NSC wil een eerste stap zetten richting een militaire dienstplicht naar Zweeds model, waarbij alle 18-jarigen verplicht een vragenlijst invullen over hun motivatie en geschiktheid, gevolgd door een selectief gesprek. Ze zijn expliciet tegen de oude generieke opkomstplicht en kiezen voor een gerichte, selectieve benadering. Het doel is de weerbaarheid van de samenleving te vergroten en jongeren te betrekken bij defensie, zonder iedereen verplicht op te roepen.
NSC stelt voor om alle 18-jarigen een verplichte enquête te laten invullen om motivatie en geschiktheid voor militaire dienst te peilen, gevolgd door gerichte uitnodigingen voor een gesprek. Dit is een selectief systeem, bedoeld om de krijgsmacht snel op te kunnen schalen bij dreiging, zonder terug te keren naar de oude, generieke opkomstplicht die als ineffectief wordt gezien.
“We zetten een eerste stap naar een dienstplicht naar Zweeds model door alle 18-jarigen een verplicht in te vullen enquête te sturen om de motivatie en mate van geschiktheid in beeld te brengen. Vervolgens zullen gericht jongeren worden uitgenodigd voor een gesprek. We zijn tegen de generieke opkomstplicht van vroeger, omdat die in de praktijk niet effectief is.”
“We zetten een eerste stap naar een dienstplicht naar Zweeds model door iedereen die 18 jaar wordt verplicht een vragenlijst te laten invullen en daarna uit te nodigen voor een gesprek.”
“We zetten eerste stappen naar een militaire dienstplicht naar voorbeeld van Zweden. Iedereen die 18 wordt, moet verplicht een vragenlijst invullen en heeft een gesprek over geschiktheid en motivatie.”
NSC koppelt de dienstplicht aan het versterken van maatschappelijke betrokkenheid van jongeren, bijvoorbeeld door de enquête te combineren met een brief over burgerschap. Dit benadrukt dat de dienstplicht niet alleen militair, maar ook maatschappelijk relevant wordt gepositioneerd.
“De brief kunnen we combineren met de enquête over de dienstplicht.”
NSC wijst expliciet de oude, algemene opkomstplicht af, omdat deze volgens hen niet effectief was. Ze kiezen voor een selectief, gemotiveerd systeem.
“We zijn tegen de generieke opkomstplicht van vroeger, omdat die in de praktijk niet effectief is.”
Volt is tegen een verplichte militaire dienstplicht, maar wil een vrijwillig Europees dienmodel invoeren dat zowel civiele als militaire trajecten biedt. Deelname aan dit model is vrijwillig en gericht op het aantrekkelijker maken van de krijgsmacht en het versterken van weerbaarheid, met keuzevrijheid voor jongeren tussen 18 en 35 jaar. Volt benadrukt dat deelname aan militaire of maatschappelijke dienst altijd op vrijwillige basis moet zijn.
Volt pleit voor een vrijwillig Europees dienmodel in plaats van een verplichte militaire dienstplicht. Dit model biedt jongeren de mogelijkheid om te kiezen voor civiele of militaire trajecten, bijvoorbeeld op het gebied van cyberveiligheid of crisisrespons. Het is bedoeld als laatste redmiddel bij personeelstekorten en deelname blijft vrijwillig voor zowel landen als individuen.
“Volt bepleit een vrijwillig Europees dienmodel. Dit dienmodel biedt zowel civiele als militaire trajecten aan, bijvoorbeeld cyberveiligheid of crisisrespons. Het is een laatste redmiddel bij personeelstekorten. Deelname door EU landen blijft vrijwillig.”
“Potentiële deelnemers moeten zelf kunnen kiezen voor een militair of sociaal dienstverband.”
Volt wil jongeren weerbaar maken door maatschappelijke diensttijd en trainingen te stimuleren, waarbij zij zelf mogen kiezen voor een militair of sociaal dienstverband. Dit benadrukt de keuzevrijheid en sluit een verplichte militaire dienstplicht uit.
“Door de Maatschappelijke Diensttijd en weerbaarheidstrainingen te stimuleren geven we jongeren de vaardigheden om zélf het verschil te maken. Potentiële deelnemers moeten zelf kunnen kiezen voor een militair of sociaal dienstverband.”
Volt kiest niet voor een verplichte dienstplicht, maar wil jongeren via kennismakingsactiviteiten en een defensievragenlijst informeren en motiveren. Dit is gericht op vrijwillige deelname en het aantrekkelijker maken van de krijgsmacht.
“De defensievragenlijst wordt uitgebreid naar jongeren van 18 tot 35 jaar, met aandacht voor voorkeuren en motivatie, zoals in Zweden.”
“Ook komen er kennismakingweekenden naar Pools model, met korte trainingen en workshops voor een indruk van het werk in militaire of civiele functies.”
Het CDA wil de militaire opkomstplicht (dienstplicht) herstellen, geïnspireerd op het Scandinavisch model, als antwoord op toenemende militaire dreigingen. Jongeren krijgen bij voorkeur de kans om vrijwillig te dienen, maar wie niet deelneemt, levert een bijdrage via maatschappelijke diensttijd, als reservist of in buurtcrisisteams. Het CDA ziet dit als noodzakelijk om de krijgsmacht op te schalen en de weerbaarheid van de samenleving te vergroten.
Het CDA pleit voor een heractivering van de militaire opkomstplicht, waarbij jongeren bij voorkeur vrijwillig instromen. Dit moet de krijgsmacht versterken en inspelen op de groeiende militaire dreiging. Wie niet kiest voor militaire dienst, draagt op andere manieren bij aan de samenleving en veiligheid.
“Door de toenemende militaire dreigingen willen wij een heractivering van de militaire opkomstplicht, naar Scandinavisch model in aanvulling op het huidige dienjaar bij Defensie. Defensie schaalt versneld haar organisatie op om opkomstplichtigen een plek te kunnen bieden zodat tienduizenden plekken beschikbaar komen. Daarbij gaat de voorkeur uit naar jongeren die vrijwillig willen instappen. Overige jongeren kunnen een bijdrage leveren aan de Nederlandse samenleving en veiligheid door een Maatschappelijke Diensttijd, reservist te worden of deel te nemen aan buurtcrisisteams.”
“We herstellen de militaire opkomstplicht zodat er altijd genoeg mensen klaarstaan om ons te verdedigen. Vrijheid en veiligheid vraagt inzet van iedereen. Ook kun je bijdragen via maatschappelijke diensttijd, als reservist of in buurtcrisisteams.”
Jongeren die niet deelnemen aan de militaire opkomstplicht worden verplicht zich op andere manieren in te zetten voor de samenleving, bijvoorbeeld via maatschappelijke diensttijd of als reservist. Dit vergroot de maatschappelijke betrokkenheid en draagt bij aan de nationale veiligheid.
“We behouden de Maatschappelijke Diensttijd (MDT) voor jongeren tussen twaalf en dertig jaar die niet deelnemen aan de militaire opkomstplicht. Zij zetten zich een deel van hun tijd in voor de samenleving of de zorg.”
Naast de herinvoering van de dienstplicht wil het CDA dat alle jongeren aan het begin van hun vervolgopleiding een introductie krijgen in weerbaarheid, met een vak gericht op samenredzaamheid in oorlogssituaties, toegespitst op hun opleiding.
“Daarnaast krijgen alle jongeren aan het begin van hun vervolgopleiding een introductie in weerbaarheid. In alle vervolgopleidingen introduceren we een vak gericht op bewustwording en samenredzaamheid gericht op een oorlogssituatie toegepast op de opleiding die jongeren volgen.”
BIJ1 is fel tegen de militaire dienstplicht en wil deze volledig uit de wet schrappen. De partij pleit voor wettelijke bescherming van dienstweigeraars, eerherstel voor dienstweigeraars uit het verleden, en bescherming van jongeren tegen ronseling voor het leger. Hun visie is pacifistisch en anti-militaristisch: jongeren mogen niet als "kanonnenvoer" dienen en Nederland moet kiezen voor vrede en neutraliteit.
BIJ1 wil dat de militaire dienstplicht officieel wordt afgeschaft en uit de wet verdwijnt. Dit standpunt is onderdeel van hun bredere streven naar demilitarisering en het beschermen van jongeren tegen verplichte inzet in het leger.
“De dienstplicht gaat officieel uit de wet. Dienstweigering wordt erkend en beschermd. Er komt (postuum) eerherstel voor dienstweigeraars uit het verleden.”
De partij vindt dat jongeren niet mogen worden ingezet voor militaire doeleinden en verzet zich tegen elke vorm van ronseling of verplichting tot militaire dienst. BIJ1 positioneert zich expliciet tegen het idee dat jongeren als "kanonnenvoer" dienen.
“Onze jongeren beschermd tegen dienstplicht en ronseling voor het leger. Onze jongeren zijn geen kanonnenvoer. Alle dienstweigeraars krijgen onze steun en bescherming.”
BIJ1 erkent de psychische en fysieke schade die door (verplichte) militaire dienst is aangericht en vindt dat de staat hiervoor verantwoordelijkheid moet nemen, met name bij onrechtvaardige missies. Dit onderstreept hun afwijzing van de dienstplicht en de gevolgen ervan.
“De staat erkent haar verantwoordelijkheid voor de schade die dienstplicht, uitzendingen en beroepsdienst aanrichtten. In het bijzonder bij missies die politiek onrechtvaardig of juridisch onterecht waren.”
De ChristenUnie wil een algemene dienstplicht invoeren waarbij iedere jongere zich een periode inzet voor de gemeenschap, met keuze tussen een maatschappelijke of militaire invulling. Jongeren mogen op basis van persoonlijke motivatie kiezen voor de krijgsmacht of een andere maatschappelijke rol. De partij ziet dit als een manier om de betrokkenheid bij de samenleving te vergroten en de defensie te versterken.
De ChristenUnie pleit voor het invoeren van een dienstplicht voor alle jongeren, waarbij zij kunnen kiezen tussen een maatschappelijke of militaire invulling. Dit moet bijdragen aan de weerbaarheid van de samenleving en het versterken van de krijgsmacht, terwijl jongeren zelf hun motivatie kunnen volgen. De partij wil het dienjaar bij defensie uitbreiden naar Zweeds voorbeeld als opmaat naar deze dienstplicht.
“Het wordt normaal dat iedere Nederlander zich een periode inzet voor de gemeenschap. Jongeren vervullen een maatschappelijke of militaire dienstplicht en kiezen daarbij, vanuit hun motivatie, voor de krijgsmacht of voor een rol elders in de samenleving.”
“Iedereen vervult dienstplicht, maatschappelijk of militair. Op basis van persoonlijke motivatie kunnen jongeren de keuze maken voor de krijgsmacht of elders in de samenleving.”
“In aanloop naar deze dienstplicht breiden we het dienjaar bij defensie uit naar Zweeds voorbeeld. Alle achttienjarigen vullen een enquête in en de gemotiveerde jongeren worden uitgenodigd voor een dienjaar.”
JA21 wil de militaire dienstplicht in Nederland gedeeltelijk herinvoeren door verplichte elementen toe te voegen naar Scandinavisch voorbeeld. Ze stellen voor om jaarlijks circa 5% van de jongeren verplicht op te roepen voor dienst, naast uitbreiding van het vrijwillige dienjaar bij Defensie. Hiermee wil JA21 de krijgsmacht versterken, de maatschappelijke weerbaarheid vergroten en jongeren meer betrekken bij nationale veiligheid.
JA21 pleit voor een gedeeltelijke herinvoering van de militaire dienstplicht, waarbij een geselecteerd deel van de jongeren verplicht wordt opgeroepen voor dienst bij Defensie. Dit moet bijdragen aan een grotere en weerbaardere krijgsmacht en meer maatschappelijke betrokkenheid onder jongeren. Het voorstel is geïnspireerd op het Scandinavische model en wordt gepresenteerd als een manier om Defensie te versterken en jongeren waardevolle ervaring te bieden.
“Daarnaast willen wij toewerken naar de invoering van verplichte elementen van dienstplicht naar Scandinavisch voorbeeld. Denk hierbij aan het verplicht oproepen van zo’n 5% van de jongeren die de jaarlijkse defensie-enquête invullen.”
“Uitbreiding van het dienjaar en toewerken naar verplichte elementen van dienstplicht naar Scandinavisch model.”
Naast de verplichte dienstplicht voor een deel van de jongeren, wil JA21 het vrijwillige dienjaar uitbreiden. Dit biedt jongeren de mogelijkheid om op een toegankelijke manier een jaar bij Defensie te werken, waarmee zowel de instroom als de maatschappelijke waardering voor Defensie wordt vergroot.
“We zetten in op een uitbreiding van het dienjaar, dat jongeren op een laagdrempelige manier de mogelijkheid biedt een jaar lang bij Defensie te werken.”
De SP is uitgesproken tegen de herinvoering van de militaire dienstplicht. Zij vinden deze onnodig, schadelijk voor jongeren en de economie, en zien geen noodzaak gezien de huidige veiligheidssituatie. De partij pleit voor vrijwilligheid en wijst verplichte inzet van jongeren voor militaire doeleinden principieel af.
De SP verwerpt het idee van een (her)invoering van de militaire dienstplicht. Zij stellen dat dit jongeren onvrijwillig uit hun leven, werk en opleiding haalt, wat schadelijk is voor zowel individuen als de economie. De partij ziet geen feitelijke dreiging die een dienstplicht rechtvaardigt en benadrukt dat arbeidstekorten hierdoor zouden verergeren.
“Het invoeren van de dienstplicht is dan ook onnodig. We hoeven onze jongeren niet onvrijwillig weg te sleuren uit hun leven, hun werk en hun opleiding. Dit schaadt levens en, de economie; en bovendien kampt Nederland met grote arbeidstekorten die hiermee verslechteren.”
“Dienstplicht is onnodig. Politici en media willen ons laten geloven dat Nederland op het punt staat binnengevallen te worden. Het hoofd van de NAVO raadde zelfs mensen aan om Russisch te leren. Deze verhalen zijn niet op feiten gebaseerd.”
“Wij passen voor de dienstplicht. Er moet geen dienstplicht komen. Die is niet alleen onnodig, maar sleurt jongeren ook weg uit hun leven, opleiding en werk.”
50PLUS pleit voor de invoering van een gemoderniseerde algemene maatschappelijke dienstplicht, waarbij jongeren kunnen kiezen voor inzet bij defensie, zorg of civiele veiligheid. Hiermee wil de partij inspelen op de veranderde geopolitieke situatie en het belang van voldoende militair vermogen voor de verdediging van Nederland en het NAVO-grondgebied benadrukken.
50PLUS stelt dat de afschaffing van de opkomstplicht niet meer past bij de huidige geopolitieke realiteit, vooral door de oorlog in Oekraïne. De partij wil daarom een brede, moderne dienstplicht invoeren, waarbij jongeren niet alleen voor militaire taken, maar ook voor zorg of civiele veiligheid kunnen kiezen. Dit moet bijdragen aan de nationale weerbaarheid en het versterken van de defensiecapaciteit.
GroenLinks-PvdA is duidelijk tegen het herinvoeren van een algehele militaire dienstplicht. In plaats daarvan wil de partij Defensie aantrekkelijker maken door betere arbeidsvoorwaarden, meer reservisten en meer mogelijkheden voor jongeren om vrijwillig toe te treden.
GroenLinks-PvdA wijst het opnieuw invoeren van een algemene opkomstplicht (dienstplicht) expliciet af. De partij kiest ervoor om het personeelstekort bij Defensie op te lossen via vrijwillige instroom, betere arbeidsvoorwaarden en meer reservisten, in plaats van verplichte dienst.
“We voeren niet opnieuw een algehele opkomstplicht in, maar zetten alles op alles om te zorgen dat meer mensen bij Defensie gaan werken.”
Om voldoende personeel te werven zonder dienstplicht, zet GroenLinks-PvdA in op betere arbeidsvoorwaarden, diversiteit, opleidingen en een veilige werkomgeving. Dit beleid is bedoeld om Defensie aantrekkelijker te maken voor jongeren en andere doelgroepen.
“We hebben extra aandacht voor goede arbeidsvoorwaarden, veel meer reservisten, opleidingen, diversiteit, de mogelijkheden van jongeren om tot Defensie toe te treden, een veilige werkomgeving en goede zorg voor veteranen, ook door uitvoering en naleving van de Veteranenwet.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) is duidelijk tegen de herinvoering van de militaire dienstplicht en vindt dat deelname aan het leger een vrijwillige keuze moet blijven. Zij pleiten ervoor dat niemand verplicht mag worden om in militaire dienst te gaan en willen ook de rechten van dienstplichtigen die vluchten om gewetensredenen beschermen.
De PvdD verzet zich expliciet tegen het opnieuw invoeren van de opkomstplicht (militaire dienstplicht) en benadrukt het recht op vrijwilligheid bij militaire dienst. Dit standpunt is ingegeven door het belang van individuele vrijheid en het recht om zelf te beslissen over deelname aan het leger.
“De opkomstplicht wordt niet opnieuw ingevoerd. Iedereen moet zelf kunnen beslissen of die wel of niet in het leger wil dienen.”
De PvdD wil dat Nederland humaan omgaat met dienstplichtigen uit andere landen die vanwege gewetensbezwaren vluchten. Dit standpunt onderstreept hun inzet voor mensenrechten en bescherming van individuen tegen gedwongen militaire dienst.
“Ook dienstplichtigen die vluchten wegens gewetensbezwaren worden humaan opgevangen.”
De VVD kiest primair voor het enthousiasmeren van jongeren om zich vrijwillig aan te melden als reservist, maar sluit de herinvoering van de opkomstplicht (militaire dienstplicht) niet uit als vrijwillige aanwas onvoldoende blijkt. De partij wil eerst een verplichte enquête voor jongeren invoeren om bewustwording te vergroten en pas daarna eventueel strengere maatregelen overwegen. De kern van hun visie is dat de krijgsmacht op sterkte moet komen, bij voorkeur via vrijwilligheid, maar met de optie tot dienstplicht als stok achter de deur.
De VVD wil jongeren vooral vrijwillig betrekken bij defensie, maar als dit niet genoeg oplevert, overweegt de partij de herinvoering van de opkomstplicht (dienstplicht). Dit wordt gezien als een noodzakelijke stap om de krijgsmacht op sterkte te brengen als vrijwillige aanwas tekortschiet.
“Als dit onvoldoende resultaat oplevert, overwegen we andere stappen, zoals de herinvoering van de opkomstplicht.”
Voordat strengere maatregelen zoals dienstplicht worden overwogen, wil de VVD een verplichte enquête voor jongeren invoeren om hen bewust te maken van hun rol in de verdediging van het land en zo vrijwillige aanmelding te stimuleren.
“zetten we een eerste stap door een verplichte enquête voor jongeren in te voeren. Zo maken we jongeren bewust van hun rol in de verdediging van ons land.”
BBB handhaaft de huidige status van de militaire dienstplicht, maar wil deze alleen activeren als uiterste noodmaatregel wanneer er geen andere realistische alternatieven meer zijn voor het opschalen van de krijgsmacht bij een dreigend conflict. De partij zet primair in op een beroepsleger, een versterkte Nationale Garde en vrijwillige dienstjaren voor studenten, waarbij de verplichte opkomstplicht pas als laatste redmiddel wordt overwogen.
BBB kiest ervoor de bestaande dienstplicht niet actief te maken, tenzij er geen andere realistische opties meer zijn om het leger snel op te schalen bij een dreigende crisis. De partij ziet de dienstplicht dus als een achtervang, niet als standaard instrument, en richt zich op alternatieven zoals beroepsmilitairen, reservisten (Nationale Garde) en vrijwillige dienstjaren.
“Dienstplicht. We handhaven de huidige status van de dienstplicht en activeren de opkomstplicht enkel als er geen realistische alternatieven meer overblijven voor de opschaling van de krijgsmacht bij een dreigend conflict.”
BVNL is duidelijk tegen de (her)invoering van de militaire dienstplicht en opkomstplicht. Zij vinden dat de krijgsmacht op vrijwillige basis moet functioneren en wijzen verplichte dienst af, zonder ruimte voor nuance of uitzonderingen.
BVNL verwerpt expliciet zowel de bestaande dienstplicht als de herinvoering van de opkomstplicht. Zij zien verplichte militaire dienst als onwenselijk en kiezen voor een volledig vrijwillige krijgsmacht, waarmee zij zich onderscheiden van partijen die herinvoering overwegen of de dienstplicht willen behouden.
“We zijn tegen de dienstplicht en willen ook geen herinvoering van de opkomstplicht.”
D66 is tegen een klassieke, verplichte militaire dienstplicht, maar wil jongeren op vrijwillige basis betrekken bij maatschappelijke taken, waaronder defensie. Ze stellen voor het Zweedse model te volgen, waarbij jongeren een verplichte enquête invullen en daarna vrijwillig kunnen kiezen voor inzet in defensie, zorg, logistiek of cybersecurity.
D66 kiest niet voor een klassieke, verplichte militaire dienstplicht. In plaats daarvan willen ze jongeren op vrijwillige basis betrekken bij maatschappelijke opgaven, waaronder defensie, en volgen ze het Zweedse model waarbij alleen een enquête verplicht is. Dit sluit aan bij hun visie op een inclusieve, moderne krijgsmacht en een weerbare samenleving zonder dwang.
“D66 wil jongeren, als zij dat willen, betrekken bij deze brede maatschappelijke opgave. Dat doen we met het Zweedse model voor de dienstplicht, dat bestaat uit een verplichte enquête onder dienstplichtigen. Daarna kunnen zij vrijwillig ook in bijvoorbeeld de zorg, logistiek en cybersecurity ingezet worden, naast bij defensie.”
DENK is uitgesproken tegen een gedwongen militaire dienstplicht en vindt het onacceptabel om jongeren te dwingen tot militaire dienst. Het programma benadrukt dat militaire dienst alleen vrijwillig mag zijn en dat jongeren niet geforceerd mogen worden in een militair systeem.
DENK verwerpt de invoering van een verplichte militaire dienstplicht. De partij vindt het niet passen bij haar idealen om jongeren te dwingen tot militaire dienst, omdat dit indruist tegen keuzevrijheid en individuele rechten. DENK ziet een gedwongen dienstplicht als onacceptabel en pleit voor vrijwilligheid op dit vlak.
“Een gedwongen dienstplicht is voor DENK onacceptabel. Het forceren van jonge mensen in een militair systeem dat niet hun keuze is, past niet bij de idealen van DENK.”
FVD is fel tegen de herinvoering van de militaire dienstplicht en stelt expliciet dat Nederlandse jongeren niet verplicht mogen worden om in militaire dienst te gaan of te vechten in buitenlandse conflicten zoals in Oekraïne. Het programma benadrukt dat onder geen beding de opkomstplicht mag worden hersteld en dat Nederland altijd zelf moet beslissen over de inzet van militairen.
FVD verzet zich principieel tegen het opnieuw invoeren van de militaire dienstplicht (opkomstplicht) voor jongeren. De partij wil voorkomen dat Nederlandse jongeren verplicht worden om te dienen of te vechten in buitenlandse conflicten, en benadrukt de nationale soevereiniteit over militaire inzet. Dit standpunt wordt gepresenteerd als bescherming van jongeren en als onderdeel van een bredere visie op neutraliteit en onafhankelijkheid.
“Geen dienstplicht voor onze jongeren. Onder geen beding mag de opkomstplicht worden hersteld, Nederlandse jongeren gaan niet vechten in Oekraïne.”
De PVV wil de opschorting van de militaire dienstplicht (opkomstplicht) handhaven en kiest voor een beroepsleger en reservisten. Zij zien geen rol voor de herinvoering van de dienstplicht en leggen de nadruk op investeringen in het beroepsleger en inzet aan de eigen grenzen.
De PVV vindt dat Nederland geen terugkeer naar de verplichte militaire dienstplicht nodig heeft en wil deze opschorting behouden. In plaats daarvan pleiten ze voor een beroepsleger en reservisten, met prioriteit voor grensbewaking en nationale veiligheid. De partij ziet de bescherming van het eigen grondgebied als de kerntaak van Defensie, niet buitenlandse missies.
“Beroepsleger en reservisten; opschorting van de dienstplicht (opkomstplicht) handhaven”
De SGP pleit niet expliciet voor herinvoering van de algemene militaire dienstplicht, maar wil de mogelijkheden voor voltijd en deeltijd dienst bij Defensie uitbreiden, inclusief het opschalen van het Defensity College en het Dienjaar. De partij zet in op het aantrekkelijker maken van Defensie als werkgever om voldoende militairen te werven en behouden, en benadrukt het belang van maatschappelijke weerbaarheid en betrokkenheid van jongeren bij Defensie.
De SGP wil de instroom bij Defensie vergroten door voltijd en deeltijd dienstmogelijkheden uit te breiden, inclusief het opschalen van het Defensity College en het Dienjaar. Dit is bedoeld om Defensie aantrekkelijker te maken, het personeelstekort tegen te gaan en jongeren meer te betrekken bij nationale veiligheid, zonder te pleiten voor een klassieke, verplichte militaire dienstplicht.
“De SGP wil de voltijd en deeltijd dien-mogelijkheden uitbreiden, inclusief reservisten. Het Defensity College en het Dienjaar worden opgeschaald.”