Verkiezingsprogramma's 2025 overOekraïne
De Partij voor de Dieren veroordeelt de Russische agressie tegen Oekraïne en steunt Oekraïne in zijn verdediging, met nadruk op humanitaire hulp, sancties tegen Rusland en het recht van Oekraïne om te bepalen over onderhandelingen. De partij is voor wapenleveranties (met uitsluiting van verboden wapens), volledige onafhankelijkheid van Russische energie, en opvang van Oekraïense vluchtelingen, maar pleit ook voor Europese defensie-onafhankelijkheid en kritische, doelgerichte defensie-uitgaven.
Steun aan Oekraïne’s Verzet en Zelfbeschikking
De PvdD steunt Oekraïne in zijn verzet tegen de Russische agressie, benadrukt het belang van sancties en humanitaire hulp, en stelt dat Oekraïne zelf moet bepalen of en wanneer het wil onderhandelen. De partij veroordeelt oorlogsmisdaden en vindt dat drukmiddelen zoals sancties noodzakelijk zijn om tot een rechtvaardige vrede te komen.
“De Partij voor de Dieren veroordeelt de ongekende Russische agressie tegen Oekraïne. In het licht van de actuele oorlogsdreiging aan de directe grenzen van de Europese Unie, is het belangrijk om samen te werken en onderlinge solidariteit te tonen.”
“Daarbij moet altijd vooropstaan dat het aan Oekraïne is om te bepalen of en wanneer het bereid is te onderhandelen, en waarover.”
“Drukmiddelen zoals sancties worden hier terecht voor ingezet. Belangrijk is dat er wordt gezocht naar manieren om tot een rechtvaardige vrede te komen.”
“Humanitaire hulp aan Oekraïne en de financiële noodpakketten kunnen vanzelfsprekend rekenen op onze steun.”
Beperkte en Verantwoorde Wapenleveranties
De partij steunt wapenleveranties aan Oekraïne voor zelfverdediging, maar sluit wapens uit die door internationale verdragen verboden zijn, zoals clusterbommen en anti-personeelsmijnen.
“We steunen de levering van wapens zodat Oekraïne zichzelf kan verdedigen. Wapens die door internationale verdragen verboden zijn zoals clusterbommen en anti-personeelsmijnen, worden niet geleverd.”
Volledige Onafhankelijkheid van Russische Energie
De PvdD wil dat Nederland en Europa volledig onafhankelijk worden van Russische olie en gas als structurele reactie op de oorlog.
“Nederland en Europa worden volledig onafhankelijk van de import van Russische olie en gas.”
Oprichting van het Oekraïne-Hof en Steun aan Mensenrechtenactivisten
De partij steunt de oprichting van een speciaal tribunaal voor Oekraïne in Den Haag en biedt bescherming aan Oekraïense en Russische mensenrechtenactivisten.
“Nederland steunt de oprichting van het Oekraïne-Hof in Den Haag.”
“Nederland is een veilige vluchthaven voor Oekraïense en Russische mensenrechtenactivisten.”
Europese Defensie-Onafhankelijkheid en Kritische Uitgaven
De PvdD pleit voor minder afhankelijkheid van de VS op defensiegebied, extra investeringen in Europese defensie (gericht op efficiëntie en samenwerking), en benadrukt dat dit mede nodig is om Oekraïne te kunnen blijven steunen.
“Nu is het moment om zo snel mogelijk onafhankelijk te worden van de VS. Extra investeren in de Europese defensie is helaas noodzakelijk om die onafhankelijkheid te realiseren. Alleen zo kunnen we voorkomen dat we vuile en illegale oorlogen worden ingeluisd en kunnen we Oekraïne blijven steunen in zijn verdediging tegen de aanhoudende Russische agressie.”
Geen Export van Vee-industrie naar Oekraïne
De partij wil stoppen met het opbouwen en faciliteren van de vee-industrie in Oekraïne, als onderdeel van bredere kritiek op de export van schadelijke landbouwsystemen.
“Nederland stopt met het opbouwen en faciliteren van vee-industrie elders, zoals in Oekraïne, China en Rusland is gebeurd.”
Uitbreiding Richtlijn Tijdelijke Bescherming voor Oekraïners
De PvdD wil de Europese Richtlijn Tijdelijke Bescherming, die nu voor Oekraïners geldt, uitbreiden naar andere nationaliteiten met een hoog inwilligingspercentage.
“De Richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB), die nu voor Oekraïners geldt, wordt op Europees niveau uitgebreid met nationaliteiten waarvan het inwilligingspercentage hoog ligt (denk aan mensen uit Syrië, Eritrea, Jemen).”
Volt steunt Oekraïne krachtig in haar strijd tegen Rusland en zet in op nauwe samenwerking richting EU- en NAVO-lidmaatschap, wederopbouw en defensie. De partij wil bevroren Russische tegoeden inzetten voor Oekraïne, militaire en technologische samenwerking intensiveren, en Oekraïense vluchtelingen permanent beschermen. Volt koppelt deze inzet aan een bredere visie op Europese veiligheid, mensenrechten en versterking van de internationale rechtsorde.
Steun voor EU- en NAVO-lidmaatschap Oekraïne
Volt ziet Oekraïne als toekomstig EU- en NAVO-lid en wil het land actief ondersteunen op deze weg. Dit wordt gezien als essentieel voor Europese veiligheid en stabiliteit.
“We helpen Oekraïne op weg naar het lidmaatschap van de EU en de NAVO.”
“We verwelkomen nieuwe lidstaten, zoals Oekraïne. Zo bouwen we aan een sterke EU die eerlijk en democratisch is.”
Financiële en militaire steun, wederopbouw en sancties
Volt pleit voor substantiële financiële en militaire steun aan Oekraïne, inzet van bevroren Russische tegoeden, en het delen van militaire kennis. Sancties tegen Rusland blijven van kracht tot er een rechtvaardige vrede is.
“De EU helpt Oekraïne met geld voor de wederopbouw door gezamenlijk leningen aan te bieden. Zo helpen we Oekraïne samen weer op te bouwen tot een sterk en welvarend land.”
“De 220 miljard euro aan bevroren Russische tegoeden wordt ingezet voor Oekraïne of als onderpand voor leningen voor de Oekraïense defensie.”
“De strenge sancties tegen Rusland blijven van kracht. De EU werkt aan een duidelijke strategie voor een overwinning van Oekraïne, een rechtvaardige en duurzame vrede met veiligheidsgaranties, het EU-lidmaatschap en de wederopbouw.”
“De samenwerking met Oekraïne wordt versterkt door de Oekraïense defensie-industrie te integreren in die van de EU en kennis van (inzet van) nieuwe technologieën aan het front te integreren in de Europese defensie.”
“Volt steunt de Coalition of the Willing en roept hen op Oekraïne extra te helpen, ook om gaten op te vullen die de VS laat vallen.”
Permanente bescherming voor Oekraïense vluchtelingen
Volt wil dat Oekraïense vluchtelingen die nu tijdelijk beschermd zijn in de EU, het recht krijgen op permanente vestiging en een officiële status.
“Oekraïense vluchtelingen hebben tijdelijk bescherming gekregen in de EU vanwege de inval van Rusland. Volt wil dat zij het recht krijgen om zich permanent te vestigen en dus een officiële status krijgen.”
Europese veiligheid en kennisdeling met Oekraïne
Volt benadrukt het belang van samenwerking met Oekraïne op het gebied van militaire technologie, cyberveiligheid en energie, om zowel Oekraïne als de EU weerbaarder te maken.
“De EU gaat op meerdere vlakken beter samenwerken met Oekraïne. Denk hierbij aan het delen van kennis van militaire ontwikkelingen. Oekraïne heeft tijdens de oorlog veel kennis en ervaring opgebouwd over zaken als drones, digitale communicatie, energievoorziening en cyberveiligheid. Door samen te werken en kennis te delen, maken we niet alleen Oekraïne sterker. Ook binnen de EU zorgt dit voor meer veiligheid.”
Handhaving internationaal recht en berechting oorlogsmisdadigers
Volt koppelt de steun aan Oekraïne aan het belang van het internationaal recht en het berechten van verantwoordelijken voor de oorlog.
“De EU moet werken aan een plan voor de relatie tussen Rusland en de EU na de oorlog. Centraal staan: het zorgen voor en het handhaven van de vrede, het berechten van de mensen die verantwoordelijk zijn voor de oorlog en het helpen bij de wederopbouw.”
BIJ1 pleit voor een onmiddellijk staakt-het-vuren en vredesonderhandelingen in Oekraïne, waarbij wapenleveranties worden afgebouwd en diplomatieke kanalen worden geopend, ook richting Rusland. De partij verwerpt zowel Russische agressie als Westerse (NAVO/VS) inmenging, en wil af van neoliberale hervormingen en schuldenlast voor Oekraïne. BIJ1 kiest voor een sociale wederopbouw onder democratische controle en sluit de VS uit van vredesonderhandelingen.
Immediata staakt-het-vuren en vredesonderhandelingen onder neutrale leiding
BIJ1 vindt dat de huidige aanpak van de oorlog in Oekraïne faalt en pleit voor directe vredesonderhandelingen onder leiding van neutrale, niet-NAVO-landen. Ze willen wapenleveranties geleidelijk afbouwen en escalatie richting NAVO-inzet voorkomen, met als doel het risico op een kernmachtconfrontatie te minimaliseren.
“Nederland zet zich in voor een onmiddellijk staakt-het-vuren in Oekraïne. En pleit voor vredesonderhandelingen onder leiding van neutrale, niet-NAVO-landen.”
“Wapenleveranties geleidelijk af. En houdt de escalatie richting NAVO-inzet op Oekraïens grondgebied tegen, maar voorkomt daarbij dat de grond abrupt onder de onderhandelingspositie van de Oekraïeners wegvalt.”
“Na bijna 4 jaar aan wapenleveringen kunnen we concluderen dat we met nóg meer wapens de oorlog in Oekraïne niet stoppen.”
Afwijzing van NAVO/VS-escalatie en uitsluiting VS bij onderhandelingen
BIJ1 stelt dat zowel Rusland als het Westen het conflict misbruiken en dat NAVO/VS-escalatie averechts werkt. Nederland moet afstappen van de Amerikaanse strategie van Rusland isoleren, diplomatieke kanalen openen, en de VS uitsluiten van vredesonderhandelingen.
“Nederland stapt af van de agressieve strategie van Rusland isoleren die de VS ons oplegt. En we openen diplomatieke kanalen om vreedzame de-escalatie mogelijk te maken.”
“We blijven de Russische inval veroordelen en sluiten in internationaal verband de VS buiten de vredesonderhandelingen. De VS heeft namelijk andere belangen: zij willen Oekraïne plunderen voor grondstoffen en de Russische markt weer openen voor kapitalisten van de VS.”
Sociale wederopbouw en afwijzing neoliberale hervormingen/schulden
BIJ1 verzet zich tegen neoliberale hervormingen, privatiseringen en schuldenconstructies opgelegd aan Oekraïne. Ze willen een door de overheid betaalde wederopbouw onder democratische controle, zonder buitenlandse economische overheersing of macht van oligarchen.
“Nederland maakt een einde aan zijn rol in de neoliberale hervormingen, dwang op privatiseren en schuldenconstructies in Oekraïne. In plaats daarvan zet Nederland zich in voor door de overheid betaalde wederopbouw op grote schaal onder democratische controle.”
“Nederland pleit ervoor om alle schulden van landen die zijn uitgebuit door koloniaal of imperialistisch beleid onvoorwaardelijk kwijt te schelden. Ook de schulden die westerse staten en instellingen het noodlijdende Oekraïne oplegden.”
Veiligheidsgaranties voor alle partijen, inclusief Rusland
BIJ1 wil dat Nederland stevige veiligheidsgaranties aan Oekraïne toezegt, maar ook bindende garanties voor alle betrokken partijen, inclusief Rusland, om de onderhandelingspositie te versterken en het militaire conflict te beëindigen.
“Nederland erkent de noodzaak van bindende garanties op veiligheid voor alle betrokken partijen, ook Rusland. Nederland doet toezeggingen aan Oekraïne voor stevige garanties op veiligheid om zijn onderhandelingspositie te versterken, maar stuurt tegelijk actief aan op beëindiging van het militaire conflict.”
Erkenning Russische verantwoordelijkheid, zonder goedpraten
Hoewel BIJ1 pleit voor diplomatieke openingen richting Rusland, willen ze niet de Russische invasie of oorlogsmisdaden ontkennen of goedpraten.
“Dit gebeurt zonder Ruslands verantwoordelijkheid voor de invasie, oorlogsmisdaden en escalatie te ontkennen of goed te praten.”
BBB steunt Oekraïne in de strijd tegen Russische agressie en is voorstander van militaire hulp, maar wil geen NAVO-lidmaatschap of permanente NAVO-troepen in Oekraïne zolang de oorlog duurt. De partij pleit voor onderhandelingen om de oorlog te beëindigen, hulp bij wederopbouw na de oorlog, en een regulier EU-toetredingsproces voor Oekraïne zonder versnelling of uitzonderingen.
Steun aan Oekraïne tegen Russische agressie
BBB kiest voor actieve steun aan Oekraïne, inclusief militaire hulp, maar met behoud van Nederlandse soevereiniteit en zonder permanente NAVO-troepen in Oekraïne. De partij benadrukt het belang van Europese weerbaarheid en bondgenootschap, maar wil geen automatische NAVO- of EU-lidmaatschappen voor Oekraïne.
“BBB staat pal achter Oekraïne in de strijd tegen Russische agressie. Wij steunen militaire hulp, zoals levering van F 16’s en werken aan bredere Europese weerbaarheid. Tegelijk blijven we realistisch: geen permanente NAVOtroepen in Oekraïne, toetreding tot de NAVO is onder de huidige omstandigheden niet aan de orde en geen automatische uitbreiding van de EU zonder grondwettelijke instemming.”
“BBB blijft achter de steun aan Oekraïne staan, zoals BBB al doet vanaf het eerste uur.”
“En we bieden actieve steun aan de zelfverdediging van Oekraïne en Israël.”
Oorlog beëindigen via onderhandelingen
BBB wil dat de oorlog in Oekraïne zo snel mogelijk eindigt via onderhandelingen, waarbij Oekraïne zelf aan tafel zit. De partij ziet beëindiging van het conflict als voorwaarde voor verdere stappen.
“BBB stimuleert onderhandelingen tussen partijen om te komen tot een bestand en beëindiging van de oorlog. Hierbij is het voor ons een vereiste dat Oekraïne zelf aan de onderhandelingstafel zit.”
Hulp bij wederopbouw na de oorlog
Na beëindiging van de oorlog is Nederland volgens BBB bereid om bij te dragen aan de wederopbouw en het handhaven van vrede in Oekraïne.
“Nederland is bereid bij te dragen aan wederopbouw en handhaving van de vrede in Oekraïne na beëindiging van de oorlog.”
Geen versneld NAVO- of EU-lidmaatschap voor Oekraïne
BBB is tegen automatische of versnelde toetreding van Oekraïne tot de NAVO of EU. Het reguliere toetredingsproces moet worden gevolgd, met strikte naleving van de bestaande criteria.
“Lidmaatschap van Oekraïne van de NAVO is nu niet aan de orde; het land is in oorlog. Voor eventueel toekomstig lidmaatschap van de Europese Unie na beëindiging van de oorlog moet Oekraïne het reguliere proces (Kopenhagen Criteria) in het normale tempo doorlopen.”
Tijdelijke opvang en bijdrage van Oekraïense vluchtelingen
BBB is voor opvang van Oekraïense vluchtelingen zolang het conflict voortduurt, maar wil dat zij bijdragen aan de opvangkosten en aan de samenleving.
“Zolang het conflict op Europees grondgebied voortduurt, blijven wij Oekraïense vluchtelingen op een waardige manier onderdak bieden. Zodra terugkeer veilig mogelijk is, zetten we hierop in.”
“Ook Oekraïeners dragen bij. Dankzij BBB gaan zij nu een hogere eigen bijdrage betalen voor de kosten van de opvang zelf, zoals gas, water, licht en andere exploitatiekosten.”
DENK veroordeelt de Russische inval in Oekraïne en steunt humanitaire hulp en sancties tegen Rusland, maar is tegen het sturen van Nederlandse troepen en het financieren van wapensteun aan Oekraïne. De partij wil parlementaire controle op steunmaatregelen en is terughoudend over EU- en NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne zolang er geen duurzame vrede is.
Geen Nederlandse troepen of wapensteun aan Oekraïne
DENK vindt het sturen van Nederlandse troepen naar Oekraïne onverantwoord en wil geen wapensteun die Nederland tot doelwit kan maken. Ze pleiten voor parlementaire controle op alle steunmaatregelen en zijn tegen blanco cheques.
“Geen Nederlandse troepen naar Oekraïne. Speculatie daarover is onverantwoord.”
“Wij zijn tegen het financieren van wapensteun die Nederland een mogelijk doelwit in de oorlog kan maken en willen bij alle steunmaatregelen parlementaire controle vooraf. Dat betekent geen blanco cheques voor Oekraïne.”
Steun voor sancties tegen Rusland en humanitaire hulp
DENK steunt aanvullende sancties tegen Rusland en initiatieven om Russische oorlogsmisdadigers te berechten. Ze willen humanitaire hulp bieden aan slachtoffers en de Oekraïense samenleving ondersteunen.
“Wij steunen aanvullende sancties tegen Rusland, zodat de Russische oorlogsmisdaden niet onbestraft blijven en Poetin onder druk wordt gezet om te onderhandelen. Initiatieven om Russische oorlogsmisdadigers te berechten steunen wij ook.”
“Wij steunen het bieden van humanitaire hulp aan de slachtoffers van de oorlog en het verlenen van steun om de samenleving te kunnen laten blijven functioneren.”
Terughoudendheid over EU- en NAVO-lidmaatschap Oekraïne
DENK is tegen een voorbarige inzet op EU- of NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne en vindt dat dit pas kan worden overwogen bij duurzame vrede en als aan alle criteria is voldaan.
“Wij steunen geen voorbarige inzet op EU lidmaatschap en NAVO lidmaatschap van Oekraïne. Dit kan pas overwogen worden bij duurzame vrede en er aan alle criteria voldaan wordt.”
Pleidooi voor onmiddellijke wapenstilstand en vrede
DENK wil zo snel mogelijk een wapenstilstand en duurzame vrede in Oekraïne, met het internationaal recht als leidraad.
“DENK wil zo snel mogelijk een wapenstilstand en vrede in Oekraïne. We veroordelen de illegale inval van Rusland en zijn voor het behoud van de Oekraïense soevereiniteit.”
“Ondersteuning van initiatieven die aansturen op een onmiddellijke wapenstilstand en vrede, waarbij principes van het internationaal recht leidend moeten zijn.”
De ChristenUnie steunt Oekraïne expliciet financieel en militair in de strijd tegen de Russische agressie en pleit voor verdere sancties tegen Rusland. Ze ondersteunen het NAVO- en EU-lidmaatschap van Oekraïne onder reguliere voorwaarden en zetten in op internationale berechting van Russische oorlogsmisdaden. De partij koppelt deze steun aan het belang van de internationale rechtsorde en benadrukt dat vrijheid en veiligheid in Europa niet vanzelfsprekend zijn.
Voortdurende financiële en militaire steun aan Oekraïne
De ChristenUnie vindt het essentieel om Oekraïne actief te steunen tegen de Russische agressie, zowel financieel als militair. Dit wordt gezien als noodzakelijk voor het behoud van vrede en vrijheid in Europa en het beschermen van de internationale rechtsorde.
Verzwaren van sancties tegen Rusland en berechting oorlogsmisdaden
De partij wil dat Nederland zich internationaal inzet voor strengere sancties tegen Rusland en Russische oligarchen, en voor het opzetten van een tribunaal om oorlogsmisdaden te berechten. Dit is bedoeld om Rusland financieel en persoonlijk te raken en gerechtigheid te bevorderen.
“Nederland spant zich internationaal in voor verdere verzwaring van de sancties om Rusland en de Russische oligarchen financieel en persoonlijk te raken.”
“Nederland blijft zich inzetten voor hoofdstuk 7 van het Ukraine Peace Formula dat zich onder andere richt op het onderzoek doen naar schendingen en de berechting van daders door het opzetten van een tribunaal voor Russische oorlogsmisdaden.”
Steun voor NAVO- en EU-lidmaatschap van Oekraïne onder voorwaarden
De ChristenUnie steunt het streven van Oekraïne naar lidmaatschap van de NAVO en de EU, maar benadrukt dat Oekraïne aan de reguliere voorwaarden moet voldoen. Dit standpunt koppelt de partij aan het belang van democratie, rechtsstaat en mensenrechten.
“Nederland steunt Oekraïne in het traject naar lidmaatschap van de NAVO en de EU. Oekraïne zal hiervoor moeten voldoen aan de reguliere voorwaarden.”
Isoleren van landen die Rusland in Oekraïne steunen
De partij benoemt expliciet dat het Iraanse regime Rusland steunt in de strijd tegen Oekraïne en pleit voor maximale isolatie van Iran als reactie hierop.
“Iran voert via de proxy’s Hamas, Hezbollah en de Houthi’s een oorlog met Israël, steunt verschillende milities in Irak en Syrië en steunt Rusland in de strijd tegen Oekraïne. Het Iraans regime moet daarom zoveel mogelijk worden geïsoleerd.”
FVD wil dat Nederland stopt met alle militaire en financiële steun aan Oekraïne, beëindigt de sancties tegen Rusland, en kiest voor een neutrale positie naar Zwitsers model. Ze zijn tegen het sturen van Nederlandse militairen naar Oekraïne en willen geen activistische Oekraïnevlaggen op scholen of overheidsinstellingen. De partij stelt dat deze koers Nederland miljarden bespaart en de nationale belangen vooropstelt.
Geen militaire of financiële steun aan Oekraïne
FVD wil dat Nederland zich neutraal opstelt in het conflict rond Oekraïne en geen militaire of financiële steun meer verleent. Ze vinden dat deze steun niet in het Nederlands belang is en pleiten voor het beëindigen ervan om geld te besparen en te investeren in eigen veiligheid en welvaart.
Sancties tegen Rusland opheffen
FVD wil de relatie met Rusland normaliseren door alle sancties op te heffen, zodat handel en samenwerking kunnen worden hersteld. Ze stellen dat sancties tegen Rusland de Nederlandse economie schaden en niet in het nationale belang zijn.
Geen Nederlandse militairen naar Oekraïne
FVD is expliciet tegen het sturen van Nederlandse jongeren of militairen naar het conflict in Oekraïne. Ze willen onder geen beding dat de opkomstplicht wordt hersteld met het oog op inzet in Oekraïne.
“Onder geen beding mag de opkomstplicht worden hersteld, Nederlandse jongeren gaan niet vechten in Oekraïne.”
Verbod op Oekraïnevlaggen bij overheid en scholen
FVD wil dat de overheid neutraal blijft en verbiedt daarom het tonen van activistische vlaggen, waaronder de Oekraïnevlag, op scholen en bij overheidsinstellingen.
“Ideologisch geladen vlaggen zoals regenboog- en Oekraïnevlaggen horen niet thuis op scholen of bij overheidsinstellingen: de overheid behoort neutraal te zijn.”
NSC veroordeelt krachtig de Russische agressie tegen Oekraïne en pleit voor actieve, brede steun aan Oekraïne op politiek, militair, economisch en humanitair vlak. Ze willen Oekraïne tijdelijk opvangen, bijdragen aan wederopbouw, en steunen op termijn NAVO-lidmaatschap, maar stellen strikte voorwaarden aan EU-toetreding. Ook pleit NSC voor bestraffing van oorlogsmisdaden en een realistische benadering van opvang en integratie van Oekraïense vluchtelingen.
Actieve steun aan Oekraïne op meerdere fronten
NSC kiest voor een brede, actieve steun aan Oekraïne, zowel politiek, militair, economisch als humanitair. Ze zien de oorlog als een bedreiging voor Europese stabiliteit en willen bijdragen aan wederopbouw en opvang van vluchtelingen. Dit standpunt is stevig ingebed in hun visie op Europese veiligheid en solidariteit.
Strikte voorwaarden voor EU-toetreding, steun voor NAVO-lidmaatschap op termijn
NSC ondersteunt het NAVO-lidmaatschap van Oekraïne op termijn, maar is kritisch over snelle EU-toetreding en stelt dat Oekraïne volledig aan de criteria moet voldoen. Hiermee positioneert NSC zich als voorstander van integratie, maar met behoud van strenge toetredingseisen.
“Oekraïne moet op termijn lid kunnen worden van de NAVO. Oekraïne heeft daarnaast de status van kandidaat-lid van de EU. Het land moet wel onverkort voldoen aan de criteria voor toetreding tot de EU. We verwachten daarom niet dat Oekraïne op korte termijn kan toetreden tot de EU.”
Steun voor sancties tegen Rusland en bestraffing oorlogsmisdaden
NSC wil samen met EU-landen sancties tegen Rusland handhaven en pleit voor een Agressietribunaal in Den Haag, met bijzondere aandacht voor misdaden sinds 2014, inclusief MH17. Hiermee onderstrepen ze het belang van internationale rechtsorde en gerechtigheid.
“We blijven samen optrekken met andere (EU-)landen bij het opleggen en effectueren van sancties tegen Rusland.”
“De misdaden van de oorlog in Oekraïne moeten bestraft worden. Daarom zijn we voorstander van het Agressietribunaal in Den Haag. Het beginpunt van het onderzoek zou de aanvangsdatum van de Russische annexatie van de Krim in 2014 moeten zijn, zodat ook het neerhalen van MH17 onder de rechtsmacht van het tribunaal valt.”
Tijdelijke opvang en hogere bijdrage van werkende Oekraïense vluchtelingen
NSC beschouwt de opvang van Oekraïense vluchtelingen als ‘opvang in de regio’ en wil dat werkende Oekraïners een hogere eigen bijdrage leveren aan hun opvang. Dit onderscheidt hun benadering van andere vluchtelingengroepen en legt nadruk op solidariteit, maar ook op verantwoordelijkheid.
“De opvang van vluchtelingen uit Oekraïne beschouwen we als ‘opvang in de regio’. We dragen solidair bij aan de opvang van mensen uit dit land die bescherming zoeken. Werkende Oekraïense vluchtelingen moeten een hogere eigen bijdrage voor de opvang in de gemeente betalen dan het kleine bedrag dat ze nu betalen.”
D66 steunt Oekraïne expliciet in haar strijd tegen de Russische agressie, zowel militair als humanitair, en pleit voor verdere integratie van Oekraïne in de EU en NAVO. De partij wil Oekraïense vluchtelingen in Nederland meer stabiliteit bieden via toegang tot onderwijs, werk en taalonderwijs, en zet zich in voor het documenteren van mensenrechtenschendingen door Rusland. D66 ziet de toekomst van Oekraïne nadrukkelijk binnen de Europese en trans-Atlantische veiligheidsstructuren.
Snellere toetreding Oekraïne tot EU en NAVO-integratie
D66 vindt dat Oekraïne uitzicht moet krijgen op een Europese toekomst en pleit voor snellere toetreding tot de EU en verdere integratie in de NAVO. Dit wordt gezien als essentieel voor de veiligheid en stabiliteit van Europa, en als steun voor een land dat vecht voor vrijheid en democratie.
Militaire en humanitaire steun aan Oekraïne
D66 spreekt zich uit voor het blijven steunen van Oekraïne, zowel militair als humanitair, in de strijd tegen de Russische agressie. Dit wordt gepresenteerd als een morele en geopolitieke noodzaak.
“We blijven Oekraïners zowel militair als humanitair steunen in hun dappere strijd tegen de Russische agressie.”
Stabiliteit en integratie voor Oekraïense vluchtelingen in Nederland
D66 wil Oekraïense vluchtelingen in Nederland meer stabiliteit bieden door te investeren in taalonderwijs, toegang tot studie en werk op niveau, in samenwerking met onderwijs en bedrijfsleven.
“Nu de oorlog in Oekraïne voortduurt, wil D66 meer stabiliteit voor Oekraïners. Ook voor hen investeren we in samenwerking met onderwijs en bedrijfsleven in taalonderwijs, toegang tot studie (tegen wettelijk collegegeld) en werk op niveau.”
Ondersteuning van onderzoek naar mensenrechtenschendingen door Rusland
D66 ondersteunt organisaties die bewijsmateriaal verzamelen van mensenrechtenschendingen, specifiek ook in Oekraïne waar Rusland kinderen heeft ontvoerd en oorlogsmisdaden pleegt.
“Nederland ondersteunt organisaties die bewijsmateriaal van schendingen van mensenrechten en humanitair oorlogsrecht opsporen, bijhouden en documenteren. [...] En in Oekraïne, waar Rusland Oekraïense kinderen heeft ontvoerd en oorlogsmisdaden pleegt.”
De PVV erkent de soevereiniteit van Oekraïne en veroordeelt de Russische agressie, maar wil de Nederlandse steun aan Oekraïne beperken en de financiële lasten voor Nederland verminderen. Concreet stelt de partij voor om volwassen mannelijke Oekraïense vluchtelingen terug te sturen naar hun land en de financiële steun aan Oekraïne fors te beperken, zodat er meer geld beschikbaar is voor Nederlanders.
Terugsturen van volwassen mannelijke Oekraïense vluchtelingen
De PVV wil een uitzondering maken op de EU-regels zodat volwassen mannelijke Oekraïense ontheemden teruggestuurd kunnen worden om hun eigen land te helpen. Dit wordt gemotiveerd door het belang van Oekraïne zelf en het verminderen van de opvanglasten in Nederland.
“Oekraïne heeft zijn eigen mannen hard nodig. Daarom gaan we een uitzondering maken op de Richtlijn tijdelijke bescherming van de EU, waardoor we volwassen mannelijke Oekraïense ontheemden kunnen terugsturen. Zij kunnen dan hun eigen land helpen, zoals door de Oekraïense regering gevraagd.”
“Volwassen mannelijke Oekraïense ontheemden terug naar Oekraïne”
“We sluiten onze grenzen voor alle asielzoekers en sturen Oekraïense mannen terug naar Oekraïne.”
Beperken van financiële steun aan Oekraïne
De PVV erkent de Russische agressie tegen Oekraïne, maar vindt dat Nederland al te veel heeft bijgedragen en wil dat andere landen meer doen. De partij wil de Nederlandse financiële steun aan Oekraïne fors beperken en het geld besteden aan Nederlandse belangen.
“Wij steunen Oekraïne, omdat het een soeverein land is dat door de Russische agressor onrechtmatig is binnengevallen. Ondertussen hebben we al ruim € 20 miljard aan Oekraïne betaald. Laat andere landen nu wat meer doen, dan hebben wij meer geld voor de Nederlanders.”
“De Oekraïne hebben we inmiddels met meer dan € 20 miljard ondersteund. Nederland staat altijd vooraan om anderen te helpen, maar vergeet zijn eigen mensen. De PVV zet de Nederlanders weer op 1!”
Het CDA vindt het hun morele plicht en in het belang van de Nederlandse veiligheid om Oekraïne te blijven steunen tegen de Russische agressie. Ze pleiten voor blijvende steun op het gebied van defensie en wederopbouw, het inzetten van bevroren Russische tegoeden voor de wederopbouw van Oekraïne, en het handhaven en aanscherpen van sancties tegen Rusland. Duurzame vrede is volgens het CDA alleen mogelijk als Oekraïne zelf instemt met de uitkomst van onderhandelingen.
Blijvende steun aan Oekraïne in strijd en wederopbouw
Het CDA ziet het steunen van Oekraïne als een morele en veiligheidskwestie voor Nederland. Ze willen Oekraïne een bijzondere positie geven in het defensie- en buitenlandbeleid, met nadruk op samenwerking voor verdediging en wederopbouw.
“De Russische agressie in Oekraïne moet stoppen. Het is onze morele plicht en in het belang van onze eigen veiligheid om Oekraïne te blijven steunen in de strijd voor vrijheid. Oekraïne verdient een bijzondere behandeling in ons defensie- en buitenlandbeleid, met samenwerking gericht op verdediging en wederopbouw.”
Inzetten van bevroren Russische tegoeden voor wederopbouw
Het CDA wil dat bevroren Russische tegoeden worden gebruikt voor de wederopbouw van Oekraïne en dat bestaande sancties tegen Rusland strenger worden gehandhaafd.
“Bevroren Russische tegoeden worden ingezet voor de wederopbouw van Oekraïne en we handhaven bestaande sancties strenger, bijvoorbeeld door de Russische schaduwvloot te weren uit onze havens.”
Duurzame vrede alleen met instemming van Oekraïne
Het CDA stelt dat er pas sprake kan zijn van duurzame vrede als Oekraïne zelf instemt met de uitkomst van onderhandelingen waaraan het deelneemt.
“Er kan pas sprake zijn van duurzame vrede wanneer Oekraïne instemt met de uitkomst van eventuele onderhandelingen waar het zelf aan deelneemt.”
Rusland verantwoordelijk houden voor oorlogsdaden
Het CDA vindt dat Rusland zich moet verantwoorden voor oorlogsdaden en schendingen van het internationaal recht, en dat Nederland zich hiervoor moet blijven inzetten binnen internationale instellingen en de EU.
“Rusland moet zich verantwoorden voor zijn oorlogsdaden en schending van het internationaal recht. Nederland blijft zich onvermoeibaar inzetten binnen internationale instellingen en de EU voor gerechtigheid als het gaat om Oekraïne en MH17.”
De VVD steunt Oekraïne onverminderd militair, financieel en humanitair, omdat het land volgens de partij ook vecht voor onze vrijheid en veiligheid. De VVD wil deze steun meerjarig vastleggen, zet in op Westerse veiligheidsgaranties en NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne, en blijft Rusland sanctioneren tot er serieuze onderhandelingen plaatsvinden. Daarnaast koppelt de VVD EU-lidmaatschap van Oekraïne aan strikte voorwaarden en hervormingen.
Onverminderde militaire, financiële en humanitaire steun aan Oekraïne
De VVD ziet de oorlog in Oekraïne als direct verbonden aan de veiligheid van Nederland en Europa. Daarom pleit de partij voor structurele, langdurige steun aan Oekraïne op militair, financieel en humanitair vlak, inclusief wederopbouw na de oorlog. De VVD wil deze steun meerjarig vastleggen en Rusland blijven sanctioneren tot Poetin bereid is tot echte onderhandelingen.
“We blijven Oekraïne onverminderd militair, financieel en humanitair steunen, en staan klaar om na de oorlog bij te dragen aan de wederopbouw. We leggen deze steun meerjarig vast en sanctioneren Rusland totdat Poetin echt wil onderhandelen.”
“Poetin mag niet beloond worden voor zijn agressieoorlog. We blijven Oekraïne onverminderd militair, financieel en humanitair steunen. We leggen deze steun meerjarig vast en sanctioneren Rusland.”
Steun voor NAVO-lidmaatschap en Westerse veiligheidsgaranties
De VVD vindt dat Oekraïne na de oorlog Westerse veiligheidsgaranties nodig heeft en blijft het afgesproken pad naar NAVO-lidmaatschap steunen. Nederland staat volgens de VVD constructief tegenover een bijdrage aan een eventuele vredesmacht, mits aan de juiste voorwaarden wordt voldaan.
“Het afgesproken pad naar NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne blijft voor de VVD overeind. Nederland staat constructief tegenover een bijdrage aan een eventuele vredesmacht, mits aan de juiste randvoorwaarden kan worden voldaan.”
Strenge voorwaarden voor EU-lidmaatschap Oekraïne
De VVD koppelt het EU-lidmaatschap van Oekraïne aan strikte voorwaarden en hervormingen, en wil dat kandidaat-lidstaten worden beoordeeld op hun resultaten. Pragmatische economische samenwerking is mogelijk, maar toetreding mag niet ten koste gaan van de slagvaardigheid en betaalbaarheid van de EU.
“Kandidaat-lidstaten, in de Westelijke Balkan en Oekraïne, houden zicht op EU-lidmaatschap en worden beoordeeld op de geboekte resultaten. We kunnen wel alvast pragmatische economische samenwerking opzoeken met kandidaat-lidstaten om invloed van China, Rusland en Iran daar weg te houden.”
50PLUS ziet de oorlog in Oekraïne als een fundamentele verandering van de Europese veiligheidssituatie en pleit daarom voor versterking van de Nederlandse defensie en NAVO-bondgenootschap. De partij wil de defensie-uitgaven verhogen, de nationale defensie-industrie versterken en Europa minder afhankelijk maken van andere wereldmachten. Concrete voorstellen richten zich op militaire paraatheid en een bredere maatschappelijke dienstplicht.
Versterking Defensie en NAVO-bondgenootschap
De oorlog in Oekraïne wordt door 50PLUS gezien als aanleiding om de Nederlandse defensie te versterken en de NAVO als hoeksteen van het veiligheidsbeleid te bevestigen. De partij wil dat Nederland voldoende militair vermogen heeft om zichzelf en het NAVO-grondgebied te verdedigen tegen dreigingen zoals Rusland.
“De geopolitieke situatie in Europa is door de oorlog in Oekraïne sterk veranderd en niet meer vergelijkbaar met het moment van afschaffen van de opkomstplicht.”
“De oorlog in Oekraïne heeft het besef teruggebracht dat Nederland bij een gewapend treffen met Rusland over voldoende militair vermogen moet beschikken om het eigen en het NAVO-grondgebied te verdedigen. De NAVO is de hoeksteen van het Nederlands veiligheidsbeleid.”
“Wij kiezen hier voor: • Uitbreiding van de defensie-uitgaven in lijn met de afspraken in NAVO-verband. • Versterking van de nationale defensie-industrie. • Een gemoderniseerde algemene maatschappelijk dien(st)plicht voor defensie, zorg of civiele veiligheid. • Europa als een grootmacht, dat minder afhankelijk is van andere wereldmachten.”
GroenLinks-PvdA steunt Oekraïne met militaire, financiële en humanitaire hulp en wil deze steun voor de hele kabinetsperiode vastleggen. Ze pleiten voor EU- en NAVO-lidmaatschap als beste veiligheidsgarantie voor Oekraïne en willen Oekraïense vluchtelingen in Nederland perspectief bieden, onder andere door studiemogelijkheden. De partij koppelt deze inzet aan het verdedigen van de Europese veiligheid en het internationaal recht tegen Russische agressie.
Leidend in militaire, financiële en humanitaire steun aan Oekraïne
GroenLinks-PvdA vindt dat Nederland een voortrekkersrol moet nemen in de steun aan Oekraïne, zowel militair als financieel en humanitair, en wil deze inzet voor de hele kabinetsperiode garanderen. Ze zien EU- en NAVO-lidmaatschap als essentiële veiligheidsgaranties voor Oekraïne en verbinden dit aan het beschermen van de Europese veiligheid en internationale rechtsorde.
“Nederland moet een leidende rol spelen in de militaire, financiële en humanitaire steun aan Oekraïne. We leggen deze steun voor de gehele kabinetsperiode vast.”
“We bieden Oekraïne de hulp die nodig is om in aanmerking te komen voor EU-lidmaatschap. Het NAVO-lidmaatschap is de beste veiligheidsgarantie die we Oekraïne tegen Russische agressie kunnen bieden.”
Structureel perspectief voor Oekraïense vluchtelingen in Nederland
De partij wil Oekraïense ontheemden in Nederland meer toekomstperspectief bieden, onder andere door toegang tot studeren tegen het wettelijk tarief. Ze willen succesvolle ervaringen uit de opvang van Oekraïense vluchtelingen toepassen op andere groepen.
“Zo geven we Oekraïense ontheemden de mogelijkheid om tegen het wettelijk tarief te studeren. We passen de goede ervaringen uit de opvang van Oekraïense vluchtelingen toe op de opvang en integratie van andere vluchtelingen.”
De SGP veroordeelt de Russische agressie en benadrukt het belang van de soevereiniteit van Oekraïne. Nederland moet Oekraïne blijven steunen met geld, wapens, humanitaire en diplomatieke middelen, zonder concessies te doen aan de kernpunten van Oekraïense soevereiniteit. Daarnaast waardeert en faciliteert de SGP de opvang van Oekraïense vluchtelingen door Nederlandse gemeenten en particulieren.
Steun aan Oekraïne tegen Russische agressie
De SGP vindt dat Rusland de internationale rechtsorde en de soevereiniteit van Oekraïne moet respecteren. Nederland moet Oekraïne actief blijven steunen met financiële, militaire, humanitaire en diplomatieke middelen, en mag niet toegeven op essentiële punten van Oekraïense onafhankelijkheid. Sancties tegen Rusland blijven van kracht; het doel is een rechtvaardige en duurzame vrede.
“Rusland moet de internationale rechtsorde en dus de soevereiniteit en het zelfbeschikkingsrecht van Oekraïne respecteren. Nederland blijft Oekraïne steunen met geld, wapens, humanitaire en diplomatieke middelen. De sancties tegen Rusland blijven. Het Russische bloedvergieten moet stoppen. Om een rechtvaardige en duurzame vrede te bewerkstelligen trekt Nederland gezamenlijk op met gelijkgestemde (Europese) landen. Er wordt niet toegegeven op kernpunten van de Oekraïense soevereiniteit.”
Waardering en facilitering opvang Oekraïense vluchtelingen
De SGP erkent de inzet van Nederlandse gemeenten en particulieren bij de opvang van Oekraïense vluchtelingen. De overheid moet deze opvang waarderen en faciliteren.
“Opvang in de regio wordt heel letterlijk in praktijk gebracht door veel gemeenten en particulieren die Oekraïense vluchtelingen onderdak bieden. De overheid moet dit waarderen en faciliteren.”
Geopolitieke impact van Russische agressie op voedselzekerheid
De SGP wijst op de gevolgen van de Russische agressie voor de export van Oekraïens graan en de bredere kwetsbaarheid van internationale voedselketens. Dit onderstreept het belang van grip op de nationale voedselvoorziening.
“Door de Russische agressie kelderde opeens de export uit graanschuur Oekraïne. Internationale voedselketens zijn kwetsbaar voor handelsoorlogen. Grip op onze voedselvoorziening is daarom ook van geopolitiek belang.”
JA21 steunt Oekraïne in haar strijd voor onafhankelijkheid, maar is duidelijk tegen toetreding van Oekraïne tot de NAVO of de Europese Unie. De partij koppelt deze steun aan een bredere visie op realistisch buitenlandbeleid, waarbij het Nederlandse belang en terughoudendheid met EU-uitbreiding centraal staan.
Onverminderde steun aan Oekraïne, maar geen NAVO/EU-lidmaatschap
JA21 vindt dat Nederland Oekraïne moet blijven steunen in haar strijd voor onafhankelijkheid, maar wil geen NAVO- of EU-lidmaatschap voor Oekraïne. Dit standpunt is ingegeven door zorgen over veiligheid, geopolitieke stabiliteit en het beschermen van Nederlandse belangen binnen internationale allianties.
“Oekraïne onverminderd steunen in haar strijd voor onafhankelijkheid maar niet toelaten tot de NAVO en de Europese Unie.”
Steun aan Oekraïne in existentiële strijd
JA21 plaatst de steun aan Oekraïne in het bredere kader van steun aan bondgenoten die vechten voor hun voortbestaan, en benadrukt het belang van solidariteit, ook als dit niet populair is.
“We steunen Oekraïne, Israël en Taiwan in hun existentiële strijd. We scharen ons achter onze bondgenoten wanneer dat nodig is, ook als dat niet direct de populariteitsprijs oplevert.”
De SP steunt de verdediging van Oekraïne tegen Russische agressie, maar legt sterk de nadruk op het zoeken naar diplomatieke oplossingen en het voorkomen van militaire escalatie. De partij wil dat Nederland civiel bijdraagt aan de wederopbouw van Oekraïne en pleit voor een staakt-het-vuren en rechtvaardige vrede, in plaats van voortdurende wapenleveranties en escalatie. De kern van hun visie is: steun aan Oekraïne, maar altijd gericht op diplomatie, vrede en wederopbouw.
Steun aan Oekraïne, maar focus op diplomatie en vrede
De SP erkent het recht van Oekraïne op verdediging tegen Russische agressie, maar vindt dat de nadruk moet liggen op diplomatie, vredesonderhandelingen en het voorkomen van een permanente oorlog. Nederland moet zich inzetten voor een staakt-het-vuren en vooral civiel bijdragen aan de wederopbouw, niet aan militaire escalatie.
“Wij steunen de verdediging van Oekraïne tegen de agressie van Rusland en tegelijkertijd moet altijd maximaal ingezet worden op het vinden van diplomatieke oplossingen. Daar zijn vredesonderhandelingen voor nodig. Door Oekraïne te blijven steunen helpen wij in het bemiddelen van een rechtvaardige vrede. We zetten ons in tegen militaire escalatie en voor een staakthet vuren om een permanente oorlog te voorkomen. Nederland zal civiel blijven bijdragen aan de wederopbouw en toekomst van Oekraïne en haar mensen, ook na de beëindiging van de oorlog.”
Stoppen met Westerse wapenleveranties aan oorlogen
De SP is kritisch op het leveren van wapens aan conflictgebieden, waaronder Oekraïne, en pleit voor het beëindigen van Westerse militaire steun die oorlogen verlengt of escaleert. De partij ziet civiele steun als het juiste alternatief.
“Stop de Westerse steun aan oorlogen. Naast Gaza en Oekraïne vinden er meer vreselijke oorlogen en conflicten plaats waar veel te weinig aandacht voor is.”
BVNL is uitgesproken tegen toetreding van Oekraïne tot zowel de NAVO als de EU. Het programma bevat geen verdere concrete beleidsvoorstellen of uitgebreide toelichting over Oekraïne; het standpunt is beperkt tot deze expliciete afwijzing van lidmaatschap.
Tegen NAVO- en EU-lidmaatschap voor Oekraïne
BVNL vindt dat Oekraïne geen lid mag worden van de NAVO of de EU. Dit standpunt lijkt voort te komen uit een bredere visie op nationale soevereiniteit en het beperken van internationale verplichtingen, maar wordt niet verder toegelicht of onderbouwd in het programma.
“Oekraïne mag geen lid worden van de NAVO of van de EU.”