Verkiezingsprogramma's 2025 overrekeningrijden
JA21 is uitgesproken tegen iedere vorm van rekeningrijden, waaronder kilometerheffing en spitsheffing. De partij ziet dergelijke maatregelen als een ontmoediging van autogebruik en een oneerlijke lastenverzwaring voor automobilisten. In plaats daarvan pleit JA21 voor positieve prikkels om files te verminderen, zonder de automobilist financieel te belasten.
Tegen iedere vorm van rekeningrijden, kilometerheffing en spitsheffing
JA21 verzet zich principieel tegen rekeningrijden, omdat dit volgens de partij het gebruik van de auto ontmoedigt en de automobilist als melkkoe behandelt. Ze willen de vrijheid van autogebruik behouden en wijzen expliciet alle vormen van kilometer- en spitsheffing af, ongeacht de vorm of het doel.
“Het ontmoedigen van autorijden tegengaan. Daarom is en blijft JA21 tegen iedere vorm van rekeningrijden en spitsheffing.”
“Behoud van vrijheid van autogebruik: verlaging van accijnzen, geen kilometerheffing en geen verbod op brandstofauto’s.”
“JA21 verzet zich dan ook tegen maatregelen die het gebruik van de eigen auto ontmoedigen zoals hoge wegenbelasting, rekeningrijden en te hoge accijnzen.”
“Ter vermijding van enig misverstand: JA21 is beslist tegen een kilometerheffing of spitsheffing.”
Positieve prikkels in plaats van financiële lasten
Hoewel JA21 het fileprobleem erkent, wil de partij uitsluitend inzetten op positieve stimulansen om het reisgedrag te beïnvloeden, zonder extra financiële lasten voor automobilisten. Ze pleiten voor onderzoek naar maatregelen die mensen vrijwillig op andere tijden of manieren laten reizen.
“JA21 wil daarom dat onderzoek wordt gedaan naar positieve prikkels die kunnen bijdragen aan vermindering van filedruk op bepaalde weggedeelten. Het moet dan gaan om maatregelen die automobilisten op een positieve wijze aanzetten om op een andere wijze of op een ander tijdstip te gaan reizen.”
BIJ1 is uitgesproken tegen rekeningrijden (kilometerheffing) en andere vormen van lastenverzwaring voor automobilisten, zolang het openbaar vervoer nog niet gratis en van hoge kwaliteit is. De partij wil mensen die afhankelijk zijn van de auto niet benadelen en kiest voor inkomensafhankelijke tarieven voor autogebruik, waarbij hogere inkomens meer betalen en lagere inkomens worden ontzien.
Tegen kilometerheffing en lastenverzwaring voor automobilisten
BIJ1 verwerpt expliciet de invoering van rekeningrijden (kilometerheffing), accijnsverhogingen en grootschalige uitbreiding van betaald parkeren zolang het openbaar vervoer nog niet gratis en kwalitatief hoogwaardig is. Dit standpunt is bedoeld om mensen die nu afhankelijk zijn van de auto niet extra te belasten.
Inkomensafhankelijke tarieven voor autogebruik
In plaats van generieke heffingen zoals rekeningrijden, stelt BIJ1 voor om tarieven voor autogebruik (zoals parkeervergunningen, verkeersboetes en belastingen) afhankelijk te maken van inkomen en vermogen. Zo betalen hogere inkomens meer, wat volgens BIJ1 zorgt voor minder auto’s op de weg en minder vervuiling, terwijl mensen met lagere inkomens worden ontzien.
“Tarieven voor autogebruik, zoals een parkeervergunning, verkeersboetes en belasting worden afhankelijk van iemands inkomen en vermogen. Hogere inkomens betalen flink hogere tarieven dan nu. Dit zorgt voor minder auto’s op de weg en daarmee minder vervuiling, onveiligheid en ruimtegebruik. Terwijl we mensen met lagere inkomens ontzien.”
Volt wil de motorrijtuigenbelasting vervangen door een systeem van rekeningrijden, waarbij automobilisten betalen naar gebruik. De hoogte van de heffing hangt af van het aantal gereden kilometers, het type voertuig, de uitstoot, het tijdstip en de locatie van het rijden. Hiermee wil Volt vervuiling eerlijker beprijzen en duurzame mobiliteit stimuleren.
Motorrijtuigenbelasting vervangen door rekeningrijden
Volt stelt voor om de huidige motorrijtuigenbelasting af te schaffen en te vervangen door een systeem van betalen naar gebruik (rekeningrijden). Dit systeem houdt rekening met het aantal gereden kilometers, het type voertuig, de uitstoot, het tijdstip (spits/dal) en de locatie (regio/stad). Het doel is om de effecten van autorijden te belasten in plaats van het bezit, zodat vervuiling en gebruik eerlijker worden beprijsd en duurzame keuzes worden gestimuleerd.
“We vervangen, naar Zweeds voorbeeld, de motorrijtuigenbelasting op auto’s, bestelbusjes en vrachtwagens door ‘betalen-naar-gebruik’. Wat je gaat betalen hangt af van het aantal kilometers dat je rijdt, maar ook van het tijdstip (spits/ dal), het traject (regio/stad) en de voor vervuiling relevante eigenschappen van het voertuig (gewicht/uitstoot)”
“We schaffen de motorrijtuigenbelasting af. In plaats daarvan komt er een kilometerheffing waarbij rekening wordt gehouden met het type voertuig, de uitstoot en de tijd en plaats van rijden. Hiermee belasten we de effecten van autorijden, in plaats van het autobezit.”
Gewichtscorrectie en overgangsmaatregelen
Zolang het systeem van rekeningrijden nog niet is ingevoerd, wil Volt alvast een gewichtscorrectie toepassen op de wegenbelasting voor zwaardere elektrische voertuigen. Dit voorkomt dat elektrische auto's, bestelbusjes en vrachtwagens onevenredig worden bevoordeeld ten opzichte van lichtere voertuigen op fossiele brandstof.
“Zolang we nog niet naar gebruik betalen, willen we alvast op de wegenbelasting een gewichtscorrectie toepassen voor elektrische auto’s, bestelbusjes en vrachtwagens omdat deze nu vaak zwaarder zijn dan vergelijkbare voertuigen op fossiele brandstof.”
50PLUS spreekt zich in het verkiezingsprogramma niet expliciet uit over rekeningrijden. Er worden geen concrete voorstellen gedaan voor of tegen de invoering van rekeningrijden; het programma benadrukt vooral dat de automobilist niet langer de "melkkoe" van de overheid mag zijn en dat accijnstarieven op brandstof bevroren moeten blijven. Specifiek beleid over betalen naar gebruik (rekeningrijden) ontbreekt.
Geen invoering van extra lasten voor automobilisten
50PLUS verzet zich tegen het verder financieel belasten van automobilisten, maar noemt rekeningrijden niet expliciet. De partij richt zich op het beschermen van de automobilist tegen hogere kosten en benadrukt het belang van betaalbare mobiliteit, vooral voor ouderen.
FVD is fel tegen de invoering van rekeningrijden (kilometerheffing) en wil bestaande plannen hiervoor volledig blokkeren. Hun belangrijkste concrete voorstel is het weigeren van elke vorm van kilometerheffing om de vrijheid van mobiliteit te beschermen en autorijden betaalbaar te houden.
Geen invoering van rekeningrijden/kilometerheffing
FVD verzet zich expliciet tegen rekeningrijden en kilometerheffing, omdat zij vinden dat dit de vrijheid van mobiliteit aantast en autorijden duurder en bureaucratischer maakt. Ze willen dat automobilisten niet extra worden belast op basis van het aantal gereden kilometers, ongeacht brandstofsoort of voertuig.
De PVV is fel tegen de invoering van rekeningrijden en wil dat automobilisten niet extra worden belast op basis van hun gebruik van de auto. Hun belangrijkste voorstel is om rekeningrijden volledig uit te sluiten, omdat zij autorijden zien als een vorm van vrijheid en noodzaak voor veel mensen. De partij koppelt dit aan bredere weerstand tegen klimaatmaatregelen die autorijden duurder of moeilijker maken.
Geen invoering van rekeningrijden
De PVV verzet zich expliciet tegen rekeningrijden, omdat zij vinden dat autorijden geen luxe is maar een noodzaak, en dat extra belastingen of heffingen de vrijheid van automobilisten aantasten. Ze positioneren zich hiermee als verdediger van de automobilist tegen wat zij zien als onnodige en oneerlijke lastenverzwaring.
De SGP is tegen de invoering van rekeningrijden zolang de brandstofprijzen hoog zijn. In plaats daarvan kiest de partij voor andere vormen van belastingheffing op mobiliteit, zoals een vrachtwagenheffing en een hogere vliegbelasting, en wil zij mobiliteit betaalbaar houden voor mensen die ervan afhankelijk zijn.
Geen rekeningrijden vanwege hoge brandstofprijzen
De SGP wijst de invoering van rekeningrijden voorlopig af, met als belangrijkste argument de huidige hoge brandstofprijzen. De partij wil mobiliteit betaalbaar houden, vooral voor mensen die afhankelijk zijn van de auto, en kiest daarom niet voor deze vorm van betalen naar gebruik.
“Gelet op de hoge brandstofprijzen wordt vooralsnog geen vorm van rekeningrijden ingevoerd.”
Wel vrachtwagenheffing, geen rekeningrijden voor personenauto’s
Hoewel de SGP tegen rekeningrijden voor personenauto’s is, ondersteunt de partij wel een vrachtwagenheffing. De opbrengsten hiervan moeten terugvloeien naar de sector om verduurzaming te stimuleren.
“Er komt een vrachtwagenheffing. De inkomsten vloeien terug naar de sector voor ondersteuning bij de ontwikkeling van en overstap naar elektrisch transport en het rijden op alternatieve brandstoffen.”
De SP is uitgesproken tegen rekeningrijden en wil autorijden niet duurder maken voor mensen die afhankelijk zijn van hun auto. In plaats daarvan pleit de partij voor betaalbare mobiliteit, het afschaffen van tolwegen en investeringen in alternatieven zoals openbaar vervoer en fietsen. Hun kernvisie is dat mobiliteit eerlijk, toegankelijk en betaalbaar moet blijven, zonder extra lasten voor gewone mensen.
Tegen invoering van rekeningrijden
De SP verzet zich tegen rekeningrijden omdat dit mensen die afhankelijk zijn van hun auto extra zou belasten. De partij vindt dat autorijden betaalbaar moet blijven, vooral waar alternatieven ontbreken, en wil niet dat mensen voor hun dagelijkse reizen extra moeten betalen.
“We zijn tegen rekeningrijden. Mensen die afhankelijk zijn van hun auto mogen niet extra belast worden voor hun dagelijkse reizen.”
Alle wegen tolvrij maken
Naast het afwijzen van rekeningrijden, wil de SP dat alle wegen in Nederland tolvrij worden. Hiermee wil de partij voorkomen dat er extra kosten ontstaan voor automobilisten en iedereen vrij kan reizen.
“Alle wegen in Nederland worden tolvrij, zodat iedereen vrij kan reizen zonder extra kosten.”
BBB is tegen de invoering van rekeningrijden en andere maatregelen die het autogebruik financieel zwaarder maken zonder aantoonbaar positief effect op mobiliteit. De partij wil realistische, betaalbare oplossingen en benadrukt dat automobilisten, gezinnen en kleine ondernemers niet de dupe mogen worden van hoge kosten of beperkende regels. BBB kiest voor behoud van bereikbaarheid en wijst dure, overhaaste maatregelen zoals rekeningrijden af.
Tegen invoering van rekeningrijden
BBB verzet zich expliciet tegen rekeningrijden, omdat dit volgens de partij leidt tot extra lasten voor automobilisten zonder duidelijk positief effect op de mobiliteit. Ze vinden dat dergelijke maatregelen vooral gezinnen en kleine ondernemers raken en willen daarom realistische en betaalbare alternatieven.
“BBB is tegen overhaaste en dure maatregelen die de automobilist zwaar belasten zonder duidelijk positief effect op de mobiliteit. We willen realistische en betaalbare oplossingen, waarbij ook kleine ondernemers en gezinnen niet de dupe worden van hoge kosten of beperkende regels.”
BVNL is uitgesproken tegen de invoering van rekeningrijden en kilometerheffing. Zij willen geen systemen waarbij automobilisten gevolgd worden en pleiten voor het schrappen van alle plannen rondom rekeningrijden.
Rekeningrijden en kilometerheffing volledig schrappen
BVNL verzet zich tegen elke vorm van rekeningrijden of kilometerheffing, omdat zij privacy en keuzevrijheid van automobilisten willen beschermen. Ze zijn tegen het volgen van automobilisten via technologie en willen bestaande plannen op dit gebied volledig annuleren.
“De voorgenomen kilometerheffing schrappen. Rekeningrijden wordt niet ingevoerd en er komen geen kastjes in auto’s om automobilisten te volgen.”
Het CDA is voorstander van een tijd- en plaatsgebonden congestieheffing, een vorm van rekeningrijden die alleen tijdens de spits in drukke gebieden geldt. Het doel is het verbeteren van de doorstroming, het schoner maken van de lucht en het leefbaarder maken van steden, met de opbrengst bestemd voor infrastructuurverbetering. Het CDA kiest dus niet voor een algemeen rekeningrijden, maar voor een beperkte, gerichte variant op de drukste verbindingen.
Tijd- en plaatsgebonden congestieheffing in drukke gebieden
Het CDA wil een spitsheffing invoeren op drukke plekken, gericht op het verminderen van files en het verbeteren van de leefomgeving. Dit is een beperkte vorm van rekeningrijden, alleen van toepassing tijdens de spits en op de drukste verbindingen rondom grote steden. De opbrengsten worden geïnvesteerd in infrastructuur, waarmee het CDA inzet op een directe koppeling tussen de heffing en verbetering van mobiliteit.
“We willen een tijd- en plaatsgebonden congestieheffing – een heffing tijdens de spits in drukke gebieden om bij te dragen aan een betere doorstroming, schonere lucht en een leefbaarder straatbeeld, te beginnen op de drukste verbindingen rondom grote steden. We investeren de opbrengst in verbetering van de infrastructuur.”
De ChristenUnie is voorstander van de invoering van rekeningrijden: een kilometerprijs voor automobilisten die afhankelijk is van milieukenmerken, tijd en plaats. Ze willen dat deze prijs op het platteland laag is en in drukke Randstad-gebieden en op piekmomenten hoger, met aandacht voor privacy, fraudegevoeligheid en uitvoerbaarheid. Het doel is schoner vervoer te stimuleren en bij te dragen aan klimaatdoelen.
Kilometerprijs invoeren, gedifferentieerd naar tijd, plaats en milieu
De ChristenUnie wil een systeem van rekeningrijden invoeren waarbij automobilisten betalen per gereden kilometer, met tarieven die variëren op basis van milieukenmerken van de auto, tijdstip en locatie. Dit moet schoner vervoer stimuleren, files verminderen en bijdragen aan de stikstof- en klimaatdoelstellingen. Privacy, fraudegevoeligheid en uitvoerbaarheid worden expliciet meegewogen bij de invoering.
“We introduceren voor de auto een kilometerprijs, gedifferentieerd naar milieukenmerken, tijd en plaats: op het platteland laag, op drukke momenten in de brede Randstad hoger. Bij de invoering worden privacyoverwegingen, fraudegevoeligheid en uitvoerbaarheid meegewogen.”
D66 wil het autobezit minder en het autogebruik eerlijker belasten door rekeningrijden in te voeren: je betaalt niet langer voor het bezit, maar voor het gebruik van de auto. Daarbij houden ze rekening met regio’s waar weinig openbaar vervoer is, zodat mensen daar niet onevenredig worden belast. Het doel is om autorijden te verduurzamen en de uitstoot van CO2, stikstof en fijnstof terug te dringen.
Rekeningrijden invoeren: van bezit naar gebruik
D66 stelt voor om rekeningrijden in te voeren, waarbij niet langer het autobezit maar het daadwerkelijke gebruik wordt belast. Dit moet autorijden eerlijker maken en bijdragen aan het terugdringen van schadelijke uitstoot. Ze willen voorkomen dat mensen in regio’s met weinig ov extra worden benadeeld.
“We maken autorijden eerlijker door rekeningrijden in te voeren: niet langer het bezit maar het gebruik van de auto wordt belast. We houden rekening met regio’s waar weinig ov is, zodat mensen daar niet onevenredig worden belast.”
DENK is duidelijk tegen de invoering van rekeningrijden en kiest ervoor autorijden betaalbaar te houden. In plaats van rekeningrijden wil DENK de accijnzen op benzine en diesel verlagen en investeert de partij in betaalbaar en toegankelijk openbaar vervoer.
Geen rekeningrijden invoeren
DENK wijst rekeningrijden expliciet af omdat zij autorijden betaalbaar willen houden, vooral voor mensen die afhankelijk zijn van de auto. De partij ziet rekeningrijden als een maatregel die de kosten voor automobilisten zou verhogen en kiest daarom voor alternatieven zoals lagere accijnzen.
“Autorijden maken wij betaalbaar. De accijns op benzine en diesel moeten omlaag. Wij gaan geen rekeningrijden invoeren.”
GroenLinks-PvdA wil rekeningrijden versneld invoeren, zodat automobilisten eerlijk betalen naar gebruik. Ze stellen voor om tarieven te differentiëren op basis van regio en tijd, en vrachtwagens zwaarder te belasten via een hogere kilometerheffing. Hiermee willen ze zowel eerlijkheid als duurzaamheid bevorderen.
Versnelde invoering van rekeningrijden met differentiatie
GroenLinks-PvdA pleit voor een snelle invoering van betalen naar gebruik voor automobilisten, waarbij rekening wordt gehouden met regionale verschillen en tijdstippen. In regio’s met minder openbaar vervoer geldt een lager tarief, en vrachtwagens gaan meer betalen via een hogere kilometerheffing. Dit moet zorgen voor een eerlijkere verdeling van de kosten en een stimulans voor duurzamer vervoer.
“We versnellen de invoering van betalen naar gebruik voor automobilisten. In regio’s waar mensen afhankelijker zijn van de auto vanwege beperkt openbaar vervoer geldt een lager tarief. We differentiëren ook naar tijd. Vrachtwagens gaan via een hogere kilometerheffing meer meebetalen aan de aanleg en onderhoud van wegen.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) is voorstander van het invoeren van een intelligente kilometerheffing (rekeningrijden) voor alle voertuigen en wegen, waarbij de belasting wordt gedifferentieerd naar type voertuig en brandstofgebruik. Het doel is om mensen die meer rijden meer te laten betalen, vervuilende voertuigen te ontmoedigen en privacy te waarborgen. Hiermee wil de PvdD het autogebruik verminderen en schoner vervoer stimuleren.
Intelligente kilometerheffing voor alle voertuigen
De PvdD wil een slimme, gedifferentieerde kilometerheffing invoeren op alle wegen en voor alle voertuigen. Hiermee betalen mensen die meer rijden ook meer belasting, en wordt rekening gehouden met het type voertuig en het brandstofgebruik. Dit moet leiden tot minder autokilometers, minder vervuiling en een eerlijkere verdeling van de lasten. Privacy van automobilisten wordt expliciet beschermd.
“We voeren een intelligente kilometerheffing in op alle wegen en voor alle voertuigen, gedifferentieerd naar type voertuig en brandstofgebruik. Mensen die veel rijden gaan daarmee meer belasting betalen dan mensen die weinig autokilometers maken. Deze nieuwe beprijzing gaat gepaard met strikte privacywaarborgen.”
De VVD spreekt zich in haar verkiezingsprogramma niet expliciet uit voor of tegen rekeningrijden. In plaats daarvan onderzoekt de partij alternatieven voor de huidige motorrijtuigenbelasting, zoals een belasting op basis van oppervlakte, met als doel elektrisch rijden betaalbaar te houden en de tweedehandsmarkt te stimuleren. Concrete voorstellen over invoering van rekeningrijden of betalen naar gebruik ontbreken.
Onderzoek naar alternatieven voor motorrijtuigenbelasting
De VVD wil de betaalbaarheid van elektrisch rijden vergroten en kijkt daarom naar andere manieren om de motorrijtuigenbelasting vorm te geven, bijvoorbeeld op basis van oppervlakte. Dit wordt gepresenteerd als alternatief voor het huidige systeem, maar er wordt niet expliciet gekozen voor rekeningrijden of betalen naar gebruik.
“We onderzoeken een andere vormgeving van de motorrijtuigenbelasting, zoals op basis van oppervlakte.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma