Verkiezingsprogramma's 2025 overmegastal
De SGP noemt het begrip "megastal" niet expliciet in haar verkiezingsprogramma en heeft geen afzonderlijk beleid gericht op megastallen. Wel spreekt de partij zich uit tegen gedwongen opkoop van agrarische bedrijven en pleit zij voor vrijwillige, gebiedsgerichte en doelgerichte maatregelen om milieuproblemen aan te pakken, waarbij innovatie en behoud van agrarische bedrijven centraal staan. De SGP is kritisch op generieke, van bovenaf opgelegde regels en wil ruimte bieden voor extensivering en vrijwillige bedrijfsbeëindiging, maar zonder dwang of generieke krimp.
Tegen gedwongen opkoop en generieke krimp
De SGP verzet zich tegen het gedwongen opkopen van agrarische bedrijven, waaronder ook grote veehouderijen (waaronder megastallen kunnen vallen), en tegen het intrekken van correct verleende vergunningen. De partij vindt dat bedrijven niet individueel moeten worden afgerekend op moeilijk meetbare milieueffecten, maar dat landelijke, doelgerichte reductie van uitstoot en vrijwillige regelingen de voorkeur verdienen.
“De SGP verzet zich tegen gedwongen opkoop of het intrekken van op juiste wijze verleende vergunningen. Dat mag geen uitgangspunt van beleid zijn.”
“De spanning op de mestmarkt kan omlaag door een vorm van derogatie, volledige verrekening van gasvormige stikstofverliezen en vrijwillige opkoop- of extensiveringsregelingen, niet door een generieke korting op fosfaatrechten.”
Kritisch op van bovenaf opgelegde regels voor grondgebondenheid
De SGP is kritisch over landelijke, van bovenaf opgelegde eisen die grondgebondenheid in de melkveehouderij verplicht stellen, omdat dit volgens de partij weinig toevoegt aan doelgerichte milieusturing en bestaande samenwerkingsverbanden doorkruist. Dit raakt ook de discussie rond schaalvergroting en megastallen, omdat dergelijke regels vaak bedoeld zijn om grootschalige veehouderij te beperken.
“De SGP is kritisch over van bovenaf opgelegde eisen voor grondgebondenheid in de melkveehouderij. Het doorkruist samenwerkingsverbanden met andere bedrijven en voegt weinig toe aan normen voor doelsturing.”
Focus op innovatie en vrijwillige extensivering
De SGP wil inzetten op innovatie, praktijkonderzoek en vrijwillige extensivering als manieren om milieuproblemen aan te pakken, in plaats van het verplicht sluiten of verkleinen van grote veehouderijen. Dit biedt ruimte voor bedrijven, ongeacht omvang, om via innovatie aan milieueisen te voldoen.
“De SGP wil investeren in meer praktijkonderzoek en meer proefboerderijen.”
De SP is uitgesproken tegen megastallen en wil een einde maken aan de intensieve veehouderij in Nederland. Ze pleiten voor een verbod op nieuwe megastallen, het afbouwen van bestaande intensieve veehouderijen en het stimuleren van een diervriendelijker, kleinschaliger landbouwsysteem. De partij koppelt dit aan zorgen over dierenwelzijn, milieu, volksgezondheid en de positie van boeren.
Verbod op nieuwe megastallen en afbouw intensieve veehouderij
De SP wil de bouw van nieuwe megastallen verbieden en bestaande intensieve veehouderijen afbouwen. Dit beleid is gericht op het verbeteren van dierenwelzijn, het verminderen van milieuschade en het beschermen van de volksgezondheid. De partij ziet megastallen als een symptoom van een doorgeschoten landbouwsysteem dat niet in balans is met mens, dier en natuur.
Overgang naar regionale, diervriendelijke landbouw
De SP wil de landbouw hervormen naar regionale, kleinschalige en diervriendelijke systemen. Dit betekent minder dieren per bedrijf, meer aandacht voor kringlooplandbouw en het stimuleren van alternatieven voor de huidige grootschalige veehouderij. Hiermee wil de partij de afhankelijkheid van massale export verminderen en boeren een eerlijke prijs bieden.
Volt wil een verbod op megastallen en pleit voor strengere normen voor het aantal dieren per hectare, vooral nabij natuurgebieden. Ze willen voorkomen dat technologische investeringen leiden tot verdere intensivering van de veehouderij, maar staan wel open voor ecologisch verantwoorde intensivering op Europese schaal als dit bijdraagt aan duurzaamheid.
Verbod op megastallen en strengere diernormen
Volt kiest expliciet voor een verbod op megastallen en wil het aantal dieren per hectare beperken, met extra strenge normen nabij natuurgebieden. Dit beleid is gericht op het terugdringen van de negatieve milieu- en dierenwelzijnseffecten van de intensieve veehouderij, die in Nederland veel groter is dan in andere Europese landen. Tegelijkertijd wil Volt voorkomen dat technologische innovatie leidt tot verdere schaalvergroting en intensivering, tenzij dit aantoonbaar ecologisch verantwoord is.
“Volt wil een verbod op megastallen. Daarnaast wil Volt voorkomen dat investeringen in technologie leiden tot verdere intensivering van de veehouderij.”
“Er komt een maximaal aantal dieren per hectare. Dit getal ligt lager in de buurt van natuurgebieden.”
“De intensieve veehouderij past niet in een milieu- en diervriendelijke landbouw. Verschillende Europese landen hebben veel strengere normen voor het te houden aantal dieren dan Nederland.”
“Volt ziet wel dat een zekere mate van intensivering op Europese schaal bijdraagt aan een duurzamere landbouw. Slimme, ecologisch verantwoorde intensivering biedt kansen voor een efficiënter gebruik van grondstoffen en water en stimuleert innovatie door schaalvoordelen.”
BIJ1 is uitgesproken tegen de huidige grootschalige, industriële veehouderij en pleit voor een drastische halvering van de veestapel, waarmee feitelijk het einde van megastallen wordt beoogd. Ze willen dit realiseren via een snelle, sociaal verantwoorde uitkoopregeling voor boeren en een transitie naar diervriendelijkere, regeneratieve landbouw. De partij benadrukt dat boeren decennialang door beleid zijn gestimuleerd tot schaalvergroting, maar dat deze koers nu onhoudbaar is vanwege de stikstofcrisis en de impact op natuur en biodiversiteit.
Drastische halvering van de veestapel
BIJ1 stelt dat de veestapel met grote snelheid minstens gehalveerd moet worden om de stikstofcrisis aan te pakken en de negatieve impact van megastallen op natuur, woningbouw en industrie te stoppen. Ze erkennen dat boeren door beleid zijn gestimuleerd tot schaalvergroting, maar vinden deze richting onhoudbaar en pleiten voor een rechtvaardige uitkoopregeling.
“Er is een drastische reductie van de veestapel nodig: deze moet met grote snelheid minstens gehalveerd.”
“Dit moet echter op een rechtvaardige manier gebeuren. Veel boeren zijn immers door de politiek decennialang gestimuleerd om te groeien, terwijl dit -met oog op de stikstofproblematiek- een onhoudbare beleidsrichting was. We pleiten voor het direct openstellen van een sociaal verantwoorde uitkoopregeling en rechtvaardigheid voor getroffen boeren.”
Overheidsondersteuning voor diervriendelijkere en regeneratieve landbouw
Naast het terugdringen van megastallen wil BIJ1 actief investeren in alternatieven zoals regeneratieve landbouw en bedrijven die overstappen op diervriendelijkere methoden. Dit moet de landbouwsector structureel verduurzamen en boeren ondersteunen bij de noodzakelijke transitie.
“Daarnaast moet de overheid sterk investeren in diervriendelijkere landbouw en nieuwe initiatieven daartoe ondersteunen. Regeneratieve landbouw (zoals voedselbossen), en in het bijzonder agrarische bedrijven die hiernaar overstappen, ondersteunen we (financieel).”
NSC noemt het begrip "megastal" niet expliciet in het verkiezingsprogramma, maar hun standpunt over grootschalige veehouderij blijkt uit hun pleidooi voor een meer grondgebonden landbouw en het terugdringen van stikstofuitstoot. Ze willen af van beleid dat uitsluitend op rekenmodellen leunt en richten zich op het verminderen van uitstoot door een gebiedsgerichte aanpak, waarbij de nadruk ligt op verduurzaming en het perspectief voor jonge en duurzame boeren.
Meer grondgebonden landbouw stimuleren
NSC wil de uitstoot van stikstof significant terugdringen door de landbouw meer grondgebonden te maken, wat in de praktijk betekent dat megastallen en intensieve veehouderij worden ontmoedigd. Dit moet bijdragen aan een duurzamere sector en minder milieudruk, zonder dat boeren onnodig worden beperkt door modelmatige regelgeving.
“De keuze voor een meer grondgebonden landbouw zal een groot effect hebben op het terugdringen van uitstoot in deze sector.”
Geen gedwongen uitkoop, focus op concentratiegebieden
NSC is tegen gedwongen uitkoop van boeren, maar wil toekomstige opkoopprogramma’s richten op concentratiegebieden, stoppers en verouderde bedrijven. Dit impliceert dat vooral grootschalige, intensieve bedrijven (waaronder megastallen) in beeld komen voor opkoop, terwijl jonge en duurzame boeren juist ondersteund worden.
De ChristenUnie noemt het begrip "megastal" niet expliciet in haar verkiezingsprogramma en doet geen directe uitspraken over het verbieden, beperken of stimuleren van megastallen. Wel pleit de partij voor extensivering van veehouderij rond natuurgebieden en het wettelijk vastleggen van grondgebondenheid in de melkveehouderij, waarmee grootschalige, niet-grondgebonden veehouderij (zoals megastallen) wordt ontmoedigd. De nadruk ligt op natuurherstel, geborgde stikstofreductie en het beperken van intensieve veehouderij nabij kwetsbare natuur.
Extensivering veehouderij rond natuurgebieden
De ChristenUnie wil dat veehouderij in overgangszones rond natuurgebieden wordt ge-extensiveerd, wat betekent dat grootschalige, intensieve veehouderij (zoals megastallen) daar niet past. Dit is bedoeld om de impact op natuur en milieu te beperken en natuurherstel te bevorderen.
“Er komt een agarische hoofdstructuur, waar ruimte blijft voor hoogproductieve landbouw, en overgangszones rond natuurgebieden, waarin sprake is van extensivering van veehouderij en landgebruik.”
Grondgebondenheid melkveehouderij wettelijk vastleggen
De partij wil grondgebondenheid in de melkveehouderij wettelijk vastleggen, waarmee grootschalige, niet-grondgebonden melkveebedrijven (zoals megastallen) worden uitgesloten. Dit moet bijdragen aan een duurzamere landbouw en het verminderen van milieudruk.
“Grondgebondenheid in de melkveehouderij is een randvoorwaarde en gaan we na decennia van discussie eindelijk wettelijk vastleggen.”
De Partij voor de Dieren (PvdD) is uitgesproken tegen megastallen en wil het tijdperk van de megastallen beëindigen. Ze pleiten voor een verbod op nieuwe megastallen, geen uitbreiding van bestaande veehouderijen, en het actief opkopen van bestaande megastallen als eerste stap in de stikstof- en klimaataanpak. De kern van hun visie is dat de gezondheid van mens, dier en natuur altijd boven economische belangen van de veehouderij gaat.
Verbod op nieuwe megastallen en uitbreiding
PvdD wil voorkomen dat er nieuwe megastallen bijkomen of bestaande veehouderijen verder uitbreiden. Dit moet de verdere intensivering van de veehouderij tegengaan en bijdragen aan het oplossen van de stikstof- en klimaatcrisis.
“Er komen geen vergunningen voor de bouw van megastallen of de uitbreiding van bestaande veehouderijen.”
Actief opkopen en beëindigen van bestaande megastallen
De partij stelt dat het tijdperk van de megastallen voorbij is en dat deze stallen als eerste moeten worden opgekocht in het kader van de stikstof- en klimaataanpak. Hiermee willen ze snel en effectief de negatieve impact van de grootste veehouderijen verminderen.
“Het tijdperk van de megastallen is voorbij. Deze stallen zullen als eerste opgekocht worden in het kader van de stikstof- en klimaataanpak.”
DENK noemt het begrip "megastal" niet expliciet in haar verkiezingsprogramma en doet geen concrete uitspraken over het verbieden of beperken van megastallen. Wel spreekt DENK zich uit voor het verminderen van stikstofuitstoot, het ondersteunen van vergroening in de landbouw en strengere regels voor dierwaardigere bedrijven. De partij kiest voor vrijwillige uitkoopregelingen en sluit gedwongen uitkoop als uiterste middel niet uit.
Strengere regels en vergroening in de landbouw
DENK wil de landbouw verduurzamen door de stikstofuitstoot te verminderen, vergroening te stimuleren en strengere regels voor dierwaardigheid in te voeren. Dit raakt indirect aan het fenomeen megastallen, omdat deze vaak in verband worden gebracht met hoge uitstoot en dierenwelzijnsproblemen, maar DENK noemt megastallen niet expliciet.
“Handhaving van de doelen om de stikstofuitstoot te verminderen. Wij gaan inzetten op vrijwillige uitkoopregelingen in de landbouw, waarbij als ultimum remedium gedwongen uitkoop niet door ons wordt uitgesloten. Bewezen en effectieve innovaties in de landbouw die tot vergroening leiden moeten worden ondersteund. Wij staan ook voor strengere regels en meer investeringen in dierwaardigere bedrijven.”
GroenLinks-PvdA wil megastallen laten verdwijnen en een einde maken aan de industriële veehouderij. Zij zien megastallen als grote vervuilers die negatieve gevolgen hebben voor gezondheid, milieu en dierenwelzijn. Het programma bevat een expliciet voorstel om megastallen af te schaffen als onderdeel van een bredere transitie naar duurzame landbouw.
Megastallen laten verdwijnen en einde aan industriële veehouderij
GroenLinks-PvdA beschouwt megastallen als schadelijk voor mens, dier en milieu en wil deze daarom uitfaseren. Dit standpunt is onderdeel van hun bredere visie op verduurzaming van de landbouw en het aanpakken van grote vervuilers. Het voorstel is concreet: megastallen moeten verdwijnen en de industriële veehouderij wordt beëindigd.
“Megastallen gaan verdwijnen en er komt een einde aan de industriële veehouderij.”
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma
Niet expliciet genoemd in verkiezingsprogramma