Verkiezingsprogramma's 2025 oversleepnet
FVD wil de Sleepwet (“sleepnetwet”) volledig intrekken, in lijn met de uitslag van het referendum van 2017, om structureel afluisteren van burgers door de overheid te voorkomen. Hun kernvisie is dat privacy een fundamenteel recht is dat ook in het digitale tijdperk beschermd moet worden, en dat grootschalige digitale surveillance zoals de Sleepwet onverenigbaar is met een vrije samenleving.
Sleepwet volledig intrekken
FVD pleit voor het afschaffen van de Sleepwet omdat deze volgens hen leidt tot structureel afluisteren van burgers en daarmee de privacy ernstig schaadt. Ze beroepen zich op het referendum van 2017, waarin een meerderheid zich tegen de wet uitsprak, en zien het beschermen van digitale communicatie als essentieel voor vrijheid en bescherming tegen machtsmisbruik.
“We respecteren de uitslag van het referendum van 2017 en schaffen de Sleepwet af, zodat burgers niet structureel kunnen worden afgeluisterd.”
“De Sleepwet werd ondanks een afwijzend referendum doorgedrukt...”
“We verzetten ons tegen digitale surveillance, zoals de Sleepwet of Digital ID, en beschermen vrije meningsuiting met een anti-censuurwet.”
“Daarom verzetten wij ons tegen deze voorstellen en willen wij de Sleepwet intrekken.”
BVNL spreekt zich in het verkiezingsprogramma niet expliciet uit over het "sleepnet" of sleepnetwetgeving (zoals de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten, Wiv). Er zijn geen concrete beleidsvoorstellen of standpunten over het gebruik van brede, ongerichte surveillance of data-verzameling door de overheid. Wel benadrukt BVNL het belang van privacy, encryptie en bescherming van persoonlijke gegevens, maar zonder directe verwijzing naar het sleepnet.
Bescherming van privacy en encryptie
BVNL legt nadruk op het beschermen van privacy en het waarborgen van encryptie, waarmee het impliciet afstand neemt van grootschalige, ongerichte dataverzameling zoals bij sleepnet-surveillance. De partij ziet privacy als een fundamenteel recht en verzet zich tegen het verzwakken van encryptie, maar noemt het sleepnet niet expliciet.
“BVNL is vastberaden om het behoud van encryptie te waarborgen, omdat dit essentieel is voor de bescherming van persoonlijke gegevens en het communicatiegeheim. We zullen ons verzetten tegen pogingen om encryptie te verzwakken of te verbieden, en in plaats daarvan investeren in veilige technologieën die privacy en online veiligheid bevorderen.”
“Privacy is een fundamenteel recht dat we koesteren en beschermen. BVNL erkent het belang van privacy in het digitale tijdperk en zal doen wat nodig is om de privacy van burgers te waarborgen.”
GroenLinks-PvdA spreekt zich in het verkiezingsprogramma expliciet uit tegen het gebruik van het sleepnet door inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Ze pleiten voor een gerichte inzet van inlichtingenverzameling, waarbij brede, ongerichte surveillance wordt afgewezen. De partij wil zo de privacy van burgers beschermen en alleen in uitzonderlijke gevallen ruimere bevoegdheden toestaan.
Alleen gerichte inzet van inlichtingen, geen sleepnet
GroenLinks-PvdA verwerpt het sleepnet, oftewel het breed en ongericht verzamelen van communicatiegegevens door inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Ze vinden dat inlichtingenverzameling zo gericht mogelijk moet gebeuren, om de privacy van burgers te waarborgen en misbruik van bevoegdheden te voorkomen. Alleen als het absoluut noodzakelijk is, mag van deze lijn worden afgeweken.
“Het verzamelen van inlichtingen gebeurt zo gericht mogelijk.”
“De inzet van het sleepnet, waarbij op grote schaal communicatie wordt afgetapt en pas achteraf wordt beoordeeld of het relevant is of kan worden afgedaan, is kwetsbaar. Deze methode wordt alleen ingezet als het absoluut noodzakelijk is.”
De Partij voor de Dieren is fel tegen het sleepnet en de huidige Sleepwet. Ze willen de Sleepwet volledig intrekken en vervangen door een privacyvriendelijke wet die de massale, ongerichte data-inzameling door inlichtingen- en veiligheidsdiensten verbiedt. Hun visie is dat privacy van burgers altijd voorop moet staan en dat grootschalige surveillance niet thuishoort in een vrije samenleving.
Sleepwet intrekken en vervangen door privacyvriendelijke wet
De PvdD vindt de Sleepwet, die sleepnet-surveillance mogelijk maakt, een te grote inbreuk op de privacy van burgers. Ze willen deze wet volledig intrekken en vervangen door een nieuwe, privacyvriendelijke Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv). Hiermee willen ze voorkomen dat veiligheidsdiensten massaal en ongericht data kunnen verzamelen.
“De voorgenomen verdere verruiming van de Sleepwet gaat niet door. In plaats daarvan wordt de Sleepwet ingetrokken en er komt een nieuwe privacyvriendelijke Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv).”
Geen massale data-verzameling door overheid en bedrijven
De partij verzet zich ook tegen andere vormen van grootschalige, ongerichte data-inzameling ('sleepnet'-achtige praktijken) door overheid en bedrijven, zoals voorgesteld in de ‘Super SyRi’-wet. Ze willen dat privacy van burgers altijd wordt beschermd tegen dit soort massasurveillance.
“De voorgestelde ‘Super SyRi’-wet (WGS), waarbij de overheid en bedrijven massaal gegevens verzamelen, koppelen en analyseren, voeren we niet in.”
De SGP spreekt zich in haar verkiezingsprogramma niet expliciet uit over het "sleepnet" of sleepnet-surveillance (zoals grootschalige, ongerichte data-inwinning door inlichtingendiensten). Wel is de partij kritisch op een te machtige overheid en pleit zij voor bescherming van privacy en individuele data-eigendom. Concrete voorstellen over het sleepnet ontbreken; de partij richt zich vooral op het waarborgen van digitale rechten en het beperken van overheidsmacht.
Kritisch op te machtige overheid en bescherming privacy
De SGP waarschuwt voor een te grote overheidsmacht in de digitale wereld en benadrukt het belang van privacy en individuele zeggenschap over data. Hoewel het sleepnet niet expliciet wordt genoemd, sluit deze houding aan bij zorgen over grootschalige, ongerichte surveillance.
“Wij zijn uiterst kritisch op een te machtige overheid. De SGP is daarom tegen het invoeren van een Europees digitaal paspoort en een digitale euro.”
“Bedrijven en organisaties moeten transparant zijn over het gebruik van data van burgers. De SGP wil toe naar zoveel mogelijk ‘individueel eigenaarschap’ van data.”
Volt is uitgesproken tegen de inzet van sleepnetten, oftewel grootschalige, ongerichte surveillance, en wil deze praktijken verbieden. Ze pleiten voor een verplichte mensenrechtentoets bij nieuwe en bestaande wetgeving in het veiligheidsdomein om fundamentele rechten te beschermen. Hun kernvisie is dat digitale veiligheid en innovatie niet ten koste mogen gaan van burgerrechten en privacy.
Verbod op sleepnetten en grootschalige surveillance
Volt verzet zich tegen de illegale inzet van sleepnetten en grootschalige real-time gezichtsherkenning, omdat deze praktijken fundamentele rechten en vrijheden van inwoners kunnen schenden. Ze willen een mensenrechtentoets verplicht stellen voor alle relevante wetgeving, zodat privacy en burgerrechten gewaarborgd blijven.
“Digitalisering biedt kansen, maar verkeerde inzet bedreigt ook de veiligheid, bijvoorbeeld door illegale inzet van grootschalige real-time gezichtsherkenning of sleepnetten. Volt wil een verplichte mensenrechtentoets bij nieuwe (en bestaande) wetgeving in het veiligheidsdomein.”
“Hierin toetsen we of de voorgestelde maatregelen voldoen aan de minimumeisen voor de bescherming van fundamentele rechten en vrijheden van inwoners.”
D66 spreekt zich in het verkiezingsprogramma expliciet uit tegen het gebruik van het sleepnet bij digitale opsporing. De partij wil dat de politie gericht te werk gaat en geen brede, ongerichte surveillance toepast, om zo de privacy van burgers te beschermen. D66 kiest voor een politie die investeert in digitale opsporing, maar zonder het sleepnet.
Geen sleepnet bij digitale opsporing
D66 verzet zich tegen het gebruik van het sleepnet door politie en opsporingsdiensten, omdat dit leidt tot ongerichte massasurveillance en een inbreuk op de privacy van burgers. In plaats daarvan wil de partij dat de politie zich richt op gerichte opsporing en investeert in digitale expertise, zodat veiligheid en privacy in balans blijven.
“We investeren in digitale opsporing, maar zonder sleepnet.”
De SP is uitgesproken tegen het gebruik van sleepnet-surveillance door de overheid en inlichtingendiensten. Zij willen dat gegevens van burgers alleen worden verzameld bij een concrete verdenking en verwerpen het massaal doorzoeken van data van onschuldige burgers. De partij pleit voor het beëindigen van sleepnetpraktijken en benadrukt het belang van privacy en gerichte opsporing.
Geen sleepnet-surveillance door overheid of AIVD
De SP vindt dat het massaal verzamelen van gegevens van burgers zonder concrete verdenking niet effectief is en een bedreiging vormt voor de privacy. Zij willen dat alleen bij een specifieke verdenking data mag worden verzameld, en dat sleepnetten niet meer worden toegestaan, ook niet door de AIVD. Dit standpunt is een duidelijke afwijzing van ongerichte massasurveillance.
“Als er geen concrete verdenking tegen iemand bestaat, mogen er geen gegevens binnengeharkt worden. Ook de AIVD heeft geen vrijbrief om massaal gegevens van burgers te verzamelen. Het doorzoeken van massa’s gegevens van onschuldige burgers is niet effectief voor de bestrijding van terreur en zulke sleepnetten laten we dus niet meer toe.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma