Verkiezingsprogramma's 2025 overrekening rijden
JA21 is uitgesproken tegen elke vorm van rekening rijden, inclusief kilometerheffing en spitsheffing. De partij ziet dit als een beperking van de vrijheid van autogebruik en als een oneerlijke lastenverzwaring voor automobilisten. In plaats daarvan pleit JA21 voor positieve prikkels om files te verminderen, zonder automobilisten financieel te straffen.
Geen enkele vorm van rekening rijden of spitsheffing
JA21 verzet zich principieel tegen rekening rijden, omdat het autorijden ontmoedigt en de automobilist als melkkoe behandelt. De partij wil de vrijheid van autogebruik behouden en is tegen elke vorm van kilometerheffing of spitsheffing, ongeacht de vorm of het doel.
“Behoud van vrijheid van autogebruik: verlaging van accijnzen, geen kilometerheffing en geen verbod op brandstofauto’s.”
“Het ontmoedigen van autorijden tegengaan. Daarom is en blijft JA21 tegen iedere vorm van rekeningrijden en spitsheffing.”
“JA21 verzet zich dan ook tegen maatregelen die het gebruik van de eigen auto ontmoedigen zoals hoge wegenbelasting, rekeningrijden en te hoge accijnzen.”
“Ter vermijding van enig misverstand: JA21 is beslist tegen een kilometerheffing of spitsheffing.”
Positieve prikkels in plaats van financiële straf
Hoewel JA21 erkent dat files een probleem zijn, wil de partij geen negatieve financiële prikkels zoals rekening rijden. In plaats daarvan pleit JA21 voor onderzoek naar positieve stimulansen die automobilisten vrijwillig tot ander reisgedrag aanzetten.
“JA21 wil daarom dat onderzoek wordt gedaan naar positieve prikkels die kunnen bijdragen aan vermindering van filedruk op bepaalde weggedeelten. Het moet dan gaan om maatregelen die automobilisten op een positieve wijze aanzetten om op een andere wijze of op een ander tijdstip te gaan reizen.”
Volt wil de motorrijtuigenbelasting vervangen door een systeem van rekening rijden, waarbij automobilisten betalen naar gebruik. De hoogte van de heffing hangt af van het aantal gereden kilometers, het type voertuig, de uitstoot, het gewicht en het tijdstip en de locatie van het rijden. Hiermee wil Volt het autobezit minder belasten en juist het daadwerkelijke gebruik en de milieubelasting centraal stellen.
Motorrijtuigenbelasting vervangen door rekening rijden
Volt stelt voor om de huidige motorrijtuigenbelasting af te schaffen en te vervangen door een kilometerheffing die rekening houdt met voertuigtype, uitstoot, gewicht, tijd en plaats van rijden. Dit moet zorgen voor een eerlijkere belasting van autogebruik en een stimulans zijn voor schoner en minder rijden.
“We schaffen de motorrijtuigenbelasting af.”
“In plaats daarvan komt er een kilometerheffing waarbij rekening wordt gehouden met het type voertuig, de uitstoot en de tijd en plaats van rijden. Hiermee belasten we de effecten van autorijden, in plaats van het autobezit.”
“We vervangen, naar Zweeds voorbeeld, de motorrijtuigenbelasting op auto’s, bestelbusjes en vrachtwagens door ‘betalen-naar-gebruik’. Wat je gaat betalen hangt af van het aantal kilometers dat je rijdt, maar ook van het tijdstip (spits/ dal), het traject (regio/stad) en de voor vervuiling relevante eigenschappen van het voertuig (gewicht/uitstoot)”
Gewichtscorrectie en overgangsmaatregelen tot invoering rekening rijden
Totdat het systeem van rekening rijden is ingevoerd, wil Volt alvast een gewichtscorrectie toepassen op de wegenbelasting voor zwaardere elektrische voertuigen. Dit voorkomt dat elektrische auto's, die vaak zwaarder zijn, onevenredig worden bevoordeeld.
“Zolang we nog niet naar gebruik betalen, willen we alvast op de wegenbelasting een gewichtscorrectie toepassen voor elektrische auto’s, bestelbusjes en vrachtwagens omdat deze nu vaak zwaarder zijn dan vergelijkbare voertuigen op fossiele brandstof.”
BIJ1 is expliciet tegen rekening rijden (kilometerheffing) en andere vormen van extra autobelastingen die mensen afhankelijk van de auto benadelen. Zij willen geen kilometerheffing invoeren, geen accijnsverhoging en geen uitbreiding van betaald parkeren op grote schaal, en pleiten voor inkomensafhankelijke tarieven voor autogebruik zodat lagere inkomens worden ontzien.
Tegen kilometerheffing en extra autobelastingen
BIJ1 verzet zich tegen de invoering van rekening rijden (kilometerheffing) en andere maatregelen die autorijden duurder maken voor mensen die afhankelijk zijn van de auto. Ze willen voorkomen dat mensen zonder goed openbaar vervoer de dupe worden van extra lasten, en richten zich op sociale rechtvaardigheid door inkomensafhankelijke tarieven te hanteren.
“BIJ1 is tegen de kilometerheffing, tegen accijnsverhoging en tegen uitbreiding van betaald parkeren op grote schaal.”
“Totdat hoge kwaliteit en gratis openbaar vervoer de realiteit is, benadelen we de mensen die afhankelijk zijn van de auto niet.”
“Tarieven voor autogebruik, zoals een parkeervergunning, verkeersboetes en belasting worden afhankelijk van iemands inkomen en vermogen. Hogere inkomens betalen flink hogere tarieven dan nu. Dit zorgt voor minder auto’s op de weg en daarmee minder vervuiling, onveiligheid en ruimtegebruik. Terwijl we mensen met lagere inkomens ontzien.”
DENK is uitgesproken tegen de invoering van rekeningrijden en wil autorijden juist betaalbaar houden. In plaats van betalen per kilometer, pleit DENK voor lagere accijnzen op brandstof en investeringen in betaalbare mobiliteit en openbaar vervoer. Hun visie is dat mobiliteit voor iedereen toegankelijk en betaalbaar moet blijven, zonder extra lasten voor automobilisten.
Geen rekeningrijden invoeren
DENK verwerpt het principe van rekeningrijden expliciet, omdat zij autorijden betaalbaar willen houden en extra lasten voor automobilisten willen voorkomen. Zij zien rekeningrijden als een onwenselijke maatregel die de toegankelijkheid van mobiliteit kan beperken, vooral voor mensen met een kleinere portemonnee.
“Wij gaan geen rekeningrijden invoeren.”
Autorijden betaalbaar houden
In plaats van rekeningrijden kiest DENK voor het verlagen van accijnzen op brandstof en het wettelijk maximeren van gemeentelijke parkeertarieven. Hiermee willen zij voorkomen dat automobilisten financieel worden benadeeld en mobiliteit onbetaalbaar wordt.
50PLUS spreekt zich in het verkiezingsprogramma niet expliciet uit over "rekening rijden". Er worden geen concrete voorstellen gedaan voor of tegen de invoering van rekening rijden, noch wordt het onderwerp direct benoemd. De partij benadrukt wel dat de automobilist niet langer de melkkoe van de overheid mag zijn en pleit voor het bevriezen van accijnzen op brandstof.
Geen expliciet standpunt over rekening rijden
Het verkiezingsprogramma bevat geen concrete of expliciete voorstellen over rekening rijden. Wel is duidelijk dat 50PLUS zich verzet tegen verdere lastenverzwaring voor automobilisten, wat impliceert dat de partij waarschijnlijk kritisch staat tegenover nieuwe vormen van autobelastingen zoals rekening rijden.
FVD is fel tegen de invoering van rekening rijden en kilometerheffing. Zij willen bestaande en nieuwe vormen van betalen per gereden kilometer expliciet weren, omdat zij mobiliteitsvrijheid willen beschermen en autorijden betaalbaar willen houden.
Geen kilometerheffing of rekening rijden invoeren
FVD verzet zich principieel tegen elke vorm van rekening rijden of kilometerheffing. Zij zien dit als een bedreiging voor de vrijheid van mobiliteit en als een extra financiële last voor automobilisten. Hun beleid is erop gericht om bestaande belastingen te verlagen en nieuwe heffingen te voorkomen.
GroenLinks-PvdA is voorstander van het versneld invoeren van rekening rijden, oftewel betalen naar gebruik voor automobilisten. Ze willen het systeem eerlijk maken door lagere tarieven te hanteren in regio’s waar mensen afhankelijker zijn van de auto en door differentiatie naar tijd. Vrachtwagens gaan via een hogere kilometerheffing meer bijdragen aan de kosten van aanleg en onderhoud van wegen.
Versneld invoeren van rekening rijden voor automobilisten
GroenLinks-PvdA wil dat automobilisten eerlijk gaan betalen naar gebruik, oftewel rekening rijden. Dit moet niet alleen zorgen voor minder verkeer en uitstoot, maar ook voor een eerlijkere verdeling van de kosten, waarbij rekening wordt gehouden met regio’s waar mensen minder alternatieven hebben voor de auto.
“We versnellen de invoering van betalen naar gebruik voor automobilisten. In regio’s waar mensen afhankelijker zijn van de auto vanwege beperkt openbaar vervoer geldt een lager tarief. We differentiëren ook naar tijd.”
Hogere kilometerheffing voor vrachtwagens
Om de kosten van aanleg en onderhoud van wegen eerlijker te verdelen, wil GroenLinks-PvdA dat vrachtwagens een hogere kilometerheffing gaan betalen. Hiermee dragen zij meer bij aan de infrastructuur die zij relatief zwaar belasten.
“Vrachtwagens gaan via een hogere kilometerheffing meer meebetalen aan de aanleg en onderhoud van wegen.”
De PVV is fel tegen de invoering van rekeningrijden en wil dat automobilisten niet extra worden belast voor het gebruik van hun auto. Hun belangrijkste concrete voorstel is het volledig uitsluiten van rekeningrijden, naast het behouden van brandstofauto’s en het niet verplichten van elektrisch rijden. De partij ziet autorijden als een basisvrijheid en verzet zich tegen maatregelen die autorijden duurder of moeilijker maken.
Geen rekeningrijden, nooit en te nimmer
De PVV verwerpt rekeningrijden volledig omdat zij autorijden als een vorm van vrijheid en noodzaak beschouwen, en vinden dat automobilisten al genoeg belast worden. Ze willen automobilisten beschermen tegen extra kosten en administratieve lasten die rekeningrijden met zich mee zou brengen.
De Partij voor de Dieren (PvdD) is voorstander van het invoeren van een intelligente kilometerheffing ("rekening rijden") voor alle voertuigen, waarbij de belasting wordt gedifferentieerd naar type voertuig en brandstofgebruik. Het doel is om mensen die meer rijden meer te laten betalen, vervuiling te verminderen en privacy te waarborgen. De partij ziet rekening rijden als onderdeel van een bredere strategie om autogebruik te ontmoedigen en duurzame mobiliteit te stimuleren.
Intelligente kilometerheffing voor alle voertuigen
PvdD wil een slimme, gedifferentieerde kilometerheffing invoeren op alle wegen en voor alle voertuigen. Hiermee betalen mensen die meer rijden ook meer belasting, wat bijdraagt aan het verminderen van autogebruik en vervuiling. Privacywaarborgen zijn een expliciet onderdeel van het voorstel.
“We voeren een intelligente kilometerheffing in op alle wegen en voor alle voertuigen, gedifferentieerd naar type voertuig en brandstofgebruik. Mensen die veel rijden gaan daarmee meer belasting betalen dan mensen die weinig autokilometers maken. Deze nieuwe beprijzing gaat gepaard met strikte privacywaarborgen.”
Geen een-op-een vervanging van fossiele auto’s door elektrische
De partij benadrukt dat het niet de bedoeling is om alle fossiele auto’s simpelweg te vervangen door elektrische voertuigen; het verminderen van het totale autobezit en -gebruik staat centraal. Rekening rijden wordt gezien als onderdeel van een pakket aan maatregelen om autogebruik te ontmoedigen en alternatieven aantrekkelijker te maken.
“We streven er niet naar alle fossiele auto’s te vervangen door elektrische. Met beter openbaar vervoer en meer deelmobiliteit hebben we ook minder personenauto’s nodig.”
De SGP is tegen de invoering van rekening rijden zolang de brandstofprijzen hoog zijn, en kiest ervoor om mobiliteit betaalbaar te houden voor mensen die daarvan afhankelijk zijn. In plaats daarvan wil de partij andere vormen van mobiliteitsbeprijzing, zoals een vrachtwagenheffing, waarbij de opbrengsten terugvloeien naar de sector. De SGP benadrukt stabiliteit en betaalbaarheid in het mobiliteitsbeleid en ziet voorlopig geen ruimte voor rekening rijden.
Geen invoering van rekening rijden bij hoge brandstofprijzen
De SGP wijst de invoering van rekening rijden voorlopig af vanwege de huidige hoge brandstofprijzen. De partij vindt het belangrijk dat mobiliteit betaalbaar blijft, vooral voor mensen die afhankelijk zijn van de auto, en wil daarom geen extra lasten toevoegen via rekening rijden.
“Gelet op de hoge brandstofprijzen wordt vooralsnog geen vorm van rekeningrijden ingevoerd.”
Wel vrachtwagenheffing, geen rekening rijden voor personenauto’s
In plaats van rekening rijden voor alle weggebruikers, kiest de SGP voor een vrachtwagenheffing. De opbrengsten hiervan worden gebruikt om de sector te ondersteunen bij verduurzaming, wat volgens de partij een eerlijker en effectiever alternatief is.
“Er komt een vrachtwagenheffing. De inkomsten vloeien terug naar de sector voor ondersteuning bij de ontwikkeling van en overstap naar elektrisch transport en het rijden op alternatieve brandstoffen.”
De SP is uitgesproken tegen rekening rijden en wil autorijden niet duurder maken voor mensen die afhankelijk zijn van hun auto. In plaats daarvan pleit de partij voor betaalbare mobiliteit zonder extra lasten, met een nadruk op tolvrije wegen en investeringen in alternatieven zoals openbaar vervoer en fietsen.
Tegen invoering van rekening rijden
De SP verzet zich tegen rekening rijden omdat dit mensen die afhankelijk zijn van hun auto extra zou belasten. De partij vindt dat autorijden betaalbaar moet blijven, vooral waar alternatieven ontbreken, en wil voorkomen dat mensen voor hun dagelijkse reizen extra moeten betalen.
“We zijn tegen rekeningrijden. Mensen die afhankelijk zijn van hun auto mogen niet extra belast worden voor hun dagelijkse reizen.”
Alle wegen tolvrij houden
Naast het afwijzen van rekening rijden, wil de SP dat alle wegen in Nederland tolvrij blijven. Hiermee wil de partij vrije en kosteloze mobiliteit voor iedereen waarborgen, zonder extra financiële drempels.
“Alle wegen in Nederland worden tolvrij, zodat iedereen vrij kan reizen zonder extra kosten.”
De VVD spreekt zich in haar verkiezingsprogramma niet expliciet uit voor of tegen "rekening rijden" (betalen per kilometer). In plaats daarvan richt de partij zich op het betaalbaar houden van autorijden, het hervormen van de autobelasting en het onderzoeken van alternatieven voor de motorrijtuigenbelasting. Concrete voorstellen over de invoering van rekening rijden ontbreken; de nadruk ligt op betaalbaarheid en het vermijden van lastenverzwaring voor werkenden en mensen in plattelandsregio’s.
Hervorming autobelasting met oog voor betaalbaarheid
De VVD wil de autobelasting toekomstbestendig hervormen, waarbij werkenden er niet op achteruit mogen gaan en rekening wordt gehouden met de effecten voor burgers en bedrijven in plattelandsregio’s. Dit kan duiden op een mogelijke heroverweging van het belastingstelsel voor automobiliteit, maar zonder expliciete keuze voor rekening rijden.
“We houden daarom de brandstofaccijns betaalbaar. Daarnaast kijken we naar een toekomstbestendige hervorming van de autobelasting, waarbij ons uitgangspunt is dat werkenden er niet op achteruit mogen gaan. Ook moet daarbij rekening worden gehouden met eventuele effecten voor burgers en bedrijven in plattelandsregio’s.”
Onderzoek alternatieven voor motorrijtuigenbelasting
De VVD onderzoekt andere vormen van motorrijtuigenbelasting, zoals op basis van oppervlakte, om elektrisch rijden betaalbaar te houden. Er wordt niet gesproken over een kilometerheffing of rekening rijden als concreet voorstel.
“We onderzoeken een andere vormgeving van de motorrijtuigenbelasting, zoals op basis van oppervlakte.”
BBB is tegen de invoering van rekening rijden en andere maatregelen die de automobilist financieel extra belasten zonder aantoonbaar positief effect op mobiliteit. De partij wil realistische en betaalbare oplossingen voor mobiliteit, waarbij de auto bereikbaar en betaalbaar blijft, vooral voor gezinnen en kleine ondernemers.
Tegen rekening rijden en extra lasten voor automobilist
BBB verzet zich expliciet tegen rekening rijden en soortgelijke maatregelen die de automobilist zwaar belasten. De partij vindt dat dergelijke maatregelen vaak geen duidelijk positief effect hebben op de mobiliteit en onevenredig nadelig zijn voor burgers en kleine ondernemers, vooral in de regio.
“BBB is tegen overhaaste en dure maatregelen die de automobilist zwaar belasten zonder duidelijk positief effect op de mobiliteit. We willen realistische en betaalbare oplossingen, waarbij ook kleine ondernemers en gezinnen niet de dupe worden van hoge kosten of beperkende regels.”
BVNL is fel tegen de invoering van rekeningrijden en kilometerheffing. Zij willen geen systemen waarbij automobilisten gevolgd worden en pleiten voor lagere belastingen op autorijden, zonder nieuwe vormen van monitoring of belastingheffing per kilometer.
Rekeningrijden en kilometerheffing volledig afwijzen
BVNL verwerpt expliciet de invoering van rekeningrijden en kilometerheffing, omdat zij tegen het volgen van automobilisten en extra lasten voor autorijders zijn. Ze zien dit als een ongewenste inbreuk op privacy en een extra belasting voor automobilisten, ongeacht het type auto.
“De voorgenomen kilometerheffing schrappen. Rekeningrijden wordt niet ingevoerd en er komen geen kastjes in auto’s om automobilisten te volgen.”
Het CDA is voorstander van een tijd- en plaatsgebonden congestieheffing, oftewel een vorm van rekening rijden, specifiek gericht op het verminderen van files en het verbeteren van de luchtkwaliteit in drukke gebieden. Ze willen deze maatregel gefaseerd invoeren, te beginnen op de drukste verbindingen rond grote steden, en de opbrengsten investeren in infrastructuurverbetering. Het CDA kiest dus niet voor een generiek landelijk rekeningrijden, maar voor een gerichte congestieheffing als mobiliteits- en milieumaatregel.
Tijd- en plaatsgebonden congestieheffing in drukke gebieden
Het CDA wil een spitsheffing invoeren op drukke wegen rond grote steden om files te verminderen, de lucht schoner te maken en de leefbaarheid te vergroten. Dit is een selectieve vorm van rekening rijden, bedoeld als mobiliteits- en milieumaatregel, waarbij de opbrengsten worden ingezet voor infrastructuurverbetering.
“We willen een tijd- en plaatsgebonden congestieheffing – een heffing tijdens de spits in drukke gebieden om bij te dragen aan een betere doorstroming, schonere lucht en een leefbaarder straatbeeld, te beginnen op de drukste verbindingen rondom grote steden. We investeren de opbrengst in verbetering van de infrastructuur.”
De ChristenUnie is voorstander van het invoeren van rekening rijden via een kilometerprijs voor auto's, waarbij de prijs afhankelijk is van milieukenmerken, tijd en plaats. Ze willen dat deze kilometerheffing op het platteland laag is en in drukke Randstad-gebieden en op piekmomenten hoger, met aandacht voor privacy, fraudegevoeligheid en uitvoerbaarheid. Het doel is om schoner vervoer te stimuleren en bij te dragen aan de nationale stikstofdoelstellingen.
Kilometerprijs invoeren, gedifferentieerd naar milieu, tijd en plaats
De ChristenUnie wil een kilometerprijs (rekening rijden) invoeren voor auto's, waarbij de prijs afhankelijk is van waar, wanneer en hoe milieubelastend er wordt gereden. Dit moet schoner vervoer stimuleren, files verminderen en bijdragen aan het behalen van stikstofdoelen. Ze benadrukken dat privacy, fraudegevoeligheid en uitvoerbaarheid belangrijke randvoorwaarden zijn bij de invoering.
“We introduceren voor de auto een kilometerprijs, gedifferentieerd naar milieukenmerken, tijd en plaats: op het platteland laag, op drukke momenten in de brede Randstad hoger. Bij de invoering worden privacyoverwegingen, fraudegevoeligheid en uitvoerbaarheid meegewogen.”
D66 wil het huidige autobelastingsysteem hervormen door rekeningrijden in te voeren: niet het bezit, maar het gebruik van de auto wordt belast. Ze benadrukken dat dit eerlijker is en bijdraagt aan het terugdringen van CO2-uitstoot, met aandacht voor regio’s waar weinig openbaar vervoer is zodat mensen daar niet onevenredig worden belast.
Rekeningrijden invoeren: gebruik in plaats van bezit belasten
D66 stelt voor om rekeningrijden in te voeren, zodat automobilisten betalen naar gebruik in plaats van bezit. Dit moet autorijden eerlijker maken en bijdragen aan het verminderen van uitstoot. Er wordt expliciet rekening gehouden met regio’s waar weinig ov is, om onevenredige lasten te voorkomen.
“We maken autorijden eerlijker door rekeningrijden in te voeren: niet langer het bezit maar het gebruik van de auto wordt belast. We houden rekening met regio’s waar weinig ov is, zodat mensen daar niet onevenredig worden belast.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma