Verkiezingsprogramma's 2025 overoekraine of rusland
BIJ1 pleit voor onmiddellijke de-escalatie en vrede in Oekraïne, waarbij het zowel wapenleveranties als NAVO-bemoeienis wil afbouwen en diplomatieke oplossingen via neutrale landen voorstaat. De partij veroordeelt de Russische inval, maar wijst ook de rol van het Westen en de VS in het conflict af, en wil garanties op veiligheid voor zowel Oekraïne als Rusland. BIJ1 verzet zich tegen neoliberale hervormingen en schuldenpolitiek in Oekraïne en wil een grootschalige, democratisch gecontroleerde wederopbouw zonder buitenlandse overheersing.
Wapenleveranties en NAVO-inzet afbouwen
BIJ1 vindt dat meer wapens het conflict alleen maar verlengen en pleit voor het geleidelijk afbouwen van wapenleveranties aan Oekraïne, terwijl NAVO-inzet op Oekraïens grondgebied moet worden voorkomen. De partij ziet NAVO-bemoeienis als escalerend en gevaarlijk, en wil vredesonderhandelingen onder leiding van neutrale, niet-NAVO-landen.
“Nederland zet zich in voor een onmiddellijk staakt-het-vuren in Oekraïne. En pleit voor vredesonderhandelingen onder leiding van neutrale, niet-NAVO-landen.”
“wapenleveranties geleidelijk af. En houdt de escalatie richting NAVO-inzet op Oekraïens grondgebied tegen”
“Na bijna 4 jaar aan wapenleveringen kunnen we concluderen dat we met nóg meer wapens de oorlog in Oekraïne niet stoppen.”
Diplomatie en veiligheidsgaranties voor Oekraïne én Rusland
BIJ1 wil diplomatieke kanalen openen en bindende veiligheidsgaranties voor alle betrokken partijen, inclusief Rusland. De partij erkent de noodzaak van garanties voor Oekraïne, maar benadrukt dat ook Rusland veiligheidsgaranties moet krijgen om het conflict vreedzaam te beëindigen.
“Nederland erkent de noodzaak van bindende garanties op veiligheid voor alle betrokken partijen, ook Rusland.”
“Nederland doet toezeggingen aan Oekraïne voor stevige garanties op veiligheid om zijn onderhandelingspositie te versterken, maar stuurt tegelijk actief aan op beëindiging van het militaire conflict.”
“Nederland stapt af van de agressieve strategie van Rusland isoleren die de VS ons oplegt. En we openen diplomatieke kanalen om vreedzame de-escalatie mogelijk te maken.”
Afwijzing van neoliberale hervormingen en schuldenpolitiek in Oekraïne
BIJ1 verzet zich tegen door het Westen opgelegde neoliberale hervormingen, privatiseringen en schuldenconstructies in Oekraïne. In plaats daarvan wil de partij grootschalige, door de overheid betaalde wederopbouw onder democratische controle, zonder macht van oligarchen of buitenlandse economische overheersing.
“Nederland maakt een einde aan zijn rol in de neoliberale hervormingen, dwang op privatiseren en schuldenconstructies in Oekraïne.”
“Nederland pleit ervoor om alle schulden van landen die zijn uitgebuit door koloniaal of imperialistisch beleid onvoorwaardelijk kwijt te schelden. Ook de schulden die westerse staten en instellingen het noodlijdende Oekraïne oplegden.”
“Die is gericht op een sociale rechtsstaat opbouwen zonder macht van kleine rijke groepen of buitenlandse economische overheersing.”
Kritiek op zowel Rusland als het Westen/VS
BIJ1 veroordeelt de Russische invasie en oorlogsmisdaden, maar wijst ook de rol van het Westen, de NAVO en de VS in de escalatie van het conflict af. De partij beschouwt de oorlog als een strijd tussen machtsblokken die niet in het belang van het Oekraïense volk handelen.
“De oorlog in Oekraïne is een strijd tussen machtsblokken die geen van beide handelen in het belang van het Oekraïense volk. Rusland en het westen misbruiken allebei etnische en sociaal-economische verschillen in het land voor hun eigen strategisch gewin.”
“Dit gebeurt zonder Ruslands verantwoordelijkheid voor de invasie, oorlogsmisdaden en escalatie te ontkennen of goed te praten.”
“De door de Verenigde Staten opgelegde politiek van isolatie tegenover Rusland is agressief, werkt averechts en is een direct gevaar voor de veiligheid van miljoenen mensen.”
VS en NAVO uitsluiten van vredesonderhandelingen
BIJ1 wil dat de VS wordt uitgesloten van vredesonderhandelingen over Oekraïne, omdat de partij de VS beschuldigt van eigenbelang en het plunderen van Oekraïne. Vredesonderhandelingen moeten volgens BIJ1 plaatsvinden met neutrale landen.
“We blijven de Russische inval veroordelen en sluiten in internationaal verband de VS buiten de vredesonderhandelingen. De VS heeft namelijk andere belangen: zij willen Oekraïne plunderen voor grondstoffen en de Russische markt weer openen voor kapitalisten van de VS.”
“Vredesonderhandelingen houden we met neergelegde wapens en faciliteren neutrale en dus niet-NAVO-landen.”
De Partij voor de Dieren veroordeelt krachtig de Russische agressie tegen Oekraïne en steunt Oekraïne met humanitaire hulp, sancties en legale wapenleveranties (met uitsluiting van verboden wapens). De partij pleit voor volledige onafhankelijkheid van Russische olie en gas, strengere sancties tegen Rusland, en benadrukt dat Oekraïne zelf moet bepalen of en wanneer het onderhandelt. Solidariteit met onderdrukte mensen in zowel Oekraïne als Rusland staat centraal, evenals het afwijzen van imperialisme van welke grootmacht dan ook.
Steun aan Oekraïne tegen Russische agressie
De PvdD veroordeelt de Russische invasie en steunt Oekraïne met humanitaire hulp, sancties en wapenleveranties (met uitzondering van verboden wapens). De partij vindt dat Oekraïne zelf moet bepalen of en wanneer het onderhandelt en pleit voor een rechtvaardige vrede. Nederland moet zich in EU-verband inzetten voor meer druk op Rusland en de oprichting van een Oekraïne-Hof steunen.
“De Partij voor de Dieren veroordeelt de ongekende Russische agressie tegen Oekraïne. In het licht van de actuele oorlogsdreiging aan de directe grenzen van de Europese Unie, is het belangrijk om samen te werken en onderlinge solidariteit te tonen. Sinds de illegale Russische invasie verzet Oekraïne zich tegen het brute geweld. Dat verzet is, evenals legale wapenleveranties, noodzakelijk om burgers zo goed mogelijk te beschermen.”
“Cruciaal is dat de agressie van de Russische staat, die gepaard gaat met oorlogsmisdaden, een halt wordt toegeroepen. Drukmiddelen zoals sancties worden hier terecht voor ingezet. Belangrijk is dat gezocht wordt naar manieren om het oorlogsgeweld te beëindigen. Daarbij moet altijd vooropstaan dat het aan Oekraïne is om te bepalen of en wanneer het bereid is te onderhandelen, en waarover.”
“We steunen de levering van wapens zodat Oekraïne zichzelf kan verdedigen. Wapens die door internationale verdragen verboden zijn zoals clusterbommen en anti-personeelsmijnen, worden niet geleverd.”
“Humanitaire hulp aan Oekraïne en de financiële noodpakketten kunnen vanzelfsprekend rekenen op onze steun. De EU helpt Oekraïne bij de wederopbouw van getroffen gebieden.”
“Nederland steunt de oprichting van het Oekraïne-Hof in Den Haag.”
“Nederland is een veilige vluchthaven voor Oekraïense en Russische mensenrechtenactivisten.”
Volledige onafhankelijkheid van Russische olie en gas
De PvdD wil dat Nederland en Europa volledig stoppen met de import van Russische olie en gas om economische en politieke afhankelijkheid te doorbreken en zo de Russische oorlogsmachine te verzwakken.
“Nederland en Europa worden volledig onafhankelijk van de import van Russische olie en gas.”
Strengere sancties en druk op Rusland
De partij pleit voor het aanscherpen van economische sancties richting Rusland en voor grotere druk op Moskou in Europees en internationaal verband, om sneller een einde te maken aan de agressieoorlog.
“In Europees en internationaal verband maakt Nederland zich sterk voor grotere druk op Moskou met sancties om sneller een einde te maken aan de agressieoorlog.”
“Nederland pleit voor het aanscherpen van economische sancties richting Rusland en pleit voor vergelijkbare sancties tegen Israël.”
Europese defensie versterken, onafhankelijk van VS
De PvdD vindt extra investeringen in Europese defensie noodzakelijk om onafhankelijk te worden van de VS en om Oekraïne te kunnen blijven steunen tegen Russische agressie, maar is kritisch op ongerichte defensie-uitgaven.
“Nu is het moment om zo snel mogelijk onafhankelijk te worden van de VS. Extra investeren in de Europese defensie is helaas noodzakelijk om die onafhankelijkheid te realiseren. Alleen zo kunnen we voorkomen dat we vuile en illegale oorlogen worden ingeluisd en kunnen we Oekraïne blijven steunen in zijn verdediging tegen de aanhoudende Russische agressie.”
“Hoewel hiervoor investeringen nodig zijn, zegt de Partij voor de Dieren ‘nee’ tegen een blanco cheque voor defensie. We kijken bij elke maatregel kritisch welke uitgaven nodig zijn om de verdediging van Europa op orde te krijgen en efficiënt te organiseren.”
Stoppen met export vee-industrie naar Oekraïne en Rusland
De partij wil dat Nederland stopt met het opbouwen en faciliteren van de vee-industrie in Oekraïne en Rusland, en verbiedt de export van fokdieren en stalsystemen naar deze landen.
“Nederland stopt met het opbouwen en faciliteren van vee-industrie elders, zoals in Oekraïne, China en Rusland is gebeurd. De export van fokdieren of stalsystemen om in landen elders de vee-industrie op te bouwen wordt niet meer toegestaan.”
Solidariteit met onderdrukten en afwijzing van imperialisme
De PvdD neemt krachtig stelling tegen het geweld van Poetin en is solidair met mensen die door zijn regime worden onderdrukt, zowel in Oekraïne als in Rusland. De partij wijst elke vorm van imperialisme af, ongeacht de herkomst.
“We nemen krachtig stelling tegen het geweld van Poetin en zijn solidair met de mensen die door zijn regime worden onderdrukt. Niet alleen in Oekraïne, maar ook in landen als Estland, Letland en Litouwen en natuurlijk in Rusland zelf.”
“De Partij voor de Dieren wijst elke vorm van imperialisme resoluut af, of dit nu komt vanuit Israël, de VS, Rusland, China of elk ander land. Er is geen enkele goede rechtvaardiging voor het binnenvallen en (gedeeltelijk) annexeren van Tibet, Oekraïne, Taiwan, Groenland, Canada, Palestina of andere landen of gebieden waarop deze leiders hun zinnen hebben gezet.”
Volt kiest ondubbelzinnig voor stevige steun aan Oekraïne, zowel militair als economisch, en pleit voor blijvende sancties tegen Rusland. Ze willen Oekraïne versneld richting EU- en NAVO-lidmaatschap helpen, Russische tegoeden inzetten voor Oekraïne, en bedrijven die zaken doen met Rusland aanpakken. Tegelijkertijd maakt Volt onderscheid tussen de Russische regering en bevolking, en benadrukt het belang van internationale rechtsorde en verzoening na de oorlog.
Stevige militaire, economische en politieke steun aan Oekraïne
Volt ziet Oekraïne als bondgenoot en wil het land actief ondersteunen met wederopbouw, defensie, kennisdeling en integratie in de EU en NAVO. Dit wordt gezien als essentieel voor Europese veiligheid en het verdedigen van de internationale rechtsorde.
“We helpen Oekraïne op weg naar het lidmaatschap van de EU en de NAVO.”
“De EU helpt Oekraïne met geld voor de wederopbouw door gezamenlijk leningen aan te bieden. Zo helpen we Oekraïne samen weer op te bouwen tot een sterk en welvarend land.”
“De samenwerking met Oekraïne wordt versterkt door de Oekraïense defensie-industrie te integreren in die van de EU en kennis van (inzet van) nieuwe technologieën aan het front te integreren in de Europese defensie.”
“Volt steunt de Coalition of the Willing en roept hen op Oekraïne extra te helpen, ook om gaten op te vullen die de VS laat vallen.”
“Oekraïense vluchtelingen hebben tijdelijk bescherming gekregen in de EU vanwege de inval van Rusland. Volt wil dat zij het recht krijgen om zich permanent te vestigen en dus een officiële status krijgen.”
“We verwelkomen nieuwe lidstaten, zoals Oekraïne.”
Strenge en gerichte sancties tegen Rusland
Volt wil dat de sancties tegen Rusland gehandhaafd blijven en dat bevroren Russische tegoeden worden ingezet voor Oekraïne. Tegelijkertijd moeten bedrijven die sancties ontwijken worden aangepakt, en wordt onderscheid gemaakt tussen de Russische regering en bevolking.
“De strenge sancties tegen Rusland blijven van kracht. De EU werkt aan een duidelijke strategie voor een overwinning van Oekraïne, een rechtvaardige en duurzame vrede met veiligheidsgaranties, het EU-lidmaatschap en de wederopbouw.”
“De 220 miljard euro aan bevroren Russische tegoeden wordt ingezet voor Oekraïne of als onderpand voor leningen voor de Oekraïense defensie.”
“Bedrijven die sancties ontwijken of zaken doen met Rusland worden aangepakt.”
“De EU maakt in haar buitenlandbeleid onderscheid tussen de Russische regering en haar bevolking, met oog voor de invloed van staatspropaganda. Verzoening na de oorlog moet plaatsvinden volgens internationaal recht.”
Verdediging van de internationale rechtsorde en berechting oorlogsmisdadigers
Volt benadrukt het belang van het internationaal recht, het berechten van verantwoordelijken voor de oorlog (zoals Poetin), en het voorkomen van toekomstige oorlogsmisdaden. Sancties moeten worden aangepast als ze disproportioneel burgers raken.
“De EU moet werken aan een plan voor de relatie tussen Rusland en de EU na de oorlog. Centraal staan: het zorgen voor en het handhaven van de vrede, het berechten van de mensen die verantwoordelijk zijn voor de oorlog en het helpen bij de wederopbouw.”
“Deze landen zijn verplicht gezochte oorlogsmisdadigers, zoals Poetin en Netanyahu, bij aankomst op te pakken.”
“Sancties die ernstige gevolgen hebben voor de burgerbevolking en die economisch herstel van een land in de weg staan, moeten worden afgebouwd als een verandering in de situatie daarom vraagt.”
De VVD kiest voor onverminderde, meerjarige steun aan Oekraïne op militair, financieel en humanitair vlak, en wil Rusland stevig sanctioneren en afschrikken. De partij pleit voor forse investeringen in defensie, het verminderen van energieafhankelijkheid van Rusland, en het tegengaan van Russische straffeloosheid en invloed in Europa. De kern van hun visie is dat veiligheid, vrijheid en economische kracht onlosmakelijk verbonden zijn met een krachtige afweer tegen Russische agressie en steun aan Oekraïne.
Onverminderde, meerjarige steun aan Oekraïne
De VVD vindt dat Oekraïne niet mag worden opgegeven en dat steun aan het land essentieel is voor de veiligheid van Europa. De partij wil deze steun structureel vastleggen en koppelt dit aan sancties tegen Rusland.
“We blijven Oekraïne onverminderd militair, financieel en humanitair steunen. We leggen deze steun meerjarig vast en sanctioneren Rusland.”
“Oekraïne vecht ook voor onze vrijheid en veiligheid en zal na de oorlog Westerse veiligheidsgaranties nodig hebben. Het afgesproken pad naar NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne blijft voor de VVD overeind.”
Forse verhoging defensie-uitgaven en afschrikking Rusland
De VVD ziet de Russische dreiging als existentieel en wil daarom fors investeren in een technologisch superieure krijgsmacht, gericht op afschrikking en verdediging tegen Rusland.
“Een investering van 3,5% van ons Bruto Nationaal Product (BNP) is nodig om onze krijgsmacht te moderniseren.”
“Zonder geloofwaardige afschrikking zal Poetin meer willen dan alleen Oekraïne. Het Rusland van Poetin ambieert de status van grootmacht met een eigen invloedssfeer.”
“Om Rusland beter af te schrikken moeten Europese landen samen in staat zijn om grootschalige operaties uit te voeren.”
Versterken en handhaven van sancties tegen Rusland
De VVD wil de straffeloosheid van Russische agressie tegengaan door sancties te versterken, omzeiling hard aan te pakken en speciale tribunalen voor Russische wandaden te steunen.
Energie-onafhankelijkheid van Rusland
De VVD beschouwt energiebeleid als veiligheidsbeleid en wil zo snel mogelijk af van energieafhankelijkheid van Rusland door eigen productie te vergroten en samen te werken met betrouwbare partners.
Tegengaan Russische invloed en ondermijning in Europa
De VVD wil Russische beïnvloeding en spionage in Nederland en Europa actief bestrijden, en pleit voor strikte handhaving van het rechtsstaatmechanisme binnen de EU.
“Rusland voert niet alleen een oorlog in Oekraïne, maar ondermijnt ook hier in Nederland onze veiligheid via spionage, cyberaanvallen en desinformatie.”
“Europese landen die afglijden op het gebied van de rechtsstaat zijn een makkelijk doelwit voor Chinese en Russische beïnvloeding.”
FVD kiest voor een neutrale positie in het conflict tussen Oekraïne en Rusland, wil alle militaire en financiële steun aan Oekraïne stoppen en pleit voor het opheffen van sancties tegen Rusland. De partij ziet de huidige betrokkenheid van Nederland als schadelijk voor de eigen economie en belangen, en wil de relatie met Rusland normaliseren terwijl Nederland zich onthoudt van deelname aan buitenlandse conflicten.
Stoppen met steun aan Oekraïne
FVD wil dat Nederland alle militaire en financiële steun aan Oekraïne beëindigt en zich niet langer mengt in het conflict, omdat dit volgens de partij niet in het Nederlands belang is en de economie schaadt. Nederland moet zich volgens FVD neutraal opstellen, naar Zwitsers model, en alleen humanitaire hulp bieden waar strikt noodzakelijk.
“We stoppen met sancties die onze economie of belangen schaden en staken alle militaire en financiële steun aan Oekraïne.”
“We stoppen met miljardenuitgaven aan buitenlandse conflicten, zoals de oorlog in Oekraïne, en richten ons op vrede en samenwerking.”
“Geen belastinggeld meer voor zinloze militaire avonturen of Amerikaanse proxy-oorlogen zoals in Oekraïne.”
“Nederlandse jongeren gaan niet vechten in Oekraïne.”
Normaliseren relatie met Rusland en opheffen sancties
FVD wil de relatie met Rusland herstellen door het opheffen van sancties, omdat deze volgens de partij de Nederlandse economie schaden en samenwerking in de weg staan. De partij ziet het normaliseren van de banden als een manier om handel en samenwerking te bevorderen.
NAVO-lidmaatschap en militaire soevereiniteit heroverwegen
FVD wil het Nederlandse NAVO-lidmaatschap via een referendum ter discussie stellen en benadrukt dat de inzet van Nederlandse militairen nooit door de NAVO of EU bepaald mag worden. De partij verzet zich tegen het idee dat Nederland betrokken raakt bij conflicten zoals in Oekraïne door internationale verplichtingen.
“We leggen het lidmaatschap van de NAVO via een referendum voor aan de Nederlandse bevolking, zodat we als land zelf kunnen beslissen of we door willen op het huidige pad.”
“We staan nooit toe dat de inzet van onze militairen door de EU of de NAVO wordt bepaald, zodat Nederland altijd zelf de controle houdt.”
Geen activistische symboliek rond Oekraïne in publieke ruimte
FVD wil dat overheidsinstellingen en scholen neutraal blijven en verbiedt het voeren van activistische vlaggen, waaronder de Oekraïnevlag, in deze context.
“Ideologisch geladen vlaggen zoals regenboog- en Oekraïnevlaggen horen niet thuis op scholen of bij overheidsinstellingen: de overheid behoort neutraal te zijn.”
GroenLinks-PvdA kiest voor stevige, langdurige steun aan Oekraïne op militair, financieel en humanitair vlak, en wil Oekraïne helpen richting EU- en NAVO-lidmaatschap als bescherming tegen Russische agressie. Tegelijkertijd pleit de partij voor het fors verhogen van het defensiebudget en het afbouwen van afhankelijkheid van Rusland, onder meer via sancties en investeringen in energieonafhankelijkheid. De partij ziet Russische agressie als een directe bedreiging voor Europese veiligheid en democratie.
Structurele en langdurige steun aan Oekraïne
GroenLinks-PvdA wil dat Nederland een leidende rol speelt in de militaire, financiële en humanitaire steun aan Oekraïne, met het oog op EU- en NAVO-lidmaatschap als bescherming tegen Russische agressie. Deze steun wordt voor de hele kabinetsperiode vastgelegd.
“Nederland moet een leidende rol spelen in de militaire, financiële en humanitaire steun aan Oekraïne. We leggen deze steun voor de gehele kabinetsperiode vast. We bieden Oekraïne de hulp die nodig is om in aanmerking te komen voor EU-lidmaatschap. Het NAVO-lidmaatschap is de beste veiligheidsgarantie die we Oekraïne tegen Russische agressie kunnen bieden.”
“De toekomst van Oekraïne en Moldavië ligt in de EU.”
Verdedigen tegen Russische agressie en sancties tegen Rusland
De partij ziet Russische agressie als een fundamentele bedreiging en wil de Europese veiligheid en internationale rechtsorde verdedigen met sancties, het afbouwen van afhankelijkheden en bestrijding van desinformatie.
“We verdedigen de Europese veiligheid en de internationale rechtsorde tegen Russische agressie, onder meer via nieuwe sancties, het sneller afbouwen van afhankelijkheden en beleid tegen desinformatie.”
“We committeren ons aan het verhogen van het defensiebudget naar 3,5% van het bbp vanwege de Russische agressie en de noodzaak om ons onafhankelijker te maken van de Verenigde Staten.”
“Gebruik van fossiele brandstoffen zorgt voor afhankelijkheid van landen als Rusland, Saoedi-Arabië en Qatar. Met investeringen in schone energie van eigen bodem, zoals zon en wind, maken we ons minder afhankelijk van autoritaire regimes.”
“De tijd van goedkoop gas uit Groningen en Rusland is voorbij, en de industrie kampt met hoge energiekosten.”
Opvang en integratie van Oekraïense vluchtelingen
GroenLinks-PvdA wil de opvang van Oekraïense vluchtelingen voortzetten, hun speciale status verlengen en werken aan toekomstperspectief in Nederland.
“We blijven vluchtelingen uit Oekraïne opvangen en geven hen de kans om een bestaan op te bouwen. We verlengen hun speciale status en werken tegelijkertijd, ruim drie jaar na het begin van de grootschalige Russische invasie, aan een permanentere oplossing met toekomstperspectief in Nederland.”
Europese defensie versterken tegen Rusland
De partij wil de NAVO-norm naleven, de Europese defensie-industrie versterken en de afhankelijkheid van de VS afbouwen, specifiek als reactie op dreiging uit Rusland.
“De NAVO versterkt de collectieve veiligheid van Nederland en Europa tegen dreigingen uit Rusland en elders. We committeren ons aan de NAVO-norm en versterken de Europese pijler van de NAVO in nauwe samenhang met het Europese veiligheids- en defensiebeleid.”
“Nu autoritaire krachten wereldwijd opkomen en er op het Europese continent een oorlog woedt, voelt onze vrijheid en veiligheid niet meer zo vanzelfsprekend. Dat betekent dat we investeren in defensie en samen met Europese bondgenoten en de NAVO onze afschrikking op orde krijgen.”
BBB steunt Oekraïne in de strijd tegen Russische agressie en pleit voor militaire hulp, maar is kritisch over NAVO- en EU-lidmaatschap voor Oekraïne zolang de oorlog voortduurt. Tegelijk wil BBB onderhandelingen stimuleren voor een einde aan de oorlog en zet de partij in op het afbouwen van afhankelijkheden van Rusland, vooral op het gebied van voedsel.
Steun aan Oekraïne tegen Russische agressie
BBB kiest duidelijk partij voor Oekraïne en ondersteunt militaire hulp, maar wil geen permanente NAVO-troepen in Oekraïne en geen versnelde NAVO- of EU-toetreding. De partij benadrukt het belang van soevereiniteit en realisme in internationale samenwerking.
“BBB staat pal achter Oekraïne in de strijd tegen Russische agressie. Wij steunen militaire hulp, zoals levering van F 16’s en werken aan bredere Europese weerbaarheid. Tegelijk blijven we realistisch: geen permanente NAVOtroepen in Oekraïne, toetreding tot de NAVO is onder de huidige omstandigheden niet aan de orde en geen automatische uitbreiding van de EU zonder grondwettelijke instemming.”
“BBB blijft achter de steun aan Oekraïne staan, zoals BBB al doet vanaf het eerste uur.”
“Nederland versterkt de militaire samenwerking met de Verenigde Staten. En we bieden actieve steun aan de zelfverdediging van Oekraïne en Israël.”
Kritisch op NAVO- en EU-lidmaatschap Oekraïne
BBB stelt dat Oekraïne pas na de oorlog en via het reguliere proces kan toetreden tot de EU of NAVO. Er is geen sprake van automatische of versnelde toetreding; eerst moeten bestaande criteria en procedures worden gevolgd.
“Lidmaatschap van Oekraïne van de NAVO is nu niet aan de orde; het land is in oorlog. Voor eventueel toekomstig lidmaatschap van de Europese Unie na beëindiging van de oorlog moet Oekraïne het reguliere proces (Kopenhagen Criteria) in het normale tempo doorlopen.”
“Uitbreidingsmoratorium. Kritische blik op uitbreiding: pas op de plaats met toelating nieuwe leden. Lidmaatschap van de EU komt pas in zicht na volledige en strikte toetsing aan alle voorwaarden van de zogeheten Kopenhagen Criteria.”
Stimuleren van onderhandelingen en wederopbouw
BBB wil dat Nederland inzet op het stimuleren van onderhandelingen voor een bestand en het beëindigen van de oorlog, met Oekraïne zelf aan tafel. Na de oorlog is Nederland bereid bij te dragen aan de wederopbouw.
“BBB stimuleert onderhandelingen tussen partijen om te komen tot een bestand en beëindiging van de oorlog. Hierbij is het voor ons een vereiste dat Oekraïne zelf aan de onderhandelingstafel zit.”
“Nederland is bereid bij te dragen aan wederopbouw en handhaving van de vrede in Oekraïne na beëindiging van de oorlog.”
Afbouwen afhankelijkheid van Rusland
BBB wil op termijn alle afhankelijkheden van Rusland (en China) in de voedselketen volledig afbouwen om de voedselzekerheid van Nederland te waarborgen.
“We bouwen op termijn alle afhankelijkheden van Rusland, China en gelieerde landen in de voedselketen volledig af. Uiteindelijk streven we naar een zo hoog mogelijke voedselonafhankelijkheid.”
D66 steunt Oekraïne krachtig in haar strijd tegen de Russische agressie en pleit voor versnelde toetreding van Oekraïne tot de EU en verdere integratie in de NAVO. De partij wil dat Europa onafhankelijker en slagvaardiger wordt, onder meer door het afschaffen van het vetorecht bij sancties tegen Rusland en door militaire, humanitaire en maatschappelijke steun aan Oekraïne te intensiveren. D66 ziet de Russische oorlog als een directe bedreiging voor Europese veiligheid en democratische waarden.
Versnelde toetreding Oekraïne tot EU en NAVO
D66 vindt dat Oekraïne perspectief moet krijgen op een Europese toekomst en ziet toetreding tot de EU en NAVO als essentieel voor de veiligheid en stabiliteit van Europa. Dit standpunt is ingegeven door de Russische agressie en het belang van democratische waarden.
Militair, humanitair en maatschappelijke steun aan Oekraïne
D66 wil Oekraïne zowel militair als humanitair blijven steunen en investeert in stabiliteit voor Oekraïners in Nederland. De partij benadrukt het belang van internationale solidariteit en het ondersteunen van Oekraïense vluchtelingen.
“We blijven Oekraïners zowel militair als humanitair steunen in hun dappere strijd tegen de Russische agressie.”
“Nu de oorlog in Oekraïne voortduurt, wil D66 meer stabiliteit voor Oekraïners. Ook voor hen investeren we in samenwerking met onderwijs en bedrijfsleven in taalonderwijs, toegang tot studie (tegen wettelijk collegegeld) en werk op niveau.”
Afschaffen vetorecht bij sancties tegen Rusland
D66 wil voorkomen dat individuele EU-landen sancties tegen Rusland kunnen blokkeren, omdat dit Europa kwetsbaar maakt. Het afschaffen van het vetorecht moet zorgen voor een effectiever en eensgezinder Europees optreden tegen Rusland.
“Eén land kan nu sancties tegen Rusland blokkeren, zoals Hongarije. Dat maakt Europa kwetsbaar. Daarom wil D66 af van het vetorecht.”
Verdediging tegen Russische dreiging en hybride oorlogsvoering
D66 ziet de Russische oorlog tegen Oekraïne en hybride oorlogsvoering als directe bedreigingen voor Europa. De partij pleit voor Europese strategische zelfstandigheid en investeringen in defensie en cybersecurity.
“De Russische oorlog tegen Oekraïne, cyberaanvallen, desinformatie en de Verenigde Staten die zich afwenden van Europa maken dat duidelijk. [...] Daarom wil D66 dat Europa zichzelf kan verdedigen en internationale vrede en stabiliteit kan beschermen.”
“Ondertussen voert Poetin ook een hybride oorlog met desinformatie, cyberaanvallen en sabotage. Dat raakt ons, onze democratie en onze samenleving.”
Ondersteuning van onderzoek naar Russische oorlogsmisdaden
D66 ondersteunt organisaties die bewijs verzamelen van Russische mensenrechtenschendingen in Oekraïne, waaronder de ontvoering van kinderen.
“Nederland ondersteunt organisaties die bewijsmateriaal van schendingen van mensenrechten en humanitair oorlogsrecht opsporen, bijhouden en documenteren. [...] En in Oekraïne, waar Rusland Oekraïense kinderen heeft ontvoerd...”
De ChristenUnie veroordeelt de Russische agressie tegen Oekraïne en pleit voor blijvende financiële en militaire steun aan Oekraïne. Ze willen strengere sancties tegen Rusland, ondersteunen het Oekraïense NAVO- en EU-lidmaatschap onder voorwaarden, en zetten in op berechting van Russische oorlogsmisdaden. De partij ziet versterking van Europese defensiesamenwerking en strategische onafhankelijkheid als essentieel om Europa weerbaarder te maken tegen Russische dreiging.
Blijvende financiële en militaire steun aan Oekraïne
De ChristenUnie vindt het noodzakelijk Oekraïne financieel en militair te blijven steunen in de strijd tegen Rusland. Dit wordt gezien als essentieel voor de verdediging van vrijheid en vrede in Europa en als reactie op de Russische agressie.
Verzwaren van sancties tegen Rusland en berechting oorlogsmisdaden
De partij pleit voor verdere verzwaring van sancties tegen Rusland en Russische oligarchen, en wil dat Nederland zich inzet voor het onderzoek naar schendingen en de berechting van daders via een tribunaal voor Russische oorlogsmisdaden.
“Nederland spant zich internationaal in voor verdere verzwaring van de sancties om Rusland en de Russische oligarchen financieel en persoonlijk te raken.”
“Nederland blijft zich inzetten voor hoofdstuk 7 van het Ukraine Peace Formula dat zich onder andere richt op het onderzoek doen naar schendingen en de berechting van daders door het opzetten van een tribunaal voor Russische oorlogsmisdaden.”
Steun voor Oekraïens NAVO- en EU-lidmaatschap onder voorwaarden
De ChristenUnie steunt het traject van Oekraïne richting NAVO- en EU-lidmaatschap, maar benadrukt dat Oekraïne aan de reguliere voorwaarden moet voldoen.
“Nederland steunt Oekraïne in het traject naar lidmaatschap van de NAVO en de EU. Oekraïne zal hiervoor moeten voldoen aan de reguliere voorwaarden.”
Minder invloed van Rusland op de Westelijke Balkan
De partij wil dat de EU de Westelijke Balkan helpt om minder vatbaar te zijn voor Russische (en Chinese) invloeden, onder andere door steun bij democratisering en corruptiebestrijding.
“Steun (al dan niet financieel) kan de Westelijke Balkan minder vatbaar maken voor invloeden van bijvoorbeeld China en Rusland.”
Isoleren van Iran vanwege steun aan Rusland
De ChristenUnie wil het Iraanse regime isoleren, mede omdat Iran Rusland steunt in de strijd tegen Oekraïne.
“Iran voert via de proxy’s Hamas, Hezbollah en de Houthi’s een oorlog met Israël, steunt verschillende milities in Irak en Syrië en steunt Rusland in de strijd tegen Oekraïne.”
Het CDA veroordeelt de Russische agressie tegen Oekraïne scherp en pleit voor blijvende, intensieve steun aan Oekraïne op het gebied van defensie en wederopbouw. Het CDA wil Rusland verantwoordelijk houden voor oorlogsmisdaden, bevroren Russische tegoeden inzetten voor de wederopbouw van Oekraïne, en sancties tegen Rusland aanscherpen. Tegelijkertijd wil het CDA de strategische afhankelijkheid van Rusland verminderen en de weerbaarheid van Nederland en Europa tegen Russische inmenging en hybride oorlogsvoering vergroten.
Blijvende steun aan Oekraïne en bijzondere behandeling
Het CDA ziet het steunen van Oekraïne als een morele plicht en essentieel voor de eigen veiligheid. Oekraïne verdient volgens het CDA een bijzondere positie in het Nederlandse defensie- en buitenlandbeleid, met nadruk op samenwerking voor verdediging en wederopbouw.
“De Russische agressie in Oekraïne moet stoppen. Het is onze morele plicht en in het belang van onze eigen veiligheid om Oekraïne te blijven steunen in de strijd voor vrijheid. Oekraïne verdient een bijzondere behandeling in ons defensie- en buitenlandbeleid, met samenwerking gericht op verdediging en wederopbouw.”
Rusland verantwoordelijk houden en sancties aanscherpen
Het CDA wil dat Rusland zich verantwoordt voor oorlogsdaden en schendingen van het internationaal recht. Daarnaast moeten bevroren Russische tegoeden worden ingezet voor de wederopbouw van Oekraïne en worden bestaande sancties strenger gehandhaafd.
“Rusland moet zich verantwoorden voor zijn oorlogsdaden en schending van het internationaal recht. Nederland blijft zich onvermoeibaar inzetten binnen internationale instellingen en de EU voor gerechtigheid als het gaat om Oekraïne en MH17.”
“Bevroren Russische tegoeden worden ingezet voor de wederopbouw van Oekraïne en we handhaven bestaande sancties strenger, bijvoorbeeld door de Russische schaduwvloot te weren uit onze havens.”
Versterken van weerbaarheid tegen Russische inmenging en hybride oorlogsvoering
Het CDA erkent de dreiging van Russische inmenging en hybride oorlogsvoering, en wil de cyberveiligheid, democratische processen en bewustwording in de samenleving versterken om deze dreiging het hoofd te bieden.
“De afgelopen jaren zijn er tal van voorbeelden geweest van hybride oorlogsvoering en (pogingen tot) Russische inmenging in verkiezingscampagnes en andere publieke debatten in Westerse landen. We verbeteren op alle bestuurlijke niveaus onze cyberveiligheid tegen hacks, versterken onze democratische processen en zetten actief in op een grotere bewustwording in en weerbaarheid van de samenleving.”
Afbouwen van strategische afhankelijkheid van Rusland
Het CDA erkent dat Nederland te afhankelijk is geweest van Rusland, met name op het gebied van energie, en wil deze afhankelijkheid verminderen om de nationale veiligheid en weerbaarheid te vergroten.
“We hebben te lang onze energievoorziening uitbesteed aan Rusland, onze cruciale productie aan China en onze veiligheid aan de Verenigde Staten.”
EU-nabuurschapsbeleid inzetten tegen Russische invloed
Het CDA ziet het EU-nabuurschapsbeleid als een belangrijk instrument om Russische invloed in de regio rondom Europa tegen te gaan.
“We zien het EU-nabuurschapsbeleid als belangrijk instrument om Russische en Chinese invloed in de ring van Europa tegen te gaan.”
DENK veroordeelt de Russische inval in Oekraïne en steunt sancties tegen Rusland, maar is tegen het sturen van Nederlandse troepen of het geven van blanco cheques aan Oekraïne. De partij wil vooral inzetten op humanitaire hulp, diplomatie en parlementaire controle op steun, en is terughoudend over EU- of NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne zolang er geen duurzame vrede is.
Geen Nederlandse troepen of wapensteun aan Oekraïne
DENK vindt het sturen van Nederlandse troepen naar Oekraïne onverantwoord en wil geen wapensteun die Nederland tot doelwit kan maken. De partij pleit voor parlementaire controle op alle steun en is tegen onvoorwaardelijke financiële hulp.
“Geen Nederlandse troepen naar Oekraïne. Speculatie daarover is onverantwoord.”
“Wij zijn tegen het financieren van wapensteun die Nederland een mogelijk doelwit in de oorlog kan maken en willen bij alle steunmaatregelen parlementaire controle vooraf. Dat betekent geen blanco cheques voor Oekraïne.”
Steun voor sancties en berechting van Russische oorlogsmisdaden
DENK steunt aanvullende sancties tegen Rusland en het berechten van Russische oorlogsmisdadigers, om druk op Poetin te zetten en oorlogsmisdaden niet onbestraft te laten.
“Wij steunen aanvullende sancties tegen Rusland, zodat de Russische oorlogsmisdaden niet onbestraft blijven en Poetin onder druk wordt gezet om te onderhandelen. Initiatieven om Russische oorlogsmisdadigers te berechten steunen wij ook.”
Focus op humanitaire hulp en diplomatieke vrede
De partij wil vooral humanitaire hulp bieden aan slachtoffers en inzet op een onmiddellijke wapenstilstand en vrede, met het internationaal recht als leidraad.
“Wij steunen het bieden van humanitaire hulp aan de slachtoffers van de oorlog en het verlenen van steun om de samenleving te kunnen laten blijven functioneren.”
“Ondersteuning van initiatieven die aansturen op een onmiddellijke wapenstilstand en vrede, waarbij principes van het internationaal recht leidend moeten zijn.”
Terughoudendheid over EU- en NAVO-lidmaatschap Oekraïne
DENK is tegen snelle toetreding van Oekraïne tot de EU of NAVO en vindt dat dit pas kan worden overwogen bij duurzame vrede en als aan alle criteria is voldaan.
“Wij steunen geen voorbarige inzet op EU lidmaatschap en NAVO lidmaatschap van Oekraïne. Dit kan pas overwogen worden bij duurzame vrede en er aan alle criteria voldaan wordt.”
JA21 ziet Rusland als een destabiliserende macht voor Europa en pleit voor versterking van de Nederlandse defensie en trans-Atlantische samenwerking. Oekraïne verdient volgens JA21 onverminderde steun in haar strijd voor onafhankelijkheid, maar het land mag niet toetreden tot de NAVO of de EU. De partij kiest voor een realistisch buitenlandbeleid waarbij het Nederlandse belang vooropstaat en militaire inzet alleen plaatsvindt bij aantoonbaar Nederlands belang.
Versterken van defensie tegen dreiging Rusland
JA21 beschouwt Rusland als een actieve bedreiging voor de stabiliteit van Europa en het Westen. Daarom wil de partij fors investeren in de krijgsmacht en de defensiecapaciteit van Nederland, met nadruk op afschrikking en bescherming van nationale belangen.
“De wereld verschuift naar een instabielere multipolaire orde waarin grootmachten als Rusland en China actief proberen het Westen te ondermijnen, terwijl ook middenmachten steeds onafhankelijker opereren.”
“Dit maakt Nederland als handelsnatie en NAVO-knooppunt bijzonder kwetsbaar. Nederland moet zelfstandig in staat zijn haar burgers, grondgebied en vitale belangen te verdedigen – te land, ter zee, in de lucht, in de ruimte, en in het cyberdomein.”
“Rusland en Iran destabiliseren het Europese continent en haar grensregio’s.”
Steun aan Oekraïne, maar geen NAVO/EU-lidmaatschap
JA21 steunt Oekraïne in haar strijd voor onafhankelijkheid, maar is expliciet tegen toetreding van Oekraïne tot de NAVO of de Europese Unie. De partij wil hiermee escalatie voorkomen en de Nederlandse en Europese belangen beschermen.
Alleen militaire inzet bij aantoonbaar Nederlands belang
JA21 wil geen militaire inzet zonder duidelijk Nederlands belang of mandaat. Dit betekent dat deelname aan internationale missies of militaire acties altijd getoetst wordt aan het directe belang voor Nederland.
“Geen EU-leger en geen militaire inzet zonder aantoonbaar Nederlands belang of mandaat.”
NSC veroordeelt krachtig de Russische agressie tegen Oekraïne en kiest voor actieve, brede steun aan Oekraïne op politiek, militair, economisch en humanitair vlak. Ze willen sancties tegen Rusland handhaven, Oekraïne op termijn NAVO-lidmaatschap bieden (mits aan voorwaarden voldaan), en pleiten voor bestraffing van oorlogsmisdaden. De opvang van Oekraïense vluchtelingen wordt als tijdelijke, regionale opvang gezien, met een hogere eigen bijdrage voor werkenden.
Actieve en brede steun aan Oekraïne
NSC ziet de oorlog als een bedreiging voor Europese stabiliteit en kiest voor actieve steun aan Oekraïne, zowel militair als economisch en humanitair. Ze willen bijdragen aan de wederopbouw en tijdelijke opvang van vluchtelingen, maar benadrukken dat deze opvang regionaal en tijdelijk is.
“We bieden actief politieke, militaire, economische, humanitaire en financiële steun. We vangen Oekraïense vluchtelingen tijdelijk op en willen actief bijdragen aan de sociale, economische, bestuurlijke en fysieke wederopbouw van Oekraïne.”
“De opvang van vluchtelingen uit Oekraïne beschouwen we als ‘opvang in de regio’. We dragen solidair bij aan de opvang van mensen uit dit land die bescherming zoeken. Werkende Oekraïense vluchtelingen moeten een hogere eigen bijdrage voor de opvang in de gemeente betalen dan het kleine bedrag dat ze nu betalen.”
Handhaven sancties en bestraffen oorlogsmisdaden
NSC wil samen met EU-landen sancties tegen Rusland handhaven en uitbreiden, en pleit voor een internationaal tribunaal om oorlogsmisdaden vanaf 2014 te bestraffen, inclusief MH17.
“We blijven samen optrekken met andere (EU-)landen bij het opleggen en effectueren van sancties tegen Rusland.”
“De misdaden van de oorlog in Oekraïne moeten bestraft worden. Daarom zijn we voorstander van het Agressietribunaal in Den Haag. Het beginpunt van het onderzoek zou de aanvangsdatum van de Russische annexatie van de Krim in 2014 moeten zijn, zodat ook het neerhalen van MH17 onder de rechtsmacht van het tribunaal valt.”
NAVO- en EU-toetreding voor Oekraïne op termijn, mits aan voorwaarden voldaan
NSC steunt NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne op termijn en erkent de EU-kandidaatstatus, maar benadrukt dat toetreding pas kan als aan alle criteria is voldaan.
“Oekraïne moet op termijn lid kunnen worden van de NAVO. Oekraïne heeft daarnaast de status van kandidaat-lid van de EU. Het land moet wel onverkort voldoen aan de criteria voor toetreding tot de EU. We verwachten daarom niet dat Oekraïne op korte termijn kan toetreden tot de EU.”
Geopolitiek tegenwicht tegen Russische agressie
NSC ziet samenwerking binnen Europa als essentieel om tegenwicht te bieden aan Russische agressie en de veiligheid van Nederland en Europa te waarborgen.
“Alleen samen kunnen we geopolitiek tegenwicht bieden tegen de agressie van Rusland en de assertiviteit van China en grip krijgen op migratie.”
De PVV erkent Oekraïne als slachtoffer van Russische agressie en steunt het land in principe, maar wil de Nederlandse steun beperken en roept op tot meer inzet van andere landen. Tegelijkertijd pleit de partij voor het terugsturen van volwassen mannelijke Oekraïense vluchtelingen, zodat zij hun eigen land kunnen helpen, en wil de PVV fors minder geld uitgeven aan Oekraïne. De partij koppelt deze standpunten aan een bredere wens om de Nederlandse belangen en uitgaven voorop te stellen.
Beperken van Nederlandse steun aan Oekraïne
De PVV vindt dat Nederland al te veel heeft bijgedragen aan Oekraïne en wil dat andere landen meer verantwoordelijkheid nemen. De partij benadrukt dat het Nederlandse belang voorop moet staan en dat de financiële steun aan Oekraïne fors omlaag moet.
“Ondertussen hebben we al ruim € 20 miljard aan Oekraïne betaald. Laat andere landen nu wat meer doen, dan hebben wij meer geld voor de Nederlanders.”
“De Oekraïne hebben we inmiddels met meer dan € 20 miljard ondersteund. Nederland staat altijd vooraan om anderen te helpen, maar vergeet zijn eigen mensen. De PVV zet de Nederlanders weer op 1!”
Terugsturen van volwassen mannelijke Oekraïense vluchtelingen
De PVV wil een uitzondering maken op de EU-richtlijn, zodat volwassen mannelijke Oekraïense vluchtelingen kunnen worden teruggestuurd om hun eigen land te helpen, zoals door de Oekraïense regering gevraagd. Dit wordt gepresenteerd als een maatregel om de opvangdruk in Nederland te verlagen en Oekraïne te ondersteunen in zijn verdediging.
“Oekraïne heeft zijn eigen mannen hard nodig. Daarom gaan we een uitzondering maken op de Richtlijn tijdelijke bescherming van de EU, waardoor we volwassen mannelijke Oekraïense ontheemden kunnen terugsturen. Zij kunnen dan hun eigen land helpen, zoals door de Oekraïense regering gevraagd.”
“We sluiten onze grenzen voor alle asielzoekers en sturen Oekraïense mannen terug naar Oekraïne.”
“Volwassen mannelijke Oekraïense ontheemden terug naar Oekraïne”
Steun aan Oekraïne als soeverein land, maar focus op NAVO en eigen grenzen
De PVV erkent de Russische agressie tegen Oekraïne en steunt het land in principe, maar wil geen buitenlandse militaire missies en legt de nadruk op de NAVO en bescherming van het eigen grondgebied.
“Wij steunen Oekraïne, omdat het een soeverein land is dat door de Russische agressor onrechtmatig is binnengevallen.”
De SGP veroordeelt de Russische agressie en steunt Oekraïne nadrukkelijk, zowel militair als humanitair. Nederland moet Oekraïne blijven steunen met geld, wapens en diplomatie, en mag niet toegeven op de soevereiniteit van Oekraïne; sancties tegen Rusland blijven van kracht. Daarnaast waarschuwt de SGP voor de groeiende invloed van Rusland (en China) wereldwijd en pleit voor een krachtige Nederlandse en Europese tegenreactie.
Steun aan Oekraïne en harde lijn tegen Rusland
De SGP vindt dat Rusland de internationale rechtsorde en de soevereiniteit van Oekraïne moet respecteren. Nederland moet Oekraïne blijven steunen met geld, wapens, humanitaire en diplomatieke middelen, en mag niet toegeven op kernpunten van Oekraïense soevereiniteit. Sancties tegen Rusland blijven van kracht; het Russische bloedvergieten moet stoppen. Dit standpunt is helder, concreet en gericht op het beëindigen van de Russische agressie.
“Rusland moet de internationale rechtsorde en dus de soevereiniteit en het zelfbeschikkingsrecht van Oekraïne respecteren. Nederland blijft Oekraïne steunen met geld, wapens, humanitaire en diplomatieke middelen. De sancties tegen Rusland blijven. Het Russische bloedvergieten moet stoppen. Om een rechtvaardige en duurzame vrede te bewerkstelligen trekt Nederland gezamenlijk op met gelijkgestemde (Europese) landen. Er wordt niet toegegeven op kernpunten van de Oekraïense soevereiniteit.”
Waakzaamheid voor Russische invloed wereldwijd
De SGP ziet de groeiende invloed van Rusland als een bedreiging voor de internationale orde en pleit voor een krachtig buitenlandbeleid en versterkte samenwerking met bondgenoten. Nederland en de EU moeten tegenwicht bieden aan de invloed van Rusland, onder meer in Afrika en het Midden-Oosten.
“De wereldorde van regels en soevereiniteit staat onder druk. De internationale rol van de Verenigde Staten verandert, terwijl autoritaire staten als China en Rusland aan invloed winnen. Dit vergt het onderhouden van diplomatieke verbindingen en het behartigen van onze Nederlandse belangen wereldwijd.”
“Waar Rusland en China hun macht uitbreiden in Afrika en het Midden-Oosten mag Nederland daar niet ontbreken.”
“Als tegenwicht tegen de toenemende invloed van Rusland en China in Afrika investeren Nederland en de EU verder in gelijkwaardige relaties met landen op dit continent.”
Gevolgen Russische agressie voor voedselzekerheid
De SGP benoemt de Russische agressie als oorzaak van verstoring van internationale voedselketens, met name door de daling van de export uit Oekraïne. Dit onderstreept het belang van geopolitieke stabiliteit voor de Nederlandse voedselvoorziening.
“Door de Russische agressie kelderde opeens de export uit graanschuur Oekraïne. Internationale voedselketens zijn kwetsbaar voor handelsoorlogen. Grip op onze voedselvoorziening is daarom ook van geopolitiek belang.”
Versterking van de Nederlandse defensie vanwege Russische dreiging
De SGP noemt de Russische agressie in Oost-Europa als reden om de Nederlandse defensie-uitgaven te verhogen en te voldoen aan de NAVO-norm.
“De Russische agressie in Oost-Europa, oorlogen in het Midden-Oosten en Afrika en veranderende geopolitieke verhoudingen eisen meer defensie-inzet van Europa.”
De SP steunt de verdediging van Oekraïne tegen de Russische agressie, maar pleit tegelijkertijd voor maximale inzet op diplomatie en het voorkomen van militaire escalatie. De partij wil dat Nederland civiel bijdraagt aan de wederopbouw van Oekraïne en is kritisch op wapenleveranties en NAVO-uitbreiding, met de nadruk op een Europese veiligheidsarchitectuur onafhankelijk van de VS.
Steun aan Oekraïne, maar focus op diplomatie en vrede
De SP erkent het recht van Oekraïne op verdediging tegen Russische agressie, maar vindt dat diplomatie en vredesonderhandelingen altijd voorop moeten staan. De partij is tegen een permanente oorlog en wil militaire escalatie voorkomen, met blijvende civiele steun aan Oekraïne, ook na de oorlog.
“Wij steunen de verdediging van Oekraïne tegen de agressie van Rusland en tegelijkertijd moet altijd maximaal ingezet worden op het vinden van diplomatieke oplossingen. Daar zijn vredesonderhandelingen voor nodig. Door Oekraïne te blijven steunen helpen wij in het bemiddelen van een rechtvaardige vrede. We zetten ons in tegen militaire escalatie en voor een staakt-het-vuren om een permanente oorlog te voorkomen. Nederland zal civiel blijven bijdragen aan de wederopbouw en toekomst van Oekraïne en haar mensen, ook na de beëindiging van de oorlog.”
Stoppen van wapenleveranties en militaire escalatie
De SP is kritisch op wapenleveranties aan conflictgebieden, waaronder Oekraïne, en wil dat Nederland en Europa stoppen met het leveren van wapens die bijdragen aan escalatie. De partij ziet diplomatie als het primaire middel om conflicten op te lossen.
“Stop de Westerse steun aan oorlogen. Naast Gaza en Oekraïne vinden er meer vreselijke oorlogen en conflicten plaats waar veel te weinig aandacht voor is.”
Kritiek op NAVO-uitbreiding en pleidooi voor Europese defensie
De SP vindt dat de NAVO zich moet beperken tot defensie van het eigen grondgebied, zonder uitbreiding met nieuwe NAVO-landen, en pleit voor een Europese veiligheidsarchitectuur die militair onafhankelijk is van de VS. De partij benadrukt dat Europese landen gezamenlijk al sterker zijn dan Rusland en dat militaire samenwerking binnen Europa voldoende is.
“De NAVO opereert nu vooral in het belang van de VS en daar moeten we vanaf. Er moet dan ook worden gewerkt aan een beter alternatief: een Europese veiligheidsarchitectuur waar het Europese deel van de NAVO onderdeel van wordt, zodat de NAVO kan worden opgeheven. Deze veiligheidsarchitectuur moet militair onafhankelijk zijn van de VS, gebaseerd zijn op het internationaal recht en gericht zijn op internationale samenwerking.”
“Tot deze Europese veiligheidsarchitectuur er is moet de NAVO zich richten op haar eigen taak, namelijk het verdedigen van het eigen grondgebied van de aangesloten bondgenoten. Dat betekent expliciet: geen operaties buiten het eigen grondgebied, geen operaties zonder VN-mandaat en geen uitbreiding met nieuwe NAVO-landen.”
“Zo hebben de Europese NAVO-landen bijvoorbeeld vele malen hogere defensieuitgaven en een groter leger dan Rusland. Met betere samenwerking en betere afstemming tussen de Europese landen wordt het Europees veiligheidsbelang gediend.”
Onafhankelijkheid van Amerikaanse en Russische machtspolitiek
De SP wil dat Europa onafhankelijk wordt van zowel de VS als Rusland en pleit voor samenwerking waarbij de soevereiniteit van lidstaten behouden blijft.
“Wij willen ook onafhankelijk zijn van wereldmachten die er andere waarden op nahouden en agressieve machtspolitiek voeren, zoals de VS en Rusland.”
50PLUS ziet de oorlog in Oekraïne als een fundamentele verandering van de Europese veiligheidssituatie en pleit voor een versterking van het Nederlandse defensievermogen, vooral gericht op bescherming tegen Rusland. De partij wil de defensie-uitgaven verhogen volgens NAVO-afspraken, de nationale defensie-industrie versterken en Europa minder afhankelijk maken van andere grootmachten. Hun visie draait om militaire paraatheid en Europese zelfstandigheid als reactie op de dreiging vanuit Rusland.
Verhoging defensie-uitgaven en militaire paraatheid
50PLUS vindt dat Nederland, door de oorlog in Oekraïne, zijn militaire capaciteit moet vergroten om zichzelf en het NAVO-grondgebied te kunnen verdedigen tegen Rusland. De partij ziet de NAVO als de hoeksteen van het veiligheidsbeleid en wil investeren in defensie en de nationale defensie-industrie.
“De oorlog in Oekraïne heeft het besef teruggebracht dat Nederland bij een gewapend treffen met Rusland over voldoende militair vermogen moet beschikken om het eigen en het NAVO-grondgebied te verdedigen. De NAVO is de hoeksteen van het Nederlands veiligheidsbeleid.”
“Uitbreiding van de defensie-uitgaven in lijn met de afspraken in NAVO-verband.”
“Versterking van de nationale defensie-industrie.”
Minder afhankelijk Europa als grootmacht
Naast militaire versterking wil 50PLUS dat Europa als grootmacht opereert en minder afhankelijk wordt van andere wereldmachten, mede als reactie op de veranderde geopolitieke situatie door de oorlog in Oekraïne.
“Europa als een grootmacht, dat minder afhankelijk is van andere wereldmachten.”
BVNL is uitgesproken tegen toetreding van Oekraïne tot de NAVO of de EU en wil geen Nederlandse militaire of materiële steun aan oorlogen buiten het NAVO-grondgebied, waaronder het conflict in Oekraïne. De partij benadrukt het belang van soevereiniteit en wil zich beperken tot de bestaande NAVO-verplichtingen, zonder verdere betrokkenheid bij het conflict tussen Oekraïne en Rusland.
Tegen NAVO- of EU-lidmaatschap voor Oekraïne
BVNL verzet zich principieel tegen het lidmaatschap van Oekraïne van zowel de NAVO als de EU. Dit standpunt is ingegeven door zorgen over soevereiniteit, veiligheid en het vermijden van verdere escalatie met Rusland. De partij wil voorkomen dat Nederland via internationale verdragen wordt meegesleurd in het conflict.
“Oekraïne mag geen lid worden van de NAVO of van de EU.”
Geen militaire of materiële steun buiten NAVO-grondgebied
BVNL wil dat Nederland zich strikt aan de NAVO-verplichtingen houdt, maar geen militaire of materiële steun verleent aan oorlogen buiten het NAVO-grondgebied, zoals het conflict in Oekraïne. Dit standpunt is bedoeld om Nederlandse betrokkenheid bij buitenlandse conflicten te minimaliseren en de focus te houden op nationale belangen.
“We houden ons aan onze NAVO-verplichtingen, maar we steunen geen oorlogen buiten het NAVO-grondgebied met materieel of personeel.”