Verkiezingsprogramma's 2025 overrode lijn door de verkiezingsprogramma
De rode lijn door het verkiezingsprogramma van BIJ1 is radicale gelijkwaardigheid en sociale rechtvaardigheid, met een nadruk op het terugdringen van marktwerking en het centraal stellen van mensenrechten, inclusie en collectieve voorzieningen. BIJ1 pleit voor structurele ingrepen zoals het nationaliseren van essentiële sectoren, het democratiseren van besluitvorming, en het actief bestrijden van ongelijkheid en discriminatie. De kern van hun visie is een samenleving waarin winstbejag ondergeschikt is aan het welzijn van mensen, en waar iedereen gelijke toegang heeft tot wonen, zorg, onderwijs en democratische inspraak.
Marktwerking vervangen door collectieve, publieke voorzieningen
BIJ1 wil een einde maken aan marktwerking in essentiële sectoren zoals wonen, zorg en energie, en deze onder democratische controle van de overheid brengen. Dit moet ongelijkheid en uitbuiting tegengaan en basisbehoeften betaalbaar en toegankelijk maken voor iedereen.
“De zorg komt volledig in handen van de overheid, van ziekenhuis tot verzekeraar. Winst en markt-bureaucratie in de zorg worden zo verleden tijd.”
“Een Nationaal Bouwbedrijf bouwt woningen voor mensen, niet voor winst.”
“Onze staat geeft geen subsidies aan de rijken, maar geeft de mensen een thuis.”
Radicale gelijkwaardigheid en inclusie als uitgangspunt
Het programma stelt radicale gelijkwaardigheid, antiracisme en inclusie centraal, zowel in beleid als in de samenleving. Dit betekent het actief bestrijden van discriminatie, het dekoloniseren van instituties, en het toegankelijk maken van alle publieke voorzieningen voor iedereen.
Democratisering van besluitvorming en zeggenschap
BIJ1 wil dat burgers, werknemers en bewoners directe zeggenschap krijgen over beleid en besluitvorming, zowel in bedrijven als in publieke sectoren. Dit moet leiden tot meer rechtvaardigheid, transparantie en betrokkenheid.
“Alle grote bedrijven worden verplicht om werknemers-raden aan te stellen met gekozen vertegenwoordigers van het personeel. Die raden hebben advies- en vetorecht over belangrijke beslissingen.”
“Woningcorporaties komen weer volledig onder controle van de overheid en maken we democratisch. Bewonerscommissies krijgen een vooraanstaande, bindende rol in het maken van de regels.”
“Een overleg-democratie. Burgers bepalen met landelijke gespreksrondes en inspraaksessies altijd actief mee met nieuwe wetten en regels van de overheid.”
Betaalbaarheid en toegankelijkheid van basisbehoeften
Het programma zet stevig in op het betaalbaar maken van wonen, zorg, onderwijs en vervoer, door prijsplafonds, het afschaffen van marktmechanismen en het gratis maken van essentiële diensten.
“Alles kan gewoon goedkoper door bedrijven aan te pakken die cashen op jouw eerste levensbehoeften.”
“Alle huren omlaag. We zorgen dat huisjesmelkers niet méér huur aan jou kunnen rekenen dan eerlijk is, met bindende maximumprijzen voor elke woning.”
“We schaffen collegegeld af: al het onderwijs wordt gratis.”
“Gratis ov.”
Internationale solidariteit en vrede boven militarisme
BIJ1 kiest expliciet voor internationale solidariteit, het dekoloniseren van buitenlands beleid, en het afwijzen van militair ingrijpen en NAVO-dominantie. Vrede en mensenrechten staan centraal in hun internationale visie.
Klimaatrechtvaardigheid en ontgroei
Klimaatbeleid is bij BIJ1 onlosmakelijk verbonden met sociale rechtvaardigheid: de vervuiler betaalt, natuur wordt beschermd, en economische groei wordt ondergeschikt gemaakt aan het welzijn van mens en planeet.
De rode lijn door het verkiezingsprogramma van 50PLUS is het centraal stellen van de belangen, waardigheid en bestaanszekerheid van ouderen, met nadruk op inkomenszekerheid (AOW, pensioen), passende huisvesting, toegankelijke zorg en het tegengaan van leeftijdsdiscriminatie. 50PLUS pleit voor concrete maatregelen zoals het behouden en verbeteren van de AOW, het bouwen van levensloopbestendige woningen, het versterken van ouderenzorg en het waarborgen van veiligheid en digitale weerbaarheid, steeds vanuit het perspectief van de oudere generatie als onmisbare kracht in de samenleving.
Onaantastbare AOW en inkomenszekerheid voor ouderen
50PLUS ziet de AOW als het fundament van bestaanszekerheid voor ouderen en verzet zich tegen elke verslechtering. De partij wil de koopkracht van ouderen beschermen en verbeteren, onder meer door een dertiende maand voor AOW’ers, het afschaffen van leeftijdsdiscriminatie in belastingen en het behouden van de koppeling aan het minimumloon.
“De AOW is het onaantastbare fundament van onze welvaartsstaat en blijft, wat 50PLUS betreft, staan als een huis.”
“De AOW-uitkering is er voor iedereen en blijft gekoppeld aan het wettelijk minimumloon.”
“Dertiende maand voor AOW’ers.”
“Geen specifieke belastingen voor ouderen.”
“Het tijdperk van leeftijdsdiscriminatie via de belastingen wordt, wat 50PLUS betreft, beëindigd.”
Passende en levensloopbestendige huisvesting voor ouderen
50PLUS beschouwt geschikte huisvesting als basisvoorwaarde voor een waardig leven en ziet bouwen voor ouderen als oplossing voor de woningnood. Doorstroming van ouderen naar levensloopbestendige woningen moet de woningmarkt voor alle generaties verbeteren.
“Een passend huis is de basis van een gezond en waardig leven. Bouwen voor oud is de komende jaren de oplossing voor woningnood onder jongeren.”
“Als ouderen kunnen doorstromen naar geschikte, levensbestendige en betaalbare huisvesting op de juiste locaties, dan kan de bestaande woningvoorraad efficiënter worden benut.”
“Meer bouwen voor 50-plussers. Nadruk op meer-generatiewoningen.”
Waardige, toegankelijke en toekomstbestendige ouderenzorg
50PLUS wil dat ouderen als kracht in de samenleving worden gezien en pleit voor versterking van eerstelijnszorg, betere ondersteuning van mantelzorgers en structurele investeringen in ouderenzorg. Minder bureaucratie en meer zeggenschap voor zorgprofessionals en cliënten zijn hierbij essentieel.
“We willen een waardige, toegankelijke en toekomstbestendige zorg voor iedereen.”
“We pleiten voor het versterken van de eerstelijnszorg, betere ondersteuning van mantelzorgers en structurele investeringen in ouderenzorg en verpleeghuizen.”
“Wij willen zeggenschap voor zorgprofessionals en cliënten, minder bureaucratie en meer tijd voor de echte zorgbehoefte.”
Tegengaan van leeftijdsdiscriminatie en bevorderen van waardigheid
Het bestrijden van leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt en in de samenleving is een rode draad. 50PLUS benadrukt het belang van waardigheid, zichtbaarheid en invloed voor ouderen, en wil dat ervaring en inzet worden beloond.
Veiligheid en digitale weerbaarheid met oog voor ouderen
50PLUS beschouwt veiligheid – fysiek en digitaal – als essentieel, zeker voor ouderen die extra kwetsbaar zijn voor oplichting, eenzaamheid en maatschappelijke verharding. De partij wil meer blauw op straat, bescherming tegen digitale criminaliteit en toegankelijke digitale overheidsdiensten.
“50PLUS wil een Nederland waarin iedereen zich veilig, gerespecteerd en verbonden kan voelen; op straat, online, in de wijk en in het hart van de maatschappij.”
“Digitale privacy- en veiligheidsmaatregelen beschermen ouderen tegen online oplichting en identiteitsdiefstal.”
