastingtarief en directe aftrekbaarheid van investeringen, wordt investeren en ondernemen aantrekkelijker.
“Een eenvoudige vennootschapsbelasting voor alle ondernemingen door het huidige tweeschijvenstelsel (19% en 25,8%) te vervangen door één helder tarief van 20% voor alle ondernemingen.”
“Investeringen in kapitaalgoederen volledig aftrekbaar maken in het jaar van investering, in plaats van gespreid afschrijven over meerdere jaren.”
Minder overheidssturing en afbouw van verstorende subsidies
JA21 vindt dat de overheid zich minder moet bemoeien met de economie en dat verstorende subsidies moeten worden afgebouwd. Dit moet leiden tot meer marktwerking en concurrentie, wat gunstig is voor startups die willen groeien zonder afhankelijk te zijn van overheidssteun.
FVD ziet ondernemers, waaronder startups, als de motor van de samenleving en wil hun positie versterken door minder regelgeving, lagere lasten en meer vrijheid. De partij stelt voor om het ondernemingsklimaat te verbeteren via belastingverlagingen, het schrappen van verplichtingen en het vereenvoudigen van regels, zodat het aantrekkelijker wordt om een bedrijf te starten en te laten groeien. Concrete maatregelen zijn onder andere een hogere zelfstandigenaftrek, het afschaffen van het UBO-register en het versoepelen van KYC-regels.
Minder regels en lasten voor ondernemers en startups
FVD wil het ondernemerschap stimuleren door regelgeving en lasten te verminderen, zodat ondernemers en startups meer ruimte krijgen om te groeien. De partij ziet bureaucratie en overheidsbemoeienis als een rem op innovatie en economische groei, en wil daarom concrete belemmeringen voor startende ondernemers wegnemen.
“We willen dat MKB-ers en ZZP-ers weer de ruimte krijgen om te ondernemen, te groeien en te investeren in plaats van steeds meer tijd en geld kwijt te zijn aan bureaucratie.”
“We schaffen dit [UBO-]register af, zodat de bureaucratie wordt teruggedrongen en privacy voor ondernemers wordt gegarandeerd.”
“We schaffen de WWFT af (criminelen gaan toch wel hun gang), zodat normale, onschuldige burgers niet als halve crimineel behandeld worden door hun bank.”
“We schrappen de Anti-ZZP wet, zodat ZZP-ers zelf kunnen beslissen voor wie ze werken en aan wie ze factureren.”
Belastingvoordelen en financiële stimulansen voor starters
FVD wil het starten van een onderneming aantrekkelijker maken door belastingvoordelen te bieden en financiële verplichtingen te verlagen. Dit moet het risico en de drempel voor startende ondernemers verlagen en het ondernemerschap stimuleren.
“We verhogen de zelfstandigenaftrek voor ZZP-ers naar €15.000, zodat hard werken loont.”
“We breiden de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) standaard uit naar 100% vrijstelling, zodat bedrijven altijd belastingvrij kunnen worden overgedragen aan de volgende generatie.”
“We dwingen ZZP’ers niet om pensioen- of arbeidsongeschiktheidsverzekeringen af te sluiten, zodat ze zelf kunnen beslissen hoe ze hun geld besteden.”
“We verhogen de VPB-grens naar €1 miljoen, de zelfstandigenaftrek naar €15.000,- en we schrappen de BTW op B2B-transacties om de cashflow van bedrijven te verbeteren.”
Korting op wegenbelasting voor starters (specifiek mobiliteit)
FVD wil beginnende bestuurders, waaronder mogelijk startende ondernemers, financieel ondersteunen door een gefaseerde korting op de wegenbelasting te bieden. Dit verlaagt de kosten van mobiliteit voor starters.
“Om beginnende bestuurders op weg te helpen, stellen we een gefaseerde korting in op de wegenbelasting (eerste jaar kwarttarief, tweede jaar halftarief, daarna voltarief).”
De ChristenUnie wil de positie van start-ups en scale-ups versterken door betere toegang tot groeikapitaal, minder regeldruk en een stabiel ondernemersklimaat. Ze pleiten voor een nationale investeringsbank, stimuleren non-bancaire financiering en willen ondernemerschap vanuit het onderwijs bevorderen. Hun visie is dat innovatie en jonge bedrijven essentieel zijn voor een duurzame, toekomstbestendige economie.
Toegang tot groeikapitaal voor start-ups en scale-ups
De ChristenUnie erkent dat start-ups en scale-ups moeite hebben met het vinden van financiering en wil deze toegang verbeteren, onder meer via een nationale investeringsbank en non-bancaire financiers. Dit moet innovatie stimuleren en bijdragen aan economische vernieuwing.
Minder regeldruk en stabiel ondernemersklimaat
De partij ziet regeldruk en onvoorspelbaar beleid als grote obstakels voor startende ondernemers. Ze willen deze hindernissen actief aanpakken en zorgen voor meer zekerheid en ruimte voor ondernemerschap.
“Het uitblijven van (snelle) vergunningverlening, een gebrek aan netcapaciteit en veel regeldruk staan een goed ondernemersklimaat in de weg. Deze obstakels worden met vaart aangepakt...”
“De overheid reduceert de regeldruk en wordt een stabiele en betrouwbare partner voor bedrijven.”
“Duidelijk en stabiel overheidsbeleid... Regels en belastingtarieven moeten daarom voor langere periodes worden vastgesteld. Dat leidt tot meer zekerheid en draagt bij aan een gezond vestigingsklimaat.”
Stimuleren van ondernemerschap vanuit het onderwijs
De ChristenUnie wil ondernemerschap onder jongeren bevorderen door betere samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven en door het makkelijker maken van afspraken over intellectueel eigendom van innovaties die tijdens de studie ontstaan.
“We investeren volop in het beroepsonderwijs en geven ruimte aan jonge ondernemers.”
“We stimuleren ondernemerschap vanuit het hoger en wetenschappelijk onderwijs, bijvoorbeeld door het mogelijk maken van afspraken over het intellectueel eigendom van tijdens een studie ontwikkelde innovaties.”
BIJ1 wil dat nieuwe bedrijven standaard als werknemerscoöperaties worden opgericht en dat bestaande grote bedrijven verplicht worden om eigendom en zeggenschap over te dragen aan werknemers. Het doel is een socialistische economie waarin werkenden de macht krijgen, aandeelhoudersinvloed wordt teruggedrongen en coöperatieve ondernemingen de norm worden.
Nieuwe bedrijven standaard als werknemerscoöperatie
BIJ1 stelt dat alle nieuwe bedrijven standaard als werknemerscoöperaties moeten worden opgericht. Dit moet wettelijk worden vastgelegd om te zorgen dat werknemers vanaf het begin eigenaar en bestuurder zijn van hun onderneming, waarmee de macht van aandeelhouders en externe investeerders wordt beperkt.
Bestaande grote bedrijven: verplichte transitie naar werknemersbezit
Voor bestaande beursgenoteerde bedrijven met meer dan 100 werknemers wil BIJ1 een transitieplicht invoeren: binnen 10 jaar moet het merendeel van de aandelen in handen zijn van de werknemers, onder andere via jaarlijkse uitgifte van aandelen aan werknemersfondsen.
“Bestaande beursgenoteerde bedrijven met meer dan 100 werknemers krijgen een transitieplicht: binnen 10 jaar moet het merendeel van de aandelen in handen zijn van de werknemers. Via jaarlijkse uitgifte van aandelen aan werknemersfondsen en voorkeursrecht bij emissies en overnames.”
“Elk bestaand beursgenoteerd bedrijf met meer dan 100 werknemers is verplicht een werknemersfonds op te richten. Hieraan schrijven zij jaarlijks een aantal nieuwe aandelen uit, in verhouding met de jaarwinst. Het werknemersfonds wordt alleen beheerd door de werknemers van de firma die deze heeft opgericht.”
Overheidssteun voor coöperatieve startups en democratisering bij faillissement
BIJ1 wil dat publieke banken en investeringsfondsen uitsluitend coöperatieven ondersteunen, en dat de overheid werknemers helpt bij het overnemen van bedrijven in geval van faillissement, inclusief financiële steun.
Het CDA wil het ondernemingsklimaat voor start-ups en scale-ups versterken door betere toegang tot financiering, minder regeldruk en aantrekkelijkere arbeidsvoorwaarden. Ze pleiten voor de oprichting van een Nationale Investeringsbank, fiscale stimulansen voor investeerders, en het stimuleren van regionale ecosystemen waarin start-ups kunnen floreren. De partij ziet innovatie en samenwerking als sleutel tot een toekomstbestendige economie.
Betere toegang tot financiering voor start-ups en scale-ups
Het CDA erkent dat start-ups en scale-ups moeite hebben met het aantrekken van kapitaal, vooral in de vroege, risicovolle fase. Daarom willen ze een Nationale Investeringsbank oprichten en fiscale prikkels bieden aan particuliere investeerders, om zo innovatie en groei te stimuleren.
“We ontwikkelen Invest NL, Invest International en onderdelen van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) door tot een Nationale Investeringsbank: één sterke overheidsinvesteringspartner, een brede nationale financierings- en ontwikkelingsinstelling met slagkracht en kapitaal. Daarmee stimuleren we ook private investeerders om in de meest risicovolle vroege fase van veelbelovende techbedrijven te investeren.”
“Om particulier kapitaal te mobiliseren voor investeringen voeren we de ‘win-win-lening’ in, een belastingkorting in box 3 voor particulieren die een lening aan het Nederlandse mkb verstrekken.”
Minder regeldruk en aantrekkelijkere arbeidsvoorwaarden voor start-ups
Het CDA wil het ondernemersklimaat verbeteren door de regeldruk te verminderen en het voor start-ups makkelijker te maken om talent aan zich te binden via winstdeling. Dit moet het starten en opschalen van innovatieve bedrijven aantrekkelijker maken.
Stimuleren van regionale ecosystemen voor start-ups
Het CDA ziet samenwerking tussen onderwijs, bedrijven, overheden en start-ups in regionale ecosystemen als essentieel voor innovatie en economische groei. Door deze netwerken te versterken, willen ze de positie van start-ups verbeteren.
“We stimuleren regionale ecosystemen, samenwerkingen tussen onderwijsinstellingen, grote bedrijven, beginnende start-ups, lokale overheden en de regionale ontwikkelingsmaatschappijen.”
“Samen met grote bedrijven, MKB en start ups en met onderwijsinstellingen laten we economische clusters groeien die de regio sterker maken.”
D66 wil het ondernemersklimaat verbeteren door het starten en laten groeien van startups aantrekkelijker en eenvoudiger te maken, met speciale aandacht voor innovatieve starters. Ze pleiten voor minder regeldruk, betere toegang tot financiering, en gerichte investeringen in technologische en innovatieve startups, vooral in sectoren als software en AI.
Minder regeldruk en betere toegang tot financiering voor startups
D66 erkent dat veel startups en innovatieve ondernemers belemmerd worden door complexe regelgeving en beperkte toegang tot kapitaal. Ze willen deze barrières verlagen zodat startups sneller kunnen starten, groeien en bijdragen aan een groene en innovatieve economie.
“D66 maakt het aantrekkelijker om een bedrijf te starten of te laten groeien. Veel ondernemers maken zich zorgen over de regeldruk en de verlening van vergunningen. Dat gaan we simpeler maken.”
“We zorgen voor sterke voorwaarden: van makkelijkere toegang tot financiering tot eenvoudigere regels.”
Gerichte investeringen in innovatieve startups en scale-ups
D66 wil investeren in innovatieve startups en scale-ups, met nadruk op technologie, software en AI, om de Nederlandse en Europese concurrentiepositie te versterken. Ze zien deze bedrijven als motor voor economische groei en maatschappelijke vooruitgang.
“We investeren in innovatieve start-ups en scale-ups in software. Dat is goed voor onze veiligheid én voor een sterke positie van de Nederlandse economie.”
“D66 wil meer ruimte voor innovatief ondernemerschap. Veel innovatieve ondernemers komen nu vaak niet verder door een gebrek aan kapitaal of toegang tot klanten. D66 wil Nederlandse ondernemers de ruimte geven om te groeien.”
Overheid als launching customer voor innovatie
D66 wil dat de overheid vaker optreedt als eerste klant (launching customer) voor innovatieve producten en diensten van startups, om zo innovatie te stimuleren en nieuwe markten te openen.
“Door zelf de eerste klant te zijn (launching customer), kan de overheid invloed hebben op innovatie, het goede voorbeeld geven, nieuwe markten openen en de impact van investeringen groter maken.”
“We kiezen voor Europese alternatieven en helpen vanuit de overheid door als eerste klant (launching customer) om producten op de markt te brengen.”
De SGP wil het investeren in startups en snelgroeiende bedrijven fiscaal aantrekkelijker maken, onder andere door de terugkeer van de durfkapitaalregeling en het stimuleren van alternatieve financieringsvormen zoals de winwin-lening. De partij ziet het belang van een eerlijk financieringsspeelveld en betere toegang tot kapitaal voor innovatieve ondernemers, met speciale aandacht voor non-bancaire financiers en crowdfunding. Hun visie is gericht op het versterken van ondernemerschap en innovatie als motor voor de economie.
Fiscaal aantrekkelijk investeren in startups
De SGP wil investeren in startups en snelgroeiende bedrijven stimuleren door fiscale voordelen en het terugbrengen van de durfkapitaalregeling. Dit moet het makkelijker maken voor investeerders om kapitaal te verstrekken aan jonge, innovatieve bedrijven met veel groeipotentie.
Alternatieve financieringsvormen voor startups stimuleren
De SGP pleit voor het toegankelijker maken van alternatieve financieringsvormen voor startups, zoals de winwin-lening en crowdfunding, om het financieringslandschap te verbreden en meer particuliere investeringen mogelijk te maken.
Eerlijk financieringsspeelveld voor mkb en startups
De SGP wil een eerlijker speelveld creëren voor mkb-bedrijven en startups door non-bancaire financiers beter toegankelijk te maken en het palet aan publieke en private financiering te verbreden.
BBB erkent het belang van startups voor innovatie en economische vernieuwing in Nederland en wil de doorgroei van startups en jonge bedrijven vergemakkelijken. De partij stelt voor om juridische drempels te verlagen, investeringskapitaal toegankelijker te maken (o.a. via een Nationale Investeringsbank), en fiscale voordelen voor werknemers van startups te behouden of uit te breiden. BBB richt zich op praktische ondersteuning en het stimuleren van regionale ecosystemen waarin startups kunnen floreren.
Lagere juridische drempels voor startups
BBB wil dat startups en groeibedrijven niet vastlopen in dure en complexe juridische trajecten bij investeringen of overnames. Door standaardmodellen te ontwikkelen en breed beschikbaar te stellen, wil BBB de toegang tot kapitaal en groei vereenvoudigen en kosten verlagen.
“Startups en groeibedrijven moeten niet vast lopen in dure juridische trajecten bij investeringen of overnames. BBB wil dat de overheid samen met brancheverenigingen en ontwikkelmaatschappijen breed toepasbare standaardmodellen ontwikkelt en beschikbaar stelt voor investeringsrondes, participaties en exits.”
Nationale Investeringsbank voor innovatie en durfkapitaal
BBB onderzoekt de oprichting van een Nationale Investeringsbank (NIB) die risicodragend kapitaal beschikbaar stelt voor innovatieve bedrijven, waaronder startups in deeptech, agrotech en energietechniek. Ook wil BBB meer durfkapitaal uit eigen land mobiliseren, onder andere via pensioenfondsen en regionale ontwikkelmaatschappijen.
“We onderzoeken de oprichting van een Nationale Investeringsbank (NIB) in Nederland. Deze NIB krijgt een duidelijke taak in het beschikbaar stellen van risicodragend kapitaal voor innovatieve bedrijven in deeptech, agrotech, energietechniek en industriële toepassingen...”
“BBB wil dat pensioenfondsen, regionale ontwikkelmaatschappijen en de overheid gezamenlijk investeren in Nederlandse groeibedrijven.”
Fiscale voordelen voor werknemers van startups
BBB wil het voor werknemers van startende bedrijven fiscaal aantrekkelijk houden om mee te delen in de winst, en onderzoekt of deze regeling ook voor werknemers van andere bedrijven kan gelden.
“Mede dankzij BBB is het voor werknemers van startende bedrijven fiscaal aantrekkelijker gemaakt om mee te delen in de winst; ze betalen een lager tarief op het moment dat zij deze winst daadwerkelijk genieten. We willen onderzoeken hoe deze mogelijkheid ook aan werknemers van andere dan startende bedrijven kan worden toegekend.”
Versterken van regionale ecosystemen voor startups
BBB wil samenwerking tussen grote bedrijven, mkb, startups, onderwijs en overheid actief ondersteunen, met ruimte voor maatwerk en regionale investeringsagenda’s. Dit moet groeikansen buiten de Randstad verzilveren en regionale innovatiekracht versterken.
“Samenwerking tussen grote bedrijven, mkb, startups, onderwijs en overheid wordt actief ondersteund, met ruimte voor maatwerk en regionale investeringsagenda’s.”
DENK erkent het belang van kleine ondernemers en zelfstandigen, en wil hun positie versterken door concrete maatregelen die financiering, lastenverlichting en sociale zekerheid verbeteren. Het programma bevat voorstellen voor een publieke kredietbank, lagere lasten en een betaalbare arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen, met oog voor het behoud van ondernemersvrijheid en het tegengaan van schijnzelfstandigheid.
Publieke kredietbank voor kleine ondernemers
DENK wil de toegang tot financiering voor kleine ondernemers verbeteren, omdat zij vaak geen kans krijgen bij reguliere banken. Dit moet ondernemerschap stimuleren en drempels voor startende en kleine bedrijven verlagen.
“We richten een publieke kredietbank op voor kleine ondernemers. Die verstrekt eerlijke leningen aan ondernemers die bij gewone banken geen kans krijgen.”
Lagere lasten en belastingen voor kleine ondernemingen
Om het ondernemingsklimaat te verbeteren en kleine bedrijven te ondersteunen, pleit DENK voor een verlaging van de lasten en belastingen voor kleinere ondernemingen. Dit moet het starten en runnen van een bedrijf aantrekkelijker en haalbaarder maken.
“Wij willen een verlaging van de belastingen en lasten voor kleinere ondernemingen.”
Betaalbare sociale zekerheid voor zelfstandigen
DENK wil dat zelfstandigen toegang krijgen tot een betaalbare, collectief georganiseerde arbeidsongeschiktheidsverzekering, waarbij de kosten zoveel mogelijk door opdrachtgevers worden gedragen. Tegelijkertijd blijft de vrijheid om als zelfstandige te werken gewaarborgd, maar wordt schijnzelfstandigheid aangepakt.
“Daarnaast willen wij dat er een betaalbare en collectief georganiseerde verzekering voor arbeidsongeschiktheid komt voor zelfstandigen, waarbij we ook kijken naar opt out mogelijkheden. De kosten van deze verzekering moeten zo veel mogelijk door opdrachtgevers worden gedragen.”
“Als mensen bewust kiezen voor de vrijheid van het werken als een ZZP’er, moet dat altijd mogelijk zijn. Daarom komt er in de vorm van een werkbare definitie een wettelijke verankering van zelfstandigheid, zodat de huidige onduidelijkheid niet meer leidt tot onnodige verdringing van zelfstandigen van de arbeidsmarkt.”
Minder regeldruk voor ondernemers
DENK wil dat nieuwe wetten en regels altijd getoetst worden op hun gevolgen voor ondernemers, zodat zij niet vastlopen in administratieve lasten en zich kunnen richten op hun kernactiviteiten.
“We toetsen nieuwe wetten en regels altijd op de gevolgen voor ondernemers. Ondernemers moeten kunnen ondernemen, niet vastlopen in papierwerk.”
De Partij voor de Dieren noemt startups niet expliciet, maar hun programma bevat enkele relevante voorstellen voor het stimuleren van maatschappelijk en circulair ondernemerschap. Ze willen financiering en fiscale voordelen voor bedrijven met een maatschappelijk doel, en maken investeringen in circulaire en groene startups makkelijker, mits deze binnen ecologische grenzen opereren.
Fiscale en financiële stimulans voor circulaire en maatschappelijke bedrijven
De PvdD wil het voor circulaire en maatschappelijk georiënteerde bedrijven makkelijker maken om te starten en te groeien, onder andere door fiscale voordelen en betere toegang tot financiering. Dit is bedoeld om duurzame innovatie te stimuleren en de macht van traditionele banken te doorbreken, zodat startups met een positieve impact meer kans krijgen.
“Geduldig kapitaal, bedoeld voor langetermijn-investeringen in minder rendabele sectoren, maken we fiscaal aantrekkelijker. Financieringen en investeringen voor circulaire processen en bedrijven wordt makkelijker.”
“Bedrijven met een maatschappelijk doel krijgen een nieuwe rechtsvorm en betalen daarmee minder belasting dan andere bedrijven.”
Ondersteuning van ethische en coöperatieve financieringsvormen
De partij wil de macht van grote systeembanken doorbreken en kleinere, ethisch georiënteerde instellingen zoals maatschappelijke banken, kredietunies en coöperatieve financiers faciliteren. Dit vergroot de toegang tot kapitaal voor startups die binnen ecologische grenzen opereren.
Stimuleren van plantaardige en circulaire innovatie
De PvdD stimuleert de ontwikkeling van plantaardige alternatieven en circulaire innovaties, zolang deze niet gepaard gaan met dierenleed. Startups in deze sectoren kunnen rekenen op ondersteuning.
“Dit succes bouwen we uit door de ontwikkeling van deze innovaties volop te stimuleren en ondersteunen. Onder de voorwaarde dat ze niet gepaard gaan met dierenleed, kunnen ook kweekvlees en microbiële fermentatie worden gestimuleerd.”
De VVD wil Nederland aantrekkelijker maken voor start-ups en scale-ups door het wegnemen van belemmeringen, het bieden van groeikapitaal en het stimuleren van innovatie. Ze stellen voor een investeringsmaatschappij op te richten, fiscale voordelen te bieden en regelgeving te versoepelen, zodat startende bedrijven sneller kunnen groeien en concurreren op internationaal niveau.
Investeringsmaatschappij voor start-ups en scale-ups
De VVD wil een investeringsmaatschappij oprichten die gericht is op het verstrekken van groeikapitaal aan start- en scale-ups, zodat deze bedrijven kunnen doorgroeien en Nederland aantrekkelijk blijft voor innovatieve ondernemingen. Dit moet het makkelijker maken voor start-ups om financiering te krijgen en door te groeien, met een focus op technologische sectoren.
“We richten een investeringsmaatschappij op gericht op het verstrekken van groeikapitaal aan start- en scale-ups in het hele land. Zij kunnen dan tegen gunstige voorwaarden geld lenen of garanties krijgen om in Nederland door te groeien.”
“We willen tevens Europese goedkeuring voor andere innovaties zoals duurzame vangsttechnieken in de visserij, RENURE en versnelde toelating van groene (biologische en laag-risico) gewasbeschermingsstoffen en -middelen, zodat chemie kan worden teruggedrongen. We willen voedselverspilling verder tegengaan door voedselresten met vooruitstrevende biotechnologieën om te zetten in waardevolle nieuwe producten.”
Fiscale stimulering en brede investeringsmogelijkheden
De VVD wil het fiscaal aantrekkelijk maken voor alle Nederlanders om te investeren in start- en scale-ups, bijvoorbeeld via een aftrekpost in de inkomstenbelasting. Dit moet het investeringsklimaat voor jonge bedrijven verbeteren en meer privaat kapitaal aantrekken.
“We willen het fiscaal stimuleren dat alle Nederlanders kunnen investeren in start- en scale-ups en kijken daarbij bijvoorbeeld naar een aftrekpost in de inkomstenbelasting.”
Versoepelen van regelgeving en stimuleren van innovatie
De VVD pleit voor het versoepelen van Europese regelgeving die innovatie belemmert, met expliciete aandacht voor de positie van start- en scale-ups. Ze willen flexibeler omgaan met sectorale certificering en minder complexe juridische kaders, zodat innovatieve bedrijven sneller kunnen groeien.
“De regelgeving uit Brussel heeft vaak goede doelen, zoals het inzichtelijk maken van verborgen milieukosten, maar regelgeving remt tegelijkertijd vaak innovatie. Dat is een probleem, omdat veel andere machtsblokken in de wereld deze strenge regelgeving niet kennen. We maken ons daarom in de EU hard voor onder andere het versoepelen van de Artificiële Intelligentie-verordening (AI-act), General Data Protection Regulation (GDPR), Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), Corporate Sustainability Due Dilligence Directive en de Regulation on Deforestation-free products (EUDR).”
Aantrekkelijker maken van winstdeling voor personeel
De VVD heeft het aantrekkelijker gemaakt voor start- en scale-ups om werknemers te laten meedelen in de winst, door het belastingtarief te verlagen en het moment van belastingbetaling uit te stellen. Dit moet het voor jonge bedrijven makkelijker maken om talent aan te trekken en te behouden.
“De VVD heeft afgelopen periode geregeld dat het voor start- en scale-ups aantrekkelijker wordt dit aan te bieden, door het belastingtarief te verlagen en het moment van het betalen van de benodigde belasting naar achteren te schuiven.”
GroenLinks-PvdA wil Nederland aantrekkelijker maken voor startups, met speciale aandacht voor innovatieve en duurzame bedrijven. Ze stellen voor om startups en scale-ups beter te ondersteunen, onder meer via investeringen, toegang tot kapitaal, en het stimuleren van technologische innovatie, vooral in de tech-sector. De partij ziet startups als motor voor economische vernieuwing en wil barrières voor groei en experiment verlagen.
Nederland aantrekkelijker maken voor startups en scale-ups
GroenLinks-PvdA erkent het belang van startups en scale-ups voor innovatie en economische groei. Ze willen het ondernemersklimaat verbeteren door startups te ondersteunen bij uitbreiding, nieuwe vormen van werknemersbeloning te overwegen, en het makkelijker te maken om te experimenteren met nieuwe technologieën. De focus ligt op het stimuleren van technologische innovatie en het wegnemen van groeibarrières.
“We maken Nederland aantrekkelijk voor startups en bieden scale-ups de mogelijkheid om uit te breiden. We kijken met een open houding naar nieuwe manieren van het betalen van werknemers voor deze bedrijven.”
“We stimuleren start-ups in de tech-sector.”
“We investeren in de komst van een AI-fabriek in Groningen, waar start-ups en overheden vrijuit kunnen experimenteren met nieuwe toepassingen.”
Verbeterde toegang tot financiering voor innovatieve bedrijven
De partij wil de toegang tot kapitaal voor innovatieve startups en het mkb verbeteren, vooral waar de markt tekortschiet. Door het bundelen van bestaande investeringsinstellingen tot een Nationale Investeringsbank, willen ze startups en innovatieve bedrijven beter ondersteunen bij het verkrijgen van durfkapitaal.
“Een Nationale Investeringsbank vergroot het Nederlandse concurrentievermogen en kan bedrijven toegang geven tot leningen die ze op de reguliere markt niet kunnen krijgen. We hebben hierbij in het bijzonder aandacht voor mkb-bedrijven die moeilijk aan het benodigde durfkapitaal komen.”
NSC erkent het belang van innovatieve startups en het mkb voor de Nederlandse economie en brede welvaart. Ze willen de risicovolle beginfase van bedrijven ondersteunen met voldoende fondsen, belastingvoordelen voor innovatie handhaven, en non-bancaire financiering stimuleren. De partij is terughoudend met subsidies, maar wil wel ruimte geven aan innovatiepilots en regionale samenwerking versterken.
Ondersteuning voor startups in de risicovolle beginfase
NSC ziet dat startups en innovatieve mkb-bedrijven cruciaal zijn voor economische groei, maar dat vooral de beginfase risicovol is en extra ondersteuning vraagt. Ze willen voldoende fondsen beschikbaar stellen, belastingvoordelen handhaven en innovatiepilots mogelijk maken, met bijzondere aandacht voor het voorkomen van kennis- en bedrijvigheidsverlies.
“Bijzondere aandacht moet er zijn voor de risicovolle beginfase, het doorgroeien naar een volwaardig bedrijf en het voorkomen van weglekken van kennis en bedrijvigheid. Hiervoor moeten voldoende fondsen beschikbaar zijn. Ook geven we ruimte aan innovatiepilots, vooral bij verduurzamingsprojecten die de meeste prikkels nodig hebben om op gang te komen.”
“Voor het innovatieve mkb blijven de regionale ontwikkelingsmaatschappijen het eerste aanspreekpunt. We handhaven de belastingvoordelen voor innovatie en de aftrek voor milieu-investeringen en zijn terughoudend met subsidies.”
Verbeteren toegang tot financiering voor startups en kleinbedrijf
Omdat banken vaak geen financiering bieden aan startups en het kleinbedrijf, wil NSC alternatieve financieringsvormen zoals crowdfunding, kredietunies en microfinanciering stimuleren. Specifiek voor het kleinbedrijf wordt een duurzaamheidslening geïntroduceerd.
“Omdat de grote banken vaak niet thuis geven als het mkb geld wil lenen, bevorderen we de toegang tot non-bancaire financiering zoals crowdfunding, kredietunies en de microfinanciering. Voor het kleinbedrijf wordt op nationaal niveau een duurzaamheidslening geïntroduceerd.”
Regionale samenwerking en innovatieclusters versterken
NSC wil dat startups en innovatieve bedrijven profiteren van sterke regionale netwerken tussen bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden. Dit moet leiden tot meer marktgerichte productontwikkeling en het ontstaan van innovatieclusters, met gezamenlijke inzet op strategie, internationalisering en digitalisering.
“We willen regionale samenwerking tussen bedrijfsleven, kennisinstellingen en decentrale overheden (de zogenaamde triple helix) versterken. We ondersteunen marktgerichte productontwikkeling en regionale innovatieclusters, zoals in Groningen, Enschede, Delft en Eindhoven.”
De SP erkent het belang van kleine en startende bedrijven voor innovatie en de economie, en wil deze groep structureel ondersteunen. Hun belangrijkste concrete voorstel is het oprichten van een Nationale Investeringsbank voor het mkb, zodat startende bedrijven makkelijker toegang krijgen tot financiering. Daarnaast wil de SP regels en bureaucratie voor kleine bedrijven versimpelen en praktische ondersteuning bieden.
Nationale Investeringsbank voor het mkb
De SP wil een speciale investeringsbank oprichten die zich richt op het midden- en kleinbedrijf, inclusief startende bedrijven, om de toegang tot financiering te verbeteren waar de reguliere financiële sector tekortschiet. Dit moet innovatie en groei bij startups stimuleren en de economie versterken.
“Met een Nationale Investeringsbank voor het mkb kunnen kleine en startende bedrijven, evenals bedrijven die hun succesvolle diensten willen opschalen, gemakkelijker lenen.”
“Een goede mkbbank ondersteunt ondernemers bij het opbouwen van hun zaak en stimuleert vernieuwing en innovatie.”
Minder bureaucratie en praktische hulp voor kleine bedrijven
De SP wil dat regels en bureaucratie voor kleine bedrijven, waaronder startups, eenvoudiger worden gemaakt. Daarnaast moet de overheid ondernemershelpdesks en adviesloketten opzetten om kleine bedrijven te ondersteunen bij het naleven van regelgeving.
“De regels en bureaucratie voor kleine bedrijven moeten versimpeld worden. Dit doen we zonder afbreuk te doen aan de doelstellingen hiervan. De Rijksoverheid moet zorgen voor Ondernemershelpdesks waar kleine ondernemers geholpen worden om de regels te begrijpen en hieraan te voldoen.”
“Ook komt er een (juridisch) adviesloket om kleine bedrijven te helpen met complexe, maar belangrijke regelgeving rondom het bieden van een veilige en gezonde werkplek, reintegratieverplichtingen, het arbeidsrecht en andere nieuwe wet en regelgeving.”
BVNL wil een innovatievriendelijk klimaat creëren waarin startups kunnen floreren, met nadruk op minder regels, lagere belastingen en het stimuleren van technologische innovatie. De partij ziet startups als essentieel voor technologische vooruitgang en werkgelegenheid, en pleit voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat en investeringen in onderzoek en ontwikkeling. Concrete voorstellen richten zich op het verminderen van regeldruk en het bevorderen van samenwerking tussen publieke en private partijen.
Innovatievriendelijk klimaat voor startups
BVNL streeft naar een omgeving waarin startups kunnen gedijen door het stimuleren van innovatie, het verlagen van regeldruk en het verbeteren van het vestigingsklimaat. Startups worden gezien als motor voor technologische vooruitgang en economische groei, en BVNL wil hun ontwikkeling faciliteren door investeringen en samenwerking te bevorderen.
“We willen een innovatievriendelijk klimaat creëren waarin bedrijven, startups en academici kunnen gedijen. Door investeringen in onderzoek en ontwikkeling te vergroten en samenwerking tussen publieke en private partijen te bevorderen, zullen we onze positie als voorloper op het gebied van technologie versterken.”
“Innovatie via vrije markt: Een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor cybersecurity-startups creëert banen en stimuleert veilige, transparante systemen.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma