Verkiezingsprogramma's 2025 overprivacy focus van partij voor de dieren
De SP heeft een uitgesproken privacyfocus in haar verkiezingsprogramma, met nadruk op het beperken van dataverzameling door zowel bedrijven als de overheid. De partij pleit voor dataminimalisatie, een verbod op ongerichte massasurveillance, en het aan banden leggen van het verdienmodel van Big Tech. De SP wil burgers meer controle geven over hun eigen gegevens en stelt concrete maatregelen voor om privacy structureel te beschermen.
Dataminimalisatie als norm
De SP wil dat overheden en bedrijven alleen strikt noodzakelijke persoonsgegevens verzamelen, zodat burgers niet onnodig gevolgd of geprofileerd worden. Dit moet de privacy van mensen structureel beschermen en de macht van dataverzamelaars beperken.
“Dataminimalisatie wordt de norm. Overheden en bedrijven mogen geen overbodige persoonsgegevens verzamelen, zoals locatiegegevens zonder duidelijke noodzaak.”
“Iedereen moet het recht hebben om zijn gegevens te laten verwijderen. Inclusief data die is doorgegeven aan andere partijen of in systemen is verwerkt.”
Verbod op massasurveillance zonder verdenking
De SP verzet zich tegen het verzamelen van gegevens van burgers zonder concrete verdenking, ook door inlichtingendiensten. Dit standpunt is gericht op het beschermen van onschuldige burgers tegen ongerichte surveillance en het waarborgen van hun recht op privacy.
“Als er geen concrete verdenking tegen iemand bestaat, mogen er geen gegevens binnengeharkt worden. Ook de AIVD heeft geen vrijbrief om massaal gegevens van burgers te verzamelen.”
“Het doorzoeken van massa’s gegevens van onschuldige burgers is niet effectief voor de bestrijding van terreur en zulke sleepnetten laten we dus niet meer toe.”
Aanpakken verdienmodel Big Tech en verbod op gepersonaliseerde advertenties
De SP wil het verdienmodel van Big Tech bedrijven, dat draait op grootschalige dataverzameling en gepersonaliseerde advertenties, aan banden leggen. Dit moet voorkomen dat burgers als handelswaar worden behandeld en hun privacy wordt geschonden.
“Leg het verdienmodel van sociale media en Big Tech aan banden.”
“Wij willen af van een digitaal systeem waarin gebruikers worden behandeld als handelswaar. Het is tijd voor een internet waarin de mens centraal staat, niet het algoritme en de winst.”
“Daar moet een grote aanpak voorkomen, met als eerste kleine stappen een wettelijk verbod op gepersonaliseerde advertenties, advertentieveilingen en de grootschalige dataverzameling en handel.”
Stimuleren van encryptie en digitale autonomie
De SP wil encryptie juist stimuleren en de afhankelijkheid van Amerikaanse digitale diensten verminderen, om zo de privacy en autonomie van burgers beter te beschermen.
Versterken van de Autoriteit Persoonsgegevens
De SP wil de toezichthouder op privacy versterken, zodat deze effectiever kan optreden tegen privacyschendingen door bedrijven en overheden.
“Wij versterken de Autoriteit Persoonsgegevens om misstanden aan te pakken, zodat beter kan worden opgetreden wanneer de privacy van mensen in het geding is.”
BVNL beschouwt privacy als een fundamenteel recht en wil deze stevig beschermen, vooral in het digitale tijdperk. De partij pleit voor strengere controle op het verzamelen en gebruiken van persoonsgegevens, behoud van encryptie, en verzet zich tegen digitale identificatieplicht en monitoring door de overheid. Transparantie, individuele autonomie en bescherming tegen overheidsinmenging staan centraal in hun visie op privacy.
Strengere bescherming van persoonsgegevens en digitale privacy
BVNL wil dat privacy van burgers in het digitale tijdperk wordt gewaarborgd door strengere controles op het verzamelen en gebruiken van persoonsgegevens en door veilige digitale systemen. Transparantie en verantwoordingsmechanismen zijn essentieel zodat burgers vertrouwen kunnen hebben in de bescherming van hun gegevens.
“Privacy is een fundamenteel recht dat we koesteren en beschermen. BVNL erkent het belang van privacy in het digitale tijdperk en zal doen wat nodig is om de privacy van burgers te waarborgen. Wij willen strengere controles op het verzamelen en gebruiken van persoonsgegevens, en ervoor zorgen dat digitale systemen veilig en betrouwbaar zijn.”
“Dit alles moet worden ondersteund door transparantie en verantwoordingsmechanismen, zodat burgers erop kunnen vertrouwen dat hun gegevens veilig zijn.”
Behoud van encryptie en verzet tegen verzwakking
BVNL ziet encryptie als essentieel voor privacy en het communicatiegeheim. De partij verzet zich tegen pogingen om encryptie te verzwakken of te verbieden en wil investeren in veilige technologieën.
“BVNL is vastberaden om het behoud van encryptie te waarborgen, omdat dit essentieel is voor de bescherming van persoonlijke gegevens en het communicatiegeheim. We zullen ons verzetten tegen pogingen om encryptie te verzwakken of te verbieden, en in plaats daarvan investeren in veilige technologieën die privacy en online veiligheid bevorderen.”
Geen digitale identificatieplicht of monitoring door overheid
BVNL is tegen een digitale identificatieplicht voor social media en tegen monitoring van financiële transacties door de overheid. De partij wil dat Nederlanders in vrijheid kunnen leven zonder door de overheid gevolgd te worden.
“Er komt geen identificatieplicht voor het gebruik van social media.”
“BVNL wil dat Nederlanders in vrijheid kunnen leven zonder door de overheid gevolgd te worden. Daarom willen we geen Digitale Europese Identiteit, geen Digitale Euro, geen Central Bank Digital Currency, geen monitoring van financiële transacties boven de honderd euro en het behoud van cash geld.”
Overheid mag geen digitale censuur of inmenging plegen
BVNL verzet zich tegen digitale censuur en overheidsinmenging bij social media en techbedrijven, vooral als het gaat om het beperken van afwijkende meningen of het aanmerken van informatie als ‘desinformatie’.
“De overheid mag geen digitale censuur plegen.”
“De overheid mag geen contacten onderhouden met en invloed uitoefenen op social media en techbedrijven over het dwarszitten van Nederlanders met afwijkende meningen en over welke opvattingen als ‘desinformatie’ moeten worden aangemerkt.”
Privacy als grondrecht, ook tegenover de overheid
BVNL benadrukt dat privacy een grondrecht is dat ook tegenover de overheid beschermd moet worden, niet alleen tegenover bedrijven.
“Wij hechten grote waarde aan privacy voor de burger, ook ten opzichte van de overheid.”
NSC legt in haar programma een sterke nadruk op het beschermen van de privacy van burgers, met concrete voorstellen zoals het ‘once only’-principe, transparantie over datagebruik, en het recht op vertrouwelijke communicatie. De partij wil burgers meer zeggenschap geven over hun eigen data en is kritisch op massasurveillance en het delen van gegevens met grote techbedrijven. NSC ziet privacy als een fundamenteel grondrecht dat beter beschermd moet worden tegen zowel overheid als bedrijfsleven.
Strengere bescherming van persoonsgegevens door de overheid
NSC wil dat de overheid zorgvuldiger omgaat met privacygevoelige gegevens en dat burgers inzicht en controle krijgen over hun data. Dit moet misbruik en onnodige dataverzameling voorkomen, mede naar aanleiding van schandalen zoals de toeslagenaffaire.
“De overheid moet zorgvuldiger met privacygevoelige gegevens van burgers omgaan. Het uitgangspunt wordt dat deze slechts eenmaal worden opgeslagen (het ‘once only’-principe) naar Ests voorbeeld. Wanneer een persoon/bedrijf/instantie deze gegevens wil opvragen, wordt de zoekvraag geregistreerd en gemeld bij de burger. Burgers kunnen dan zien wie hun data gebruikt en er eventueel een klacht over indienen.”
“We hanteren het principe dat de burger zo veel mogelijk zeggenschap moet krijgen over de data die over hem of haar worden verzameld en verwerkt. Daarom willen we verkennen of er bij digitale dienstverlening gebruikgemaakt kan worden van een persoonlijke digitale kluis die de burger zelf beheert.”
“We geven burgers volledig digitaal toegang tot hun (fiscale) gegevens, zodat zij weten wat de overheid allemaal over hen bewaart.”
Geen massasurveillance en behoud van encryptie
NSC verzet zich tegen massasurveillance en het ondermijnen van end-to-end-encryptie, zodat burgers vertrouwelijk kunnen communiceren zonder vrees voor overheidsinmenging.
“Burgers moeten onderling vertrouwelijk kunnen communiceren zonder vrees voor massasurveillance vanuit de overheid. De overheid mag geen chatcontrole invoeren waarbij achterdeurtjes in communicatiediensten ingebouwd worden om end-to-end-encryptie te omzeilen.”
Bescherming tegen datamisbruik door techbedrijven
NSC wil voorkomen dat overheidsdata worden gebruikt door grote technologiebedrijven voor het trainen van AI-modellen en pleit voor wettelijke maatregelen tegen grootschalige privacyschendingen door deze bedrijven.
“We moeten voorkomen dat de overheid data van onze burgers voedt aan de tech-reuzen omdat zij hun AI-modellen daarop trainen.”
“Grootschalige privacyschendingen van groepen burgers door tech-reuzen en de online advertentie industrie zijn een grove en bewuste schending van de grondrechten. We vinden dat er een wettelijke basis moet komen om deze bedrijven via het strafrecht aan te pakken.”
Transparantie en toezicht op algoritmen en gegevensdeling
NSC wil verplichte registratie van algoritmen en transparantie over gegevensdeling, zodat burgers weten welke informatie wordt gedeeld en met wie, en deze gegevensdeling kunnen weigeren.
Forum voor Democratie (FVD) legt sterk de nadruk op het beschermen van privacy als fundament van vrijheid, met concrete voorstellen zoals het uitbreiden van het briefgeheim naar digitale communicatie, het afschaffen van de Sleepwet, het waarborgen van anonimiteit online en het behouden van contant geld. De partij verzet zich tegen Europese Digital ID, biometrische registratie en pleit voor het vervangen van de AVG door praktische privacyregels. FVD positioneert zich hiermee als een partij die privacywetgeving wil vereenvoudigen en privacyrechten wil versterken, vooral tegenover overheidscontrole en digitale surveillance.
Briefgeheim uitbreiden naar digitale communicatie
FVD wil het grondwettelijk briefgeheim uitbreiden naar digitale communicatie om burgers te beschermen tegen toezicht en censuur in het digitale tijdperk. Dit moet ervoor zorgen dat e-mails en berichten net zo goed beschermd zijn als traditionele post en telefoongesprekken.
“Het briefgeheim, zoals vastgelegd in artikel 13 van de Grondwet, gaat ook gelden voor digitale communicatie, zodat e-mails en berichten dezelfde bescherming genieten als briefpost en telefoongesprekken.”
Sleepwet afschaffen en tegen digitale surveillance
De partij verzet zich expliciet tegen grootschalige digitale surveillance door de overheid, zoals de Sleepwet, en wil deze wet intrekken om structureel afluisteren van burgers te voorkomen.
“We respecteren de uitslag van het referendum van 2017 en schaffen de Sleepwet af, zodat burgers niet structureel kunnen worden afgeluisterd.”
Geen Europese Digital ID en geen biometrische registratie
FVD is tegen de invoering van een Europese digitale identiteit en het registreren van biometrische data van internetgebruikers, omdat dit de anonimiteit en privacy van burgers ernstig zou aantasten.
Anonimiteit op internet waarborgen
De partij vindt anonimiteit essentieel voor een vrije samenleving en wil verplichte identiteitskoppeling aan online accounts verbieden, zodat burgers zonder angst kennis kunnen vergaren en meningen kunnen uiten.
“We maken anonimiteit de norm. We verzetten ons tegen verplichte identiteitskoppeling aan accounts, zodat iedereen zonder angst kennis kan vergaren en meningen kan uiten.”
AVG afschaffen en vervangen door praktische privacyregels
FVD wil de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) afschaffen en vervangen door duidelijke, praktische privacyregels die privacy daadwerkelijk beschermen zonder onnodige bureaucratie.
“We schaffen de AVG af en vervangen die door duidelijke en praktische privacyregels, zodat privacy echt beschermd wordt zonder onnodige bureaucratie.”
Recht op contant geld en beperking KYC-regelgeving
De partij ziet contant geld als cruciaal voor privacy en individuele vrijheid, en wil een wettelijk recht op cashbetalingen invoeren en het maximum op contante transacties afschaffen. Ook moet KYC-regelgeving (Know Your Customer) worden afgeslankt.
“Forum voor Democratie wil een wettelijk recht op cashbetalingen invoeren, banken verplichten om stortingen en opnames van cash geld kosteloos te faciliteren en het maximum van €3.000 op contante transacties afschaffen. KYC-regelgeving, die gewone burgers behandelt als potentiële criminelen, moet worden hervormd en zwaar worden afgeslankt.”
Volt heeft een sterke privacyfocus, met nadruk op bescherming van persoonsgegevens, transparantie over datagebruik en het waarborgen van fundamentele rechten zoals privacy en informatievrijheid. De partij pleit voor privacy by design in alle nieuwe systemen, een verbod op massale surveillance en gezichtsherkenning bij demonstraties, en het structureel versterken van de Autoriteit Persoonsgegevens. Volt ziet privacy als een fundamenteel Europees recht dat niet mag worden afgezwakt, ook niet onder het mom van veiligheid.
Privacy by design en transparantie over datagebruik
Volt wil dat privacy vanaf het ontwerp centraal staat in alle digitale systemen en dat burgers altijd inzicht hebben in wie hun gegevens bekijkt en waarvoor. Dit moet de controle van burgers over hun eigen data versterken en misbruik voorkomen.
“Privacy by design is het uitgangspunt bij ieder nieuw systeem.”
“Burgers hebben altijd inzicht in wie hun gegevens bekijken en waarvoor.”
Structurele versterking van de Autoriteit Persoonsgegevens
Volt vindt dat de Autoriteit Persoonsgegevens meer middelen moet krijgen om onafhankelijk en effectief toezicht te houden op privacybescherming. Dit is essentieel om de rechten van burgers te waarborgen.
“De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) krijgt structureel meer middelen om haar toezichtstaken onafhankelijk en effectief uit te voeren.”
Geen afzwakking van encryptie en bescherming van fundamentele rechten
Volt is fel tegen het afzwakken van end-to-end encryptie en benadrukt het belang van privacy, informatievrijheid en gelijkheid bij alle nieuwe digitale wetgeving, ook op Europees niveau.
“Voor Volt is het afzwakken van end-to-end encryptie ten behoeve van schijnveiligheid onaanvaardbaar. Online communicatie blijft dus beschermd.”
“Volt wil dat Nederland bij het maken van nieuwe wet- en regelgeving in Europees verband vasthoudt aan de bescherming van fundamentele rechten en vrijheden en Europese waarden als privacy, informatievrijheid en gelijkheid.”
Verbod op massale surveillance en gezichtsherkenning bij demonstraties
Volt wil het gebruik van gezichtsherkenning en het bijhouden van demonstrantendatabases verbieden, omdat dit een afschrikwekkend effect heeft op deelname aan protest en het vertrouwen in de overheid ondermijnt.
“Het gebruik van gezichtsherkenning van demonstranten en het bijhouden van een demonstrantendatabase moet worden verboden.”
“Het verbod op massale surveillance moet expliciet worden vastgelegd.”
DENK legt in haar verkiezingsprogramma een sterke nadruk op privacybescherming, vooral in de digitale sfeer. De partij wil strengere waarborgen voor online privacy, meer toezicht op het gebruik van persoonsgegevens en transparantie rondom algoritmes. DENK pleit voor krachtige regulering van big tech, uitbreiding van de bevoegdheden van de Autoriteit Persoonsgegevens en een verbod op afkomstgerelateerde kenmerken in algoritmen.
Strengere bescherming van online privacy en persoonsgegevens
DENK ziet de bescherming van privacy als een fundamenteel recht, vooral online. De partij wil de handel in persoonsgegevens beperken, de macht van grote technologiebedrijven inperken en investeren in digitale veiligheid. Dit moet burgers beschermen tegen machtsmisbruik en ongewenste dataverzameling.
“Wij willen inzetten op betere waarborgen van de online privacy. Dat betekent dat handel in persoonsgegevens aan banden wordt gelegd en de macht van de bigtech bedrijven Europees moet worden ingeperkt.”
“Er moet meer geïnvesteerd worden in digitale veiligheid. We moeten ook inzetten op onafhankelijkheid van onze systemen van andere landen en grote bedrijven.”
Transparantie en regulering van algoritmes
DENK wil het gebruik van algoritmen streng reguleren om discriminatie en machtsmisbruik te voorkomen. De partij pleit voor een algoritmewet, een verplicht algoritmeregister en een verbod op afkomstgerelateerde kenmerken in risicoprofielen.
“Er komt een algoritmewet. In deze wet worden waarborgen voor mensenrechten bij algoritmen verplicht. Het gebruik van afkomstgerelateerde kenmerken in algoritmen en risicoprofielen wordt verboden.”
“Algoritmes worden transparant. Er komt een verplicht algoritmeregister, dat geldt voor zowel overheden als bedrijven die algoritmen inzetten.”
Versterking van de Autoriteit Persoonsgegevens
DENK wil de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) meer middelen, bevoegdheden en expertise geven, zodat deze toezichthouder effectiever kan optreden tegen privacyschendingen, met name op het gebied van kunstmatige intelligentie.
“Sterker toezicht door de Autoriteit Persoonsgegevens. De AP krijgt extra middelen, bredere bevoegdheden en diepgaande expertise op het gebied van kunstmatige intelligentie.”
“Toezichthouders die mensen beschermen worden versterkt. Hieronder vallen in ieder geval de Ombudsman en de Autoriteit Persoonsgegevens.”
De Partij voor de Dieren beschouwt privacy als een fundamenteel recht dat essentieel is voor een vrije samenleving en pleit voor strikte bescherming van persoonsgegevens tegen zowel overheids- als bedrijfsinmenging. De partij wil dat gegevens alleen bij concrete verdenking en na toetsing door een rechter mogen worden opgevraagd, en zet zich in voor digitale soevereiniteit, publieke regie over technologie en het beperken van de macht van Big Tech. Transparantie, controleerbaarheid en het recht op privacy staan centraal in hun digitale beleid.
Strikte bescherming van privacy door de overheid
De PvdD vindt dat privacy een grondrecht is dat niet mag worden opgeofferd aan schijnveiligheid of efficiëntie. Alleen bij een concrete, door de rechter getoetste verdenking mogen gegevens van burgers worden opgevraagd. Dit standpunt adresseert het risico van overheidscontrole en het schenden van burgerrechten onder het mom van veiligheid.
“Privacy is van onschatbare waarde in een vrije samenleving en daarom grondwettelijk beschermd. Alleen met privacy kunnen we een vrij leven leiden zonder interventies van anderen en van de staat.”
“Alleen wanneer er sprake is van een concrete verdenking die door de rechter wordt getoetst, mogen politie, justitie en inlichtingendiensten gegevens over burgers opvragen bij bedrijven.”
Digitale soevereiniteit en publieke regie op technologie
De partij wil de macht van Big Tech beperken, digitale autonomie versterken en technologie transparant en controleerbaar maken. Dit is bedoeld om te voorkomen dat persoonsgegevens in verkeerde handen vallen en om de democratische controle over digitale infrastructuur te waarborgen.
“De Partij voor de Dieren kiest voor digitale soevereiniteit en publieke regie. Technologie moet transparant, controleerbaar en dienstbaar zijn aan mens, dier, natuur en democratie, nooit aan winst of macht.”
“We doorbreken de dominantie van Big Tech. Techreuzen ondermijnen de democratische rechtsstaat, publieke controle en nationale soevereiniteit. We stellen grenzen aan de macht van deze bedrijven, versterken publieke alternatieven en voorkomen dat Europese IT-wetgeving via lobby of juridische trucs wordt uitgehold.”
“We voorkomen dat onze gegevens in verkeerde handen vallen en tegen ons worden gebruikt.”
Aanpak van online privacy-schendingen en bescherming van burgers
De PvdD wil burgers, en in het bijzonder kinderen, online net zo goed beschermen als offline. Ze pleit voor het aanpakken van privacy-schendingen, verslavende algoritmen en andere digitale risico’s om een veilige digitale omgeving te waarborgen.
“We beschermen burgers, dus ook kinderen, online net zo goed als offline. We pakken verslavende algoritmen, uitbuiting, nepnieuws, en privacy-schendingen aan, zodat ook de digitale wereld een veilige omgeving wordt voor burgers, dus ook voor kinderen.”
BIJ1 heeft een uitgesproken privacyfocus, met nadruk op het beperken van overheidssurveillance, het beschermen van burgerrechten en het minimaliseren van dataverzameling. De partij pleit voor streng toezicht op cameratoezicht, een verbod op automatische gezichtsherkenning, en het beperken van DNA-verzameling door de politie. BIJ1 wil dat privacywaakhonden meer macht krijgen en dat privacywetgeving wordt aangescherpt, waarmee ze zich duidelijk onderscheiden van andere partijen zoals de Partij voor de Dieren.
Cameratoezicht en gezichtsherkenning sterk beperken
BIJ1 wil dat cameratoezicht in de publieke ruimte niet langer de norm is en dat automatische gezichtsherkenning volledig wordt verboden. Dit om de privacy van burgers te beschermen tegen grootschalige surveillance en onnodige dataverzameling door de overheid.
“De grootschalige controle en surveillance bij demonstraties – zoals de standaard inzet van camera’s – in de publieke ruimte stopt onmiddellijk en er komt nieuw beleid waarin de privacy van de burger centraal staat. Ook automatische gezichtsherkenning wordt verboden.”
“Alle (politie)camera’s in de publieke ruimte komen in een openbaar register en worden getoetst op aangescherpte privacywetgeving. Cameratoezicht wordt niet meer de norm, maar een uitzondering.”
Dataverzameling door overheid en politie minimaliseren
BIJ1 wil dat de overheid en justitie alleen het strikt noodzakelijke aan data verzamelen, onder streng toezicht van privacywaakhonden. Adviezen van deze waakhonden moeten openbaar en afdwingbaar zijn, met zwaardere sancties bij overtredingen.
“Alle dataverzameling door overheid en justitie wordt geminimaliseerd tot het absoluut noodzakelijke, en er komt altijd streng toezicht van privacywaakhonden. De adviezen van privacywaakhonden worden openbaar en afdwingbaar met sancties die verder gaan dan de huidige ineffectieve bestuurlijke boetes.”
Verbod op private DNA-banken en beperking DNA-afname
BIJ1 wil het gebruik van private DNA-banken door de politie verbieden en het afnemen van DNA beperken tot zeer ernstige misdrijven, uitsluitend na toetsing door een rechter. Dit voorkomt onnodige inbreuk op de lichamelijke integriteit en privacy van burgers.
“Het gebruik van private DNA-banken door de politie wordt verboden. Het afnemen van DNA wordt alleen toegestaan bij zeer ernstige misdrijven en na toetsing door een rechter.”
Strengere controle op veiligheidsdiensten en beperking bevoegdheden
BIJ1 pleit voor het ontmantelen van bepaalde politie- en veiligheidsdiensten, het inperken van hun bevoegdheden, en het instellen van strenge, onafhankelijke democratische controle om misbruik van persoonsgegevens te voorkomen.
“Veiligheidsdiensten (zoals de AIVD en de NCTV) en politie-onderdelen zoals TOOI en ID-WIV, worden ontmanteld. We intensiveren en verbeteren intussen de strenge, bindende, onafhankelijke democratische controle over deze diensten. Hun bevoegdheden worden ingeperkt, en gegevensverstrekking aan buitenlandse geheime diensten wordt aan banden gelegd.”
D66 erkent het belang van privacy en digitale autonomie, met een sterke focus op het beschermen van persoonlijke data en het reguleren van techbedrijven. De partij wil burgers meer controle geven over hun eigen gegevens en stelt concrete maatregelen voor om misbruik van data en online schade te voorkomen. D66 kiest voor strenge waarborgen, toezicht en wettelijke rechten rondom digitale privacy, maar heeft geen expliciet dierenrechten-privacybeleid zoals de Partij voor de Dieren.
Burgers baas over eigen data en digitale autonomie
D66 wil dat mensen zelf de controle houden over hun persoonlijke gegevens en dat digitale autonomie wordt versterkt. Dit betekent dat niet bedrijven of overheden, maar burgers zelf bepalen wat er met hun data gebeurt. De partij ziet privacy als een fundamenteel recht in de digitale samenleving en wil dit wettelijk en praktisch waarborgen.
Strenge regels en toezicht op techbedrijven
D66 wil dat grote techbedrijven streng gereguleerd worden om de privacy van burgers te beschermen. De partij stelt dat bedrijven aansprakelijk moeten zijn voor het verwijderen van schadelijke content en het voorkomen van datamisbruik, met sterke toezichthouders die handhaven.
“Techbedrijven worden verplicht om nepbeelden binnen 24 uur te verwijderen. Sociale mediaplatforms moeten meer doen om online haatberichten te verwijderen. Iedereen moet zich veilig kunnen uitspreken, ook online. We versterken het toezicht hierop en stellen bedrijven aansprakelijk als zij in gebreke blijven.”
“Waar we die autonomie nog niet hebben, beschermen sterke toezichthouders mensen en maatschappij tegen de schadelijke effecten van de verdienmodellen van grote techbedrijven.”
Wettelijke bescherming tegen etnisch profileren en datamisbruik door de overheid
D66 wil wettelijke waarborgen tegen het misbruiken van persoonsgegevens door de overheid, zoals etnisch profileren. De partij stelt dat kenmerken als etniciteit, nationaliteit of woonwijk niet gebruikt mogen worden om mensen in risicogroepen te plaatsen.
“D66 maakt daar bij wet een einde aan: overheidsorganisaties mogen geen etniciteit of nationaliteit meer gebruiken om mensen in te delen in risicogroepen. Ook kenmerken zoals de wijk waarin iemand woont, de taalvaardigheid van mensen en hun mentale welzijn worden niet meer gebruikt bij risicoselectie.”
50PLUS heeft een beperkte privacyfocus, vooral gericht op de bescherming van ouderen tegen online oplichting en identiteitsdiefstal. De partij pleit voor strengere regulering van anonieme accounts en betere digitale toegankelijkheid, maar een brede, principiële privacyvisie zoals bij de Partij voor de Dieren ontbreekt. De nadruk ligt op praktische digitale veiligheid en inclusie voor ouderen, niet op fundamentele burgerrechten of databescherming.
Bescherming van ouderen tegen online oplichting en identiteitsdiefstal
50PLUS richt zich primair op het beschermen van ouderen tegen digitale criminaliteit en het waarborgen van hun digitale veiligheid. Privacy wordt vooral gezien als een middel om kwetsbare groepen te beschermen tegen misbruik, niet als een breed burgerrecht.
“Digitale privacy- en veiligheidsmaatregelen beschermen ouderen tegen online oplichting en identiteitsdiefstal.”
Beperking van anonieme accounts
De partij wil het gebruik van anonieme accounts op internet verbieden of sterk beperken, vanuit het idee dat anonimiteit online bijdraagt aan onveiligheid en misbruik. Dit is een opvallend verschil met partijen die privacy en anonimiteit juist als kernwaarde zien.
“Anonieme accounts worden verboden of in ieder geval sterk beperkt.”
Digitale inclusie en alternatieven voor ouderen
50PLUS benadrukt het belang van digitale toegankelijkheid en alternatieven voor ouderen die moeite hebben met digitale diensten. Dit raakt aan privacy in de zin van keuzevrijheid en bescherming tegen digitale uitsluiting, maar niet aan bredere privacyrechten.
“Overheidsdiensten en facilitaire bedrijven bieden ouderen en gehandicapten die moeite hebben met digitale formulieren, een papieren alternatief.”
“Overheidsdiensten en maatschappelijke organisaties (zoals DigiD, MijnOverheid, zorgportalen) zijn altijd ook bereikbaar via post, telefoon of fysieke balie.”
BBB erkent het belang van privacy en digitale grondrechten, maar hun privacyfocus is minder uitgesproken en minder vergaand dan die van Partij voor de Dieren. BBB pleit voor verankering van digitale grondrechten, beperking van gezichtsherkenning en privacyvriendelijke leeftijdsverificatie, maar stelt ook voor om barrières in privacywetgeving te versoepelen voor opsporing van zware criminaliteit. Hun benadering is pragmatisch en gericht op balans tussen veiligheid, innovatie en privacy, zonder de principiële privacybescherming die kenmerkend is voor Partij voor de Dieren.
Verankering digitale grondrechten en beperking surveillance
BBB wil digitale grondrechten expliciet in de Grondwet opnemen en het gebruik van gezichtsherkenning en surveillance in de publieke ruimte beperken zonder strikte wetgeving. Dit is bedoeld om de privacy, zeggenschap en autonomie van burgers in het digitale domein te waarborgen, maar de formulering blijft pragmatisch en minder principieel dan bij Partij voor de Dieren.
“Veranker digitale grondrechten in de Grondwet om de privacy, zeggenschap en autonomie van burgers in het digitale domein te waarborgen.”
“Beperk of verbied het gebruik van gezichtsherkenning en andere surveillance in de publieke ruimte zonder expliciete wetgeving en strikt toezicht.”
Privacyvriendelijke leeftijdsverificatie voor jongeren
BBB pleit voor een Europees, privacyvriendelijk leeftijdsverificatiesysteem voor sociale media, met het oog op bescherming van jongeren en hun persoonlijke data. De focus ligt op praktische bescherming tegen online risico’s, niet op brede privacyprincipes.
“Nederland gaat zich binnen de EU inzetten op een uniform en privacyvriendelijk leeftijdsverificatiesysteem dat apps zoals sociale media binnen de EU moeten hanteren om de veiligheid van persoonlijke data te garanderen.”
Privacywetgeving versoepelen voor opsporing zware criminaliteit
BBB stelt voor om barrières in privacywetgeving te versoepelen waar het gaat om informatie-uitwisseling bij zware criminaliteit. Dit standpunt wijkt duidelijk af van de privacyfundamentalistische lijn van Partij voor de Dieren en legt de nadruk op veiligheid boven privacy.
“We halen barrières in privacywetgeving weg voor informatie-uitwisseling voor die zaken die gerelateerd zijn aan zware criminaliteit en beperken het gebruik van communicatiemiddelen van gedetineerden.”
De SGP heeft een duidelijke focus op het beschermen van de privacy van burgers, met voorstellen voor individueel eigenaarschap van data en strengere regels rond openbaarmaking van overheidsinformatie. De partij is kritisch op Europese digitaliseringsplannen en wil misbruik van privacywetgeving tegengaan als dit opsporing belemmert. De SGP benadert privacy vooral vanuit het perspectief van bescherming tegen overheid en grote bedrijven, niet vanuit dierenrechten of dierenactivisme.
Striktere bescherming van persoonsgegevens en data-eigenaarschap
De SGP wil dat burgers zelf de regie krijgen over hun persoonlijke data en pleit voor strengere bescherming van privacy bij openbaarmaking van overheidsinformatie. Dit standpunt richt zich op het voorkomen van misbruik van persoonsgegevens door bedrijven en de overheid, en het versterken van de positie van het individu.
“De SGP wil toe naar zoveel mogelijk ‘individueel eigenaarschap’ van data. Niet de autofabrikant en het energiebedrijf, maar de auto- en de woningbezitter moeten bepalen wat er met ‘hun’ data gebeurt.”
“Bescherming van het privéleven van burgers, boeren en ondernemers wordt versterkt bij openbaarmaking van gegevens, bijvoorbeeld door aanscherping van de EU-richtlijn over milieu-informatie.”
Kritisch op Europese digitalisering en digitale identiteit
De SGP is tegen de invoering van een Europees digitaal paspoort en een digitale euro, uit zorg voor privacy en een te machtige overheid. Dit standpunt adresseert het risico dat centralisatie van digitale identiteit en valuta de privacy van burgers verder onder druk zet.
“De SGP is daarom tegen het invoeren van een Europees digitaal paspoort en een digitale euro.”
Aanpassing privacywetgeving bij opsporing van misdrijven
De SGP vindt dat privacywetgeving, zoals de AVG, niet mag verhinderen dat misdrijven zoals mensenhandel worden opgespoord. Dit standpunt benadrukt het belang van een balans tussen privacybescherming en effectieve handhaving.
“De aanpak van mensenhandel mag niet verhinderd worden door te strenge toepassing van de AVG. De SGP wil de uitwerking van de AVG aanpassen zodat meer zaken opgelost kunnen worden.”
Het CDA erkent het belang van privacy, maar stelt de bescherming hiervan vooral in het teken van veiligheid, efficiëntie en het publieke belang. De partij wil privacyregels waar mogelijk versoepelen als dit samenwerking of beleidsdoelen ten goede komt, en pleit voor strengere regulering van social media en techbedrijven, inclusief het verbieden van anonieme accounts. Concrete voorstellen zijn het aanscherpen van wetgeving rond social media, het kritisch herzien van de AVG, en het verplichten van privacy-vriendelijke standaardinstellingen bij techbedrijven.
Verbieden van anonieme social media-accounts
Het CDA ziet anonieme social media-accounts als een risico voor de publieke opinie en sociale verhoudingen, en wil deze kunnen verbieden. Dit standpunt is gericht op het vergroten van veiligheid en transparantie online, maar beperkt de privacy van gebruikers aanzienlijk.
“Daarom willen we anonieme social media-accounts kunnen verbieden. We willen de wetgeving aanscherpen om krachtig...”
Kritisch herzien van de AVG (privacywetgeving)
Het CDA vindt de Algemene verordening Gegevensbescherming (AVG) belangrijk, maar ziet deze ook als een belemmering voor efficiënte samenwerking en administratieve lasten. De partij wil de wet kritisch tegen het licht houden en waar mogelijk ruimte benutten om privacyregels te versoepelen als dit voordelen oplevert.
“Waar de Algemene verordening Gegevensbescherming belangrijk is in het beschermen van privacygegevens van inwoners, zit de wet ook vaak efficiënte samenwerking door delen van gegevens in de weg en zorgt de wet voor administratieve lasten. We houden deze wet goed tegen het licht. Daar waar voordelen voor betrokkenen evident zijn, willen we de ruimte benutten.”
Verplichte privacy-vriendelijke standaardinstellingen bij techbedrijven
Het CDA wil dat techbedrijven verplicht worden om standaard de veiligste en meest privacy-vriendelijke instellingen te gebruiken. Dit voorstel is bedoeld om gebruikers beter te beschermen tegen ongewenste dataverzameling en misbruik.
“Techbedrijven worden verplicht om standaard de veiligste en meest privacy-vriendelijke instellingen te gebruiken.”
De ChristenUnie heeft een kritische houding ten aanzien van digitale privacy, met name rond Europese digitale identiteiten en de macht van grote techbedrijven. Hun belangrijkste voorstellen zijn het waarborgen van vrijwilligheid en privacy bij digitale identiteiten en het beperken van dataverzameling door techbedrijven. De partij benadrukt het belang van transparantie, keuzevrijheid en bescherming van persoonsgegevens, maar heeft geen expliciet dierenrechten- of dierenprivacybeleid zoals de Partij voor de Dieren.
Kritisch op Europese Digitale Identiteit (eID)
De ChristenUnie is kritisch over de invoering van een Europese Digitale Identiteit en stelt duidelijke voorwaarden om privacy te waarborgen. Ze willen dat deelname vrijwillig is, dat het systeem transparant en privacy-proof is, en dat er geen Europees Burgerservicenummer komt. Dit standpunt richt zich op het beschermen van de persoonlijke levenssfeer van burgers tegen grootschalige dataverzameling.
“De ChristenUnie is kritisch op de ontwikkelingen rondom de Europese Digitale Identiteit (eID). Als er een eID komt, moet dit vrijwillig, transparant en privacy-proof zijn. Er komt geen Europees Burgerservicenummer.”
Minder grip voor techbedrijven op persoonlijke data
De partij wil de macht van grote techbedrijven beperken, vooral waar het gaat om het verzamelen van persoonlijke data en het beïnvloeden van informatievoorziening. Ze pleiten voor meer keuzevrijheid voor gebruikers en het gebruik van Europese of open source alternatieven om privacy beter te beschermen.
“niet meer grip krijgen op grote techbedrijven die grote hoeveelheden data over ons verzamelen en steeds meer bepalen welke informatie wij zien.”
“De overheid zorgt ervoor dat ze zelf niet afhankelijk wordt van niet-Europese techbedrijven, door zo veel mogelijk gebruik te maken van Europese alternatieven of open source oplossingen.”
GroenLinks-PvdA zet sterk in op privacybescherming, met nadruk op het minimaliseren van gegevensregistratie, het wettelijk vastleggen van encryptie, en het verbieden van handel in persoonsgegevens. De partij wil risicoprofielen op basis van afkomst, inkomen of postcode verbieden en transparantie bij algoritmes verplicht stellen. Hun visie is dat privacy een fundamenteel recht is dat actief beschermd moet worden tegen zowel commerciële als overheidsinbreuken.
Minimale gegevensregistratie en verbod op handel persoonsgegevens
GroenLinks-PvdA wil dat bedrijven zo min mogelijk persoonsgegevens verzamelen en pleit voor een verbod op de handel in persoonsgegevens en profielen binnen de EU. Dit is bedoeld om burgers te beschermen tegen commerciële uitbuiting van hun data en om de controle over persoonlijke informatie terug te geven aan individuen.
“Binnen de EU pleiten we voor een verbod op de handel in persoonsgegevens en profielen. Bedrijven worden verplicht om zo min mogelijk gegevens te registreren van hun klanten.”
Wettelijk recht op encryptie en digitaal briefgeheim
De partij wil het recht op digitale privacy versterken door het digitaal briefgeheim te waarborgen en end-to-end encryptie wettelijk vast te leggen. Dit voorkomt dat derden, inclusief overheden, zonder toestemming toegang krijgen tot privécommunicatie.
“Wij waarborgen het digitaal briefgeheim en leggen het recht om digitaal privégesprekken te voeren via end-to-end encryptie wettelijk vast.”
Verbod op risicoprofielen en verplichte transparantie bij algoritmes
GroenLinks-PvdA verbiedt het gebruik van risicoprofielen op basis van afkomst, inkomen of postcode en verplicht transparantie en uitlegbaarheid bij geautomatiseerde beoordelingen. Dit is een reactie op schandalen zoals de Toeslagenaffaire en bedoeld om discriminatie en willekeur te voorkomen.
“De inzet van risicoprofielen op basis van afkomst, inkomen of postcode — zoals bij de Toeslagenaffaire — wordt verboden. Transparantie en uitlegbaarheid worden wettelijk verplicht bij iedere vorm van geautomatiseerde beoordeling.”
De VVD benoemt privacy nauwelijks in relatie tot dierenwelzijn of dierenrechten, en heeft geen expliciet privacybeleid voor dieren of hun eigenaren. Wel stelt de partij voor om landelijke databases en chipplicht voor huisdieren in te voeren, waarmee persoonsgegevens van eigenaren en gegevens over dieren centraal worden geregistreerd. De nadruk ligt op toezicht, veiligheid en handhaving, niet op privacybescherming.
Landelijke registratie en chipplicht voor huisdieren
De VVD wil een landelijke database en chipplicht voor honden en katten, zodat eigenaren en dieren beter kunnen worden gevolgd en incidenten geregistreerd. Dit vergroot het toezicht en de handhaafbaarheid, maar betekent ook meer centrale opslag van persoonsgegevens en diergegevens, zonder dat privacyaspecten worden benoemd of gewaarborgd.
“Met kwaliteitscriteria voor fokkers en een landelijke database helpen we baasjes van honden en katten bij aankoop een geïnformeerde keuze te maken, waarbij dierenwelzijn en gezondheid leidend zijn in plaats van raszuiverheid of uiterlijke kenmerken. Net als bij honden komt er een chipplicht voor katten. Het aantal bijtincidenten door risicohonden pakken we aan en wordt bijgehouden in een landelijk registratiesysteem...”
Cameratoezicht in slachthuizen
De VVD pleit voor direct uitleesbaar cameratoezicht in slachthuizen om dierenmishandeling tegen te gaan. Dit voorstel richt zich op toezicht en handhaving, en noemt geen waarborgen voor privacy van werknemers of andere betrokkenen.
“We willen direct uitleesbaar cameratoezicht in slachthuizen.”
JA21 heeft geen expliciet privacybeleid gericht op dieren of dierenrechtenorganisaties, zoals Partij voor de Dieren dat wel heeft. In het verkiezingsprogramma van JA21 komt privacy vooral aan bod in relatie tot criminaliteit en veiligheid, waarbij privacy van criminelen juist wordt beperkt. Er zijn geen concrete voorstellen of standpunten gevonden die de privacy van dieren, dierenactivisten of dierenwelzijnsorganisaties beschermen of bevorderen.
Privacy van criminelen beperken
JA21 richt zich op het beperken van de privacy van beroepscriminelen, niet op het beschermen van privacy in de context van dieren of dierenrechten. Dit standpunt is tegengesteld aan de privacyfocus van Partij voor de Dieren, die juist privacyrechten van burgers en activisten wil beschermen.
“Beroepscriminelen privacy ontnemen.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma