BIJ1 is kritisch over zowel de rol van de EU als de NAVO in het conflict rond Oekraïne en pleit voor een radicaal andere koers gericht op vrede, demilitarisering en sociale wederopbouw. De partij wil afbouw van wapenleveranties, beëindiging van neoliberale hervormingen en een EU die zich losmaakt van VS-invloed en inzet op diplomatie en solidariteit. BIJ1 verzet zich tegen verdere militarisering en economische overheersing, en wil dat Nederland binnen de EU kiest voor vredesonderhandelingen en sociale opbouw in plaats van escalatie.
BIJ1 vindt dat de huidige aanpak met wapenleveranties en sancties geen vrede dichterbij brengt, maar juist leidt tot meer geweld en patstellingen. De partij pleit voor het geleidelijk afbouwen van wapenleveranties aan Oekraïne en het voorkomen van NAVO-escalatie.
“wapenleveranties geleidelijk af. En houdt de escalatie richting NAVO-inzet op Oekraïens grondgebied tegen, maar voorkomt daarbij dat de grond abrupt onder de onderhandelingspositie van de Oekraïeners wegvalt.”
“Na bijna 4 jaar aan wapenleveringen kunnen we concluderen dat we met nóg meer wapens de oorlog in Oekraïne niet stoppen.”
BIJ1 verzet zich tegen de door de EU en het Westen opgelegde neoliberale hervormingen en privatiseringen in Oekraïne. In plaats daarvan wil de partij grootschalige, door de overheid betaalde wederopbouw onder democratische controle, gericht op een sociale rechtsstaat.
“Nederland maakt een einde aan zijn rol in de neoliberale hervormingen, dwang op privatiseren en schuldenconstructies in Oekraïne. In plaats daarvan zet Nederland zich in voor door de overheid betaalde wederopbouw op grote schaal onder democratische controle.”
BIJ1 wil dat de EU zich losmaakt van de ondergeschiktheid aan de VS, stopt met het vormen van blokken en straffen, en in plaats daarvan inzet op diplomatie, demilitarisering en samenwerking op basis van gelijkwaardigheid.
“We willen de Europese Unie (EU) drastisch veranderen. Het liberale, imperialistische en racistische verlengstuk van de CEO’s en multinationals van deze wereld maken we tot een nieuwe unie die werkt voor mensen, dieren en de planeet.”
“De EU wil een einde maken aan haar ondergeschiktheid aan de VS. En haar rol innemen in een multipolaire wereldorde: waar meerdere landen ongeveer even veel invloed hebben.”
“De Europese wetten en regels moeten actief stoppen met blokken vormen, straffen en projectie van macht. En in plaats daarvan inzetten op wereldwijd demilitariseren, rechtvaardige handel en wederzijds respect voor vrijheid.”
BIJ1 pleit voor onmiddellijke vredesonderhandelingen in Oekraïne, geleid door neutrale landen buiten de NAVO, en het uitsluiten van de VS uit deze onderhandelingen.
De partij erkent de noodzaak van veiligheidsgaranties voor zowel Oekraïne als Rusland, om zo de basis te leggen voor duurzame vrede en de-escalatie.
“Nederland erkent de noodzaak van bindende garanties op veiligheid voor alle betrokken partijen, ook Rusland. Nederland doet toezeggingen aan Oekraïne voor stevige garanties op veiligheid om zijn onderhandelingspositie te versterken, maar stuurt tegelijk actief aan op beëindiging van het militaire conflict.”
Volt is uitgesproken vóór het EU-lidmaatschap van Oekraïne en wil dat de EU actief werkt aan toetreding, wederopbouw en nauwe samenwerking op defensie en kennisdeling. Ze pleiten voor concrete stappen zoals financiële steun, integratie van de Oekraïense defensie-industrie en het inzetten van bevroren Russische tegoeden voor Oekraïne. Volt ziet Oekraïne als toekomstige EU-lidstaat en wil dat de Unie zich hier structureel op voorbereidt.
Volt vindt dat Oekraïne zo snel mogelijk moet toetreden tot de EU en dat de Unie zich hier institutioneel en financieel op moet voorbereiden. Ze zien het EU-lidmaatschap als essentieel voor vrede, veiligheid en wederopbouw in Europa.
“We helpen Oekraïne op weg naar het lidmaatschap van de EU en de NAVO.”
“We beschermen onze gezamenlijke waarden in alle EU-lidstaten en we verwelkomen nieuwe lidstaten, zoals Oekraïne.”
“De EU werkt aan een duidelijke strategie voor een overwinning van Oekraïne, een rechtvaardige en duurzame vrede met veiligheidsgaranties, het EU-lidmaatschap en de wederopbouw.”
“De EU moet zich voorbereiden op een nieuwe uitbreidingsronde. Nederland en de EU moeten nú werk maken van de hervormingen die nodig zijn om vóór 2035 maximaal tien nieuwe lidstaten te kunnen verwelkomen.”
“We roepen op de lidstaten en de Europese Commissie om toetreding spoedig te realiseren.”
Volt wil dat de EU gezamenlijk leningen verstrekt, bevroren Russische tegoeden inzet en nauwer samenwerkt met Oekraïne op het gebied van defensie en kennisdeling. Dit moet bijdragen aan wederopbouw, veiligheid en versterking van zowel Oekraïne als de EU.
“De EU helpt Oekraïne met geld voor de wederopbouw door gezamenlijk leningen aan te bieden.”
“De 220 miljard euro aan bevroren Russische tegoeden wordt ingezet voor Oekraïne of als onderpand voor leningen voor de Oekraïense defensie.”
“De samenwerking met Oekraïne wordt versterkt door de Oekraïense defensie-industrie te integreren in die van de EU en kennis van (inzet van) nieuwe technologieën aan het front te integreren in de Europese defensie.”
“De EU gaat op meerdere vlakken beter samenwerken met Oekraïne. Denk hierbij aan het delen van kennis van militaire ontwikkelingen.”
De PVV is fel tegen toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie en tegen elke verdere uitbreiding van de EU. Daarnaast wil de partij stoppen met financiële steun aan Oekraïne en stelt ze voor om volwassen mannelijke Oekraïense vluchtelingen terug te sturen naar hun land, zoals door de Oekraïense regering gevraagd.
De PVV verzet zich principieel tegen uitbreiding van de Europese Unie en wil alle toetredingsonderhandelingen met kandidaat-lidstaten, waaronder Oekraïne, direct en definitief beëindigen. De partij ziet EU-uitbreiding als een bedreiging voor de Nederlandse soevereiniteit en als een bron van extra kosten en verplichtingen.
“Wij zijn tegen elke verdere uitbreiding van de EU. De toetredingsonderhandelingen met Turkije en alle andere kandidaat-lidstaten moeten direct en definitief worden verbroken.”
De PVV vindt dat Nederland al te veel geld aan Oekraïne heeft uitgegeven en wil dat andere landen meer bijdragen. De partij wil de focus leggen op het besteden van geld aan Nederlanders in plaats van aan buitenlandse steun.
“De Oekraïne hebben we inmiddels met meer dan € 20 miljard ondersteund. Nederland staat altijd vooraan om anderen te helpen, maar vergeet zijn eigen mensen. De PVV zet de Nederlanders weer op 1!”
“Ondertussen hebben we al ruim € 20 miljard aan Oekraïne betaald. Laat andere landen nu wat meer doen, dan hebben wij meer geld voor de Nederlanders.”
De PVV wil een uitzondering maken op de EU-richtlijn tijdelijke bescherming, zodat volwassen mannelijke Oekraïense vluchtelingen kunnen worden teruggestuurd om hun eigen land te helpen, zoals door de Oekraïense regering gevraagd.
“Oekraïne heeft zijn eigen mannen hard nodig. Daarom gaan we een uitzondering maken op de Richtlijn tijdelijke bescherming van de EU, waardoor we volwassen mannelijke Oekraïense ontheemden kunnen terugsturen. Zij kunnen dan hun eigen land helpen, zoals door de Oekraïense regering gevraagd.”
“We sluiten onze grenzen voor alle asielzoekers en sturen Oekraïense mannen terug naar Oekraïne.”
“Volwassen mannelijke Oekraïense ontheemden terug naar Oekraïne”
FVD is fel tegen verdere EU-betrokkenheid bij de oorlog in Oekraïne en verzet zich tegen het sturen van belastinggeld naar dit conflict, dat zij typeren als een "Amerikaanse proxy-oorlog". De partij wil stoppen met financiële en militaire steun aan Oekraïne, alle sancties tegen Rusland opheffen, en pleit voor een neutrale positie van Nederland buiten EU- en NAVO-invloed.
FVD vindt dat Nederland geen belastinggeld meer moet besteden aan de oorlog in Oekraïne en zich moet terugtrekken uit buitenlandse conflicten waar de EU bij betrokken is. De partij ziet de oorlog als een Amerikaans/EU-project dat niet in het Nederlands belang is en wil dat Nederland zich hier volledig van distantieert.
FVD beschouwt de EU-sancties tegen Rusland als schadelijk voor de Nederlandse economie en pleit voor het normaliseren van de relatie met Rusland. Zij willen dat Nederland zelfstandig beslist over handelsrelaties, los van EU-besluiten.
“normaliseren de relatie met Rusland door sancties op te heffen”
De partij wil dat Nederland een neutrale positie inneemt naar Zwitsers model, zonder zich te laten meeslepen door EU- of NAVO-besluiten over Oekraïne of andere conflicten. Dit betekent ook het heroverwegen van het NAVO-lidmaatschap en het voeren van een zelfstandige buitenlandse politiek.
BBB is kritisch over EU-lidmaatschap voor Oekraïne en stelt strikte voorwaarden: toetreding mag pas na het reguliere proces en alleen na het einde van de oorlog. De partij benadrukt dat uitbreiding van de EU, inclusief Oekraïne, pas mogelijk is na hervormingen binnen de EU en volledige naleving van de Kopenhagen Criteria, zonder automatische rechten op de euro of vrij verkeer.
BBB vindt dat Oekraïne geen versnelde of automatische toetreding tot de EU mag krijgen. Toetreding is pas aan de orde na het einde van de oorlog en alleen via het normale, strikte toetredingsproces. Dit standpunt is bedoeld om de kwaliteit en stabiliteit van de EU te waarborgen en te voorkomen dat politieke of geopolitieke druk leidt tot overhaaste uitbreiding.
“Voor eventueel toekomstig lidmaatschap van de Europese Unie na beëindiging van de oorlog moet Oekraïne het reguliere proces (Kopenhagen Criteria) in het normale tempo doorlopen.”
“Uitbreidingsmoratorium. Kritische blik op uitbreiding: pas op de plaats met toelating nieuwe leden. Lidmaatschap van de EU komt pas in zicht na volledige en strikte toetsing aan alle voorwaarden van de zogeheten Kopenhagen Criteria. Eerst moeten we de EU hervormen en pas daarna kunnen we weer uitbreiden.”
BBB stelt dat nieuw EU-lidmaatschap, zoals van Oekraïne, niet automatisch recht geeft op deelname aan de euro of het vrije verkeer van personen. Deze rechten moeten expliciet worden beperkt totdat aan alle voorwaarden is voldaan en bestaande EU-problemen zijn opgelost.
“EU-lidmaatschap geeft nooit automatisch recht op het voeren van de euro als munteenheid. Daarvoor moet niet alleen aan de betreffende voorwaarden voor deelname aan de euro worden voldaan, maar deze moeten ook door alle leden strikt worden nageleefd.”
“Bovendien komt er geen uitbreiding van de EU voordat het vrije verkeer van personen aan banden gelegd is en de automatische mogelijkheid om onderdeel van de EMU te worden vervalt.”
GroenLinks-PvdA steunt het EU-lidmaatschap van Oekraïne en wil dat Nederland actief bijdraagt aan de benodigde hulp en hervormingen om dit mogelijk te maken. Ze benadrukken dat Oekraïne moet voldoen aan de gebruikelijke toetredingsvoorwaarden, maar zien de toekomst van Oekraïne duidelijk binnen de EU. Daarnaast pleiten ze voor langdurige militaire, financiële en humanitaire steun aan Oekraïne en een leidende rol van Nederland hierin.
GroenLinks-PvdA ziet de toekomst van Oekraïne in de EU en wil dat Nederland zich inzet om Oekraïne te helpen aan de voorwaarden voor toetreding te voldoen. Ze benadrukken dat toetreding afhankelijk is van het voldoen aan de gebruikelijke EU-voorwaarden, maar zijn uitgesproken positief over het perspectief.
“De toekomst van Oekraïne en Moldavië ligt in de EU. De landen op de Westelijke Balkan moeten een realistisch uitzicht hebben op lidmaatschap. Onderhandelingen met het Turkije van Erdogan blijven bevroren. Kandidaat-lidstaten moeten voor toetreding voldoen aan de gebruikelijke voorwaarden,”
“We bieden Oekraïne de hulp die nodig is om in aanmerking te komen voor EU-lidmaatschap.”
De partij wil dat Nederland een leidende rol speelt in langdurige militaire, financiële en humanitaire steun aan Oekraïne, specifiek gericht op het ondersteunen van het EU-toetredingsproces. Deze steun moet voor de gehele kabinetsperiode worden vastgelegd.
“Nederland moet een leidende rol spelen in de militaire, financiële en humanitaire steun aan Oekraïne. We leggen deze steun voor de gehele kabinetsperiode vast.”
GroenLinks-PvdA staat open voor gefaseerde toetreding van kandidaat-lidstaten zoals Oekraïne, maar benadrukt dat landen die terugvallen op het gebied van democratie, rechtsstaat of mensenrechten consequenties moeten ondervinden.
“We staan positief tegenover de mogelijkheid dat kandidaat-lidstaten gefaseerd toetreden. Kandidaat-lidstaten die een stap terugzetten in de bescherming van democratie, rechtsstaat, mensenrechten en buitenlandbeleid, zoals Servië en Georgië, moeten daarvan de consequenties ondervinden.”
De Partij voor de Dieren veroordeelt de Russische agressie tegen Oekraïne en steunt humanitaire hulp, sancties en defensieve wapenleveranties aan Oekraïne. De partij benadrukt dat Oekraïne zelf moet bepalen over onderhandelingen en pleit voor EU-steun bij wederopbouw, maar doet geen concrete uitspraken over EU-lidmaatschap van Oekraïne.
De PvdD veroordeelt de Russische invasie en vindt het belangrijk dat Oekraïne zichzelf kan verdedigen, met steun van sancties, humanitaire hulp en defensieve wapens (geen verboden wapens). De partij benadrukt dat Oekraïne zelf moet bepalen of en wanneer het wil onderhandelen en steunt EU-betrokkenheid bij wederopbouw.
“De Partij voor de Dieren veroordeelt de ongekende Russische agressie tegen Oekraïne. In het licht van de actuele oorlogsdreiging aan de directe grenzen van de Europese Unie, is het belangrijk om samen te werken en onderlinge solidariteit te tonen.”
“Humanitaire hulp aan Oekraïne en de financiële noodpakketten kunnen vanzelfsprekend rekenen op onze steun. De EU helpt Oekraïne bij de wederopbouw van getroffen gebieden.”
“We steunen de levering van wapens zodat Oekraïne zichzelf kan verdedigen. Wapens die door internationale verdragen verboden zijn zoals clusterbommen en anti-personeelsmijnen, worden niet geleverd.”
“Daarbij moet altijd vooropstaan dat het aan Oekraïne is om te bepalen of en wanneer het bereid is te onderhandelen, en waarover.”
50PLUS benoemt de oorlog in Oekraïne als een belangrijke reden voor een veranderde geopolitieke situatie in Europa en benadrukt het belang van versterkte defensie en NAVO-samenwerking. Over toetreding van Oekraïne tot de EU of EU-beleid richting Oekraïne wordt in het programma geen concreet standpunt of beleidsvoorstel ingenomen.
De partij ziet de oorlog in Oekraïne als aanleiding om het Nederlandse defensiebeleid te versterken en de NAVO als hoeksteen van de veiligheid te behouden. 50PLUS pleit voor hogere defensie-uitgaven en een minder afhankelijke positie van Europa ten opzichte van andere wereldmachten, maar verbindt dit niet expliciet aan EU-uitbreiding of het EU-lidmaatschap van Oekraïne.
“De geopolitieke situatie in Europa is door de oorlog in Oekraïne sterk veranderd en niet meer vergelijkbaar met het moment van afschaffen van de opkomstplicht.”
“De oorlog in Oekraïne heeft het besef teruggebracht dat Nederland bij een gewapend treffen met Rusland over voldoende militair vermogen moet beschikken om het eigen en het NAVO-grondgebied te verdedigen. De NAVO is de hoeksteen van het Nederlands veiligheidsbeleid.”
“Europa als een grootmacht, dat minder afhankelijk is van andere wereldmachten.”
Het CDA steunt Oekraïne krachtig tegen de Russische agressie en pleit voor een bijzondere behandeling van Oekraïne in het defensie- en buitenlandbeleid van Nederland en de EU. Het CDA koppelt EU-lidmaatschap expliciet aan strikte voorwaarden op het gebied van democratie en rechtsstaat, zonder directe toezegging over toetreding van Oekraïne. Concrete voorstellen zijn blijvende steun aan Oekraïne, inzet van bevroren Russische tegoeden voor wederopbouw, en het handhaven van EU-toetredingscriteria.
Het CDA vindt het moreel en strategisch noodzakelijk om Oekraïne te blijven steunen in de strijd tegen Rusland. Oekraïne verdient volgens het CDA een bijzondere positie in het defensie- en buitenlandbeleid, met nadruk op samenwerking voor verdediging en wederopbouw.
“De Russische agressie in Oekraïne moet stoppen. Het is onze morele plicht en in het belang van onze eigen veiligheid om Oekraïne te blijven steunen in de strijd voor vrijheid. Oekraïne verdient een bijzondere behandeling in ons defensie- en buitenlandbeleid, met samenwerking gericht op verdediging en wederopbouw.”
Het CDA wil dat bevroren Russische tegoeden worden ingezet voor de wederopbouw van Oekraïne en pleit voor strenge handhaving van sancties tegen Rusland.
“Bevroren Russische tegoeden worden ingezet voor de wederopbouw van Oekraïne en we handhaven bestaande sancties strenger, bijvoorbeeld door de Russische schaduwvloot te weren uit onze havens.”
Het CDA stelt dat landen die EU-lid willen worden, zoals Oekraïne, strikt moeten voldoen aan eisen rond democratie, rechtsstaat en burgerschap. Er wordt geen directe toezegging gedaan over toetreding van Oekraïne; de nadruk ligt op het handhaven van de criteria.
“Landen die lid willen worden van de EU zullen aan onze voorwaarden van democratie, rechtsstaat en burgerschap moeten voldoen.”
JA21 steunt Oekraïne in haar strijd, maar is zeer kritisch over EU-uitbreiding en het toelaten van nieuwe lidstaten zoals Oekraïne. De partij pleit voor uiterste terughoudendheid bij EU-toetreding, strikte toepassing van toetredingscriteria, en het behoud van nationale zeggenschap via het vetorecht.
JA21 spreekt expliciet steun uit voor Oekraïne in haar strijd, maar wil niet dat Oekraïne (of andere nieuwe landen) zomaar tot de EU toetreedt. De partij vindt dat de EU uiterst terughoudend moet zijn met uitbreiding en dat strikte toetredingscriteria en nationale referenda centraal moeten staan. Dit standpunt is ingegeven door zorgen over soevereiniteit, stabiliteit en de gevolgen van verdere EU-uitbreiding.
“We steunen Oekraïne, Israël en Taiwan in hun existentiële strijd.”
“Daarnaast moet de EU uiterst terughoudend zijn met het toelaten van nieuwe lidstaten. Strikte toepassing van de Kopenhagen-criteria blijft noodzakelijk en raadpleging van de EU-bevolking moet centraal staan in toetredingsprocessen.”
“Het vetorecht in de Raad blijft daarbij onaangetast en Nederland moet niet schuwen dit instrument in te zetten.”
NSC steunt Oekraïne actief met politieke, militaire en humanitaire hulp, maar stelt duidelijke voorwaarden aan EU-lidmaatschap: Oekraïne moet volledig voldoen aan de EU-toetredingscriteria en toetreding op korte termijn wordt uitgesloten. Uitbreiding van de EU mag alleen plaatsvinden zonder concessies aan de Kopenhagen-criteria, en het Nederlandse parlement moet het laatste woord hebben via een correctief referendum.
NSC veroordeelt de Russische agressie en biedt Oekraïne brede steun, maar ziet opvang van vluchtelingen als tijdelijk en benadrukt wederopbouw. Dit standpunt adresseert de noodzaak van solidariteit met Oekraïne, zonder permanente verplichtingen voor Nederland.
“We bieden actief politieke, militaire, economische, humanitaire en financiële steun. We vangen Oekraïense vluchtelingen tijdelijk op en willen actief bijdragen aan de sociale, economische, bestuurlijke en fysieke wederopbouw van Oekraïne.”
Oekraïne mag pas toetreden tot de EU als het volledig voldoet aan alle criteria; snelle toetreding wordt uitgesloten. NSC wil geen concessies aan de Kopenhagen-criteria en benadrukt dat het parlement via een referendum het laatste woord moet hebben. Dit standpunt adresseert zorgen over rechtsstaat, corruptie en democratie, en waarborgt nationale zeggenschap.
“Oekraïne moet op termijn lid kunnen worden van de NAVO. Oekraïne heeft daarnaast de status van kandidaat-lid van de EU. Het land moet wel onverkort voldoen aan de criteria voor toetreding tot de EU. We verwachten daarom niet dat Oekraïne op korte termijn kan toetreden tot de EU.”
“Uitbreiding van de EU is op termijn mogelijk, maar we doen geen concessies aan de toepassing van de Kopenhagen-criteria (waarborgen op het gebied van democratie, rechtsstaat en geen corruptie). Mocht een land willen toetreden, dan moet het besluit van het parlement onderwerp kunnen worden van een correctief referendum.”
De ChristenUnie steunt het EU-lidmaatschap van Oekraïne, maar benadrukt dat Oekraïne moet voldoen aan de reguliere voorwaarden op het gebied van rechtsstaat, democratie, mensenrechten en economie. De partij is kritisch op te snelle of automatische toetreding en pleit voor strikte naleving van de toetredingscriteria, waarbij alternatieve vormen van samenwerking mogelijk zijn als toetreding niet haalbaar is.
De ChristenUnie ondersteunt het streven van Oekraïne naar EU-lidmaatschap, maar stelt dat toetreding alleen mogelijk is als aan alle reguliere eisen wordt voldaan, met bijzondere aandacht voor rechtsstaat, democratie en mensenrechten. Hiermee wil de partij voorkomen dat landen te snel of zonder voldoende hervormingen toetreden, en waarborgt zij de integriteit van de EU.
“Nederland steunt Oekraïne in het traject naar lidmaatschap van de NAVO en de EU. Oekraïne zal hiervoor moeten voldoen aan de reguliere voorwaarden.”
“Nieuwe landen die toetreden tot de Europese Unie voldoen aan de eisen die bij onze waardengemeenschap horen. Daarbij heeft de ChristenUnie in het bijzonder oog voor de criteria voor de rechtsstaat, democratie en het borgen van mensenrechten. Ook moet een land op economisch niveau geloofwaardig kunnen aansluiten. Als op basis van die criteria toetreding in de nabije toekomst niet in de rede ligt, is de Europese Unie daar helder over en zoekt ze naar andere betekenisvolle vormen van samenwerking.”
D66 steunt een snellere toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie en ziet dit als essentieel voor het bieden van perspectief aan een land dat vecht voor vrijheid en democratie. Daarnaast pleit D66 voor meer stabiliteit en integratie voor Oekraïners in Nederland zolang de oorlog voortduurt. Hun visie is gericht op het versterken van de Europese gemeenschap en het ondersteunen van Oekraïne als onderdeel van een veilig, democratisch Europa.
D66 wil dat Oekraïne sneller lid wordt van de Europese Unie om het land perspectief te bieden en de Europese waarden van vrijheid en democratie te versterken. Dit standpunt adresseert de noodzaak om Oekraïne te steunen in zijn strijd tegen Rusland en zijn oriëntatie op Europa te bevestigen.
“D66 steunt een snellere toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie. Zo geven we het land dat vecht voor vrijheid en democratie uitzicht op een Europese toekomst.”
Zolang de oorlog in Oekraïne voortduurt, wil D66 Oekraïners in Nederland meer stabiliteit bieden door te investeren in taalonderwijs, toegang tot studie en werk. Dit is bedoeld om Oekraïense vluchtelingen beter te laten meedoen in de samenleving en hun perspectief te vergroten.
“Nu de oorlog in Oekraïne voortduurt, wil D66 meer stabiliteit voor Oekraïners. Ook voor hen investeren we in samenwerking met onderwijs en bedrijfsleven in taalonderwijs, toegang tot studie (tegen wettelijk collegegeld) en werk op niveau.”
DENK is kritisch over een versnelde toetreding van Oekraïne tot de EU en stelt dat EU-lidmaatschap pas aan de orde kan zijn na het bereiken van duurzame vrede en als aan alle criteria is voldaan. Het programma benadrukt dat Nederland geen blanco cheques aan Oekraïne moet geven en dat parlementaire controle op steunmaatregelen noodzakelijk is.
DENK vindt dat het EU-lidmaatschap van Oekraïne pas overwogen mag worden na duurzame vrede en als aan alle formele criteria is voldaan. Hiermee wil de partij voorkomen dat politieke of geopolitieke druk leidt tot overhaaste beslissingen die de stabiliteit van de EU kunnen ondermijnen.
“Wij steunen geen voorbarige inzet op EU lidmaatschap en NAVO lidmaatschap van Oekraïne. Dit kan pas overwogen worden bij duurzame vrede en er aan alle criteria voldaan wordt.”
DENK wil dat steun aan Oekraïne, ook in het kader van EU-beleid, altijd onder parlementaire controle valt en niet automatisch of onbeperkt wordt toegekend. Dit standpunt is bedoeld om de Nederlandse soevereiniteit te waarborgen en te voorkomen dat Nederland ongewild in het conflict wordt betrokken.
“Wij zijn tegen het financieren van wapensteun die Nederland een mogelijk doelwit in de oorlog kan maken en willen bij alle steunmaatregelen parlementaire controle vooraf. Dat betekent geen blanco cheques voor Oekraïne.”
De SGP steunt de soevereiniteit van Oekraïne en pleit voor blijvende steun aan het land, maar spreekt zich niet expliciet uit over EU-lidmaatschap voor Oekraïne. Toetreding van nieuwe EU-lidstaten, waaronder mogelijk Oekraïne, moet volgens de SGP streng worden getoetst aan bestaande criteria zonder concessies. De partij benadrukt het belang van strikte rechtstatelijke en financiële eisen bij EU-uitbreiding.
De SGP vindt dat nieuwe EU-lidstaten alleen mogen toetreden als zij strikt voldoen aan de rechtstatelijke en financiële eisen. Nederland mag hier volgens de partij geen concessies aan doen, waarmee impliciet wordt verwezen naar landen als Oekraïne die mogelijk willen toetreden.
“Het toelaten van nieuwe lidstaten wordt scherp getoetst aan de rechtstatelijke eisen (Kopenhagencriteria), de financiële eisen en de draagkracht van de EU. Nederland doet hier geen concessies aan.”
De SGP ondersteunt Oekraïne in haar strijd voor soevereiniteit en tegen Russische agressie, maar verbindt daar geen expliciete steun aan voor EU-lidmaatschap. De nadruk ligt op steun met geld, wapens en diplomatie, en het niet toegeven op kernpunten van Oekraïense soevereiniteit.
“Nederland blijft Oekraïne steunen met geld, wapens, humanitaire en diplomatieke middelen. De sancties tegen Rusland blijven. Het Russische bloedvergieten moet stoppen. Om een rechtvaardige en duurzame vrede te bewerkstelligen trekt Nederland gezamenlijk op met gelijkgestemde (Europese) landen. Er wordt niet toegegeven op kernpunten van de Oekraïense soevereiniteit.”
BVNL is uitgesproken tegen het EU-lidmaatschap van Oekraïne en wil dat Nederland deze uitbreiding blokkeert. Het programma stelt expliciet dat Oekraïne geen lid mag worden van de EU, waarmee BVNL zich duidelijk afzet tegen verdere Europese integratie en uitbreiding richting het oosten.
BVNL verzet zich principieel tegen het EU-lidmaatschap van Oekraïne, omdat het verdere uitbreiding van de Europese Unie onwenselijk acht. Dit standpunt past binnen hun bredere visie van het beperken van de macht van de EU en het beschermen van de Nederlandse soevereiniteit.
“Oekraïne mag geen lid worden van de NAVO of van de EU.”
De SP is zeer terughoudend over toetreding van Oekraïne tot de EU en pleit voor strenge eisen en directe inspraak van de bevolking via een referendum. De partij benadrukt dat uitbreiding van de EU niet te snel moet gaan en dat de Kopenhagencriteria niet versoepeld mogen worden.
De SP vindt dat de snelle groei van het aantal lidstaten de EU instabiel en moeilijk bestuurbaar heeft gemaakt. Daarom wil de partij dat uitbreiding, zoals mogelijke toetreding van Oekraïne, alleen plaatsvindt onder strenge voorwaarden en met directe democratische legitimatie.
“Daarom is de SP zeer terughoudend met uitbreiding van de EU. De eisen voor nieuwe lidstaten (Kopenhagencriteria) worden niet versoepeld. Daarnaast moet een uitbreiding met nieuwe lidstaten in een referendum aan de bevolking worden voorgelegd.”
De VVD steunt het EU-kandidaatlidmaatschap van Oekraïne, maar stelt strenge voorwaarden aan toetreding. Lidmaatschap is pas mogelijk als aan alle criteria wordt voldaan; tot die tijd wil de VVD vooral inzetten op pragmatische economische samenwerking om de invloed van Rusland, China en Iran te beperken.
De VVD accepteert geen verslapping van de toetredingscriteria voor Oekraïne en andere kandidaat-lidstaten. Toetreding mag alleen plaatsvinden als aan alle eisen is voldaan, om de slagvaardigheid en betaalbaarheid van de EU te waarborgen. Tot die tijd is pragmatische samenwerking mogelijk, maar volwaardig lidmaatschap blijft afhankelijk van concrete hervormingen en resultaten.
“De VVD zal het nooit accepteren dat landen zoals Servië van twee walletjes eten, of dat een oogje wordt dichtgeknepen voor de Kopenhagen-criteria. De uitbreiding van de EU zal gepaard moeten gaan met hervormingen om slagvaardig en betaalbaar te blijven. Kandidaat-lidstaten, in de Westelijke Balkan en Oekraïne, houden zicht op EU-lidmaatschap en worden beoordeeld op de geboekte resultaten. We kunnen wel alvast pragmatische economische samenwerking opzoeken met kandidaat-lidstaten om invloed van China, Rusland en Iran daar weg te houden.”