Verkiezingsprogramma's 2025 overprivate equity
BIJ1 is zeer kritisch over de rol van private equity en andere private beleggers in de economie, met name in sectoren als wonen en grote bedrijven. De partij wil de macht van private investeerders drastisch inperken door publieke en collectieve eigendom te bevorderen, private grond en vastgoed te onteigenen, en werknemers meer zeggenschap te geven in bedrijven.
Private equity en beleggers uit de woningmarkt weren
BIJ1 ziet private equity en grote private beleggers als een bedreiging voor betaalbaar wonen en wil hun invloed structureel terugdringen. De partij stelt voor om grond en gebouwen van de grootste private beleggers en particuliere huisjesmelkers terug te pakken en publieke controle te herstellen.
“We beginnen met grond en gebouwen terugpakken van de grootste private beleggers en particuliere huisjesmelkers.”
Publiek en collectief eigendom als norm, private equity buitensluiten
BIJ1 wil private equity en andere private investeerders weren uit essentiële sectoren door publieke en coöperatieve eigendom te stimuleren. Nieuwe bedrijven moeten als werknemerscoöperatie starten, en bestaande grote bedrijven moeten aandelen overdragen aan werknemers.
“De coöperatie van werknemers wordt de standaard eigendomsstructuur voor nieuw opgerichte rechtspersoonlijkheden.”
“Multinationale bedrijven met dependances (vestigingen) in Nederland zijn verplicht een plan te maken waarin staat hoe zij binnen korte tijd minimaal 51% van de aandelen aan de werknemers van die dependance verkopen.”
Publieke bouw en verbod op speculatief grondbezit
Om de invloed van private equity en speculanten op de woningmarkt te stoppen, wil BIJ1 publieke bouwbedrijven oprichten en speculatief grondbezit verbieden. Nieuwe woningbouw mag alleen nog op publieke grond plaatsvinden.
“De overheid richt een nationaal publiek bouwbedrijf op dat zich volledig toelegt op de grootschalige bouw van kwalitatieve, duurzame sociale huurwoningen.”
“Speculatief grondbezit wordt verboden, en gemeenten of het Rijk onteigenen private grond in woningbouwgebieden tegen sociale gebruikswaarde.”
Strengere belasting en onteigening van private winsten
BIJ1 wil private equity en andere vermogenden zwaarder belasten en waar nodig onteigenen, om kapitaalaccumulatie en uitbuiting tegen te gaan.
NSC is kritisch over de rol van private equity, vooral waar deze leidt tot prijsopdrijving en verlies van maatschappelijke verankering in publieke sectoren en het mkb. Ze willen belastingvoordelen voor private equity beperken, de invloed ervan in zorg en kinderopvang onderzoeken en waar nodig strengere regels invoeren, en zorgen dat private-equity managers eerlijk belasting betalen. Het programma bevat concrete voorstellen om het speelveld gelijk te trekken met familiebedrijven en publieke belangen te beschermen.
Beperken belastingvoordelen en gelijk speelveld met familiebedrijven
NSC wil belastingvoordelen voor private equity terugdringen om een gelijk speelveld te creëren met stabiel gefinancierde familiebedrijven. Dit moet voorkomen dat private equity via fiscale voordelen oneerlijke concurrentie veroorzaakt en de continuïteit van familiebedrijven ondermijnt.
“We zorgen ervoor dat er een gelijk speelveld ontstaat tussen deze twee groepen en zullen dus een aantal belastingvoordelen van private equity terugdringen.”
“De fiscale Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) spitsen we toe op datgene waarvoor zij bedoeld is: het waarborgen van de continuïteit van familiebedrijven die van waarde zijn voor Nederland.”
Onderzoek en strengere regels voor private equity in publieke sectoren
NSC maakt zich zorgen over de maatschappelijke gevolgen van private equity in sectoren als zorg, kinderopvang en dierenartsenpraktijken. Ze willen de invloed hiervan onderzoeken en op basis daarvan eigendomstoetsen, toezicht en fiscale prikkels aanscherpen om publieke functies maatschappelijk te verankeren.
“We onderzoeken de invloed van private equity en buitenlandse ketens in eerstelijnszorg, kinderopvang en dierenartsenpraktijken. Op basis van dit onderzoek scherpen we eigendomstoetsen, toezichtregels en fiscale prikkels aan om publieke functies maatschappelijk verankerd te houden.”
Eerlijke belasting voor private-equity managers
NSC vindt dat private-equity managers hun inkomsten eerlijk moeten belasten, net als andere burgers. Dit voorkomt fiscale ontwijking en draagt bij aan een rechtvaardiger belastingstelsel.
“We laten private-equity managers eerlijk bijdragen over de gelden die zij verdienen, en stellen een fiscale regeling in zodat hun belangen net zo belast worden als de belangen van andere burgers in box 3.”
Maximumprijzen bij prijsopdrijving door private equity
In sectoren waar private equity leidt tot buitensporige prijsstijgingen, zoals kinderopvang en dierenartsen, wil NSC maximumprijzen invoeren om consumenten te beschermen.
“We voeren maximumprijzen in voor sectoren waar gebrekkige concurrentie leidt tot buitensporige prijsstijgingen en waar de ACM niet effectief kan ingrijpen. Dit geldt bijvoorbeeld voor de kinderopvang en dierenartsen, waar private equity de prijzen fors heeft opgedreven.”
De SGP noemt "private equity" niet expliciet in haar verkiezingsprogramma, maar spreekt wel over het stimuleren van private financiering en het creëren van een eerlijk financieringsspeelveld voor het mkb. De partij wil dat publieke en private financieringsbronnen, zoals pensioenfondsen, worden ingezet om investeringen in de Nederlandse economie te bevorderen, met speciale aandacht voor familiebedrijven en non-bancaire financiers. Concrete voorstellen zijn onder meer het verbreden van financieringsmogelijkheden, het aantrekkelijk maken van investeringen in startups en mkb, en het stimuleren van alternatieve financieringsvormen.
Verbreden van publieke en private financiering voor bedrijven
De SGP wil dat de overheid actief private financiering losmaakt en het aanbod van financieringsmogelijkheden voor bedrijven vergroot, zodat ook non-bancaire financiers beter toegankelijk worden voor het mkb. Dit moet zorgen voor meer investeringen in de economie, met name in familiebedrijven en snelgroeiende ondernemingen, en een eerlijker speelveld creëren.
“De overheid gaat private financiering lostrekken en verbreedt het palet aan publieke en private financiering.”
“Er wordt werk gemaakt van een eerlijk financieringsspeelveld, zodat ook non-bancaire financiers beter toegankelijk zijn voor mkb-bedrijven.”
“Verbeterde garantiestellingen voor kleine kredieten en grote financiers, zoals pensioenfondsen, worden gestimuleerd hun geld hierin te steken.”
Investeringen fiscaal aantrekkelijk maken en alternatieve financieringsvormen stimuleren
De SGP wil het fiscaal aantrekkelijk houden om te investeren in de Nederlandse economie, onder meer door de terugkeer van de durfkapitaalregeling en de introductie van de winwin-lening. Hiermee worden investeringen in startups, snelgroeiende bedrijven en familiebedrijven gestimuleerd, en wordt het makkelijker gemaakt voor particulieren om slapend spaargeld te investeren.
“Het blijft fiscaal aantrekkelijk te investeren in onze economie. De durfkapitaalregeling keert terug, zodat het verstrekken van financiering aan startups en snelgroeiende bedrijven met veel potentie en een hoog risico wordt gestimuleerd.”
“Het wordt aantrekkelijker slapend spaargeld te steken in een bedrijf van familie of vrienden door introductie van de winwin-lening.”
De SP is fel tegen de invloed van private equity in publieke en maatschappelijke sectoren. Zij willen private equity volledig verbieden in de zorg, woningmarkt, dierenartsenpraktijken en andere publieke sectoren, omdat deze investeerders volgens de SP vooral uit zijn op korte termijn winst, wat leidt tot hogere risico’s, slechtere dienstverlening en verlies van publieke waarden. De partij stelt concrete verbodsmaatregelen voor en wil publieke zeggenschap herstellen om maatschappelijke belangen te beschermen.
Totaalverbod op private equity in de zorg
De SP wil private equity volledig weren uit de zorgsector, omdat zij vinden dat deze investeerders vooral winst najagen ten koste van kwaliteit, personeel en continuïteit van zorg. Dit moet voorkomen dat zorginstellingen worden leegbezuinigd en patiënten en zorgverleners de dupe worden van financiële motieven.
“Er komt een totaalverbod op private equity in de zorg. Commerciële bedrijven Private investeerders (private equity) die zorgorganisaties opkopen en kaal bezuinigen terwijl hun aandeelhouders er met de winst vandoor gaan, horen niet thuis in onze gezondheidszorg.”
Verbod op private equity in de publieke sector
De SP wil private equity verbieden in alle cruciale publieke sectoren, zoals zorg, farmacie, kinderopvang, volkshuisvesting, energie, openbaar vervoer en onderwijs. Volgens de partij brengt private equity hier grote risico’s op faillissementen en verlies van publieke controle, omdat deze partijen vooral op korte termijn rendement uit zijn.
“We verbieden private equity in de publieke sector. Cruciale en publieke sectoren zoals de zorg, farmacie, kinderopvang, volkshuisvesting, energie, openbaar vervoer en ons onderwijs moeten beschermd worden tegen overnames door private equitybeleggers. Omdat zij dit vaak met geleend geld doen en op korte termijn hoge rendementen en winsten nastreven, zorgt dit voor grote risico’s op faillissementen, met grote gevolgen voor werknemers.”
Verbod op private equity in dierenartsenpraktijken
De SP wil de overname van dierenartsenpraktijken door private equity en commerciële ketens verbieden, omdat dit volgens hen leidt tot hogere prijzen, minder keuzevrijheid en het stellen van winst boven diergezondheid.
“We verbieden de overname van dierenartsenpraktijken door private equity en commerciële ketens. Deze ketens drijven de prijzen op, verkleinen de keuzevrijheid en zetten winst boven diergezondheid.”
Stoppen van private equity in woningbeheer
De SP wil een einde maken aan de overnamegolf door private equity in het beheer van Verenigingen van Eigenaren, omdat woningen bedoeld zijn om in te wonen en niet als winstobject voor beleggers.
“We stoppen de overnamegolf door private equity in het beheer van Verenigingen van Eigenaren.”
BBB noemt "private equity" niet expliciet in haar verkiezingsprogramma. Wel pleit de partij voor meer Nederlands durfkapitaal en investeringen in groeibedrijven, met een grotere rol voor pensioenfondsen, regionale ontwikkelmaatschappijen en een mogelijke Nationale Investeringsbank. Het beleid is gericht op het versterken van de Nederlandse economie en het verminderen van afhankelijkheid van buitenlandse kapitaalstromen, maar zonder specifieke uitspraken over private equity.
Meer Nederlands durfkapitaal voor groeibedrijven
BBB wil dat investeringen in Nederlandse groeibedrijven vooral uit binnenlandse bronnen komen, zoals pensioenfondsen en regionale ontwikkelmaatschappijen, om strategische autonomie te versterken en werkgelegenheid te bevorderen. Dit beleid adresseert het probleem van afhankelijkheid van buitenlandse investeerders (waaronder private equity), maar noemt private equity niet expliciet.
“Meer durfkapitaal uit eigen land. BBB wil dat pensioenfondsen, regionale ontwikkelmaatschappijen en de overheid gezamenlijk investeren in Nederlandse groeibedrijven.”
“Een Nationale Investeringsbank versterkt de regionale economie, maakt Nederland minder afhankelijk van buitenlandse kapitaalstromen...”
Eenvoudigere juridische structuren voor investeringen en exits
BBB wil juridische drempels en kosten bij investeringsrondes, participaties en exits verlagen door standaardmodellen te ontwikkelen. Dit raakt aan het investeringsklimaat voor private equity, maar wordt niet specifiek aan deze sector gekoppeld.
“Startups en groeibedrijven moeten niet vast lopen in dure juridische trajecten bij investeringen of overnames. BBB wil dat de overheid samen met brancheverenigingen en ontwikkelmaatschappijen breed toepasbare standaardmodellen ontwikkelt en beschikbaar stelt voor investeringsrondes, participaties en exits.”
GroenLinks-PvdA is uitgesproken kritisch over de rol van private equity in sectoren met een groot publiek belang, zoals woningbeheer, zorg en welzijn. De partij wil private equity weren uit Verenigingen van Eigenaren (vve’s) en uit publieke sectoren als zorg, kinderopvang en huisartsenzorg, omdat zij winstbejag en prijsopdrijving vreest. Hun kernvisie is dat publieke belangen en betaalbaarheid voorop moeten staan, niet de winst voor investeerders.
Private equity weren uit Verenigingen van Eigenaren (vve’s)
GroenLinks-PvdA ziet het opkopen van vve-beheer door private equity als een risico voor woningbezitters, omdat dit kan leiden tot hogere tarieven en winstmaximalisatie. De partij wil woningbezitters beschermen door private equity uit vve’s te weren.
“Private equity koopt het beheer van vve’s op, met als doel zoveel mogelijk winst te maken. Woningbezitters lopen het risico dat de tarieven plots fors omhooggaan. We beschermen woningbezitters en weren private equity uit vve’s.”
Private equity weren uit zorg, kinderopvang en huisartsenzorg
De partij stelt dat private equity en andere commerciële investeerders niet thuishoren in sectoren waar het publieke belang centraal staat, zoals zorg, kinderopvang en huisartsenzorg. Ze willen het winstverbod in de zorg aanscherpen en overnames door private equity voorkomen om te waarborgen dat zorggeld daadwerkelijk aan zorg wordt besteed.
“We strijden tegen commerciële investeerders en private equity die de huisartsenzorg, welzijnswerk en de kinderopvang overnemen...”
“We scherpen daarom het winstverbod in de zorg aan. Zo gaat geld dat bedoeld is voor zorg, daadwerkelijk naar de zorg en niet meer naar investeerders zoals private equity.”
D66 benoemt private equity niet expliciet in haar verkiezingsprogramma, maar adresseert wel het bredere thema van private winsten versus het publieke belang. De partij pleit voor een sterke overheid die zorgt dat ondernemerschap en investeringen niet ten koste gaan van publieke waarden, met duidelijke spelregels en eerlijke concurrentie. Concrete voorstellen over private equity als investeringsvorm ontbreken.
Private winsten mogen niet ten koste gaan van het publieke belang
D66 benadrukt dat ondernemerschap en investeringen, waaronder die van private equity, niet mogen leiden tot schade aan publieke belangen. De partij wil een gelijk speelveld en duidelijke regels om maatschappelijk verantwoord ondernemen te waarborgen, en grijpt in bij te veel marktmacht.
“Private winsten mogen niet ten koste gaan van het publieke belang. Voor ondernemers die maatschappelijk ondernemen, is een gelijk speelveld belangrijk. Daarom is een sterke overheid nodig die de spelregels bepaalt waarbinnen bedrijven maatschappelijk verantwoord ondernemen.”
“D66 staat voor een eerlijke economie. Te veel macht bij één bedrijf zorgt voor hoge prijzen, lage kwaliteit en remt innovatie af. Nieuwe ondernemers worden hierdoor buitengesloten. D66 wil eerlijke concurrentie en grijpt stevig in bij te veel marktmacht.”
JA21 noemt "private equity" niet expliciet in haar verkiezingsprogramma en heeft geen specifiek beleid of concrete voorstellen die direct op private equity gericht zijn. Wel uit de partij zorgen over verstikkende Europese regelgeving en het achterblijven van de kapitaalmarktunie, wat private investeringen – waaronder private equity – belemmert. Hun algemene visie is dat Nederland en de EU ruimte moeten bieden aan vrije concurrentie en private investeringen, zonder extra belemmeringen.
Kritisch op Europese regelgeving die private investeringen belemmert
JA21 signaleert dat Europese regelgeving en het uitblijven van een voltooide kapitaalmarktunie private investeringen, waaronder private equity, in de weg staan. De partij pleit voor een EU-beleid dat vrije concurrentie en private investeringen juist stimuleert, in plaats van belemmert door overregulering.
“Zo blijft de voltooiing van de kapitaalmarktunie achter, hetgeen private investeringen belemmert.”
“JA21 vindt dat Nederland hier uiterst kritisch tegenover moet staan en samen met andere landen moet sturen op EU-beleid dat juist gericht is op vrije concurrentie en liberale economische groei.”
Het CDA is kritisch over de rol van private equity in de zorg en wil strengere eisen stellen aan deze partijen om langetermijnbetrokkenheid en goed bestuur te waarborgen. Het belangrijkste concrete voorstel is het opleggen van extra eisen aan private equity-partijen in de zorgsector om excessieve winsten en beloningen te voorkomen. De kern van hun visie is dat private equity in de zorg niet mag leiden tot korte termijn winstbejag of verslechtering van kwaliteit.
Strengere eisen aan private equity in de zorg
Het CDA maakt zich zorgen over de invloed van private equity in de zorg, met name vanwege risico’s op korte termijn winstbejag en gebrek aan langetermijncommitment. Daarom willen ze extra eisen stellen aan deze partijen, gericht op waarborgen voor langdurige betrokkenheid en kwaliteit van bestuurders, en het tegengaan van excessieve winsten en beloningen.
“We stellen aan zorgaanbieders en financiers van met name private equity-partijen extra eisen die waarborgen bieden voor langjarig commitment en kwaliteit van bestuurders. We willen geen excessieve winsten en beloningen in de zorg.”
De ChristenUnie wil private equity partijen weren uit de kinderopvang, omdat zij winstbejag onverenigbaar acht met de maatschappelijke functie van deze sector. Het belangrijkste concrete voorstel is om alle kinderopvangorganisaties non-profit te maken, waarmee een einde komt aan private equity in de kinderopvang. De partij benadrukt dat kinderopvang primair een publieke taak is en niet mag worden overgelaten aan partijen met een winstoogmerk.
Einde aan private equity in de kinderopvang
De ChristenUnie vindt dat private equity partijen niet thuishoren in de kinderopvang, omdat deze sector een maatschappelijke functie heeft en grotendeels met gemeenschapsgeld wordt gefinancierd. Door kinderopvangorganisaties non-profit te maken, wil de partij voorkomen dat winstmotieven de kwaliteit en toegankelijkheid van de opvang ondermijnen.
“Alle kinderopvangorganisaties worden daarom non-profit. Dit betekent ook een einde van private equity partijen in de kinderopvang.”
De PVV is uitgesproken tegen de invloed van private equity in de zorgsector. Zij willen het maken van woekerwinsten door private equity in de zorg stoppen en deze investeerders weren uit de sector, om zo de betaalbaarheid en kwaliteit van de zorg te beschermen.
Private equity weren uit de zorg
De PVV ziet private equity als een bedreiging voor de betaalbaarheid en kwaliteit van de zorg, omdat deze partijen volgens hen gericht zijn op het maken van woekerwinsten. Daarom wil de partij private equity actief weren uit de zorgsector en het maken van buitensporige winsten tegengaan.
“Stoppen met woekerwinsten in de zorg, weren van private equity”
De Partij voor de Dieren (PvdD) is kritisch over de rol van private equity en andere private investeerders in publieke sectoren, met name de zorg. Zij willen private investeerders weren uit de zorg en vinden dat zorggeld niet naar winstbejag mag gaan. Hun belangrijkste voorstel is om private investeerders en malafide zorgaanbieders uit de zorg te weren en marktwerking zoveel mogelijk terug te dringen.
Private investeerders weren uit de zorg
De PvdD ziet private equity en andere private investeerders als ongewenst in de zorg, omdat hun winstmotief volgens de partij ten koste gaat van goede zorg en leidt tot hogere kosten en ongelijkheid. De partij wil daarom private investeerders en malafide aanbieders weren uit de zorg en zorggeld bij zorgprofessionals laten terechtkomen.
“Private investeerders en malafide zorgaanbieders hebben niets te zoeken in de zorg.”
Volt is kritisch over de rol van private equity in de zorg en wil deze sector minder aantrekkelijk maken voor investeringsmaatschappijen. Hun belangrijkste voorstel is het invoeren van wettelijke beperkingen op winstuitkeringen in de zorg, meer transparantie over eigendomsstructuren en strengere controle door de Nederlandse Zorgautoriteit. Volt ziet private equity als een risico voor de kwaliteit, toegankelijkheid en solidariteit van de zorg.
Wettelijke beperkingen op private equity in de zorg
Volt wil de invloed van private equity in de zorg beperken omdat deze volgens hen kan botsen met publieke belangen zoals kwaliteit, toegankelijkheid en solidariteit. Ze stellen voor om winstuitkeringen wettelijk te beperken, eigendomsstructuren transparanter te maken en de controle hierop te intensiveren. Daarnaast willen ze overnames door zorgprofessionals stimuleren in plaats van door investeringsmaatschappijen.
“De opkomst van investeringsmaatschappijen (private-equity) in de zorg kan op gespannen voet staan met de kwaliteit en toegankelijkheid van en de solidariteit in de zorg. Volt zet zich er voor in om de zorg minder interessant te maken voor investeringsmaatschappijen door wettelijke beperkingen op winstuitkeringen in de zorg in te voeren, zorginstanties wettelijk te verplichten transparant te zijn over hun eigendomsstructuren en de Nederlandse Zorgautoriteit hier actiever op te laten controleren, bijvoorbeeld met een speciale task force. Daarnaast worden overnames van praktijken door zorgprofessionals die daar zelf zorg gaan verlenen, gestimuleerd.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma