Verkiezingsprogramma's 2025 overoncologische behandelingen
D66 benoemt oncologische behandelingen niet expliciet in haar verkiezingsprogramma, maar stelt in algemene zin dat alleen bewezen effectieve zorg wordt vergoed en dat kwaliteit van leven centraal moet staan bij behandelkeuzes. Ze pleiten voor concentratie van complexe behandelingen op plekken met de meeste expertise en voor meer aandacht voor palliatieve zorg wanneer genezing niet mogelijk is. Concrete beleidsvoorstellen over oncologische behandelingen ontbreken, maar de algemene lijn is: doelmatigheid, bewezen effectiviteit en patiëntgerichte zorg.
Alleen bewezen effectieve zorg vergoeden
D66 wil dat alleen zorg die aantoonbaar effectief is, wordt vergoed, om verspilling en onnodige behandelingen te voorkomen. Dit betekent dat ook oncologische behandelingen kritisch worden beoordeeld op hun bewezen nut en bijdrage aan kwaliteit van leven. Niet elke medische mogelijkheid wordt automatisch ingezet; de waarde voor de patiënt staat voorop.
“Om iedereen de juiste en passende zorg te kunnen bieden, vergoeden we geen zorg meer die onnodig is of waarvan niet bewezen is dat het effectief werkt.”
“Niet elke behandeling maakt het leven beter... Soms weegt de minimale gezondheidswinst niet op tegen het leed van een operatie, pijn, revalidatie en herstel.”
“Volgens schattingen van het Zorginstituut is maar liefst 30% tot 40% van de zorg in Nederland niet bewezen effectief.”
Complexe behandelingen concentreren bij expertise
D66 wil dat complexe ziekenhuisbehandelingen plaatsvinden op locaties met de beste voorzieningen en de meeste ervaring. Dit impliceert dat ook complexe oncologische behandelingen (zoals kankerzorg) geconcentreerd worden voor betere uitkomsten en hogere kwaliteit.
“We verbeteren de kwaliteit van ziekenhuiszorg door complexe behandelingen te laten plaatsvinden waar de beste voorzieningen en de meeste ervaring en expertise zijn.”
Meer aandacht voor palliatieve zorg
Wanneer genezing niet meer mogelijk is, wil D66 investeren in teams van specialisten voor palliatieve zorg, zodat patiënten met bijvoorbeeld uitgezaaide kanker passende, pijnverzachtende zorg krijgen.
“D66 wil teams van specialisten voor pijnverzachtende (palliatieve) zorg als geen genezing van een ziekte meer mogelijk is.”
De VVD wil dat alleen de meest effectieve oncologische behandelingen uit het basispakket worden vergoed, waarbij nieuwe en dure bestaande behandelingen kritisch worden beoordeeld op hun toegevoegde waarde en maatschappelijke kosten. Innovatie, samenwerking en concentratie van complexe zorg zijn belangrijk om de kwaliteit van oncologische zorg te verbeteren. De partij kiest voor een kleiner, maar kwalitatief beter basispakket en wil verspilling en inefficiënties tegengaan.
Alleen meest effectieve behandelingen in basispakket
De VVD wil het basispakket beperken tot de meest effectieve behandelingen, zodat patiënten altijd de best bewezen zorg krijgen. Nieuwe en dure bestaande oncologische behandelingen worden kritisch getoetst op effectiviteit en kosten, en alleen vergoed als ze aantoonbaar beter zijn dan bestaande alternatieven. Dit moet leiden tot betere zorg en beheersbare kosten.
“Behandelingen in de gezondheidszorg worden beoordeeld op de toegevoegde waarde van de behandeling ten opzichte van de bestaande alternatieven en maatschappelijke kosten.”
“Nieuwe en dure bestaande behandelingen worden opnieuw beoordeeld: Behandelingen in welzijn en de gezondheidszorg worden beoordeeld op de toegevoegde waarde van de behandeling ten opzichte van de bestaande alternatieven en maatschappelijke kosten.”
“De VVD wil het basispakket beperken tot de meest effectieve behandelingen, zodat de patiënt altijd de meest passende zorg krijgt. Om dit te bereiken, toetsen we steviger op wat er in het basispakket komt. Dit leidt tot een kleiner basispakket, maar vooral tot betere zorg.”
“Als een nieuwe, betere behandeling beschikbaar is, betalen we alleen nog voor die behandeling.”
Concentratie van complexe oncologische zorg
De VVD wil complexe zorg, waaronder oncologische behandelingen, concentreren op centrale plekken zodat artsen zich kunnen specialiseren en de kwaliteit van zorg verbetert. Eenvoudige ingrepen moeten zoveel mogelijk regionaal plaatsvinden, maar voor complexe oncologische behandelingen is centralisatie gewenst.
“Complexe zorg of zorg voor zeldzame aandoeningen wordt geconcentreerd op aantal centrale plekken, zodat artsen meer kunnen specialiseren en de kwaliteit constant beter wordt.”
Volt pleit voor snellere, betere en meer innovatieve oncologische behandelingen, met speciale aandacht voor borstkankeronderzoek en het toegankelijk houden van effectieve behandelingen in het basispakket. Ze willen investeren in technologische innovatie, zoals AI voor risicovoorspelling, en waarborgen dat de keuze voor de beste behandeling bij arts en patiënt ligt, niet bij de politiek of verzekeraars. Daarnaast zet Volt in op betaalbaarheid en publieke toegankelijkheid van nieuwe oncologische therapieën.
Investeren in innovatie en technologie voor oncologie
Volt wil de kwaliteit van oncologische zorg verbeteren door te investeren in technologische innovatie, zoals AI voor risicovoorspelling en pijnvrije methoden, met bijzondere aandacht voor borstkankeronderzoek. Dit moet leiden tot snellere diagnoses en betere behandelresultaten, vooral voor vrouwen.
“Volt investeert ook in de ontwikkeling van innovatieve en pijnvrije methoden voor borstkankeronderzoek, waarbij we risicovoorspelling met AI en risicostratificatie stimuleren.”
Behoud van effectieve oncologische behandelingen in het basispakket
Volt vindt dat het basispakket niet mag worden uitgekleed als het gaat om effectieve oncologische behandelingen; de keuze voor de beste behandeling moet bij arts en patiënt liggen, niet bij financiële overwegingen of politieke inmenging. Alleen behandelingen die wetenschappelijk bewezen ineffectief zijn, mogen worden verwijderd.
“Het is onverantwoord om het basispakket uit te kleden of behandelmogelijkheden te schrappen, omdat er op andere vlakken financiële tekorten zijn. Wat de beste behandeling is, is aan de zorgverlener en de patiënt.”
“Behandelingen die volgens wetenschappelijk onderzoek niet effectief zijn of niet meer het effectiefste alternatief zijn, mogen wel uit het basispakket verwijderd worden.”
Snellere toegang en publieke zeggenschap over innovatieve oncologische therapieën
Volt wil dat patiënten sneller toegang krijgen tot innovatieve oncologische behandelingen door academisch geleide klinische studies te stimuleren en te zorgen dat nieuwe therapieën in publieke handen blijven. Zo blijven prijzen eerlijk en behandelingen breed toegankelijk.
“Universiteiten en academische ziekenhuizen krijgen structurele ruimte om zelf fase I-II-onderzoek te organiseren, zodat de EU minder afhankelijk is van commerciële trials. Daardoor kunnen patiënten sneller toegang krijgen tot innovatieve behandelingen.”
“We zorgen ervoor dat de ontwikkelde geneesmiddelen en therapieën in publieke handen blijven, bijvoorbeeld via licentie-afspraken met Nederlandse instituten of gezamenlijke Europese fondsen. Zo blijft ook de prijs van nieuwe medicijnen eerlijk en zijn deze betaalbaar voor iedereen.”
De SGP benoemt kanker expliciet als een prioriteit voor onderzoek en benadrukt het belang van toegankelijke en betaalbare medische zorg, waaronder oncologische behandelingen. Concrete beleidsvoorstellen richten zich op het prioriteren van onderzoeksmiddelen voor kanker en het waarborgen van de beschikbaarheid van ziekenhuiszorg in de regio. De partij legt de nadruk op het behouden van basiszorg en het beperken van financiële drempels voor patiënten.
Prioriteit voor onderzoek naar kanker
De SGP vindt dat onderzoek naar kanker extra aandacht en middelen verdient, gezien de impact van deze ziekte op de samenleving. Door kanker als prioriteit te benoemen bij de toekenning van onderzoeksmiddelen, wil de partij bijdragen aan betere behandelmogelijkheden en uitkomsten voor patiënten.
“De aanpak van ‘volksziekten’ zoals dementie, kanker en hart- en vaatziekten krijgt prioriteit bij het toekennen van onderzoeksmiddelen.”
Toegankelijke en betaalbare ziekenhuiszorg voor iedereen
De SGP wil dat ziekenhuiszorg, inclusief oncologische behandelingen, regionaal beschikbaar en financieel toegankelijk blijft. Dit moet voorkomen dat patiënten door afstand of kosten worden belemmerd in hun toegang tot noodzakelijke zorg.
“De SGP wil dat iedereen gebruik kan blijven maken van basiszorg zoals de huisarts, tandarts of kraamhulp. Ongeacht waar je woont. De SGP wil ziekenhuiszorg in de regio behouden. Zorg moet ook financieel toegankelijk blijven.”
“Ook de komende periode wordt de bijbetaling voor geneesmiddelen gemaximeerd per jaar.”
Alleen bewezen effectieve zorg collectief financieren
De SGP stelt dat alleen zorg die bewezen effectief is, collectief gefinancierd moet worden. Dit geldt ook voor oncologische behandelingen: experimentele of niet-bewezen therapieën komen niet in aanmerking voor vergoeding.
“Zorg die niet-bewezen effectief is, wordt niet (langer) collectief gefinancierd.”
Het BBB-verkiezingsprogramma noemt oncologische behandelingen niet expliciet, maar benadrukt dat alleen bewezen effectieve zorg in het basispakket thuishoort en dat regionale ziekenhuizen ondersteund moeten worden om basiszorg, waaronder mogelijk oncologische zorg, dichtbij te houden. De partij wil strengere selectie op wetenschappelijke effectiviteit van behandelingen en investeert in regionale ziekenhuiszorg, maar doet geen concrete uitspraken over oncologische behandelingen zelf.
Alleen bewezen effectieve zorg in basisverzekering
BBB wil dat alleen zorg waarvan de effectiviteit wetenschappelijk is aangetoond, wordt vergoed vanuit de basisverzekering. Dit betekent dat oncologische behandelingen die niet beter presteren dan placebo, kunnen worden uitgesloten. Het doel is kostenbesparing en het waarborgen van kwalitatief goede zorg.
“Alle bewezen niet werkzame zorg gaat uit de basisverzekering. ... met alle therapieën die niet beter presenteren dan placebo, geschrapt.”
Regionale ziekenhuizen financieel ondersteunen
BBB vindt het belangrijk dat iedereen toegang houdt tot goede ziekenhuiszorg in de buurt, wat ook relevant is voor oncologische behandelingen die vaak in regionale ziekenhuizen plaatsvinden. Hiervoor wil de partij een speciaal fonds oprichten om regionale ziekenhuizen te ondersteunen.
Het CDA benoemt oncologische behandelingen nauwelijks expliciet in haar verkiezingsprogramma. De partij noemt vooral het belang van het verbeteren van het ‘recht om vergeten te worden’ voor mensen die zijn genezen van kanker, maar doet geen concrete voorstellen over de organisatie, financiering of innovatie van oncologische behandelingen zelf. Het CDA richt zich verder op algemene principes als concentratie van hoog-complexe zorg en het verzekeren van bewezen effectieve zorg, zonder specifieke uitwerking voor oncologie.
Verbeteren van het ‘recht om vergeten te worden’ voor ex-kankerpatiënten
Het CDA wil dat mensen die genezen zijn van kanker niet blijvend worden geconfronteerd met hun ziekteverleden, bijvoorbeeld bij het afsluiten van verzekeringen. Dit standpunt adresseert de maatschappelijke positie van ex-kankerpatiënten, maar gaat niet over de behandeling zelf.
“We blijven ons inzetten voor verbetering van ‘het recht om vergeten te worden’ voor mensen die zijn genezen van kanker.”
Concentratie van hoog-complexe zorg in gespecialiseerde centra
Het CDA pleit voor het concentreren van hoog-complexe zorg, waar oncologische behandelingen vaak onder vallen, in academische ziekenhuizen en gespecialiseerde topcentra. Dit moet de kwaliteit en doelmatigheid van complexe behandelingen waarborgen, maar wordt niet specifiek uitgewerkt voor oncologie.
“Hoog-complexe zorg concentreren we in academische ziekenhuizen en gespecialiseerde topcentra die zich meer zullen richten op hun kerntaken.”
Alleen bewezen effectieve zorg in het basispakket
Het CDA wil dat alleen bewezen effectieve zorg, waaronder mogelijk oncologische behandelingen, wordt vergoed vanuit het basispakket. Dit standpunt is algemeen en niet specifiek toegespitst op oncologie, maar kan gevolgen hebben voor de toegang tot nieuwe of dure kankerbehandelingen.
“In het basispakket verzekeren we bewezen effectieve zorg. Het Zorginstituut Nederland moet strenger en transparanter toetsen bij toelating en vaker het bestaande pakket evalueren, mede op basis van data en transparantie over prestaties. Bewezen niet-effectieve zorg moet uit het pakket. Dat geldt ook voor (her)beoordelen van effectiviteit van dure medicijnen.”
NSC erkent het grote aantal mensen dat jaarlijks de diagnose kanker krijgt en wil de ondersteuning voor kankerpatiënten structureel verbeteren. Ze pleiten voor het opnemen van IPSO-huizen in het zorgsysteem voor laagdrempelige ondersteuning en zijn kritisch op verdere centralisatie van oncologische zorg, tenzij het om zeer complexe, laagfrequente behandelingen gaat. De menselijke maat en regionale toegankelijkheid staan centraal in hun visie.
Structurele opname van IPSO-huizen voor kankerpatiënten
NSC wil dat mensen met kanker en hun naasten betere toegang krijgen tot laagdrempelige ondersteuning via IPSO-huizen, die een vast onderdeel van het zorgsysteem moeten worden. Hiermee adresseren ze het psychosociale aspect van oncologische behandelingen en het belang van ondersteuning naast de medische zorg.
“Elk jaar krijgen 130.000 mensen de diagnose kanker. IPSO huizen moeten structureel onderdeel worden van het zorgsysteem, zodat mensen met kanker en hun naasten toegang hebben tot laagdrempelige ondersteuning.”
Behoud regionale ziekenhuiszorg, centralisatie alleen bij complexe oncologie
NSC keert zich tegen de trend van schaalvergroting en centralisatie in de zorg, omdat dit de menselijke maat onder druk zet. Alleen voor topklinische, laagfrequente (dus zeer specialistische) oncologische behandelingen vindt NSC centralisatie verdedigbaar; reguliere oncologische zorg moet regionaal beschikbaar blijven.
Het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie bevat geen expliciete standpunten of concrete beleidsvoorstellen die direct en specifiek betrekking hebben op oncologische behandelingen. De partij richt zich vooral op het bevorderen van passende zorg, het tegengaan van overbehandeling, en het versterken van gezamenlijke besluitvorming tussen arts en patiënt, zonder oncologie als aparte categorie te benoemen.
Alleen passende zorg in het zorgverzekeringspakket
De ChristenUnie wil dat alleen zorg die bewezen effectief en betekenisvol is, wordt vergoed vanuit het basispakket. Dit betekent dat ook oncologische behandelingen kritisch worden beoordeeld op effectiviteit en noodzaak, om overbehandeling en onnodig lijden te voorkomen. De arts en patiënt beslissen samen of behandeling echt nodig is.
“Bovendien staat van te veel medische behandelingen niet vast of ze effectief zijn en voor wie. Daarnaast vergroot en/of verlengt overbehandeling het lijden van de patiënt. Kosten-effectiviteitsstudies die bepalend zijn voor de keuzes voor het zorgverzekeringspakket nemen daarom ook een betekenisvol leven als uitgangspunt. Het Zorginstituut krijgt meer instrumenten om dit te sturen zodat alleen passende zorg in het zorgverzekeringspakket zit. De arts bepaalt samen met de patiënt of behandelen echt nodig is voor goede zorg. Richtlijnen in de zorg zijn niet alleen gericht op ‘doen’, maar ook op ‘laten’.”
Gebruik van AI voor detectie van nieuwvormingen
De ChristenUnie ziet een rol voor kunstmatige intelligentie in de detectie van afwijkingen (zoals tumoren) in celmateriaal, mits de arts eindverantwoordelijk blijft en privacy is gewaarborgd. Dit kan bijdragen aan vroegtijdige opsporing van kanker, maar wordt niet verder uitgewerkt.
“Er zijn bijvoorbeeld algoritmen die beter dan mensen in staat zijn afwijkingen (nieuwvormingen) te detecteren in beelden van menselijk celmateriaal. Voorwaarde is dat de privacy van patiënten wordt geborgd en commercieel gebruik van data uitgesloten.”
Het PVV-verkiezingsprogramma bevat geen expliciet beleid of concrete voorstellen die specifiek gericht zijn op oncologische behandelingen (zoals kankerzorg). Wel pleit de partij voor het sneller vergoeden van dure medicijnen en het terugdringen van medicijntekorten, wat indirect relevant kan zijn voor oncologische patiënten. Verder ontbreken specifieke maatregelen of standpunten over de organisatie, toegankelijkheid of kwaliteit van oncologische behandelingen.
Snellere vergoeding van dure medicijnen
De PVV wil dat dure medicijnen sneller worden vergoed, wat van belang kan zijn voor patiënten die oncologische behandelingen nodig hebben. Dit standpunt richt zich op het verbeteren van de toegang tot (mogelijk ook oncologische) geneesmiddelen, maar noemt kanker of oncologie niet expliciet.
“Dure medicijnen moeten veel sneller worden vergoed.”
Medicijntekorten terugdringen en productie verhogen
De partij benoemt het probleem van medicijntekorten en wil de productie in eigen land verhogen. Hoewel dit niet specifiek op oncologische middelen is gericht, kan het relevant zijn voor de beschikbaarheid van kankerbehandelingen.
“Medicijntekorten minimaliseren we door apothekers meer vrijheid te geven om bij schaarste medicijnen met elkaar te delen. Daarnaast moet de medicijnproductie in eigen land omhoog.”
Het verkiezingsprogramma van BIJ1 bevat geen expliciete standpunten of concrete beleidsvoorstellen die direct betrekking hebben op oncologische behandelingen (zoals kankerzorg, kankerbehandeling, oncologische medicijnen of specifieke voorzieningen voor oncologische patiënten). Wel pleit BIJ1 voor meer diversiteit en inclusiviteit in medisch onderzoek en behandelmethoden, wat indirect relevant kan zijn voor oncologische zorg, maar zonder specifieke uitwerking voor deze doelgroep.
Meer diversiteit in medisch onderzoek en behandelmethoden
BIJ1 signaleert dat medisch onderzoek en behandelmethoden te vaak zijn gebaseerd op de witte cis man, en wil meer investeren in onderzoek naar ziektebeelden, geneesmiddelen en behandelmethoden bij andere groepen. Dit kan implicaties hebben voor oncologische behandelingen, maar wordt niet expliciet gemaakt.
“Niet alleen de witte cis man moet centraal staan bij medisch onderzoek. Er wordt meer geïnvesteerd in onderzoek naar ziektebeelden, geneesmiddelen en behandelmethoden bij niet-witte mensen, vrouwen en niet-witte vrouwen.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) pleit ervoor dat ook oncologische behandelingen die nog niet volledig zijn getoetst, vergoed moeten worden vanuit het basispakket, zodat iedereen toegang heeft tot noodzakelijke zorg. Ze willen perverse financiële prikkels in de zorg afschaffen en inzetten op een mensgerichte benadering, waarbij de beschikbaarheid van essentiële behandelingen voorop staat.
Vergoeding van niet-volledig getoetste oncologische behandelingen
PvdD vindt dat patiënten met kanker toegang moeten hebben tot behandelingen, ook als deze nog niet volledig zijn getoetst, omdat er vaak geen alternatief is. Dit voorkomt dat mensen noodzakelijke zorg mislopen door strikte toelatingseisen en waarborgt gelijke toegang tot levensreddende therapieën.
“Voor sommige aandoeningen is er meer tijd nodig om kennis en bewijs over de behandelingen te vergaren. Patiënten in zulke situaties hebben vaak geen alternatief dan een behandeling die nog niet volledig getoetst is. Ook deze behandelingen moeten vanuit het basispakket vergoed worden, zodat iedereen toegang tot een behandeling heeft.”
De SP wil oncologische behandelingen verbeteren door vroegtijdige opsporing van kanker te stimuleren en de toegang tot bevolkingsonderzoeken te vergroten. Ze pleiten voor het vervroegen van de leeftijd voor deelname aan bevolkingsonderzoeken naar verschillende kankersoorten, om zo levens te redden en leed te voorkomen. Concrete voorstellen over de behandeling zelf of oncologische zorg ontbreken verder in het programma.
Vervroegen van bevolkingsonderzoek naar kanker
De SP vindt dat tijdige opsporing van kanker essentieel is om levens te redden en de ziektelast te verminderen. Door de leeftijd voor deelname aan bevolkingsonderzoeken naar baarmoederhalskanker, prostaatkanker, borstkanker en darmkanker te vervroegen, willen ze kanker eerder ontdekken en behandelen, wat volgens hen jaarlijks duizenden levens kan redden en zorgkosten bespaart.
“De leeftijd van deelname aan bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker, prostaatkanker, borstkanker en darmkanker wordt vervroegd. Dit redt jaarlijks duizenden levens, voorkomt veel leed en bespaart honderden miljoenen aan zorgkosten.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma