Verkiezingsprogramma's 2025 overorkraine
BIJ1 pleit voor een onmiddellijke wapenstilstand en vredesonderhandelingen in Oekraïne, waarbij neutrale landen het voortouw nemen in plaats van NAVO-staten. De partij verwerpt verdere wapenleveranties, neoliberale hervormingen en schuldenlast voor Oekraïne, en wil diplomatieke kanalen met Rusland openen zonder diens verantwoordelijkheid voor de oorlog te ontkennen.
Onmiddellijk staakt-het-vuren en vredesonderhandelingen onder neutrale leiding
BIJ1 vindt dat de huidige aanpak van de oorlog in Oekraïne faalt en pleit voor directe vredesonderhandelingen onder leiding van niet-NAVO-landen. Ze willen een onmiddellijke stop op militaire escalatie en een diplomatieke oplossing, omdat verdere wapenleveranties en NAVO-betrokkenheid het risico op een kernwapenconflict vergroten.
“Nederland zet zich in voor een onmiddellijk staakt-het-vuren in Oekraïne. En pleit voor vredesonderhandelingen onder leiding van neutrale, niet-NAVO-landen.”
“De huidige aanpak van de oorlog in Oekraïne faalt. Na jaren wapens leveren, escalerende sanctie-oorlogen en politieke blokkades is duidelijk dat deze manier geen vrede dichterbij brengt.”
“Oekraïne heeft geen echte kans op militaire overwinning zonder inzet van NAVO-grond, wat het risico op een directe confrontatie van grootmachten met kernwapens veel te groot maakt.”
Geleidelijke afbouw wapenleveranties en NAVO-escalatie tegengaan
BIJ1 wil dat Nederland wapenleveranties aan Oekraïne geleidelijk afbouwt en zich actief verzet tegen NAVO-inzet op Oekraïens grondgebied, om verdere escalatie te voorkomen.
“Nederland bouwt wapenleveranties geleidelijk af. En houdt de escalatie richting NAVO-inzet op Oekraïens grondgebied tegen, maar voorkomt daarbij dat de grond abrupt onder de onderhandelingspositie van de Oekraïeners wegvalt.”
“Na bijna 4 jaar aan wapenleveringen kunnen we concluderen dat we met nóg meer wapens de oorlog in Oekraïne niet stoppen.”
Diplomatieke kanalen met Rusland openen, zonder verantwoordelijkheid te ontkennen
BIJ1 wil af van de Amerikaanse strategie van Rusland isoleren en pleit voor diplomatieke de-escalatie, maar zonder de Russische schuld aan de oorlog te bagatelliseren.
“Nederland stapt af van de agressieve strategie van Rusland isoleren die de VS ons oplegt. En we openen diplomatieke kanalen om vreedzame de-escalatie mogelijk te maken. Dit gebeurt zonder Ruslands verantwoordelijkheid voor de invasie, oorlogsmisdaden en escalatie te ontkennen of goed te praten.”
Stoppen met neoliberale hervormingen en schuldenlast voor Oekraïne
BIJ1 verzet zich tegen het opleggen van neoliberale hervormingen, privatiseringen en schuldenconstructies aan Oekraïne. In plaats daarvan willen ze grootschalige, door de overheid betaalde wederopbouw onder democratische controle.
“Nederland maakt een einde aan zijn rol in de neoliberale hervormingen, dwang op privatiseren en schuldenconstructies in Oekraïne. In plaats daarvan zet Nederland zich in voor door de overheid betaalde wederopbouw op grote schaal onder democratische controle.”
“Nederland pleit ervoor om alle schulden van landen die zijn uitgebuit door koloniaal of imperialistisch beleid onvoorwaardelijk kwijt te schelden. Ook de schulden die westerse staten en instellingen het noodlijdende Oekraïne oplegden.”
Veiligheidsgaranties voor Oekraïne én Rusland
BIJ1 vindt dat Nederland moet toezeggen aan Oekraïne voor stevige veiligheidsgaranties, maar ook bindende garanties voor alle betrokken partijen, inclusief Rusland, om een duurzame vrede mogelijk te maken.
“Nederland erkent de noodzaak van bindende garanties op veiligheid voor alle betrokken partijen, ook Rusland. Nederland doet toezeggingen aan Oekraïne voor stevige garanties op veiligheid om zijn onderhandelingspositie te versterken, maar stuurt tegelijk actief aan op beëindiging van het militaire conflict.”
Volt steunt Oekraïne krachtig in haar strijd tegen Rusland en streeft naar EU- en NAVO-lidmaatschap voor het land. Ze pleiten voor intensieve samenwerking op militair, economisch en technologisch vlak, inzetten van bevroren Russische tegoeden voor wederopbouw, en het delen van militaire kennis. Volt ziet Oekraïne als toekomstige EU-lidstaat en wil de Europese defensie versterken met Oekraïense expertise.
Steun voor EU- en NAVO-lidmaatschap Oekraïne
Volt wil Oekraïne actief ondersteunen op weg naar volwaardig lidmaatschap van de EU en de NAVO, als onderdeel van een bredere strategie voor Europese veiligheid en stabiliteit. Dit wordt gezien als essentieel voor een duurzame vrede en het versterken van de Europese waarden.
“We helpen Oekraïne op weg naar het lidmaatschap van de EU en de NAVO.”
“We verwelkomen nieuwe lidstaten, zoals Oekraïne. Zo bouwen we aan een sterke EU die eerlijk en democratisch is.”
Financiële en militaire steun, inclusief inzet bevroren Russische tegoeden
Volt pleit voor substantiële financiële en militaire steun aan Oekraïne, onder meer via gezamenlijke EU-leningen, het inzetten van bevroren Russische tegoeden, en het delen van militaire kennis en technologie. Dit moet zowel Oekraïne als de EU sterker en veiliger maken.
“De EU helpt Oekraïne met geld voor de wederopbouw door gezamenlijk leningen aan te bieden. Zo helpen we Oekraïne samen weer op te bouwen tot een sterk en welvarend land.”
“De 220 miljard euro aan bevroren Russische tegoeden wordt ingezet voor Oekraïne of als onderpand voor leningen voor de Oekraïense defensie.”
“De samenwerking met Oekraïne wordt versterkt door de Oekraïense defensie-industrie te integreren in die van de EU en kennis van (inzet van) nieuwe technologieën aan het front te integreren in de Europese defensie.”
“De EU gaat op meerdere vlakken beter samenwerken met Oekraïne. Denk hierbij aan het delen van kennis van militaire ontwikkelingen.”
Strenge sancties tegen Rusland en focus op rechtvaardige vrede
Volt wil dat de strenge sancties tegen Rusland gehandhaafd blijven en dat de EU werkt aan een duidelijke strategie voor Oekraïense overwinning, duurzame vrede en veiligheidsgaranties.
“De strenge sancties tegen Rusland blijven van kracht. De EU werkt aan een duidelijke strategie voor een overwinning van Oekraïne, een rechtvaardige en duurzame vrede met veiligheidsgaranties, het EU-lidmaatschap en de wederopbouw.”
Europese defensie versterken met Oekraïense kennis
Volt ziet het delen van Oekraïense militaire kennis en ervaring als cruciaal voor de veiligheid van de EU en pleit voor integratie van deze expertise in de Europese defensie.
“Oekraïne heeft tijdens de oorlog veel kennis en ervaring opgebouwd over zaken als drones, digitale communicatie, energievoorziening en cyberveiligheid. Door samen te werken en kennis te delen, maken we niet alleen Oekraïne sterker. Ook binnen de EU zorgt dit voor meer veiligheid.”
“Volt steunt de Coalition of the Willing en roept hen op Oekraïne extra te helpen, ook om gaten op te vullen die de VS laat vallen.”
BBB steunt Oekraïne in de strijd tegen Russische agressie en is voor militaire hulp, maar wil geen NAVO-lidmaatschap of permanente NAVO-troepen in Oekraïne zolang de oorlog duurt. Toetreding tot de EU of NAVO is voor BBB alleen mogelijk via het reguliere, strikte proces na de oorlog, en opvang van Oekraïense vluchtelingen in Nederland blijft tijdelijk en met eigen bijdrage zolang terugkeer niet veilig is.
Steun aan Oekraïne, maar geen NAVO-lidmaatschap nu
BBB ondersteunt Oekraïne militair en politiek tegen Rusland, maar is terughoudend over NAVO-lidmaatschap en permanente NAVO-troepen zolang het conflict voortduurt. De partij benadrukt het belang van bondgenootschap, maar met behoud van Nederlandse soevereiniteit en zonder automatische internationale verplichtingen.
“BBB staat pal achter Oekraïne in de strijd tegen Russische agressie. Wij steunen militaire hulp, zoals levering van F 16’s en werken aan bredere Europese weerbaarheid. Tegelijk blijven we realistisch: geen permanente NAVOtroepen in Oekraïne, toetreding tot de NAVO is onder de huidige omstandig heden niet aan de orde en geen automatische uitbreiding van de EU zonder grondwettelijke instemming.”
“Lidmaatschap van Oekraïne van de NAVO is nu niet aan de orde; het land is in oorlog.”
EU-lidmaatschap alleen via regulier proces na oorlog
BBB is tegen automatische of versnelde toetreding van Oekraïne tot de EU. Toetreding kan pas na beëindiging van de oorlog en alleen als Oekraïne volledig aan de Kopenhagen Criteria voldoet, zonder uitzonderingen of versnellingen.
“Voor eventueel toekomstig lidmaatschap van de Europese Unie na beëindiging van de oorlog moet Oekraïne het reguliere proces (Kopenhagen Criteria) in het normale tempo doorlopen.”
Ondersteuning wederopbouw en onderhandelingen
BBB wil dat Nederland bijdraagt aan de wederopbouw van Oekraïne na de oorlog en pleit voor onderhandelingen om tot een bestand te komen, waarbij Oekraïne zelf aan tafel zit.
“BBB stimuleert onderhandelingen tussen partijen om te komen tot een bestand en beëindiging van de oorlog. Hierbij is het voor ons een vereiste dat Oekraïne zelf aan de onderhandelingstafel zit.”
“Nederland is bereid bij te dragen aan wederopbouw en handhaving van de vrede in Oekraïne na beëindiging van de oorlog.”
Tijdelijke opvang Oekraïense vluchtelingen met eigen bijdrage
BBB wil Oekraïense vluchtelingen tijdelijk en op een waardige manier opvangen zolang het conflict duurt, maar zodra terugkeer veilig is, wordt daarop ingezet. Oekraïners moeten bovendien een hogere eigen bijdrage betalen voor hun opvang.
“Zolang het conflict op Europees grondgebied voortduurt, blijven wij Oekraïense vluchtelingen op een waardige manier onderdak bieden. Zodra terugkeer veilig mogelijk is, zetten we hierop in.”
“Dankzij BBB gaan zij nu een hogere eigen bijdrage betalen voor de kosten van de opvang zelf, zoals gas, water, licht en andere exploitatiekosten.”
DENK veroordeelt de Russische inval in Oekraïne en pleit voor een onmiddellijke wapenstilstand en vrede, met behoud van Oekraïense soevereiniteit. De partij steunt humanitaire hulp en sancties tegen Rusland, maar is tegen het sturen van Nederlandse troepen, het financieren van wapensteun en voorbarige toetreding van Oekraïne tot de EU of NAVO. Alle steun aan Oekraïne moet onder parlementaire controle staan, zonder "blanco cheques".
Geen Nederlandse troepen of wapensteun aan Oekraïne
DENK vindt het onverantwoord om Nederlandse troepen naar Oekraïne te sturen en is tegen het financieren van wapensteun, omdat dit Nederland tot doelwit kan maken. De partij wil dat alle steunmaatregelen vooraf door het parlement worden gecontroleerd, om te voorkomen dat er onbeperkte steun wordt gegeven.
“Geen Nederlandse troepen naar Oekraïne. Speculatie daarover is onverantwoord.”
“Wij zijn tegen het financieren van wapensteun die Nederland een mogelijk doelwit in de oorlog kan maken en willen bij alle steunmaatregelen parlementaire controle vooraf. Dat betekent geen blanco cheques voor Oekraïne.”
Steun voor sancties en humanitaire hulp, niet voor snelle EU/NAVO-toetreding
DENK steunt aanvullende sancties tegen Rusland en humanitaire hulp aan Oekraïne, maar is terughoudend over EU- of NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne. Lidmaatschap kan pas worden overwogen bij duurzame vrede en als aan alle criteria is voldaan.
“Wij steunen aanvullende sancties tegen Rusland, zodat de Russische oorlogsmisdaden niet onbestraft blijven en Poetin onder druk wordt gezet om te onderhandelen.”
“Wij steunen het bieden van humanitaire hulp aan de slachtoffers van de oorlog en het verlenen van steun om de samenleving te kunnen laten blijven functioneren.”
“Wij steunen geen voorbarige inzet op EU lidmaatschap en NAVO lidmaatschap van Oekraïne. Dit kan pas overwogen worden bij duurzame vrede en er aan alle criteria voldaan wordt.”
Pleidooi voor onmiddellijke wapenstilstand en vrede
DENK wil zo snel mogelijk een wapenstilstand en duurzame vrede in Oekraïne, waarbij het internationaal recht leidend is en de soevereiniteit van Oekraïne wordt gerespecteerd.
“DENK wil zo snel mogelijk een wapenstilstand en vrede in Oekraïne. We veroordelen de illegale inval van Rusland en zijn voor het behoud van de Oekraïense soevereiniteit.”
“Ondersteuning van initiatieven die aansturen op een onmiddellijke wapenstilstand en vrede, waarbij principes van het internationaal recht leidend moeten zijn.”
De PVV wil Oekraïense mannen terugsturen naar hun land om daar te helpen, zoals door de Oekraïense regering gevraagd. Daarnaast wil de partij stoppen met de opvang van Oekraïners in Nederland en benadrukt zij de hoge kosten van Nederlandse steun aan Oekraïne. De kern van hun visie is dat Nederland zijn prioriteiten moet verleggen van internationale hulp naar het belang van de eigen bevolking.
Terugsturen van Oekraïense mannen
De PVV vindt dat volwassen mannelijke Oekraïense ontheemden niet in Nederland moeten blijven, maar moeten terugkeren om hun eigen land te helpen. Dit wordt gemotiveerd door het beroep van de Oekraïense regering en het idee dat Nederland niet verantwoordelijk is voor hun opvang.
“Oekraïne heeft zijn eigen mannen hard nodig. Daarom gaan we een uitzondering maken op de Richtlijn tijdelijke bescherming van de EU, waardoor we volwassen mannelijke Oekraïense ontheemden kunnen terugsturen. Zij kunnen dan hun eigen land helpen, zoals door de Oekraïense regering gevraagd.”
“Volwassen mannelijke Oekraïense ontheemden terug naar Oekraïne”
“We sluiten onze grenzen voor alle asielzoekers en sturen Oekraïense mannen terug naar Oekraïne.”
Stoppen met opvang en financiële steun aan Oekraïners
De PVV wil de opvang van Oekraïners in Nederland beëindigen en benadrukt de hoge kosten die hiermee gemoeid zijn. De partij vindt dat deze middelen beter aan Nederlanders besteed kunnen worden.
“Alleen al dit jaar besteden we € 9 miljard aan de opvang van asielzoekers en Oekraïners.”
“Alleen al dit jaar besteden we € 6 miljard aan de asielopvang en € 3 miljard aan de opvang van Oekraïners.”
“De Oekraïne hebben we inmiddels met meer dan € 20 miljard ondersteund. Nederland staat altijd vooraan om anderen te helpen, maar vergeet zijn eigen mensen. De PVV zet de Nederlanders weer op 1!”
De Partij voor de Dieren veroordeelt de Russische agressie tegen Oekraïne en steunt humanitaire hulp, sancties en wapenleveranties (met uitzondering van verboden wapens) om Oekraïne te helpen zichzelf te verdedigen. De partij benadrukt dat Oekraïne zelf moet bepalen of en wanneer het wil onderhandelen, en pleit voor Europese onafhankelijkheid van Russische olie en gas. Daarnaast wil de PvdD stoppen met het exporteren van de Nederlandse vee-industrie naar landen als Oekraïne.
Steun aan Oekraïne tegen Russische agressie
De PvdD veroordeelt de Russische aanval op Oekraïne en steunt maatregelen om Oekraïne te helpen zichzelf te verdedigen, waaronder sancties, humanitaire hulp en wapenleveranties (met uitzondering van verboden wapens). De partij vindt dat Oekraïne zelf moet bepalen of en wanneer het wil onderhandelen over vrede.
“De Partij voor de Dieren veroordeelt de ongekende Russische agressie tegen Oekraïne. In het licht van de actuele oorlogsdreiging aan de directe grenzen van de Europese Unie, is het belangrijk om samen te werken en onderlinge solidariteit te tonen.”
“We steunen de levering van wapens zodat Oekraïne zichzelf kan verdedigen. Wapens die door internationale verdragen verboden zijn zoals clusterbommen en anti-personeelsmijnen, worden niet geleverd.”
“Humanitaire hulp aan Oekraïne en de financiële noodpakketten kunnen vanzelfsprekend rekenen op onze steun. De EU helpt Oekraïne bij de wederopbouw van getroffen gebieden.”
“Drukmiddelen zoals sancties worden hier terecht voor ingezet. Belangrijk is dat er wordt gezocht naar manieren om tot een rechtvaardige vrede te komen. Daarbij moet altijd vooropstaan dat het aan Oekraïne is om te bepalen of en wanneer het bereid is te onderhandelen.”
Europese onafhankelijkheid van Russische olie en gas
De partij wil dat Nederland en Europa volledig onafhankelijk worden van Russische olie en gas om de invloed van Rusland te verminderen en de Europese veiligheid te vergroten.
“Nederland en Europa worden volledig onafhankelijk van de import van Russische olie en gas.”
Stoppen met export van vee-industrie naar Oekraïne
De PvdD wil dat Nederland stopt met het opbouwen en faciliteren van de vee-industrie in andere landen, waaronder Oekraïne, om dierenleed en milieuschade wereldwijd te beperken.
“Nederland stopt met het opbouwen en faciliteren van vee-industrie elders, zoals in Oekraïne, China en Rusland is gebeurd.”
GroenLinks-PvdA steunt Oekraïne krachtig met militaire, financiële en humanitaire hulp, en wil deze steun voor de gehele kabinetsperiode vastleggen. Ze pleiten voor EU- en NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne als beste garantie tegen Russische agressie en willen Oekraïense vluchtelingen in Nederland perspectief bieden. Daarnaast zetten ze in op Europese integratie van Oekraïne en samenwerking op het gebied van veiligheid en defensie.
Leidend in militaire, financiële en humanitaire steun aan Oekraïne
GroenLinks-PvdA vindt dat Nederland een voortrekkersrol moet nemen in de steun aan Oekraïne, zowel militair als financieel en humanitair, en wil deze steun structureel maken. Dit is volgens de partij noodzakelijk om Oekraïne te beschermen tegen Russische agressie en om het land te helpen richting EU-lidmaatschap.
“Nederland moet een leidende rol spelen in de militaire, financiële en humanitaire steun aan Oekraïne. We leggen deze steun voor de gehele kabinetsperiode vast.”
“We bieden Oekraïne de hulp die nodig is om in aanmerking te komen voor EU-lidmaatschap. Het NAVO-lidmaatschap is de beste veiligheidsgarantie die we Oekraïne tegen Russische agressie kunnen bieden.”
EU- en NAVO-lidmaatschap als toekomstperspectief
De partij ziet de toekomst van Oekraïne in de EU en beschouwt NAVO-lidmaatschap als essentieel voor de veiligheid van het land. Ze willen dat Oekraïne wordt geïntegreerd in Europese structuren, ook via een Veiligheidspact.
Perspectief en integratie voor Oekraïense vluchtelingen
GroenLinks-PvdA wil Oekraïense ontheemden in Nederland perspectief bieden, onder andere door studiemogelijkheden tegen het wettelijk tarief en het toepassen van succesvolle opvangervaringen op andere vluchtelingengroepen.
“Zo geven we Oekraïense ontheemden de mogelijkheid om tegen het wettelijk tarief te studeren. We passen de goede ervaringen uit de opvang van Oekraïense vluchtelingen toe op de opvang en integratie van andere vluchtelingen.”
NSC veroordeelt krachtig de Russische aanval op Oekraïne en pleit voor blijvende, brede steun aan Oekraïne op politiek, militair, economisch en humanitair vlak. Ze zijn voorstander van NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne op termijn, maar stellen strikte voorwaarden aan EU-toetreding. Daarnaast willen ze bijdragen aan de wederopbouw van Oekraïne en opvang van Oekraïense vluchtelingen in Nederland, met een hogere eigen bijdrage voor werkenden.
Blijvende brede steun aan Oekraïne
NSC ziet de oorlog als een bedreiging voor Europese stabiliteit en wil daarom actief steun bieden aan Oekraïne op meerdere fronten. Dit omvat politieke, militaire, economische, humanitaire en financiële hulp, evenals bijdragen aan de wederopbouw van het land.
Strikte voorwaarden voor EU-toetreding, steun NAVO-lidmaatschap
NSC steunt NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne op termijn, maar benadrukt dat Oekraïne pas tot de EU kan toetreden als het volledig aan de criteria voldoet. Ze verwachten niet dat dit op korte termijn zal gebeuren.
“Oekraïne moet op termijn lid kunnen worden van de NAVO. Oekraïne heeft daarnaast de status van kandidaat-lid van de EU. Het land moet wel onverkort voldoen aan de criteria voor toetreding tot de EU. We verwachten daarom niet dat Oekraïne op korte termijn kan toetreden tot de EU.”
Steun voor bestraffing oorlogsmisdaden en Agressietribunaal
NSC wil dat oorlogsmisdaden in Oekraïne worden bestraft en steunt een Agressietribunaal in Den Haag, met een startpunt vanaf de annexatie van de Krim in 2014.
“De misdaden van de oorlog in Oekraïne moeten bestraft worden. Daarom zijn we voorstander van het Agressietribunaal in Den Haag. Het beginpunt van het onderzoek zou de aanvangsdatum van de Russische annexatie van de Krim in 2014 moeten zijn, zodat ook het neerhalen van MH17 onder de rechtsmacht van het tribunaal valt.”
Tijdelijke opvang Oekraïense vluchtelingen, hogere bijdrage voor werkenden
NSC beschouwt de opvang van Oekraïense vluchtelingen als ‘opvang in de regio’ en wil dat werkende Oekraïners een hogere eigen bijdrage leveren aan hun opvang.
“De opvang van vluchtelingen uit Oekraïne beschouwen we als ‘opvang in de regio’. We dragen solidair bij aan de opvang van mensen uit dit land die bescherming zoeken. Werkende Oekraïense vluchtelingen moeten een hogere eigen bijdrage voor de opvang in de gemeente betalen dan het kleine bedrag dat ze nu betalen.”
Het CDA vindt het hun morele plicht en in het belang van de Nederlandse veiligheid om Oekraïne te blijven steunen tegen de Russische agressie. Ze pleiten voor blijvende militaire en wederopbouwsteun, het inzetten van bevroren Russische tegoeden voor de wederopbouw van Oekraïne, en het handhaven en aanscherpen van sancties tegen Rusland. Het CDA benadrukt dat duurzame vrede alleen mogelijk is als Oekraïne zelf instemt met de uitkomst van onderhandelingen.
Blijvende steun aan Oekraïne tegen Russische agressie
Het CDA ziet de Russische aanval op Oekraïne als een directe bedreiging voor vrijheid en veiligheid in Europa en stelt dat Nederland Oekraïne moet blijven steunen, zowel militair als bij de wederopbouw. Ze vinden dat Oekraïne een bijzondere behandeling verdient in het Nederlandse defensie- en buitenlandbeleid.
“De Russische agressie in Oekraïne moet stoppen. Het is onze morele plicht en in het belang van onze eigen veiligheid om Oekraïne te blijven steunen in de strijd voor vrijheid. Oekraïne verdient een bijzondere behandeling in ons defensie- en buitenlandbeleid, met samenwerking gericht op verdediging en wederopbouw.”
Inzetten van bevroren Russische tegoeden en strengere sancties
Het CDA wil dat bevroren Russische tegoeden worden gebruikt voor de wederopbouw van Oekraïne en dat bestaande sancties tegen Rusland strenger worden gehandhaafd, bijvoorbeeld door de Russische schaduwvloot te weren uit Nederlandse havens.
“Bevroren Russische tegoeden worden ingezet voor de wederopbouw van Oekraïne en we handhaven bestaande sancties strenger, bijvoorbeeld door de Russische schaduwvloot te weren uit onze havens.”
Gerechtigheid en verantwoording voor oorlogsdaden
Het CDA vindt dat Rusland zich moet verantwoorden voor oorlogsdaden en schendingen van het internationaal recht, en dat Nederland zich hiervoor moet blijven inzetten binnen internationale instellingen en de EU.
“Rusland moet zich verantwoorden voor zijn oorlogsdaden en schending van het internationaal recht. Nederland blijft zich onvermoeibaar inzetten binnen internationale instellingen en de EU voor gerechtigheid als het gaat om Oekraïne en MH17.”
Duurzame vrede alleen met instemming Oekraïne
Het CDA stelt dat er pas sprake kan zijn van duurzame vrede als Oekraïne zelf instemt met de uitkomst van onderhandelingen.
“Er kan pas sprake zijn van duurzame vrede wanneer Oekraïne instemt met de uitkomst van eventuele onderhandelingen waar het zelf aan deelneemt.”
De ChristenUnie steunt Oekraïne financieel en militair in de strijd tegen de Russische agressie en pleit voor verdere sancties tegen Rusland. Ze willen dat Nederland zich inzet voor berechting van Russische oorlogsmisdaden en steunen het NAVO- en EU-lidmaatschap van Oekraïne, mits aan de voorwaarden wordt voldaan. De partij benadrukt het belang van internationale solidariteit en rechtsorde in het conflict.
Financiële en militaire steun aan Oekraïne
De ChristenUnie vindt het essentieel om Oekraïne actief te steunen tegen de Russische agressie, zowel financieel als militair. Dit wordt gezien als een morele en geopolitieke plicht om de internationale rechtsorde te beschermen en solidariteit te tonen met een land dat slachtoffer is van agressie.
“We blijven Oekraïne financieel en militair steunen in de strijd tegen de wrede Russische agressie.”
Verzwaren van sancties tegen Rusland
De partij wil dat Nederland zich internationaal inzet voor strengere sancties tegen Rusland en Russische oligarchen, om zo de agressor financieel en persoonlijk te raken. Dit moet de druk op Rusland verhogen en bijdragen aan het beëindigen van de oorlog.
“Nederland spant zich internationaal in voor verdere verzwaring van de sancties om Rusland en de Russische oligarchen financieel en persoonlijk te raken.”
Inzet voor berechting van Russische oorlogsmisdaden
De ChristenUnie vindt het belangrijk dat schendingen van het oorlogsrecht worden onderzocht en dat daders worden berecht. Nederland moet zich inzetten voor het opzetten van een tribunaal voor Russische oorlogsmisdaden, in lijn met het Ukraine Peace Formula.
“Nederland blijft zich inzetten voor hoofdstuk 7 van het Ukraine Peace Formula dat zich onder andere richt op het onderzoek doen naar schendingen en de berechting van daders door het opzetten van een tribunaal voor Russische oorlogsmisdaden.”
Steun voor NAVO- en EU-lidmaatschap van Oekraïne (onder voorwaarden)
De partij steunt het streven van Oekraïne naar lidmaatschap van de NAVO en de EU, maar benadrukt dat Oekraïne aan de reguliere voorwaarden moet voldoen. Dit standpunt onderstreept het belang van integratie in westerse instituties, mits aan de eisen wordt voldaan.
“Nederland steunt Oekraïne in het traject naar lidmaatschap van de NAVO en de EU. Oekraïne zal hiervoor moeten voldoen aan de reguliere voorwaarden.”
50PLUS erkent dat de oorlog in Oekraïne de geopolitieke situatie in Europa fundamenteel heeft veranderd en benadrukt het belang van versterking van de Nederlandse defensie en NAVO-bondgenootschap. De partij pleit voor hogere defensie-uitgaven, versterking van de nationale defensie-industrie en een gemoderniseerde maatschappelijke dienstplicht om Nederland en het NAVO-grondgebied beter te kunnen verdedigen tegen dreigingen zoals die uit Rusland.
Versterking van defensie vanwege oorlog in Oekraïne
De oorlog in Oekraïne wordt door 50PLUS gezien als een wake-upcall voor de noodzaak van een sterke defensie en NAVO-samenwerking. De partij wil de defensie-uitgaven verhogen, de nationale defensie-industrie versterken en pleit voor een gemoderniseerde maatschappelijke dienstplicht. Dit alles om Nederland en het NAVO-grondgebied te kunnen beschermen tegen militaire dreiging, met name vanuit Rusland.
“De geopolitieke situatie in Europa is door de oorlog in Oekraïne sterk veranderd en niet meer vergelijkbaar met het moment van afschaffen van de opkomstplicht.”
“De oorlog in Oekraïne heeft het besef teruggebracht dat Nederland bij een gewapend treffen met Rusland over voldoende militair vermogen moet beschikken om het eigen en het NAVO-grondgebied te verdedigen.”
“Wij kiezen hier voor: • Uitbreiding van de defensie-uitgaven in lijn met de afspraken in NAVO-verband. • Versterking van de nationale defensie-industrie. • Een gemoderniseerde algemene maatschappelijk dien(st)plicht voor defensie, zorg of civiele veiligheid. • Europa als een grootmacht, dat minder afhankelijk is van andere wereldmachten.”
D66 steunt een snellere toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie en wil meer stabiliteit bieden aan Oekraïners die door de oorlog zijn gevlucht. De partij koppelt dit aan het versterken van Europese veiligheid en het bieden van kansen op onderwijs en werk voor Oekraïense vluchtelingen in Nederland. D66 ziet Oekraïne als een land dat vecht voor vrijheid en democratie en wil het perspectief op een Europese toekomst versterken.
Snellere toetreding Oekraïne tot de EU
D66 vindt dat Oekraïne perspectief moet krijgen op een Europese toekomst en steunt daarom een versnelde toetreding tot de EU. Dit wordt gezien als steun voor een land dat strijdt voor vrijheid en democratie, en als een strategische keuze voor Europese stabiliteit.
“D66 steunt een snellere toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie. Zo geven we het land dat vecht voor vrijheid en democratie uitzicht op een Europese toekomst.”
Meer stabiliteit en kansen voor Oekraïense vluchtelingen
D66 wil Oekraïense vluchtelingen meer stabiliteit bieden zolang de oorlog voortduurt, door te investeren in taalonderwijs, toegang tot studie en werk op niveau. Dit moet hun integratie en toekomstperspectief in Nederland verbeteren.
“Nu de oorlog in Oekraïne voortduurt, wil D66 meer stabiliteit voor Oekraïners. Ook voor hen investeren we in samenwerking met onderwijs en bedrijfsleven in taalonderwijs, toegang tot studie (tegen wettelijk collegegeld) en werk op niveau.”
Europese veiligheid versterken vanwege oorlog Oekraïne
De Russische oorlog tegen Oekraïne wordt door D66 expliciet genoemd als reden om de Europese veiligheid te versterken en te kiezen voor strategische zelfstandigheid van Europa.
“De Russische oorlog tegen Oekraïne, cyberaanvallen, desinformatie en de Verenigde Staten die zich afwenden van Europa maken dat duidelijk. [...] Daarom wil D66 dat Europa zichzelf kan verdedigen en internationale vrede en stabiliteit kan beschermen. We kiezen voor strategische zelfstandigheid van Europa.”
De SGP veroordeelt de Russische agressie en benadrukt het belang van de soevereiniteit van Oekraïne. Nederland moet Oekraïne blijven steunen met geld, wapens, humanitaire en diplomatieke middelen, en niet toegeven op kernpunten van Oekraïense soevereiniteit. Daarnaast waardeert de SGP de opvang van Oekraïense vluchtelingen in Nederland en wil deze faciliteren.
Steun aan Oekraïense soevereiniteit en verdediging
De SGP vindt dat Rusland de internationale rechtsorde en de soevereiniteit van Oekraïne moet respecteren. Nederland moet Oekraïne actief blijven steunen met financiële, militaire, humanitaire en diplomatieke middelen, en vasthouden aan sancties tegen Rusland. Het doel is een rechtvaardige en duurzame vrede, zonder concessies op kernpunten van Oekraïense soevereiniteit.
“Rusland moet de internationale rechtsorde en dus de soevereiniteit en het zelfbeschikkingsrecht van Oekraïne respecteren. Nederland blijft Oekraïne steunen met geld, wapens, humanitaire en diplomatieke middelen. De sancties tegen Rusland blijven. Het Russische bloedvergieten moet stoppen. Om een rechtvaardige en duurzame vrede te bewerkstelligen trekt Nederland gezamenlijk op met gelijkgestemde (Europese) landen. Er wordt niet toegegeven op kernpunten van de Oekraïense soevereiniteit.”
Waardering en facilitering opvang Oekraïense vluchtelingen
De SGP erkent en waardeert de opvang van Oekraïense vluchtelingen door gemeenten en particulieren in Nederland. De overheid moet deze inzet ondersteunen en faciliteren.
“Opvang in de regio wordt heel letterlijk in praktijk gebracht door veel gemeenten en particulieren die Oekraïense vluchtelingen onderdak bieden. De overheid moet dit waarderen en faciliteren.”
Geopolitieke impact op voedselzekerheid
De SGP wijst op de gevolgen van de Russische agressie voor de export van voedsel uit Oekraïne en benadrukt het belang van grip op de eigen voedselvoorziening.
“Door de Russische agressie kelderde opeens de export uit graanschuur Oekraïne. Internationale voedselketens zijn kwetsbaar voor handelsoorlogen. Grip op onze voedselvoorziening is daarom ook van geopolitiek belang.”
De SP steunt Oekraïne vooral civiel en zet zich in voor diplomatie en een rechtvaardige vrede, waarbij militaire escalatie wordt afgewezen. Nederland moet bijdragen aan de wederopbouw van Oekraïne, maar de SP is kritisch op voortdurende wapenleveranties en pleit voor een staakt-het-vuren en diplomatieke oplossingen.
Civiele steun en diplomatieke oplossing voor Oekraïne
De SP wil dat Nederland Oekraïne blijft steunen met civiele hulp en inzet op diplomatie, gericht op een rechtvaardige vrede en het voorkomen van permanente oorlog. Militaire escalatie wordt afgewezen; de nadruk ligt op vredesonderhandelingen en wederopbouw.
“Tegelijkertijd moet altijd maximaal ingezet worden op het vinden van diplomatieke oplossingen. Daar zijn vredesonderhandelingen voor nodig. Door Oekraïne te blijven steunen helpen wij in het bemiddelen van een rechtvaardige vrede. We zetten ons in tegen militaire escalatie en voor een staakthet vuren om een permanente oorlog te voorkomen. Nederland zal civiel blijven bijdragen aan de wederopbouw en toekomst van Oekraïne en haar mensen, ook na de beëindiging van de oorlog.”
Stoppen met Westerse wapenleveranties aan oorlogen, inclusief Oekraïne
De SP is kritisch op Westerse wapenleveranties aan conflictgebieden, waaronder Oekraïne, en pleit voor het beëindigen van deze steun om verdere escalatie te voorkomen.
“Stop de Westerse steun aan oorlogen. Naast Gaza en Oekraïne vinden er meer vreselijke oorlogen en conflicten plaats waar veel te weinig aandacht voor is.”
De VVD steunt Oekraïne onverminderd militair, financieel en humanitair, en ziet de strijd van Oekraïne als direct verbonden aan de veiligheid van Nederland en Europa. De partij wil het pad naar NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne openhouden, Westerse veiligheidsgaranties bieden na de oorlog, en is bereid bij te dragen aan wederopbouw en een eventuele vredesmacht. De VVD legt deze steun meerjarig vast en blijft Rusland sanctioneren tot er serieuze onderhandelingen plaatsvinden.
Onverminderde militaire, financiële en humanitaire steun aan Oekraïne
De VVD beschouwt de oorlog in Oekraïne als een directe bedreiging voor de Europese veiligheid en stelt dat steun aan Oekraïne essentieel is voor de vrijheid en veiligheid van Nederland. De partij wil deze steun structureel en langdurig vastleggen, inclusief hulp bij wederopbouw en het sanctioneren van Rusland.
“Oekraïne vecht ook voor onze vrijheid en veiligheid en zal na de oorlog Westerse veiligheidsgaranties nodig hebben. Het afgesproken pad naar NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne blijft voor de VVD overeind. Nederland staat constructief tegenover een bijdrage aan een eventuele vredesmacht, mits aan de juiste randvoorwaarden kan worden voldaan. We blijven Oekraïne onverminderd militair, financieel en humanitair steunen, en staan klaar om na de oorlog bij te dragen aan de wederopbouw. We leggen deze steun meerjarig vast en sanctioneren Rusland totdat Poetin echt wil onderhandelen.”
Geloofwaardige afschrikking tegen Russische agressie
De VVD waarschuwt dat Russische ambities verder reiken dan Oekraïne en pleit voor een sterke afschrikking om verdere escalatie te voorkomen. Dit vereist maatschappelijke weerbaarheid en acceptatie van militaire aanwezigheid en oefeningen in Nederland.
“Zonder geloofwaardige afschrikking zal Poetin meer willen dan alleen Oekraïne. Het Rusland van Poetin ambieert de status van grootmacht met een eigen invloedssfeer. Dit streven vormt een directe militaire dreiging voor Europese grensstaten en ondermijnt de stabiliteit in heel Europa door middel van subversieve acties. Daarom moeten we voorbereid zijn op een nog groter conflict, zodat we niet verrast worden door de Russische oorlogsmachine.”
FVD is uitgesproken tegen Nederlandse betrokkenheid bij de oorlog in Oekraïne en noemt dit een "wezenloze proxy-oorlog tegen Rusland". De partij wil dat Nederland stopt met het steunen van deze oorlog en de daarmee gepaard gaande uitgaven, zodat er meer geld beschikbaar komt voor binnenlandse prioriteiten. FVD ziet de oorlog als een project waar Nederland niet aan mee zou moeten doen.
Stoppen met steun aan de oorlog in Oekraïne
FVD beschouwt de oorlog in Oekraïne als een "proxy-oorlog tegen Rusland" waar Nederland zich niet mee zou moeten bemoeien. Volgens FVD kost deze betrokkenheid Nederland veel geld en levert het geen voordelen op voor de Nederlandse samenleving. De partij pleit ervoor om deze uitgaven te stoppen en het geld te investeren in nationale belangen.
“niet langer meegaat in een wezenloze proxy-oorlog tegen Rusland;”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma