BVNL kiest voor een ondernemersvriendelijk beleid met zo min mogelijk overheidsbemoeienis, lagere belastingen en minder regels om ondernemerschap te stimuleren en faillissementen te voorkomen. De partij wil het vestigingsklimaat verbeteren door lasten te verlagen, bureaucratie te verminderen en ondernemers meer vrijheid te geven. Concrete voorstellen zijn onder andere een vlaktaks van 25%, afschaffing van de dividendbelasting, versoepeling van het arbeidsrecht en het schrappen van belemmerende regelgeving.
BVNL ziet hoge belastingen en werkgeverslasten als een belangrijke belemmering voor ondernemerschap en het voorkomen van faillissementen. Door een vlaktaks van 25% en het afschaffen van de dividendbelasting wil de partij het vestigingsklimaat verbeteren en bedrijven in Nederland houden.
“Het vestigingsklimaat moet worden verbeterd door lagere belastingen (vlaktaks van 25%) in te voeren, minder overheidsbemoeienis, lage energiekosten en versoepeling van het arbeidsrecht.”
“BVNL wil de belastingen en werkgeverslasten voor ondernemers omlaag brengen, de bureaucratie verminderen en het gelijke speelveld weer terugbrengen in de markt...”
“Mede daarom pleit BNVL voor de afschaffing van de dividendbelasting en een forse verlaging van de vennootschapsbelasting.”
BVNL stelt dat overregulering en bureaucratie ondernemers hinderen en bijdragen aan faillissementen. De partij wil minder regels, het afschaffen van het UBO-register en de WWFT, en het beperken van vergunningsplichten.
“Minder regels voor ondernemers en bedrijven. Bureaucratie en regeldruk moeten worden teruggedrongen.”
“Het UBO-register wordt afgeschaft.”
“De Wet op Witwassen en Financiering Terrorisme (WWFT) wordt afgeschaft.”
“Minder overheidsbemoeienis en minder vergunningsplichten.”
BVNL wil het arbeidsrecht versoepelen om ondernemers meer flexibiliteit te geven en zo het risico op faillissementen te verkleinen. Dit omvat het afschaffen van de verplichte transitievergoeding, het onbeperkt maken van tijdelijke contracten en het versoepelen van het ontslagrecht.
BVNL ziet subsidies als marktverstorend en wil deze afschaffen om een eerlijk speelveld te creëren voor ondernemers. Minder overheidsinterventie moet ondernemerschap stimuleren en het risico op faillissementen verkleinen.
BVNL erkent het belang van het MKB en ZZP’ers als motor van de economie en wil hen beschermen tegen extra lasten en regelgeving die hun voortbestaan bedreigen.
“Het MKB en de ZZP’ers zijn de motor van de Nederlandse economie. 80% van alle banen wordt gegenereerd door ondernemers. De overheid moet zich minder met hen bemoeien.”
“De wet DBA wordt ingetrokken en mensen mogen zelf bepalen of ze liever in loondienst gaan of als ZZP’er aan de slag gaan.”
FVD wil ondernemerschap stimuleren door lasten en regels voor MKB en ZZP fors te verlagen, met meer vrijheid en minder overheidsbemoeienis. Ze pleiten voor concrete belastingverlagingen, het schrappen van verplichtingen en het terugdringen van bureaucratie, zodat ondernemers meer ruimte krijgen om te groeien en te investeren. Specifiek beleid rond faillissementen wordt niet genoemd.
FVD ziet hoge lasten en bureaucratie als de grootste belemmeringen voor ondernemerschap en wil deze drastisch verminderen. Door belastingverlagingen, het schrappen van verplichtingen en het vergroten van de zelfstandigheid van ondernemers, wil FVD het ondernemerschap aantrekkelijker en haalbaarder maken.
“Ambitie moet lonen: ruimte voor ondernemerschap, belastingen omlaag. Forum voor Democratie ziet een bruisend Nederland voor zich waar ambitie wordt beloond en hard werken altijd loont. Extra inspanning moet direct voelbaar zijn in de portemonnee, vrij van hoge belastingen of verstikkende regels.”
“Wij willen dat MKB-ers en ZZP-ers weer de ruimte krijgen om te ondernemen, te groeien en te investeren in plaats van steeds meer tijd en geld kwijt te zijn aan bureaucratie.”
“Het moet weer aantrekkelijk en haalbaar worden om ondernemer te zijn. Dat betekent minder bemoeienis van de overheid en meer vertrouwen in de eigen kracht van ondernemers.”
“We gaan voor een radicale verlaging van de belastingen. We voeren een belastingvrije voet in van €30.000,- voor alle werkenden en gepensioneerden... We verhogen de VPB-grens naar €1 miljoen, de zelfstandigenaftrek naar €15.000,- en we schrappen de BTW op B2B-transacties om de cashflow van bedrijven te verbeteren.”
“We verhogen de zelfstandigenaftrek voor ZZP-ers naar €15.000, zodat hard werken loont.”
“We dwingen ZZP’ers niet om pensioen- of arbeidsongeschiktheidsverzekeringen af te sluiten, zodat ze zelf kunnen beslissen hoe ze hun geld besteden.”
“We schaffen de WWFT af (criminelen gaan toch wel hun gang), zodat normale, onschuldige burgers niet als halve crimineel behandeld worden door hun bank.”
“We schrappen de Anti-ZZP wet, zodat ZZP-ers zelf kunnen beslissen voor wie ze werken en aan wie ze factureren.”
“We breiden de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) standaard uit naar 100% vrijstelling, zodat bedrijven altijd belastingvrij kunnen worden overgedragen aan de volgende generatie.”
FVD positioneert ondernemers als de motor van de samenleving en wil hen centraal stellen door minder regelgeving en meer vertrouwen te geven. Ze verzetten zich tegen verplichte verzekeringen en bemoeienis, zodat ondernemers hun eigen keuzes kunnen maken.
GroenLinks-PvdA ziet ondernemerschap als een maatschappelijke verantwoordelijkheid en wil ondernemingen stimuleren die bijdragen aan innovatie, duurzaamheid en goed werkgeverschap. Tegelijkertijd wil de partij ondernemers beschermen tegen oneerlijke concurrentie en financiële risico’s, met speciale aandacht voor het mkb en kleine winkeliers. Faillissementen worden niet expliciet behandeld, maar er is veel aandacht voor het voorkomen van problematische schulden en het bieden van een sociaal vangnet.
GroenLinks-PvdA wil ondernemerschap richten op lange termijnbelangen, innovatie en maatschappelijke verantwoordelijkheid, en keert zich tegen winstbejag ten koste van werknemers of samenleving. De partij wil ondernemers ondersteunen die bijdragen aan een sterke, schone economie en innovatie, en stelt eisen aan bedrijven op het gebied van duurzaamheid en goed werkgeverschap.
“Ondernemers die goed zorgen voor hun werknemers en Nederlandse bedrijven die werken aan innovaties die onze economie verder helpen, moeten concurreren met profiteurs die de regels voor goed werkgeverschap omzeilen en winsten doorsluizen naar het buitenland.”
“Ondernemers nemen maatschappelijke verantwoordelijkheid, werknemers krijgen weer zekerheid en vaste contracten, en sociale partners krijgen meer zeggenschap.”
“We maken Nederland aantrekkelijk voor startups en bieden scale-ups de mogelijkheid om uit te breiden.”
“We leggen de plicht tot maatschappelijk verantwoord ondernemen vast.”
De partij erkent de uitdagingen voor het mkb en kleine winkeliers, zoals loondoorbetaling bij ziekte en concurrentie van grote (online) spelers. Er worden concrete maatregelen voorgesteld om deze ondernemers te ondersteunen en te beschermen.
“Loondoorbetaling bij ziekte wordt als een zware last ervaren door het mkb. We verzekeren het tweede ziektejaar collectief en publiek voor alle werkgevers. Hierbij zijn grote werkgevers solidair met mkb-werkgevers.”
“We beschermen lokale ondernemers en kleine winkeliers, die vaak een belangrijke sociale rol vervullen in de buurt of hun dorp.”
“We hebben hierbij in het bijzonder aandacht voor mkb-bedrijven die moeilijk aan het benodigde durfkapitaal komen.”
Hoewel faillissementen niet expliciet worden genoemd, is er veel aandacht voor het voorkomen van problematische schulden bij ondernemers en burgers. De partij wil het verdienmodel op schulden tegengaan en schuldhulpverlening zonder winstoogmerk organiseren.
“Schuldhulpverlening mag alleen nog worden uitgevoerd door partijen zonder winstoogmerk. Zo voorkomen we dat mensen in een hopeloze situatie ten prooi vallen aan ‘hulpverleners’ die uit zijn op winstbejag.”
“Het stapelen van schulden moet stoppen. We verlagen de maximale incassokosten en rente op krediet, zodat de schuldenlast minder snel toeneemt.”
De partij wil de toegang tot financiering voor innovatieve bedrijven, met name het mkb, verbeteren via een Nationale Investeringsbank en andere investeringsinstrumenten.
“Een Nationale Investeringsbank vergroot het Nederlandse concurrentievermogen en kan bedrijven toegang geven tot leningen die ze op de reguliere markt niet kunnen krijgen.”
“We ondersteunen initiatieven voor Europese chipfabrieken en sturen bij de Europese Commissie aan op publieke garanties, zoals bij het InvestEU-programma. In Nederland omarmen we het ecosysteem van innovatieve mkb’ers en stimuleren start-ups in de tech-sector.”
BBB ziet ondernemerschap als de motor van de Nederlandse economie en wil regeldruk, lasten en bureaucratie voor ondernemers fors verminderen. De partij pleit voor meer maatwerk, betere toegang tot financiering, bescherming van kleine ondernemers en het stimuleren van jong ondernemerschap. Specifiek beleid rond faillissementen wordt niet genoemd, maar de focus ligt op het voorkomen van ondernemersproblemen door een ondernemingsvriendelijker klimaat.
BBB vindt dat ondernemers te veel worden gehinderd door regels, hoge lasten en bureaucratie, wat ondernemerschap ontmoedigt en de concurrentiepositie van Nederland schaadt. De partij wil drastisch minder regelgeving, maatwerk voor kleine ondernemers en bescherming tegen disproportionele lasten.
“Regeldruk, hoge lasten en stroperige procedures ontmoedigen ondernemerschap, terwijl andere landen hun bedrijven juist koesteren. Dat moet anders.”
“Een stop op onzinnige regels voor kleine ondernemers. Richtlijnen moeten proportioneel vertaald worden in Nederlandse regelgeving: wat voor Shell geldt, mag niet ook voor de slager op de hoek gelden.”
“Bescherming tegen onevenredige lasten. BBB verzet zich tegen eenzijdige lastenverzwaring vanuit OESO of EUafspraken die het mkb disproportioneel raken.”
“Minder regelgeving. De regelgeving op nationaal niveau moet drastisch verminderen en worden getoetst op de impact op ons concurrentievermogen.”
BBB wil dat kleine ondernemers makkelijker toegang krijgen tot financiering en ondersteuning, zodat zij kunnen investeren, starten of doorgroeien. Dit moet ondernemerschap stimuleren en het risico op faillissementen verkleinen.
“Toegang tot microfinanciering verbeteren. Eenvoudige en regionale kredietmogelijkheden voor kleine ondernemers die willen investeren of starten.”
“Eenvoudige juridische structuren voor doorgroei. Startups en groeibedrijven moeten niet vast lopen in dure juridische trajecten bij investeringen of overnames.”
De partij wil jong ondernemerschap actief stimuleren en lokale ondernemers meer ruimte geven, onder meer door begeleiding, toegang tot startkapitaal en structurele plek in nieuwbouwwijken.
“Jong ondernemerschap stimuleren. Jongeren die willen ondernemen krijgen begeleiding, toegang tot startkapitaal en ruimte in het onderwijs om ondernemerschap te ontwikkelen.”
“Lokale ondernemers in de wijk. In nieuwbouwwijken komt structureel ruimte voor kleinschalige ondernemers met een sociale functie, zoals bakkers, kapsalons, fietsenmakers of buurtwinkels.”
BBB benadrukt het belang van maatwerk en eerlijke behandeling voor mkb’ers en zelfstandigen, die vaak het zwaarst worden getroffen door generieke regelgeving en financieringsproblemen.
JA21 vindt dat ondernemerschap essentieel is voor economische groei en wil ondernemers meer ruimte geven door lasten en regeldruk te verlagen, het belastingstelsel te vereenvoudigen en investeringen aantrekkelijker te maken. De partij pleit voor een overheid die faciliteert in plaats van belemmert, met concrete voorstellen zoals een vlakke vennootschapsbelasting, directe aftrekbaarheid van investeringen en minder bureaucratie. Over faillissementen wordt niet concreet gesproken; de focus ligt op het voorkomen van belemmeringen voor ondernemers.
JA21 wil het belastingstelsel fundamenteel hervormen om ondernemen aantrekkelijker te maken, met een vlak tarief voor de vennootschapsbelasting en directe aftrekbaarheid van investeringen. Dit moet ondernemers stimuleren te investeren, innoveren en groeien, en voorkomt dat bedrijven door fiscale lasten in de problemen komen.
“Een eenvoudige vennootschapsbelasting voor alle ondernemingen door het huidige tweeschijvenstelsel (19% en 25,8%) te vervangen door één helder tarief van 20% voor alle ondernemingen.”
“Investeringen in kapitaalgoederen volledig aftrekbaar maken in het jaar van investering, in plaats van gespreid afschrijven over meerdere jaren.”
“Werken en ondernemen laten lonen door de lasten op arbeid structureel te verlagen. We kiezen voor lagere belastingen in plaats van hogere toeslagen.”
JA21 ziet regeldruk en bureaucratie als grote obstakels voor ondernemerschap en wil deze fors verminderen. Door overbodige regels te schrappen en nieuwe regels alleen toe te staan als oude verdwijnen, krijgen ondernemers meer ruimte om te ondernemen en wordt het risico op faillissement door administratieve lasten verkleind.
“Regeldruk terugdringen door met de stofkam door huidige wet- en regelgeving te gaan en overbodige regelgeving te schrappen. Voor elke nieuwe regel moet een oude regel verdwijnen.”
“Mkb maximaal faciliteren door het eenvoudiger te maken om te investeren in het mkb, en regeldruk en rapportageverplichtingen te verminderen.”
“Minder regeldruk door een minister voor Overheidsefficiëntie en Autonomie aan te stellen die met een harde reductiedoelstelling een einde maakt aan de toenemende regeldruk en met de stofkam door bestaande wet- en regelgeving gaat.”
JA21 wil innovatie en investeringen direct stimuleren door fiscale voordelen te bieden, zoals directe aftrekbaarheid van R&D-kosten. Dit moet ondernemers aanmoedigen te vernieuwen en concurrerend te blijven, waardoor de kans op faillissement door stilstand of achterstand wordt verkleind.
JA21 vindt dat de overheid ondernemers moet vertrouwen en faciliteren in plaats van wantrouwen en belemmeren. Een voorspelbaar, eenvoudig en eerlijk beleid moet zorgen voor een gezond ondernemingsklimaat en het risico op faillissement door overheidsbeleid minimaliseren.
“Een herwaardering door de overheid van ondernemers en werknemers, met consistent en betrouwbaar beleid.”
“Een aanpak van economisch gezond verstand, met een overheid die faciliteert in plaats van belemmert, ondernemers vertrouwt in plaats van wantrouwt, een eenvoudiger belastingsysteem waarin mensen daadwerkelijk meer beloond worden als ze meer werken, en een sociaal vangnet dat mensen helpt zonder ze afhankelijk te maken.”
De SGP ziet ondernemerschap als de motor van de economie en wil het ondernemersklimaat versterken door voorspelbaar beleid, betere financieringsmogelijkheden en minder regeldruk. Ze pleiten voor concrete maatregelen zoals het verbeteren van toegang tot financiering, fiscale stimulansen, en het voorkomen van faillissementen door het tegengaan van overmatige schuldenlast. Tegelijkertijd wil de SGP ondernemers beschermen tegen onnodige regelgeving en onzekerheid, met speciale aandacht voor het mkb en familiebedrijven.
De SGP wil dat ondernemers, vooral het mkb en familiebedrijven, makkelijker toegang krijgen tot financiering via publieke en private kanalen. Dit moet investeringen stimuleren en voorkomen dat levensvatbare bedrijven onnodig failliet gaan door gebrek aan kapitaal.
“Er komen verbeterde garantiestellingen voor kleine kredieten en grote financiers, zoals pensioenfondsen, worden gestimuleerd hun geld hierin te steken.”
“Het blijft fiscaal aantrekkelijk te investeren in onze economie. De durfkapitaalregeling keert terug, zodat het verstrekken van financiering aan startups en snelgroeiende bedrijven met veel potentie en een hoog risico wordt gestimuleerd.”
“Het wordt aantrekkelijker slapend spaargeld te steken in een bedrijf van familie of vrienden door introductie van de win-win-lening.”
“Er wordt werk gemaakt van een eerlijk financieringsspeelveld, zodat ook non-bancaire financiers beter toegankelijk zijn voor mkb-bedrijven.”
“Professionele crowdfunders die over een ECSPR-vergunning beschikken zouden ook gebruik moeten kunnen maken van de Borgstelling MKB-kredieten.”
De SGP wil voorkomen dat bedrijven failliet gaan door overmatige schuldenlast. Ze pleiten voor beperking van het aantrekken van vreemd vermogen door niet-levensvatbare bedrijven.
“De onbeperkte mogelijkheden voor het aantrekken van vreemd geld worden tegengegaan, zodat niet-levensvatbare bedrijven zich hier niet mee volladen.”
De SGP vindt dat ondernemers gebaat zijn bij minder regeldruk en voorspelbaar beleid, zodat ze niet onnodig in de problemen komen of failliet gaan door onduidelijke of wisselende regels.
De SGP erkent de kwetsbare positie van zzp’ers en wil hen beter informeren over de risico’s van ondernemerschap, en faciliteren bij het treffen van eigen voorzieningen om inkomensverlies en faillissement te voorkomen.
“Zzp’ers worden vooraf actief geïnformeerd over de mogelijke consequenties en risico’s van ondernemerschap. Het treffen van eigen voorzieningen voor situaties van inkomensverlies bij arbeidsongeschiktheid en pensioen wordt aangemoedigd en beter gefaciliteerd.”
“Er komt een opt-out op de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers die gegarandeerd en langjarig zelf andere, passende maatregelen voor hun risico’s treffen.”
Volt erkent het belang van ondernemerschap voor innovatie en maatschappelijke vooruitgang en wil ondernemen makkelijker maken door regeldruk te verlagen, financiering te verbeteren en gerichte ondersteuning te bieden, vooral aan duurzame en sociale ondernemers. Specifiek beleid rond faillissement wordt nauwelijks genoemd, maar Volt zet in op het voorkomen van ondernemersproblemen door administratieve lasten te verminderen en vangnetten voor zelfstandigen te onderzoeken. De partij focust op het stimuleren van duurzaam, sociaal en innovatief ondernemerschap en het toegankelijker maken van financiering en ondersteuning.
Volt ziet administratieve druk als een belangrijke belemmering voor ondernemers en wil deze verminderen om innovatie en maatschappelijke impact te bevorderen. Door het opzetten van een Rijksprogramma en aansluiting bij EU-initiatieven wil Volt ondernemen eenvoudiger maken, ook over de grens.
“Er moet een Rijksprogramma Vermindering Administratieve Lastendruk voor ondernemers komen. Ondernemers komen om in de hoeveelheid regelingen. Dit staat innovatie en maatschappelijke impact in de weg.”
“In dit Rijksprogramma moet de overheid inzetten op het zoeken van aansluiting bij andere EU-landen om ondernemen over de grens zo makkelijk mogelijk te maken.”
Volt wil de toegang tot financiering voor ondernemers verbeteren, met speciale aandacht voor start-ups, scale-ups en duurzame bedrijven. Dit gebeurt via nationale en Europese fondsen, het oprichten van een Nationale Investeringsbank en het vereenvoudigen van subsidieregelingen.
“We verbeteren de toegang tot financiering en duurzame energie.”
“We creëren een Nederlands cofinancieringsfonds om deelname aan Europese innovatiefondsen makkelijker te maken en het aanvraagproces los te trekken van de ministeries.”
“Om bedrijven te helpen bij de transities worden de innovatiesubsidies en -fondsen in stand gehouden.”
“We maken het subsidielandschap overzichtelijker door het op te delen in sectoren. Iedere sector heeft met eigen problemen en uitdagingen te maken, terwijl het huidige subsidielandschap daar niet op ingericht is.”
Volt wil dat zelfstandigen (zzp’ers) toegang krijgen tot sociale voorzieningen en onderzoekt extra ondersteuning bij werkloosheid, om zo een vangnet te bieden bij tegenslag of faillissement.
“Elke zzp’er kan gebruikmaken van de sociale voorzieningen en betaalt hiervoor, net als werknemers in loondienst, belastingen.”
“We onderzoeken of we zzp’ers ook kunnen ondersteunen bij werkloosheid, waardoor ze een stevig vangnet krijgen.”
Volt wil dat ondernemers die vastlopen bij de Belastingdienst of Dienst Toeslagen terecht kunnen bij één centraal loket voor hulp en rechtvaardige oplossingen, wat relevant is voor ondernemers in financiële problemen of richting faillissement.
“Volt pleit ervoor dat iedere burger en ondernemer die vastloopt bij de Belastingdienst of Dienst Toeslagen bij één loket terecht kan voor hulp en rechtvaardige oplossingen.”
Het CDA wil het ondernemerschap in Nederland versterken door minder regeldruk, betere toegang tot financiering en een aantrekkelijker investeringsklimaat, met bijzondere aandacht voor het MKB en familiebedrijven. Concrete voorstellen zijn onder meer het oprichten van een nationale investeringsbank, het vereenvoudigen van regelgeving en het stimuleren van innovatieve ondernemersregelingen. Over faillissementen worden geen concrete beleidsmaatregelen genoemd.
Het CDA ziet overmatige regeldruk als een belangrijke belemmering voor ondernemerschap en wil deze fors verminderen om het ondernemersklimaat te verbeteren. Door minder en betere regels, efficiëntere rapportages en het schrappen van nationale koppen op Europese regels, wil het CDA het plezier in ondernemen terugbrengen en bedrijven meer ruimte geven.
“We zetten met prioriteit in op deregulering: minder regels, betere regelgeving en efficiëntere rapportages.”
“Onze doelstelling is: minder regels (scherpe reductie van zeker 20 procent), betere regelgeving (duidelijker, eenduidiger en doelgerichter) en efficiëntere verantwoording en rapportages.”
“We komen met een versterkt programma om regeldruk aan te pakken, rapportages te versimpelen en overlap te voorkomen.”
Het CDA wil dat (mkb-)bedrijven makkelijker geld kunnen aantrekken, onder andere door het oprichten van een nationale investeringsbank, het stimuleren van particuliere leningen aan het MKB en het verbeteren van de Europese kapitaalmarkt. Dit moet vooral innovatieve en snelgroeiende bedrijven helpen in de vroege, risicovolle fase.
“We ontwikkelen Invest NL, Invest International en onderdelen van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) door tot een Nationale Investeringsbank: één sterke overheidsinvesteringspartner, een brede nationale financierings- en ontwikkelingsinstelling met slagkracht en kapitaal.”
“(Mkb)bedrijven moeten makkelijker geld kunnen aantrekken. We zetten met urgentie in om een verder geïntegreerde Europese kapitaalmarkt snel en daadwerkelijk tot stand te brengen om de beschikbaarheid van (durf)kapitaal voor bedrijven te verhogen en beursgangen in Europa aantrekkelijker te maken.”
“Om particulier kapitaal te mobiliseren voor investeringen voeren we de ‘win-win-lening’ in, een belastingkorting in box 3 voor particulieren die een lening aan het Nederlandse mkb verstrekken.”
Het CDA wil het ondernemersklimaat verbeteren door rust, reinheid en regelmaat in beleid, het behouden van bestaande fiscale regelingen voor innovatie en expats, en het investeren in regionale ecosystemen en innovatie. Dit moet Nederland aantrekkelijk houden voor zowel bestaande bedrijven als nieuwe investeerders.
“We voeren actief economisch en fiscaal beleid om bedrijven en investeringen aan te trekken en te behouden. We behouden de expatregeling, de innovatiebox en de (uitgebreide) WBSO, scherpen de renteaftrekbeperking niet verder aan en komen niet aan de inkoop van eigen aandelen. Rust, reinheid en regelmaat is het uitgangspunt.”
“Voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat is betrouwbaar en stabiel overheidsbeleid cruciaal, met een concurrerend investeringsklimaat, aantrekkelijk voor familiebedrijven, voor groot- en kleinbedrijf, voor onze maakindustrie, voor innovatieve en snelgroeiende starters en voor investeerders.”
D66 wil ondernemerschap stimuleren door regeldruk te verminderen, financiering toegankelijker te maken en een eerlijk speelveld te creëren, vooral voor innovatieve en duurzame bedrijven. Specifiek beleid rond faillissementen ontbreekt, maar de partij zet in op voorspelbare regels, ondersteuning bij verduurzaming en het makkelijker maken om een bedrijf te starten of te laten groeien. D66 benadrukt het belang van een sterke overheid die eerlijke concurrentie waarborgt en ondernemers ondersteunt bij maatschappelijke uitdagingen.
D66 erkent dat ondernemers vaak worden belemmerd door complexe en onvoorspelbare regelgeving. De partij wil deze regeldruk verminderen en zorgen dat ondernemers vooraf weten waar ze aan toe zijn, zodat ze zich kunnen richten op het opbouwen en laten groeien van hun bedrijf.
“Veel ondernemers maken zich zorgen over de regeldruk en de verlening van vergunningen. Dat gaan we simpeler maken. Zodat ondernemers minder druk zijn met regels en zich kunnen concentreren op het bouwen aan hun bedrijf.”
“Voor kleine en middelgrote ondernemers kan verduurzaming een uitdaging zijn. Dat is vooral zo voor ondernemers in sectoren die veel energie gebruiken. D66 helpt hen hierbij met duidelijke en voorspelbare regels. Zo weten ondernemers bijvoorbeeld al vóórdat ze beginnen wat er van hen wordt verwacht op het gebied van milieu en natuur.”
D66 wil dat ondernemers, met name innovatieve starters en het mkb, makkelijker toegang krijgen tot financiering en ondersteuning om te kunnen groeien. Dit moet bijdragen aan een bruisend ondernemersklimaat en een sterke, groene economie.
“We zorgen voor sterke voorwaarden: van makkelijkere toegang tot financiering tot eenvoudigere regels.”
“Nederlandse innovaties makkelijk kunnen groeien binnen Europa. Én we helpen ze aan financiering via de Europese kapitaalmarkt.”
“Ook ondersteunt de bank de opschaling van bijvoorbeeld groene waterstof, digitale autonomie, duurzame defensiecapaciteit en technologische innovatie.”
D66 vindt dat ondernemers die maatschappelijk verantwoord ondernemen een gelijk speelveld verdienen en wil het makkelijker maken om een passende rechtsvorm te kiezen. De partij wil ook oneerlijke concurrentie en te veel marktmacht tegengaan.
“Voor ondernemers die maatschappelijk ondernemen, is een gelijk speelveld belangrijk. Daarom is een sterke overheid nodig die de spelregels bepaalt waarbinnen bedrijven maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ook wil D66 dat het makkelijker wordt om een rechtsvorm van de onderneming te kiezen die goed aansluit bij de doelen van de ondernemer.”
“D66 wil eerlijke concurrentie en grijpt stevig in bij te veel marktmacht.”
De SP erkent het belang van het midden- en kleinbedrijf (mkb) en zelfstandige ondernemers voor de economie en samenleving, en wil hen structureel ondersteunen om faillissementen en financiële problemen te voorkomen. De partij stelt concrete maatregelen voor zoals een nationale investeringsbank voor het mkb, het versimpelen van regels, tijdige betaling door de overheid, en betere bescherming van huurders en winkeliers. Hun visie is gericht op het creëren van een eerlijker speelveld en het verminderen van afhankelijkheid van grote (digitale) platforms.
De SP wil een publieke investeringsbank oprichten die specifiek gericht is op het ondersteunen van kleine en startende bedrijven, zodat zij makkelijker kunnen lenen en innoveren. Dit moet het mkb weerbaarder maken tegen financiële problemen en faillissementen, vooral waar de reguliere financiële sector tekortschiet.
“Met een Nationale Investeringsbank voor het mkb kunnen kleine en startende bedrijven, evenals bedrijven die hun succesvolle diensten willen opschalen, gemakkelijker lenen.”
“Deze bank kan niet alleen zelf financieren waar de financiële sector tekortschiet, ze kan ook mogelijkheden voor ondernemers samenbrengen, bijvoorbeeld waar het gaat om Europese fondsen en kredieten.”
De SP wil de bureaucratie en regelgeving voor kleine bedrijven vereenvoudigen en ondernemers actief ondersteunen bij het naleven van regels, om zo onnodige lasten en risico’s op faillissement te verminderen.
“De regels en bureaucratie voor kleine bedrijven moeten versimpeld worden. Dit doen we zonder afbreuk te doen aan de doelstellingen hiervan.”
“De Rijksoverheid moet zorgen voor Ondernemershelpdesks waar kleine ondernemers geholpen worden om de regels te begrijpen en hieraan te voldoen.”
Om liquiditeitsproblemen en faillissementen bij het mkb te voorkomen, verplicht de SP de overheid om rekeningen binnen dertig dagen te betalen.
“De overheid betaalt netjes op tijd. Rekeningen aan de overheid moeten op tijd worden betaald, dat wil zeggen binnen dertig dagen. Het geven van het goede voorbeeld geldt voor alle overheden, van het Rijk tot aan de gemeenten. Dit voorkomt faillissementen en financiële problemen in het mkb.”
De SP wil de huurbescherming van zelfstandige ondernemers versterken, zodat zij minder snel in financiële problemen of faillissement raken door hoge huren of onzekere huurcontracten.
“De huurbescherming van zelfstandigen wordt verbeterd. De rechten voor winkeliers in een huurpand worden in de wet versterkt. Dit moet leiden tot een goede schadevergoedingsregeling en betere huurbescherming.”
De SP wil de afhankelijkheid van kleine ondernemers van grote digitale platforms verminderen door toezicht te verscherpen en machtsmisbruik tegen te gaan, zodat ondernemers niet worden uitgeknepen en hun bestaanszekerheid niet in gevaar komt.
“Zij vragen enorme bedragen aan ondernemers om daarop hun producten te mogen verkopen. Daarom wil de SP dat het toezicht hierop wordt verscherpt en de macht van deze platforms wordt beperkt.”
BIJ1 wil ondernemerschap radicaal democratiseren door coöperaties en werknemers-eigendom te stimuleren en aandeelhoudersmacht te beperken. Bij faillissementen pleit de partij voor actieve overheidssteun aan werknemers om bedrijven over te nemen. Hun visie draait om het structureel verschuiven van eigendom en zeggenschap van kapitaal naar werkenden, met een sterke rol voor de overheid bij bedrijfstransities.
BIJ1 wil dat nieuwe bedrijven standaard als werknemerscoöperaties worden opgericht en dat bestaande grote bedrijven verplicht worden aandelen over te dragen aan werknemers. Dit moet de macht van aandeelhouders en managers inperken en ondernemerschap democratiseren.
Bij faillissementen wil BIJ1 dat de overheid werknemers actief ondersteunt, inclusief financiële hulp, om het bedrijf als coöperatie voort te zetten. Dit voorkomt dat kapitaal verdwijnt en beschermt werkgelegenheid.
“Bij faillissement helpt de overheid werknemers als een democratiserende overkoop gewenst is. Wanneer mogelijk ook met geld. Waar nodig betrekken we de vakbond bij dit proces.”
Multinationale bedrijven moeten volgens BIJ1 binnen korte tijd minimaal 51% van de aandelen van hun Nederlandse vestigingen aan werknemers verkopen, anders verliezen ze het recht om in Nederland te opereren. Dit dwingt ondernemingen tot democratisering van eigendom.
“Multinationale bedrijven met dependances (vestigingen) in Nederland zijn verplicht een plan te maken waarin staat hoe zij binnen korte tijd minimaal 51% van de aandelen aan de werknemers van die dependance verkopen. Als hier geen actie op komt, verliest dit bedrijf het recht om binnen Nederlandse grenzen te opereren.”
BIJ1 wil dat klanten van energiebedrijven hun vooruitbetaalde geld niet kwijtraken bij faillissement, waarmee ze consumenten beschermen tegen de gevolgen van bedrijfsfaillissementen.
“We beschermen betaalde voorschotten zodat klanten van energiebedrijven hun geld niet kwijtraken bij faillissement.”
Bij sluiting of faillissement van fossiele bedrijven wil BIJ1 dat hun kapitaal en infrastructuur worden onteigend en ingezet voor publieke doelen, zodat de samenleving niet opdraait voor opruimkosten.
“Opruimkosten, bodemsanering en herstel worden niet afgewenteld op de samenleving, maar betaald uit hun eigen activa — ook bij faillissement of uitkoop.”
DENK erkent het belang van ondernemers, vooral in het MKB, voor de economie en wil hun positie versterken door concrete lastenverlichting, minder regeldruk en betere toegang tot financiering. Tegelijkertijd pleit DENK voor een sociaal vangnet voor kleine ondernemers, met name bij ziekte, en voor een collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen. Specifiek beleid rond faillissementen wordt niet genoemd.
DENK wil kleine ondernemers ondersteunen door hun lasten te verlagen en de regeldruk te verminderen, zodat zij zich kunnen richten op ondernemen in plaats van op administratieve verplichtingen. Dit moet het ondernemerschap aantrekkelijker en toegankelijker maken, vooral voor het MKB.
Omdat kleine ondernemers vaak moeilijk aan financiering komen bij reguliere banken, stelt DENK voor een publieke kredietbank op te richten die eerlijke leningen verstrekt aan deze groep. Dit moet voorkomen dat ondernemers met goede plannen buiten de boot vallen.
“We richten een publieke kredietbank op voor kleine ondernemers. Die verstrekt eerlijke leningen aan ondernemers die bij gewone banken geen kans krijgen.”
DENK wil een betaalbaar vangnet voor loondoorbetaling bij ziekte voor kleine ondernemers en een collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen, waarbij de kosten zoveel mogelijk bij opdrachtgevers worden gelegd. Dit moet de risico’s van ondernemerschap verkleinen zonder de rechten van werknemers aan te tasten.
“We zorgen voor een betaalbaar vangnet voor de loondoorbetaling bij ziekte voor kleinere ondernemers. Hiermee komen we ondernemers tegemoet, zonder de rechten van werknemers in te perken.”
“Daarnaast willen wij dat er een betaalbare en collectief georganiseerde verzekering voor arbeidsongeschiktheid komt voor zelfstandigen, waarbij we ook kijken naar opt out mogelijkheden. De kosten van deze verzekering moeten zo veel mogelijk door opdrachtgevers worden gedragen.”
DENK wil dat mensen die bewust kiezen voor zelfstandig ondernemerschap (ZZP) niet onnodig worden belemmerd, en pleit daarom voor een duidelijke, wettelijke definitie van zelfstandigheid. Dit moet onduidelijkheid en verdringing op de arbeidsmarkt tegengaan.
“Als mensen bewust kiezen voor de vrijheid van het werken als een ZZP’er, moet dat altijd mogelijk zijn. Daarom komt er in de vorm van een werkbare definitie een wettelijke verankering van zelfstandigheid, zodat de huidige onduidelijkheid niet meer leidt tot onnodige verdringing van zelfstandigen van de arbeidsmarkt.”
NSC ziet ondernemerschap, vooral in het mkb en familiebedrijven, als de ruggengraat van de economie en wil hun positie versterken door minder regeldruk, betere toegang tot financiering en bescherming tegen oneerlijke concurrentie. Specifiek rond faillissementen is er weinig direct beleid, maar NSC richt zich op het voorkomen van problematische schulden en het waarborgen van continuïteit bij familiebedrijven. Concrete voorstellen zijn onder meer het verminderen van administratieve lasten, het verbeteren van financieringsmogelijkheden en het aanpassen van fiscale regelingen.
NSC wil het ondernemerschap stimuleren door de administratieve lasten voor mkb’ers en familiebedrijven te verlagen en het aantrekkelijker te maken om mensen in vaste dienst te nemen. Dit moet bijdragen aan een gezonder ondernemersklimaat en het voorkomen van faillissementen door overregulering.
NSC wil het speelveld tussen private equity en familiebedrijven gelijker maken en de continuïteit van familiebedrijven waarborgen, zodat deze bedrijven minder kwetsbaar zijn voor overnames en financiële problemen die tot faillissement kunnen leiden.
“We zorgen ervoor dat er een gelijk speelveld ontstaat tussen deze twee groepen en zullen dus een aantal belastingvoordelen van private equity terugdringen. De fiscale Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) spitsen we toe op datgene waarvoor zij bedoeld is: het waarborgen van de continuïteit van familiebedrijven die van waarde zijn voor Nederland.”
Omdat banken vaak terughoudend zijn met kredietverlening aan het mkb, wil NSC alternatieve financieringsvormen stimuleren. Dit moet ondernemers helpen om liquiditeitsproblemen en faillissementen te voorkomen.
“Omdat de grote banken vaak niet thuis geven als het mkb geld wil lenen, bevorderen we de toegang tot non-bancaire financiering zoals crowdfunding, kredietunies en de microfinanciering.”
Hoewel niet direct over faillissementen, richt NSC zich op het voorkomen van problematische schulden bij ondernemers en burgers, wat indirect faillissementen kan helpen voorkomen.
“De wettelijke normen voor de maximale rente en maximale incassokosten worden fors aangescherpt, zodat kleine schulden niet kunnen oplopen tot een onbetaalbare schuldenberg.”
“Wie werkt aan herstel via hulpverlening, schuldsanering of re-integratie, verdient rust. Daarom zorgen we voor tijdelijke bescherming tegen nieuwe boetes en incasso’s tijdens zo’n traject.”
De ChristenUnie wil ondernemerschap stimuleren door regeldruk te verminderen, innovatie te bevorderen en een stabiel ondernemersklimaat te creëren. Tegelijkertijd pleit de partij voor een rechtvaardige afwikkeling van faillissementen, waarbij slachtoffers van milieuovertredingen voorrang krijgen bij schadevergoeding. Concrete voorstellen zijn onder meer het aanpakken van regeldruk, het verbeteren van toegang tot groeikapitaal, en het aanpassen van de positie van schuldeisers bij faillissementen.
De ChristenUnie ziet regeldruk en onvoorspelbaar beleid als grote obstakels voor ondernemers. Ze willen dat de overheid een betrouwbare partner is en ondernemers meer ruimte geeft, zodat innovatie en duurzame groei mogelijk worden. Dit moet leiden tot een gezonder vestigingsklimaat en meer zekerheid voor ondernemers.
“De overheid reduceert de regeldruk en wordt een stabiele en betrouwbare partner voor bedrijven. Het uitblijven van (snelle) vergunningverlening, een gebrek aan netcapaciteit en veel regeldruk staan een goed ondernemersklimaat in de weg. Deze obstakels worden met vaart aangepakt...”
“De overheid wijzigt te vaak van koers, bijvoorbeeld als het gaat over belastingtarieven, subsidieregelingen of regelgeving. Die onvoorspelbaarheid is fnuikend voor ondernemers. Zij hebben behoefte aan een duidelijk en voorspelbaar beleid.”
De partij wil ondernemerschap stimuleren door te investeren in innovatie, samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven, en betere toegang tot groeikapitaal, vooral voor het mkb en start-ups. Dit moet de economie toekomstbestendig maken en jonge ondernemers kansen bieden.
Bij faillissementen van bedrijven die milieuovertredingen hebben begaan, wil de ChristenUnie dat slachtoffers niet langer achteraan staan bij de schadevergoeding. Dit is bedoeld om rechtvaardigheid te bevorderen en de belangen van omwonenden beter te beschermen.
“Bij faillissementen worden slachtoffers als eerste vergoed; nu staan zij als schuldeisers nog achteraan in de rij.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) wil ondernemerschap stimuleren dat bijdraagt aan duurzaamheid en maatschappelijke waarde, en stelt strenge eisen aan bedrijven die schade veroorzaken. Bij faillissementen van vervuilende bedrijven krijgen slachtoffers van milieuschade voorrang, en er komt een fonds voor herstel van milieuschade. De partij kiest voor het ondersteunen van toekomstbestendig mkb en lokale initiatieven, en wil duidelijke, eenvoudige regels voor ondernemers.
PvdD wil dat bij faillissementen van vervuilende bedrijven de belangen van slachtoffers van milieuschade voorrang krijgen boven andere schuldeisers. Dit moet voorkomen dat bedrijven hun verantwoordelijkheid ontlopen en dat omwonenden of werknemers met de schade blijven zitten. Een speciaal fonds, gevuld met boetes voor milieuovertredingen, wordt opgezet voor herstel van milieuschade.
“Als vervuilende bedrijven failliet gaan, blijft er in de praktijk geen geld over voor het herstellen of vergoeden van milieuschade voor omwonenden of werknemers. Daarom krijgen slachtoffers van de milieuschade voorrang in de rij van schuldeisers bij faillissementen en zetten we een fonds op om milieuschade te herstellen, welke ook gevuld wordt met inkomsten uit boetes voor milieuovertredingen.”
De partij wil het mkb en lokale, duurzame ondernemers ondersteunen in plaats van grote vervuilers. Ze pleit voor het bevorderen van regionale economieën, het verminderen van regeldruk en het stimuleren van circulaire en groene initiatieven. Ondernemers krijgen zo meer duidelijkheid en kansen binnen strenge, maar eenvoudige regels.
“We gaan ons meer richten op het ondersteunen van het toekomstbestendige midden- en kleinbedrijf, groene innovaties en lokale initiatieven. We stoppen met het subsidiëren van de grootste vervuilers. De vervuiler gaat betalen en de opbrengsten gebruiken we voor toekomstbestendige ondernemingen en groene innovatie.”
“We kiezen voor strenge normen voor milieu, dierenwelzijn en mensenrechten, maar vatten die in begrijpelijke regels zonder ingewikkelde uitzonderingen. Zo weten ondernemers waar ze aan toe zijn en gaan we overmatige regeldruk tegen.”
PvdD wil circulaire ondernemers ondersteunen door fiscale belemmeringen weg te nemen en samenwerking te stimuleren. Dit verlaagt de drempel voor ondernemerschap gericht op hergebruik en duurzaamheid.
“De dubbele btw op producten die voor hergebruik en refurbishment opnieuw op de markt worden gezet, wordt geschrapt. De industrie en de bouw gaan verplicht materialenpaspoorten gebruiken. De overheid stimuleert de tweedehands markt, ruil- en deelplatformen en reparatiediensten.”
“Circulariteit wordt een randvoorwaarde in het aanbestedingsbeleid van de overheid. Dit ondersteunt Nederlandse circulaire ondernemers.”
50PLUS noemt ondernemerschap slechts zijdelings en heeft geen uitgewerkt beleid rond faillissementen. Hun programma bevat vooral algemene steun voor ondernemers, met nadruk op het tegengaan van overbodige regelgeving en het stimuleren van jonge agrarische ondernemers. Concrete voorstellen over faillissementswetgeving of ondernemers in zwaar weer ontbreken.
50PLUS erkent dat ondernemers last hebben van bureaucratie, overbodige regelgeving en complexiteit, en wil deze verminderen om het ondernemerschap te ondersteunen. Ze stellen voor om samen met ondernemers overheidsuitgaven te onderzoeken en verspilling tegen te gaan, maar bieden geen specifieke maatregelen voor faillissementen.
“Ons bestuurlijk systeem dreigt op meerdere fronten volledig vast te lopen in bureaucratie, overbodige regelgeving en complexiteit.”
“Een topteam ambtenaren en ondernemers onderzoekt alle overheidsuitgaven van alle ministeries op effectiviteit met als doel ten minste 10 miljard euro aan fraude, verspilling en ondoelmatigheden op te sporen aan de uitgavenkant van de collectieve sector.”
50PLUS spreekt expliciet steun uit voor jonge ondernemers in de agrarische sector, met het oog op voedselzekerheid en natuurherstel. Dit is de enige doelgroep van ondernemers die concreet wordt genoemd.
“Wij willen bijdragen aan een goed perspectief voor de jonge ondernemers in de agrarische sector in Nederland.”
De PVV noemt ondernemerschap en faillissement nauwelijks expliciet in haar verkiezingsprogramma. Het enige concrete standpunt dat indirect relevant is, betreft het schrappen van fiscale subsidies voor het bedrijfsleven, waarmee de partij zich kritisch opstelt tegenover overheidssteun aan ondernemingen. Specifiek beleid ter ondersteuning van ondernemers of het voorkomen van faillissementen ontbreekt.
De PVV wil fors snijden in de vele fiscale subsidies voor het bedrijfsleven, omdat zij deze als ondoelmatig en verspilling van belastinggeld beschouwt. Dit standpunt raakt ondernemers direct, omdat het kan leiden tot minder financiële steun en mogelijk grotere risico’s bij economische tegenslag of dreigend faillissement. De partij kiest hiermee voor een kleinere rol van de overheid in het ondersteunen van ondernemerschap.
De VVD erkent het belang van ondernemerschap voor economische groei en wil ondernemers die failliet zijn gegaan een eerlijker tweede kans bieden. Hun belangrijkste concrete voorstel is het tijdelijk uitsluiten van failliete ondernemers van de vermogenstoets in de bijstand, mits zij hun schuldeisers afbetalen, en het verminderen van de persoonlijke nadelige gevolgen van faillissement. De partij ziet falen als onderdeel van ondernemerschap en wil het makkelijker maken om opnieuw te beginnen.
De VVD wil ondernemers die failliet zijn gegaan ondersteunen door hen tijdelijk uit te zonderen van de vermogenstoets in de bijstand, zolang zij hun schuldeisers afbetalen. Dit moet het stigma en de financiële gevolgen van faillissement verminderen en een doorstart stimuleren.
“We zonderen ondernemers die failliet zijn gegaan een jaar lang uit van de vermogenstoets in de bijstand, mits ze schuldeisers afbetalen. Dit moedigt de stap naar een doorstart in het ondernemerschap aan.”
De VVD streeft ernaar dat ondernemers die hun schulden hebben afbetaald na een faillissement, minder lang geconfronteerd worden met negatieve persoonlijke consequenties zoals een BKR-registratie. Dit verlaagt de drempel om opnieuw te ondernemen.
“Daarnaast willen we dat een ondernemer die failliet is gegaan en schuldeisers heeft afbetaald, minder persoonlijk nadelige gevolgen ondervindt door een langdurige BKR-registratie. Zo kan hij bijvoorbeeld gewoon weer een telefoonabonnement afsluiten.”