“Overheidsdiensten en facilitaire bedrijven bieden ouderen en gehandicapten die moeite hebben met digitale formulieren, een papieren alternatief.”
De rode draad door het BBB-verkiezingsprogramma is het streven naar een nuchtere, dienstbare overheid die dichtbij de burger staat, met speciale aandacht voor regionale gelijkwaardigheid, bestaanszekerheid en praktisch uitvoerbaar beleid. BBB wil beleid dat uitgaat van gezond verstand, financiële degelijkheid en het versterken van vertrouwen tussen overheid en burger. Concrete voorstellen zijn onder meer: meer zeggenschap voor inwoners over hun leefomgeving, een regiotoets voor beleid, en een focus op brede welvaart in plaats van alleen financiële efficiëntie.
Overheid dichtbij burger en regio
BBB benadrukt dat beleid en bestuur dicht bij de mensen en regio’s moeten staan, met meer zeggenschap voor inwoners en aandacht voor regionale verschillen. Dit is een reactie op het gevoel dat landelijke politiek te ver van de praktijk afstaat en onvoldoende oog heeft voor wat er lokaal speelt.
“We streven naar een overheid die dichtbij bestuurt. Dat is een overheid die beseft dat democratie méér is dan alleen een stem uitbrengen. Mensen moeten ook na de verkiezingen invloed kunnen uitoefenen, zoals door inspraak, advies of het delen van hun ervaring.”
“Elke regio telt!”
“Alle beleid dient een regiotoets te ondergaan die de gevolgen...”
Dienstbare, betrouwbare en nuchtere overheid
BBB positioneert zichzelf als een partij die dienstbaarheid, betrouwbaarheid en gezond verstand centraal stelt, in plaats van macht of partijbelang. De partij wil een overheid die verantwoordelijkheid neemt, fouten herstelt en het algemeen belang vooropstelt.
“Bij BBB geloven we dat politiek niet moet draaien om macht of ego, maar om dienstbaarheid aan de samenleving.”
“Wij kiezen niet voor de makkelijkste weg, maar voor de juiste. Wij nemen verantwoordelijkheid, juist als het lastig wordt.”
“Burgers moeten kunnen vertrouwen op een overheid die verantwoordelijkheid neemt en die fouten herstelt.”
Financieel beleid gericht op brede welvaart en welzijn
BBB wil af van een eenzijdige focus op spreadsheet-efficiëntie en pleit voor financieel beleid dat bijdraagt aan brede welvaart, bestaanszekerheid en gemeenschapszin. Investeringen moeten niet alleen op korte termijn financieel renderen, maar ook maatschappelijke meerwaarde opleveren.
“De financiële koers van Nederland moet weer gericht zijn op brede welvaart en op welzijn, niet op spreadsheet-efficiëntie alleen.”
“BBB kiest daarom voor een betrouwbaar, houdbaar en robuust financieel kader waarin hervormingen én investeringen hand in hand gaan.”
“Wij geloven in de kracht van cijfers, transparantie en financiële onderbouwing. Tegelijkertijd erkennen we dat de CPB-modellen op onderdelen tekortschieten: ze zijn vaak te abstract, houden onvoldoende rekening met uitvoerbaarheid en missen het zicht op bredere maatschappelijke opbrengsten.”
Praktisch uitvoerbaar beleid, gebaseerd op gezond verstand
BBB verzet zich tegen beleid dat losstaat van de praktijk en pleit voor maatregelen die aansluiten bij de realiteit van mensen, vooral in sectoren als landbouw en zorg. De partij benadrukt het belang van uitvoerbaarheid en het benutten van gezond verstand.
Vertrouwen tussen overheid en burger herstellen
Het herstellen van wederzijds vertrouwen tussen overheid en burger is een kernpunt, mede ingegeven door recente schandalen en fouten van de overheid. BBB wil dat de overheid bescheiden optreedt en verantwoordelijkheid neemt.
De rode lijn door het verkiezingsprogramma van GroenLinks-PvdA is solidariteit: samen vooruitgaan door ongelijkheid, verdeeldheid en stilstand te doorbreken. De partij kiest voor een sterke, inclusieve verzorgingsstaat, investeert in publieke voorzieningen en klimaat, en wil dat iedereen mee kan doen. Concrete voorstellen zijn onder andere het bouwen van betaalbare woningen, het stoppen van fossiele subsidies, en het eerlijker belasten van vermogen en winst.
Solidariteit als leidend principe
Solidariteit vormt het centrale kompas van het programma, als antwoord op maatschappelijke verdeeldheid en stilstand. GroenLinks-PvdA stelt dat vooruitgang alleen mogelijk is als iedereen meedoet en niemand wordt uitgesloten, en dat politieke keuzes gericht moeten zijn op het collectieve belang in plaats van winst voor enkelen.
Doorbreken van stilstand en ongelijkheid
De partij positioneert zich expliciet tegen de gevolgen van marktwerking en politieke stilstand, en wil deze doorbreken door te investeren in publieke voorzieningen, het bouwen van betaalbare woningen, en het aanpakken van ongelijkheid.
“De huidige toestand van ons land is geen natuurverschijnsel. Het is het gevolg van politieke keuzes. Opeenvolgende kabinetten kozen voor marktwerking in plaats van solidariteit.”
“We kunnen de stilstand doorbreken en samen vooruit.”
“We stoppen subsidies op fossiele brandstoffen en vervuilers gaan de prijs betalen voor hun uitstoot.”
“We kiezen voor betaalbare woningen voor iedereen, we stoppen de grondspeculanten en beschermen huurders tegen...”
Investeren in publieke voorzieningen en eerlijke lastenverdeling
GroenLinks-PvdA wil investeren in publieke voorzieningen, infrastructuur en klimaat, en stelt dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen. Dit betekent een eerlijker belastingstelsel en het beëindigen van speciale kortingen voor vermogen en winst.
“Wij kiezen ervoor om de komende jaren te investeren in onze publieke voorzieningen, economie, infrastructuur en veiligheid.”
“We strijden voor een eerlijk belastingstelsel. Dat betekent een systeem zonder speciale kortingen en een eerlijke belasting op vermogen, winst en vervuiling.”
“Sterke schouders.”
Nieuwe verzorgingsstaat: bijdrage boven winst
De partij wil een nieuwe verzorgingsstaat bouwen waarin de bijdrage aan de samenleving centraal staat, niet de winst van enkelen. Dit is een expliciete breuk met het marktdenken van vorige kabinetten.
“We willen een samenleving vormen waarin we succes niet langer afmeten aan de waarde die je onttrekt, maar aan de bijdrage die je levert aan de samenleving. Waar niet de winst van de een, maar de vooruitgang van ons allen telt.”
De rode draad door het verkiezingsprogramma van de Partij voor de Dieren is een radicale omslag van het huidige systeem naar een samenleving waarin welzijn van mens, dier en natuur centraal staat, in plaats van economische groei. De partij pleit voor structurele systeemverandering op het gebied van economie, landbouw, natuur, sociale rechtvaardigheid en democratie, met concrete voorstellen zoals het afschaffen van het BBP als leidraad, het drastisch terugdringen van de veehouderij, en het verankeren van natuur en dierenrechten in beleid. Hun visie is dat echte vooruitgang alleen mogelijk is als de belangen van mens, dier en planeet onlosmakelijk verbonden worden.
Welzijn boven economische groei als leidraad
De PvdD verwerpt het idee dat economische groei automatisch tot welvaart leidt en stelt welzijn van mens, dier en natuur centraal. Dit vormt de kern van hun visie en is de basis voor hun voorstellen op alle beleidsterreinen.
“De Partij voor de Dieren is de enige politieke partij die welzijn boven welvaart plaatst. Het zit diep in”
“Daarom kiest de Partij voor de Dieren voor een radicale omslag. Met welzijn als doel, in plaats van oneindige groei.”
“In plaats van het Bruto Binnenlands Product (BBP) maken we de Monitor Brede Welvaart leidend in beleid. De overheid stopt met rapporteren van economische groei.”
Systeemverandering voor mens, dier en natuur
De partij pleit voor een fundamentele systeemverandering die de belangen van mens, dier en natuur structureel beschermt, onder andere door het aanpakken van de landbouw, economie en sociale zekerheid.
“Ons huidige economische model is onhoudbaar. We hebben een systeem dat uitgaat van een sprookje: dat economische groei vanzelf leidt tot welvaart voor iedereen. Maar dat is niet zo.”
“Van uitputting naar evenwicht: radicaal kiezen voor groen”
“De natuur moet worden hersteld. Het vertrouwen dat de overheid rechtvaardig beleid maakt ook. Daarom is het noodzakelijk dat alle sectoren die stikstof uitstoten hun uitstoot verplicht verminderen, niet alleen de veehouderij.”
“Sociale zekerheid moet simpel, rechtvaardig en menselijk zijn. Iedereen verdient een inkomen dat genoeg is om fatsoenlijk van te leven, zonder onnodige bureaucratie, wantrouwen of voorwaarden die de toegang belemmeren.”
Dierenrechten en natuur structureel verankeren
Dierenrechten en natuurbescherming zijn geen bijzaak, maar worden als fundamenteel uitgangspunt in alle beleidsterreinen geïntegreerd.
Eerlijke en rechtvaardige samenleving
De partij koppelt haar ecologische visie aan sociale rechtvaardigheid, waarbij gelijke behandeling, democratische rechtsstaat en internationale solidariteit centraal staan.
“De Partij voor de Dieren verdedigt de democratische rechtsstaat als levend systeem dat burgers beschermt en macht begrenst.”
“De Partij voor de Dieren streeft naar een mooier, gezonder en vooral eerlijker Nederland. Een land waarin we dieren en de natuur met respect behandelen. Dat betekent ook dat ieder mens recht heeft op een gezonde en veilige leefomgeving.”
De ChristenUnie zet als rode lijn in haar verkiezingsprogramma het streven naar een rechtvaardige, hoopvolle en samenbindende samenleving, waarin structurele keuzes worden gemaakt voor het algemeen belang, met nadruk op eenvoud, recht doen en het stellen van duidelijke normen. De partij pleit voor het aanpakken van maatschappelijke problemen door vereenvoudiging van systemen, investeren in gemeenschappen en het beschermen van kwetsbaren, met concrete voorstellen zoals het bouwen van betaalbare woningen, het vervangen van het toeslagenstelsel en het jaarlijks vereenvoudigen van regelgeving. Hun visie is geworteld in het geloof dat elk mens telt en dat politiek gericht moet zijn op het goede, met oog voor mens, natuur en economie.
Structurele keuzes voor het goede en algemeen belang
De ChristenUnie benadrukt dat politiek moet draaien om het maken van moedige, structurele keuzes die het algemeen belang dienen, in plaats van kortetermijnoplossingen of eigenbelang. Dit vormt de morele en inhoudelijke rode draad door het programma.
“Omdat we geroepen zijn om recht te doen, grenzen en normen te stellen. Om vrede te zoeken in ons land, voor elkaar en voor de schepping die ons is toevertrouwd. Om ons niet neer te leggen bij tegenstellingen en ongelijkheid. Ook als dat moeilijk is, saai, of niet populair. Omdat we geloven dat elk mens telt.”
“De ChristenUnie kiest voor structurele oplossingen op basis van een integrale aanpak in plaats van kortetermijnpolitiek.”
“Verandering begint bij ons: mensen van goede wil die opstaan voor een ander, trouw zijn aan hun omgeving, luisteren en dienen. Die ‘ja’ zeggen tegen een land waar iedereen meetelt en ‘nee’ zeggen tegen onrecht.”
Radicale vereenvoudiging van systemen en regels
Een centrale rode lijn is het streven naar eenvoud en begrijpelijkheid in wetgeving, belastingen en sociale zekerheid, om rechtvaardigheid te bevorderen en mensen uit de knel te helpen. De partij wil bureaucratie en complexiteit actief terugdringen.
“De wirwar van toeslagen vervangen we door een eenvoudige belastingkorting. Zo blijft het gegarandeerd de eerste € 30.000 die per jaar verdient belastingvrij én is er geen sprake meer van onzekerheid en terugvorderingen.”
“De ChristenUnie zegt: eenvoud is ook rechtvaardigheid. Daarom maken we met gezwinde spoed werk van een radicale vereenvoudigingsagenda.”
“Om geen tijd te verliezen introduceren we een jaarlijkse vereenvoudigingsdag en verplichten we de regering om elk jaar een pakket met kleinere vereenvoudigingen van het regelwoud, de fiscaliteit en de sociale zekerheid uit te werken en door te voeren.”
Investeren in gemeenschappen en bescherming van kwetsbaren
De ChristenUnie ziet het bouwen aan sterke gemeenschappen en het beschermen van kwetsbare groepen als kern van haar beleid. Dit uit zich in concrete investeringen in woningen, leefbaarheid en armoedebestrijding.
“Huizen bouwen is gemeenschappen bouwen.”
“Wij vinden het niet acceptabel dat er kinderen in armoede opgroeien. Gezinnen moeten kunnen rekenen op voldoende en eenvoudige financiële steun.”
“Vrijwilligersorganisaties en (sport)verenigingen zijn de bouwstenen van de samenleving voor een bloeiend sociaal en cultureel leven.”
Richtinggevende overheid met duidelijke normen
De partij pleit voor een overheid die ruimte laat, maar ook richting geeft en duidelijke keuzes durft te maken, met respect voor mens, natuur en economie. Dit betekent niet alles vrijgeven, maar wijs en moedig sturen.
De rode lijn door het PVV-verkiezingsprogramma is het centraal stellen van de belangen van Nederlanders, met nadruk op nationale soevereiniteit, het beperken van immigratie en asiel, het beschermen van Nederlandse cultuur en tradities, en het terugdringen van overheidsuitgaven aan internationale en klimaatgerelateerde doelen. De belangrijkste voorstellen zijn een totale asielstop, het schrappen van klimaatmaatregelen, het stoppen van geldstromen naar het buitenland en het herstellen van nationale controle over beleid en identiteit.
Totale asielstop en beperking immigratie
De PVV beschouwt massa-immigratie en asielinstroom als de kern van veel maatschappelijke problemen en pleit voor een volledige asielstop en het sluiten van grenzen. Dit wordt gepresenteerd als noodzakelijk om Nederland weer "van de Nederlanders" te maken en de druk op voorzieningen te verlichten.
“Wij voeren onmiddellijk een azc-stop in, gaan azc’s sluiten, asielzoekers aan de grens terugsturen, criminele vreemdelingen uitzetten – en Nederland terugveroveren.”
“Nederland is Nederland niet meer. We hebben te veel vreemdelingen, te veel asielzoekers, te veel islam en veel te veel azc’s. Het opengrenzenbeleid maakt ons land helemaal kapot. De PVV is er klaar mee. Het roer moet drastisch om.”
Bescherming van Nederlandse cultuur, identiteit en tradities
De PVV positioneert zich fel tegen wat zij zien als "anti-Nederlandse" keuzes en het verlies van nationale trots. Ze willen tradities, nationale symbolen en de Nederlandse geschiedenis beschermen tegen wat zij als linkse of multiculturele invloeden zien.
“Handen af van onze geschiedenis, cultuur, identiteit, tradities en feesten; linkse haat tegen helden uit onze geschiedenis stoppen”
“Wij willen weer collectief trots zijn op ons land en op wie we zijn – in plaats van excuses maken voor het verleden van onze voorouders. Geen misplaatste schaamtecultuur, maar het koesteren van onze tradities, de standbeelden van onze nationale helden en onze feesten als Kerstmis, Sinterklaas mét Zwarte Piet en Pasen.”
Nationale soevereiniteit en minder macht naar EU en buitenland
De PVV wil nationale zeggenschap herstellen en geldstromen naar de EU, ontwikkelingshulp en internationale projecten fors beperken. Dit wordt gepresenteerd als een manier om prioriteit te geven aan de Nederlandse burger en economie.
“De PVV kiest voor een soeverein Nederland. Dat betekent: baas in eigen land, baas over eigen geld, eigen grenzen en eigen regels.”
“De PVV stopt ook met ontwikkelingshulp. Elk jaar maken we vele miljarden over naar Afrika. Ook willen we miljarden minder afdragen aan de Europese Unie.”
Stoppen met klimaatmaatregelen en focus op betaalbaarheid
De PVV verwerpt klimaatbeleid en duurzaamheidseisen als betutteling en geldverspilling, en wil deze vervangen door beleid gericht op betaalbare energie en behoud van traditionele energiebronnen.
Nederlanders op 1: prioriteit voor koopkracht, zorg en woningen
De PVV stelt dat het beleid weer ten goede moet komen aan de Nederlandse burger, met lagere lasten, betere zorg en meer betaalbare woningen, in plaats van geld uitgeven aan buitenland of asielopvang.
De rode lijn door het verkiezingsprogramma van BVNL is het streven naar een kleinere, minder bemoeizuchtige overheid en het herstellen van individuele vrijheid en verantwoordelijkheid. BVNL wil macht terugleggen bij burgers en lokale gemeenschappen, bureaucratie en overheidsuitgaven fors verminderen, en pleit voor meer directe democratie via bindende referenda. Hun kernvisie is klassiek-liberaal, economisch rechts en cultureel conservatief, met nadruk op soevereiniteit, ondernemersvrijheid en behoud van Nederlandse tradities.
Macht terug naar burgers en lokale gemeenschappen
BVNL ziet de huidige bestuurlijke en democratische crisis als gevolg van te veel centralisatie en overheidsbemoeienis. De partij wil macht weghalen bij de staat en teruggeven aan burgers, gezinnen en lokale gemeenschappen, zodat mensen zelf kunnen bepalen hoe zij hun leven en omgeving inrichten.
“Dit doen we door een groot deel van de macht weg te halen bij de Staat en weer terug te leggen bij de mensen. Bureaucraten mogen niet de inrichting van Nederland bepalen, dat kunnen de mensen heel goed zelf.”
“Wij geloven niet in een overheid die alles voor de burger bepaalt, maar in burgers die zelf aan het roer staan. Niet alleen, maar in hun eigen gemeenschap waarbij de macht zo dicht mogelijk bij de mensen zelf ligt.”
Radicale verkleining en vereenvoudiging van de overheid
BVNL wil een drastische verkleining van de overheid, minder ambtenaren, minder bureaucratie en het schrappen van subsidies, adviesorganen en niet-kerntaken. De overheid moet zich beperken tot kerntaken en regels moeten zo eenvoudig mogelijk zijn.
“BVNL wil een kleinere overheid, minder ambtenaren en minder bureaucratie. De overheid wordt veel te groot, er zijn te veel ambtenaren, er is teveel controledrang en de bureaucratie neemt onevenredig toe. BVNL stelt zich ten doel om binnen twee regeerperiodes de rijksoverheidsuitgaven met ten minste 35% te verminderen, primair door het schrappen van subsidies, adviesorganen, overheidsreclame, klimaatbeleid, internationale hulp en niet-kerntaken.”
“Politici en ambtenaren hebben de neiging om regelingen te bedenken die gecompliceerd en onduidelijk zijn en de burger niet dienen. Hier moet een einde aan komen. Regels vanuit de overheid moeten zo simpel mogelijk zijn.”
Directe democratie en bindend referendum
BVNL wil de democratie versterken door het invoeren van een bindend referendum, zodat burgers zich direct kunnen uitspreken over belangrijke onderwerpen en de politiek dichter bij de mensen komt.
Vrijheid en individuele autonomie centraal
De partij stelt de vrijheid van het individu centraal, zowel economisch als cultureel. Dit betekent onder andere keuzevrijheid in pensioenen, medische autonomie, en het recht om zelf te bepalen hoe men leeft, zonder overheidsdwang of betutteling.
“Belang Van Nederland is een klassiek liberale partij die vecht voor de vrijheid van het individu.”
“Het nu gaat om vaccinatie, medische behandelingen, seksuele voorkeur, levensovertuiging, of levensbeëindiging: deze keuzes behoren toe aan de mens zelf. De overheid heeft zich hierbuiten te houden. De integriteit van het lichaam en de vrijheid om je eigen keuzes te maken zijn heilig.”
Economisch rechts, vrije markt en ondernemersvrijheid
BVNL kiest expliciet voor een economisch rechtse koers, met nadruk op ondernemersvrijheid, het afschaffen van belastingen en toeslagen, en het stimuleren van de vrije markt met zo min mogelijk staatsinterventie.
“Belang Van Nederland staat voor een kleine overheid, een vrije markt met zo min mogelijk staatsinterventie en het behoud van het goede uit de rijke Nederlandse traditie.”
“BVNL wil dat MKB-ondernemers in vrijheid kunnen ondernemen en daar een goede boterham aan kunnen verdienen. Het MKB is de ruggengraat van de samenleving, maar wordt steeds meer als melkkoe gebruikt. Daarom willen wij lagere belastingen, minder bureaucratie, simpeler arbeidsrecht en meer vrijheid voor het MKB.”
De rode lijn door het verkiezingsprogramma van de SP is het streven naar een radicaal socialer Nederland, waarin solidariteit, het bestrijden van ongelijkheid en het centraal stellen van de werkende klasse leidend zijn. De SP kiest voor grote structurele veranderingen, zoals het fors verlagen van de inkomstenbelasting voor werkenden, het verhogen van het minimumloon, het eerlijk belasten van kapitaal, en het beschermen van publieke voorzieningen tegen marktwerking. Hun visie is dat alleen door deze "supersociale" keuzes Nederland eerlijker, menselijker en toekomstbestendig wordt.
Radicaal socialer Nederland voor werkende klasse
De SP positioneert zich expliciet als de partij die niet kiest voor kleine aanpassingen, maar voor fundamentele, sociale veranderingen ten gunste van de werkende klasse en mensen met een uitkering of pensioen. Dit vormt de kern en rode draad van het programma.
“Onze alternatieven vragen niet om een onsje meer of minder sociaal. De problemen in ons land zijn dermate groot, dat dit om grote veranderingen vraagt. Wij gaan voor SUPERSOCIAAL. Dit verkiezingsprogramma is gericht op sociale keuzes vóór de werkende klasse.”
“Wij willen een sociaal Nederland. Wij werken aan sociale veranderingen. Wij hebben de sociaalste alternatieven. Wij gaan voor SUPERSOCIAAL!”
Eerlijk delen: lasten bij de sterkste schouders, investeren in publieke voorzieningen
De SP wil de lasten eerlijker verdelen door kapitaal zwaarder te belasten en publieke voorzieningen te versterken. Dit betekent hogere belastingen voor de allerrijksten en het investeren in collectieve voorzieningen, zodat de werkende klasse wordt ontzien.
“Wij doen wat nodig is en zijn zuinig op het geld van Nederland. We moeten investeren in onze mensen en economie, maar de rekening hiervan moet niet langer alleen op de schouders van de werkende klasse terechtkomen.”
“Daarom verhogen we de belasting voor het inkomen uit kapitaal naar het niveau van de inkomstenbelasting, voeren we een miljonairsbelasting in voor vermogens boven 5 miljoen euro en stoppen we met subsidies voor miljardairs.”
Structurele aanpak van ongelijkheid en solidariteit
Het bestrijden van ongelijkheid en het bevorderen van solidariteit zijn expliciet als rode draad benoemd, met concrete voorstellen als het verhogen van het minimumloon, afschaffen van het jeugdloon, en het invoeren van maximumprijzen voor basisproducten.
“kiezen voor een einde aan armoede, want iedereen zou in welvaart moeten leven. Hieronder lees je de belangrijkste voorstellen van ons plan voor solidariteit en tegen ongelijkheid op economisch gebied.”
“Door het minimumloon te verhogen en het minimumjeugdloon af te schaffen zorgen we ervoor dat iedereen die werkt een inkomen krijgt waar je goed van kunt leven.”
“Maximumprijzen voor basisproducten. Te lang hebben bedrijven van de inflatie misbruik gemaakt om enorme prijsverhogingen door te voeren en gigantische winsten te maken.”
Bescherming en versterking van publieke sector, anti-marktwerking
De SP wil publieke sectoren beschermen tegen marktwerking en private equity, en essentiële voorzieningen in publieke handen houden. Dit is een fundamenteel onderscheidend element in hun rode lijn.
“We verbieden private equity in de publieke sector. Cruciale en publieke sectoren zoals de zorg, farmacie, kinderopvang, volkshuisvesting, energie, openbaar vervoer en ons onderwijs moeten beschermd worden tegen overnames door private equitybeleggers.”
Democratisering van economie en samenleving
De SP streeft naar meer zeggenschap voor werkenden en burgers, onder andere door werknemerszeggenschap in bedrijven en democratisering van onderwijsinstellingen.
“Met werknemerszeggenschap zorgen we ervoor dat de vakmensen die het werk doen ook zeggenschap krijgen over het bedrijf.”
“We democratiseren bedrijven. Als eerste stap richting democratische bedrijven stellen we vast dat in het bestuur van een bedrijf altijd ten minste één bestuurder moet zitten die is verkozen door de werknemers die aan hen verantwoording moet afleggen.”
Volt presenteert haar verkiezingsprogramma als een duidelijke breuk met de "oude politiek" en kiest als rode lijn voor vernieuwende, progressieve ideeën gericht op een open, eerlijke en toekomstbestendige samenleving. De kern ligt bij het versterken van de democratie, vergroening, en het serieus nemen van de stem van jongeren, met concrete voorstellen zoals het uitbreiden van de Tweede Kamer, het verlagen van de stemgerechtigde leeftijd, en het centraal regisseren van ruimtelijke ordening. Volt benadrukt dat deze koers noodzakelijk is om structurele problemen als klimaatverandering, ongelijkheid en het tanende vertrouwen in de politiek aan te pakken.
Nieuwe politiek en versterking van de democratie
Volt ziet het versterken en vernieuwen van de democratie als een rode draad, met nadruk op transparantie, representatie en het serieus nemen van burgers, vooral jongeren. Dit is een reactie op het lage vertrouwen in de politiek en de behoefte aan lange termijn visie.
“We hebben nieuwe ideeën voor een sterke Nederlandse democratie. We zorgen voor een deskundige en transparante overheid en een rechtspraak die onafhankelijk en toegankelijk is. Het is tijd voor nieuwe politiek die de stem van inwoners serieus neemt, hen beter vertegenwoordigt en die kiest voor de lange termijn.”
“We breiden de Tweede Kamer uit van 150 naar 250 zetels. Onze Tweede Kamer is namelijk te klein,”
“De stem van jongeren vergroten we door de stemgerechtigde leeftijd te verlagen van achttien naar zestien jaar.”
“We voeren een Derde Kamer voor jongeren in. De Derde Kamer krijgt een permanent raadgevend jongerenberaad.”
Centrale regie en visie voor een groene, toekomstbestendige samenleving
Volt maakt van centrale regie, duurzaamheid en langetermijnvisie een rode lijn, met als doel een samenleving die klimaatneutraal, eerlijk en leefbaar is. Dit betekent keuzes maken voor natuurherstel, woningbouw en het aanpakken van vervuiling.
“Voor een groene toekomst moeten we onze ruimte anders indelen. Herstel van natuur, meer woningen en het stikstofprobleem. Al deze problemen gaan over de ruimte die we hebben en hoe we daarmee omgaan.”
“Het tegengaan van klimaatverandering moet topprioriteit zijn. In 2040 zijn Nederland en de Europese Unie (EU) klimaatneutraal.”
“We moeten centraal regie voeren op de ruimtelijke ordening en deze integraal bekijken. Het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) moet de keuzes voor de toekomst maken, zodat provincies en gemeenten meer duidelijkheid krijgen.”
Breuk met oude politiek, nadruk op nieuwe ideeën en verbinding
Volt positioneert zich expliciet als alternatief voor de gevestigde orde, met een rode lijn van innovatie, Europese samenwerking en het tegengaan van polarisatie.
“Doe iets nieuws. Dat is de filosofie van ons programma om iedereen in Nederland een mooie toekomst te geven.”
“Waar andere partijen kiezen voor verdeeldheid, kiezen wij voor verbinding. We kijken niet toe. Met nieuwe ideeën maken we onze democratie klaar voor de toekomst.”
“Dit verkiezingsprogramma is tot stand gekomen dankzij de nieuwe ideeën van honderden leden in heel Europa, experts en andere betrokkenen. Een uniek proces, wat traditionele partijen niet aandurven.”
De rode draad door het CDA-verkiezingsprogramma is het herstellen van vertrouwen in de politiek en samenleving door te kiezen voor fatsoen, verantwoordelijkheid en een betrouwbare overheid. Het CDA legt nadruk op concrete keuzes voor een fatsoenlijk Nederland, zoals het bouwen van betaalbare woningen, het beheersbaar maken van migratie, het versterken van de democratische rechtsstaat en het investeren in een sterke economie. Hun visie draait om eerlijkheid over wat moet, hoopvol zijn over wat kan, en het centraal stellen van de samenleving in plaats van de overheid.
Vertrouwen, fatsoen en verantwoordelijkheid centraal
Het CDA positioneert vertrouwen, fatsoen en verantwoordelijkheid als kernwaarden die als rode lijn door het hele programma lopen. Deze waarden vormen de basis voor hun keuzes en beleidsvoorstellen, met als doel Nederland vooruit te helpen en het vertrouwen in de politiek te herstellen.
“Het CDA kiest voor verantwoordelijkheid, fatsoen en vertrouwen als de weg vooruit. Een politiek die eerlijk is over wat moet en hoopvol over wat kan. Een politiek die doet wat nodig is.”
“Bouwen op vertrouwen. Onze keuzes voor een fatsoenlijk land.”
“Wij kiezen voor een politiek die eerlijk is over wat moet en hoopvol over wat kan.”
Concrete keuzes voor een fatsoenlijk Nederland
Het CDA maakt de rode lijn concreet door een aantal duidelijke beleidskeuzes te benoemen die steeds terugkomen in het programma. Deze keuzes zijn gericht op het versterken van de samenleving, het bouwen van woningen, het beheersen van migratie, het investeren in economie en het waarborgen van een betrouwbare overheid.
“Onze belangrijkste keuzes voor een fatsoenlijk land.”
“Ten eerste moet de politiek orde op zaken stellen. We willen een politiek die aandacht heeft voor wat écht belangrijk is: een betaalbaar huis in een veilige buurt, goede zorg voor wie dat nodig heeft, investeren in defensie en werkbare wetten om migratie beheersbaar te krijgen.”
“We willen een grotere rol voor mbo-/onderwijsinstellingen bij het inburgeringsonderwijs vanwege de koppeling tussen onderwijs en werk.”
“De overheid kan niet alle problemen oplossen, en daar moeten we eerlijk over zijn. Maar wat de overheid doet, moet ze goed doen.”
Betrouwbare overheid en versterking van de samenleving
Het CDA benadrukt het belang van een betrouwbare overheid die dienstbaar is aan de samenleving, en het versterken van democratische waarden en actief burgerschap als fundament voor een fatsoenlijk Nederland.
“Op deze manier voorkomen we teleurstelling en werken we aan een betrouwbare overheid ten dienste van de samenleving.”
“Een vrije democratie blijft alleen mogelijk als we het democratisch ethos versterken: als we samen verantwoordelijkheid nemen. Voor elkaar, voor de waarheid en voor de toekomst van onze democratische instituties en de rechtsstaat.”
DENK trekt als rode lijn door haar verkiezingsprogramma een consequente strijd tegen discriminatie, ongelijkheid en extreemrechts, en pleit voor een samenleving waarin gelijke rechten, kansengelijkheid en sociale rechtvaardigheid centraal staan. De partij stelt harde grenzen aan uitsluiting en racisme, investeert fors in publieke voorzieningen zoals onderwijs, zorg en wonen, en kiest voor een rechtvaardige inkomensverdeling. DENK benadrukt dat het tijd is om een duidelijke grens te trekken tegen haat en achterstelling: "Nooit meer is nu!"
Strijd tegen discriminatie en extreemrechts als absolute grens
DENK positioneert zich als het schild tegen uitsluiting, discriminatie en extreemrechts, en maakt hiervan een niet-onderhandelbare rode lijn in haar programma. De partij ziet zichzelf als noodzakelijk tegenwicht tegen het normaliseren van racisme en het ondermijnen van gelijke rechten.
“Op 29 oktober moeten we een rode lijn trekken tegen alle uitwassen van de huidige politiek: Nooit meer is nu!”
“De bestrijding van discriminatie en de strijd tegen extreemrechts is waarom wij zijn opgericht.”
“Want het is alleen DENK dat zich vanaf het begin consequent heeft verzet tegen de extreemrechtse regering.”
Gelijke kansen en sociale rechtvaardigheid centraal
DENK verbindt haar rode lijn direct aan het bevorderen van kansengelijkheid, het eerlijk delen van welvaart en het bestrijden van armoede. De partij stelt dat niemand mag worden uitgesloten en dat publieke voorzieningen toegankelijk en betaalbaar moeten zijn voor iedereen.
“Wij moeten strijden voor een Nederland met gelijke kansen voor iedereen. Een land waarin we de welvaart eerlijk delen en iedereen een betaalbaar huis heeft.”
“DENK wil een sterke verzorgingsstaat met dienstverlening van de hoogste kwaliteit voor alle Nederlanders. Wij zetten in op een overheid die de maatschappelijke ongelijkheid de komende periode fors verkleint.”
Concrete investeringen in publieke voorzieningen als rode lijn
DENK maakt van investeren in onderwijs, zorg, wonen en bestaanszekerheid een fundamentele rode lijn, waarbij bezuinigingen worden teruggedraaid en publieke diensten worden versterkt om ongelijkheid structureel te verkleinen.
“Wij staan daarom voor meer geld voor het onderwijs, voor betaalbare woningen, voor het openbaar vervoer, voor de zorg en voor andere publieke voorzieningen.”
“Wij draaien de bezuinigingen op het onderwijs terug, herstellen de investeringen in kansengelijkheid, breiden de brede brugklas uit en maken werk van eerlijke schooladviezen en selectieprocedures.”
Harde opstelling tegen internationale mensenrechtenschendingen
DENK trekt ook internationaal een rode lijn door zich onvoorwaardelijk uit te spreken tegen mensenrechtenschendingen, met name in het geval van Palestina en Syrië, en eist keiharde sancties en solidariteit met onderdrukte bevolkingsgroepen.
Forum voor Democratie (FVD) presenteert een verkiezingsprogramma met als rode lijn het radicaal terugdraaien van immigratie, klimaat- en stikstofbeleid, en het verkleinen van de overheid, met als doel Nederland weer "vrij, trots en bruisend" te maken. De partij wil macht teruggeven aan de burger via bindende referenda, directe democratie en het doorbreken van het "partijkartel", en kiest voor forse belastingverlagingen, meer nationale soevereiniteit en het schrappen van technocratische instituties. FVD positioneert zich als een fundamentele vernieuwingsbeweging die breekt met de huidige beleidskaders en technocratische besluitvorming.
Radicaal stoppen met immigratie, klimaat- en stikstofbeleid
FVD wil een fundamentele koerswijziging door immigratie en remigratie centraal te stellen, het klimaat- en stikstofbeleid volledig te schrappen, en de overheid drastisch te verkleinen. Dit wordt gepresenteerd als dé rode lijn en kern van hun visie, waarmee ze zich onderscheiden van andere partijen.
“Wanneer je stopt met de massale, en alsmaar voortgaande, immigratie uit Afrika en het Midden-Oosten; Wanneer je stopt met de uiterst kostbare en volstrekt zinloze klimaat- en stikstofplannen; Wanneer je het Groninger gasveld weer openstelt, de overheidsbureacratie terugdringt en niet langer meegaat in een wezenloze proxy-oorlog tegen Rusland; Dan hou je jaarlijks ten minste tientallen miljarden over.”
“We willen stoppen met de massale immigratie en remigratie tot stand brengen zodat ons volk ook in de komende tientallen, honderden jaren als zodanig kan blijven bestaan. We willen stoppen met het klimaat- en stikstofbeleid, de boeren en de industrie weer de ruimte geven, en via hervatte gasboringen in Groningen weer betaalbare energie terugbrengen voor iedereen. We willen stoppen met de excessieve uitdijing van het overheidsapparaat, de wirwar van regeltjes, heffingen en toeslagen, loskomen van de Europese regelzucht en een samenleving creëren waarin zelfredzaamheid, vrijheid en dynamiek weer centraal staan.”
Macht terug naar de burger: directe democratie en kartelbestrijding
FVD stelt dat de huidige democratie is vastgelopen door een gesloten partijkartel en technocratische instituties. De partij wil bindende referenda, direct gekozen bestuurders en het afschaffen van adviesorganen om de macht terug te geven aan de burger en het bestuur transparanter te maken.
“We voeren bindende referenda in naar Zwitsers model, zodat u direct zelf kunt beslissen over belangrijke kwesties. Burgemeesters en andere bestuurders worden niet langer benoemd door een kleine kring, maar rechtstreeks gekozen. We breken het partijkartel open, stoppen partijpolitieke benoemingen en zorgen dat nieuwe ideeën en talenten weer een kans krijgen.”
“We maken het mogelijk dat burgers, met voldoende steunbetuigingen, een referendum afdwingen om falende bestuurders zoals Burgemeesters of Commissarissen van de Koning tussentijds te ontslaan.”
“We schaffen achterhaalde adviesorganen zoals CPB, SCP, SER en PBL af, zodat beleid niet langer wordt bepaald door technocraten en lobbyclubs.”
Verkleinen en hervormen van de overheid en belastingverlaging
FVD wil de overheid structureel verkleinen, lasten verlagen en de bureaucratie terugdringen. Dit wordt gepresenteerd als essentieel om innovatie, ondernemerschap en individuele vrijheid te herstellen.
“We gaan voor een radicale verlaging van de belastingen. We voeren een belastingvrije voet in van €30.000,- voor alle werkenden en gepensioneerden, en we maken de eerste €1.000 verdiend in een tweede baan (bij minimaal 32 uur hoofdbaan) belastingvrij.”
“De Rijksoverheidsuitgaven moeten verplicht ieder jaar 3% krimpen, zodat de overheid niet groter maar kleiner wordt.”
Nationale soevereiniteit boven internationale verdragen
FVD wil dat Nederlandse wetgeving altijd boven internationale afspraken staat en pleit voor het schrappen van relevante grondwetsartikelen en het beëindigen van toetsing aan internationale verdragen.
“We schrappen de artikelen 93 en 94 van onze Grondwet zodat de Nederlandse wet altijd boven internationale verdragen en afspraken komt te staan.”
“We beëindigen de toetsing aan internationale verdragen en schrappen de mogelijkheid om op basis van het ‘algemeen belang’ naar de rechter te stappen en bepaald gewenst beleid af te dwingen (vgl. Urgenda).”
De rode lijn door het SGP-verkiezingsprogramma is het vasthouden aan christelijke waarden als fundament voor beleid, met nadruk op betrouwbaarheid, dienstbaarheid en het beschermen van klassieke vrijheden. De SGP kiest voor een kleinere, daadkrachtige overheid die zich richt op kerntaken, financiële degelijkheid, en het beschermen van gezin, leven en nationale identiteit. Concrete voorstellen zijn onder meer het beperken van overheidsuitgaven, investeren in defensie en infrastructuur, en het stellen van duidelijke grenzen aan migratie en integratie.
Christelijke waarden als fundament voor beleid
De SGP benadrukt dat haar hele programma gestoeld is op christelijke waarden, die richting en houvast bieden voor Nederland. Dit vormt de morele en inhoudelijke rode draad door alle beleidsvoorstellen heen.
Kleiner en daadkrachtiger bestuur, focus op kerntaken
De SGP pleit voor een kleinere overheid die zich beperkt tot kerntaken, met minder regels, subsidies en bemoeienis. Dit is een rode lijn in hun visie op bestuur en financiën.
Bescherming van gezin, leven en nationale identiteit
De SGP ziet het beschermen van het gezin, kwetsbaar leven en de Nederlandse identiteit als centrale opdracht. Dit uit zich in concrete voorstellen rond migratie, onderwijs en sociale thema’s.
“Voor kwetsbaar leven. Voor het gezin.”
“Het betekent geen omarming van progressief-seculiere waarden, zoals abortus of homohuwelijk.”
“Bij toelating van (arbeids)migranten wordt allereerst gekeken naar werving van Nederlanders en Nederlandstaligen in het buitenland, vervolgens naar mensen met zo min mogelijk culturele afstand tot de Nederlandse samenleving.”
Financiële degelijkheid en investeren in kernthema’s
De SGP stelt financiële degelijkheid centraal, met prioriteit voor defensie, infrastructuur en woningbouw, en een kritische blik op overheidsuitgaven.
De rode lijn door het VVD-verkiezingsprogramma is het centraal stellen van vrijheid, verantwoordelijkheid en economische groei, met een sterke nadruk op het verkleinen van de overheid en het verminderen van regeldruk. De VVD kiest voor concrete maatregelen zoals lastenverlichting voor de middenklasse, het bouwen van meer betaalbare woningen, het beperken van herverdeling, en het moderniseren van de overheid. Hun visie is dat een kleinere, effectievere overheid en meer ruimte voor werkenden Nederland veiliger, vrijer en welvarender maken.
Lastenverlichting en ruimte voor werkenden
De VVD stelt de werkende Nederlander centraal en wil de lasten voor deze groep verlagen, door minder herverdeling en het afschaffen van onnodige regels. Dit moet ervoor zorgen dat werken weer loont en de middenklasse kan bloeien.
“De VVD perkt de Haagse herverdelingsmachine in. We stoppen met steeds maar weer verder nivelleren, verlagen de lasten voor middeninkomens en zetten de werkende Nederlander weer op één.”
“Werken moet lonen. Dat is gewoon eerlijk. We willen dat werkend Nederland bloeit als nooit tevoren. En we willen dat zoveel mogelijk Nederlanders tot die groep van werkenden gaan behoren.”
Minder overheid, minder regels, effectievere uitvoering
De VVD wil een kleinere, effectievere overheid die zich richt op kerntaken, bureaucratie terugdringt en regels schrapt, zodat burgers en ondernemers meer vrijheid en ruimte krijgen.
“Met een deltaplan ‘ontregelen’ willen we de overheid doelmatiger en effectiever maken, beleid en uitvoering dichter bij elkaar brengen, minder regeldruk en af van doorgeslagen bureaucratie.”
“We willen toe naar een fundamenteel effectievere overheid, met veel minder (complexe) wet- en regelgeving, met aandacht voor wat mensen thuis nodig hebben. De overheid moet klantgericht zijn en ten dienste staan van mensen, niet ten dienste van regels.”
“Met de Wet op regeldruk- en complexiteitsvermindering verplichten we alle departementen om per kabinetsperiode aantoonbaar wet- en regelgeving te schrappen of te versimpelen.”
Meer betaalbare woningen door minder regels en centrale regie
De VVD wil de woningmarkt vlot trekken door minder regels, meer centrale regie en het stimuleren van doorstroming, zodat iedereen met een normaal inkomen een huis kan betalen.
“Wij kiezen voor meer regie, meer doorstroming, meer huizen, maar minder regels. Een functionerende woningmarkt waar je met een normaal salaris een goed huis kunt betalen.”
“Regels, procedures en bezwaren zullen linksom of rechtsom moeten wijken. We gaan splitsen, optoppen, transformeren en vooral: bouwen, bouwen, bouwen. Een eigen woning voor iedereen is simpelweg belangrijker dan de aanwezigheid van een salamander of een hagedis.”
Vrijheid, verantwoordelijkheid en liberale kernwaarden als fundament
De rode draad is het vasthouden aan liberale kernwaarden als vrijheid, verantwoordelijkheid en gelijkwaardigheid, die volgens de VVD noodzakelijk zijn om Nederland veilig, vrij en welvarend te houden.
“Gestoeld op de kernwaarden die ons liberaal maken: vrijheid, verantwoordelijkheid, verdraagzaamheid, sociale rechtvaardigheid en gelijkwaardigheid.”
“Dan kunnen we samen bouwen op wat ons land al eeuwen vleugels geeft: ons geloof in vrijheid, onze vastberadenheid om die vrijheid te beschermen, onze focus op groei en vooruitgang.”
De rode lijn door het D66-verkiezingsprogramma is het streven naar vooruitgang door daadkrachtige keuzes, waarbij vrijheid, gelijke kansen en een sterke democratische rechtsstaat centraal staan. D66 wil concrete doorbraken realiseren op thema’s als wonen, klimaat, onderwijs en zorg, en benadrukt dat vooruitgang alleen mogelijk is als iedereen kan meedoen en de overheid betrouwbaar en mensgericht is. De partij koppelt haar visie aan uitvoerbare plannen en legt nadruk op transparantie, participatie en het doorbreken van bureaucratische barrières.
Vooruitgang door daadkrachtige keuzes en visie
D66 positioneert zich als een partij die niet blijft hangen in wat niet kan, maar actief zoekt naar oplossingen en concrete stappen zet richting een betere toekomst. Vooruitgang is de kern, waarbij visie en daadkracht hand in hand gaan om maatschappelijke problemen aan te pakken.
“We laten zien wat we zien, wat we willen en wat dat concreet betekent. ... Want vooruitgang vraagt niet alleen visie, maar ook daadkracht.”
“Dit verkiezingsprogramma is er voor iedereen die gelooft dat we het tij kunnen keren. Dat we de levens van mensen beter kunnen maken, door in actie te komen. Door niet te roepen wat niet kan, maar door ons elke dag opnieuw de vraag te stellen: hoe kan het dan wél?”
Vrijheid en gelijke kansen als fundament
D66 stelt dat echte vrijheid pas bestaat als iedereen gelijke kansen heeft, en dat sociaal-liberale waarden de basis vormen voor hun beleid. De partij verbindt individuele vrijheid aan maatschappelijke verantwoordelijkheid en inclusiviteit.
“Wij zijn sociaal-liberalen. Dat betekent voor ons dat vrijheid pas echt bestaat als iedereen de kansen en mogelijkheden heeft om ook echt vrij te zijn.”
Sterke democratische rechtsstaat en participatie
Het versterken van de democratie en rechtsstaat is volgens D66 de noodzakelijke basis voor alle andere doorbraken. De partij wil meer invloed voor burgers, transparantie en bescherming van grondrechten.
“Alleen als de democratie en de rechtsstaat stevig staan, kunnen we samen de grote doorbraken realiseren voor wonen, klimaat, onderwijs, zorg en economie.”
“Democratie begint met vertrouwen in mensen. D66 wil mensen méér invloed geven op de beslissingen die hen aangaan. Niet iedere vier jaar, maar continu.”
Doorbreken van bureaucratie en focus op uitvoerbaarheid
D66 wil af van verstikkende regeldruk en bureaucratie, en pleit voor een overheid die snel handelt, ruimte laat voor maatwerk en samenwerking stimuleert over beleidsdomeinen heen.
“In plaats van eindeloos vergaderen over beleid, gaan we vaker snel van start en sturen we bij waar nodig. We laten ruimte voor medeoverheden en uitvoeringsorganisaties om zelf met oplossingen te komen, binnen de doelen en kaders die het Rijk daarvoor stelt.”
“D66 maakt een einde aan verstikkende regeldruk. Regels die goed werken en publieke waarden beschermen, houden we. Regels die hoge lasten met zich meebrengen en niet goed werken, schaffen we af.”
Transparantie, openheid en verantwoording
Transparantie en openheid zijn volgens D66 essentieel voor vertrouwen in de politiek en het functioneren van de democratie. De partij wil dat politici luisteren, eerlijk zijn en verantwoording afleggen.
“We maken de politiek opener, luisteren beter, maken duidelijke keuzes en leggen eerlijk verantwoording af. Want alleen als mensen vertrouwen voelen, werkt democratie voor ons allemaal.”
NSC zet als rode lijn door het verkiezingsprogramma het herstellen van zekerheid en het op orde brengen van de basis in Nederland, met nadruk op bestaanszekerheid, goed bestuur en een dienstbare overheid. De partij pleit voor concrete, uitvoerbare oplossingen voor gewone mensen, meer transparantie en tegenmacht in het bestuur, en het herstellen van het vertrouwen tussen overheid en burger. Belangrijke voorstellen zijn het versterken van de democratische controle, het beperken van dichtgetimmerde coalitieakkoorden, en het centraal stellen van het algemeen belang boven partijpolitiek.
Herstellen van zekerheid en de basis op orde
NSC ziet het waarborgen van zekerheid en het op orde brengen van de basis als de kern van haar programma, gericht op het oplossen van problemen van gewone mensen en het herstellen van vertrouwen in de overheid. Dit vormt de rode draad door alle thema’s en beleidsvoorstellen.
“Zorgen v o o r z e k e r h e i d ! De b a s i s m o e t o p o r d e”
“Een verkiezingsprogramma waarin echte en concrete oplossingen staan voor de problemen van gewone mensen. Waarin we laten zien hoe Nieuw Sociaal Contract heeft bijgedragen en hoe we dat willen voortzetten. Voor een samenleving waarin mensen hun leven op orde hebben, omkijken naar elkaar en zich weer verantwoordelijk voelen voor het grote geheel.”
Goed bestuur en transparantie als fundament
NSC benadrukt dat goed bestuur, transparantie en het herstellen van macht en tegenmacht essentieel zijn om het algemeen belang te dienen en het vertrouwen van burgers terug te winnen. De partij wil af van dichtgetimmerde akkoorden en pleit voor open debat, inhoudelijke kennis en duidelijke rolverdeling tussen overheid en burger.
“De overheid hoort er te zijn voor iedereen: dienstbaar, betrouwbaar en gericht op het algemeen belang. Maar de werkelijkheid is anders.”
“Coalitieakkoorden moeten zich beperken tot hoofdlijnen van beleid en financiële kaders. Ze leggen niet precies vast hoe de doelen bereikt worden. Er moet ruimte zijn voor debat en om in te spelen op veranderende omstandigheden; geen dichtgetimmerde afspraken dus.”
“De besluitvorming in Nederland is vaak ondoorzichtig en dient niet altijd het algemeen belang. Nieuw Sociaal Contract pleit voor een nieuwe de relatie tussen overheid en burgers. Daarbij hoort ook een duidelijke rolverdeling met voldoende tegenmacht om onze rechtsstaat en samenleving weerbaarder te maken.”
“Goed bestuur begint met een andere politieke cultuur in de Kamer. Al jaren ontbreekt het aan voldoende inhoud en diepgaand debat in de Kamer. Daardoor blijft de aanpak van grote, maatschappelijke problemen uit.”
Concrete, uitvoerbare oplossingen voor maatschappelijke problemen
NSC onderscheidt zich door te kiezen voor praktische, uitvoerbare maatregelen die direct inspelen op de problemen van burgers, in plaats van abstract beleid of vage beloften. De partij benadrukt het belang van menselijke maat en het leren van ervaringen van burgers.
“De persoonlijke verhalen in dit ontwerpprogramma zijn gebaseerd op hun ervaringen, met aanpassingen. Dank daarvoor!”
“Dit verkiezingsprogramma is in opdracht van het partijbestuur opgesteld door Paul Doop en Matthijs de Wit. De tekstredactie is verzorgd door Frederike Krommendijk en de vormgeving...”
JA21 positioneert zich als een conservatief-liberale partij die als rode draad door haar verkiezingsprogramma pleit voor herstel van nationale zeggenschap, een kleinere en efficiëntere overheid, en het stellen van duidelijke grenzen aan migratie. De partij benadrukt concrete maatregelen om de invloed van burgers te vergroten, regeldruk te verminderen, en Nederlandse normen en waarden te beschermen. Hun kernvisie draait om het versterken van autonomie, veiligheid en economische vrijheid, met het Nederlandse belang centraal.
Herstel van nationale zeggenschap en autonomie
JA21 ziet het teruggeven van invloed aan de Nederlandse burger als een fundamentele rode lijn, met meer directe democratie, minder EU-invloed en meer nationale controle over beleid. Dit wordt gepresenteerd als antwoord op een te grote rol van internationale verdragen en een uitdijende overheid.
“JA21 wil invloed teruggeven aan de Nederlandse burger. Dat betekent dat burgers meer zeggenschap krijgen over grensbeleid, de totstandkoming van nieuwe wetten, en de manier waarop met (belasting)geld wordt omgegaan. Nederlanders zijn vrij om hun eigen regels te bepalen en hun eigen keuzes te maken. JA21 wil dus meer referenda, minder EU, meer economische vrijheid en meer invloed op ons grensbeleid.”
Kleiner, efficiënter en faciliterend overheidsapparaat
De partij maakt een kleinere, efficiëntere overheid tot rode draad, met minder bureaucratie, minder regeldruk en meer ruimte voor burgers en ondernemers. Dit wordt geconcretiseerd door het voorstel voor een Minister voor Overheidsefficiëntie en Autonomie.
“Als brede conservatief-liberale partij staan wij uniek in het politieke veld. Wij kiezen voor een kleinere overheid, grootse plannen en een open blik, zonder de menselijke maat en ons gemeenschapsgevoel uit het oog te verliezen.”
“Daarom pleit JA21 voor een Minister voor Overheidsefficiëntie en Autonomie. Dit is geen extra bestuurslaag, maar een instrument om de overheid kleiner en doeltreffender te maken.”
Grenzen stellen aan migratie en beschermen van Nederlandse identiteit
Het beperken van migratie en het beschermen van Nederlandse normen en waarden vormen een duidelijke rode lijn. JA21 koppelt migratiebeleid direct aan behoud van cultuur, sociale cohesie en draagkracht van de verzorgingsstaat.
Economische vrijheid en lastenverlichting voor burgers en ondernemers
JA21 benadrukt het belang van economische vrijheid, lastenverlichting en het lonend maken van werken en ondernemen als rode draad. De partij verzet zich tegen extra nationale lasten bovenop EU-regels en wil een transparanter belastingstelsel.
“Ondernemen weer lonend maken door de lasten op ondernemers en familiebedrijven te verlagen en een fiscaal aantrekkelijk klimaat te creëren. Het bedrijfsleven mag niet langer als financieringsbron voor nieuwe overheidsambities dienen.”
“Een helder en transparant belastingsysteem waarin elke burger kan begrijpen wat hij betaalt en waarom. Wij schaffen het circus aan toeslagen en heffingskortingen af, en vervangen het door een simpel en transparant systeem van toelagen.”